Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ - trIsukha | darpaNa ( sacitra) pustaka 1 luM. aMka 2 je. Adya prerikA, maMgaLAbAI metIlAla phakIracaMda memacaMda rAyacaMda. muMbaI. taMtrI-zeka devacaMda dAmajI kuMDelAkara, vArSika lavAjama-hiMda mATe pa Teja sAthe rUpiyA traNa. paradeza mATe rUpiyA sADA traNa. chuTaka aMkanA AnA che. vyavasthApaka, gulAbacaMdulallubhAI zAha, bhAvanagara,
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ pR2. *..33 ***36 *.41 *.4 ' ) N . viSayAnukramaNikA. citrA nukrama. viSaya. citra 1 premanI kasoTI.... 1 hoDImAM Aga, rAmasiMha samudramAM. .. 2 gRha-svarAjya. ... 2 caMpakakalIkAnI premabhIkSA. 3 phezananI phIsIyArI. 3 mahilA maMDaLa.... 4 bALalAlitya. ... 4 che ane hiMda devI. 5 jIvanazaktino mahimA. 5 phezananI phIsIyArI. 6 strI kartavyanuM saMzodhana. .. 6 bAluDo. ... cha varakanyA-vAzuladattA. 7 2. paDhIyAra. ... 8 pApanuM prAyazcita. 8 sau. hIrAlakSmI bahena. ... 9 ga ane prasavakALa. 9 jelamAM mulAkAta. 10 athANuM-kerI... 10 sAvitrIne mUcha. 11 vicAragrasta raMbhA. 12 mAtA-putrIne meLApa. --- - 13 raMbhAnuM prANa prayANa. 14 gaM. jhabaka hena.... 15 kerI. .. khetI mATe pANInuM sastuM sAdhana. UMDA temaja najIka pANInA kuvAmAMthI pANI kADhavAnA dareka 1 jAtanA paMpa ane narIyA reTa. hAthapatI cAlatA, baLadathI cAlatA temaja ejInathI cAlatA tadana navI DhabanA, chellI zodha mujabanA, dareka jAtanA paMpa nerIyA reTa ane oila enajIne hamo ghaNAja kiphAyata bhAve vecIe chIe. temaja goThavI ApIe chIe tathA durasta karI ApIe chIe. kIMmata ane vadhu khulAsA mATe lAkho yA maLe. aMbAlAla ema. paTelanI kaMpanI. The. darIyApura nAnI sAlaparI-amadAvAda, jaiina bhAIone mATe khAsa uttama sagavaDa. kesara, kasturI, amara, barAsakapura, uMcI agarabatI, agara, dazAMgIdhupa, sonAcAMdInA pAnA, sukhaDa, atara, hIMga, haraDe, khAparIyu, momAI, sIlAjIta, metIne surame vIgere khAtrIdAra mAla kIphAyatathI vecanAra khAsa ekaja dukAna. bhAvane mATe prAIsalIsTa juo. DI. zAntIlAla kAtIlAlanI kuM. jumAmasIda, naM. 127 muMbaI.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48b tastetes & Leis L&6816LBIS CIGLE&BE813 sIsukha AlmikI seve expa 1 lu eprIla-1917 premanI kasoTI, ---- . (le.-ma'gaLAmAi mAtIlAla phakIraca'Dha ) na darpaNa aMka 2 jo. sALamI sadImAM jyAre talavAra eja sattA hatI ane TopalImAM gharo hatAM tyAre citradurga upara caDhAi thavAthI tyAMnA khALakuvarane tenI mAtA sAthe macAva samudramArge keTalAMka vizvAsu mANasA sAthe ravAnA karelAM hatAM; paraMtu devakApa manuSya zuM karI zake ? samudranI musApharImAM vAvAjoDuM thatAM vahANu bhAMgyuM temAMthI khALakuMvara rAmasihu eka dAsI sAthe pATIyA upara kheMcI kanakAvatIne nIkaLyAM. kanakAvatInA amAtya ni:saMtAna hatA, e savAranAM samudra tIre karatA hatA saceta thaelI dAsI kumAranuM zuM karavuM tenA vicAra karatI teNe joI. pAse samudramAM vahANu DubavAthI tarI macI javA pAmela kAi anAtha musAphara che jANIne tene peAtAne ghare lai gayA. dAsIe kuMvaranA paricaya karAvavA cAgya nahi, paraMtu dIvAna niHsaMtAna che tethI te premathI rakSaNa karaze tema khAtrI teo tyAM rahyAM. kuMvara meATA thayA pachI prasa MgeApAta te dIvAnanI sAthe rAjya kacerImAM javA !!
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA. lAge. tenI buddhi tIvra hatI, rUpa AkarSaka hatuM ane mukhamudrA5ra rAjya teja dazya thatuM hatuM, tethI te sarvane priya thaI paDayo. dIvAne tene samayane anukuLa jaLarakSaNa ane zastrAstra paricayanA saMskAra ApyA hatA. dAsI e rAmasiMhane paNuM potAnA rAjya kuTuMbathI vAkepha karyo nahato, tethI te dAsIne ja potAnI mAtA samajato hato. rAmasiMhe have yuvAvasthA prApta karI hatI, te vakhate vakhatanA pitAnA parAkramathI prasiddhi pAmyA hatA. eka vakhata te sAMjanA samudra kinAre pharavA gayA hato, tevAmAM samudramAM pharatA eka hADakAmAM AganI javALA dekhAI. ane tenA parathI koI strI madada mATe bUmo pADatI jovAmAM AvI. hoDakA tarapha teNe dRSTi karI to rAjakuMvarI caMpakakalIkA AnaMdAthe samudramAM pharavA gaI hatI te hoDakuM AMgane bhega thaeluM jaNAyu. rAmasiMhe turta samudramAM paDatuM mUkyuM ane pANI kApato jyAM hADakuM AgathI saLagI rahyuM hatuM tyAM jaI Aga ke pANInI darakAra karavA vagara te hADakA upara caDhI gayo ane kuMvarIne koTe laI pANI kApatA samudra kinAre AvI pahoMce. Xiang Ji Ran Wai Ran Bi Ran Kong Bi Ran Re Xin Wang Gou Bi Bai Shou Xi Yuan rAmasiMhe tuta samudramAM paDatuM mukyuM ane pANI kApato baLatA hADakA upara caDha. bezuddha thaela kuMvarIne korAM vastra paherAvI aneka upacArathI zuddhimAM
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ premanI kasoTI. 35 lAvyA. kuMvarI zuddhimAM AvatAM tuta potAnA prANadAtAnA pagamAM paDI ane A upakAranA badalAmAM potAno deha svIkAravA (lagna karavA) prArthanA karatI belI: (padya) rUpa rUpa zuM karo, murakha janarUpa upare re, bhAgya jema ke roga thAya, to raMga rUpa kayAM kare; nathI huM rUpatANI gyAsI, mAtra huM guNanI | abhIlASI. karaturI che kALI teo, vakhate jIvana de che, sapheda semala svarUpavAna te, surata prANa harI le che, nathI huM rUpata yAsI, mAtra he guNanI (caMpakakalIkAnI prema bhikSA.) abhIlASI. rAmasiMha-sujANa bAlA lakSmI viNa che, rUpa guNa sarva nakAmuM, satya kahuM to lakSmI viNa che, jIvatara sarva nakAmu, nathI e lamI muja pAse, karo haTha zA sukhanI Aze. capakakalIkA guNanI lamI gulAma thaIne, sadA pAya seve che; guNa viNa 9rmI koinI rahI nA, koI pAse nava raheze; lakSamI gharaghara pheranArI, jema rakhaDe laMpaTa nArI. keAI sabaLa zatru jAge to, lakSmI luTI le che; guNa luTaye nA luTAye te, maratAM sAtha mare che, lakSamI ghara ghara pharanArI, jema rakhaDe laMpaTa nArI. rAmasiMha-to paNa zANI sujANu bALA, huM nathI 5 thanAro, ratna tame cho rAjakuLanA, huM chuM dAsa bIcAro; uMca kuLa uMcA kuLamAM maLe, nIca te jaI nIcAmAM bhaLe. caMpakakalIkA-parvata zikhare paththara pAke, maNI khANamAM thAye, nIcI khANanA maNInA karatAM, paththara zuM caDI jAe; karUM chuM guNanI kismata kharI, vacana mana kAyA tamane varI. (rAma-ratana.)
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 strIsukha darpaNa-zrAvikA 8 gRha-svarAjaya. 4 (lekhikA-se. prabhAkuMvara prANazaMkara.) strIpariSadane kAlpanika dazya. alakA nagarImAM Aje mahilAmaMDaLanI eka sabhA maLavAnI hatI, jemAM bhAga levAne deza paradezathI suzikSita, strIdharma pArAMgata, temaja abhyAsI strIvarganI moTI saMkhyA ekatra maLI hatI. pariSada mATe khAsa maMDapa ubhuM karavAmAM AvyuM hatuM ane temAM prAMtavAra beThaka goThavI sAme strIo bhinna bhinna prakAre graha-taMtra calAvatI hoya, tevAM dazya citra TAMgavAmAM AvyAM hatAM, temaja "satIdharma pati sevA" "ziyaLa e sarvottama bhUSaNa che." "gharanI zobhA gharavALI" vagere ArakAMo laTakAvI dIdhAM hatAM. Aje strIomAM utsAha asAdhAraNa phelAyo hato. ma 22 karelA vakhata agAu strIonAM TeLAM maMDapa tarapha AvavA lAgyAM. keIe nAnAM bALakane keDe upADI lIdhAM hatAM. kaI gADImAM AvI hatI, keIe sAdAM paNa baMdhabesatAM svaccha kapaDAM paherI AvavuM pasaMda karyuM hatuM, jyAre keTalIeke mAthAnA bAla vividha rIte guMthI seMthAmAM kaMku pUrI zaNagAra sajyA hatA. keTalIka sakhIo mArgamAM mAhamAMhe tALIo jhIlatI vAta karatI hatI ke, "hena, ApaNe svarAjya sthApIzuM, pachI tuM tArA patine kyA hoddAnI nekarI ApIza?" bIjIe javAba A meMghI hena, tame te gAMDAM ja maTyAM nahi, tame tamArA svAmIne meMghAM tethI badhe tevuM ja jatAM haze?' AvI rIte vividha carcA cAlI rahI hatI. keI gRhasvarAjyane artha pUchatI, tyAre kaI pUchatI ke "Aja sabhAmAM mAla miSTAna ke kahANI-InAma kaMI thaze ke khAlI vAto ja thavAnI che?" daravAjAmAM TeLAM pesatAM ja tene svayasevikA-bAlikAo egya nirNaya karelA sthAne laI jatI hatI. barAbara vakhatasara pramukha plena vighAgArInI gADI AvI pahoMcI, teo maMDapamAM pesatAM ubhAM thaI e ovAraNA lIdhAM, ghaNuMee tALIo pADI harSa jAhera karyo. ane turta vAjIMtrane nAda zarU thatAM bALAoe sUra umeryo:-
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRha-svarAjaya. ka7 kika - rAga-bhImapalAsa. suNo sakhIo re, rAja nIti nipUNa maMtrI dharma taMtrane pRthvIpati prasanna karavAnA jaMtrane, re....tarI javAnA jaMtrane-suNaje. (tAla dAdarA tathA dIpacaMdI kula 3 -4 ) nau,sA:ge, maH 5,dha noMdha nI,5 : 5, madhuM, 5:ma,gerI,sA naoN, sADa+ nau: dha naoN,sA . su chu je | | | | | sa khI o rI, sAga,rIsA,nA,dha, 5:ma,gerI,sA nauH--:5/paH 5:mana pArga rI:sApa:-:nI re.. |rA janI ti- ni puNa-trI-ma sAdagArI sAH + naoN, sAga,ma:5,dhAmaH5nI --:sA - sAgara sA:-sA: ta--trane - |. che pa thvI pay tI--pra sa-gna nauDana: 5-:ma:paga-mAga, maH 5,dhAnI sAna 5:5maH 5 ga rIH pI nI:sA ka 2 vA, -nA- ji-trane re yati-rIja vavA -nArI:ga:rI sAH + : : | ja -tra ne | |
