Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir RNI:GUJMUL/2014/66126 ISSN 2454-3705 zrutasAgara | zrutasAgara SHRUTSAGAR (MONTHLY) Jan-2017, Volume : 03, Issue : 8, Annual Subscription Rs. 150/- Price Per copy Rs. 15/EDITOR : Hiren Kishor bhai Doshi BOOK-POST / PRINTED MATTER giranAratIrtha zatrujayatIrtha VSSS giranAratIrtha se girirAjatIrtha kI cha'rIpAlita yAtrAsaMgha AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira For Private and Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir poSa dazamI ke dina giranAratIrtha meM Ayojita bhavya snAtramahotsava cha'rIpAlita saMgha hetu ratnAnagarI kA udghATana karate hue pa.pU. gurubhagavaMta va saMghavI parivAra apane gaMtavya kI ora prasthAna karatA cha'rI pAlita saMgha For Private and Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra RNI : GUJMUL/2014/66126 zrutasAgara www.kobatirth.org AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kA mukhapatra) vArSika sadasyatA zulka ru. 150/ aMka zulka - ru. 15/ SHRUTSAGAR (Monthly) varSa-3, aMka-8, kula aMka-32, janavarI-2017 Year-3, Issue-8, Total Issue-32, January - 2017 55 AzIrvAda rAmaprakAza jhA evaM rASTrasaMta pa. pU. AcArya zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. * saMpAdaka * * saha saMpAdaka hirena kizorabhAI dozI jaina mahAvIra Yearly Subscription - Rs.150/Issue per Copy Rs. 15/ jJAnamaMdira parivAra 15 janavarI, 2017, vi. saM. 2073, poSa - kRSNa - 3 ArAdhanA amRtaM tu Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vidyA ISSN 2454-3705 zrutasAgara kendra, phra prakAzaka AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira (jaina va prAcyavidyA zodha-saMsthAna evaM granthAlaya) * saMpAdana sahayogI bhAvina ke. paNDyA For Private and Personal Use Only zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra kobA, gAMdhInagara- 382007 phona naM. (079) 23276204, 205, 252 phaiksa : (079) 23276249, vaoNTsa epa 7575001081 Website : www.kobatirth.org Email : gyanmandir@kobatirth.org
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukrama 1. saMpAdakIya rAmaprakAza jhA 2. guruvArI AcAryazrI buddhisAgarasUrijI 3. Beyond Doubt Acharya Padmasagarsuri 4. nAradIpura caityaparipATI gaNi suyazacaMdravijaya 5. hitazikSA dvAtriMzikA Arya mehulaprabhasAgara 6. mandasora meM jainadharma DaoN. rAjazrI rAvala 7. jaina nyAyano vikAsa pU. munizrI dhuraMdharavijayajI 8. samAcAra sAra rAmaprakAza jhA * prAptisthAna* AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira tIna baMgalA, Tolakanagara, hoTala herITez2a kI galI meM, pAlaDI, ahamadAbAda - 380007, phona naM. (079) 26582355 * saujanya sva. zrI pArasamalajI goliyA va sva. zrImatI surajaka~vara pArasamala goliyA kI puNya smRti meM haste : cA~damala goliyA parivAra kI ora se bIkAnera - mumbaI KISAm-MEED For Private and Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org saMpAdakIya rAmaprakAza jhA zrutasAgara kA yaha nUtana aMka Apake karakamaloM meM sAdara samarpita karate hue apAra Ananda kI anubhUti ho rahI hai| isa aMka meM guruvANI zIrSaka ke antargata AcAryadeva zrI buddhisAgarasUrIzvarajI ma.sA. kA lekha "AtmavicAraNA" prakAzita kiyA jA rahA hai. isa lekha meM adhyAtmajJAna ke Upara prakAza DAlate hue sAdhaka jIvana meM isakI mahattA evaM upayogitA kA varNana kiyA gayA hai. dvitIya lekha rASTrasaMta AcArya bhagavaMta zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma.sA. ke pravacanAMzoM kI pustaka 'Beyond Doubt' se kramabaddha zreNI ke aMtargata saMkalita kiyA gayA hai| Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir aprakAzita kRti prakAzana staMbha ke antargata isa aMka meM nAradIpura caityaparipATI nAmaka kRti prakAzita kI jA rahI hai. mArugUrjara bhASA meM padyabaddha isa kRti kA saMpAdana gaNivarya zrIsuyazacandravijayajI ma. sA. ne kiyA hai. isa kRti ke kula chaH DhAloM meM nAradIpura ke vividha caityAlayoM kA varNana kiyA gayA hai. Arya mehulaprabha sAgarajI ke dvArA sampAdita lekha "hitazikSA dvAtriMzikA" meM mahopAdhyAya kSamAkalyANajI dvArA racita eka zikSAprada kRti ke Upara prakAza DAlA gayA hai. isa kRti meM moha, ahaMkAra, tRSNA, kAma Adi kA tyAga karate hue jinavacana para zraddhA rakhakara samakita prApta karane kA phala batalAyA gayA hai. yaha racanA laghu hote hue bhI bhAvoM kI apekSA se amUlya hai. DaoN. rAjazrI rAvala ke dvArA likhita lekha "mandasaura meM jainadharma" eka aitihAsika lekha hai, jisameM mandasaura ke prAcIna itihAsa kA varNana kiyA gayA hai, isa lekha meM vividha pramANoM ke dvArA yaha siddha kiyA gayA hai ki mandasaura meM jainadharma kA pracAra prasAra bhagavAna mahAvIra ke samaya se hI rahA hai. isake sandarbha hetu vividha granthoM kA ullekha bhI kiyA gayA hai. punaHprakAzana zreNI ke antargata isa aMka meM muni dhuraMdharavijayajI dvArA likhita lekha "jaina nyAyano vikAsa" prakAzita kiyA jA rahA hai, vIra saMvat 1000 se 1700 ke bIca hue jaina dArzanika granthakAroM tathA unake granthoM kA saMkSipta meM paricaya diyA gayA hai. AzA hai isa aMka meM saMkalita sAmagrI dvArA hamAre vAcaka lAbhAnvita hoMge va apane mahattvapUrNa sujhAvoM se avagata karAne kI kRpA kareMge, jisase agale aMka ko aura bhI pariSkRta kiyA jA ske| 8 u For Private and Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir guruvANI AcAryazrI buddhisAgarasUrijI AtmavicAraNA adhyAtma jJAnathI duniyAmAM zAMtinuM rAjya prarvate che. AvA jJAnathI ja manuSya potAnA AtmA tarapha vaLe che ane bAhya upAdhiono saMga tyaje che. AvAM adhyAtmazAstro AtmAnuM prabhutva darzAve che. Ane kAraNe ja jagatamAM bhakti, prema ane dayAnAM jharaNAM vahe che. aneka prakAranA sadguNone pragaTa karavAnI bhUmi adhyAtmazAstra che. prAcIna Atmakulaka graMthamAM lakhyuM che - dama sama samattabhittI-saMveya viveya tivyanigheyA eeya guDha appA vabAha bIyasya aNkuraa| dama, sama, samatva, maitrI, saMvega, viveka ane tIvra nirveda Adi guNo kharekhara adhyAtmajJAnarUpI bIjanA aMkuro che. cilAtIputra upazama, saMvara ane viveka e traNanuM manana karIne mukti pAmyA, temAM adhyAtmajJAna ja jovA maLaze. ASADhAcArya nATaka karatAM kevaLajJAna pAmyA temAM paNa pradhAnapaNe adhyAtma bhAvanA rahelI che. bharata rAjA arIsA bhuvanamAM bhAvanA bhAvatAM kevaLajJAna pAmyA temAM paNa AtmavicAraNA ja mukhya hatI. ilAcIputre vAMsa para nAcatAM AtmAnI vicAraNAthI ja kevaLajJAna prApta karyuM hatuM. chadmasthAvasthAmAM zrI mahAvIra prabhue AtmAnI pUrNa zraddhAthI ane adhyAtmajJAnanA prAbalyathI ja aneka prakAranA upasargo sahana karyA hatA. zrI gautamasvAmI Atma vicAraNAmAM lIna thayA tyAre rAganA baMdhanathI mukta thaI kevaLajJAna pAmyA. AtmAnA jJAna vinA samyaktanI prApti paNa thaI zakatI nathI. For Private and Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janavarI-2017 5 zrutasAgara karmagraMthamAM cauda guNa-sthAnaka AtmAmAM ja rahyA che tethI te paNa adhyAtmajJAna kahevAya che. mananI zuddhi tarapha prayANa karAvanAra adhyAtmajJAna ja che. adhyAtma zAstro bAhya dhArmika kriyAno niSedha karatAM nathI, paraMtu adhyAtma jJAnavihoNI mAtra bAhya kriyAo karanArAone upAlaMbha Ape che ane sAthosAtha jJAnanI AvazyakatA jaNAve che. Ane pariNAme adhyAtmajJAnIonI dhArmika kriyAo kriyAjaDanA karatAM ucca ane rasavALI hoya che. AthI rUDhinA vazamAM AvIne kriyAonI bhinnatAthI dhArmika samAjamAMvigrahautpatna karIzakAtonathI. AvAadhyAtmajJAnIogADariyA pravAhanI peThe kriyAo karanArA ane doSone nahIM choDanArA manuSyothI judA paDe che. adhyAtma jJAnathI alpa paNa dharmanI kriyA karelI hoya to te ghaNuM phaLa Ape che. kAraNa ke AvuM jJAna bAhya kriyAo karatI vakhate temAM upayoga rAkhavAnuM zIkhave che. pratyeka dharma kriyAo dvArA AtmAmAM bhAvarasane reDanAra ane khIlavanAra adhyAtma ja che. anna khAtI vakhate dAMta dAMtanuM kAma kare che, ane anna pacAvavAnuM kArya AMtaraDAM kare che. AvI ja rIte