Book Title: Samyag Darshan
Author(s): Vijaykesharsuri
Publisher: Kantilal Manilal Khadkhad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022917/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 AcArya zrImad vijayadesarapurIzvarajI smAraka granthamALA 10-1 sa mya ga da ii na lekhaka : sva AcArya zromAM vijaya sarasUrIzvarajI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya zrImad vijayakesara sUrIzvarajI smAraka graMthamALA-1 // OM amaH // // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH // || AcArya zrImad vijayakamalasUrIzvarebhyo namaH // samyag darzana : lekhaka : sva. AcArya zrImad vijayakesarasUrIzvarajI AvRtti 3 jI saMvata 2023 : mUlya H ciMtana, manana, nididhyAsana. prata 2000 sane 1967 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khala brahmacArI AcArya zrImadvijaya kamalasUrinA advitIya paTTadhara ziSya yeAganiSTa khAla brahmacArI aneka graMthAnA praNetA AcArya zrImad vijaya kezarasUrizvarajI mahArAja panyAsapa6: sa. 1964, muMbaI sUriSada : sa. 1983, bhAvanagara svagamanaH sa. 1987, zrAvaNa vada 5, amadAvAda janmaH sa. 1932, pAlItANA dIkSA : sa. 1950, vaDAdarA gaNISada; sa'. 1963, surata Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM arha namaH prathama AvRttinI prastAvanA. jyAM sudhI azuddhi malinatA-manamAM vadhAre hAya che tyAM sudhI vastu tattvanuM kharUM svarUpa barAbara samajavAmAM AvatuM nathI. bALakanuM mana jema jema vikAza ke vRddhi pAmatuM jAya che tema tema A duniyAnA padArthInu jJAna tene vadhAre pramANamAM thatu jAya che. Aja dRSTAMte jema jema mananI malInatA ochI thatI jAya che tema tema vastu tattvanuM--Atma dharmanuM jJAna A jIvane vadhAre pramANamAM pragaTa thatuM rahe che. zarUAtamAM nItimaya jIvana gujAravAthI mananI vizuddhi thatI jAya che. A vizuddhithI satya zuM che? satya zuM hoI zake? kattavya zuM che? prAptavya zuM hoI zake ? ItyAdi vicAza sphure che. A vicArA pachI satya zodhavA prayatna karAya che. satya samajAyA pachI kattavya tarapha pravRtti thAya che. A graMtha satyane samajAvanAra che. karttavyane ALakhAvanAra che. prAptavyane batAvanAra che. A vAta vadhAre vizuddhi meLavelA mATenI che. tevI vizuddhi nahi dharAvatA chatAM paNa te pahelAM vyanA kAmAM joDAyelA jIvAe gRhastha dharmAMte lAyakanAM zubha kAryamAM pravRtti karavI. udAratAnAM ane paropakAranAM kAryo karatAM karatAM temanAmAM vizuddhi vadhatI jaze, tema tema teo paNa satya svarUpanI prAptine mATe lAyaka thaze. deva, gurUnI bhakti, guNAnurAga, dravyanA sanmArge vyaya, ane vividha prakAranAM tapa, japa, niyama, vratAdi niSkAma buddhithI karavAM. A sarve mananA uttama prakAranA vikAzamAM upayAgI sAdhanA che, A sthiti prApta thayA pachI A graMtha temane vizeSa upayAgI thaI paDaze. A kahevAnuM rahasya e che ke vizuddha manavALAe prathamathIja satya AtmasvarUpane samajavuM ane tenA tarapha nizAna rAkhIne pachI kriyAkAMDanI pravRtti karavI. tapa, japa, vratAdinA AraMbha pachIthIja karavA kemake mananI nirmaLatA ane duniyAnA viSayeAnI asAratA samajAyA vinA karI baMdhana bhUta na thAya tevI niSkAma bhAvathI kriyA karAtI nathI. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 4 ) athavA AvI mananI nimaLatA jenI na thaI hoya temaNe nItimaya jIvana gujAravA sAthe gRhastha dharmane lAyaka vrata, tapa, japa, niyamAdi dharmakAMDa karavAnI zarUAta pUrNa lAgaNIthI karavI. ane tema karatAM karatAM manane nirmAMLa vicArazakitane lAyaka banAvavuM, tyAra pachIthI AtmAne oLakhavA prayana karavA. ane te prayatna ghaNI thADI mahenatathIja pAra paDaze kAraNake tenuM mana te vastu tattvane samajavA ane grahaNa karavAne lAyaka thaI cukayuM che. eTale A gRhastha dha pachI A samyagdarzana graMtha tevA adhikArIne upayAgI che. athavA nItimaya jIvana gujAranAra pavitra vicAravALAne gRhastha dhA Adara karyo. pahelAM A graMtha upayogI che. A graMthanuM nAma samyagdarzana che. arthAta vastune tenA mULa svarUpe, satya svarUpe jANavI dekhavI te che. te vastu te Atma svarUpa che. A vastutattvanA Adha sa kAIne eka sarakhA nahiM thAya kAraNa ke jIvAnA karmonA kSayApazama vicitra prakAranA che. ekanI ekaja vastu jhukI ane lAMkhI dRSTivALAne eka sarakhI jaNAtI nathI. niLa netravALA, paDaLavALA, kamaLAvALA, ratAMdhaLA, phulAvALA vigere manuSyAne te te vastunuM eka rUpe eka sarakhuM bhAna nahiMja thAya. hAthI ghaNuM mA prANi che tathApi tenI AMkhA evI che ke tene sanmukha AvatI nAnI vastu paNa ghaNA moTA pramANavALI dekhAya che, A sava kanI avizuddhi ane vizuddhinAja bhedo che. sUrya ke caMdranA uya thayA hoya athavA sanmukha vastu paDI hoya chatAM varSARtunA vakhata, aMdhArI rAtrI, vAdaLanI dhanadheALa ghaTA, vRd mANasa, AMkhe thADuM jonAra ItyAdi virUddha kAraNAne laI vastunuM yathA sthita svarUpa te manuSya nahi joI zake, AthI viparIta rIte unALAne zarada RtunA vakhata, ajavALA pakSa ke divasane vakhata, niLa AkAza, yuvAna manuSya, nirmaLa netro ItyAdi anukuLa sayAgAne laI te manuSya ghaNI sahelAIthI te vastunuM jJAna karI zakaze. Aja dRSTAMte mithyAdaSTi ane samyagUdRSTi, dUrabhavI ane nikaTa bhavI, kSayeApazama danavALA ane kSAyaka danavALA, carama zarIrI ane acarama zarIrI ItyAdi adhikAravALA jIvAmAM vividha prakAranI tAratamyatA dekhAya che. A pramANe prApta karavA cAgya Atmatattva che. tene samajavAmAM je manuSyanuM jeTaluM hRdaya pavitra thayuM haze, jeTalA karmanA kSaya, ke upazama thayA haze, jeTalI AtmadRSTi vikAsa pAmI haze teTalA pramANamAM satya tattvatA kharA khAdha tene pariNamaze. upara jaNAvela hetue barAbara Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajavAthI AtmabodhamAM paNa adhikArI bhede je je tAratamyatA rahelI che te sahelAIthI samajAze. vyavahAramAM paNa Aja anubhava thAya che ke taLAvanuM pANI ekanuM ekaja hoya che chatAM pAtra bhede te pANInI asara ane phaLa ghaNAMja judA judA rUpe pragaTa thAya che. jemake te pANI gAyanA peTamAM javAthI dudha thaze, sapanA peTamAM javAthI jherane piSaNa Apaze, AMbAne pAvAthI mIThAM phaLo Avaze, lImaDAne pAvAthI kaDavAM phaLa vigere prApta thaze. bAvaLane pAvAthI kAMTA Avaze. gulAba, mogare, mAlatI Adine pAvAthI sugaMdhIvALA suMdara puSpa Avaze. AtmamArgamAM paNa eka ja vastune pitAnI nirmaLatA-pavitratAnA pramANamAM judA judA cha judA judA rUpe anubhavaze. eka gAyane dekhIne mahAtmAnI daSTi tenI pavitratA upara jaze. bharavADanI daSTi dudha upara jaze. kasAInI dRSTi mAMsa upara jaze tyAre camAra DheDanI-daSTi tenA cAmaDA upara jaze. AvI ja rIte pavitra hRdaya ane apavitra hRdayavALA arthAta samyagRdRSTi ane mithyA daSTivALA che A duniyAnI koI paNa vastune ke koI paNa kriyA ke sAdhanane judA judA rUpe ze-anubhavaze. eka jyAre te sAdhano upayoga viSaya upabhoga mATe karaze tyAre bIje karmathI mukta thavA arthAta AtmAne ujvaLa karavAmAM vAparaze ane adhyavasAyanA pramANamAM phaLa tevAja anubhavaze. A samyagudarzane graMthamAM AtmA sanmukha dRSTi rAkhIne ja sarva sAdhanonI vyAkhyA karavAmAM AvI che. AtmA ne ja nizAna rAkhI sarva sAdhanAno upayoga tenI prApti mATe ja karavAnuM sUcavavAmAM AvyuM che ane tene laIne ja tenuM nAma samyaggadarzana te yathArtha guNaniSpanna che. A graMtha AtmadaSTithI lakhavAmAM Avela che tethI AvI dRSTivALA jIvone ja te upayogI che. teoja A graMthane Azaya samajI zakaze. jeo zukalapakSI, alpasaMsArI, nIkaTabhavI, pavitra hRdayavALA, Atma dRSTivALA yogya adhikArI haze. arthAta dharma prAptinI bhara yuvAna avasthA je samyagdaSTi che te sAthe vivAhita thavAne lAyaka haze ane tema karIne jeo zuddha svarUpanI prAptirUpa phaLane IcchatA haze te ja A graMthanA adhikArI che, tene ja A graMtha amUlya phAyadokta thaze. te sivAyanA je duniyAnA pagalika sukhanA abhilASI hoI hajI dharmaprApti mATe Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ($) bALaka avasthA anubhave che tene mATe A graMtha nathI. te A graMthanA adhikArI nathI eTale tevI kADhInA pudgalAnadI jIvAe A graMtha vAMcavA mATe jarApaNa tasdI levI nahi. kemake te adhikArI na hovAthI A zAstra rasAyaNarUpa chatAM, temanA peTamAM viSayAnI vAsanA rUpa maLa bharelA hAvAthI te jyAM sudhI julAba lai kADhI nAkhavAmAM nahi Ave te pahelAM A rasAyaNa temane phuTI nIkaLavAnIja. matalaba ke rasAyaNa puSTikartA che paNa adhikArI mANasaneja. te sivAyanA bInaadhikArIone temanI apavitratAne aMge te duHkharUpaja thavAnI, teo A graMthamAMthI guNu levAne badale ulaTA doSo zodhaze. AvA khIna adhikArI jIvAe teA nitImaya jIvana ane gRhastha dha je A graMtha pahelAM tevA adhikArIo mATe lakhAyelA che te pramANe vana karavA rUpa kriyA mAnA julAba laI malIna vAsanA rUpa kama maLane bahAra kADhI nAkhavA prayatna karavA ane tyAra pachI AgaLa AtmadharmImAM praveza karavA mATe A graMtha vAMcavA bhaNavA ane te pramANe vana karavuM. A graMtha uttama adhikArI mATe che chatAM tenI aMdara paNa tyAga karavA yAgya, jANavA yogya ane grahaNa karavA yogya mAja batAvelA che. azuddha vyavahAranA mArga karatA A zuddha vyavahAranA mAga che. ane tene laI te te uttama che. je vividha prakAranA janma maraNathI, sayeAga viyogathI, Adhi, vyAdhi ane upAdhithI virakata thayela che, jene satyanI jarUra che ane te satya potAnA AtmAja che te meLavavA mATe sarva prakAranI AzA ke IcchAone jeNe tilAMjalI ApI che, te meLavavA mATe sarva prakAranA sukha, vaibhava, jAna, mAla, kIrtti, mAna AdithI hAtha dheAI nAkhyA che. arthAt tenI jene paravA nathI, aMtaranA UMDA hradayathI te AzAone jeNe tyAga karela che te game te gRhastha / ke tyAgI hA te uttama adhikArI che. A graMthanA adhikArI paNa teja che. jaina, zrAvaka ItyAdi adhikAra che. te adhikAra kAI nAta, jAta, ke kuLanI apekSA rAkhato nathI. paudgalika viSayAmAMthI Asakti uDAvIne AtmAnA sanmukha thavuM tenIja te apekSA rAkhe che. jenI vizALadaSTi jeTalI vikAza pAmI haze tenA pramANamAM A Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (0) adhikAra teneja prApta thaze. kharI rIte kahIe te jaDa caitanyane bhinna samajIne AtmAnA sanmukha valaNa thAya tyAreja A jaina mAga mAM praveza karI zakAya che ane temAM AgaLa vadhyA pachIthIja zrAvaka ane zramaNu AdinI bhUmikAo-adhikArI--zarU thAya che. A zrAvakaAdinI bhUmikAmAM praveza karyAM pahelAMja A graMthanA adhikArI te thaI cUke che. A kharekharA adhikAranIja vAta che. bAkI umedavAra rike pahelAM te bhUmikAne lAyaka sadguNA meLavavA ke kriyA karavA kAI prayatna kare te karI zakAya che kaeNmake tevI lAyakAta A kriyA ke sadguNI dvArA prApta thaI zake che. paNa mukhya rAjamA tA Aja che ke, paudgalika sukha uparanI Asakitane dUra karI AtmAnA sanmukha thaIne pachIja A mAnA kriyAkAMDamAM praveza karave. AveA adhikAra manuSyA prApta karI zake te mATe prathamanA praveza dvAra jee A graMtha che. temA jaDa-caitanyanI bhinnatA prathama batAvI che. sAceA huM kANu ...? te samajAvyA che. killAnA ane jayAtinA dRSTAMtathI, jaDa dehathI caitanya AtmAne judo hRdayathI anubhavavA prayatna karAyA che, ane tyAra pachI samyagUdananA saDasaTha bhedo batAvyA che. A bhedyamAMthI sabhyaguSTi jIvAe zuM zuM samajavAnu che? zuM zuM tyAga karavA yogya che? ane kevI kevI rIte kevA kevA prasaMgeAmAM vartana karavAnuM che? te te bAbatA prasaMgApAta dRSTAMto sAthe batAvavAmAM AvI che. TuMkAmAM heya, jJeya, ane upAya bAbate samajAvI che. A graMthanA ghaNA lAMbA vakhata sudhI paricaya karI, temAM kahela tatvone areAbara samajI, kharekhara jene samyagUdana kahIe chIe tevuM darzIna prApta karyAM pachI, AgaLanI bhUmikA tarIke A pachInA graMtha * dhyAnadIpikA ' nAmane je cArItra graMtha che, te vAMcI bhaNI samajIne potAnuM jIvana te mArge pravAhIta karavu. AgaLa vadhavA mATe zuM zuM karavu joIe te te bAbatAne batAvanArA te graMtha che tene abhyAsa karI te pramANe vana karavuM. tethI ' samyagdarzana, jJAna cArItra meAkSane mArga che ema je jaina sidhdhAMtanuM rahasya che te prApta thaze. . A uparathI ema jaNAvavAmAM Avyu che ke zarUAtanA graMtha tarIke nItimaya jIvana, ane gRhastha dharma che. tethI malInatA dura thai, azubhamaLa ochA thaze. eTale malIna vAsanAne dura karavA mATe julAbanI garaja sAraze. tyAra pachI samyag jJAnamAgane batAvanArA A samyagdarzana gtha che. tethI samyagUdAna prApta thavA sAtheja samyagUdana prApta thaze, ane tyAra pachI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) samyakcAritranI jarUrIAta che te prApta karavA mATe dhyAnadIpikA graMtha che. Ama ekabIjAne sabadha hovAthI A cAre graMthA lAMbA vakhatanA parizrame ekI sAthe taiyAra karI bahAra mUkavAmAM Avela che. A sAthe nItivicArI ratnamAlA nAmanA graMtha paNa bahAra mUkavAmAM Avela che. te graMthamAM potAnA karttavyane samajAve tevA judA judA eka hajAra uparAMta vAkayAne saMgraha karela che ane te vAkayAmAMthI potAne potAnI bhUmikAne lAyaka je je vAkayA jaNAya te te vAkayA grahaNa karI tenA upara lAMbA vakhata sudhI manana karavAmAM Avaze, uMDA vicArA karavAmAM Avaze te jarUra tenI vicAradRSTi vikAsa pAmavA sAthe potAnA cAlu bhAgamAM te vacanAmRta apUrva madadagAra sadgurUnI paNa garaja sAraze. niraMtara zuddha AtmA sanmukha thayela sadgurUnA samAgamamAM AvatA rahevuM, teonA abhAvanA prasaMgamAM A vAkayA vAMcI, manana karI te pramANe vana karavuM tepaNu krAyadAjanaka che. AvAM vAkayA petAnA kartavyane yAda Ape che. lakSane jAgRta rakhAve che ane vikSepavALA prasaMge vikSepane dura karI parama zAMti Ape che. A graMtha vikrama saMvata 1971 ogaNIsA ekAteranuM ceAmAsuM jyAre huM vAMkAneramAM hatA tyAre lakhavAmAM AvyA che. A graMtha kAMI khAsa graMtha tarike lakhyA na hatA paNa tyAM uttama vicAravALA zrotA sanmukha je kAMI vaMcAtuM hatuM tene sAra vAMcyA bAda lakhI levAmAM AvatA hatA ate tene saMgraha te A samyagdarzana tarike pragaTa karavAmAM Avela che. temAMthI je kAMI bhAga adhurA hatA te A 1972 nA godhAvInA comAsAmAM pU karavAmAM Avela che. vAMcanArane satya samajAya ane te satya samajIne te pramANe vana karI temanA AtmA zAMti pAme eja A graMtha lakhavAnA uddeza che. lekhaka ane vAcakanA AtmAne parama zAMti maLe! eja hRdayanI prabaLa IcchA che. lI. pa'. kezaravijayajI gaNi, 1903, mAgasara vada 7 amadAvAda. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceAganiSTha pa. pU. AcArya mahArAja zrI zrI zrI vijaya kezarasUrizvarajI ma. sA. nA AjJAti dIrgha cAritrazALI pravRtinI mahattarA pa. pU. saubhAgyazrIjI mahArAja sAheba janma : saMvata 1931, gAma luNI dIkSA: saMvata 1960, jAmanagara 23 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjaya pravatinI mahattarA zrI saubhAgyazrajI mahArAjanI jIvana saurabha sRSTinA sauMdaryane nihALavAmAM kiMgmUDha banelI mAnava prajA e suMdaratAnI kSaNabhaMguratAnA vicAra lAvI zakti nathI. nAve, svIDana ke amerikAnA kudaratI saune jovAmAM kadAca pratyakSa rIte na pahoMce te * parAkSa rIte, nyumasTarAdi dvArA paNa joine AnaMda mANI rahelA mAnavIo jANI zakatAM nathI ke A raLiyAmaNuM rUpa tareha tarehanA svarUpamAM palaTAi jai kayAre bIhAmaNuM rupa pakaDaze. ? prakRtinI e zeAbhAne mAnavInA meAbhA sAthe sarakhAvIe to lezamAtra paNa taphAvata nahiM paDe. mAnavI mAne che ke, vizvanA pratyeka prANIomAM sauthI moTA " huM ! hA, haze kadAca, buddhidhananuM bRhad hathiyAra tenI pAse che; tethI dhAre to duniyAnA sarvAM dezanA jhapATAbaMdha saMhAra karI nAMkhe; paNa A abhimAna zA kAraNe ? "" mahAna jomavALA rAjA rAvaNa ke rANA pratApa jevA kaIka mahArathI e abhimAnanA pUramAM taNAi gayAM ! dilhInI sahatanatane bhAgavatA rAjA akbara ke aura`gajheba jevA kaMika khAdazAheAnI mahelAta khakhaDadhAma thaI gaI ! A badhAmAM mULa kAraNa kayu chupAyelu che ? na bhUlazo, ke haiyAmAM paramAtmA vitarAga bhagavaMtanuM zAsana vasyu nathI. je jIvAe zAsananI vAdArI svIkArI che, te kayAreya paNa A saMsAranA jIvAnA vinAzathI potAnA vikAsane Icche ja nahi. khIjAnA duHkhathI pote sukhI thavAnA saMkalpa kare ja nahiM, enI sAkSAta sAkhItIne mATe eka pavitra mahAtmAnA jIvananI rUparekhA ahIM rajU karU chuM. bhArata varSamAM vistAranI dRSTie sauthI nAnAmAM nAnA gaNAtA kaccha deza che. vistAramAM nAnA bhale, paNa bhAvanAmAM moTA Ne. uttama purUSone janmadAtA, e kaccha deza, dAnavIra jagaDuzAha ene akhaMDa brahmacArI evA vijaya zeSa tathA vijyA zeThANI jevA ratnAne dhAraNa karatA, AryAM. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) vanA eka khUNAmAM rahelA mUka bhAve gaurava anubhavI rahyo che. e ja prAMtamAM luNI nAmanuM nAnu sarakhu gAma che. jyAM vIsA esavAla jJAtinA dharmapremI zeTha vIrapAlabhAI rahetAM hatAM. emanA dharma patnInuM nAma purabAI hatu. dhaMdhAnA kAraNe muMbaIvAsI banelA temane tyAM, 1961mAM eka putrInA janma thayA. jemanuM nAma sejakuvarabAI pADayuM. mA-khApanA mAthAne jhIlavAnA samaya thatAM pahelAM ja sAta varSInA zaizavakALamAM temanA mAtA-pitAne kALe kALIyA karI lIdhA. ! muzIbatanA paDachAyA paNa na paDe, te mATe A nAnI bAlikAne kAkA ane mAmAe sabhALI lIdhI. sthAnakavAsI saMpradAyamAM kacchanA chasarA gAmamAM temanA lagna karavAmAM AvyAM. A samaye temanI agiyAra varSanI kUmaLI vaya hatI. e bAlyavayamAM jaina darzananuM jJAna te kayAM tItra hatuM ? paNa bhAvimAM ujjavaLa kArakIrdi karanAra vyakitane, kudarata, evA saMjogAmAM lAvI mUke che ke sagA-saMbadhe satre mehanIyanA jore saMsAraka sukhAmAM doravaNI Ape paNa kudarata te taraphathI pIche haTha karAve. kasattAnA baLathI vaidhavya dazA AvIne ubhI rahI; kiMtu dhasattAnA daLathI vairAgyane vega paNa pUrabahAramAM AvI ubhA. jethI jIMdagInA caudamA varSe ja temaNe sthAnakavAsI saMpradAyanA vIrabAI svAmIjI pAse saMyamanI svIkAra karyo. vidyAnA vilAsI ane vinayanA abhyAsI A sejakuMvarabA sahune priya thaI paDayAM. nava gurUbahene hAvA chatAM potAnA gurUvanI amIdraSTine AkavAne sejaku varabAinA puNyAghya sALe kaLAe khIlI UThayA. AgamanA adhyayanamAM AgaLa vadhelA sejakuvarabAIne mUrti pUjAnu mahatva samajAyuM. pArzvanAthanI pratimAthI pavitra preraNA maLaze ema nakkI karyuM. gurUmahArAjanI paravAnagI prApta karIne seja vAI tapAgaccha saMdhanA sukAnI thavA tatpara banyAM. gacchAdhipati pU. mUlacaMdajI mahArAja ( mukiivajyajI gaNIvaryAM )nA praziSya A zaizava brahmacAri yoganiSTha . kalAcA parama pUjya vijaya Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (11) kezarasUrIzvarajI mahArAja sAhebanA AjJAvatInI azAkazrIjI mahArAja sAhebanA ziSyA tarIke nAma saubhAgyazrIjI rAkhavAmAM AvyuM. A vidhavidha zAstrAbhyAsa ane anekavidha dezAnA lAMbA pravAsane kheDatA pU. saubhAgyazrIjI mahArAja potAnA gurUnI nizrAmAM ghaNAM viduSI banyAM. pravacana zailInI kudaratI bakSIsane lIdhe joradAra vyAkhyAna ApI kaMIka zrotAjanone DolAvI nAMkhatAM. kaccha, kAThiyAvADa ane mAravADanA yAtrApravAsathI anubhava jJAnane saMpAdana karatAM teozrInI saraLa svabhAvI prakRti saune cittara'jana karavAmAM sahAyaka banatI. sAdhvIjI mahArAja zrI sejakuMvarabAinu zubha parameSTinI sa MkhyA pAMca ane jJAnanA prakAra paNa pAMca. tema amArA A pUjaya gurUNIjI saubhAgyazrIjI mahArAjanI ziSyAe paNa pAMca thaI. jANe potAne paMcAcAranuM pAlana karavAnI preraNA vALI saMkhyA na hoya ! gaMgA, yamunA ane zANu nadInA triveNI saMgamathI jema prayAga zAbe che; tema pApakAra, prema ane paramAthI temanuM jIvana dIpI uyu. sahana zilatA, zAMti ane samatAnA sAgaramAM snAna karavAthI temano aMtaraAtmA ghaNA ghaNA pavitra banyA. viveka, virAga ane vAtsalyano vAridhi temanI rageragamAM dhodhamAra rIte uchALA mArato. nAnakaDuM bALaka paNa temanI pAsethI udAsIna mukhe pratinivRtta nahiM thAya. nIla gagananuM paMkhI temanI najare Ave te teozrIjI karUNAno bhaDAra khUllA mUkaze. haMmezA teozrI dInone dilAsA ApatAM, paNa dInatAne dezavaTA devAmAM kamInA na rAkhatAM. svarUpanI saMpattinA sapAdana mATe sadA aMtara AtmAnA atala UMDANathI arihaMtanA smaraNamAM ekAkAra banI jatAM amArA e pU. gurUvane prAya: paMcAsI varSanI vaya ghaNIkharI zAtA vedanIyanA samAgama vALI hatI. paraMtu e uMmaranI anupama ArAdhanAnI kasoTI karavA ja na hoya jANe ! tema tyArabAda dhIre dhIre azAtA vedanIyanA udaya thayA. sahiSNutA kSamA ane samatAnuM sAnu kasoTInA pASANe caDayuM. temaNe vicAryuM ke, dhIMga dhaNI mAthe kIyA, kuNa guMje nara kheTa. " " .vimalajita...... Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) pUjya Ana dhanajI mahArAje jabbara mAna ApyuM che; to AvA samaye gAtro zithila banaze, AtmA kayAM temAM bhaLavAnA che ? AtmA anaMta zakitanA dhaNI che. zarIranI sAvacetImAM sapaDAI jaIza, te mukitanA minArA para caDavuM muzkela paDaze. teozrI spaSTa rIte samajatAM hatAM, ke jo A samaye samatAnA seApAnathI cukI jaiza tA mamatAnA mahAsAgaramAM DUbI jaIza. are khabeMka muninI cAmaDI utArI gajasukumALanA mastake aMgArA mUkAyAM, metAraja munine vAdhara bAMdhavAmAM Avyo. ethI paNa AgaLa - magadhAdhipa zreNIka mahArAjA jelamAM jakaDAyAM. A badhA mahApurUSonI te te samayanI samatA kevI hatI. ? ane eja sAdhanAmAM rakata banelA mahAtmAo jaLahaLatI jaceAta jalAvI gayA. divya teja phelAvI gayA. pavitra prakAza prasarAvI gayA. ane anupama yAdI mUkI gayA. AvA vicAra vamaLamAM gUMthAi rahelA amArA pUjaya 92 varSanA gurUNIjI saubhAgyazrIjI mahArAja azAtA vedanIyanA gherAvAmAM hovA chatAM temanI ramaNatA zAtAnI sAkhata zAdhI rahI che. A tAddazya citArane jotAM ane dUra rahelA jayAre sAMbhaLatAM tyAre sahu keAInA mukhamAMthI saheje zabdo sarI paDatAM ke vAha ! temanI dhIrajane dhanyavAda !! paramAtmAnA zAsanane je haiyAmAM vasAvela che; tenuM AtmabaLa keTalu ajoDa hAya che, te sacoTa rIte samajI zakAya che. gulAba ke mogarAnI suvAsa dhaNI manamAhaka hoya che, chatAM e puSpAnA parimalanI ImArata caNAtI nathI. sRSTinu saudaya paNa AkarSaka hoya che, chatAM tenuM vahANu kadI bharAtuM nathI. tema amArA pUjya gurUdeva zrI saubhAgyazrIjI mahArAjanA jIvanamAM bIjA seMkaDA guNA che; ATalA zabdothI temanuM guNakIna karI mana bharAtuM nathI. chatAM khAlamuddhithI je kaMI varNana karUM chuM tenAthI huM mArI jAtane ahAbhAgya mAnu cheM. AvA saMtA dIrdhAyuSI aneA e ja abhyarthanA ! ke jethI ame temanA jIvana dvArA navI navI preraNA prApta karI adhyAtmanA, paMthe prayANa karIye. vaMdana haiA e vAtsalyabhAvI gurUdevane ! lI. pUjaya gurUvanI caraNApAsikA sA. temazrIjI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM ahaM namaH adhya jemanI pavitra chatrachAyAmAM 38 varSa sudhI saMyamayAtrAnu sukha pUrvaka vahana karyuM. adhyAtma ceAga, bhAvanA cAga ane dhyAnayeAganI sAdhanAmAM jemanI apUrva sahAya maLI rahI che. vaLI zAntane saumya svabhAvavALA, amI jharatI vANIvALA jee jJAna darzana cAritrarUpI ratnatrayInI ArAdhanAmAM huMmezA jAgrata che dIrghakALa saMyamanI ArAdhanA karI amApa vAtsalyanI saritAmAM sarva parivArane snAna karAvatA jeozrI darekane tyAga bhAvathI rahevA ane AtmakalyANa sAdhavA satata preraNA ApI rahyA che. evA paramakRpALu prAtaHsmaraNIya, parameApakArI, prazAntamUrti sadgurUNIjI pravRtinI sAdhvIjI zrI. saubhAgyazrIjI mahArAja sAhebanA punita karakamalamAM A samyagdarzananuM pustaka rUpI adhya bhavyajIvAne samyag dananI prAptimAM sahAyabhUta ane e zubhecchApUva ka samarpI kRtAtha thAuM chuM. li. teozrInI caraNApAsikA, sA. jJAnazrIjI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mudrakaH popaTalAla sAmacaMda zAha anila ArTa prinTarI, rIlIkrADa, jhakarIyA masjIda sAme, amadAvAda-1. prAptisthAna : pArI caMpakalAla hIrAlAla 3 65, vAlakezvara roDa, sAgara mahAla, blekana.jI. -ra. (grAunDa phlora ) subaI 6. prakAzaka : kAMtIlAla maNIlAla khaDakhaDa ke. 2893, ratanapoLa, vAghaNapoLa amadAvAda-1. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya jaDa caitanyanI bhinnatA. jaDa caitanyanA viveka. zuddha hu ane azuddha hu. samyagdarzana. paramA sastava. paramA jANanAranuM sevana. vyApanna darzana varjana kudana vana. sAdhu vinaya. dharma vinaya. zruta vinaya. caitya vinaya. viSayAnukrama. arihaMtane vinaya. siddhanA vinaya. traNa zuddhi. zaMkA. kAMkSA. pu dhama sAMbhaLavAnI jIjJAsA. dha karavAmAM pUrNa prIti. 33 deva gurUnI vaiyA vaccane niyama. 39 dana vinaya. 50 58 60 61 67 68 69 70 7} 84 vicikitsA kudRSTinI prazaMsA na karavI. kurdiSTanA saMsaga na karaveA. 1 15 21 23 26 27 r 31 88 94 98 viSaya puSTa naMdanamaNiyAra. 100 zAzana prabhAvaka. 114 addanamAM kuzalapaNuM. 120 tI sevA. 125 132 133 14 14: 149 150 157 167 169 170 171 103 178 182 185 186 187 188 190 191 sthiratA. zANI sulasA gurUdevanI bhakti prabhAvanA. samyagdaSTinAM 5 lakSaNo. upazama. damasAra muni. savega. niveda. anukaMpA AstikatA. 7 matanI. cha abhiyAga. 7 bhAvanA. cha sthAna AtmA che nitya che. karmanA kartA che. kA bhAktA che meAkSa che. meAkSanA upAya che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi patraka --- kRSTa paMkita che azuddhi zuddhi jIvana saurabha ene ane zeThazrI pAse kyAreya viSAdanI lAgaNI nahIM anubhave nirAdhAra mAnavI temanI pAsethI vimalajita vimalajina 11 10 pAsethI samyagU dazana aMtaramukSu aMtaracakSu kalpanAne kapanAo nileSapaNe nirlepapaNe sATe mATe sthiti thaI muMjhavaNa vAlI muMjhavaNa vAlI sthiti thaI koNa che? kANuM che? A sarva vicAra che. te vicArone paNa jANanAra kezu che ? te sarva samyaga te sarva samyaga kriyA che dRSTi che te samyagra dRSTi che vajana daMDa dhvajA daMDa AsvarUpa Atma svarUpa nidhuratA niSpharatA te je svarUma svarUpa kare che, eTale dekhAvamAM lAla dekhAya che. ane svabhAvamAM dAhakazakita dhAraNa kare che 40 6 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ < = * # # 2 4 4 4 4 4 4 4 45 17 59 59 60 1 61 63 }e 68 71 74 78 78 79 79 84 paMkita 17 * OM haiM 7 7 = 25 10 1 8 12 1 20 ra 14 3 11 13 PPPUNT - 11 12 5 10 8 15 10 25 8 azuddhi jethI zarIramAM arAdhanA vAsanA emane ceTAyu ke uttama jAvi chIjo pahApurUSo prAtha nabaLane hRzyamAM duHkhadupa sphATikathI karUNanA prArabdhayAge sAte pravitra mAnIka svanu gu abhamAnI hAta tA zuddha thayAnA mAsAM AgaLa vinA tarapha cAlavAne zuddhi jevI zarIramAMthI ArAdhanA vAsanAone / amane coTADayu ke uttama dhyeyAkAre pariNamavAno jAgRti chIe mahApurUSA padA nabaLAta haMdamAM duHkharUpa sphATikanI karUNAnA prArabdhayeAge sAme pavitra vaimAnIka svarUpanu zudhdha abhimAna hota ke sukhA AvyA hota to zudhdha thayAMnA, tamArA mananI malInatA ochI thayAnA bhAga mAM Ama vidyAnA tarapha AgaLa cAlavAnA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhi paMkita 1 6 85 86 87 88 90 AvaraNanA ThagAya che tenA karatAM nivaDe tevA tevA ke maMdarase te karma udaya 12 12 19 6 91 kadI X ke azuddhi AvaraNutA thAya che te karatAM niveDe tevA ke maMdarasa te udaya karI rUpavALA ke manuSyo pravRSiALA dharma nimitta zItaLAnI vakSa utpanna trividha samyagU daSTine pauSadhano naMdamaNiyAranI naMdamaNiyAre purUSe paNa 97 25. 98 98 14 98 - 17 98 18 28 101 18 106 108 9 111 svarUpavALA ke je manuSya pravRttivALA dharma nimitte zItaLatAnI vRkSa utpanna thayelA vividha samyagU daSTi paNAne ane piSadhane naMdanamaNiyAranI naMdanamaNiyAre purUSa pAse heyo koI alaukika jAgRti rahyA kare che. AtmajJAnI purUSo AzaktivALI batAvanAra dharma carcAmAM 111 - 12 125 18 129 24 . . 