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 strIsukha darpaNa-zrAvikA. kAmadhenu dharA ducha rasa, jIvana jaga varasAvatI, prajA rUpI jIvana taNuM, poSaNa kare zakti ratI; che nArI vAcaka nAma e, so jagata rakSaNamAM rahyAM, satio saMbhAre snehathI, svadharmamAM saMkaTa sahyAM. arpavA svaprANa cheka nathI kadI Daryo, e guNavatI gorInAM nAma-amara thaI . dhanya e maMtrINI Aja, dhanya e saciva Aja-suNaje. anyAyane nahi bhAsa jyAM, rakSaNa karyuM rahI lAjamAM, gRha taMtra teNe svarga naMdana, karyuM parama sukha sAjamAM saMtAna sarva kuTuMbamAM, premAMzanuM amRta jharyuM, duHkha kApIne sukha ApIne, gALe jIvana zAMti bharyuM. saMbhALavA sumaMtrIo, kara mahA prayAsa, rakSavI prajAne khAsa-suNaje. gAyana pUruM thatAM satkAriNI sabhAnI maMtrI bahena jyAlakSamI uThyAM ane pitAnuM bhASaNa vAMcavuM zarU karyuM. mArI hAlI bahene, tame bahene Aje ApaNA (graha) svarAjyanI sthApanA karavAne dUra dUrathI aneka parisaha sahana karI atre padhArelAM che. jethI tamane thaelA zrama mATe kSamA mAgI tame henane AvakAra ApatAM mane bahu AnaMda thAya che. bahene, ApaNe AMgaNe kaI paNa mahemAna AvI gharane pavitra kare e ApaNuM ahobhAgyanI nizAnI che, temanI svAgatamAM sarva sAmagrI hAjara rAkhI temane saMtoSavA, temAMja ApaNuM kalyANa che. strIo jhaDalamI che. gharanaM nara, kaLanI zobhA, kuTuMbanI caDhatI ane saMsAranuM saubhAgya e strInA satkAradharmamAM ja che. matalaba ke atithivAtsalya e ApaNe mukhya dharma che, ke je prathama kartavya rUpa Apa henanI sevA uThAvavAne zubha avasara mane prApta thayA che, te mATe huM mAruM ahobhAgya samajuM chuM. bahene, ApaNuM kAma purUSa sahacarInuM che, ApaNe saMsAragamana rathanA bhAgIdAra-vAhaka chIe. jaganA pUjya purUSAe ApaNu varganI mahattA vicArI ApaNuM sthAna potAthI paNa AgaLa mukela che ane loke temane smaratAM paNa A paNuM hakkane visarI jatA nathI. he, tame sAMbhaLyuM haze ke rAmane saMbhAranAra sitArAma kahe che. kRSNane smaranAra rAdhAkRSNa kahe che, are! cAlu vAtacitamAM dareka vakhate mAta pitAnA kartavyanI tulAmAM keIne mukatAM tene "mA bApa" e saMbodhana vAparatAM prathama "mA"neja agrapada ApavAmAM Ave che, e zuM ApaNuM gerava darzAvavA puratuM nathI ? paraMtu he ! AvA haka mAtA sitA ane mAtA rAdhAne kevI
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ gRha-svarAjya. 30 rIte maLyA te ApaNe jANavuM joIe, ane te hako jALavI rAkhavAne ApaNe vicAra karavo joIe. A kArya mATe Apa oNno zAMta citte vicAra karavA atra ekatra maLe che ane e zubha kartavyanA nirikSaNa mATe utsAhI thaI rahI che tema spaSTa joi hArUM hRdaya harSathI ubharAya che, (tALIye )....... oNne, ApaNA kAryanI zarUAtamAM sarva zrutajJAna ane aizvaryatatvanA mULarUpa praNava maMtranuM ApaNe dhyAna karIe: -- * - - "IT: papaizvaryAMyutetaravaijUraH A hetusaravaMDAmAM paramAvavamAd : II" rUpavALA che, ane utkaTa bhAvane jaNAvanAro che." OM parama aizvaryathI yukta che, tavone sUcavanArA che, sarvano Adya hetu che, akhaMDa sva priyaheno, A mahAmaMtranuM smaraNa karatAM ane temAM rahela anataguNane vicAra karatAM A praNava maMtranuM tAdrazya citra mArI draSTi sanmukha khaDuM thAya che,
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukha darpaNa-zrAvikA. jANe pavitra 3kAra maMtranA zikhara upara sabhAgyavatI bhAratadevI hAthamAM trizULa grahIne ubhAM che. jenA udaramAM pUrva AryavIre ane Arya ramaNIoe pitAne pratApa vistArI mahAna zaktinuM cetanya jAgRta karyuM hatuM evI A bhAratamAtA sAMpratakALe pitAnA saMtAnane bhinnabhinna jAti ane vividha dhamadha bhAvathI chinna bhinna thayelAM joI, temaja temAM pravartela vivekahInatA, nirbaLatA ane svAthadhatA vagere anucita AcaraNe joI te mahAdevanI mukhAkRti khinna thaelI dekhAya che. priya bahene, eTaluM ja nahi paNa A mahAdevanA Azraya nIce ucharelI prAcIna Arya mahilAo ke jeoe pUrve bhAratanI jJAnagaMgAmAM snAna karI mUrtimatI zAradA rUpe thavAnuM mAna meLavyuM che, zIladharmanA zikSaNanI bhAvanAne ucca sthitie lAvI potAnA satItvanuM gaurava gajAvyuM che ane ujavaLa kuLadIpikA banI Aryagraha saMsArane dIpAvyuM che, temanA saMtAnanI A sthiti joIne mAtAnA vadana upara glAninI chAMyA dekhAya che. priyaheno, A puNyabhUminI adhiSThAtrI mahAdevanA praNava AsananI nIce samagra sRSTi AvI rahelI dekhAya che, ke jenI upara vizvanuM rakSaNa karanArUM trizULa prakAzita thaI raheluM che. - priya Arya bahene, A pavitra praNavanI bIjI tarapha ApaNuM brITIza sAmrAjyane vijayI vAvaTA pharake che, te zAMti, sAhasa ane satata udyamanuM sUcana kare che. te tarapha mahAdevI saprema daSTie joI jANe sUcavatI hoya, ke pratApI rAjyanI chAyAmAM rahI ApaNuM gRhasvarAjyane adhikAra meLavavAne ApaNe bhAgyazALI thaI zakIe tema che. e adhikArane mATe joIe teTalI keLavaNI, dharmAcaraNa, AcArazuddhi ane vicAranA vikAsanAM sAdhane meLavavAne hAla mahAyuga pravarte che. vaLI e vijayI vAvaTAnA caturastra maMDaLamAM mahAsAgara upara sattA dharAvanAra brITIza rAjyanA nikAbaLanuM sUcana jaNAya che je ApaNuM musApharIne nirbhaya kare che. A saMsArasAgaranI sapATI upara saphara karatA nAvane sAdhya baMdare pahoMcADavA mATe nAvikArUpa nArIo che. zAstro kahe che ke - saddaguNane saDha jyAM caDhe, zILa sukAnI thAya; nArI nirmala nAvathI, bhavanidhi pAra pamAya. priya bahena, brITIza sAmrAjyanA vijayI vAvaTA nIce madhya bhAge je patAkA pharake che, tyAM bhAratavarSanA mahApurUSe ekatra thaI svadezasevAnA mahAvratane ujavatA tamArA svAyanI rAha jue che. te tarapha daSTi karuM chuM, tyAre ApaNuM kartavya mATe ApaNe zAMta suI rahela hatAM te jANe mane bahu lAgI Ave che. ane jANe bhArata devI pitAnA vAma lecanane vizALa karI tathA dakSiNa canane ardha mIMcI Apa
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 phezananI phIsIyArI. Nane samajAvatAM hoya ke, "priya bhArata mahilAo, tame mArI unnatino AdhAra che, tame sAMdaryadvArA, prema dvArA ane sadAcaraNadvArA mArI bhArata prajAnA Arya-saMsArano ayudaya karI zake tema che, mATe uThe ane tamArI phajetapAsavA kaTIbaddha thAo !! | AjakAla jagatamAM sattA kaho ke hakaeNnI mArAmArI eTalI te cAlI rahI che, ke nAnAM moTAM rAjA ne nAnI moTI prajA sA svarAjya meLavavA udyama karI rahela che. are eTaluM ja nahi paNa hiMdu ke musalamAna, vaNika ke brAhmaNa, kALI ke kuMbhAra, DheDha ane bhaMgI sau potapote svataMtra thavA prayatna kare che, tevA prasaMge ApaNe ApaNA svarAjyano hakka ke je pUrvakALathI ja ApaNe bhogavatA AvIe chIe, tenuM rakSaNa karavuM ane ApaNA hakake tapAsavA te ApaNI khAsa pharaja che. hena, mahAtmA manujI kahI gayA che ke-catra nArthAtu pUkavRtta ramatte tatra vatA e mahA sUtranuM gAMbhIrya mahad che. ane teno phalitArtha thavA mATe devatAo paNa saMtoSa pAmI ApaNA kartavyane abhinaMde tevuM mAna meLavavA mATenI aneka pharajo adA karavAne taiyAra thavA jarUranuM che. (tALIyo)....... UnanI phIsacArI. --- X -- -- khare, AdarajI-"tuM kahese uTha te uDasa besa kahetAM tArA besI bI jAuM ! e bacAM, tuMja hukama je mujapara phare, to dhara kahetAM tArA pakarUM huM pAMu' ! " elanI, samajaze ke mAro hakama ? " bolonI, tAbe bI raheze haradama ? ne pheravuM huM tamane-tema pharase kenI ? zIrIna-baneva AdarajI kehu tema karo kenI ? (gapasapa, )
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 strIsukha darpaNa-zrAvikA. bALa lAla, (saM. sA. kumuda, pAdarAkara) jhINA jharamara varase meha -e rAga. sakhe ! vAta eka rUDI rUpALI re-bALa mahAre bAluDA ! enI AMkhalaDi aNiALI re--bALa mahAro bAluDA ! jhINI jhINI najaroe AchuM AchuM jete, kALajaDAM harI leto re, dADema kaLi zA dAMta birAje, jhINuM jhINuM marakI detA re--bALa0 nhAnakaDI nAjukaDI pagalI (jANe) aLatAthI raMgelI re ! kuma kuma vere ghara AMgaNu bharI de, nAcanI macAve jyAre heli re--bALa0 sakhirI! sajAvuM rUDAM jhabhalAM ne vAghA, zobhatAne kAje re ! mera pIchAMnI enI TepI rUpALI, anya kanaI kAle re--bALa0 prabhu bALakanA marakavavethI, varase jharamara motI re; prabhune saMbhAruM hArA bALuDIAmAM, prabhunA rUpane jotI re--baLa0 khAvA pIvAnuM ene bhAna maLe nahIM, hasatI putaLI rUpALI re; jIvana bagice jhukI rahelI, kula gulAbanI DALI re bALaka bAluDo naryo gAMDA ghelo, popaTa sarakhuM bole re, vArI jAuM vAra hajhAra naMdanIo, DAlAve ne Dole re--bALa