AdhyAtmika jJAna kharekhara AtmAnA guNonI zuddhinuM kArya kare che ane bAhya kriyAo manane aMtaramAM ramavAne mATe nimitta kAraNarUpe pariName che. AtmAnA pariNAmanI zuddhi karavI e ja adhyAtma jJAnanuM kArya che. - durlabhadharma I.sana 1981 varSa-1 aMka-3mAMthI sAbhAra girie girithI jAya jAya samuMdA DUbIe / mariye moharo khAya paNa mUrakha mitta na kIjiye // parvata para se gira jAe~, vaha acchA, samudra meM DUba jAe~ vaha bhI acchA hai, jahara khAkara mara jAe~, vaha bhI acchA hai, parantu mUrkha mitra na kareM. For Private and Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Beyond Doubt (Countine...) Acharya Padmasagarsuri The difference between a corpse and the body of a living being is that, in a corpse, the body is intact but is devoid of consciousness. Logically this also goes to prove the difference between the body and the soul. If the root words like Atman and body exist, naturally the substances bearing these names ought to exist. Since the unaligned names are different, the substances bearing these titles are also of seperate existence. When the person is alive the body is active and is not eaten up by worms and ants, but when it becomes a corpse, it begins to get rotten and it finally decays. It is Atman which is the cause for all bodily activity and only due to it, the body does not decay when alive. As ghee is inherent in milk so also the soul abides in the body. By inference one is to acknowledge the presence of consciousness in this material body. As soon as Vayubhuti's doubt was cleared Vayubhuti surrendered to the Lord along with his 500 disciples and got initiated as the Lord's major disciple. He was also imparted the Tripadi based on which he created the "Dvadashangi". When Vyaktabhuti, the fourth of the eleven great scholars heard the news of the three great scholars, Indrabhuti, Agnibhuti and Vayubhuti become the Lord's disciples after getting their respective doubts cleared, he too, with eagemess and enthusiasm started on his journey to the Samavasarana. The Lord revealed Vyaktabhuti's doubt and the vedic base of it. "Faulo a Achci spolu gefafarisrat faster:II" The Lord said, "Oh Vyaktabhuti, the above statement is the cause of your doubt about the existence of the five Mahabhutas. You have interpreted the meaning of the verse to be as follows, 'Undoubtedly the world is like a dream which is unreal and nonexistent. Hence one should instantly observe it in order to know the supreme soul and achieve the goal of "Parabrahma". As a dream is unreal, so also the For Private and Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara janavarI-2017 world constituted of the five elements is also unreal. Though the elements like the dream are visible, they do not exist in the real sense of existence. At the same time in another context, the vedas have propounded the existence of the five "Treat daat 31147 daatil" The earth is divine and the water is divine-If such contradictory statements prevail, how can one know the truth? How is one to know if the five elements exist or not? Vyaktabhuti isn't this the doubt that you have not been able to clear since many years?" Vyaktabhuti too like the other three brothers on hearing so, was overwhelmed with joy and delight. He said, "True my Lord, what you say is true. This is the doubt which has been harassing me since years. I beg you to kindly resolve my doubt and oblige me". It was then that the Lord replied, "Oh Vyaktabhuti! "Fluh a Hoch... I", this vedic statement does not deny the existence of the Mahabhutas, but signifies the transitoriness of all world pleasures viz. women, body gold and other sense pleasures. All worldly pleasures and relations are unsteady and perishable. This kind of knowledge enables one to practise detachment amidst all ups and downs of life. Hence this kind of observance is said to lead one to the "Parabrahma", the supreme soul and become Divine and supreme, destroying all karmas. Moreover a dream too exists and is not false. Hence it is not true to say that nothing is existent in this world. If you say that everything is non-existent in this world then the vedas also do not exist and the vedic statement which is at the base of your doubt also ceases to be true, along with your doubt becoming baseless. Hence this vedic statement does not signify the non-existence of the world and elements but imparts the knowledge of the transitory existence of the worldly pleasures. To believe the world constituted of the five elements to be untrue like a dream, is sheer ignorance and a false statment. (Countinue...) For Private and Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nAradIpura caityaparipATI gaNi suyazacaMdravijaya AgaLa ApaNe joI gayA chIe ke caityaparipATI sAhitya e khAsa karI aitihAsika tathyone raju karatI gurjarabhASA pradhAna padharacanA che. te-te gAmanA jinAlayonI, tyAMnA mULanAyakanI, anya devI-devatAdi mUrtinA parimANanI, jinAlayanA pratiSThApaka gurubhagavaMtanI ke jinAlaya nirmANa karAvanAra zreSTi vigerenA parivArajanonI noMdha A kAvyaprakAramAM vizeSa raju karAya che. prastuta kRti AvI ja eka caityaparipATI saMjJaka racanA che paNa ahIM kAvyamAM kavie aitihAsika padArthonI guMthaNI na karatAM keTalAMka tAttvika padArthonI ja goThavaNa karI che. tethI viSayanI draSTie kRti mahatvapUrNa hoI, ahIM tenuM prakAzana karAyuM che. khAsa karIne saMpAdana mATe kRtinI zerox ApavA badala zrImahAvIra vidhAlaya muMbaInA TrasTIono khUba-khUba AbhAra. naDUlAInuM mULa nAma hatuM nAradapUrI.* paNa Aje to te nAralAI, nADalAInA nAme prasiddha che. saMvat 1665mAM jyAre merUvijayajI mahArAja ahIM yAtrA karavA padhAryA, tyAre ahIM prAcIna kula 9 jinamaMdiro hatAM. temAMnA keTalAkano samayAMtare jINoddhAra thayo, to keTalAka navA banyAM ema junA-navA thaI vartamAnamAM 11 jinAlayo A gAmane zobhAvI rahyAM che. have sau prathama ApaNe kAvyano TUMko paricaya meLavIzuM. caityaparipATI paricaya mAM sarasvatIne tathA gurubhagavaMtane vaMdanA karavA pUrvaka kavie prathama DhALamAM sau prathama zrI AdinAtha prabhunA prAsAdanI varNanA prAraMbhI che. jo ke aitihAsika vigatonuM Alekhana sAva nahiMvat jevuM che. balake vizeSe karI AdinAtha prabhunA caritranI vAto ja kAvyamAM varNavAI che. bIjI DhALamAM kavi bIjA zrIajitanAtha prabhunA caityanI varNanA karatAM pUjA paddhatinuM tathA pUjA dravyonuM temAMya khAsa puSponI vividha jAtinuM suMdara varNana raju kare *TippaNa prastuta kUtimAM naDulAI (nAralAI) mATe nAradapurI zabda prayojAyo che. bIjA keTalAka sthaLe nAhula (nADola) mATe nAradapurI evo ullekha maLe che. For Private and Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara janavarI-2017 che. A DhALamAM paNa jinAlayanA mULanAyakanA nirdeza sivAya koI paNa aitihAsika sAmagrI nathI. trIjI DhALamAM zrI neminAtha prabhunA caityanI varNanA che. ahIM "yAdava" zabdaprayoga zrIneminAtha prabhune uddezIne vaparAyo che. te ja rIte girivara saMga' zabda dvArA kavie A jinAlaya girizikhara para hovAno spaSTa aNasAra Apyo che. prANIonA karuNa citkArathI lagnamaMDapathI pAchA pharI gayelA nemikumArane prArthanA karatI rAjulanI hadayavyathAnuM varNana karatAM A DhALanA keTalAka padho kavinI kavitvazaktino paricaya karAve che. to cothA zrI supArzvanAtha prabhunA caityanI varNanA prasaMge merUsamAna unnata jinAlayanA zikharanI, mULanAyakanA DAbA hAthe rahela vIraprabhunA biMbanI, raMgamaMDapanI bhavya kotaraNInI varNanAne ApaNe cothI DhALanI aitihAsika vigato kahIzuM. A ja DhALanA bIjA amuka padhomAM supArzvanAtha prabhujInA jIvanacaritranuM kaMIka citraNa jovA maLe che. pachInI DhALanA prAraMbhika padhomAM kavie pAMcamAM caityanA mULanAyaka cakravartI zrI zAMtinAtha prabhunI varNanA AlekhI che. vizeSe to A