132 11 136 140 145 150 azaktivALI banAvanAra dhama carcAmAM zuta dekhAya jAIe dhama caryA maraLatA vadhAravA 6 16 dekhAya che. joIe dharma carcA saraLatA vadhavA 158 15 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkti 21 3 pRSTa 158 159 177 18 190 193 195 azuddhi calAvavAvI* utpata tapAsane tapAsane nirdhAma - zuddhi calAvavAnI utpanna tApasane tApasane nirvANa virodhI viracitaH 17 virodha 11 - viraktiH Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sahAya ke nI zubha nAmAvalI h h s rU. 60] pArI caMpakalAla hIrAlAla muMbaI rU. 505 De. ke. ema. bhaNasAlI muMbaI rU. 50] pArI kIrtilAla DAhyAbhAI muMbaI 406 mRtabhakti parAyaNa eka sagrahastha muMbaI 256 rasIkalAla kezavalAla bhaNasAlI kalakattA rU. 25 piopaTalAla pAnAcaMda koThArI muMbaI rU. 25] vaidarAja bhegIlAla nagInadAsa uMjhA phArmasI vAlA rU. 40deg saubhAgyazrIjI ma. sA. nI puNya smRtinimite jJAna. khAtAnA. pATaNa rU. 105 zA. ujamazI nAnacaMda muMbaI rU. 10, amaracaMdabhAI muMbaI 100] ratIlAla vardhamAna rU. 100) sumaticandra rAmalAla eDavokeTa dahegAma rU. 100] premacaMda khemacaMda sudAmaDA rU. 57 phatecaMda parasotama muMbaI 506. sAdhvIjIzrI nemazrIjInA upadezathI rU. 2517 rUkSamaNIbahena lAlabhAI bakSI muMbaI rU. 101 motIlAla kasturacaMda kalakattA rU. 101] cImanalAla laheracaMda muMbaI muMbaI s s Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ >> ama namaH ja sabhya darzana jaDa-cetanyanI bhinnatA. kASTe yathAgnidharaNItale ke sapiryathA'dani tileSu tailaM / AmodabindukusumArakareSu tathA yamAtmAgi zarIradeze // 1 // lAkaDAmAM jema agni raheluM che, jamInamAM jema pANI raheluM che, dahIMmAM jema ghI raheluM che, talamAM jema tela raheluM che, puSpanA bagIcAomAM jema sugadhanuM bindu (bhAga) raheluM che tema A AtmA prANionA zarIramAM raheluM che. 1 AtmA ane jIva e saMsArI jInA paryAyavAcaka nAme che. jIva Adi ane aMta vinAno che. tenI utpatti kayAre thaI? te koIpaNa rIte kahI zakAya tema nathI, eTale anAdi che. tema tene sarvathA nAza paNa thatuM nathI eTale aMta vinAno arthAta nAza na pAme tevo che. tene avinAzI akSaya dhruva nitya evAM nAmethI paNa bolAvAya che. A jIva mUla vastunI apekSAe eTale dravyanI apekSAe nitya che. ane paryAyanI apekSAe anitya che. jema suvarNathI mugaTa, kuMDala Adi paryAye utpanna thAya che. AmAM mUla dravya senuM che. ane mugaTa, kaMDala, vIMTI, kaDuM ItyAdi nAma mAtrathI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) paryAye judA che. senuM e sAmAnya che. mugaTa, kaMDalAdi paryAye vizeSa che. AvI rIte cAra gatimAM pravAsa karatA jIva rUpa sonAnA, ekeMdriya, beIdriya, traNaiMdriya, cAra iMdriya pazu, manuSya, nArakI, deva ityAdi aneka nAmavALA aneka prakAranA paryAye thAya che. tathA A sarvamAM jIva dravya te tenuM teja kAyama rahe che. A paryAnI apekSAe jIva anitya kahevAya che. kAraNake te rUpAMtara pAme che. vividha nAma rUpe badalAtuM rahe che. paNa mUla chavadravya te sarva paryAyamAM kAyama rahe che te mULa dravyanI apekSAe jIva nitya che. jema pAMjarAthI pAMjarAmAM rahenAra pakSI juduM che, jhADathI jhADa upara rahenAra pakSI zuM che paherela aMgarakhA ke koTathI paheranAra puruSa jude che, tevI ja rIte A jIva zarIrathI judo che A skUla buddhivALA paNa samajI zake tevAM dRSTAMto che. tenAthI kAMIka vadhAre suma buddhivALAo mATe A daSTAMta che ke, dudha ane pANI, tala ane tela, puSpa ane sugaMdha eeno bheda dekhAte nathI chatAM teo judAM judAM che. tema A dehathI jIvane atyaMta bheda ApaNe pratyakSa joI zakatA nathI tathApi teo tenAthI judAM che. jIvamAM eka saMkecavikAza nAmane guNa rahele che. tene laIne A jIva keTale moTo che? ke keTale mAne che e kahIzakAya tema nathI. eTale tene zarIra pramANa asaMkhyAt pradezavALa mAnavAmAM Ave che. eka hAthInA zarIramAM ane eka kaMthavA jeTalA nAnA zarIramAM paNa te rahI zake che. tevI ja rIte A mAnava dehamAM temaja A saMpUrNa lekamAM saMkeca vikAsanA kAraNathI te samAI zake che. tathApi sarva sthaLe tenI pradezasaMkhyA sarakhI ja hoya che. kALa jema bhUta, bhaviSya ane vartamAna e traNe kALamAM anAdi Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) anaMta che tema jIva paNa traNe kALamAM anAdi anaMta che. AkAza jema api che, tathApi jaDa, caitanyane avakAza (mA) Apa vAnA guNathI che' tema jANI zakAya che. evIja rIte jIva arUpa che tathApi jJAna guNathI 'che' ema jANI zakAya che. C A pRthvI jema khIjA drabyAnA AdhArabhUta che tema jJAnAdi guNAnA AdhArabhUta A jIva che. AdhAra vinA Adheya TakI zakatuM nathI tema jIva vinA jJAnAdi guNA TakI zakatA nathI. ahIM AdhAra e prakAranA che. eka sayAga rUpa AdhAra ane khIjo samavAya saMbaMdharUpa (tadrupa) AdhAra che. pRthvI ane tenA upara rahelA padArtho temanA saMcAga sabaMdha rUpa AdhAra che. paNa pRthvI ane temAM rahelA mIThAza, khArAza, dheALAza, ratAza vigere guNAnA samavAya sabaMdha che. tadrupa sabaMdha che. tema ahIM jIva ane temAM rahelA jJAnAdi guNNAnA saMcAga sakhaMdha nathI paNa samavAya ( tadrupa ) sabaMdha che. AtmA dravya che. dravya, guNaparyAya sahita hoya che. nitya sAthe rahe te guNAnu lakSaNa che. te dravyamAM sadAkALa vidyamAna rahe che. jJAna, danAdi jIvanA asAdhAraNa guNa che. paryAyanuM lakSaNa kramati che. eTale te dravyamAM anukrame utpanna thAya che. nara, nArakI Adi Ati rUpa pAMcA athavA siddhAkRtirUpa paryAyane vyaMjana paryAya kahe che. ane rAgadveSAdi rUpe pariNamana athavA SaguNa hAnIvRddhi thavAvALA paryAyane atha paryAya kahe che. A navIna a paryAya ke vyaMjanaparyAyane utpAda kahe che. pU paryAyanA nAzane vyaya kahe che. ane guNanI apekSAe athavA paryAyanI apekSAe je pILApaNuM ke suvarNatvane kAyama anI rahevApaNuM che tene dhruva kahe che. dareka dravyamAM utpatti, vinAza, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (4) ane dhrogya, A traNenuM kAyama rahevApaNuM che. AtmA A utpatti, vinAza ane dhrauvya traNa guNesahita che. AkAza traNe kALamAM akSaya, anaMta ane atula che tema jIva paNa traNe kALamAM avinAzI ane avasthita che. jema nokara pitAnI nokarI puratuM kAma karI, kAmanA pramaLNumAM, pagAra rUpa phaLa meLave che, bhagave che, tema A jIva aneka prakAranAM karma karI tenAM phaLa paNa aneka rIte pitAnI , mahenatanA pramANamAM bhegave che. sUrya jema divase prakAza ApI pAcho asta thaI jAya che. ane anya kSetromAM prakAza ApatAM amuka vakhata sudhI A sthaLe prakAza karato dekhAtuM nathI. sUrya tema A jIva, A deha rUpa divasamAM prakAza ApI pAche anya kSetramAM-prakAza ApavA rUpa bhavAMtaramAM anya dehamAM jaI prakAzIta thAya che. vaLI A sUrya rUpa jIva aneka dehamAM jaIne prakAzIta thAya che ane asta thAya che. chatAM paNa sUryane jema asta thavAthI sarvathA nAza thatuM nathI tema A dehano tyAga karI anya dehane prakAzIta karanAra jIvane paNa nAza thatuM nathI. . vikAzIta puSpa, kamala, caMdana, agara, kasturI ItyAdine - surabhI gaMdha guNa nAsIkAthI grahaNa karI zakAya che. chatAM te gadhenuM rUpa dRSTithI dekhI zakAtuM nathI. tevI ja rIte buddhimAna jIva jJAna guNathI jIvane jANI zake che. gaMdha tema jIva, sugaMdha padArthothI ane jIva dehathI pragaTa judA dekhADI zakAtA nathI. chatAM bane judA che ema anubhavathI jANI zakAya che. .. bhA, mRdaMga, mardAla, paNava, makuMda, zaMkha ItyAdine kevaLa zabda ApaNuM kAnathI sAMbhaLI zakAya che. chatAM te zabdanuM rUpa Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ) ApaNe joI zakatA nathI. tevIja rIte guNavaDe jIvane jANI zakAya che paNa tenuM rUpa pratyakSa dekhI zakAtuM nathI. bhRta, pizAcAdithI grasAyelA vaLagADavALA manuSya pratyakSa dekhAya che. paNa pizAcAdi dekhAtA nathI tevIja rIte dehamAM rahelA jIva hase che, rIsAya che, nAce che. gAya che, AnaMda kare che, rUve che ItyAdi sukha duHkha ne A dehamAM rahyAM chatAM vividha prakAranI ceSTA dvArA prakAzIta kare che. paNa netradvArA pragaTa joI zakAtA nathI. jema khAdhelA AhAra jIvane carakhI,leAhI,mAMsa,hADakAM,majjA, meda ane vI` rUpa sAta dhAtu paNe pariName che. tema jIve grahaNa kareluM karma judAjudA jJAnAvaraNAdi ATha prakAre pariName che. jema sAnAne ane paththarane anAdikALanA saMcAga anele che paNa khINamAM senu ane paththara kyAre sAthe joDAyA te kahI zakAtuM nathI. matalakha temane saMcAga Adi vinAneA che tema jIvanA anekanA saMcAga paNa anAdi che. seAnAne ane paththaranA saMcAga anAddhi chatAM upAya vaDe bannene judA pADI zakAya che, tevIja rIte anAdi sa McAgavALA kama ane jIvane jJAna dhyAnAdi upAya dvArA judA karI zakAya che. paheluM karmo ke pahelA jIva ? paheluM ka ke pahelA jIva ? be mAMthI eka pahelu hAvuM joIe. " Ama pUchanArAoe prathama ATalA uttara ApavA joIe ke, pahelI kukaDI ke paheluM IMDu ? bele Ane zu uttara Apaze ? jema iMDAmAMthI kukaDI utpana thAya che ane TukaDImAMthI iMDu '' Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) pragaTa thAya che paNa A bannemAM pahelu A ke peluM te ema pUrva-apara bhAva kahI zakAtA nathI tema ka ane jIvanA sabaMdhamAM paNa paheluM kama ke pahele jIva ema kahI zakAtu nathI. mane anAdi che. chatAM senA ane paththaranA upara kahela dRSTAMtathI upAya dvArA banne judAM thaI zake che. jyAM sudhI Atmanetro (aMtarcunnu) jJAna dvArA pragaTa thatAM nathI tyAM sudhI A camacakSuvALA jIvAe AtmAne anumAna-ke hetudvArA pratIta karavA joIe. vItarAga devA te AtmAne pratyakSa jJAnadvArA jANI anubhavI zake che. he, guNavAna jIvA! anAdi akSaya svarUpa AtmatatvaneA tame puruSArtha dvArA pratyakSa anubhava kare. jaDa caitanyanA viveka. dehamAM AtmA kevI rIte rahela che ? je vastu pratyakSa rIte judI khatAvI zakAtI nathI te vastu dRSTAMtanI kalpanAvarDa keTalIkavAra sAmAnA hRdayamAM ghaNI sArI rIte ThasAvI zakAya che. apratyakSa paNa anubhavamAM AvatI vastu anyane samajAvavA mATe ghaNIvAra zAstrakArAe tathA jJAnIoe vividha prakAranAM anumAne, dRSTAMtA ane kalpanAnA vaDe khALa jIvAne samajAvI che. tema AtmAne dehathI pRthak samajAvavA khAtara ahI paNa eka kalpanA karavI paDe che. tene samajavA khAtara upayeAga karavAthI te vastu sArI rIte samajAze. kalpanAne siddhAMta tarIke mAnavAnI bhUla na thAya paNa kAyarUpa vastune edha thAya e tarapha vAMcanArAone khAsa lakSa ApavA vinaMti che. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAcanA killAnI kalpanA. eka jADA, AMdhaLA kAcanA killAnI kalpanA kare. te uparathI DhaMkAyeluM che. zyAma, veta, lAla, ke pILAvaNane te che. tenI aMdara eka bIje bArika pAtaLe paNa lAlavarNavALA svaccha kAcane killo che. tenI aMdara eka trIje svaccha kAcane killo che. A kille vividha prakAranA pudgalathI malIna thayela che. tenI aMdara eka suMdara svaccha jAti prakAzI rahelI che. A jayotine prakAza traNe killAone te killAnI svacchatA jADAI ane varNanA pramANamAM bhedIne bahAra Ave che. te jyoti potAnA prakAzavALA kiraNa vaDe pitAne prakAza te killAonI bahAra kADhavA, bahAranAM padArthone prakAzIta karavA, athavA tenuM nirakSaNa karavA mATe prayatna kare che. tathApi te killAnI malInatAnA vyavadhAnane laIne ke tenI apAradarzaktAne laIne te padArtho joI zakatA nathI. pite bahAra AvI zakatI nathI, joI zakatI nathI, chatAM te killAmAM amuka sthaLe chidro paDelA che. A chidro vastramAM rahelAM sukSma chidrothI paNa vadhAre bArika che koI sthaLe pAradarzaka kAcamAM rahelAM chidro jevAM chidro che. kAcamAM chidra dekhAtAM nathI paNa prakAza tene bhedIne bahAra Ave che ethI nizcaya karAya che ke prakAza jaI zake tevAM chidro kAcamAM rahelAM che. te killAmAM kaI sthaLe nAnA gekhalA jevAM paNa pAradarzaka jALIvALAM chidro rahelAM che. te dvArA jyotine prakAza bahAranA padArthone joI zake che ane tene anubhava meLave che. A jAti te AtmA. pahele kile te ApaNuM A audArika skUla zarIra. bIje kile te tejasa zarIra. trIje kille te karmanA saMskAravALuM kAzmaNa zarIra A traNa killAnI aMdara Atmati rahelI che. A killAo (zarIra)ne bhedIne Atmajyotino prakAza bahAra Ave che. temAM paDelA chidro te karmanA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) kSaya ke pazamanI nirmaLatA che. AMkhanAM chidro maTA gekha jevAM gaNAya che. kAraNa te sthaLe karmane kSaye pazama vadhAre hovAthI vadhAre prakAza zakita bahAra Ave che. kAna, nAka, jIhA e chidro tenAthI nAnAM che ane bAkInAM bArika chidro te sparzana iMdriya ke je dvArA sparza thatAM zarIranAM badhA bhAgamAMthI bahAranA haLavA, bhAre, zIta, uSNa Adi pradArthonuM jJAna thAya che. A trIjA kArmaNa zarIra nAmanA killAne taddana nirmaLa ane pavitra banAvavo joIe temAM rahelAM malIna saMskAra, vividha vAsanAo, jema jema ochI thAya tema tema te nirmaLa thAya che. ane tenI nirmaLatAthI Atmati vadhAre pramANamAM bahAra Ave che. prakAze che. anubhave che. A Atmatine prakAza trIjA dArika skUla zarIra sudhImAM prakAzIta thAya che. te jAgrata dazA che. temAM rahIne jIva aneka prakAranA vyavahAri anubhava kare che. navIna baMdhane paNa-jAtine AvaraNa rUpa saMskAre paNa A sthitimAM te vadhAre meLave che. tema tene aTakAvavAnA vyavahArU upAe paNa A sthitimAM karI zakAya che. A zarIramAM prakAza karavAthI pAcho haTIne te jAti tejasa zarIra sudhIja prakAza Ape che, tyAre manane svapna dazA thAya che. jemAM mAnasIka saMskAra aneka prakAranA nAnA moTA AkAramAM rUpa dhAraNa karI AtmAnI samakSa khaDA thAya che, ane prabaLa vAsanAo ke je sthULa zarIramAM anubhava karavAnuM keTalAMka kAraNethI azakaya jevuM thayuM hoya che, tene anubhava karAve che. A zarIramAMthI paNa te Atma ti gADha AvaraNanA kAraNe (darzana varaNIya karmanA udayathI) pAchI haThIne jayAre kevaLa kAmaNa zarIramAM rahe che, tyAre manane paNa gADhanidrA Ave Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) che. te dizAmAM mana paNa mUrzita thayeluM hovAthI kaI paNa prakAranA saMkalpa vikalapa karatuM nathI. paNa kevaLa ajJAna dazAneAtmA vinAne aMdhakAra phelAI raheluM hoya che. te dazAmAM bahAranA saghaLA vyApAra ke AkhuM vizva tene mATe te haiyAti vinAnuM hoya tevuM thaI rahe che. matalaba ke A vizvanuM kAMI paNa bhAna te sthitimAM thatuM nathI. - athavA eka naLI te jatinI sAthe joDavAmAM AvI che. A naLI kArpaNa, taijasa killAne ( zarIrane ) bhedIne audArika skUla zarIramAM Ave che. te naLI dvArA Atma jayaMtine prakAza traNe zarIrane prakAzIta kare che. skUla zarIramAM pAMce iMdriyanI sAthe te naLIne jayAre saMbaMdha thAya che tyAre ja te prakAzIta hoya che arthAta te dvArA karAte vastune judI judI rIte bedha yA nirNaya te, naLIne te iMdriyo sAthe saMbaMdha thayo hoya teja thaI zake che. jema pANIne naLa khulle na hoya te pANI bahAra AvatuM nathI athavA mULa pANInA dvAra sAthe saMbaMdhita na hoya tyAre temAMthI prakAza bahAra Avate nathI. A naLI te mana che. te mana AtmajayaMti sAthe ghaNeja najIkano saMbaMdha dharAve che. te mana dvArAja Atmajatine prakAza A zarIrane prabodhita kare che, jAgrata rAkhe che. mana idri sAthe joDAyeluM nathI hotuM tyAre sAMbhaLavA jevA vigere idrinAM kAryo thatAM nathI, A manane iti sAtheno saMbaMdha jayAre baMdha thAya che tyAre nidrA Ave che, A vakhate skUla zarIra sAthene manane saMbaMdha tuTe che tethI iMdri saMbaMdhI kAMI bedha te vakhate thatuM nathI, chatAM tejas zarIra sAthe hajI manane saMbaMdha rahe che Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) tethI svapnAo Ave che. A saMbaMdha paNa tuTatAM te manane kAmaNu zarIra sAthe sabaMdha rahe che eTale gADha nidrA Ave che. A kANu zarIramAM lIna thayelu'-ajJAnamAM lIna thayeluM mana have kAMi paNasaMkalpa-vikalpanI capaLatA karI zakatu N nathI. A prasa Mge mana A tA mahAna paDado che. kevaLa jayeAti prakAzI rahe che. paNa te kAma NunA malIna aMdhanamAM jhakaDAyela hAvAthI hatI tenA karatAM paNa vaLI vadhAre adhakAra ajJAnamAM rahelI che. A vakhate bahAranA samAcAra lAvanAra manane sabaMdha tuTI gayA haiAvAthI athavA khaMdha thayela hAvAthI muMgI zAMtija hAya che. pAchA te mananeA jaceAti sAthe saMbaMdha joDatAM jAgrata thayA ema kahevAya che. sthUla zarIra sAthene sakhaMdha joDAi jatAM iMdriyAmAM caitanya Ave che. ane manane teo sAthe saMbaMdha thatAM potAnA vyApArAmAM iMdriyA lAgI jAya che. ujaDa ke zUnya thayeluM A dehajagat pAchuM svastha thaI cAlu thaI jAya che. A dRSTAMte vicAra karatAM deha iMdriyA, mana e sarvanAM lakSaNAthI AtmajAtinuM lakSaNa kAi vilakSaNa yAne tadRna juduM che. ane te vaccenuM AMtarU sahelAithI samajI zakAya che. Avu' bheda jJAna ane Atma nyAti te huM evu abheda jJAna jyAre thAya che tyAre samyagadana thayu kahevAya che. kAmaNu tathA taijasa zarIrane sAthe laine te jyAti A audArika zarIranA tyAga karI anya audArika zarIramAM cAlI jAya che. tene manuSyA maraNadazA kahe che kAmaNu ane taijasa tathA audArika zarIrane AMhIja paDatA rahevA daIne te jaceAti tenAthI tadRna