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanazakitano mahimA. #ja jIvanaktino sAmA. #v =7D7 lekhakaH-svarga nA IjAradAra, 2. amratalAla suMdarajI paDhIyAra. jIvanazakti e ajaba jevI svargIya vastu che, jIvanazakti e amUlya vastu che, jIvanazakti e AtmAnI ne paramAtmAnI zakti che, jIvanazakti e jagatanAM saina prANIonI vhAlAmAM vahAlI vastu che, jIvanazakti e devatAonI mahattA che, jIvanazakti e maraNa pachInA dIlAse che ane jIvanazaktine AdhAre ja brahmAMDe raheluM che; mATe jagatamAM jeTalI strIo che, jeTalAM zAstro che ane jeTalI yuktio che te badhI jIvanazakita khIlAvavA mATe ja che jemake khetIvADI jIvanazakti TakAvI rAkhavA mATe che, vepAra jIvanazakita mATe che, kaI paNa jAtanI kArIgarI jIvanazaktine madada karavAne mATe che. majurIthI keTaleka ThekANe jIvanazakti ghasAtI hoya e judI vAta che paNa majurIno mULa hetu te jIvanazaktine khIlavavAnA ja che, AgATa, reve, baluna vagere jIvanazakitane madada.karavA mATe ja che. rasAyaNa zAstra, khagoLa zAjha, bhugoLa vidyA, bhustara vidyA, kAvyatRtva ane durabIna, sUkSmadarzaka yaMtra vagere aneka jAtanAM yaMtra e jIvanakriyAne khIlavavA mATe ja che. vaidakazAstra jIvanazakti vadhAravA mATe che, pAkazAstra jIvanakriyA vadhAravA mATe che ane jemAM mANasone mArI nAMkhavAno hunnara zIkhavavAmAM Ave che evuM A duniyAnuM lazkarI khAtu paNa jIvanazaktine madada karavA mATe ja che. TuMkAmAM eTaluM ja kahevuM basa thaze ke jIvanazaktine madada na karatuM hoya evuM jagatamAM eka paNa zAstra nathI, jIvanazakitane madada karatI na hoya evI jagatamAM koI paNa kriyA nathI ane jIvanarAktine maDha karatuM na hoya evuM jagatamAM koI paNa kAma nathI. matalaba ke jagatanI dareka vastuo ane dareka vicAro keIne koI rUpamAM jIvana
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIsukha darpaNa-zrAvikA. zaktine madada kare che; AvI jIvanazakti amUlya che. kAraNake jIvanazakti e AtmAnI ane anaMtatAnI zakti che ane jIvanazakti vaDeja jagatanAM sau prANIyenI tathA sai vastuonI hayAti che mATe jIvanazaktine jeTalo mahimA samajIe teTale thoDe ja che. A jagatamAM ane A jIMdagImAM je kAMI meLavavA lAyaka che, te jIvanazaktinI madadavaDe ja meLavI zakAya che.. jIvanazaktinI mahattA samajavA mATe A vAta paNa jANavI jarUranI che ke, jagatamAM A jIMdagImAM je kAMI meLavavA lAyaka che te badhuM jIvanazaktinI madada vaDeja meLavI zakAya che, mATe mahAtmAo ema kahe che ke, dharma, artha, kAma ane mokSa e cAra vastuo A jagatamAM ne A jIMdagImAM meLavavA lAyaka che, ke je cAre vastuo uttama jIvanazaktinI madadathI ja maLI zake tema che. kAraNa ke jenI jIvanazakita DhIlI-picI hoya; jenI jIvanazakti dabAI gaelI hoya, jenI jIvanazaktinA vibhAga paDI gayA haya, jenI jIvanazakti parANe parANe TakI rahI hoya, tenAthI khare dharma kema banI zake? tenAthI ghaNe artha kema meLavI zakAya? tenAthI vidhisara kAmane kema bhegavI zakAya? ane e traNe vastu siddha na thAya, te mokSanAM te darzana paNa kyAMthI thAya? prathama zarUAtanAM traNa pagathIyAM calyA vinA mekSanI chelI cethI bhUmikAne te khyAla paNa kyAMthI AvI zake? ane e vinA te jIdagI phegaTaja gaNAya. AvuM jIvanazaktimAM baLa che, mATe have ApaNe e jANavuM joIe ke, AvI amUlya jIvanazaktinI sAthe strIone zuM saMbaMdha che? kAraNake A veLAne hetu strIonI jIvanazakti ane teonA rego" e che. ane e hetu kAMI je te ke nAne sune nathI, mATe mahAna jIvanazaktinI sAthe strIone ke saMbaMdha che te ApaNe jANavuM joIe. jagatanA sai mAM, dareka vanaspatimAM ane dareka sthala vastuomAM alakika jIvana zakita ajaba jevI rIte rahelI hoya che, paNa tema chatAM keTalIka cIjomAM jIvanazakti ghaNI vadhAre hoya che ane keTalIka cIjemAM te bahu ochI hoya che. jemake keTalIka jAtanI vanaspati evI nAjuka hoya che ke tene je poSaNa na maLe te te thoDA vakhatamAMja karamAI jAya che. ane keTalIka jAtanI vanaspati evI hoya che ke te sahelAIthI sukAtI ja nathI. e mATe gRhasthone ghere rAkhelAM keTalIka jAtanAM phulanAM kuMDAMo ane hAthalA thorane dAkhale jANavA lAyaka che. e kulemAM keTalAMka evI jAtanAM hoya che, ke jeone eka divasa pANI na maLe te paNa te karamAI jAya che ane zeramAM hAtha, kaMTALo vagere keTalIka evI jAta hoya che ke jeone mahInAonA mahInA sudhI pANI na maLe te paNa te jIvI zake che. keTalIka jAtanAM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 jIvanazakitane mahimA. jhADanI DALa kApI nAkhyA pachI te kApelI DALe bahu jaladIthI sukAI jAya che ane keTalIka jAtanI DALa kApyA chatAM paNa ghaNuM mahInAo sudhI sukAtI nathI. temaja keTalIka jAtanA jhADanI DALa ugI zake che ane keTalIka jAtanA jhADanI DALe ugI zakti nathI. A badhA pheraphAranuM kAraNa jIvanazaktinA bhede che. e ja pramANe keTalIka jAtanI vanaspatinAM bIja TuMka mudatamAM saDI jAya che ane keTalIka jAtanAM bIja ghaNuM mahInAo sudhI saDatAM nathI. jemake AMbAnI gaThalI traNa mahInA pachI ugI zakita nathI; kAraNake temAM je ugavAnI zakita che te jIvanazakti che. e zakti eTalI mudatamAM bagaDI jAya che, paNa bIjAM keTalIka jAtanAM anAja tathA bIja eka varasa sudhI ugI zake che, eTalI temAM jIvanazakti vadhAre hoya che, ane rUdrAkSanAM bIja mATe jUnAM graMthomAM ema lakheluM che ke, so varasa sudhI tenA bIje ugavAnI zakita jALavI zake che. matalaba ke kudarata jene jALavI rAkhavA Icche che tene vadhAre jIvanazakita Ape che ane je cIja ochI agatyanI hoya tenAmAM jIvanazakita ochI hoya che. vanaspatimAM jema jIvanazakitanA bheda che ane judI judI jAtamAM te ochI ke vadhAre hoya che, temaja ghaNI jAtanAM prANuonI jIvanazakitamAM paNa vadhu taphAvata hoya chepaNa eTalI badhI bAbatenuM laMbANa karavAnI jarUra nathI. TUMkAmAM eTaluMja jaNAvavuM basa thaze ke, jagatamAM je vastunI ke je prANunI kudaratane khAsa vadhAre jarUra lAge, tenAmAM te vadhAre jIvanazakita mUke che, ane e mahA niyama manuSyane tathA devone paNa lAgu paDe che. je moTA devo hoya teomAM jIvanazakita vadhAre hoya che tethI teonuM AyuSya vadhAre hoya che ane AyuSyane saMbaMdha saddaguNenI sAthe che e te badhuM sahelAIthI samajI zakAya tevI vAta che. strIo ane purUSomAM jIvanazaktine tAvata. tame sAMbhaLIne ajaba thaze ke purUSa karatAM strIomAM jIvanazakita ghaNI vadhAre hoya che. purUSonI jIvanazakita.tANavAthI tuTI jAya tevI hoya che ane strIonI jIvanazakti tANavAthI tuTe nahi tevI bahu cIvaTa hoya che. purUSamAM jIvanazakita bahu sadAra hoya che, chatAM paNa te kharAba saMjogo vacce TakI zakita nathI, ane strIonI jIvanazakita nAjuka hoya che, chatAM paNa te kharAba saMjogonI vacce paNa TakI zake tevI jAtanI hoya che. purUSanI jIvanazakita akkaDa hoya che ane strIonI jIvanazakita sthApaka hoya che. purUSonI jIvanazakita nirbhaya thaIne uchaLatI rahe che ane strIonI jIvanazakita salAmatIne zodhatI rahe che. purUSanI jIvanazakti sIdhesIdhI hoya che ane strIonI jIvanazakti vAMkI cukI hoya che. purUSonI jIvanazakita sarakhI dhArAthI vahe che ane . strIonI jIvanazakita keI vakhata jhIMNa ne kaI vakhata maTI dhArAthI vahe che. purU
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA. nI jIvanazakita prasaMzIta ne jussAvALI hoya che ane strIonI jIvanazakita tenA pramANamAM kAMIka ochA prakAzavALI ne zAMta hoya che ane purUSonI jIvanazakita jANe juvAnIvALI hoya tevI dekhAya che tyAre strIonI jIvanazakita jANe TharelI praDha umaranI heya tevI dekhAya che; Avo strIonI ane purUSonI jIvanazakitamAM taphAvata che. paNa A manuSya prakRtinA svAbhAvika bhede A kudaratanA uMDA rahasyanA bhede ane A strIonI jIvanazakitanI mahatvatAnA bhede jagatamAM ahaja thADA mANaso jANe che ane temAM paNa AvA AkhA svarUpamAM strIo te AvI agatyanI ne AvI uttama vAta jANatI ja nathI, tethI teo potAnI khubIo samajatI nathI, ane prabhue teonI upara keTalI badhI khAsa kRpA karelI che te bAbata paNa temanA dhyAnamAM nathI; tyAre temAMthI kevAM mahAna kAma karI zakAya ane tethI keTalI badhI sevA:karI zakAya? e vAta te kayAMthIja jANe ? paNa yAda rAkhajo ke, strIomAM rahele sevAdharma samajAvavA mATeja ane strIonI mahattA samajAvavA mATeja A khAsa lekha lakhavAmAM Avye che. strIonI ane purUSanI jIvanazakitanA upara mujaba bheda jANavAthI e vAta bahu khiI rIte samajI zakAya che ke, strIonI jIMdagI A jagatamAM ghaNe vadhAre vakhata kAyama rahe evI kudaratanI IcchA che, tethI teone cIvaTa jIvanazakita ApelI che ane purUSa pAse sAhasanAM kAme karAvavA kudaratanI IcchA che tethI teone e jAtanI jIvanazakita ApelI che. je ema na hota ane strIomAM je jAtanI cIvaTa jIvanazakita che te jAtanI jIvanazakti purUSAmAM hota to purUSa tepanA geLAenI sAme jaI zakata kharA ke? je strIonA jevI jIvanazakita purUmAM hota to purUSe sabamarInanI ne vImAnonI zodha karavAnAM ne maravAnAM sAhasa kheDI zakata kharA ke? ane ati virUddha saMjogomAM tathA bahuja du:khI sthitimAM paNa potAnI jIvanazakita TakAvI rAkhavAnI strIomAM je zakita che tevI jIvanazakita je purUSomAM hota to purUSe jagatamAM mahAna uthalapAthala karI zata kharA ke? nahIM ja. temaja purUSomAM je jAtanI sIdhI ne uchaLatI jIvanazakti che te jAtanI jIvanazakita je strIomAM heta te kharAba saMjogomAM paNa strIo jIvI zake che tevA saMjogomAM teo jIvI zakata kharI ke? duniyAnA dareka dezonA AMkaDAo ema batAve che ke kharAba saMjogo AvatAM purUSe jIMdagIthI jaladI kaMTALI jAya che ane ApaghAta karI nAMkhe che. kAraNake teonI jIvanazakti jaladIthI teDI naMkhAya tevI hoya che, paNa strIonA ApaghAta bahu ochA hoya che. kAraNake teonI jIvanazakita bahu cIvaTa hoya che eTale teonI jIvavAnI IcchA bahu jabarI hoya che, tethI teo atizaya duHkhanI vacce paNa jIvI zake che. -cAlu