DhALamAM kavie cakravartInI RddhinuM khUba ja saraLa zabdomAM bayAna karyuM che. ahIM prayojAyela vAra-vahu zabda vArAMganAnA arthamAM vizeSa dhyAnArha che. kAvyanI chellI DhALa mahAlaMtaDenI che. ahIM mahAlataDenI jema bIjA caraNane aMte suNi suMdare evuM pada hovuM joie. A rAganI maLatI anya dezIomAM banne(1 tathA ra) caraNane aMte koIne koI zabda jovA maLe che. dA.ta. niluDI rAyaNa tarU taLe suNa suMdarI, pIluDA prabhunA pAyake guNamaMjarI, ujvaLa dhyAne dhyAie suNa suMdarI, ehI ja mukti upAya re guNamaMjarIyAnA jo ke AvuM ja haze tevuM amArU kahevuM nathI paNa anya prata maLe to te aMge vizeSa jANakArI maLe. A DhALamAM kavie anukrame chaThThA zrI neminAtha prabhunA, sAtamAM zrI supArzvanAtha prabhunA, AThamAM zrI pArzvanAtha prabhunA tathA navamAM zrIvAsupUjya svAmI prabhunA caityanA mULanAyaka prabhunuM khUba ja saMkSepamAM varNana kyuM che. ahIM paNa DhALamAM aitihAsika kahI For Private and Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 10 SHRUTSAGAR January-2017 zakAya tevI vizeSa koI paNa vAta nathI. kAvyAntamAM kavie A stavananI racanA kayAre karI tenI ane stavana bhaNatAM (bolavAthI) thatAM lAbhonI sAmAnya noMdha karI che. kAvyanI prata kRti racyAnI saMvatamAM ja, eTale saMvat 1665mAM ja kavinA ziSya lakSmIvijaya muni vaDe lakhAyAnI noMdha che. je paNa kRtinI mahattAmAM vadhAro kare che. patranA aMtamAM zAMtinAtha prabhunI ane mahAvIra svAmI bhagavAnanA ra stuti joTA che. te paNa vAcakone adhyayanArthe ahIM utAryA che. kartA paricaya kavi merUvijaya vijayasenasUrijI ma.sAnA ziSya hatAM. pUrve teo loMkAgacchanI paraMparAmAM RSi meghajInA nAme dIkSita thayelAM, paNa pachIthI yatidIkSA choDI saMvat 1628 pachI temaNe vijayahIrasUrijI pAse dIkSA grahaNa karI. teo buddhimAnuM ane vidhAvAn hatAM. tethI AcArya bhagavaMte temane paMnyAsa pada ApyuM hatuM. teoe yamaka kAvya prakAramAM ra caturvizatijinastotranI racanA karI hatI. te sivAya paNa koI kRti racI hoya tema bane. koi vAcakane te aMge dhyAna hoya to te aMge amArU dhyAna dore. ___ nAradapura caityaparipATI sarasa vacana-rasa varasatI, sarasati sAmiNi devi| samaraMtAM nita saMtanI, vAdhaiM vidyA hevi nija guru garimA guNanilo, praNamI citta ruhaaddi| naDulAInagarI taNI, racasuM cii(I)-parivADi rA. Dhatni-IIInona) // naDulAI vara nagarI, nagarImAhiM prasiddha / vADI-vanakhaMDa-maMDita, paMDita loka suriddha tribhuvananAyakamaMdiraM, maMdira-rAji rsaal| pApa-tApa-vara-oSadhaM, poSadhasAla vizAla II |rA For Private and Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 11 janavarI-2017 // 5 // // 6 // ||7|| // 8 // / / 9 // // 10 // zrutasAgara pahaliM jinaghara jAiI,pAiI prmaannNd| bhISaNa bhavabhaya meTiiM, bheTiiM prathama jiNaMda doSa poSa viSaya raciiM, caraciiM nAbhimalhAra / nata-payapaMkaja-surapati, narapati-tati hitakAra bhUmaMDala-vara-vanitA, vanitA nayari majhAra / bhUpati nAbhinaresara, kasari sama bhuja sAra tasa ghari rUpai dIpati, jIpati survhu-ruup| marudevI vara-rANiya, jANiya zIla-sarUpa tAsa uara prabhu avataryA, bhava taryA sovanavAna / anupama surasukha bhogavi, yogavi devavimAna anukrami jinapati janamio, praNamio devanikAya / causaThi surapati gAyao, dhyAio cittasuM lAya vIsa pUrava lakhya bAlaka, pAlaka tribhuvana dev| trisaThi pUrava rAjaka, rAjya karai sahu seva ima pUrava lakhya yogI, bhogI nahiM bhvlesh| soi jina bhavijana trAtA, jAtA zivapura deza // ddhaal-dhnyaasiinu|| jaya jaya ajia jiNesarU, ima gAvai guNa nAri / sohava TolI sarva milI, jANe devakumAri bIje jiNaghari jAIi, bheTyo ajitjnnNd| bhAviM bhagati praNamatAM, puhucai citta AnaMda pahaluM aMga pakhAlIi, paharI dakhyaNa ciir| bhAla tilaka kAne kuMDalU, kaMcana vAru sarIra niramala jala bharI kalasalAM, dhUpI dhUpa udAra / nhavarAvai jina mUratI(ti), pAmai harakha apAra caMdana kesarasuM milI, ghaNuMghasI ghanasAra / bhagati bhalI bahu bhAtIsuM, viracai AMgI sAra // 11 // // 12 // // 13 // jaya0 // 14 // jaya0 // 15 // jaya0 // 16 // jaya0 |17|| jaya0 For Private and Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 January-2017 // 18 // jaya0 // 19 // jaya0 SHRUTSAGAR damaNo bimaNo parimaliM, puhavI gaMdha na mAya / caMpaka ketaka(kI) mAlatI, vikasati suMdara jAya navapallava pADala taNo, parimala vimala amUla / komala kamala suhAmaNAM, vAru velinAM phUla nava navi bhAMti viracai, vAru ToDara cNg| bhAvasyuM kaMThai ThAvatI, pUjai jinapati-aMga nava nava nATaka nAcatI, vAlI aMga udAra / DhAvi bhAvi(va)bhara gAvatI, sohaga gIti rasAla iNi pariM bhAvana bhAvatI, suMdari(rI) namai rNgi| narabhava-lAho levatI, sAdhai siddhi abhaMga // 20 // jaya0 // 21 // jaya0 // 22 // jaya0 ||ddhaal|| // 25 // yAdava0 jinaghari tri(trI)ju sobhatuM re, yAdava girivara sN(V)gi| saMgha sahita sADaMbari(rI) re, ne(na)mavA nemi suraM[gi] // 23 // yAdavajI bola dIjaijI... samudravijayasuta lADilo re, shivaadeviuarmlhaar| kRpA karI hama UparI re, Avo mujha ghara-bAra // 24 // yAdava0 rAji(jI)mati ima vInavai re, suNajo yAdavanAri / yAdavakulano rAjio re, kima jAi giranAri pAvasa-ritu dhana Aiure, jiramira varasai meh| jhabaka jhabUkaI vIjUlI re, tu kima chuDai neha // 26 / / yAdava0 bapio piu piu karai re, mora karai kiNgaar| khalakhala dhAra naiM vahai re, bharyA saravara sAra // 27|| yAdava0 paradezI piu AIyA re, pahacai prmdaa-aas| iNi avasari taji(jI) rAyamaI re, kima karai yogAbhyAsa // 28 // yAdava0 daiva(deva)daiva olaMbhaDA re, bhUtala paDatI baal| ceta valai tava rovatI re, karanaiM piu saMbhAla // 29 // yAdava0 For Private and Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir janavarI-2017 // 30 // yAdava0 // 31 // yAdava0 // 32 // yAdava0 // 33 // yAdava0 // 34 // // 35 // zrutasAgara ima vilavaMtI rAyamaiM re, virh-viruupit-aNg| nemi nemi japaMtaDI re, puhutI raivata saMga nemi jiNesara rAyamaiM re, lIdho saMyamabhAra / tapa tapi kevalasiri varI re, puhutA mugati majhAra soI jiNesara bheTavA re, alajo tihiM surNg| jima bheTiiM ravi padaminI re, vAdhai prema prasaMga janami janami hama tAharI re, hoyo kiMkara dAsa / samudravijayasuta nemijI re, pUro vaMchita Asa // ddhaal|| praNamuM hivaya supAsa, pUrai jgjn-aas| vAsava saMthUNyo e, ga(gu)NiaNamAM guNyo e sattama jina e dhAma, jIpai surapati dhaam| unnata seharu e, jItai maMdarU e DAvai pAsai vIra, maMdaragiri pari dhiir| mohana mUratI e, sobhana sUratI e raMgamaMDapa citrasAla, koraNi(NI) pUtali-mAla / jANe yovatI e, surapati-yovatI e khelA khelai sAra, nava nava veSa udaar| suravara jhagamagyA e, jIvA TagamagyA e nATaka karaya rasAla, lali lali nAmaiM bhaal| zrIbhagavaMtanai e, sukha karaI saMnata(tana)i e dina dina pUjA raMga, ucchava thAya abhNg| saba jana harakhiyA e, nayane nirakhiyA e sapaiTha khi(kSi)tipati tAta, puhavI rANI mAta / svastika laMchanu e, sovanavana tanu e mUrati mohanaveli, vAdhaI mNgl-reli| sahajai suMdarU e, mAnava manaharU e // 36 // // 37|| // 38 // // 39 // // 40 // // 41 // // 42 // For Private and Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SHRUTSAGAR www.kobatirth.org 14 gAyo ema supAsa, maMgalakamalAvAsa / deyo zivapurU e, mAnava-hitakarU e // DhAla // zAMti jiNesara tuM jayo, bheTavA huM ati alajayo, jagajayo sevaka nita hita kIjIi e paMcami jinaghari jAIiM, saMgha sahita sukha pAIMiM, dhyAIiM zAMti jiNesara suMdarU e vizvasenakulakalasalo, acirAurasarahaMsalo, niramalo jagi jasa jehanu gAjatu e caurAsI lakha gayavarU, tetalA jANe hayavarU, rahavarU tetalI saMkhyA jANIi e naravara sahasa vIsa sAra e, upari sahasa vali bAra e, sAraiM e aha nisi sevA jehanI e causaThi sahasa aMtaurI, bimaNI vAra- vadhU varI, saba sirI lIlAM jeNiM bhogavI e SaTa khaMDa pRthivI sAdhI e, cakravartti padavI lAdhI e, bAMdhI e duragati sevakajana taNI e rAjaRddhi savi pariharI, saMyama mAraga thira karI, taiM varI samatA-rANI Adari (rI)) e karama khaya(thI) keva(la)sirI, pAMmI puhuto zivapurI, soi sirI deyo sevaka vAMchIiM e ima gAyo guNa-sAgarU, sevA sArai nAgarU / jiuNavarU sayala saMgha suhaMkarU e // DhAla -mahAlaMtaDe nI // chaTThi jinabhavane vali e mahAlaMtaDe, bheTIyA nemi jiNaMda / mukha dIThai sukha upajai e mahAlaMtaDe, jima sAgara vara caMda For Private and Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir January-2017 // 43 // // 44 // // 45 // // 46 // // 47 // 118211 // 49 // // 50 // // 51 // // 52 // // 53 // 114811