alaga khasI jAya che te nirvANu yA meAdazA che. pUrva kahelI vyavahAranI jAgrata dazA te AtmabhAna bhUlAyelI che. A sthaLe A traNe zarIramAM rahela jgyAtija Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) prakAza kare che. A teneAja prakAza athavA edha-jJAna che. game tevI sthitimAM paNa te caiAtija chA ane jJAtA che. A caiAtinI madada ke nimittathIja zarIrAdi dvArA kArya karAya che. caiAti peAtAnA svabhAvamAM svarUpastha rahe teja tene Anada ane teja tenuM kartA bheAkatApaNu" che. Atma bhAna vyavahAra A sthUla zarIradvArA thAya bhUlAyela A dehane abhimAnI AtmA te A vyavahArane koM ane tAkatA che. A mULa jaceAti tarapha lakSa kheMcAya, jJAtA ane dA A ceAtija manAya, anubhavAya-samajAya, tyAre tene samyag jJAna tathA samyag darzana thayu kahevAya. A jJAtA, dRSTA teja che. anyamAM te sAmarthya nathIja AvA dRDha nizcaya thAya teja samyak zraddhAna che. te nizcaya karyo pachI te caiAti tejahuM chuM. ema vAraMvAra anubhavavuM. temAM vyavahAranA prasaMge bhAna bhUlAI jAya, pAchI jAgrati Ave ema vAravAra ma ma jAgruti rahe te kSaceApazamika samyakRtva che. aMtara muhUtta ( meghaDI lagabhaga ) TruDAbhimAna chuTI jai te jaceAtimAM mana lIna thAya, AtmAkAre mana pariNamI rahe te upazama samyakatva che. te Atma jaceAtinA edha kAyama anyA rahe ke game tevA vyavahAraprapaMcanI jALamAM ke viSama prasaMgeAmAM paNa huM te zuddha AtmAtija chuM, ane Atma dehabhAva-dehAdhyAsA dehamAM AtmabhAna bhUlI AtmAmAMja akhaMDa AtmabhAna rahe te te kSAyika samyakatva che jema jANyuM che. tema vana thAya te cAritra che. eTalu dhyAnamAM rAkhavAnuM che ke jANyA pachI cAritramAM AvatAM vakhata lAge che. jANavuM satya samajavuM te dana meAhanIyanA upazama, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) kSayeApazama, ke kSaya upara AdhAra rAkhe che ane anubhavavu vanamAM lAvavuM tenA cAritra mAhanIyanA kSaya upara AdhAra che. A Atma jayeAtine bhUlI jai, je dehAvALA killAe, jemAM AtmaceAti prakAzI rahI che te dehArdinI jayotirUpa mAnI temAM azakata thavuM te mithyAtva che, A bhUla Atma bhrAMti aneka bhale utpanna karAve che. dehanuM bhAna bhUlI jai, Atmaupayoge niraMtara upayukata rahetAM A dehamAM rahevA chatAM te jayotinI pUrNa sattA zakita khIlI nIkLa, tenA uparanA kAma Nu zarIravALA jJAna, darzana, AnaMda ane vIya (kita) ne rAkavAvALA paDadAe pIgaLI jaI vikharAI jAya te kevaLajJAna che. te akhaMDa jyeAtisvarUpa paramAtmA zuddhaAtmA A deha nivAsane mUkIi, khAkI rahela cAra kamanA khArika padAone bALInAkhI, A dehathI tadna alaga thai rahe, prakAza svarUpa anI rahe te mAkSa che. A caiAtinA prakAza jyAre AtmabhAna bhUlAyelu hoya tyAre paNa pAte te je svarUpe che teja svarUpe prakAzI rahela che. te huM chu. evu... jIvane bhAna na paNa hAya tyAre paNa te dehadevaLanI aMdara prakAzItaja che. te jaceti keIpaNu vakhata bujhAtIja nathI. chatAM mAlIkane peAtAnA gharamAM rahelA khajAnAnu bhAna na Aya tyAre paisA gharamAM heAvA chatAM paisAthI maLatA upabhAganA sAdhanAnA abhAve AnaMda maLI zakatA nathI tema sattAmAM jaceAti prakAzIta hAvA chatAM ajJAnatAne lIdhe tenA AnaMdanA anubhava maLatA nathI A ajJAnadazA kahevAya che. ane tenuM jJAna-jANapaNuM thavu' teja jJAna dazA che. ajJAna dazAthI jJAna dazAmAM AvatAM ATalA vakhata lAge che, paNa A jJAna Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) sparzajJAna aMtarane bhedIne thavuM joIe. matalaba ke manane tenI cekasa khAtrI thavI joIe pachI te jJAnamAMthI paDavAne ke Avela jJAna javAne prasaMga kadAca bhAgyeja banavA pAme che. te jAti jyAre ghaNuMja gADha AvaraNavALA sthaLamAM - ajJAnatAthI purAya che tyAre tene eka iMdriya kahe che. kAraNa ke te killA rUpa zarIra ghaNuM ja gADha, malIna, ghaTTa chidrovALuM ane karmanA kSapazama rUpa ujavaLatA vinAnuM hoya che tethI te jAtine prakAza sArI rIte bahAra prakAzIta thaI zakato nathI. tethI saheja ochA gADha AvaraNavALA tathA eka vadhAre chidravALA zarIra rUpa sliAmAM jIva Ave che tyAre tene be iMdriya kahe che. Ama karmanA kSapazamanA pramANamAM vizuddhatA vadhatA eka eka iMdriya, eka eka chidradvArA vadhatA prakAzavALA zarIramAM A jAti AvatAM tene traNa iMdriya, cAra iMdriya, ane pAMca indriyavALA jI kahevAmAM Ave che. matalaba ke bahAranA jJAnamAM vadhAro karanAra iMdriyanI prAptithI te te idriyonI jAtithI te oLakhAya che. AtmA prakAza svarUpa che ema jANavA chatAM tene pratyakSa anubhava thato nathI tenuM kAraNa e che ke A jANavA rUpa jJAna te parokSa jJAna che. sphaTika lAlapuSpAdinI upAdhithI lAla dekhAya che. kharI rIte te lAla nathI, e jJAna jema manuSyane zarUAtamAM thAya che tema atyAre AtmajJAna prathama zarUAtamAM tevuM ja thAya che paNa jema sphaTika pAsethI puSpAdi lAla upAdhi laI letAM athavA dUra thatAM te phATikanuM kharUM nirmaLa svarUpa pragaTa thAya che tema A karmanI upAdhi javA pachIthI ja sarvathA jayoti svarUpa AtmAne pratyakSa anubhava thAya che. te sivAya AtmA zuddha che evuM parokSa jJAna ja thAya che. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) jevI rIte A peAtAnA dehamAM AtmajgyAti rahelI che tevIja rIte A pratyakSa jaNAtAM pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati, vikaleMdriya ane pAMca iMdriyavALA sadeheAnI aMdara paNa tevIja jyeAti prakAzI rahelI che te jJAna paNa peAtAnA dehanI caiAtinuM jJAna karavAnI sAthe karavAnu che, ane te sava mAM te jJAna thavAthIja kharU sabhyajJAna-dana thAya che. jo bIjA savamAM te jJAnane nizcaya karavAmAM nathI AvatA-athavA te savamAM AtmayaiAti che evI lAgaNI jAgRta rAkhavAmAM nathI AvatI teA tee tarapha AtmabhAvavALuM vartana rAkhI zakAtu nathI tema te peAtAnA eka deza-eka bhAganuM jJAna thavAthI jaganA sa jIveAnuM jJAna thatuM nathI. tema dareka prasaMge temanA sahavAsamAM ke smaraNa pathamAM AvatAM temAM je Atma jayeAtinI bhAvanA karavAmAM nathI AvatI teA rAgadveSanI pariNati maMda paDatI nathI. kemake AtmajayAtinI lAgaNI ke jAgRti vinA ApaNe sAmAne DheDa bhAveja jovAnA. ane jema jema dehabhAvanA upayAgamAM vadhAre rahevAmAM Ave che tema tema dehAdhyAsa dRDha thAya che. vaLI ema paNa banavA ceAgya che ke jema khIjAnuM mukha ghaNIvAra jovAmAM Ave che ane peAtAnu mukha teAkeAIkavAra jovAmAM Ave che tema jee bahAranA dehAmAM rahela AtmAne joI zakatA nathI te peAtAnA AtmAne kevI rIte jANI zakaze ? arthAta sAme AriseA chatAM je temAM peAtAnu' mukha joi zakatA nathI te aMtaranA ArisAmAM joI nahiM zake. kahevAne matalakha e che ke jyAM mAhya kAI paNa deha upara dRSTi paDI ke te upara dRSTi na ceATADatAM ke te saMbaMdhI vicAra na karatAM te zarIrane bhedIne tenI aMdara rahela caiAti upara dRSTi ApavI ke A deha nathI paNa ceAti rUpe che ane temAM jeTaluM raTaNa dRDha thaze teTaluMja peAtAnA AtmAnuM raTaNa dRDha thaze. kAraNa ke jeTalA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) vakhata te anya zarIramAM Atmadarzana kare che teTale vakhata te Atmaupayoge rahela che. tenuM mana AtmAkAre pariNamela che eTale te tene prasaMge paNa AtmabhAna bhUlela nathI. tyAra pachI tene phakta eTaluM ja karavAnuM bAkI rahe che ke te upagane te jeti parathI khaseDI pitAnI jyoti para sthira karavAne che. A pramANe sarvamAM ane pitAmAM AtmadaSTine abhyAsa karatAM AtmasvarUpa thaI rahevAze. A kArmaNazarIranI malInatA haThAvavA nimitta zarUAtamAM vividha prakAranAM zubha karmo karavAnI jarUra che, paNa udde sarva karyAvaraNane nAza karavA sivAya bIje kaI he joIe nahi. jeo duniyAmAM sukhanI IcchAthI zubha karmo kare che tene puNyabaMdha te thAya che. paNa tenAthI A che peLe paDade mUla tinI ADe majabuta thAya che. matalaba ke tenAthI jAti dabAya che paNa khullI thatI nathI. jema pApane paDado kALe che, tema punyane paDado dhoLo che. bane AvaraNa karanAra che. vaLI puNyathI maLatA saMsAranA sukhamAM duHkhanAM bIje rahelAM che. ane sukha pAchaLa duHkha, duHkha pAchaLa sukha AvI ghaTamALA cAlyA ja kare che. mATe pitAne uddeza karmakSaya karavAne rAkhI te nimitte zarUAtamAM zubha karmo karavAM, tethI karmanI malInatA ochI thaze. tyAra pachI zuddha upaga rUpa Atma daSTithI sarva kamaLane nAza thatA zuddha, pavitra, nirmaLa, akhaMDa ti sadAne mATe khullI thaze. zuddha huM ane azuddha huM. niraMjana, nirAkAra, nirvikAra, nirvikalpa, nirbhaya, saMta, ci, AnaMda e zuddhAtmAnuM svarUpa che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) peAtAnuM bhAna bhulIne pAteja vistArelI peAtAnI maneAmaya jALamAM A jIva sAya che. peAtAnuM bhAna pAtAne hAya te tevI jALamAM theADA vakhata ramaNa karI pAche peAtAnA svarUpanI vizrAMti laI zake che. bhAna bhulI kartA, bheAkatA thavA jatAM peAtAnAja vicAreAnI ke pAteja ubhI karelI tripuTInI jALamAM sapaDAIne asahya zArIrika ke mAnasIka duHkha anubhave che. jagata eTale racanA. jagat e prakAranAM che. A dRzya thatuM sthUla, bAhya jagat ane khIjuM mAnasIkalpanAothI utpanna thayeluM, sUkSma, AkAravALuM maneAmaya jagat. A khAdgha dekhAtA jagA jevuja dareka jIva pAtAnA maneAvikAza ane vistAra pAmelI bhAvanAnA pramANamAM thaDe ke ghaNe aMze athavA pUrNa paNe maneAmaya jagatkhanAvI zake che. A maneAmaya jagatanI utpatti, ane temAM utpanna thayelA jIvA, ane vividha AkRtivALAM pudgale tenI utpattinuM sthAna A AtmA sivAya khIjuM kAI kalpI zakAtu nathI. AtmaprakAzathI manadvArA A sarve maneAmaya kAlpanIka jagat utpanna thAya che ane pAchuM temAMja vilaya pAme che. jAgRtivinAnA ajJAnI maneAmaya jagattnA kartA abhimAnI khanI A maneAmaya jagatnA vividha vikArane joI ISTAniSTamAM rAgadveSa ke haSa zAka karI, mArU tArU mAnI, peAtAnIja banAvaTane hita-ahita, zatru, mitra samajI pAtAnIja khAjImAM rAgadveSa abhimAna karI navIna ajJAnatAne vadhAranAra karma baMdha pAme che. jema A maneAmaya jagata che tema aMdha paNa maneAmaya che. jo peAtAnuM kharU bhAna peAtAne thAya te A maneAmaya jagata ane temAM karAyelA rAgadveSathI utpanna thayelA karmAMdha nAza pAme. te khaMdhanamAMthI mukta thAya-mukti pAme. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) je pitAne pitAnI jAgRti hoya te A bAhya jagata je A netro dvArA joI zakAya che. te jarApaNa duHkharUpa ke karma baMdhananA kAraNabhUta thaI zakatuM nathI. je A jagat karmabaMdhanuM kAraNa hoya te jJAnI purUSone paNa tema thavuM joIe. ane zAstro dvArA ApaNane samajAya che ke teo hajAro varSa paryata nirleSapaNe A jagatamAM vicaratA hatA. A uparathI nizcaya thAya che ke, potAnuM bhAna bhUlIne A mana dvArA pravRtti karanAra pitAnI ajJAnatAne laIne ja potAnI mane kalpanAthI rAgadveSa karI mamaya jagata utpanna karI (aneka vicAronI AkRtio ubhI karI) temAMthI karmabaMdha utpanna kare che. ** kharo jJAtA to satya AtmA ja che, ane vyavahArika jJAtA, kartA, bhaktA te aMtaHkaraNamAM prakAzata-buddhirUpa AtmA che. A AtmAnI parAdhIna sthiti che eTalI ja azuddhatA che. AMhI para upara AdhAra che. buddhi tathA mananA casmAdvArA te prakAzIta thAya che. teja ADe maLa che. buddhi-mana jeTalAM malIna azuddha, viparItateTaluM ja temAMthI prasAra thatuM jJAna mazIna, azuddha ane viparIta hoya che. A bAhya aneka kartA, bhoktAo che. aneka dazya vastuo che. chatAM A mana temAM pariNAma na pAme che te sarva vastuo kAMI paNa sukha duHkha devAne samartha nathI. jyAre ApaNe gADha niMdrAmAM paDayA hoIe chIe te vakhate A duniyAmAM anaMta vastuo rahelI che chatAM ApaNuM mana temAM teTalA vakhatane sATe pariNAma pAmatuM nathI te te vakhate A jagatanI vidyamAnatAnI ApaNuM mana upara jarA paNa asara thatI nathI. vizeSa eTale che ke A nidrAnI sthItimAM ApaNuM mana ajJAnamAM laya pAmyuM che. teja mana je jAgata dazAmAM AtmajJAnamAM laya pAme te A duniyAnI koI paNa vastunI vividhatAnI asara (rAgadveSa rUpa pariNati ane tethI utpanna thatA harSa, zeka vigere) ApaNuM upara thazeja nahi. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 18 ) A uparathI nizcaya thAya che ke duniyAnI sarva vastunI bhale kAyama hayAti hA; paNa jo A mana temAM pariNAme che (kharI rIte te vastu te jyAM jevA rUpa che tyAM tevAja rUpe rahe che. paNa mana tenA AkArA peAtAmAM utpanna kare che. tenA jevA AkArA utpanna kare che. ane mana pAte tevA AkAre pariNamI tevI AkRtie manamAM utpanna kare che ane AtmA AkRtiomAM bhAna bhUlI pariNAme che. A AkRtie peAtAthIja utpanna thayelI che pAte te rUpe che, chatAM te bhAna tene na heAvAthI temAM rAgadveSa utpanna kare che. kartA, krama, kriyArUpa thAya che. leAktA, bhAgya ane bhAganA vyApArarUpa thAya che. dRSTA dRzya ane dRzyanA vepArarUpa thAya che. dhyAtA,dhyAna ane dhyeya rUpa thAya che)tAja rAga, dveSa abhimAna, IcchA, AzA, haSa kheda zAka vigere utpanna thAya che. jo A mana temAM-agara te rUpa-pariNAma na pAme teA, ane AtmA peAtAnA nirAkAra svarUpamAM jAgRta hAya tA game tevI meAhaka ke vivAda utpanna karanAra vastu hAya tenI jarApaNa asara mana upara thaze nahi. matalakha ke duniyA duHkha rUpa nathI paNa julAceluM bhAna duHkharUpa che. AvI mananI pramaLa ghuMcavADAvALI, sthiti thaI muMjhavaNavALI hAya, aneka tarkavitarko karI mana thAkI gayuM hAya, peAtAnA vicArAeja peAtAne nAsIpAsa karI mahA layamAM lAvI mUkayA hAya, e vakhate jarAka uMcI STi karI kharA satyanA svarUpa AtmA sAmI najara karo. kemake huM kANu? A sa` dRSTA dRzya, bheAktA bhAgya, kartA, ka dhyAtA dhyeya ityAdine jANanAra kANu ? A sava kAnAvaDe prakAzita thAya che? A sava dazya che. manane viSaya che, tA te manane jANanAra kANu che ? A savane huM jANI zakuM chuM. je padArtho che, je mana che, je vicAre che te badhAnuM bhAna mane thAya che teA A sarva mArA dRSTAthI dRzya che. mArA jJAtAthI jJAta che. jANI zakAya che mATe A savane jANanAra huM chuM. A sthaLe je AtmA manamAM ke buddhimAM AvIne prakAza karatA hatA Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 19) te teTalI parata MtratA mUkIne thADe uMce Ave che. mana ane buddhine paNa jANanArA thAya che. chatAM A paNa eka uMcI paNa maneAvRtti che, tathApi jAgRtivALI manAvutti hAvAthI nIcalI bhAna bhulAyelI maneAvRttine te haTAvI deze. A sarvAMnA huM dRSTA chuM. A sava vicArAne huM' jANanAra chuM. A sava para che tene prakAzIta karanAra-prakAza ApanAra huM chuM. ATalI jAgRti thatAM A mAnasIka vicArA tathA mAnasIka vicArAthI manamAM racAceluM vividha AkRtivALuM jagat tatkALa vilaya thaI jAya che, nAza pAme che; tenA jAgRta dRSTAmAM samAveza pAmI jAya * che. kemake te paNa eka AdhArane AdhAre prakAzIta thatuM hatuM. AdhAranuMja pariNamana hatu. te pAchuM jema aneka alakAra suvaNu mAM samAveza pAmI jAya che tema samAI jAya che. ane dRSTA tenAthI judA paDI jAya che. A veLAe je mAnasIka vikArothI asahya vedanA thatI hatI, muMjhavaNa thatI hatI te zAMta thaI jaya che. A sthaLe karyAM manamAM pariNAma pAmI bhAna bhulyA hatA. ane A kartAnA prakAzathI prakAzIta thai mana vividha AkAre pariNAma pAmatu hatu te svapnA padArthanI mAphka jAgRta thatAM badhuM vikherAI jAya che. svapnamAM--jema mana vividha prakAranI vAsanA-icchAone laine vividha AkarA dhAraNa kare che paNa jAgRta thatAM te sava laya pAmI jAya che tema A vyavahAra jAgRtamAM mana vividha AkRtie dhAraNa karI haSa zAkamAM lIna thayuM hatuM te AtmA peAte pAtAmAM jAgRta thatAM mananI badhI kalpanAe jANe khIlakula hatIja nahi pAyA vagaranI hatI tevI rIte vilaya thaI jAya che. A vividha AkRtiomAM gAThavAyelA mAnasIka upayAga vakhate AtmAnuM zudhdha niraMjana svarUpa te aMjanavALuM lepA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20 ) celuM hatuM. sukha duHkhanA bhAnavALuM hatuM. nirAkAra svarUpa vividha prakAranA AkArane dhAraNa kareluM peAtAne mAnatuM hatuM. nivikAra svarUpa vividha vikArAne Adhina hatuM. nivikalpa svarUpa aneka vikA karyAM karatu hatu. nirbhaya svarUpa aneka bhayeA dhAraNa karI vihvaLa thayA karatuM hatu-sat svarUpa chatAM atyAre asat jevu' banyuM hatuM. jJAna svarUpa hAvA chatAM ajJAna keATInA Azraya lIdhe| hatA. ane AnaMda svarUpa chatAM duHkhamAM Dubela' svarUpa anubhavatuM. A sa sthaLe huM * hatAM. paNa te azuddha hu hatA.