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ci . . . Koo o o *2000Mi Guo . . o o . . ** . . . . . . . . **00*60=15%ookoo 99Fa . . . . . . . . . . . . . . . . . . - PChock..6-2011-0410-Guo . A LAN . Mi . 6 . Mi . . . . . . . Bu . . . . Mi . . Mi Mi . . . Mi . . Ran . . wlceelHan -EEE Pa . . Lai . . Cai . . Liang . . . . . . . Mi bo . . . . . . . . . . bo . . . . se. hImAlamI punamacaMda karamacaMda kaTAvALA. { all fed A Lad't allst., bo . . . Mi . . . . . . . An . . An . . . . . . . . . . . . . . Mi . . . . . . . . Lai . . . . Ge . . Chai Mi . 6Mi Xin Mi . . . . * ** **. . . . . . W E E. nopo**. Checkooooooooooop - . . ---- . ------ *. *- ** ---- * -- * -. -*-* - ** . **96*30 . **. -
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 sukha darpaNa-zrAvikA, jI kartavyanuM saMzodhana. (le.- hIrAlakSmI punamacaMda karamacaMda kAvALA) 1 strIone zreSTha sadaguNa kayo che? / pati strIone zaNagAra zo che ? 3 patine vaza karavAne maMtra kayo ? kidhu ba 5na mAna ane 2 tA. 4 strIonuM mukhya kana vya myuM ? pa triI unnatine sarala mArga che ? ramI ke nag. khA 4. nA 6 bALakonA rakSaNa mATe khAsa zuM saMbhA dha rAkhavAnI jarUra che ? sarI . . 28 1 mI punama maMda jaya koThAvAlA
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ varakanyA-vAzuladattA. 9 varakanyA- vAzuladattA ha (le. suzIla-zivasadana-maDhaDA.) (gatAMka pRSTa 25 thI cAlu) rAjA udayana krame krame gADha araNyamAM AvI pahoMcyo. lagabhaga eka pahAra vyatIta thaI gaye haze. AvA nibiDa vanamAM praveza kara e rAjA udayana sivAya anyane mATe saMbhavita nathI. gADha jhADIne lIdhe sUryano prakAza paNa bhUtaLa sudhI pahoMcI zakato nathI. mAtra koi koi sthaLe be pAMdaDAnI madhyamAM thaIne prakAza pRthvI upara AvI zake che. rAjAne A vanane cheka navo anubhava nhote. teNe potAnI sAthe koI nekara-cAkarane levAnuM paNa cagya dhAryuM nahotuM. kAraNake potAnI zakti tathA buddhi upara tene saMpUrNa vizvAsa hato. ati dUra pahoMcyA pachI rAjA saheja ArAma karavAno vicAra kare che, eTalAmAM saMkhyAbaMdhahAthInAM padacihe tenI najare paDyAM. udayane zrama saphaLa thavAno samaya najIka AvI pahoMcela jemAM harSamAM ja te tarapha potAne gheDe mArI mUka. kiMcit dUra nIkaLI jatAM eka hAthIne pAchale bhAga draSTigocara thAya. hAthI prANubhaye vegapUrvaka deDI jatuM hoya e rAjAne AbhAsa thayA. teNe turataja bUma mArI ane vAghoSa jevA svaramAM kahyuM ke:-kharadAra ! AgaLa na jato !" hAthI maMtramugdha sarpanI mAphaka ubhuM thaI rahyo eTaluM ja nahIM paNa tenI suMDha-paga ke kAna suddhAM gatirahita thaI gayAM ! jANe paTa upara citreluM eka citraja hoyanI kema ? rAjAe hAthInA pAse jaI tenA pagamAM eka jaLa nAMkhI dIdhI. rAjA udayana hAthIne pitAnA aMkaza nIce lAve te pahelAM te te banAvaTI hAthInA udaramAMthI pAMcaso sainike bahAra nIkaLI AvyA ! eka nahIM be nahIM paNa pAMcase sainike ! te badhAe maLI rAjA udayanane gherI levAno prayatna karyo. rAjA te o idrajAlika dazya joI thoDI vAra stabdha ja thaI gaye, tenA hAtha paga zithila thaI gayA ! eka sainike jyAre rAjA pAse AvI tenA hAtha-pagamAM leDhAnI majabUta kaDIo paherAvavA hAtha lAMbo karyo, tyAre ja rAjAnI mehanidrA uDI! takSaNa te sAvadha thayo ane hAthamAMnI eka majabUta lAThInI sahAyathI pelA sainikane daza hAtha dUra urADI mukyuM ! nimeSamAtramAM teNe myAnamAMthI potAnI talavAra bahAra kADhI. rAjA udayana ghaNe saraLa, zAMta ane bhavyAtmA hato, topaNa
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUrva strIsukha da Nu-zrAvikA. yuddha veLA kAithI pAche haeNThe tevA nhAtA. vastuta: te eka vIra ziromaNI hatA. cakranI mAphka udayananI taravAra cAtaram ghumavA lAgI, jo ke ati zramane lIdhe, bhukha ane tRSAnI vedanAne lIdhe temaja gheADA vakhata uparanA pazcAttApane lIdhe ghaNA nirAza ane madya banI gayA hatA, tApaNa peAtAnA mAhubaLane vidyutanA jevI kSipratAnA ane matrazakti jevI sacATatAnA zatrusainyane paricaya ApavA lAgyA !jotajotAmAM masA sainikAnA mastaka dharaNI upara paDyAM. AgaLa ja kahevAI gayuM che ke sainyasaMkhyA kai ekasA ke aseAnI nhAtI ! te uparAMta uDDayana game tevA zUravIra hAya tApaNu Akhare te te manuSya ja hatA ! manuSyanI zaktinuM mApa hoya che ! manuSyanI sahanazaktinI paNa sImA hoya che ! te zakita ane sahanazIlatA krame krame kSaya pAmI, rAjA uDDayana je atyAra sudhI pAMcase sainikeAmAM trAsa vartAvatA hatA te mUti thai dharaNI mAtAnA khALe paDI gayA. mAkI rahelA sainikA tene pakaDI keda karI avanti rAjyamAM lai gayA. ( 5 ) je rAjA uDDayananI yaza:prabhA pAse avantirAja-pradyAtanI yaza:jyeAti mlAna jevI thai paDI hatI, jenI kIntikathA avantirAjane eka khANa jeTalI pIDA ApatI hatI, jenuM nAma paNa zatrunI dayA jevuM kaDavuM jhera thai paDayu hatu, jene prabhAva garIbanA aizvaryanI mAphaka pradyAtane unmatta banAvI mukatA hatA, te rAjA uDDayana Aje praghAtanA kArAvAsamAM kedI tarIke sapaDAyelA che. pradyAtanA mukha upara vijayanI prabhA prakAzI nIkaLI che, nagaravAsIo paNa rAjAnA sukhesukhI banI AnaMda-utsava karavA maMDI paDyAM che. samasta rAjyamAM AmA-pramAdanA baLavAna pravAha vahevA lAgyA, rAjyanA saghaLA strI-purUSaSa e pravAhamAM svaccha de jaNAvA lAgyA. ghera ghera kauzAMkhI rAjanI mazkarI ane carcA thavA lAgI. samasta rAjyamAM mAtra ekaja evI vyakti che ke je A Ameda-pramAdamAM ke carcA-mazkarImAM bhAga lai zakI nathI ane te bIjI kAi nahI paNa avanti rAjunI vIraputrI rAjakumArI vAzuladattA che. te nIrava, zAMta ane gaMbhIraja rahI che, eka manuSyanA parAjaya nimitte ATale utsava-AmeAda karavA, eka rAjyanI apagatI karI anya rAjye ATalA vinAda karavA, eka mANase chetarapIMDI. karI anya mANusanu satyAnAza kahADavuM te mATe tenI vAhavA gAvI e badhuM saraLA kumArI vAzulada-tAne khIlakula gamyu nahIM. te potAnA kAmaLa karanI aMgulIe suDALa gAla upara rAkhI mArImAM beThI beThI kaMIka vicArI karatI hoya tema jaNAya che. teNI zu vicAra karatI haze ? " manuSya bhale peAtAne hiMsaka prANIothI bhinna mAnI le, paNa vastuta: tenA jevuM hiMstra prANI bhAgyeja A ma leAkamAM haze. saMsAranI pratyeka sAmagrI dhana, jana, mAna, yaza e sarva kSaNabhaMgura che eTalu jANavA chatAM manuSyA zA mATe
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIrakanyA vAyunnadattA. pA anyAya ane atyAcAra karavAmAMja peAtAnu amUlya jIvana vItADI detA haze ? kSaNika jIvananI kalpita sukha sAmagrI saMcita' karavA manuSye zA mATe anatakALanI yathArtha sukhasAmagrI gumAvI besatA haze? jIvanane zAMti, anaMda ane satAthI amRtamaya karavAne badale vivAda, kaleza, dveSa-irSA AdidhI zA mATe kaDavuM. jhera jevu banAvI detA haze ? manuSya e keTaluM badhuM pAmara prANI che ? A be-cAra dIvasanu jIvana kadAca du:khamaya hoya te paNa zA mATe te sahana nahIM karI zakatA hAya ? manuSya prANI ATaluM adhu kAyara ane bhIrU hoya che te te me Aje ja jANyuM ? mAtra manuSya jAtimAMja evI durbaLatA kyAMthI pesI gai haze ? yukita vAdIo kahe che ke, jevAnI sAme tevA thavuM e ja ucita che, A vAta mAre gaLe utaratI nathI. jo anyAyInI sAme anyAya karavA ucita hoya teA pachI manuSyamAM ane jaDapadArtha mAM zuM bheda rahe ? eka paththara paNa AghAtane pratyAghAta manuSya karatAM ghaNI sArI rIte vALI zake che. teA pachI manuSyAnu manuSyatva kayAM rahyuM ? badale levA, vAsanA tRpta karavI eja je manuSya-jIvananA uddeza hAya teA pachI manuSya ane mAMsAhArI pazumAM zuM bheda ? potAnA svArthane AghAta lAgavA chatAM jee AkAzanI mAphaka niSkapa ane acaLa rahe che, vikAra pAmavAnA aneka hetuo prApta thavA chatAM je prakAzanI mAphka nirvikAra rahe che, saDA upadraveAnI madhyamAM rahevA chatAM jeo hImAcaLanI mAphaka sthira rahe che teeja yathA manuSyeA che, teeja yathArtha vIraputrA che. ane teonA avataraNuthIja A mAnavalAkanuM gaiArava che. kharekhara ApaNe bahu durbaLa ane bhIrU chIe. A ApaNI durmaLatA kayAredUra thaze?" A pramANe vicAra karatI vAzuladattA azrudhArA varSovavA lAgI. dhIre dhIre sandhyA AvI pahoMcI, asta pAmatA suryanI svarNamaya chaTA krame krame adrazya thavA lAgI. pazu-pakSIonA samuheA anI zake teTalI tvarAthI peAtAnA AvAsa zodhavA lAgyAM. pakSIo kalarava karatAM peAtAnA mALAmAM bharAyAM. avantirAjanI rAjasabhA paNa marakhAsta thavAnI taiyArImAM che. bhATa-cAra@Ae rAjAnI kIrtti gati lalakAravI zarU karI, sainikAe avanti rAjanI jaya sUcavanArA dhvanIo karyo, paDitAe AzirvAda ApyA, maDArAjAe nitya niyama pramANe daridrA-kaM gALeA ane bhikSukAne mustahaste dAna ApavA mAMDayu, vaphAdAra adhikArIAne ceAgyatAnusAra inAma vigere ApavAmAM AvyAM, chevaTe matrIe ubhA thaI gaMbhIra avAje rAja AjJAnI gheASaNA karatAM jaNAvyuM ke:-- AjathI sAtamA dIvase prAta:kALe zAMkhInA rAjA udayane rAjacakravatI avantinAthanI vizrvamAM je AcaraNa karyuM che, te badala tene zUlIe caDAvavAmAM Avaze. " zajAnA AvA Adeza sAMbhaLI anake ciMtAmAM paDayA, aneka khuzI thayA ane anekA rAjAnI niMdA karatA saNAmAMthI mahAra cAlyA gayA. sabhA marakhAsta thai.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ pura strIsukha darpaNa-zrAvikA rAtrIno eka prahara vItye tyAMsudhI maMtrIo ane prote khAnagImAM aneka carcA karI. prAta:kALa thatAM pahelAM rAjA pradyota kedakhAnAnA bAraNA pAse AvI pahoMcyA. rAjA udayane gaI AkhI rAtrI pApa puNyane hisAba kahevAmAM tathA kaizAMkhInI prANapriya prajAnuM zuM thaze teno vicAra karavAmAM ja vyatIta karI hatI, tethI prAta:kALanA snigdha pavane tene jarA nidrAbhibhUta karyo hato. vastuta: te nidrAmAM hatA ke taMdrAmAM hato te kahevuM muzkela che. kedakhAnAnI sAMkaLa khaDakhaDatAMnI sAthe ja tenI nidrA uDI gaI. udayane lAla AMkha ughADIne joyuM te rAjA praghAta prAta:kALanA zuke tArakA jevI eka yuvatI pratihArinA khaMbhA upara Teke daI ubhelA jaNAyA. 6:*6666666665 72A GRAELLA MEIRA 185122FISAXEEBA WCISAXFISARCIA SAVERASKREIA EIBARSIPAREIRAXEIRAKESANAISAXO | ( udayana rAjA te mAtra dAna ApatAMja zIkhyo che--dAna letAM tene AvaDatuM nathI.) menge 10 GRETRAIASCAGA24182 pradyote kahyuM -" udayana ! huM tane prANudAna ApavA Avyo chuM, " udayane uttaramAM jaNAvyuM ke-" avantinAtha apAra karUNAzIla che te huM jANuM chuM, paraMtu udayana rAjA te mAtra dAna ApatAMja zIkhe che-dAna letAM tene AvaDatuM nathI. " avaMtinareza eka kedI rAjAno A ahaMkAra jANI bahu Azcarya pAmyA. temaNe puna: te ja vAtane jarA narama banAvatAM kahyuM-" dAna nahIM, pratidAna ! tame