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zrutasAgara www.kobatirth.org 15 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrIsupAsa jina sAtamA e mahAlaMtaDe, sAtamA bhavana majhAra / bhAvasuM vaMdatA Upajai e mahAlaMtaDe, paraghala prema apAra AThamA jinaghari jAyatAM e mahAlaMtaDe, pAmaI citta ullAsa pragaTa prabhAvai dIpatu e mahAlaMtaDe, pekhIa zrIjina pAsa roga soga savi upazamai e mahAlaMtaDe, jayatAM jehanuM nAma / bhAvaThi bhISaNa bhaya Talai e mahAlaMtaDe, AvaI sukha abhi janavarI-2017 For Private and Personal Use Only // 55 // // 56 // // 57 // deva / pAsa jiNesara pUratu e mahAlaMtaDe, aratha garatha bhaMDAra / Rddhi siddhi savi vAdhatI e mahAlaMtaDe, pU(pu)tra kalata parivAra navamiM jinaghari pekhIA e mahAlaMtaDe, baiThA vAsupUjya sahajai hejai praNamatAM e mahAlaMtaDe, puhucai vaMchita heva nava jinabhavana virAjatA e mahAlaMtaDe, jIpaiM devavimAna / pUrava puNyathI prakaTIAM e mahAlaMtaDe, jANIiM navaha nidhAna avara ghara jinaghara taNI e mahAlaMtaDe, saMkhyA na lAdhuM pAra / eka ekathI ati bhalA e mahAlaMtaDe, dIThai harikha apAra ANaMda ucchava nava navai e mahAlaMtaDe, kIdhI cii-parivADi / kuzaliM khemiM AvIA e mahAlaMtaDe, sayala saMgha parivAri zararasarasazazI (1665) jANIi e mahAlaMtaDe, e saMvatsari(rI) raMgi(gI) / RSabhAdika jinavara taNu e mahAlaMtaDe, tavana racyuM maI raMgi(gI) bhaNaiM gaNaiM vali sAMbhalai e mahAlaMtaDe, je e tavana udAra / tasa maMdiraa phalai e mahAlaMtaDe, sivasukha -surataru sA[ra] ima thuMNyA zivapura sayala suhakara usaha-pamuhajiNesarA / saba jaMtutrAtA jagavikhyAtA nayara nAradapuri (rI) varA // tapagaccharAjA bahu da(di)vAjA vijayasenasUrIsarA / tasa caraNapaMkajarasikamadhukara meruvijaya suhaMka // 62 // // 63 // // 58 // // 59 // // 60 // // 61 // // 64 // // 65 // / / iti zrI nAradapurI caityaparipATI stotram smaaptH|| saMvat 1665 varSe phAguNa sudi 1 dine paMDita zrImerUvijayagaNiziSya muni lakSmIvijaye likhitaM / / zubhaM bhavatu //
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 // 1 // // 2 // // 3 // // 4 // SHRUTSAGAR January-2017 ||stuti|| zAMti jinesara samaro pAya, jasa nAmai saba saMkaTa jaay| vaThaMDalI nagarI sohAkarU, vaMchia-pUraNa vara suratarU kAmitadAyaka-ciMtAmaNI, jagatI janamAM sobhA ghnnii| jinavara-saMtati Apo sukha, jeNiM TAluM jaga(na)ma(mA)- dukha bhavasAgarajala-tAraNa-tarI, bhIsaNa-bhavabhaya-baMdhaNa-harI / jinavara-vANI guNamaNikhANi, sAkara selaDI pAi vakhANi kamalamukhI cAlai gajagati, zrutadevI praNamuM bhagavati / jeNiM saMghanai kIdhI siddhi, meruvijayanai Ayo buddhi // iti zAMtijinastuti // trizalAmAtA-urasarahaMsa, siddhArathanRpa vAdho vNs| vardhamAna jina praNamuM hevi, surapati narapati sArai seva guNamaNi-maMjularatnAkarI, roga soga bhaya aapdhrii| bhaviaNa siddhi karo jinavarA, maMgalakamalA-kamalAkarA // 2 // tIrthaMkaramukhapaMkajabhavA, vANI vAru saakr-lvaa| jagajananaiM mati-sukha Apati(tI), harakhaiM haII rAkhai yatI jinavarapadapaMkajamadhukarI, zrAvaka bhagati karai ati khrii| aMbAdevI guNahanidhAna, bhaviaNa jananai sukha karau pradhAna // iti vIrajinastuti // OVER // 1 // // 3 // // 4 // ye rAtrau sarvadAhAraM vajayaMti sumedhsH| teSAM pakSopavAsasya phalaM mAsena jAyate // 10 // jo rAtri kA AhAra kA buddhipUrvaka sadA tyAga karatA hai, use eka mAsa meM hI eka pakSa ke upavAsa kA phala prApta hotA hai. For Private and Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org hitazikSA dvAtriMzikA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMpA. Arya mehulaprabhasAgara kartA paricaya samartha vidvAna pUjya mahopAdhyAya zrI kSamAkalyANajI ma.sA. ne vAcaka amRtadharmajI ma. se vi.saM. 1892 dIkSA grahaNa kii| unake guru vAcakazrI amRtadharmajI ma. the| khuzAlacaMda se muni kSamAkalyANa bane / saMvat 1855 meM gacchanAyaka AcArya zrI jinacaMdrasUrijI mahArAja ne vAcaka pada pradAna kiyA thA / gacchanAyaka AcArya zrI jinaharSasUrijI mahArAja ne saMvat 1858 meM upAdhyAya pada se alaMkRta kiyA / mahopAdhyAyajI ne jIvana kAla meM nimnokta sthAnoM para pratiSThA karavAI / ajImagaMja, mahimApura, mahAjana TolI, devIkoTa, dezaNoka, ajamera, bIkAnera, jodhapura, maMDovara Adi / sAtha hI saMvat 1848 meM paTanA meM sudarzana zreSThi ke dehare ke samIpa gaNikA rUpakozA ke AvAsa sthAna para jamIMdAra se kharIda kI huI jagaha meM sthUlabhadrajI kI deharI bhI unake upadeza se banI thii| unhoMne hI usakI pratiSThA kI thii| jisakA ullekha unake dvArA racita sthUlabhadra gIta meM upalabdha hai| mahopAdhyAya zrI kSamAkalyANajI mahArAja ke chaH ziSyoM ke nAma prApta hote haiM jo isa prakAra hai- 1. muni kalyANavijaya, 2. muni vivekavijaya, 3. muni vidyAnandana, 4. muni dharmAnaMda, 5. muni guNAnaMda aura 6. muni jJAnAnaMda / zrI kSamAkalyANajI mahArAja jIvana ke uttarakAla meM vi.saM. 1873 ke bhAdrapada kRSNa paMcamI ko jaisalamera sthita jJAnAnaMdAdi muniyoM ko patra diyA thA usameM likhate haiM- 'vyAkhyAna uttarAdhyayana 14vAM adhyayana bAMce hai, samarAditya caritra pAnA 85 bhayA, cauthe bhava ke 1 pAno bAkI hai' ityaadi| isase aMtima samaya meM bhI unakI jinazAsana evaM zrutajJAna kI sevA spaSTa parilakSita hotI hai| 72 varSa kI umra meM unakA svargavAsa bIkAnera meM vi.saM. 1873 pauSa vadi 14 ko huA thaa| AgAmI tA. 28 disambara 2016 ko unake svargavAsa ke do varSa pUre hue haiN| For Private and Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra SHRUTSAGAR kRti paricaya www.kobatirth.org 18 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir January-2017 bhAratIya-sAhitya meM zikSAprada racanAe~ pracura parimANa meM upalabdha hotI haiN| ina racanAoM meM dIrgha anubhava, jIvana kI sAdhanA aura vizvamaitrI-mUlaka bhAvanAe~ uddIpita hotI haiN| yoM bhI zramaNa paramparA AdhyAtmika jIvana kI unnati meM vizvAsa karatI AyI hai aura Aja ke isa arthamUlaka yuga meM bhI kara rahI hai| sImita zabdAvalI meM prakaTa kiye gaye gaMbhIra bhAvoM ko bhale hI samajhane yA AtmasAt karane meM samaya lage para unakA prabhAva sApekSataH adhika vyApaka aura sthAyI hotA dekhA gayA hai| mahopAdhyAyajI mahArAja kI kavitva zakti kA paricaya aneka vidhAoM meM milatA hai| caityavaMdana, stuti, sajjhAya, stavana, pada, aSTaka, coDhAliyA Adi kRtiyoM meM suMdara bhAva guMphana sarasa pravAha askhalita rUpa se bahA hai| isI krama meM hitazikSA dvAtriMzikA laghvAkAra vAlI racanA hote hue bhI bhAvoM kI apekSA se amUlya kRti hai| isa kRti meM moha ahaMkAra, tRSNA, kAma Adi kA tyAga karane kA vidhAna karate hue jinavacana para zraddhA kara samakita prApta karane para jJAnAnaMda prApti kA phala batAyA hai| prathama zloka meM kevala laghu akSaroM kA upayoga karate huye RSabhadeva prabhu kI stuti kI gaI hai| jisameM varNa lAlitya sahaja prakaTa huA hai| For Private and Personal Use Only kahA bhI hai- jo hitakara bAta hai, vaha avasara dekhakara kahanI hI cAhie, jisase suyogya AtmA ko lAbha ho| isase yogya AtmA meM Atma- hita kI bhAvanA jAgRta ho sakatI hai| artha- kAma kI vAsanA baDhAne vAle, artha- kAma ko upAdeya mAnane vAle, artha-kAma se kalyANa hai, aisA upadeza dene vAle na deva haiM, na guru haiM aura na hI vo dharma hai| mokSa hetu dharma kA AcaraNa Avazyaka hai| ata: anya kAmanAoM kA tyAga kara eka mAtra mokSa -sAdhaka dharma ke AcaraNa meM hI tatpara bno| jo AtmAe~ mokSa-sAdhaka dharma ke AcaraNa meM udyamazIla baneMgI, ve AtmAe~ kramaza: du:kharahita sampUrNa zAzvata mokSa sukha ko prApta kreNgii| prati paricaya kharataragaccha sAhitya koza kramAMka - 1868 meM aMkita prastuta hitazikSA