-mana-zarIra Adine huMpaNe mAnatA. athavA te huM-mana tathA zarIramAM bhAna bhUlIne pariNamelA hatA. jyAre A saMnA dRSTA-prakAzaka huM chuM. te sa mArAthI dRzya tathA prakAzaka pAmanArAM che. AvA sAcA huMnI--vizudhdha huMnI jAgRti thatAM A sava mAnasIka-maneAmaya prapaMca vilaya pAme che. sava zAMta thai jAya che. vividha upAdhie vizrAMti le che. chatAM huM jJAtA, sanA dRSTA chuM. A paNa eka uMcI vRtti che teTalA paNa vikalpa che. te paNa zAMta karI daI, teTalu paNa manadvArA karAtuM abhimAna-yA parataMtrapaNuM vacanadvArA khelAtuM huMrUpa vacana, teTalI paNa parAdhinatA che--teTalI paNa malInatA che te paNa vyavahAra zAMta karI-svarUpamAM vizrAMti pamAya eTale nira'jana nirAkAra, nivikAra, nirmA, nirbhIya satcihna-AnaMda svarUpa thai rahevAya teja pUNatA che. jyAM mana vANInA viSayathI pAra javAya--teja zuddha svarUpa che. teja svabhAva ramaNatA che. teja abheda svarUpa che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a a namaH sabhya darzana jovAdizraddadhanaM samyaktvaM jinavaraiH nidiSTam / vyavahArAd nizciyataH AtmA bhavati samyaktvam / / 1 / / sUtrArtha jinabhaNitaM jIvAjIvAdi bahuvidhamartham / heyAheyaM ca tathA yojanAti sasphuTaM saduddaSTiH // 2 // manarUpi bhUmi kheDIne sApha rAkhavI. jema kheDute anAja vAvavA pahelAM jamInane kheDIne sApha kare che. temAMthI kAMTA, kAMkarA, jALAM, jhAMkharAM kADhI nAkhI taiyAra kare che. haLadraza jamInamAM uMDI rAMpa (keza jevuM hathIyAra vizeSa) nAkhI jamInane picI kare che ane temAM rahelAM nirUpAgI mULIyAM ke bIjene bahAra kADhI nAMkhe che. jamIna picI karavAthI temAM varasAdanuM pANI uMDuM utarIne bharAI rahe che, je vAvelAM bIjenA piSaNane mATe upayogI thAya che. bIjA mULIyAM ke bIje ukheDI nAkhavAmAM Ave che tenuM kAraNa e che ke je poSaNa te pANI dvArA, vAvelA mULa bIjene maLavuM joIe, te A nirUpaNI mULIyAM ke bIje laI le che, tethI A mULa bIje vRddhi pAmatAM aTakI jAya che ane A phAlatu bIje poSAIne vRddhi pAme che. AvI ja rIte dharmarUpa bIja vAvavA mATe A manabhUmi ghaNI sApha karavI joIe. temAM vicArarUpI haLanI uMDI rapa nAkhIne aMdara rahelAM kAma, krodha, bhaya, IrSA, IcchA, abhimAna Adi nirUpayogI saMsAra pravAhane ADe mArge deranArAM bIje che te kADhI nAkhavAM joIe, ane te mane bhUmine kAMIka picI banAvavI joIe. A jamIna namratA, ane saralatA dvArA ja picI paDI zake che. jema jema namratA, abhimAnane abhAva-huM kAMI jANato nathI tevI gurU AcaLa namra sthiti thAya che, tema Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22). tema A picI-namra sarala thayelI hRdaya jamInamAM gurUnA upadezarUpa pANIne pravAha uDe utare che ane vrata, niyamAdi ke satya svarUpanA bedharUpi bIje temAM vavAya che. te A upadezanA pANI dvArA piSaNa pAme che. ane kALAMtare eka mahAna vRkSatulyamajabuta AtmasvarUpamAM sthIratA thavArUpa-vRkSa banI Ave che. jenAM mIThAM phaLe sva-parane upakArI thaI aneka nA upabhegamAM Ave che. - comAsAmAM kaTAI gayelA tAMbAnA vAsaNane sApha karavA mATe khAra, khaTAza, ke muMjhanI ke nALIyeranI deraDI dvArA ghasI ghasIne sApha karavAmAM Ave che te tethI uparane mela-kATa, utarI jaIne te vAsaNa zuddha thAya che eTale vAsaNane zuddha karavA AvA padArthone upayoga karavAmAM Ave che. evI ja rIte A kAma, krodha, rAga, dveSa Adi vibhAva upAdhIthI malIna aMtaHkaraNane zuddha karavAnI jarUra che ane te zuddhi-AtmadaSTirUpa khaTAza, ke khAravALA, agara gharSaNa Ape tevA padArtha dvArAja thaI zake che. AtmadaSTi thavI-Atma tarapha lakSa ApavuM, dareka prasaMge Atma upaganI jAgRtipUrvaka vartana karavuM, tenuM nAma samyagudarzana che. te dvArA karmamaLa dUra karI zakAya che. | suMdara citra kADhavA mATe-oLakhavA mATe prathama jamInane zudhdha karavAnI jarUra che. te sivAya kADhelAM citro ghaNAM lAMbA vakhata sudhI pahoMcI (TakI) zaktA nathI tema vizeSa bhA ApavAvALAM thatAM nathI. mATe citAre prathama rAjA pramukhanI AjJAthI citrazALAmAM citrazALAnI jamIna sApha kare che ane pachI te jamIna ke bhIMta upara citra kADhe che. . AvI ja rIte A saMsAramAM citArA samAna gya jIva, gurUnA upadezadvArA mane bhramirUpa citrazALAmAM bhUminAM saMskArarUpa prathama samyakatvanI prApti kare che eTale pitAnI samyaphadaSTi banAve che, daSTine zuddha kare che. rAga, dveSarUpa khADA, TekarAone ghasI ghasIne sApha kare che. rAga dveSanI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 23 ) maMdatA-atizaya maMdatA, teja samyakRtva che. te dvArA ja samyagUdana thAya che. rAgadveSanI echAza thavAthIja samyagUdRSTi pragaDha thAya che. AtmA amuka darajje zuddha thAya che teneja samyagdRSTi kahe che. A sRSTi thayA pachI ja tenA upara vividha prakAranA dharmarUpa citro ALekhAya che ane pachIja te dharma zANA Ape che. A samyak dRSTinI zuddhi mATe zraddhAnAdinI jarUra che. paramA saMstava--1 paramA mAtRnuM sevana--2 vyApanna dana vajrana--3 ane kudana vana--4 ema cAra prakAre zraddhAna che. paramArtha sastava, tAtvika jIvAjIvAdi padArtho temanA paricaya karavA. paricaya eTale tAtka pUrvaka jIvAdi padArthone jANavAnA abhyAsa karavA. peAte AtmasvarUpa che, paNa te AtmasvarUpanuM pratyakSa bhAna thAya tyAreja te tarapha lakSa rAkhIne ApaNI pravRtti jyAM sudhI na thAya tyAM sudhI ApaNI sarva viparIta pravRtti lakSa vinAnA phekelA khANanI mAphka niraka che. prathama AtmAnuM jJAna karyAM pachIja te aMdhAyelA che ane tene cheDAvavAnA prayatna karI zakAya che. A jIva api hAvAthI A netrAdi dRSTidvArA tene joi ke jANI zakavA azakaya che, eTale tene jANavA mATe--ajIva je jIvaneA pratipakSI che tene jANavAthI, tenA eTale jIvane edha sahelAithI thaI zake che. je paTTAmAM koIpaNa jAtanu kALu, dheALu, rAtuM, pILu, ke lIluM rUpa hAya che. te jaDa padArtha che. jemAM keAI jAtanA khATA, khArA, tIkhA, kaDavA, kasAyelA, mIThA vagere rasa hAya che te ajIva padArtha che. jemAM keAI jAtanA suga dhI ke duga dhI rasa hAya che te jaDa pradA che jemAM kAI jAtaneA halakA, bhAre. suvALA, TADhA, unA, arasaTa, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (24) vigere spaza hAya che te jaDa padAtha che, ane je zabda thAya che te zabda jaDa pradAya che. A kahevAthI rUpa, rasa, gaMdha, spa ane zabda je je dekhAya-anubhavAya te te ajIvajaDa padArtha che. AnAthI viparIta je bAkI rahe che, jemAM jJAnazakti che, jemAM jANavAnI zakti che, A sa jaDa padArthane jANavAnuM baLa je dharAve che, A sava jaDa padArthonI sattAnA niNya jenAthI thaI zake che te A sava padArthane jANanAra AtmA che. A dehAdhiSThita AtmA mananI vRttio dvArA jyAre abhimAnapUrvaka, zubha pravRttio, tana, mana, dhanadvArA kare che tyAre te je kama dalIyAMne ekaThAM kare che tene punya kahe che. jyAre mananI vRttio dvArA azubha kArya mAM zarIrAdinI pravRtti thAya che, temAM rahelI rAgadveSAdinI malInatAnA pramANamAM, abhimAna AdinI Asakti dvArA pravRtti thAya che tyAre grahaNa karela kama aNuone pApa kahe che. rAgAdi pariNAmathI mana, vacana, zarIranA ceAgadvArA pudgala paramANunuM AvavuM thAya che tene sAmAnya rIte Azrava kahe che. A Azrava zubhAzubhadvArA judAM judAM phaLa Ape che tyAre tene punya, pApa kahe che. je sukha duHkhanA phaLarUpe anubhavAya che. rAga dveSAdi azuddhatAnA nimittathI Avela AzravarUpa ka aNuonuM Atmapradeza sAthe saba MdhIta thavuM tene khaMdha kahe che. A sattAmAM AMdhita thayelAM ka aNue udaya AvI jIvAne vividha prakAranA anubhaveA karAve che. sukha, duHkha, ha, zAka, dhanADhaya, garIba, deva, karAvatAM, AtmabhAna jJAna, ajJAna, yaza, apayaza, uMca, nIca, manuSya, tiya iMca, nArakI-ityAdi anubhavA bhUlAvI, ha, zAka karAvI, abhimAna dvArA navIna baMdha karAve che. AtmasvarUpanA ajJAnane laIne ajAgRta dazAnI pravRtti baMdharUpa thAya che. jAgRti dazAnI pravRtti baMdhanamukta karAve che. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 25 ) Atma upaganI jAgRti jyAre barAbara hoya che tyAre AvatAM navIna karma aTakI jAya che. vibhAva pariNamananA abhAve eTale rAgadveSAdipaNe pariNamavAnA abhAvavALI je AtmasthIti hoya che tene svarUpa sthIti kahe che. temAM karma Agamana thatuM nathI tethI tene saMvara kahe che. AtmA pitAnA zuddha svarUpe vizrAMti pAme tyAre AtmabaLa eTale zuddha Atma upaganI tIvra vizuddhi pragaTa thAya che. te dvArA pUrva saMcita karmanA amuka bhAgo kharI paDe che tene nijarA kahe che. ane sarvathA te karmaaNuone AtmapradezathI viga che, tene mekSa kahe che. jema sphaTikarananI pAchaLa lAla, lIle, ke pILA kaI kAgaLa ke padArtha upAdhI rUpa rAkhavAthI te sphaTika ratna lAla ke pILA, yA lIlA rUpe dekhAva Ape che. A upAdhi che, ema ja kaI tenA jANabhedu AgaLathI jANyuM hoya te te phATika atyAre lAla ke pILA Adi raMgarUpe dekhAya che, chatAM te tevA rUpe tAtvika rIte nathI paNa vetarUpe che ema jANavArUpe nirNaya thAya che. chatAM tenA vetapaNane khare bedha te jyAre te upAdhi dura thAya tyAreja anubhavAya che. tema A jIva je svAbhAvika sphaTikanI mAphaka zuddha nirmala che chatAM karmaupAdhithI sphaTikanI mAphaka vividha prakAranI lAla Adi upAdhivALo dekhAya che, tenA zuddha svarUpane bedha tevA keI jANabhedu jJAnI gurUdvArA ApaNane thAya che tyAre ApaNe AtmAne zudhdha svarUpe phaTikanI mAphaka mAnIe chIe tathApi tenA kharA zuddhapaNune anubhava te te karma upAdhI javA pachI ja thAya che, A karmaupAdhi hovA chatAM sphaTikanI mAphaka AtmAne gurUnA bodhadvArA ApaNe zudhdha mAnIe te samyagadaSTi thavA jevuM che. arthAt tene samyagadaSTi kahe che ane te karmaupAdhine dura karI AtmAnA zudhdha svarUpane anubhava karavo te kevalajJAna ke mekSane sthAne che. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26) AtmAane pudgalA A bannenuManyAanya pariNamavApaNu -eTale AtmabhAna bhUlAIne je pravRtti karavAmAM Ave che tene laine--A caitanya ane jaDa e be padArtho hAvA chatAM te mizraNathI punya, pApa, Azrava, saMvara, nija rA, ane madha AvAM judAM judAM rUpA khaDAM thAya che. AtmA AtmabhAve pariName ane pudgala pudgala svarUpe rahe eTale pAtAne mATe nirvANa thaI cukayuM samajavuM. AtmA je AtmabhAve pariName te pugalamAM evuM kAI khaLa nathI ke parANe AtmAne vaLagIne A upAdhio vibhAva dazAo pragaTa karI zake. AtmAneja vastugate jANavAnI jarUra che. tene jANyA eTale khIjuM badhuM jaNAI jAya che. A mATeja pahelI zraddhAmAM jaNAvyuM che ke "jIvAdi padArthone jANavAnA abhyAsa karavA."te dvArA lakSa jANavAthI pAtAnA kattavyanI dizA samajAI zakAya che. AMhI je AtmA ke jIvAdi padAnI, je saheja rUpa rekhA doravAmAM AvI che tenA sadgurUdvArA vizeSa prakAre abhyAsa karavA. have mIjI zuddhi kahevAmAM Ave che. paramArtha ne jANavAvALAnu sevana karavuM. paramA bhuta je jIvAjIvAdi padArtho, temane AtmAnI sAthe kevA prakAre sakhaMdha thAya che, ane tenA vicAga eTale chuTako kema thAya? A vAtane jANavAvALA AcAya -sadgurU temanI sevA karavI. A sevAnuM phaLa vastutatvanuM yathArtha jJAna karavuM te che. A AcAya ke gurU te tatvajJAnane jANanArA-anubhavanArA hAvA joIe. anubhava vinA ekalA zAstrapAThI-gurUe te tatvAnAM kharAM rahasyAne jANI zakatA nathI. tema ekalA kriyAkAMDamAMja magna thayelA gurUe paNa tatvanA kharA rahasyane jANI zakatAM nathI. zAstrajJAna ane kriyAmAgamAM pravRtti. A banne dvArA jemaNe svAnubhavavALA Adha meLavelA hAya che tevA gurUAja manuSyAne cAgya raste AgaLa doravI zake che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 27 ) AvA gurUe ApaNane eTale temanI nizrAe gayelA ziSyAne zuM medha Ape che te tenA anubhava lenAraneja khakhara paDe che. paththara jevA hRdayavALAne paNa navapadmavIta karI Ape che. matalaJa ke AtmasvarUpa eLakhAvI, kamakhadhana thavAnI ane nilepa rahevAnI kucIe tee atAve che. kharA mAnA rahasyAne tee batAvIne AgaLa mArga tarapha te kheMce che, mATe tevA gurUnI sevA karavI. AMhI sevAnA kharA artha temanA vacana upara pUrNa zraddhAna rAkhavuM ane temanI AjJAnusAra vana karavuM. TukAmAM kahIe te tana, mana temane arpaNa karI devuM. jyAM sudhI pUrNa AdhinatA nathI AvatI tyAM sudhI nimaLatA nathI thatI, ane nimaLatAnA abhAve temanA vacana pramANe vattana karavAnI icchA thatI nathI. mATeja kahyuM che ke paramArtha nA jANu AcAryAdi sadgurUnuM sevana karavuM. 