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' vIrakanyA-vAMzulatA. pa3 mane hAthI pakaDavAne maMtra zIkhavo ane tenA badalAmAM huM tamane tamAre prANu tathA rAjya pAchuM meMpuM." udayane pratyuttara Ape -"prANanI mane paravA nathI, paNa je eka ziSya jevI pAtratA tame meLavI zake, te taMtra vidyA zIkhavavAmAM mane harakata nathI." " huM na samaye, ziSya jevI pAtratA eTale zuM ?" pote prazna karyo. "eka jIjJAsunI mAphaka ati vinitabhAve maMtra zIkhavA besavuM paDaze, tamArAthI te banI zakaze?" udayane khulAso karatAM pUchyuM. prota rAjAnA mukha upara ciMtAnI rekhA pharI vaLI ! zuM uttara Apa te nakkI karI zake nahIM. pitAnI nirbaLatA prakaTa thaI na jAya eTalA mATe te belI uThayo ke:-"samaye; yamadUta ja tamane A zabdo bolAve che!" ' - udayane ati nizcitabhAve uttara Ape-"ApanI samajazakita mATe huM Apane AbhAra mAnuM chuM." prota kArAgAramAMthI ravAnA thayA. - te divase AkAzamAM megha ane vAyu vacce prabaLa yuddha cAlI rahyuM hatuM. megha jaLadhArArUpe pRthvI upara utarI AvavA prayatna karato hato ane vAyu tenI samasta taiyArIo chinnabhinna karI vikherI nAMkhavA mathato hato. megha varasAdarUpe nIce AvI vanaspatine navuM jIvana ApavAno prayatna karato hato ane pavana ardha khIlelAM kulone toDI nAMkhI jamInadosta karavA mathato hato. megha dAna karavA IcchatA hatA ane vAyu haraNa karavAnI vAsanA rAkhato hato, ane vacce tumula yuddha thayuM. chevaTe meghanIja phateha thaI. pavananI zakita thoDIvAra vRkSone-puSpone prakaMpita karyA pachI kSINa thaI gaI, vArI dhArA vegathI vahI nIkaLI ! A dazya nIhALI udayane vicAra karyo ke-"manuSya keTale pAmara che? sahejasAja upadrava ane AghAtamAM paNa potAnuM svatva gumAvI bese che. meghanI pAsethI paNa zAMti utsAha ane purUSArthanuM keTaluM upayegI zIkSaNa maLI zake tema che! A megha jevA gaMbhIra, ni:svArtha ane dhyAnI purUSa jagatamAM kaI virala ja haze ! pelA cagI ke jene meM nica buddhithI cAbukane prahAra karyo hato, temanA jevI dhIratA ane vikArahInatA kayAre prApta thaze ? koTiza: praNipAta che te gI-muninA carazupaMkajamAM ! manuSya chatAM te devopama yogInA caritramAM ane mArA jevA saMsAranA kIDAnA caritramAM keTalo badho prabheda, e bheda kayAre dUra thaze ?" udayananA manamAM navA sAmagye praveza karyo. saMdhyA samaye praghAta jyAre puna: kedakhAnAmAM AvyuM, tyAre udayana AMkha mIMcI padmAsanavALI dhyAnastha avasthAmAM beThA hatA. rAjAe "udayana !" kahI tene saMbodhana karyuM. udayane AMkhe ughADI pradyatanI sAme draSTipAta karyo, paraMtu bhayane ke saMkocane leza mAtra bhAva darzAvyo nahIM. rAjAe prazna karyo ke- "mArA sivAya anya koI tamArA ziSya
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ sukhadarpaNa-zrAvikA tarIke te maMtra zIkhavA dhAre to zIkhI zake ke nahIM?" udayane mastaka namAvI hakAramAM uttaravA ane punaH pitAnA dhyAnamAM nimagna thayo. te pachI eka strI tamArI pAse maMtravidyA zIkhavA Avaze, jo ke teNe bahuja beDoLa ane kadarUpI che to paNa kevaLa nArIjAti hovAnA kAraNe te tamArI sAme sAkSAtarUpe besI zakaze nahIM. tamArI ane enI vacce eka paDado raheze." eTaluM kahI prota tyAMthI cAlI nIka. jatAM jatAM te manamAM bolyA ke-"ekavAra maMtra prApta thaI jAya eTale basa, pachI to tene ahaMkAra utAra e bahu muzkela nathI." rAtrIne zyAma paDado pRthvI upara patharAte hate. kumArI vAzuladarA Arasa paththaranA eka ramaNIya hAjamAM padmayugala sarakhAM be caraNe pANImAM boLI pANInI sAthe ramata karI rahI hatI. skaTika jevuM svaccha jaLa rAjakanyAnA sukomaLa zanA sparza sukhathI adhikAdhika uchaLI rahyuM hatuM. saMdhyAno aMdhakAra caMdranA bhayathI vRkSa ane kula nIce saMtAI javAno prayatna karato hate. rAjA pratane pitAnI pAse ubhelA joI kumArI bolI uThI ke- pitAjI! juo to kharA! A jaLa kevI nirdoSa kriDA karI rahyuM che? A nhAnAM pakSIo ke madhura kalarava karI rahyAM che ! A caMdra paNa kevuM maMdasmita karI rahyo che? A svAbhAvika AnaMda rahevA daI tame mArAmArI ane kApAkApImAM kema AnaMda mAnI letA haze?" rAjAe kiMcita gussAthI javAba Ape:-"sAMbhaLa! vAzula! tArA cAMdane, pakSIone ane phalene narakanI uMDI khAImAM javA de! mane tArI evI chokaravAdI bIlakula gamatI naithI." "bhale, na game te kAMI nahIM, paNa eka gAyana te sAMbhaLI ," ema kahetAMnI sAthe ja kumArIe eka svagIya saMgItane prAraMbha karI dIdho! putrInA AvA lADa mATe rAjA manamAM je ke bahu krodhe bharAyo hato, topaNa eka nirdoSa bAlikAnA snehanuM saMgIta baMdha karavAnI hiMmata karI zakyA nahIM."eka ghaNIja jarUranI vAta kahevA mATe huM ahIM AvyuM chuM" ema tene pratyeka kSaNe lAgatuM, topaNa "A kaDI pUrI thAya eTale baMdha karavAnuM kahe" evA vicArathI zAMta besI rahyo, eka pachI eka ema gAyananI kaDIo AgaLa laMbAvA lAgI, paraMtu rAjAnA mukhamAMthI niSedhanI AjJA vhAra nIkaLavA pAmI nahIM! rAtrIne prabhAva vistaravA lAgyA, gAyana DI vAre baMdha thayuM, paraMtu gAyananI prabaLa asare AsapAsanA vizvamAM je madhura saMgIta utpanna karyuM hatuM tene aMta AvyuM nahIM. upavananA vRkSo ane puSpomAMthI paNa e saMgItanAM pratiSyanIo AvavA lAgyA, saMgIta baMdha thavA chatAM ghaNIvAre rAjA prota jAgRta thaye, paraMtu te vakhate kumArI tyAM nahatI, te te gAyana baMdha karI kyAranIye tyAMthI cAlI nIkaLI hatI! ' 1 cAlu
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanuM prAyazcita. 55 pApanuM | mAthAsthata (le. se. bahena ajavALI lalubhAI). savAranA ATha vAgyA che. kanyAzALAmAM vidyAbhyAsa karatI kusumAvaLI, zikSikA hena veNIgaiArI pAse ghare javA rajA le che. velAsara javAnuM kAraNa pUchatA javAba maLe ke mIkSa kenane vakhata thavA AvyA che. temAM ApaNI skulamAM abhyAsa karatI bahena raMbhAne patni tarIke svIkAravA daza bAra muratiyA tene tyAM AvavAnA che tethI tyAM jevA javuM che." eka sAthe daza bAra muratiyA? AnuM uMDu rahasya zuM ?" veNIgairIe pUchayuM. "bahena, zuM tame nathI jANatAM? raMbhAnA pitA mathuradAsanuM eka ghAtakI mANasa jevuM hadaya che. teNe lebhane sevaka banI potAnI putrInuM lIlAma tarIke vecANa karI vadhu mAgaNuM thAya tene raMbhAne hAtha seMpavA nizcaya karyo che. tyAM javAthI badhuM barAbara jevAze. bahena tame Avazo te keTaluMka navuM jANavAnuM maLaze." kusumAvaLIe khulAse karyo. veNugairIne A hakIkata sAMbhaLI bahu lAgI AvyuM, ane udvigna cahere pUchayuM- "bahena, raMbhAnuM jAhera lIlAma" A belatAM tenA nayano azruthI bhIMjAI gayAM. AvI garIbaDI kamaLa putrA para zuM A julama ? are ! bhAratabhUmi! AvA nirdaya manuSyane janma ApatA pahelAM tene ghAta kema nathI karatI? hane vadhAre saMtatine zuM lAbha lAgyo che ? mAtA, mAtA ! aghaTita uccAra thAya te kSamA karaje, paraMtu hArI lADakavAyI ziSyAne A ghAtakI phaMdamAMthI bacAvaje. bane raMbhAne tyAM AvI pahoMcyAM. tapAsa karatAM meDI para nAmadAra zeThIyAo kanyAnA darzana karavAne Atura thaI beThA che. nIcenA eka rUmamAM raMbhAnI bA sAvitrI ane mathuradAsa kaMI carcA kare che. zuM carcA kare che te sAMbhaLavAne te bane bahAra eka bAjue chupI rIte ubhAM rahyAM. nAtha ! tamane kahI kahIne huM thAkI gaI chuM. eka raMka gAya jevI dIkarI tarapha AvuM rAkSasI vartana kema AdarI rahyA che ? kasAI jAnavane mAre che, paraMtu tame te pharajaMda para churI pheravavA taiyAra thayA che ? paisA Aja che ane kAla nathI. dIkarInA paisAthI kadI paNa paisAdAra thavAtuM nathI. nAtha! mAno. hArI garIbanI araja