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 19 zrutasAgara janavarI-2017 dvAtriMzikA kI hastalikhita prati kI upalabdhatA pUjya gacchAdhipati gurudeva zrI jinamaNiprabhasUrijI mahArAja kI AjJA se zrI jinaharisAgarasUri jJAnabhaMDAra, pAlItAnA se prApta huI hai| yaha kRti uparokta bhaMDAra meM prati saMkhyA 962 para avasthita hai| suMdara evaM sudIrgha akSaroM meM yaha kRti pAMca pannoM kI hai| uttama sthiti meM saMrakSita prati ke hara panne meM sAta paMktiyA~ aura hara paMkti meM ikkIsa akSara likhe gaye haiN| lekhana meM pAThaka kI suvidhA hetu rakta varNIya masi kA upayoga bhI kiyA gayA hai| sAtha hI udAtta svaracihna kI taraha nizAnI lagAkara zabdoM kA grahaNa bhI suniyojita kiyA gayA hai| prati kI lekhana puSpikA alikhita hai phira bhI lekhana samaya unnIsavIM zatAbdI kA mAnA jA sakatA hai| hitazikSA dvAtriMzikA zrI RSabhadevajI stutiH savaiyA 32 sarva laghu varNaiH yukta sakala vimala guNa kalita lalita tana madana mahima vana dahana dahana sm| amita sumati pati dalita durita mati, nizita virati rati ramana damana dm| saghana vighana ghana haraNa madhura dhuni dharaNa dharaNi tala, amala asama shm| jayatu jagatipati RSabha RSabhagati kanaka varaNa duti parama parama gama // 1 // // iti maMgalAcaraNam // dohA Atama guNa jJAtA suguNa, nirguNa nAMhI prviinn| jo jJAtA so jagata meM, kabahu hota na dIna sabasai anubhava hai adhika, anubhava sau nahI mIta / Atama anubhava maganatA, dUra harai saba cIMta jAke guNa anubhava pragaTa, ghaTa meM hota azeSa / tAkai saba dareM Tarai, moha janita saMkleza // 2 // // 3 // // 4 // For Private and Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR 20 January-2017 // 5 // // 6 // // 7 // // 8 // // 9 // saradhA anubhava saMmilata, sudha vyavahAra vidhaan| avikala e tihuMkAla meM, zivapada sAdhana jAna yA viNa jaga bhUlau phire, caugati cAcaravIca / kaluSita kAla anAdi ko, rAga dveSa bhrama kIca tIna loka meM saMcarai, moharAja parivAra / ahaMkAra mamakAra phuni, doya subhaTa durvAra inake vaza saba jaga bhayA, nitu parabhAva ramaMta / supanai hI jANeM nahIM, nija ghara ko virataMta samakita vrata dhAraka suguNa, kiteka uttama jIva / dharma pakSa ke saMcarai, Atama bhAva sadIva // ukta: saMkSepata: tttvopdeshH|| atha hitazikSA kathanam cetana catura vicAra cita, mata dhAra mana ahaMkAra / hai bahutere jagata meM, puNyavaMta guNadhAra alpa buddhi bala vibhava sukha, dhAraka teM iNa vaar| AguM saba vAte adhika, bhae bahuta nara nAra prabala ahaM kRtiyoga se, rAja riddhi saba khoya / duryodhana rAvaNa pramukha, gae narakapura joya yA zarIra para vastu pari, ahaM buddhi mata laav| te amUrta cidrUpa hai, yau mUrtI jar3a bhAva tRSNA vaza dhana melave, na karata nija guNa ciNt| nayana jugala mudrita bhayAM, ko nahI apanA mIta ceta cetana cita aMtare, cetana mata huya baal| mamatA jAla ma pADa mana, kara nija guNa saMbhAla merI merI kyA kare, terA ko nahi Ana / tana dhana jovana baMdhu jana, sabahI teM para jAna // 10 // // 11 // // 12 // // 13 // // 14 // // 15 // // 16 // For Private and Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21 janavarI-2017 // 17 // // 18 // // 19 // // 20 // // 21 // // 22 // zrutasAgara paMceMdriya ke viSaya majha, lapaTa rahyAM bahu kAla / e saba phala kiMpAka sama, tai dukha hetu nihAla kucagiri joge ati viSama, tarUNI tanu kaMtAra / mata saMcara mana pAMtha tahiM, kAma cora durvAra iMdra caMdra nAgendra saba, ina luTai iha cora / ihAM kinahi balavaMta kA, cale na kachu bhI jora ramaNI tanu ramaNIkatA, dekha dekha mata bhuul| atihi azuci bhaMDAra yaha, phuna saba dukha ko mUla tarUNI ciMtana mAtra se, harai deha ko saar| nArI mArI sama kahI, tAkau saMga nivAra mahA moha nidrA magana, taiM soyA bahu kAla / jAga jAga aba khola dRga, chor3a sakala jaMjAla nija viveka maMtrI vimala, tAkau kara saMyoga / bhaja nijabhAvai ramaNatA, parihara pudgala bhoga nAhaM no mama kopi iha, yAhi buddhi suvizuddha / moha nikaMdana kAraNe, dhara jiumeM aviruddha zuddha deva guru dharma kI, kara nirmala pahicAna / kuguru kudeva kudharma kuM, taja dukhadAyaka jAna cetana! zrI jinavacana ko, kara nirmala shrddhaan| aura sakala mativAda kuM, mithyA rUpa hi jAna mithyA mati ke jora se, pAyauM du:kha anaMta / aba samakita ke saMga se, pAUM parama sukha saMta anubhava jAko mIta hai, saba saMvara ko heta / so samakita Aropate, uttama Atama kheta sura nara sukha jAkai sumana, ziva sukha phala pahicAna / avyAbAdha anaMta thiti, hetu seva suvihAna // 23 // // 24 // // 25 // // 26 // // 27 // // 28 // // 29 // For Private and Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // 30 // SHRUTSAGAR January-2017 Azrava sakala nirodha ke, saja saMvara dRDha naau| Atama vIrya ulAsateM, pAra bhavodadhi pAu vAcaka amRta dharma gaNi, sIsa kSamA kalyANa / pAThaka battIsI kahai, hita zikSA abhidhAna // 31 // nija parahita heteM racI, battIsI skhkNd| jAkai ciMtana se adhika, pragaTai jJAnAnaMda // 32 // savaiyA pUraNa brahma svarUpa anupama, lokatrayI vica pApa nikNdn| suMdara rUpa sumaMdira mohana, sovana vAna zarIra aniMdana / zrI jinarAja sadA sukha sAja, subhUpati rUpa siddhAratha naMdana / zuddha niraMjana deva pichAna, karata kSamAdi kalyANa sucaMdana // 33 // // iti dvAtriMzikAyA aMtamaMgalam // * udayati yadi bhAnuH pazcimAyAM dizAyAM, vikasati yadi padmaH parvatAgre zilAyAM / pracalati yadi meruH zItatAM yAti vahniH, tadapi na calaMtIyaM bhAvinI karmarekhA // (kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira prata naM-42459) yadi sUrya pazcima dizA meM udita hoM, yadi parvata kI zilAoM para kamala vikasita hote hoM, yadi meruparvata ke zItala pavana agni prajvalita karate hoM, taba bhI karma kI rekhA arthAt bhAvI miTa nahIM sakatI hai. SaTpada padmamadhyasthaH yathA sAraM smuddhret| tathA sarveSu zAstreSu sAraM gRhNAti buddhimAn // (kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira prata naM-40389) bhramara jisa prakAra kamala ke madhya meM sthita sAra (parAga) ko grahaNa kara letA hai, usI prakAra buddhimAna puruSa sabhI zAstroM meM se sAratattva ko grahaNa kara lete haiM. For Private and Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org mandasora meM jainadharma Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir DaoN. rAjazrI rAvala dazapura mandasora : 8 prAcInakAla meM, mansora' ko, dazapura kahate the / dazapura eka deza kA nAma thA, usakI rAjadhAnI' bhI dazapura kahalAtI thI / 'mandasora' zabda, mar3ha dazaura kA tadbhava rUpa, pratIta hotA hai, jisakA apabhraMza, mar3hadasaura hogA / 'dasaura kA, pANinIya vyAkaraNa dvArA saMskRta rUpa, 'dasora' hogA / 'mar3ha' zabda kA mukhasukha ke lie gar3hA huA rUpa, 'maNa' aura phira 'mana' hogA / 'manadasora hI 'mandasora' yA 'maMdasora' banA hogaa| 10 11 1 madhyapradeza ke pazcima meM isI nAma ke eka jile kA mukhyAlaya hai... 2. isa nAma kI sArthakatA siddha karane vAlI eka manoraMjaka ghaTanA kA ullekha Avazyaka sUtra kI cUrNi, niryukti aura vRtti Adi meM isa prakAra milatA hai| mahArAja udayana (chaThI zatI I.pU.) caNDapradyota ko bandI banAkara apanI rAjadhAnI kI ora le jA rahA thaa| varSAkAla prArambha ho jAne se vaha apane adhInastha rAjAoM ke sAtha mArga meM hI Thahara gyaa| una rAjAoM ne surakSA ke liye dasa-dasa kile banA lie| cAra mAha ke lie vahA~ ke grAmavAsiyoM ko yAtAyAta aura AvAsa kI suvidhA bhI prApta karavAI / varSAkAla ke pazcAt udayana aura ve rAjA to vahA~ se cale gaye para kucha loga vahIM rahane lage aura vahAM eka nagara hI basa gayA jise dasa puroM (kiloM) ke kAraNa 'dazapura' kahA jAne lagA / 3 kumAragupta ke dazapura abhilekha (zloka 