9 vyApanna darzana vajana. trIjI zraddhAna vyApanna darzana vajana, eTale samyakaSThi amuka darajje thayA pachI pramaLa meAhunA udayane laI te jeNe vI dIdhI che, eTale samyagdRSTipaNAnA guNane jeNe tyAga karyA che ane saMsAranI meAhajALamAM je sAcela che te. tenI seAkhata na karavI. keTalAeka jIvA evA hAya che ke meAhanA uDDayane laI. peAte uttama keATImAMthI bhraSTa, ke patita thayA hAya chatAM aMtaramAM temane pazcAtApa hAya che. peAte peAtAnI bhUla kabula kare che. peAtAnI nakhaLAI peAte samaje che, tevAone mATe te AgaLa vadhavAnA raste ughADA che. tattva upara zraddhAna nathI besatuM, tathApi tevAo madhyasthabhAve rahIne satyane samajavAnI IcchA rAkhe che, te te te sthitimAMthI AgaLa pAchA vadhI zake che. paNa jeonAM hRdayamAM tIvra kaSAyanA udaya thayelA hAya che teo te pAte patita thayA hAya che chatAM, pAtAnA sahavAsamAM AvanArane, gheADI ghaNI zraddhAvALAne paNa aneka prakAranI ku-yuktiothI patita karI nAkhe che. mATeja AMhI kahevAmAM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (28) AvyuM che ke jeoe samyagadaSTi eTale AtmazraddhAna-Atmapremane tyAga karyo che ane tene laIne ja jene A duniyAnA padArthomAM sukha bhAsyuM che-satya jaNAyuM che tevA viparita daSTivALA manuSyAnI sobata na karavI. - mehanIya karmanI prabaLatA thayA sivAya satya mArgathIsamyagadaSTinI sthitimAMthI patita thavAtuM nathI. A samyagUdaSTithI patita thayela manuSya, mehanA jerane laI, pitAnA de chupAvavA nimitta, nirdoSane paNa sadeSa rUpe. varNave che. sukhakArI dharma, gurnAdikane paNa duHkharUpe kathana kare che, pote te patita thayela che paNa bIjAne paNa sanmArgathI bhraSTa kare che. mATe tevAonI sobata na karavI. sebata tevI asara thayA sivAya rahetI nathI. eTale tevAonI sobatathI dUra rahevuM te zarUAtanA AtmadharmanA abhyAsIone mATe yogya che. kudarzanavarjana mithyAtvIonI sebata na karavI. jene samyakdaSTi prApta nathI thaI te mithyAtvI kahevAya che. pahelAmAM ane AmAM eTale taphAvata che ke pahelAe samyagadaSTi prApta karIne tene tyAga karyo che. tenAthI patita thayela che. ane A mithyAtvIe te hajI sudhI te samyagadAjha meLavI paNa nathI. dharma e zuM vastu che? tenI jarUriyAta zA mATe che? te sivAya ApaNane zuM nukazAna thAya che? vigere saMbaMdhI tene kAMI vicAroja AvatA nathI. kadAca egha saMjJAe dharma tarapha deravAya che te asatyamAM satyane Agraha karI bese che. AtmadaSTi khIlavyA sivAya kevaLa kriyAkAMDamAM macI rahI zubha Azravane vadhAre karate rahe che. jenAthI saMsAranI vRddhi thAya che te na samajatAM ulaTuM dhArmikapaNAnuM abhimAna rAkhe jAya che. kriyAnA abhimAnane laI jJAnI puruSonI niMdA paNa kare che. tene pitAne hajI satyane mArga hAtha AvyuM nathI chatAM pite bIjAne Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 29 ) AgaLa vadhAravA prayatna karI pAte Dube che ane khIjAne paNa DubADe che. jyAM sudhI AtmAne ALakhI, AtmAmAM lakSa rAkhI, vizuddha thavAne kriyA karAtI nathI tyAM sudhI te mithyAtvI gaNAya che. saMsAranA pAMca iMdriyAnA sukhamAM jemane satya sukhapaNAnI bhrAMti che, ane tene laI rAga, dveSa ke abhimAnapUrvaka tene mATe prayatna karI rahyo che tyAM sudhI te satya mAthI vegaLAja rahe che. ane mithyAtva ke je AtmabhAvathI viparIta che tene pASaNa ApatAja rahe che, amuka mata, paMthanA AgrahI che te paNa mithyAtvaja che. eka satya svarUpa AtmA tene vizuddha karavA, tene samajavA, jeTalA jeTalA prayatnA karAya che, je je kriyAo karAya che, je je sadguNeAnu sevana karavAmAM Ave che, te sa` samyagadRSTi che, ane AtmA sivAya, AtmAnI vizuddhi karavA sivAya, viSayAnA pASaNane mATe mAna pAnanI tRpti mATe, mata kadAgrahI vadhAravA nimite, manAvA pUjAvAnI icchAne lIdhe rAgadveSa ke abhimAnapUrvaka AtmalakSa bhUlAIne je je karmo karavAmAM Ave che te sarve mithyAtvanI kriyA che ane adhanane mATe thAya che. AvA mithyAtvIenI seAkhata karavI nahi. temanI seAkhata karatAM je kAI aMze ApaNAmAM samyagdRSTi pragaTa thaI hAya che, athavA te prApta karavAnI icchA pragaTa thaI hoya che te sa nAza pAme che. kAraNa ke manuSyane caDavAnAM nimitto karatAM paDavAnAM nimitto vizeSa bhUlAvA khavarAvanArAM thAya che. caDavAnAM nimitto teA kAi vakhata asara kare che paNa paDavAnAM nimitto teA jaladI asara karI de che. anAdi kALathI viSayavAsanA tarapha jIvAnI pravRtti thayelI hAya che tene laI anukuLa upadeza-ke anukULa vattananuM anukaraNa karavAnuM sahelAIthI banI zake che. gaMgA nadInuM pavitra ane mIThuM pANI paNa samudranA khArA pANInI sAkhatathI khArUM thaI jAya che. tevI rIte AvA mithyAtvIenI seAkhatathI manuSyeA peAtAneA pavitra guNa khAI bese che ane ulaTA pAtAmAM dugu NeAnA saMcaya karI le che. A vADa che. nAnAM kumaLAM jhADane-cheDavAne vADanI jarUrIyAta che. jeo mATI sthItine majabuta avasthAne prApta thayelAM che Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (30) tevAM moTAM jhADane vADanI kAMI paNa jarUrIyAta hotI nathI. tema hajI jeo AtmajAgRtimAMthI majabuta sthira thayA nathI, tevAene mATe to A pratibaMdhanI vADanI jarUrIyAta che. kAraNa ke yukti karatAM kuyuktio keTalIka vakhata baLavAna heI sAmA manuSya upara asara karI nAkhe che, ane tenuM kAraNa e che ke sAme manuSya hajI te budhdhimAna, vilakSaNa ke AtmamArgamAM majabutAIvALI zakti dharAvato hoto nathI, eTale anAdi abhyAsavALA A viSaya vikAranA vicAre ke unmAnA vicAre tene pitAnA kartavyamAMthI bIjI bAju tarapha ghasaDI jAya che. je manuSya AtmanizcayamAM majabuta thayela che tevAone mATe te A mithyAtnIonI sobata tyAga karavAnuM kahevAnI koI jarUra nathI. te te pitAno satyanI prabaLatAne laI sAmAnuM mithyAtva paNa dura karI ulaTa tene sanmArga tarapha kheMcI lAvaze. eTale tenA upara A AjJAnI jarUra nathI. . . A cAra zraddhAnamAM pahelAM be zradhdhAna, tattvanuM jJAna karavAno abhyAsa kare ane tatvanA jANanAra gurUnI sevA karavI te potAne samyagUdaSTi na thaI hoya te thavAnAM nimitto che. jo samyagRdRSTi thayelI hoya te tene poSaNa ApanAra uttama madadagAra sahAyake che. pAchaLanAM be nimitte samyadaSTithI patita thayelanI sabata na karavI, ane mithyAtvInI sabata na karavI te. pitAnA samyakUdaSTi guNane bacAva karanAra che tathA utpanna thayela thoDA paNa guNanuM rakSaNa karAvanAra che. mATe A cAre zradhdhAne vizeSa upayogI hoI te pramANe vartana karavAnI khAsa jarUra che. traNa liMga liMga eTale cilDa-nizAnI. jema dhuMvADA uparathI agnine nirNaya karAya che, dhvajAdaMDa uparathI maMdirane nizcaya karAya che, tema A traNa jAtanA cinha uparathI samyakatvane-samyaphadaSTi thaI che ke nahi tene nirNaya karI zakAya che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 1 ) dharma sAMbhaLavAnI jIjJAsA paheluM cinha dharma sAMbhaLavAnI pUrNa jIjJAsA hevI te che. A jIjJAsA ghaNIja tIvra lAgaNIvALI hovI joIe. AtmAne zuddha svabhAva teja dharma che. jemAM prabaLa krodha, mAna, mAyA, lebhano abhAva che teja satya dharma che, AtmAnI nirmaLatA sivAya AtmAno bIjo dharma zuM hoI zake? jemAM potAnuM lyANa raheluM che, jemAM pitAne svArtha rahe che, ane je piteja pitA svarUpe che, te potAnuM svarUpa jANavAmAM manuSyane keTalI badhI lAgaNI hevI joIe? anAdi kALathI pitAnuM svarUpa bhUlAyeluM che, jene abhAve anaMtakALathI vividha prakAranAM sukha duHkhane anubhava karatAM aneka bha dhAraNa karavA paDayA che te potAnA satya svarUparUpa rUpa dharmane jANavAne eAchI jIjJAsA zA mATe hoI zake? vyavahAra dharma-ke je Atma dharmaprAptinA keTaleka aMze kAraNabhUta che, te sAMbhaLavAnA prasaMge te keTalIkavAra A jIvane maLI Ave che ane tenAthI vyavahAra mArgamAM sukhI thavArUpa punyabaMdha thaI zake che. paNa kharekhara karma nirjarAnA kAraNabhUta Atma dharma che tenI prApti thavI, ke tene saMbhaLAvanAra AtmAnubhavI--AtmajJAnI gurUo maLavA ghaNuja muzkela che. tene samA- ' gama pAmIne Atma dharma sAMbhaLavAmAM je pramAda kare che tenA je nirbhAgI manuSya bIjo koNa hoI zake? lekalAjane lIdhe, pitAnI meTAI kahevarAvavAnA lIdhe, huM paNa kAMIka jANuM chuM AvI mAnyatAne lIdhe, prasaMge vAdavivAda karavAne yuktio kAma lAge tene lIdhe, manuSyo anekavAra dharma sAMbhaLe che. paNa temAM abhimAnane ADo baMdha hovAthI te upadezanI asara A malIna hadayamAM kAMI paNa thaI zakatI nathI. dharma AtmasvarUpa pragaTa karavA ke AsvarUpa jANavA mATe, ajJAna haThAvavA mATe athavA Atma zAMti anubhavavA mATe jANavAnI ke sAMbhaLavAnI jarUrIyAta che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (32) dharma zravaNa karavA pahelAM hRdayane mahuja komaLa banAvavu joie, abhimAna ke nisphuphtA athavA nirdayatAthI kaThera rAkhavuM na joie. nahitara tevA niya paththara jevA hRdayAmAM upadezanI asara TakatI nathI, hRdaya khAMDa jevuM ke kALI mATI jevuM manAvavuM joIe ke jemAM upadezanuM pANI paDatAM-upadezAkAre-pANI AkAre eka rasa thaI javuM joIe, tevA hRdayamAM ja upadezanI asara thaI zake che. bAkI magazelIyA paththara upara heArA varSa sudhI varasAda varasyA kare te paNa pANI sukAtAM mare ne kAre rahe che, aMdara jarApaNa bhedAta nathI. dhama sAMbhaLatA hAie tyAre AMkhA cAre mAjI bhamatI hAya, mana gharavyavahAranA kAmakAjamAM kratuM hAya, saheja saMcAzya thayA ke kAI AvyuM hAya te tarataja kAna-ke dRSTi te tarapha kAravAI jatI hAya, gharanuM kAMI kAmakAja AvyuM ke keie sAmAnya prasaMge kheAlAngeA eTale tarataja dharma kthA paDatI mUkI dhama zravaNathI te kAmane adhika mAnI te tarapha prayANa thatuM hAya dhama sAMbhaLavA gharathI nIkaLye ke rastAmAM kAMI sahajasAjanA prasaMge rAkAI javAtuM hAya, pUrvApara saMbaMdha tUTI jAya tenI paNa paravA na rAkhatAM dharmakathA cAlu thai gayA pachI avAtu hAya, adhI dhama kathA sAMbhaLI na sAMbhaLI teTalAmAM gharanuM kAMI kAmakAja sAMbharI AvavAthI cAlu samajavAnI khAkhatAne paDatI mUkI ghara tarapha cAlyuM javAtuM hAya, A sava kAMI dhama sAMbhaLavAnI jIjJAsA ke utkaTa icchA kahevAya nahi ane tethI te upadeza pariName paNa nahi. dharma zravaNa karavA te kAMI vyavahAranI levaDadevaDa jevuM kAma nathI ke temAM game tema calAvI zakAya. A tA potAnuM bhaluM karavA mATenuM kAma che, te te lAgaNIpUrvaka thavuM joIe. dhama sAMbhaLavAmAM eTalI prakhaLa icchA joIe ke, jema Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (33) koI eka yuvAna purUSa heya, dhanAdithI sukhI heya, pUrNa vidvAna hAya, rAga rAgaNInA tAla suramAM pravINa heya, zarIra nirogI hAya, yuvAna strInA parivArathI parivarela hoya, ane tyAM divya gAyana sAthe nRtya thatuM hoya te sAMbhaLavAmAM te yuvAna puruSanI jeTalI jIjJAsA hoya-jeTalI prabaLa IcchA hoya tenA karatAM paNa hajAragaNI adhika IcchA Atmadharma sAMbhaLavAnI hoya tyAre te dharmazravaNanI lAgaNa kahevAya che. AvI lAgaNIvALAne dharmamAM je prakAre pariName che, tene je prakAre tene lAbha thAya che, te lAbhanI tevI lAgaNI vagaranAne zuM khabara paDe? kAle dharmanA vyAkhyAnamAM zuM vAta AvI hatI? teTalI vAta paNa jene yAda rahetI nathI, te yAda rAkhavA mATe je prayatna karatA nathI, dharmakathA sAMbhaLyA pachI te vAtane jeo yAda karI zaktA nathI, teo te pramANe vartana karaze evI AzA tenA taraphathI rAkhI zakAyaja nahiM eTale AvI lAgaNI vinA upara uparanuM, lekalAjathI ke koI tevAja kAraNathI dharmakathAnuM sAMbhaLavuM thAya che te sAMbhaLanArane vizeSa phAyadAkAraka thatuM nathI. mATe dharma sAMbhaLavAmAM pUrNa jIjJAsA rAkhavI. bIjuM cinha. dharma karavAmAM pUrNa prIti. Atmadharma sAMbhaLyA pachI ja te pramANe karavAnuM thAya che. lakSa vinAnuM bANa pheMkavuM te jema nakAmuM che tema Atma nirNaya karyA vinA tene baMdhanamukta karavA kriyA karavI te paNa nirUpayegI che. tyAre dharma zravaNa karavAthI nizcaya thayuM ke AtmA zudhdha, nirmala, sukharUpa che. paNa teTaluM jANavAthI kAMI tene anubhava thavAne nathI sattAgate AtmA te ja zudhdha svarUpe che. paNa atyAre anubhava Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34) rUpe tA vivadha prakAranI upaSIgrasta jaNAya che, anubhavAya che. A upAdhI jyAM sudhI dUra na thAya tyAM sudhI te Atmasukhane anubhava ApaNane maLe nahi. mATe kama upAdhI dUra karavA prayatna karavA joIe. A amuka gurUzrI pAsethI ApaNe ApaNA AtmAnuM zuddha svarUpa samajyA eTale sattAnA bedha thayA. sphATikaratna svabhAvathI zudhdha che, chatAM tenI pAchaLa lAla, kALI, ke lIlI jevI kAgaLa ke kAca pramukhanI upAdhI mUkI hAya tevA te dekhAya che. eka ajANyA manuSyane kAI e samajAvyuM ke huM A sphATika kharI rIte AvA lAla ke lIleA nathI paNa tenI pAchaLa upAdhI sUkI che rahelI che, tethI te tema dekhAya che. A uparathI te manuSyane sphATikanA svabhAvanI khakhara paDe che paNa atyAre tenI draSTimAM te te upAdhI dekhAvAnIja, tathApi tenA manamAM nizcaya thayeA che ke sphATika upAdhI vinAnA zuddhaja che. AvI ja rIte sadgurUdvArA ApaNe jANyu ke AtmA zuddha caitanya, jJAna, AnaMdasvarUpa che, paNa atyAre teA kAmI, krodhI, rAgI, dveSI, abhimAnI, pravRtti karanAra vigere anekarUpe bhAsavAneAja. chatAM te epathI eTale manamAM nizcaya te thayA ja ke A sarva upAdhIne laIneja vividha prakAranA AbhAseA ApaNane dekhAya che. jo A upAdhI dUra thAya teA AtmA sphATikanI mAphaka zuddha svarUpa tevA jANavAmAM Avye che tevA anubhavamAM AvI zake. A AtmAne jevA rUpe jANyA che tevA rUpe anubhavavA mATe A malIna kama maLanI upAdhI dUra karavI joIe. kamaLa upAdhi dUra karavA prathama sArAM zubha kAryoM karavAnI zarUAta karavI. melathI mela kapAya che. A nyAye azubha kahaThAvavA mATe hAla zubha kama karavAnI pravRtti Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 35 ) karavI te vadhAre ceAgya che. A vAta kharI che ke zubha kama e paNa eka jAtanA mela che; eka bazera khAjA jeTaluM senuM gaLAmAM paherA ane teTalAja pramANanA paththara-ke lADhAnuM ghareNuM gaLA upara bAMdhA tA ene te paththarane ke senAne sarakhAja che chatAM seAnuM paheratAM AnaMda thaze, ane lenDru ke paththara gaLAmAM bAMdhatAM kharAkha lAgaze, kaMTALA Avaze. eTale kha dhana ke ejAmAM anne sarakhAM che, chatAM sAnuM vadhAre sArU che. tema pukhya tathA pApa baMdhana tirake ke bhAgavavA tarike anne sarakhAM che, chatAM punyathI sukha thAya che. pApathI duHkha thAya che. sukha game che-pakSa gamatuM nathI. eTale A duniyAmAM rahI duHkhI thavuM tenA karatAM sukhI thavuM te hajAra darajje zreSTha che. athavA khIjuM kAraNa e che ke, pApane kADhI nAkhavuM te kAma muzkela che. chatAM punyane kADhI nAkhavAnuM kAma eka apekSAe saheluM che. eka mANasa AgaLa lAkhA rUpiyAnI mIlakata hAya tene koI dharmAdA khAtAmAM ke, garIbene sagAMvahAlAMne ApI devAmAM vAra lAgatI nathI, paNa eka sAmAnya manuSyane pAMcasA rUpiyA peTASaNa mATe kamAtAM ghaNI muzkelI paDe che. temaja koI baLavAna rAgAdine kArtA nAkhavA te muzkelI bhareluM lAge che tyAre cakravarti jeTaluM cha khaMDanuM rAjya hAya tene tyAga karavA te saheluM kAma che, matalaba ke pUnya vadhAre haze, te tene kADhI nAMkhavAnuM kAma saheluM che tyAre pApane kADhI nAkhavAnuM kAma muzkela che. A kahevAnA Azaya e che ke manuSyeA Atmadharma saMbaMdhI kAMI paNa na jANatAM hAya tathApi pApanAM kAryo karI temaNe duHkhI thavuM tenA karatAM sArAM punyanAM kAryo karI sukhI thavuM te vadhAre uttama che. AtmajJAnanA mArgomAM cAlanAra manuSye prathama azubha kamane haThAvavA zubha karmoMmAM ghaNeAja vadhArA karavA. A zubha kanA Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 36 ) kAMI duniyA saMbaMdhI pAMca iMdriyane piSaNa ApanArA sukha bhogavavA nimitte karavAnuM nathI. kemake tenI koI paNa jAtanI IcchA ke AzAthI te karma karatAM hoya te te paNa eka jAtanA baMdhana tarIke pitAnuM phaLa ApyA vinA raheze nahiM. eTale te bhagavyAthIja chuTako thaze-je ema karavAmAM Avaze te te zubha