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 sukha darpaNa-zrAvikA. svIkAre ane hArI raMbhAne reLI na nAkhe." "rAMDa, hArUM meta ApyuM lAge che. hane paisAnI darakAra nahi heya, hAre vahevAra calAvavuM paDe eTale tenI kIMmata huM karI zakuM. tuM paDI bhaNelI che, te varanI sAme bolavA mATe haze? jA lucI hArUM DahApaNa mane nathI jotuM. je vastu hArI che tene game te upayoga karavA mane sattA che. nAhaka pati sAme belI narkamAM javAno rasto le nahi, ane hArI AjJA svIkArI raMbhAne sArAM vastrathI sajja karI mArI sAthe meDI upara mekala; ke sATuM nakkI karI zakAya." "kSamA kare. evI aghaTita AjJA mahArAthI nahi svIkArAya. kadI tame sagapaNa karaze, topaNa mArI lADakavAyI putrIne yaMgya pati sivAya huM paraNAvavAnI nathI." sAvitrIe kahyuM. "caMDALa ! zuM tuM hArA para sattA batAve che? huM hAre dhaNI chuM, tane AvI chuTathI balavAne adhikAra zuM ? memAne upara rAha joI rahyA che, jaladI mArI icchAne tAbe thA. ema kahI hastaprahAra karyo. turtaja sAvitrI hRdayanA ane zarIranA bevaDA du:khathI mUcho pAmI. A drazya joyA pachI veNugairIthI chupu rahI na zakAyuM. turtaja prakaTa thaI te rUmamAM dAkhala thaI ane bolI. "are!! paisAne paramezvara mAnanAra ghAtakI mathurA hAruM hRdaya keTaluM ghAtakI che? paisAnA lobhathI hArI sukomaLa vhAlI putrIne vikraya karavA taiyAra thayela che te vyAjabI che? are duSTa svabhAvanA zeTha! tane keTaza: dhikkAra che. AvI sukamaLa kusumakalIne chuMdI nAMkhatAM tane kaMI dayA AvatI nathI ? kaMpArI chuTatI nathI? gAtra tharatharatAM nathI ? mhArA kahevA para dhyAna Apa. hArI kanyAnuM jIvatara bagaDaze, lekamAM hAMsI thaze. tane moTI ummare kIDA paDaze, atyaMta du:khI thaI maraNane zaraNa thaIza. atyAre hArI buddhi paisA pAchaLa jaDa thaI gaI che. paisAne ja tuM zreSTha mAnI tAre jamAI guNa ho ke avaguNuM, DahApaNavALo hA ke mUrkha ho, sadAcArI ho ke durAcArI che tene vicAra karatA nathI, ummara nihALatuM nathI, suMdaratA tapAsa nathI, jAti ke kuLanuM avalokana karatA nathI, mAtra paisAne ja tuM nihALe che. tyArA keTalA adhama vicAra? raMbhA jevI kumArikA tArA ghare janmI eja enA durbhAgyanI vAta che. hArA jevA pApIne ghera e pavitra ratna tulya kumArIkAne janma na hoya? mathuradAsa A sAMbhaLI ekadama kodhita thaI gayo ane be. mAstarANI ! jhAjhuM DahApaNa kara mAM. hane pArakA gharamAM praveza karavAnI keNe paravAnagI ApI? raMbhA tArI pAse bhaNe che ema dhArI AgaLa pagalAM letuM nathI. nAhaka kaMI sAmI paDela A (sAvitrI)nI sthitimAM AvI paDIza. "zeTha mApha kare, kelasA hoya tene sAbuthI detAM paNa kALA ja rahe che. hArAM vAka pachI yAda Avaze. sAvitrI jevI satIne nirdaya thaI anAdara karyo che paraMtu yAda rAkhaje ke bhaviSyamAM pastAvuM paDaze." ema kahI veNugArI sAvitrIne paMkho nAMkhavA lAgI.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanuM prAyazcita. veNIgaiArI sAvitrIne paMkhA nAMkhavA lAgI.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA. uparathI buma paDI, zeTha amAre eka bIjAnAM heADhAM joI besI rahevuM ? kyAM che tamArI kanyA ? jaladI kare. avAja AvatAM ja raMbhAne jorajulamathI mathuradAsa meDI upara teDI gaye. raMbhAnuM rUpa joI uparAuparI be hajAra, pAMca hajAra ema caDatAM suratI sobhAgyacaMda nAmanA grahastha ke jenI ummara 80 varSanI thavA AvI hatI tenI ophara daza hajAre thai.tenAthI AgaLa himmata koinI na cAlatAM tenI sAthe vevizALa karyuM. mahemAno vidAya thayA ane jamAI paNa turta lagna karavA pharamAvI raste paDayA. ASE mA nAma Kii rANA dAsa, jika, 3 sI raMbhA nirAza thaI ekAMta oraDAmAM kecapara paDI azra sAratI vicAra karavA lAgI.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanuM prAyazcita. 59 eka buTTA vara sAthe potAno saMbaMdha thaya jANuM raMbhA nirAza thaI ekAMta oraDAmAM keca para paDI azru sAratI vicAra karavA lAgI. "o vidhAtA, AvI ghaTanA karavAmAM tyAre zuM nizcaya che? mane rIbAvI rIbAvI mArI nAMkhavA karatAM huM ekadama hArA AtmAne tyAga karUM te kaMI aDacaNa che? pitA, tuM pitA nahi paNa sarpa che. huM mArA zarIrane haMsa mAryo che. e nAdAna, zuM dIkarInA paisAthI ja paisAdAra thavAya che? hAthamAM zuM ? kaMkaNa paheryA che, ke dIkarInuM mAMsa vecIne ja dravya upArjana kare che? zuM hAre mIMDhaLa muDade ja baMdhAvAne ? are, pitAne A zuM sUjhayuM? rakSaka teja bhakSaka thayA ? madhurA lADamAM, lAlana pAlanamAM ucherIne jherI khaMjharathI khuna karavA tatpara thayA? aphasa! lakSamI, tyAre paNa zuM vAMka kADhuM? mAruM bhAvija vicitra dizAmAM pravarte che. ATaluM bolatAM jIbha thothavAI gaI, kaMTha rUMdhAI gaye ane AMsuo TapakavA zarU thayAM. alyA jAdavA kayAM gayA? kayArane bUma pADuM chuM tene javAba paNa Apato nathI.' - "kema saibhAgacaMda kAkA, zuM kaho che. ApanuM zayanagRha vALatuM hatuM eTale avAja saMbhaLAela nahi. mApha karazo." ja pahelA savA vALaMdane bolAva. hAre hajAmata karAvavI che. kahe che ke hArI jAna kAle javAnI che, mATe sArA astrA ane kAtara lAve. vaLI sugaMdhI telanI sIsI tathA sAbu paNa leto Avaje." "vArU sAheba." jAdava hajAmane teDI AvyuM. zeTha turtaja hajAmata karAvI arIsAmAM cahere jue che, paNa mAthAnA vALa sapheda joI savAne kahe che ke Ane kaMI upAya? "kala5 lagAva" savAnI sUcanA gamI ane teno paNa kharca karI kRtrima yuvAnI dhAraNa karI. daramiyAna tenA snehIno putra maNIlAla AvIne te be ke, "kAkA! tame 14 varSanI bALAnI jIMdagI barabAda karavA taiyAra thaI gayA che, bicArInA keTalA zrApa tamane lAgaze? tenI AMtaraDI keTalI badhI dubhAze?" "elA maNayA, tuM bahu aMgarejI bhaNIne huzIyArI batAvatAM zIkhe che te jAyuM, paNa tuM eTaluMbI nathI samajato ke mhArUM zarIra vRddha thayela che, paNuM hAruM mana yuvAna karatAM caMcaLa ane vegavAna che. aneka prakAre kALAM dheLAM karI meLavela paisAmAMthI rUA. dazahajAra jeTalI moTI rakama kanyAnA bApane ApI tenI dIkarIne kharIdI levI che! kaMI maphata levI nathI. zuM bajAramAMthI paisA ApIne mAla levo te vyAjabI nathI? huM kaMI corI karIne tenI dIkarIne lAvavAnuM nathI, samajyA.maNIA, huM hAre pUjavA yegya-kAko kahevAuM, jA jAnamAM AvavA taiyAra thaI raheje. tuM hamaNA tAjeja
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA. para che, eTale tamAma rIta rIvAjonI khabara haze, mATe tene aNavaranI padavI ApavI paDaze." A kathanathI maNIlAlane bahu gusso thaye, ane AvA nAlAyaka mANasa sAthe bahu vAtacIta karavI durasta nahi dhAratAM turtaja vidAya thayA. alyA jAdavA? joyuM. maNIe bI. e. thaye paNa hArI sAme kaI javAba ApI zake ? sIdhe raste ja paDI gayo ke mArI kevI haziyArI." zeThe AtmaprasaMzA karatAM kahyuM je cAlAkI na hoya te daza muratiyAmAM tamane ja kema pasaMda kare. jAdave kahyuM. judI judI jAtanA vAjIMtra vAgI rahelAM che, kITasana lAITe pUrNa prakAza ApI rahelI che, varaghoDAmAM lagabhaga 200] mANase arasparasa vArtAvinoda, ane buDhDhAnI mazkarI karatA cAlyA jAya che. A vakhate buDhDhA kAkAne dekhAva paNa dhyAna kheMcanAre thaI paDyo che. te eka ghoDA upara beThA che. rezamI dhotIyuM, lAla rezamI pAghaDI, uMcI jAtanA AlapAkanuM aMgarakhuM ane kapALa para tIlaka evAM che ke jANe bahaspati sAkSAt padhAryA hoya. A varaghoDA jevA AkhuM gAma maLyuM che. jenI aMdara eka meTuM strI maMDaLa paNa ubhuM hatuM temAMnI guNavaMtI nAmanI bAIne saMkuraNa AvyuM ane belI vAge che zuM vAjhAM? gavAe zuM suMdara gIte? baLe kAM teja divaDAo? are A sabhya zAnAM che? uparanA vAkane javAba teja strI maMDaLamAMthI zAradAe Ape- nathI e vAgatAM vAjhAM, maraNanAM zoka vAgha che, nathI e gIta vivAhanAM, aMtaranA dhama-sANe che. nathI e teja divAnA, are e mRtyunA bhaDakA; nathI e sabhya vivAnA, DAghuM che zmazAnonA. guNavaMtI-are A lagna maMDapa zA? are A ramya paDadA zA? are zAnI che A nyAto ? uDaMtA raMga hAsyaja zA? zAradAnathI e lagnanA sthabhe, kasAI vadha sthabhe che nathI maMDapa e vivAnA, zikArI mAMcaDA dase. khare e ramya paDadA te, bhulAvA jAdunA khelo; hile paDadA havAmAM tyAM, hale che kanyA chAtI. nathI e lagna mijabAnI, khare jAte maraNanI che; maLyA che gIdha mAMsArI, kanyAnuM lehI pIvAne.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanuM prAyazcita. 2 nathI e hAsya aMtaranA, dIse che uranA tApa; are je pApanI chAyA, rahI che hAsya tyAM karatI. ATalo saMvAda thatAM varaghoDo mAMDave AvI pahoMcyo ane kanyAdAna devuM zarU thayuM eTale turtaja guNavaMtI belI kanyAnuM dAna devAye, karI saubhAgyanAM cAMllA ? vaLI saubhAgyane cuDA, kanyAe Aja paheryo che? zAradA-nathI e dAna kanyAnuM, are lIlAma che tenuM; nathI sAbhAgyanAM cAMllA, dIse che mezanA TIlAM. nathI saibhAgyanA cuDA, jhaDelI jaMjIrA bhAse; kasI che kanyakA temAM, na ke kALe are chuTe. buTTA kAkAnA lagna thayAne cha mAsa vItI gayA che, eTalAmAM tene javara lAgu paDaye. tenI sevAmAM rAtridivasa raMbhA rahe che. raMbhAnuM svarUpa sAkSAt raMbhA- asarA samAna hatuM, te rUpane nihALavA ane 'vRddhakya mAryA rAvi " e kahetIne kharI pADavA, potAnI duSTa vAsanAnI paritRpti mATe aneka du-snehI tarIkeno dAvo dharAvI, zeThanI mAMdagI prasaMge jovA AvatA ane raMbhAne marmabhedaka vacane vaDe herAna karatA. A duTenI prapaMcajALathI raMbhA nitya sAvadhAna rahetI. dinapratidina buDhDhAne rAga vadhato gaye, raMbhAne mAtra dekhAvarUpaja maLeluM saubhAgya paNa naSTa thavAnI AgAhI jaNAI tathA durTe potAnuM ziyaLa bhaMga karaze tema dhAstI peThI. saMdhyA samaya thayo che, raMbhA potAnA jharUkhe beThI che, tyAM acAnaka tenI mAtu sAvitrI AvI. ghaNe vakhate raMbhA mAtAne joI tene vaLagI paDI." ane belI:- | * bA! tuM Aje acAnaka ahIMyAM kayAM thI?" "hena tane vidAya karyA be mAsa thayA tyAM to rUpiyA bArahajAra lhArA pitAe saTTAmAM gumAvyA. gharamAM ghareNuM, ThAma kaMI paNa rahyuM nathI. bhIkhArI thaI gaela che. temane hArA tarapha gujArela julama mATe bahuja pazcAtApa thAya che; pake peke rUe che ane mane temanA taraphathI hArI pAse mAphI mAgavA temaja tane pAMca divasa teDI javA mokalI che." 88 mAtuzrI mhArA pitAzrInI matI ThekANe AvelI jANI harSa thAya che. hAla mhArAthI tyAM AvI zakAya tema nathI, hArA svAmine atyAre sakhta mAMdagI cAle che, tethI atyAre hAre dharma temanI