30) meM ise pazcima bhArata kA sarvazreSTha nagara mAnA jAtA thaa| 4 'klIbaM dazapuraM deze puragonardayorapi' vizvalocanakoza (bambaI, 1612 ) sa rAntavarga, zloka 273, pR.322 5 prAcIna janapadoM kI paramparAgata sUciyoM me dazapura kA nAma nahIM milatA, use avanti yA mAlavA meM antargarbhita kiyA gayA hai| 6 kAzI deza kI rAjadhAnI vArANasI bhI kAlAntara meM 'kAzI' hI kahI jAne lagI thI I 7 bahut saMhitA (24,20) aura kumAra gupta tathA bandhuvarmana ke pASaNastambha lekha meM ise eka nagara ke rUpa meM hI ullikhita kiyA gayA hai| 8 mar3ha nAma kA eka sthAna mandasora ke pAsa Aja bhI vidyamAna hai| 9 'dasa+ura' adeG guNaH (aSTAdhyAyI, 1/2/2) sUtra ma se guNasaMjJA aura 'Ad guNaH (aSTAdhyAyI 6/1/67) sUtra se guNa svara sandhi hone para 'dasora hogA / ' 10 mandasora ke liye dasora zabda bhI prayukta hotA hai / dekhie, gvAliyara sTeTa gejeTiyara prathama bhAga pR.265 aura Age isa kSetra meM kucha samaya pUrva taka pAye jAne vAle dasorA brAhmaNa bhI yahI siddha karate haiM / For Private and Personal Use Only 11 kucha vidvAna ise 'mandasora' mAna kara kahate hai ki yahA~ saura (sUrasya idaM sauram) arthAt sUrya kA teja manda hotA hai (manda soraM yasmin tat mandasoraM nAma nagaram ) ataH yaha mandasaura kahA jAtA hai|
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SHRUTSAGAR January-2017 saMkSipta itihAsa : rAmAyaNa kAlIna candravaMzI rAjA rantideva kI rAjadhAnI dazapura meM thii| chaThI zatI I. pU. ke avanti nareza caNDapradyota kA adhikAra bhI dazapura para rahA hai| maurya samrATa azoka jaba avanti mahAjanapada kA kSatrapa thA taba usake pazcima prAntIya zAsana meM dazapura bhI sammilita rahA honA caahie| usake pazcAt yahA~ zuGga aura zaka rAjAoM kA adhikAra rahA / prArambhika sAta vAhanoM ne nAsika, zUparika, bhRgukaccha aura prabhAsa ke sAtha dazapura ko naSTa-bhraSTa kiyA thaa| kSaharAta kSatrapa, nahapAna ke zAsanakAla meM usake dAmAda uSavadAsa (RSabhadatta) ne gana sAdhAraNa ke upayoga kI bahuta sI cIjeM dazapura lAkara azoka kI kIrti se pratispardhA kI thii| candragupta dvitIya ne apanI digvijaya yAtrA meM varman rAjavaMza ko apane AdhIna karate unheM dazapura kA rAjyapAla niyukta kiyA thaa| vizvavarmana ina rAjyapAloM meM se eka thA jo kumAra gupta prathama ke zAsanakAla meM bhI vidyamAna thaa| isake pazcAta yahAM vardhana, morevarI, maitraka aura kalacurI adi zAsakoM ne zAsana kiyaa| jainadharma : dazapura meM jainadharma kA pracAra prAcIna kAla se hI rahA hai| usakI gaNanA jaina tIrthoM meM kI gayI hai aura Aja bhI usakI vandanA kI jAtI hai| chaThI zatI IM.pU. 1 meghadUta (pUrvamegha) zloka 45 para mallinAtha kI ttiikaa| 2 AvazyakasUtra kI vRtti aadi|| 3 lA, vimalacaraNa : hisTorikala jAgraphI oNpha eMzyeMTa iNDiyA, pR.281 4 lA, vimalacaraNa : hisTorikala jAgraphI oNpha eMzyeMTa iNDiyA, pR.251 5 isake do abhilekha mile haiM, dekhie : epi. iMDika ji. 12 pR. 315, 321 jilda 14, pR. 371 je. ___ bI.A.Ara.esa. jilda 26 pR. 127 6 vistAra ke lie dekhie : vidyAlaGkAra, jayacandraH itihAsa praveza pR. 251 aura aage| 7 campAyAM candramukhyAM gajapura mathurApattane cojjayinyAM kozAmbyAM kozanyAyAM kanakapuravare devagiryAM ca kaashyaam| nAsikye rAjagehe, dazapuranagarebhadile, tAmraliptyAM zrImantIrthaMkarANAM pratidivasamahaM tatra caityaanivnde| -- jaintiirthmaalaastotr| 8 uparyukta stotra ke rUpa meM jisakA pATha Aja bhI pratidina vizeSataH zvetAmbara mUrtipUjaka samAja meM kiyA jAtA hai For Private and Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara 25 janavarI-2017 meM sindhu sauvIra deza ke vItabhaya, pattanapura ke rAjA udAyana jise jIvanta svAmI kahA jAtA thaa| isakI pUjA, udAyana aura usakI rAnI prabhAvatI kiyA karatI thii| prabhAvatI kI mRtyu ke pazcAt usakI dAsI devadattA usa mUrti kI pUjA kiyA karatI thii| usakA ujjayinI ke rAjA caNDapradyota se prema ho gayA jisake sAtha vaha ujjayinI bhAga gyii| bhAgate samaya vaha apane sAtha jIvanta svAmI kI mUrti bhI letI gayI lekina usake sthAna para eka vaisI hI dUsarI mUrti choDa gyii| yaha saba jJAta hote hI udAyana ne caNDapradyota kA pIchA kiyA aura use kaida kara liyaa| lauTate samaya, ativRSTi ke kArANa udAyana cAra mAha ke liye zivanA ke taTa para rUka gyaa| eka dina paryuSaNa parva meM usakA upavAsa thaa| rasoIe se yaha jAna kara caNDapradyota ne bhI apanA upavAsa ghoSita kara diyaa| yaha sunakara udAyana samajhA ki caNDapradyota jainadharmAvalambI hai, ataH usane use sasammAna mukta kara diyaa| phira, usane usa pratimA ko lekara vahA~ se prasthAna karanA cAhA para vaha pratimA vahA~ se haTAyI na jA skii| devavANI se jJAta huA ki usakI rAjadhAnI zIdhra hI bhUmisAta ho jAne vAlI hai ataH yaha pratimA yahIM rahanI caahie| ataeva udAyana ne vahIM eka mandira kA nirmANa karAyA aura usameM vaha pratimA sthApita kara dii| apane deza ko lauTakara caNDapradyota ne jIvanta svAmI kI pUjA kI aura usa mandira ko 1200 grAmoM kA dAna kiyaa| 1 vyAkhyAprajJapti(13,6: pR. 620)meM ise sindhu nadI ke AsapAsa kA pradeza kahA gayA hai| 2 yaha sindhu sauvIra kI rAjadhAnI thI aura isakA dUsarA nAma kummAraprakSepa (kumarapakkheva) thaa| dekhiye AvazyakacUrNi, 222 pR. 37 / isake samIkaraNa ke liye dekhiye : jaina jagadIzacandraH jaina Agama sAhitya meM bhAratIya samAja pR. 482 / 3 isakA ullekha mahAvIra svAmI dvArA dIkSita ATha rAjAoM ke sAtha huA hai / dekhiye sthAnAGga, 621, vyAkhyAprajJapti, 13,6 / 4 uttarAdhyayanana TIkA, 18 pR. 253 aadi| Avazyaka cUrNi, pR. 400 Adi rAya caudharI, eca. sI. pAliTikala hisTrI oNpha eMzyeMTa iNDiyA, (kalakatA 1632) pR. 67, 132, 165/ 5 pradyotopi vItamaya pratimAyai vizuddha dhIH / zAsanena dazapuraM datvAvanti purImagAt // anyedhurvidizAM gatvA bhAyalasvAminAmakam / devakIyaM puraM cakre nAnyathA dharaNoditam / vidyunmAlIkRtAyai tu pratimAyai mhiiptiH| pradadau dvAdaza grAma sahasraM zAsanena sH|| - hemacandrAcAryaH, triSaSTizalAkApuruSacarita, 10/2/604-6 / 6 yaha vAstava meM mahAvIra svAmI kI pratimA thI jise mahAvIra svAmI ke jIvanakAla meM hI nirmita karAye jAne ke kAraNa jIvantasvAmI kI pratimA kahA jAtA thA / parantu isa nAma kI pratimA kI paramparA lagabhaga eka hajAra varSa taka calatI rhii| dekhie; umAkAnta premAnanda kA lekhaH janarala oNpha dI orieNTala iMsTITyUTa jilda 1, aMka 1, pR. 72 aura Age tathA jilda 1, aMka 4, pR. 358 aura aage| For Private and Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SHRUTSAGAR 26 January-2017 1 4 prathama zatI I.sa.pU. meM racita nandIsUtra meM, AryarakSita sUri kI vandanA kI gayI hai| inhoMne na kevala cAritra rUpI sarvasva kI rakSA kI thI, valki ratnoM kI peTI ke sadRza anuyoga kI bhI rakSA kI thI / dazapura inake janma se hI nahIM mahattvapUrNa yogadAna se bhI saMbaddha rahA hai|' dazavaikAlikasUtra, AvazyakacUrNi, uttarAdhyayanasUtra, nandIsUtra aura vivadhatIrthakalpa Adi meM inake AkhyAna Ate hai|' AryarakSitasUri, somadeva aura rUdrasomA ke putra the / jo dazoM dizAoM ke sArabhUta dazapura meM rahate the / algurakSita inakA anuja thaa| uccazikSA prApta karake jaba ye pATaliputra se dazapura lauTe taba svayaM rAjA ne inakI agavAnI kI thii| mAtA ke kahane para ye dRSTivAda kA adhyayana karane AcArya tosalIputra ke pAsa phira ye ujjayinI meM vajrasvAmI ke pAsa Aye, aura vahA~ se yathAsaMbhava jJAnArjana karake vajrasvAmI se adhyayana karane lge| eka bAra algurakSita kI mAtA ne inheM lene ke lie bhejaa| AryarakSita ne use bhI dIkSita kara vidyAdhyayana karAyA / eka dina unhoMne gurU se pUchA ki maiMne dazama pUrva kI yavikAyeM to par3ha lIM aba kitanA adhyayana aura zeSa hai? gurU ne uttara diyA, ki abhI to tuma merU ke sarasoM aura samudra kI bUMda ke barAbara hI par3ha sake ho|' kucha samaya taka aura adhyayana karake ve dazapura Aye aura vahA~ unhoMne apane sabhI svajanoM ko dIkSita kiyaa| isake pazcAt mathurA Adi kA bhramaNa 6 8 