karmo AvaraNamAM vadhAre karanArA thavA sAthe AtmabhAna bhUlAvanArAM thaze. vaLI te karmothI azubhanA jeTalI ke, prasaMge tenAthI paNa vadhAre muzkelImAM ApaNane utaravuM paDaze. kAraNa ke manuSyone duHkhanA prasaMge te koI paNa vakhata paramAtmAnuM smaraNa thaI Ave che. duHkhamAMthI AtmajJAnane mArga prApta karavAnAM ghaNuM nimitte maLI Ave che paNa sukhamAMthI te mArga ghaNuM zeDAne ja hAtha lAge che. duHkhI manuja ghaNA sArA zeAdhako nivaDayA che. paramArthamAM paNa teo AgaLa vadhelA che. duHkhanA prasaMgethI AtmabaLa ghaNI sahelAIthI bahAra AvI zake che. aneka vipattio AvI paDavAthI vicAravAne te muzkelIomAMthI bahAra nIkaLavAnA mArgo jaDI Ave che. AvA prasaMge koI paNa madadagAra na hovAthI te pitAnI bhujA upara jhujhe che, te madadanA abhAve pitAnA paga upara ubhe rahetAM zIkhe che. badhI bAjunAM baMdhane duHkha vakhate chuTI jatAM hovAthI tenuM hRdaya bAhya viSayothI virakta bane che ane tene laIne sukhI thavA mATe te AtmajJAnanA mArgamAM ghaNI sahelAIthI paNa purasathI praveza kare che. ane eka daSTithI pitAne mArga khulle kare che. A mATe dukha te upayogI che. chatAM ahI zubhamAM je vadhAre karavAnuM kahevAmAM Ave che, te eTalA mATe che ke, tenA phaLanI AzA ke IcchA rAkhyA vinA abhimAna ke rAgadveSanI pariNati karyA vinA, Atma upaganI jAgRti sAthe je sArA kAryomAM pravRtti Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (37) karavAmAM Ave che te tethI navIna baMdha thatuM nathI ane pUrvanA azubha karmane dhakko lAge che. azubha karma A zubha karmanA dhakkAthI khasI jAya che. athavA zubhakarmarUpe badalAI jAya che. te mATe A zubha karmamAM pravRtti karavAnI che. jema eka nadInA dharA (khADA)mAM pANI bharAI raheluM hoya che temAM Avaka na hovAthI tathA kacaro ekaThA thavAthI te pANI gaMdhAI jAya che. lIla kula vigere kAraNethI te pANI bagaDI jAya che, teja khADAmAM comAsAmAM cAlu pravAhathI paNane ekadama temAM vadhAro thAya che tyAre pUrvanuM pANI A navA pANInA dhakkAthI bahAra nIkaLI jAya che ane te melA pANInI jagyA A navuM zuddha-cekhuM pANI le che. AvI ja rIte zubha karmanI adhiktAthI junA gaMdhAyelA pANI tarike sattAmAM raheluM purvanuM pApa cAlyuM jAya che ane tenI jagyA punya-zubha pravRtti le che. A zubha pravRtti kAMI paNa AzA ke IcchA vinA, azuddha abhimAna rahita karAtI hovAthI temaja Atma jAgRtipurvaka karAtI hovAthI duHkhadAI baMdhanarUpa thatI nathI. aneka prakAranI malIna IcchAo manamAM rahelI hoya tyAM sudhI zarUAtamAM zubha karma karavAnI manuSyane ghaNuM jarUrI Ata che. A azubha prakRti vadhAre hoya tyAM sudhI AtmajJAnanI asara kAMIpaNa thatI nathI, mATe aneka prakAranAM vrata, tapa, japa, niyame grahaNa karavAM, dAna devuM ane vividha prakAranA paropakAra karavA e AgaLa vadhavAne ghaNuM sAre mAga che. A papakAranAM kAryo pitAnI zakti anusAre tanathI, manathI, vacanathI, dhanathI aneka prakAre karI zakAya che. tamArI pAse dAnazALA baMdhAvavAnI zakti na hoya to paNa tame ghera mAMgavA AvelA gariba manuSyane jeTalAne Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (38) kakaDe te ApI zake tema che. tame taLAva na baMdhAvI zake paNa tRSAtura mANasane pANIne kaLaze te pAI zake tema che. tame davAkhAnAM baMdhAvI na zake topaNa garIba pADozIne-ke nirAdhAra manuSyane marI, suMTha, ke hIMgASTakanI phAkI te ApI zake tema che. tame navA rastAo na baMdhAvI zake tema che tathApi keIne rasto te batAvI zake tema che. tame navI pAThazALAo asthApana na karI zake tema che tathApi keIne sArI lAha te ApI zake tema che. tame navI lAyabrerIo sthApI na zake tathApi tamArI pAsenuM vadhArAnuM pustaka te keIne vAMcavA ApI zake tema che. tame navI dharmazALA baMdhAvI na zake te paNa kaI duHkhI vaTemArgune tamArA gharanA bAhArane eTale te besavA ApI zake tema che. matalaba ke, tame jAte karo. bIjA AgaLa paropakAra karAve. tamArA sahavAsamA AvanAra dhanADhaya vargane tene upadeza-ke sArI salAha Apo. ema game te prakAre zarIrathI, vacanathI, dhanathI-ane chevaTe kAMI na banI, zake te manathI paNa sarvakeInuM sAruM Iccho. paNa tamArA pitAnA bhalA mATe, tamArA pitAne AgaLa vadhavA mATe tame sArAM kAma kare. Apa te maLaze. tamane AgaLa vadhavA mATe bIjAnI madadanI jarUra che te tame tamArI zakti anusAra bIjAne madada Apo. Ape tevuM lya-vAvo tevuM laNe. A vrata, tapa, japa,niyama, paropakAra Adi kAryamAM puratI lAgaNI hevI joIe. jeTalA jorathI ane jeTalI lAgaNIthI tamAro dharmakAryamAM prayatna cAlu haze teTalA pramANamAM tamane vahele AtmalAbha maLaze. karma maLa chevAI jaze. jema keI brAhmaNa hoya, aTavI utarIne AvyuM hoya, darIdra hoya, ghaNA divasane bhukhe hAya,zarIra durbaLa thayuM hoya, tene koIe ghebaranuM ke lADunuM bhajana khAvA ApyuM hoya te A brAhmaNa khAvAmAM kAMI kacAza rAkhe khare ke? eka jAtane brAhmaNa eTale lADu tarapha Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 3 ) O . svAbhAvikaja prItivALA hAya, temAM pALeA kharI. hAya, vaLI bhukhyA hAya, aTavI AladhIne AvelA hAya. eka ekathI caDIAtAM nimitto tene leAjana karavAmAM madadagAra che. have te brAhmaNa jo A vakhate khAvAmAM kacAza rAkhe te tenA jeve khIjo keAI nibhaeNgI na gaNAya. tevIja rIte anAdikALathI duniyArUpa aTavImAM AthaDatA A jIva, keAI vakhata dhama prAsa nahi thayelA eTale dhama vinAnA bhukhyA thayela, vaLI dhama rUpa dhana vinAnA eTale nina, tathA pAte zuddha AtmasvarUpa che. brAhmaNanI jema lADu tarapha prIti, tema Atmadhama tarapha svabhAvika pUrNa prItivALA ane AMhI sadgurU dhama upeAnA samAgama thavA sAthe, Aya deza, uttama kuLa, manuSya janma, pAMca iMdriyapUrI, nirogI zarIra, lAMbu AyuSya ane dhruma kara vAnA nimitto A sava sAmagrI maLyA chatAM jo A jIrUpa brAhmaNa have lADu khAvArUpa dha kAya karavAmAM pAchaLa rahe te tenA jevA khIjAM nirbhAgI kANu gaNAya ? matalakha ke A lADu ke ghevara jamavAmAM brAhmaNanI je prIti che tenA karatAM A jIvane dhama kAya karavAmAM hajArA gaNI vizeSa prIti A samyag dRSTi thayA pachI thAya che. AvI lAgaNI ke dharma karavA tarapha prIti hAya tA samajavuM ke samyagUSTi kharekhara thaI che. AMhI vizeSa eTaleA che ke koi pUrvakanA pramaLa udayane lai ATale darajye dhakA na karI zakatA hAya tApaNu tenA manathI dhama karavA tarapha purNa abhilASA teA hAya cheja. ane AvI tatra dhama kAya karavAnI icchAthI te thADA vakhatamAM peAtAne mArga tsu cAlu karI zake che. A samyagdRSTinuM khIjuM cinha che. cinha trIjuM. deva gurUnI vaiyAvaccane niyama karavA deva, ArAdhana karavA ceAgya vItarAga-tItha kara deva, gurU-AcAya Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (80) dharmAdezaka AtmasvarUpamAM jAgRta thayela temanI pUjA tathA vizrAmaNA. (bhakti) karavAnA nira Mtarane mATe nizcaya karavA, devanI pUjA zA mATe karavI ?. ane gurUnI vizrAmaNA sevA bhakti zA mATe karavI? deva thavA mATe devanI pUjA karavI. are gurUsvarUpa thavA mATe gurUnI bhakti karavI. deva zuddha svarUma AtmA che. ane gurU zudhdha svarUpanA upAsaka AtmA che pahelA pUrNa che. khIjA pUrNatAnA abhyAsI che. pahelA pratyakSa jJAnavALA che khIjA, parAkSa jJAnadhAraka che. ApaNA mATe ApaNI dRSTithI deva agecara che. tenuM svarUpa atyAre ApaNane pratyakSa nathI. kemake teo deharahita eTale videha sthIti pAmelA che. sava kamathI mukata-dehAtita thayela che. gurU zuddha AtmasvarUpanA upAsaka atyAre pratyakSa che. eTale tenI upAsanA ApaNAthI atyAre thaI zake tema che. jenI STi mananI pAra rahela paramAtmAne jANavA, samajavA, anubhavavAne samartha che te tenI Atma pUjA kare, ane jenI STi te paramAtmAnA agama svarUpane paheAMcavAne samartha nathI temaNe pAtAthI adhika jAgRta dRSTivALA gurUnI vizrAmaNAbhakti karavI. zreNika rAjAe bhagavAna mahAvIra devanI khAdgha tathA aMtapUjA karavAnA niyama lIdhA hatA. tema samyagdaSTivALA jIvAe tevA abhigraha levAnI jarUra che. kahe che ke, bhagavAna mahAvIra deva je dizA tarapha vicaratA hatA, te taknI zreNika rAjA potAnA manuSyAdvArA khakhara nitya meLavatA hatA, ane prAtaHkALamAM te dizA tarapha dRSTi ApI ekasA ATha senAnA javanA sAthIe karI temanI stuti karatA hatA. vyavahArika prasaMgamAM paNa paramAtmAnuM vismaraNa na thaI jAya te mATe Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (41) pAsenA manuSyAne kAya prasaMge vIranA nAmathI kheAlAvatA hatA, ane te dvArA paNa paramAtmA mahAvIranuM smaraNa kAyama mATe hRdayathI ke vacanathI muktA na hatA. jyAre jyAre vyavahArika prasaMgathI te kAragata thatA hatA. tyAre tyAre te vIra prabhunA svarUpamAM peAtAnuM mana meLavI daI tadAkAra rahetA hatA. jeTale vakhata te rAjA mahAvIra prabhunA svarUpamAM lIna thaI peAtAnuM bhAna bhUlI jatA hatA teTalA vakhata te mahAvIraprabhunA svarUpe thaI rahetA hatA-mahAvIranA svarUpaneAja anubhava karatA hatA. kharI vAta che, leAtu jyAre agninI sAkhatamAM AvI tadAkAra thaI jAya che tyAre pAtAne lADhAnA svabhAva bhUlI jaI, agni dekhAva ane svabhAva dhAraNa kare che; e avasare te leDhAnI pAse je vastu mukavAmAM Ave che tene agninA svabhAva pramANenAja InsApha te Ape che. matalakha ke te tene bALI nAkhe che. AvIja rIte jyAre A mana, AtmAnA zuddha svarUpamAM tadAkAre pariName che--lIna thaI jAya che tyAre tenAmAM AtmAnA zuddha svarUpanI zakti Ave che. mahArAjA zreNikanuM AMtarjIvana-ke AMtaparamAtmapujana AvI jAtanuM hatuM, te peAtAnA manane bhagavAna mahAvIranA svarUpamAM gALI nAkhatA hatA. deha suddhAMnuM paNa bhAna bhUlI te prabhunA zudhdha svarUpamAM tadAkAra thaI rahetA hatA. A kAraNane lai teNe tItha kara nAma karma bAMdhyuM hatuM je manuSya jenI upAsanA kare che te tevA svarUpe pariName che--tevA svarUpanA anubhava kare che. kAmI manuSya peAtAnuM mana kAmavRttinA AkAre pariNAme che tethI tenA manamAM ane Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (42 ) zarIramAM kAmanI utpatti thAya che ke I manuSya koinI upAsanA kare che eTale amuka nimitta pAmI pitAnA manane koine AkAre pariNumAve che tethI tenA AkhA zarIramAM krodha thaI Ave che. mahArAjA zreNike bhagavAna mahAvIranA tIrthakara svarUpanI upAsanA karI hatI. aheniza pitAne maLatA vakhatamAM teve AkAre manane pariNAvyuM hatuM. tenAja vicAra karyA hatA, tenIja bhAvanA karI hatI. tenAja daDha"saMskAro hadayapara paDayA hatA. tethI te sthItine lAyaka kAraNe meLavyAM hatAM ane A kAraNenA pariNAmarUpa kArya te AgAmI vIzImAM tIrthaMkarapaNe utpanna thaze, ane bhagavAna mahAvIra devanI mAphaka zuddha AtmasvarUpane anubhava karI svarUpa niyata thaze. . A uparathI ApaNe pitAne e samajavuM che ke, ApaNane je sthiti prApta karavAnI IcchA hoya ane atyAre ApaNAmAM je sthiti prApta karavAnI anukuLatAvALI yogyatA hoya tenuM te pramANe ArAdhana-pUjana karavuM. manane je jAtanuM zikSaNa maLe che-je jAtanuM piSaNa maLe che-jevA svarUpe pariNAmAvavAmAM Ave che, jethI vAta manAvavAmAM Ave che, te te jAtanuM abhimAna laI mana, "te te huM chuM, ema mAne che. eka vyavahArika daSTAMta le. eka mANasa majurIno dhaMdho karate hate. pite huMzIyAra ane cAlAka hatuM. tene polIsanI jagyAe nokarI maLI. te nekarI maLI ke tarata ja pitAne te polIsa mAnavA lAge ane belavuM, cAlavuM dareSa vigere sarva polIsa pramANeja rAkhavA lAgyo. gunhegArane aTakAvavA, zahera vigerenI dekharekha rAkhavI, keInA upara jarUrIyAta jeTale hukama karavo, A sarva te karavA lAgyuM. tenuM mana atyAre pilIsapaNAnuM abhimAnI thaI rahyuM hatuM. pite paNa pitAne pilIsa mAnato hato. loko paNa polIsa kahetAM hatA, ane kAma paNa Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (43). piolIsapaNAnuM karate hate. tenAM teja mANasane keTalAka khata pachI sArI nokarI karavAnA badalA tarIke jamAdAra banAvavAmAM AvyuM, tyArapachI tene phaijadAra banAvavAmAM AvyuM, eTale tenuM mana have phojadArapaNAnuM abhimAnI thayuM, gunhegArone mArapITa karI gunhA manAvavA. gheDesvAra thaI aneka sthaLe gunhAo zedhavA mATe pharavuM, judA judA veze palaTIne pharavuM, ItyAdi kArya karavA lAgyA. A mANasa te tene teja che, zarIra paNa hajI tenuM teja che, mana paNa teja che, paNa atyAranI tenI kriyA badalAI che, tene laIne ke tene kejadAra kahe che. te kAma paNa tevAM kare che. tenuM abhimAnI mana paNa pitAne phojadAra mAne che. AvI ja rIte uMcA uMcA hoddA maLatA gayA, ane eka vakhata badhA sinyane uparI senAdhipati thayo. A sava sthaLe zarIra, mana ane jIva teja che. chatAM amuka amuka jAtanI zaktio tenAmAM jema jema khIlatI gaI tema tema abhimAnI mana te te huM chuM ema mAnatuM gayuM. AvI ja rIte paramArthamArga tarapha najara karIe te tyAM paNa Aja kama jaNAya che. jIva Ane A che. zarIra ane A che. mana tenuM teja che. chatAM jema jema potAnI zaktio keLavAtI jAya che-vikAza pAmatI rahe che, tema tema te judI jAtanI pravRtti kare che, ane te pravRttinA pramANamAM loko tene judAM judAM nAma Ape che, ane abhimAnI mana te te huM chuM ema mAnatuM cAle che. A sarva nAma ane kriyAomA pheraphAra thAya che, mATe te anitya che. paNa jo bhIMtanA upara A citrAmaNe kaDhAya che. eTale je AtmArUpa AdhAra upara A sarva nAma ane kriyAo rUpI pheraphAra thayA kare che te AtmA te tene teja che. jema jema kriyAo ane nAma badalAtAM jAya che. tema tema mana pitAne uttama-adhama vigere mAne che. chatAM Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (44) AtmA te tene teja che. A sarva vikAsa e eka jAtane abhyAsa che. jevuM jevuM AlaMbana laI te abhyAsa AgaLa vadhAravAmAM Ave che. tevI tevI sthitine anubhava meLavAte jAya che. jyAre A mana eka gRhasthadhamane lAyaka saguNe meLavIne te pramANe jJAnakriyAmAM vadhAre kare che tyAre te zrAvaka kahevAya che. teja mana jyAre sAdhupaNAnA guNe dhAraNa kare che tyAre pitAne sAdhu mAne che, kriyA paNa tevI ja kare che. loko paNa tene sAdhu kahe che. A vakhate zarIra, mana, jIva ane leke te te pUrve hatAM tenAM teja che, paNa kriyA-guNe badalAtAM loko ane pote pitAne te te rUpe mAne che. tyAMthI AgaLa upAdhyAyajInuM AlaMbana sanmukha rAkhI, manane tevA tenA sadguNarUpe pariNAve che. AkhA zarIranI kriyA tevA rUpe thAya che tyAre te upadhyAyajI kahevAya che. tyAra pachI AcAryazrIjInA sadUguNane arise sanmukha rAkhI manane tevA tevA sadguNarUpe pariNAve che, zarIrathI tevI pravRtti kare che ane te sadaguNarUpe sarvathA. ekarasa thaI rahe che tyAre loko tene AcArya kahe che. pitAnuM abhimAnI manA pitAne AcArya mAne che. pravRtti paNa sUtra arthanI vAcanA ApavI, chatrIza guNa dhAraNa karavA. ane samudAyane sanmArge deravo vigere te te pramANe ja thAya che. Aja AcArya zrI jyAre tIrthaMkaradevanuM AlaMbana sanmukha rAkhI tenA je thavA pravRtti kare che. manane tevA tevA AtmabhAve pariNumAve