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA. zrI raMbhAne amara AtmA vRddha vivAhanAM du:khathI kaMTALI zAMti meLavavA saphara karI cukyo hato.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ - pApanuM prAyazcita. sevA cAkarI karavI teja che. huM mAnuM chuM ke tuM paNa A vAta kabula karaze." "hena hArA AvA guNe joI huM ati prasanna thAuM chuM. kharekhara te hArI kukhane di- pAvI che." buddAne svabhAva cIDIo ane jherIle thaI gaye hate. jarA vAra paNa raMbhAne potAnI pAsethI khasavA deto nahi. gharanI bahAra koI kALe jAya to zaMkAnI najare. jue ane ayogya vAcabANathI raMbhAnA hadayane zaMkAkula banAvatA. jo ke raMbhApati pratye zuddha prema rAkhatI, paNa buDha tene bAhya ADaMbara mAnI raMbhAne pajavato.' A cheDyA aThavADIyAmAM bhAgyacaMda zeThanI tabIyata taddana sudharavA AvI che, zarIramAM pUrvavat lehI paNa AvI gayuM che. Aje raMbhA sAvitrI sAthe vArtAlApamAM rekAvAthI amuka samaya vItI gayA pachI zeThane potAnI mAtA AvavAnI khabara ApavA ane AjJA uThAvavA AvI. paraMtu kaMI paNa na pUchatAM zeThe lAkaDInA be cAra prahAra karyA. A du:kha tenAthI sahana na karI zakAyuM, tenA patinA marmavacane tene bahuja duHkha dIdhuM ane teja vacane tene A phAnI duniyAne tyAga karavA sUcavyuM. - adha rAtri vItI gaI che, sarva zAMta nidrAmAM paDI gayAM che, te vakhate raMbhAe pAsenA najIkanA kuvAmAM paDatuM mukyuM. AsapAsanA loko bhegA thai gayA, hAhAkAra thaI rahyo. zeTha tathA raMbhAnI mAtA paNa jAgyAM, gharamAM tapAsatAM raMbhA najare na paDavAthI zaMkA paDI ane baMne kUvA pAse AvyAM. polIsa AvI pahoMcI, raMbhAne bahAra kADhyA pachI kaMI jIva hoya tema jaNAyuM nahi. DeAkaTarane bolAvavAmAM AvyuM. upacAre ghaNuM karyA, paraMtu raMbhAne amara AtmA vRddhavivAhanA duHkhathI kaMTALI zAMti meLavavA saphara karI cUkyo hato. A vakhate maLelA tamAma loke DeAsAne phITakAra ApavA mAMDyA. A dazya joI DosAnI buddhimAM paNa ghaNe pheraphAra thaI gaye. raMbhAnA viyogathI tene ghaNeja AghAta pahoMce. ane A duHkhada pariNAma patAnI nIce lAlasA janyadene ja AbhArI che tema jaNAvatAM, raMbhA pAchaLa pitAnA dravyanI saghaLI rakama kharacIne vRddhalagna aTakAvavAnI teNe pratijJA karI ane be ke-kamaLa puSpanI kaLIo hajI vikasita thai na hoya tyAM temane amaLAvI nAMkhavAmAM Ave ane mAtA pitAnA bharUse rahelI anAtha, nirmaLa bALAne potAnA svArthanI khAtara hArA jevA vRddhapati rUpa kesAIne suprata karavAmAM Ave e keTalI nirdayatA? maraNa pathArIe rahyA chatAM abaLAnuM pANagrahaNa karavuM e mhArI keTalI tuchatA ? kharekhara AryadezanI pAyamAlImAM amArA jevAMja pAtra mukhya kAraNabhUta che. amArI jevA lAlasu hRdayamAMthI rAkSasI vicAre dUra nahi thAya, tyAM sudhI A dezanI unnati thavI ati kaThina che.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 strIsukha darpaNa-zrAvikA. garbha ane prasavakALa. - - (le. jhabaka blena vrajapALa kapAsI, strI che zikSaka jaina kanyAzALA-amadAvAda.) ) heno ! dhyAnamAM rAkhajo ke, dareka Arya mahilAoe gharagatu sAdhAraNu vaidu te jANavAnI khAsa agatya che. ke jethI potAnI, yA potAnA baccAMnI, yA kuTuMbI varganI sAdhAraNa mAMdagI prasaMge te bahu phaLadAyaka nivaDe che. mAtA e garbhakALathI rI, nahI tha = bALakanA mAstara ane DAktara paNa che, mATe prasava samaye garbha keTalI mudatano thaIne jape, te jANavAthI bALakanI tandurastI, tathA AyuSyabaLano nirNaya thaI zake che. ane nirNaya parathI ema mAlama paDe ke, bALaka adhurA divase avataryuM che, tenA mATe vizeSa saMbhALathI tenuM rakSaNa karavA mATe garbhAdhAnano divasa nakkI karavAnI jarUra che. paNa ghaNIka strIone garbha rahyAnI khabara paDatI nathI. hatunA dekhAvA ane baMdha paDavA uparathI A vAtano nirNaya thAya che. paNa ghaNI vakhata Rtu upara kAMi AdhAra raheto nathI. vaLI Rtu AvI gayA pachI keTalA divase garbha rahyA tene paNa hAlanA aniyamita AcaraNAne lIdhe nirNaya karavo kaThaNa thaI paDe che. pUrva kALanA lake traDatugAmI eTale dara mAsa tu AvI gayA pachI amuka eka zubha divase strIne hatudAna devAvALA hatA. ane te purUSAthI purUSa IcchA pramANe saMtati utpanna karI zakatA hatA. AvA niyamita vyavahAramAM garbhadhAnano divasa sahelathI nakkI thaI zakatA. paNa hAla te mATe kAMI niyama ja rahyo nathI. evA laMpaTa ane viSayavAsanAnA A samayamAM garbhAdhAnane divasa nakkI karavAnuM kAma ghaNuM kaThaNa thai paDayuM che. thoDIja vicakSaNa strIone garbha rahyAnAM cinhA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ garbha ane prasavakALa. ane sAbitIo maLI zake che ke Aja mane garbha rahe. AvI strIo seMkaDe pAMca hoya che. bAkInI paMcANuM strIone garbha rahyA pachI be traNa mAse garbhanAM cihe ke kAMI khAsa phera hoya che te thavA mAMDe che. tyAre ja tene samaja paDe che ke, mane garbha rahe che. paNa garbha rahyAnA divasathI te garbhanA cinha ane heranA lIdhe garbha rahyAnuM jJAna thayAnA divasanI vacce kaye divase garbha rahe te vAta kevaLa aMdhArAmAM ja rahe che. garbha rahAne divasa gaNavAnI keTalIka rIte cAle che paNa te badhI acokkasa che. ane e gaNatrImAM be cAra divasa nahIM, paNa vakhate paMdara viza dahADAnI paNa bhUla Ave che. A gaNatrI mATe keTalIka rIte evI che ke - (1) keTalIka strIo garbha rahyAne lIdhe potAnA zarIra tathA mana upara thatAM cinha ke pheraphAra uparathI garbha rahyAnuM jANI zake che. ane tenAja kahevA upara AdhAra rahe che. A rItamAM paNa cokkasa divasano nirNaya te nathI ja thatuM. (2) bIjI rIta e batAvavAmAM Ave che ke, je divasathI dastAna eTale hatu baMdha paDe te divasathI ja hamela rahyAno divasa gaNavAnI rIta cAlatI che. A gaNagIthI paNa aDasaTe thAya che. paNa cekasa divasa nakkI thato nathI. garbha rahyAne egya kALa Rtu AvyA pahelAM eka be divasa agAu athavA Rtu AvI gayA. pachI be cAra divase pAchaLa hoya che. AryavaidakazAstrane mata e che ke, Rtu AvI gayA pachInA pahelA pakhavADIyAmAM garbha rahe che. game tema ho, paNa A gaNatrI pramANe garbhAdhAnane divasa gaNavAmAM bhUla Ave che. | (3) trIjI gaNatrI evI paNa cAle che ke-peTamAM karUM 4 (sADA cAra ) mAse pharake che. mATe prathama jyAre chokarUM pharake, tyAre garbha kA sADA cAra mAsane thaye ema samajavuM; paNa chokarUM pharakavAnI mudata sene mATe eka sarakhI hovAnI vAta pAyA vagaranI ane khoTI che. mATe te gaNatrI paNa khoTI che. A badhI gaNatarIke zAstrIya nathI, paNa strI vargamAM mULathI aTakaLa mujaba cAlatI gaNatarIo che. tethI tenA upara bharUso rAkhI zakAtuM nathI. huM dhAruM chuM ke garbhAdhAnane divasa nakkI karavAnuM ApaNI pAse eka paNa sAruM sAdhana nathI. - - - kharUM te garbhAdhAna rahenAra strInI samajaNa ane jJAna upara badho AdhAra che. paNa hAla e samajaNa ane jJAna upara to aMdhakArane paDade vaLI gayela che. jethI keTalIka vakhata bahuja guMcavaNa ubhI thAya che. prasavakALa eTale bALaka avataravAne divasa karAvavAnI paNa keTalIka rIte cAle che. eka vidvAna DekaTa2 prasUtikALane nirNaya aneka rIte karI batAve che. temAMnI ekAda rIta atre ApIe chIe. "