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1 vaMdAmi ajjarakkhiya khavaNe rakkhiyacArita savvasse / rayaNa-karaMDaga-bhUo, aNuogo rakkhio gohN|| -nandIsUtra (ludhiyAnA, 1966) gAthA-32 2 vistRta vivaraNa ke lie dekhie, abhidhAna rAjendra koSa meM 'ajjarakkhiya' zabda (Age ke uddharaNa vahA~ se lie gaye haiN| 3 dekhie, zrImad rAjendrasUri smAraka grantha meM zrI madanalAla jozI kA lekha, pR. 452 aura Age / 4 AstepuraM dazapuraM sAraM dazadizAmiva / somadevo dvijastatra rUdrasomA ca tatpriyA // - AvazyakakathA zloka 1 / 5 caturdazApi tatrAsau vidyaasthaanaanydhiitvaat| athAgacchad dazapuraM rAjAgAt tasya sammukham // AvazyakakathA zloka 77 / 6 somyadhAd bhrAtarAgaccha vratArthI tejanokhilaH / sa ucce satyametaccet tatvamAdau parivraja // - AvazyakakathA zloka 113 / 7 yavikaidhUrNito'prAkSIt, zeSamasya kiyat prbho| - svAmyUce sarSapaM merorbindumabdhestvamagrahIH // - AvazyakakathA zloka - 114 / 8 itazca rakSitAcAryairgatairdazapuraM ttH| pravrAjya svajanAn sarvAn saujanyaM prakaTIkRtam // - AvazyakakathA zloka - 136 / For Private and Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara janavarI-2017 karake ye eka bAra punaH dazapura Aye aura zeSa jIvana bhI unhoMne kadAcit vahIM vyatIta kiyaa| isa prakAra dazapura, AcArya AryarakSita sUri kI janmabhUmi hI nahIM balki karmabhUmi bhI rhii| dvitIya zatI I. meM jainadarzana aura AcAra ke mahAna vyAkhyAtA, AcArya samantabhadra ne apane vihAra dvArA bhI dazapura ko pavitra kiyA thaa| unhoMne svayaM likhA hai kAJcI meM nagna (digambara sAdhu ke rUpa meM) vihAra karatA thA aura merA zarIra mala se malina rahA karatA thaa| (bAda meM bhasmaka roga ko zAnta karane kI icchA se) lAmburA Akara maiMne zarIra meM bhasma ramA lI aura zaiva sAdhu kA veza dhAraNa kara liyA) puNDoNDra meM maiM bauddha bhikSu ke rUpa meM pahu~cA / dazapura nagara maiM maiM parivrAjaka bana baiThA / aura (vahA~ ke bhAgavata maTha meM) miSTAnna khAne lgaa| vArANasI pahu~cakara maine candrakiraNoM ke samAna ujjvala bhasma ramAyA aura (zaiva) sAdhu kA rUpa dhAraNa kara liyA itane para bhI maiM digambara jainadharma kI vakAlata karatA huuN| he rAjana, (zivakoTi)! jisakI himmata ho vaha mere sAmane Aye aura zAstrArtha kara le| apane mAlava aura vidizA ke vihAra ke kAryakrama meM sambhava hai ye punaH dazapura Aye hoN| dazapura meM jainadharma kA pracAra madhyakAla meM bhI avazya rahA hogaa| para usake koI ullekhanIya citra nahIM milte| 15vIM zatAbdI ke mAMDavagar3ha ke mantrI saMgrAma sonI ke dvArA yahA~ jaina mandira banAne kA ullekha prApta hai| "jaina tIrtha sarva saMgraha" grantha ke anusAra sahA~ ke khalacapura ke pArzvanAtha mandira kI dIvAra meM lagI huI dvArapAloM kI pratimA guptakAlIna hai aura khAnapurA sadara meM padmAvatI devI kI pratimA bhI prAcIna hai| ataH isa nagara meM aura usake 1 athAryarakSitAcAryAH mathurAM nagarA gtaaH| - AvazyakakathA zloka 175 / 2 athAnyadA dazapuraM yAntisma guravaH krmaat| - AvazyakakathA zloka - 186 / 3 apane ziSya vindhya kI prArthanA para inake dvArA kiyA gayA anuyogoM kA vibhAjana jaina sAhitya ke itihAsa meM tIsarI AgamavAcanA ke rUpa meM prasiddha huaa| 4 vistRta paricaya ke lie dekhie, mukhtAra A. zrI jugala kizora / svAmI samantabhadra 5 kAJyAM nagnATakohaM malamalinatanurlAmbuze pANDupiNDaH puNDoNDre zAkyabhikSurdazapuranagare miSTabhojI parivrATa / vArANastAmabhUvaM zazadharadhavalaH pANDurAGgastapasvI rAjan yasthAsti zaktiH sa vadatu purato jaina nirgrnthvaadii|| - paramparAprApta zloka 6 pUrvapATaliputramadhyanagare bherI mayA tADitA pazcAnmAlava sindhu ThakkaviSaye kAJcIpure vaidishe| vicarAmyahaM narapate zArdUlavikrIDitam - zravaNabelagolA - zilAlekha, saMkhyA 54 / For Private and Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SHRUTSAGAR 28 January-2017 AsapAsa jo bhI zvetAmbara aura digambara jaina mandira haiM una mandiroM aura mUrtiyoM tathA khaNDaharoM kI khoja kiyA jAnA atyanta Avazyaka hai| sambhava hai unameM koI aisA lekha bhI mila jAya jisase isa nagara ke prAcIna jaina itihAsa para kucha prakAza par3a ske| saM. 1698 (I. 1561) meM isa nagara meM sANDera gaccha ke IzvarasUrI ne 'lalitAGgacarita' nAmaka rAso kAvya kI racanA kI thii| isakA mahattva sAhityika dRSTi se hI nahIM, apitu aitihAsika aura sAMskRtika dRSTi se bhI bahuta hai| 2 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir isa prakAra dazapura arthAt mandasora meM jainadharma kA pracAra prasAra bhagavAna mahAvIra ke samaya se rahA siddha hotA hai / vahA~ Aja bhI jaina samAja kA mahattvapUrNa sthAna hai| abhI vahA~ 700 jainoM kI bastI hai / 6 upAzraya 4 dharmazAlA aura ATha raMgasaragI vidyamAna hai / 8403 1 nAhaTA, agaracaMda : jaina sAhitya meM dazapura : dazapura janapada saMskRti (sampAdakaH mA~gIlAla mehatA; prakAzaka prAcArya, buniyAdI prazikSaNa mahAvidyAlayaya, (mandasora) pR. 120-21 / 2 'mahi mahati mAlavadesa, dhaNa kaNaya lacchi nivesa / taI nayara maNDava duggaM, ahinavau jANa hi sgg| tiha~ atulabala guNavanta, zrIgyAsa suta jayavanta // samaratha sahasa dhIra, zrI pAtasAha nisIra / tasu rajji sakala pradhAna, guru rUka rayaNa nidhAta / hinduA rAya bajIra, zrIpuMja mayaNaha dhIra // sirimAla vaMza vayaMza, mAninI mAnasa haMsa / sonarAya jIvana putta, bahu putta parivAra jutta // siri mAlika mApharapaTTi, haya gaya suhaDa bahu ctttti| dasapuraha nayara majhAri, sirisaMgha taNaI adhAri // siri zAntisUri supamAI, duha duriya dUri plaaii| jaM kimavi aliyama sAra, guru lahiya varNa vicAra // kavi kaviu IzvarasUri, taM khamau bahuguNa bhUri / zazi rasu vikrama kAla, e cariya raciu rasAla // dhruva ravisasi mera, taM jayau gaccha saMDera / '- prazasti For Private and Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jaina nyAyano vikAsa vIrani. saM. 1000 thI vIrani. saM. 1700 sudhImAM thayela dArzanika graMthakAro ane graMthono TUMka paricaya -pU. muni mahArAja zrI dhuraMdharavijayajI, zirapura eka samaya evo hato ke jemAM zraddhAvAdane bahu mahattva apAtuM ane janatAne kahevAmAM AvatuM ke - niyonaparyanuyoniI munerva: muninuM vacana tarka ane prazanathI para che. vaLI, purANaM mAnavo dharma:, sA vezavitsitam | nAjJAsiddhAni vatvari, na dantavyani detumi purANa, manue batAvela dharma, (chae) aMga sahita veda ane vaidaka, e cAra vAnAM AjJAsiddha che. tene tarko vaDe haNavAM nahi." AvA zraddhAvAdathI bhoLI janatA eTalI to bhoLavAI gaI hatI ke zAstravAkyanuM nAma sAMbhaLyuM ke teno kaMI paNa upAya cAlato nahi. A vAdanuM eTaluM to jora hatuM ke tarkavAdIne rahevuM paNa kaThina thaI paDatuM, zraddhAvAdIo tarkavAdI sAtheno sarva saMbaMdha choDI detA hatA. zraddhAvAdathI lAbha che ke nukasAna e vAta bAjue mUkIe to paNa mAnavanI svArthavRttie te vAdathI ghaNo ja anartha pedA karyo hato. hiMsAmaya yajJayAgAdi A vAdathI ja janma pAmyA hatA. e anartha eTale sudhI pahoMcyo hato ke azvamedha yAga ane naramedha yajJa karAtA, lohI ane cAmaDAnI (raktavatI ane carmaNyatI) nadIo vahetI hatI. A samaye janatAne tarkavAdanI khAsa AvazyakatA hatI. tarkavAda sivAya A anarthanA jaDa-mULa nikaLe tema na hatAM. tevA samaye paramakRpALu bhagavAna mahAvIrasvAmIjI utpanna thayA. temaNe yuktivAdano sUrya ugADyo ane tarkavAdIone protsAhana ApyuM. teozrI tarkavAdIonA purogAmI banyA, indrabhUti vagere vipro kevaLa zraddhAvAdathI-vedavacanamAM yuktinA abhAvathI AtmA, svarga, puNya, pApa, parabhava AdimAM zaMkita thayA hatA te sarvane 1 tarkavAdathI samajAyela zraddhAvAda e kalyANasAdhanano rAjamArga che. te mArgano paMtha kevaLa tarkavAdathI paNa nathI kapAto tema kevaLa zraddhAvAdathI paNa nathI kapAto. e bane, rathanA ekeka cakra jevA che. "vakhyAM vattati ratha: e pramANe bane cakro maLe to ja A dharmaratha cAle che. For Private and Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org SHRUTSAGAR January-2017 mahAvIra prabhue yuktimArganI