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ strIsukha darpaNa-zrAvikA - [1] garbha rahyA pahelAM je divasathI dastAna baMdha thayuM hoya te tArIkhamAM 7 sAta divasa meLavavA ane traNa mahinA pAchalA bAda gaNavA. dAkhalA tarIke, eka strInuM dastAna tA. 3 mArcanA roja baMdha thayuM hoya te temAM sAta divasa - meLavIne traNa mahinA bAda karavA, eTale e gaNatrI mujaba DIseMbaranI tA.10mI Ave. ghaNuM karIne te divase te strI bALakane janma Apaze. | [2] bIjI rIta-je divase strInuM dastAna baMdha thayuM hoya te divasathI nava mAsa gaNavAmAM Ave to 275 divasa thAya che. A gaNatrImAM phebruvArI mAsa AvyA hoya te 273 divasa thAya che. paNa kula 278 divasa thavA joIe. eTalA mATe upara pramANe nava mahinA gaNatAM 275 divasa Ave to temAM 3 traNa divasa umeravA. ane 273 divasa Ave che temAM pAMca divasa umeravA. A ra78 divasa je aThavADIyAmAM ke pakhavADIyAmAM Ave temAM te strI prasutA thAya evI gaNatrI che. prasavakALanI tathA garbhAdhAna kALanI AvI ghaNIka gaNatarIo cAle che. uparanI hakikata vicakSaNa strIone khAsa dhyAnamAM levAnI che. adhurI mudate prasava. cha mAsanI aMdara garbha jIvate avataratuM nathI. cha mAsa pUrA thayA pachI sAtamA mAsamAM strI prasava Ape che to te bALaka jIvatuM avatare che. paNa thoDA kalAka ke thoDA divaso rahIne marI jAya che.-sAtamA mAsane garbha Azare 14 iMca lAMbo hoya che, ane vajanamAM 40 eMsa (100 rUpiyAbhAra ) hoya che. cAmaDInI nIcenA paDamAM carabIne vadhAre thaI bALakane phulAvI de che, ane tema chatAM cAmaDI kALIvALI, rAtI ane sIecasa meTarathI AcchAdita thayelI hoya che. A sAtamA mAsamAM janmelA bALakanI AMkha ughADI rahe che. A mAsamAM janmeluM bALaka gativALuM hoya che. paNa barAbara rAI zakatuM nathI. AThamA mAsane garbha Azare 16 iMca lAMbA hoya che. ane vajana Azare 3 ratalanuM hoya che. rUvADAM dazya thavA mAMDe che, cAmaDIne raMga vizeSa karIne mAMsanA varNa jevo thAya che; nAbhI lagabhaga zarIranA madhyamAM Ave che, AMgaLIonA TeravAM uparanA nakha bahAra paDatA dekhAtA nathI. mAthAnA vALa vadhAre jADA thAya che. A AThamA mAsamAM janmeluM bALaka ghaNuMja saMbhALathI rakSaNa karavAmAM Ave, tAja jIvatuM rahI zake. navamA mAsamAM janmeluM bALaka paNa apakava rahe che, tyAre dazamA mAsamAM janmela bALaka nirogI ane kauvatavAna bane che.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ karI. athANuM. 67 sA. maNIbAi kuDalAkara taraphathI. athANuM e jema khArAkane rasa pAkhavAmAM svAdanI garaja sAre che tema pAcaka pazu che. athANAmAM AvatI haLadara leAhI sudhAre che, mIThuM pASaka che ane tevA bhinna bhinna ga MdhIyANAnA ekatra guNA tenA niyamIta setranathI lAbhaprada nivaDe che. jagatamAM nIpajatI lagabhaga dareka vanaspatinA aMgAmAMthI athANAM thai zake che. paNa te kema banAvavuM te strIonI buddhi upara AdhAra rAkhe che. A uparathI eTalu te spaSTa jovAze ke suzikSita strI e jIvanamAM rasapASakanuM kArya karanAra rasarAjikA che. kerInA athANAM ghaNI jAtanAM thAya che. kAcI saMbhArI, pAkI sabhArI, rAyatI, methIyA, jIrA, gALa kerI, geALasa'bhArI, sAkarIyAGerI, vaghArIyA, khamaNa, evI ghaNI jAteAnA kerInA athANAM ane che. kerInA murabbA paNa thAya che, paratu A saghaLI vAtAne ekI sAthe sameTI devAnuM muzkela mAnI hAla teA tevAM eka e athANA mATe ja vicAra karIzu. kerI. kAcI saMbhArI kerI. kAcuM sa'bhArUM athANuM kAcI kerInu thAya che. ane te nAnI khAkhaTIthI meATI jALI vagaranI kerI maLe tyAMsudhI anI zake che. A athANuM lAMbA vakhata TakI zakatu nathI. jo ke pAkuM athANuM paNa sabhALano khAmIthI ke svacchatAnI khAmIne lai khArU thai jAya che. mATe hamezAM athANAMnAM ThAma cokhkhAM kAcanAM ke svaccha mATInAM rAkhavAM, saMbhAra taiyAra karatAM ane athANuM bharatAM hAtha cAkhkhA rAkhavA, vAsaNane majabuta mAM mAMdhI eche! avarajavara hAya tyAM mukavAM ane mAthe bhAra mukavA, tathA hamezAM cAkhkhA hAthathI eka bAjuthI athANuM kADhavAne sa MbhALa rAkhavI. kAcI saMbhArI kerI mATe tAjI kerI lAvIne DhIMDhethI vaLagI rahe tema cAra cIrI paDe tevI rIte kApI goTalI kADhI nAkhI temAM nIce pramANe taiyAra karI rAkhelA kAcA saMbhAra bharavA. kAcA sabhAra--pa zera mIThuM zekIne daLelu, rAA zera ethI zekIne daLelI, 5 bhAra vagAraNI, 1aa zera lAla maracAM, 8 rUA. bhAra haLadara DhaLelI, e saghaLAnA mArIka bhUkAne eka vAsaNamAM ekaThA karI eka zera garama kareluM tela temAM upara raDI pAkalAka sudhI tenA upara baMdha besatu vAsaNa DhAMkI rAkhavA pachI te sarvane mizra karI te saMbhAra kerImAM bharave.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIsukha darpaNa-zrAvikA. e dhyAnamAM rAkhavuM ke saMbhora bharatAM sudhI cIrela kerIne pANImAM ja DubelI rahevA devI, nahi to kALI thaI jaze. A athANuM tAjuja svAdiSTa lAge che. - methIyAkerI. khe khAM-saheja jALI paDelI daLadAra mATI kerIne prathama jaNAvavA pramANe cIrI ne geTalI kADhavA pachI te khAlI paDelI jagAmAM saheja haLadara meLa mIThuM kacarIne bharI kerIo baraNImAM bharI rAkhavI. eTale te kerIomAMthI khATuM pANI chuTaze. A pramANe bharela kerIo traNa divasa rahevA daI pachI bahAra kADhI khA pANImAM cAra kalAka DubADI dhoIne sApha karI te kerIone svaccha kapaDA upara ADI pAtharI rAkhI traNa divasa taDake sukavavI eTale te kerInAM khokhAM kahevAya che. saMbhAra-rA zera methI (methIne cAkhI karI be kalAka pANImAM palALI rAkhavI, te pachI bahAra kADhI sapheta kapaDA upara eka kalAkAsukavavI. tyArabAda pAzera tela te methI sAthe nAMkhI tavImAM taLI kADhI judA vAsaNamAM rAkhI levI. ) 1 zera vaLa (rasadAra pILe le) 1 zera sapheta mIThuM (mIThuM dezI agaranuM hoya to zekIne daLI rAkhela levuM ane vaDAgarU hoya te 6 kalAka taDake sukavI khAMDIne bArIka karI vAparavuM.) 1 zera maracAM ( sukA khAMDIne levA. gholara maracAM vadhAre sArAM nIvaDe che. ) 0 zera haLadara ( haLadarane kaTakA karI khAMDI jINI daLelI vAparavI.) ja zera hIMga (khAMDelI). have A taiyAra thaelA chuTA chuTA mazAlAne eka trAMbAnA athavA pItaLanA tAsamAM vacce jagA rAkhI AsapAsa anukrame goLa kuMDALAmAM pAthara ne vacce hIMga nAkhavI. have 2 zera mIThuM tela eka vAsaNamAM khuba ukALI phiNa caDe eTale utArIne te taiyAra karelA mazAlAmAM vacce hIMga upara reDI devuM ne tenA upara havA na Ave tema bIjI thALI ke khumaco DhAMkI pA kalAka rahevA devA pachI tene ughADI hAthathI badhuM ekatra karI devuM. A saMbhAra prathama teyAra karelAM kerInAM khokhAMmAM bharI pAse rAkhelA bIja 2 zera garama rAkhelA telanA vAsaNamAM bALIne jIllAmAM goThavIne mukavI. tathA vadhela tela mAthe reDI daI te jIllAne meM bAMdhI ThAvake rAkhI muko. A kerI paMdara divasa pachI upayogamAM laI zakAya che. - pAkI saMbhArI. methI ( saheja telamAM zekIne daLelI) mIThuM daLeluM, tathA maracAM e traNe aDhIzera laI tathA haLadaLazera 1 (daLelI) tathA hIMga zera mA nAkhI ukALela pAMcazera tela reDI te sarve mizra karela pAke saMbhAra kahevAya che. A kerI bharIne bIjA pAMca zera telanA vAsaNamAM boLI baraNImAM bharavI ane vadhArAnuM tela tenAM upara reDI devuM. - upara je masAlAnuM mApa jaNAvyuM temAM tIkhu ke khArUM vadhAre ochuM khAnAranA zekha upara vajanamAM pheraphAra karo.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ nivRttinA pavitra divasomAM vAMcavA mATe pUrve thaI gaelA mahA AcAryonAM racela apUrva amRtamaya jJAnanA pustako. taiyAra thAya che. jainanA apUrva sarvopayogI jyotiSa graMthanA bhASAMtara-AraMbhazuddhi, ane dinasiddhi-lagnasiddhi. prakaraNa ratnAkara bhAga 1 le. 5-8-0 sAgaranA jIvonuM ekavIza bhavAnuM aneka samayasAra nATaka. ... . 2-8-0 | kathAo sahita caritra che. .. 3-4-0 prakaraNa ratnAkara bhAga 4 tha.... 7-0-0 jena kathA ratnameSa bhAga 8 meselamAM jaina kathA ratnameSa bhA. 1 le-jenI aMdara tIrthakara zrI zAntinAtha bhagavAnane rAsa sIMdura prakaraNa tathA gautamapRchA mUla aneka camatkArika kathAmRta. 3-0-0 bAlAvabodha tathA kathAo sahita A- sukatamuktAvalI-A graMtha jaina pAThazALAvelA che tathA vItarAga oNtra mUla tathA emAM manana karavA lAyaka tathA lAyaartha sahita-e traNe graMtha sAthe A- rImAM rAkhavA lAyaka temaja jaina samudAvaze. bIjI AvRtI... . 2-8-0 | yane manana karavA lAyaka che...... 2-8-0 jena kathA ratnakoSa bhAga 2 -jenI aMdara ! vairAgya kalpalatA-A graMtha eTale to 2bAvIsamA tIrthakara zrI nemanAtha bhagavA sIka tathA zrAvaka ane sAdhu sAdhvIone nane rAsa (padyarUpe caritra) kathAo sahita upagI che ke te aMta sudhI vAMcavA Avela che bIjI AvRtI. * 2-4-0 bhalAmaNa che. A graMtha vAMcavAthI ke manana jaina kathA ratnakoSa bhAga 4 thA-jenI aMdara karavAthI jena darzanananA tatvane baMdha zrAvaka pratikramaNa sUtra athavA vaMditA thAya che. * * * 3-0-0 sUtra apara nAma arthadIpIkA graMtha mUla pAMDava caritra bhASAMtara raMgIna cItre sAthe. .. ... ... ... 5-0-0 tathA bAlAvabodha kathAe yukta. 3-0-0 jaina tatvadarza hIMdI bhASAMtara. pa-00 jaina kathA ratnameSa bhAga 6 The-autamaku jaina tatvAdaza gujarAtI bhASAMtara.4-0-0 laka bAlAvabodha tathA 120 kathAo zatrujya mahAsya prathama khaMDa bhASAMyuta. * * * * 2-8-0 tara. *** *** 2-4-0 jaina kathA ratnameSa bhAga 7 me-A graMtha | jaina kumAra saMbhava.. ... 1-12-0 mAM atyuttama dharmadhurI mahApratApI ane vidyAthI badhu kiMvA cAritra sudhAraNuM saMmokSagAmI evA pRthvIcaMdra ane guNa : baMdhI zikSaNa. * * 0-2-1 maLavAnuM ThekANuM. zrAvaka bhImasiMha mANeka. jenA pustaka vecanAra tathA prasiddha karanAra mAMDavI zAkagalI-muMbaI
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAminiyA hera oila. ( saMkhyAbaMdha cAMda, sarTiphIkeTa ane abhIprAyo maLyA che.) bAlane. magajane suMdara zAMta suMvALA AnaMdI tejasvI ane tathA cAlAka kALA karI banAve che. dIlane mane rAhata jaladI Ape che. vadhAre che. bATalInI ki. rU. 1-0-0 vI.pI. 0-4-0 traNa bATalInA rU.2100 pesTa 0-7-0 lakho aMgle InDIyana Draga kemIkala kaMda jamAmasajIda-suMbaI.. ejaTa amIcaMda DAyAbhAI ane kuM. meDIkalAla-bhAvanagara, - A mAsika taMtrI zeTha devacaMda dAmajIe potAnA AnaMda prITiMga presamAM chApI potAnI " zrAvikA mAsika " nI ophIsamAMthI pragaTa karyuM".