dizA batAvI, te ja vedavacanothI sthira karyA hatA. mahAvIra svAmIe potAnA upadezane tarkasiddha banAvyo hato. koI paNa tattva ke koI paNa padArthanI dezanA sAthe hetuo to hoya ja. tethI ja sthaLe sthaLe gotamasvAmIjI prabhune prazno pUchatA ke me oLaDheLa matte ! vamukhvar ? bhagavanta ! Ama zA kAraNathI kahevAya che ? mahAvIrasvAmIjI potAnA upadezita mArgane naiyAyika-nyAyasiddha mArga kahetA hatA, je mATe teozrIe ja kahyuM che ke: 30 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir neyAuaM suakkhAyaM, uvAdAya samIhae // nyAyayukta Agamane grahaNa karIne (tene) icche che. soccA neyAuaM maggaM, bahave paribhassai // naiyAyika mArgane sAMbhaLavA chatAM paNa keTalAkaeka (zraddhAthI) rahita rahe che. AvA prakAranA kathanane AdhAre pAchaLanA AcAryoe temane mATe lakhyuM ke: asti vaktavyatA kAcit, tenedaM na vicAryate / nirdoSaM kAJcanaM cet syAt, parIkSAyA bibheti kim // 'haju kaMIka kahevApaNuM che tethI A (veda vagere zAstro) vicArAtAM nathI. jo nirdoSa sonuM hoya to parIkSAthI zA mATe bIve che ?" nikaSacchedatApebhyaH, suvarNamiva paNDitaiH / parIkSya bhikSavo grAhyaM, madvaco na tu gauravAt // he munio ! paMDito jema kaSa, cheda ane tApathI parIkSA karIne sonuM le che tema tamAre paNa mAruM vacana parIkSA karIne grahaNa karavuM, paNa mAtra mahattAthI na levuM.' e pramANe prabhuzrI mahAvIrasvAmIe janatAmAM tarkavAdanI ruci utpanna karI ane janatAne parIkSaka banAvIne upadeza Apyo. samaya jatAM A yuktivAdanA paripAka rUpe nyAya-sUrya udayavaMta thayo, gaNadharoe ane bhadrabAhusvAmIjI vagere caudapUrvadharoe prabhunA upadezane For Private and Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrutasAgara janavarI-2017 Agamabaddha karyo ane temAM yuktivAdane vyavasthita goThavyo. saMgrahakAra umAsvAtIjIe te prakAzane jhIlI 'tattvArthasUtranI racanA karI ane temAM kahyuM ke "pramANanadhima: "sAcuM jJAna pramANa ane nayo vaDe thAya che." jainadarzanamAM A rIte nyAyazelIthI lakhanAra A prathama mahApuruSa thayA. nyAyanA prakAzamAM yatheccha vicarIne satyanA zodhaka ane jaina nyAya-sUryanA utkRSTa upAsaka zrI siddhasena divAkara jainadarzanamAM bIjA mahAna naiyAyika thayA. temaNe "sanmatitarka, nyAyAvatAra', "batrIza batrIzIo vagere mahAna vAyagraMtho racyAM. pachIthI trIjA naiyAyika malavAdIjI thayA temaNe 'nayacakravAla' nyAyagraMtha racyo ane bauddho sAthe zAstrArtha karI jaina dharmano dhvaja pharakAvyo. A rIte yuktivAdano vikAsa thato gayo ane nyAyamArganA prakAzamAM yatheccha viharavAnI ruci vRddhigata thavA lAgI. - vIrani. saM. 1000 thI vIrani. saM. 1000 sudhIno sAta so varSano samaya jaina nyAya-sUryanA madhyAhyano samaya hato ema kahI zakAya. A prasaMge tenI ADA bauddha, vedAnta vagere aneka vAdaLo AvatAM ane koi koi samaye te prakAzane DhAMkI devAno prayatna karatA hatA. A sAtaso varSa daramyAna ghaNA mahApuruSoe te vAdaLo dUra karI nyAya-sUryane dedIpyamAna rAkhyo hato. -zrI jaina satyaprakAza varSa-7, dIpotsavI aMkamAMthI sAbhAra (vadhu AvatA aMke..) kSati sudhAra zrutasAgara varSa-3 aMka -6 meM 'siMghI jaina granthamAlA' nAmaka lekha (patrAMka-24, pNkti6) meM muni binavinayanI ve bIvana viSaya meM mUna se unA chA gayA thA vi "nANapaNamAM ja mAtApitAnI chAyA gumAvI." phusa sandarbha meM pADe che anurodha hai vi phule sapravAra sudhAraNA par3heM. "muni jinavijayajI kI mAtA unakI dIkSA ke bAda bhI bahuta varSoM taka jIvita thIM, parantu muni jinavijayajI apane kArya meM vyastatA ke kAraNa apanI mAtA kA darzana bhI nahIM kara pAe. jaba muni jinavijaya rUpAhelI pahuMce to unhoMne sunA ki unakI mAtA kucha hI samaya pUrva divaMgata ho cukI hai." isa kSati kI ora hamArA dhyAna AkRSTa karane ke lie hama pa. pU. AcArya zrI municandrasUrijI 8 ke AbhArI haiM tathA isake lie hama pAThakoM ke kSamAprArthI haiM. For Private and Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samAcArasAra rAmaprakAza jhA giranArase pAlItANA cha:rIpAlita yAtrAsaMgha rASTasanta pa. pU. AcArya bha. zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. kI pAvana nizrA meM khivAMdI nivAsI zrImatI laherIbAI chaganalAlajI acaladAsajI laubagotra cauhAna parivAra, cainnaI dvArA giranAra se pAlItANA kA zAnadAra bhavyAtibhavya 1100 se jyAdA yAtrikoM ke sAtha cha:rI pAlita yAtrA saMgha kA Ayojana kiyA gyaa|21 disambara ko giranAra tIrtha se isa saMgha yAtrA kA bhavyatA se prayANa huaa| saMghayAtrA meM pUjya rASTrasaMta zrI evaM pa.pU. AcAryapravara zrI vardhamAnasAgarasUrIzvarajI ma. sA. tathA 25 se adhika pa. pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavantoM kI pAvanakArI nizrA meM aneka dhArmika kAryakrama Ayojita kie gae. pratidina prAtaHkAla sAmUhika caityavandana, snAnapUjA, ekAsaNA, pa.pU. rASTrasanta AcAryazrI ke pravacana tathA sandhyA samaya meM bhakti sandhyA evaM rAta ko bhakti bhAvanA kA Ayojana kiyA gyaa| saMgha ke sAtha pratyeka gA~va meM skUlo meM noTabuka vitaraNa, garIboM ko kambala vitaraNa evaM sabhI ko mu~ha mIThA karAyA gyaa| saMgha jisa gAMva meM jAtA AsapAsa ke gAMvoM ke loga bhakti bhAva se saMgha darzana ko umar3a paDate the| rASTrasaMta AcArya bhagavaMta zrI padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. ne kahA ki jaba anaMta puNya ekatra hote haiM, taba hamAre mana meM aise zubha kArya karane ke bhAva jAgrata hote haiN| prabhu kI AjJApUrvaka kI jAnevAlI yaha yAtrA jIvana kI yAtrA ko pUrNatA kI ora le jAnevAlI hai| 2 janavarI 2017 ko zatrujaya Dema tIrtha meM saMgha meM padhAre hue pratyeka yAtrika kA saMghavI parivAra ke dvArA bahumAna kiyA gyaa| saMdhyA samaya meM sone-cAMdI ke phUla tathA akhaMDa akSata se giri vadhAmaNA kA bhavya kAryakrama sampanna huaa| 3 janavarI 2017 ko zobhAyAtrA pUrvaka zatrujaya girirAja tIrtha meM bhavya nagara praveza huaa| pAlItANA tIrtha pahu~cakara taleTI meM sAmUhika caityavaMdana kiyA gyaa| saMdhyA samaya meM caturvidha saMgha ke sAtha taleTI kI mahApUjA va mahAAratI kA sundara Ayojana kiyA gyaa| rAtri ke samaya bhavya dharmasabhA kA Ayojana kiyA gayA, yAtriyoM ke dvArA cainnaI jaina vyApArI maMDala evaM vaiyAvacca samiti, bhojana samiti Adi aneka samitiyoM kA bahumAna kiyA gyaa| 4 janavarI 2017 ko prAtaH 10.30 baje AdinAtha dAdA ke darabAra meM pUjya gurubhagavanta ke pAvana sAnnidhya meM saMghavI parivAra ko vidhipUrvaka saMghamAlA ropaNa kA kAryakrama huaa| ratha ke sAtha dAdA kI tIna pradakSiNA dekara tathA guru bhagavantoM ke dvArA abhimaMtrita AdinAtha bhagavAna kI ati suzobhita dhvajA caDhAI gii| For Private and Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir giranAratIrtha se girirAjatIrtha kI ora prasthAna cha'rIpAlita saMgha ke yAtriyoM ke samakSa pravacana dete hue pa.pU. gurubhagavaMta NOON cha'rIpAlita saMgha meM bhaktisaMdhyA kAryakrama For Private and Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Registered Under RNI Registration No. GUJMUL/2014/66126 SHRUTSAGAR (MONTHLY). Published on 15th of every month and Permitted to Post at Gift City So, and on 20th date of every month under Postal Regd. No. G-GNR-338 issued by SSP GNR valid up to 31/12/2018. maMdasaura jainatIrtha BOOK-POST/PRINTED MATTER prakAzaka zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcArya zrI kailAsasAgarasari jJAnamaMdira, kobA ji. gAMdhInagara 382007 phona naM.(079) 23276204, 205, 252 pheksa (079) 23276249 Website : www.kobatirth.org email: gyanmandir@kobatirth.org ST Printed and Published by : HIREN KISHORBHAI DOSHI, on behalf of SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.&Dist. Gandhinagar, Pin-382007, Gujarat. And Printed at : NAVPRABHAT PRINTING PRESS, 9, Punaji Industrial Estate, Dhobighat, Dudheshwar, Ahmedabad-380004 and Published at : SHRI MAHAVIR JAIN ARADHANA KENDRA, New Koba, Ta.&Dist. Gandhinagar, Pin-382007, Gujarat. Editor : HIREN KISHORBHAI DOSHI For Private and Personal Use Only