che. kAma, krodha, mAyA, lebha rAga dveSAdine sarvathA kADhI nAkhe che. pitAne zuddha jJAna AnaMda svarUpa mAne che te pramANe anubhava kare che. A anubhava thaDA vakhata mATe nahi paNu sadAne mATe A sthIti banI rahe che tyAre te kevalajJAnI kahevAya che ane dehathI sarva karmo sAthe mukta thatAM, Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha (45) siddhadazA pAmyA-siddhasvarUpa thayA. brahmasvarUpa thaI rahyA-ema kahevAya che. A sarva kahevAno matalaba e che ke AtmA te tene teja che. paNa uttama nimittone pAmI, uttama AlaMbana laI te te pramANe anukrame caDato jAya che. dareka bhUmikAne anubhava karate cAle che. manane te te pramANe pariNumAvate jAya che. tyAre A AtmAja-zrAvaka, sAdhu, upAdhyAya, AcArya, arahiMta, ane siddha thaI zake che. sattAgate AtmA siddhasvarUpe che teja AMhI pragaTa anubhavarUpe siddhasvarUpa thaI rahe che. deva ane gurUnI pUjA karavI, vizrAmaNa karavI. tene nizcayake niyama grahaNa kare tenuM aMtima (chevaTanuM) pariNAma Aja che ke, te te rUpe thavA mATe te te sthItimAM rahelA mahAna purUSonuM AlaMbana levuM. pUjA karavI-bhakti karavI ane jevI pitAnI lAgaNa, mahAna prayana, tathA uttama AlaMbana, tenA pramANamAM te te kArya siddha thAya che. mATe uzrama AlaMbana laI, te pramANe, tadAkArarUpe manane pariNAvavAno prayatna avazya cAlu rAkhe jenA pariNAme AtmAnuM zuddha svarUpe pragaTa thaI rahe che. ema sAMbhaLavAmAM AvyuM che ke, magadha dezanA mahArAjA zrImAna zreNika rAjAe potAnA manane bhagavAna mahAvIradevanA svarUpamAM lIna karI dIdhuM hatuM. tenA nAmanuM smaraNa ane tenA zuddha svarUpanuM ciMtana karavAmAM potAnI sAte dhAtune bhedI nAkhI hatI. AkhuM zarIra mahAvIranA nAmane smaraNa karatuM hatuM. jyAre te mahArAjAnA zabane (mRtaka dehane) agnisaMskAra karavAmAM AvyA tyAre citAmAM baLatA tenA zarIramAM vIra ! vIra !! vIra!!! AvA zabdo nIkaLatA hatA. Aja arAdhanA! Aja sevana! Aja vizrAmaNA! Aja bhakti ! AvI rItanuM ja pariNamana! ane Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (46) tIrthaMkara nAmakama AvI tadAkAra braktithIja mAMdhI zakAya ! dhanya che! dhanya che!! dhanya che !!! te mahAtmAne dhanya che. jenAM zarIra, vANI ane mana ekAkAra-ekarasa thaI rahyAM che. AMhI koi zaMkA kare che ke, manane jyAre kAI uttama dhyeyamAM joDIe chIe, athavA koi uttama dhyeyAkAre pariNamAvIe chIe, tyAre bIjA vicArAMtare AvIne te cAlu pravAhAne toDI nAkhI, mananuM. bIjA vicArAMtarAmAM ghasaDAI javuM thAya che, Anu kAraNa zuM haze AnA uttara e ke, tame pote je je bhAvanAe karI che, je je vAsanAe A pASaNa ApyuM che, je je icchAone nima traNa ApyuM che, te te bhAvanAe-vAsanAe ke IcchAo vakhata ALye tamArI AgaLa hAjara thAya che. tame kadAca ema kahezeA ke teo save khIjA koI vakhate na AvatAM kAMIka paramAtmasmaraNu, kyAna, pUjana, ke uttama kriyAomAM ekAgra thatA hAie tyAre zA mATe Ave che ane khIjA vakhate kema nathI AvatI ? Ane uttara e che ke, A vicAre te nima traNA karI jamavA khelAvelA tamArA mAnavatA paraNA che. te tamArA vyavahAranA prapaMca vakhate tame koI kAmamAM rAkAyelA hAya tyAre zenA Ave ? sArI sArI taiyArI karI tame kAMI navIna anubhava levAnI-raseAIrUpa taiyArI karI hAya tyAreja vacamAM jamavA mATe AvI, tamArA aMtaHkaraNanI nimaMtraNAnI IcchAo-vAsanAone tamArI AgaLa rajI karatA hAya . tema tamArI AgaLa khaDA thAya che. te kahe ke tame amane ghaNIvAra : karatA huMtA. vAra yAda Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (47) vAra emane belAvatA hatA mATe A vakhate ame AvyA chIe, matalaba kahevAnI e che ke malIna vAsanArUpa matane mAla, zubhakArya karyA vinA ekalA vicArothI phaLa meLavI levAnI IcchAe te ApaNA bhalA kAmamAM kevaLa vigharUpa thAya che. tame tamArA vicAronuM pRthakkaraNa karaze te tamane samajAze ke je vicArone tame vadhAre vakhata piSaNa ApyuM che. jenI tame prabaLa IcchA karI che. vAraMvAra jenuM smaraNa karyuM che, jemAM vadhAre vakhata dilaTAyuM che, te ja jAtanA vicAro tamane AvA dharmakriyAnA vakhatamAM herAna karavA AvatA mAluma paDaze. A dhArmika kriyAnA cAlu vakhatamAM vicAre AvavAnuM bIjuM kAraNa e samajAya che ke, tame atyAre uttama vicAramAM, devapujanamAM, ISTadevanA smaraNamAM, mananI ekAgratAmAM ke uttama dhArmika kriyAo karI rahyA che. A kriyAmAM eka jAtanuM prabaLa jora che. tene laIne tamArA tarapha zubha punyanAM pudgale kheMcAI Ave che. tathA jAgRtipUrvaka abhimAna rahita karAtI kriyAmAM eka jAtanI agni rahelI che-garamI rahelI che te garamIne laIne pUrvanA malIna saMskAravALA azubha pudgale pIgaLavA mAMDe che. AtmapradezathI khasavA mAMDe che. tenAthI satya svarUpanI garamI sahana thatI na hovAthI have tamArI pAsethI bhAgavA mAMDe che. e nAsatAM nAsatAM potAnuM svarUpa tamane dekhADatA jAya che. tamane kahetA jAya che ke have ame jaIe chIe. amArI mudata purI gaI che. A sthAna have amAre rahevA lAyaka rahyuM nathI eTale have ame jaIe chIe. tamArI IcchA hoya te pharI AmaMtraNa Apaje eTale pAchA ame AvIzuM. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48 ) Atma upaganI jAgRtithI karmo nirjarI jAya che. e vAta anubhava tathA zAstrasiddha che ane tevA halakA vicAro cAlyA jAya che te A AMkhathI joI zakAya tevA nathI, chatAM pavitra manavALAne, vizuddha adhyavasAyavALAne te AMtaradaSTithI dekhAya che-anubhavAya che. jAgRti vinAnA ane malIna manavALAne te vicAra Ave che ke jAya che tevuM bhAna hetuM nathI. jAgRtipUrvaka abhimAnarahita karAtI kriyAmAM rahelI garamI saMbaMdhI A vAta thaI, have eAchI jAgRtivALI paNa zubha kriyAmAM-jApamAM-ke tevIja mAnasIka kriyAmAM paNa bIjI jAtanuM jora hoya che tene laIne zubhapunyanAM pudgale pitA tarapha AkarjAya che. tene rahevAne mATe sthAna te joIe ja. A zubha kriyAnA jerathI AvelA punya pudgalanA dhakkAthI, junA malIna vAsanAvALAM pudgale--azubha pApanAM pagale ThelAya che, bahAra nIkaLe che, dekhAva ApI visarjana thAya che. tene laIne paNa uttama kriyA karatA hoIe te vakhate ApaNane halakA vicAro Ave che, paNa AvA cAlu kriyA sivAyanA nirUpayegI vicAro Ave te paNa tamAre gabharAvuM ke akaLAvuM nahi-himmata hArI nAsIpAsa na thavuM. paNa te vakhate cAlu vicAra, jApa, dhyAna ke kaI tevI ja je kriyA karatA he te kriyA baMdha karIne tarataja te AvelA vicArane pakaDIne viveka jJAnathI tene chinnabhinna karI nAkhI tenuM nirUpayogIpaNuM tenAthI thatA nukazAna vigerenI manane khAtrI karI ApavI. je AvI khAtrI manane karAvI ApyA sivAya te vicArane emane ema cAlyA javA deze to hamaNuM jAgRti ane cAlu kriyAnA baLane laI tamane herAna nahi kare paNa teNe ghara dITheluM hovAthI sahaja nimaMtraNa karatAM, eTale tevuM keI nimitta maLatAM tame tene yAda karatAM te TevAI gayelA hovAthI tarata AvIne hAjara thaze ane te vakhate vicArAdinuM baLa ja nimaMtraNa pAna nahira tarata ja maLatAM tame Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 49 ) tamArUM maMda haze, tamArI AtmajAgRvi ochI haze, te pAchA te tamane vizeSa prakAre herAna karaze. ane halakI vAsanA utpanna karAvI temAM te pravRtti karAvaze. A mATe te vicArane tamAre AkhA ne AkhA javA na devA paNa pratipakSI vicArothI tene kacaDaghANa kADhI, khAkharA karI kADhI mUkavA je pharIne tamArI pAse AvatAM vicAra kare. A ThekANe tamAre gaphalatamAM na rahevuM ke, A vAta upara ja cakkasa lakSa bAMdhI ne besavuM ke ApaNuM zubha karmane jerathI nabaLA vicAro bahAra nIkaLe che teja A halakA vicAro dhyAna vakhate Ave che. tamArI kasoTI karavA mATe paNa vicArato Ave che. tame keTalAM AgaLa vadhyA che? tamArAmAM vicAratone kADhI zakavAnuM keTaluM baLa AvyuM che? tenI kasoTI mATe paNa vicAravaMtare Ave che. juo ke AvA vicAra paNa sattAmAM malIna vAsanA hoya te ja Ave che sattAmAMthI malInatA sarvathA nIkaLI gaI hoya te vicAratone tamArI marajI sivAya tamArI pAse AvavAne jarApaNa hakka nathI. AvI zake ja nahiM. eTale je Ave che te tamArI pAsenA ja vicAra Ave che. game te kAraNathI vicAratare AvatAM hoya tathApI tene kADhavAne mATe A uparathI kahI AvyA teja rasto che. zubha ke zuddha lAgaNIo vadhAro, vicArajAgRti rAkho, AtmabaLa vadhAre, uttama lAgaNIone poSaNa Ape ane vicArathI vicArone-halakI vAsanAone-IcchAone teDI nAkhe. A pramANe vartana thavAthI tamArA Atma saMbaMdhI vicAra romAM, ke uttama dhyeyarUpe pariNamavavAmAM ke mAnasIka jApa Adi Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 5 ). kaI paNa kAryamAM vicAravaMtare AvIne pachI harakata karatA nahi thAya ane tamAro cAlu akhaMDa pravAha IcchAnusAra vahana thayA ja karaze. darzanavinaya. arihaMta, siddha, citya, kRtajJAna, dharma, AcArya, upadhyAya, sAdhu, saMgha, samyakdaSTi-A dazane vinaya kare tene darzanavinaya kahe che. ' ' . . arihaMta eTale tIrthakara. 1. sidhdha eTale ATha karma hita zudhdha AtmA. 2. maitya eTale jInezvara bhagavAnanI mUrti 3. zrutajJAna eTale Agama-siddhAMta. AtmAdinA siddhAMtane kahenArAM zA, 4. dharma-kSamAdi dasa prakArane dharma. 5. AcArya gacchanA nAyaka. 6. upAdhyAya-sUtranA bhaNAvanAra. 7. sAdhuAtmasAdhana karanAra, tyAgIne varga. 8. pravacana eTale saMgha samudAya. 9. samyagudaSTi eTale samyagradarzana dhAraNa karanAra sAmAnya varga. 10. A dasane vinaya kara. - vinaya eTale bhakti karavI. sanmukha javuM, Asana ApavuM, Ave tyAre ubhA thavuM, jAya tyAre thoDI bhUmi sudhI pAchaLa javuM, anAdi cagya vastuthI nimaMtraNe karavI vigere. A bAhya bhakti che. tenuM bahumAna karavuM, manamAM tenA upara atyaMta prIti rAkhavI, temanA atizayavALA guNonuM varNana karavuM, temanI AgaLa stuti karavI, temanI pAchaLa temanA guNa balavA,temanA keIpaNa jAtanA avarNavAda na balavA, mana, vacana, zarIradvArA keIpaNa jAtanI AzAtanA na karavI, teo pratye pratikuLa pravRtti na karavI, A sarvanuM nAma darzanavinaya che. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (51) samyagdana jenAmAM pragaTa thayuM che tenAmAM A vinaya hAya che. A atyaMta mAnasika lAgaNIvALA bAhya ane AMtaravinaya tevI samyagdRSTine prApta thaelA manuSyAmAM hAya che, mATe tenuM nAma davinaya rAkhavAmAM Avela che. . vinaya zA mATe karavA? uttara e che ke tarapha karavAmAM Ave che tenA guNa tarapha ke pUNu prIti che tene sUcavanArI eka prakAranI guNA ceAgya che, hitakArI che, ApaNuM kalyANa karanAra che, ApaNane rUce che, te guNeA amArAmAM Ave te ThIka. A hetuthI te guNAne dharAvanArA mahAna purUSonI AgaLa ApaNe tana, mana, ane dhanane nirmAlya gaNI, tenA karatAM paNa A mahAn purUSAne adhika gaNI, tenA tarapha pUjyabuddhi dhAraNa karI, A tana, mana, dhana temanA upayeAgamAM Ave te pAtAne kRtArtha mAnI, game te uttama prakAre ApaNI lAgaNIo darzAvI temanA prema ApaNA tarapha kheMcavA, temanI sevAmAM hAjara thavuM, ane tema nAmAM pragaTa thayelA sadguNA temanI kRpA ane ApaNA prayatna dvArA ApaNAmAM pragaTa karavA A vinaya karavAnA hetu che. 1 vinaya e, jenA guNAmAM ApaNI lAgaNI che. te kharI rIte tapAsIe te ApaNe je sthitimAM hAie, te sthitinI lAyakAtanA pramANamAM ja ApaNe mahAn purUSAnI eLakhANa karI zakIe chIo, uparathI bhale ApaNe tI kara sudhInI uMcI keATIvALA AtmAo upara prema rAkhatA heAie, ane tene ALakhavAnA dAvA karatA hAIe tathApi kharI rIte ApaNe tene oLakhI zakatA nathI. jeTalA pramANunuM pAtra hAya teTalA pramANamAM ja temAM prakAza paDe che. teTalA pramANamAM ja vastunI oLakhANa thAya che. AghathI jhaverAtane ALakhanAra te ghaNA hAya che, paNa tenI kiMmata te kharA jhaverI ja karI zakaze. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( para) te sivAyanA vepArIo sAmAnya rIte bhale jhaverAtane jANavAne dAvo kare paNa tenI kIMmata te rAta divasa tenA saMskArothI, parIcayathI tene anubhava meLavanAra jhaverI ja karI zakaze tevI rIte ahoniza Atma vicAra karanAra, satsaMga karanAra, hRdayane pavitra karanAra, tenuM anukaraNa karanAra, tevA mahAna purUSonA saMgamAM AvanAra manuSya ja uMcI keTInA manuSyone oLakhI zake che tethI ja hRdayanA bahumAnapUrvaka teone vinaya karI zake che. kAma adhikAra sivAya jJAnIne oLakhI na zakAya. AMhI keIne zaMkA thaze ke ame AgaLa hajAra varSa upara thaI gayela mahAbhAone oLakhIe chIe, nahiMtara teonuM smaraNa, pUjana, namana, vaMdana kema karIe ? A kahenAre yAda rAkhavuM joIe ke tame tene oLakhI zakaya ja nathI lekanA kahevAthI ke kuLa dharmanA AgrahathI, ke pustako dvArA tame tene oLakhI zakyA cho paNa kadAca atyAre te pahApurUSa sAkSAt vicAratA hoya te tene oLakhanAra tevI sthiti vinAnA, ke kAMI hadayanI nirmaLatAthI adhikAra pAmelAo sivAyanA manuSyo tene nahiMja oLakhI zake. are! eTaluM ja nahi paNa tenI niMdA karavAmAM, tenA avarNavAda balavAmAM, ane tene herAna karavAmAM ulaTA tame sAmela thaze. atyAranA dAkhalA uparathI ja tapAso. eka sApa nIkaLyo haze te tene pakaDavA deDaze, tethI paNa AgaLa vadhIne leke tene mArI paNa nAMkhe che ane nAgathine divase mATInA nAge karI te leko nAgane pUje che. keTalAka ThekANe caramALI yAne paththara ke mATInI mUrtio karI pUje che. jyAre jIvatA nAganA te behAla kare che ane tenA te nAgane bAhAne tenAM putaLAM karI pUje che. jJAnIonA saMbaMdhamAM paNa Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7-1 ( 13 ) Amaja che. jJAnIe jIvatA nAganA jevA che. leAkeAne te se che, eTale vacanadvArA temanI ajJAnatA bharelI mAnyatAne teDI pADe che. lAkone te jhera bharelA sApa jevA jJAnIe lAge che, temanA cAlu vyavahArIka prapaMcamaya jIvanathI tee virUddha eTale judIja jAtanuM vattana kare che, ane lokone te gamatuM nathI. pariNAme temanI niMdA kare che. keTalAka tA AgaLa vadhIne tene mArI nAkhavA sudhInA prapaMcA kare che. paNa te deha cheDI gayA pachI tenA vacanA sAMbhare che. tenI satyatAnI koI adhikArI pAse kasATI thAya che, ane tenA kahevAthI lAko tene ceSyaH jJAnI mAnatA thAya che, pachI tenI chabIo banAvIne pUje che. jayaMtie ujave che; paNa jIvatA mahAtmA maLyA chatAM jenA kalyANuM na thayAM te pachI temanI chabIne pUje ke jayaMtIe ujave zuM kalyANa thAya ? kAraNa tenA upara je zraddhA che te tAttvika nathI. peAte vicArapUrvaka nirNaya karIne karI nathI paNa AgaLathI cAlI Ave che tema mAnI athavA koInA kahevA ke karavA pramANe dekhAdekhIthI te karAya che. zrImAna bhagavAna mahAvIradevanA sabaMdhamAM paNa Ama kahevAya che ke temanA vyAkhyAnamAM saMkhyAbaMdha manuSyA AvatA hatA temAM koIne zraddhA besatI ane koI iMdrajAlIka, mAyika, pAkhaDI vigere paNa kahetA hatA, bahAra jaI niMdA paNu karatA hatA. AvA jJAnI purUSone eLakhanAra koI nirmaLa hRdayane adhikArIja hAya che. A uparathI kahevAnA Azaya e che ke, jema jema pAtAmAM guNA vadhatA jAya che, tema tema ucI ucI sthitinA mahAtmAonA Atmika guNe! tene samajAtA jAya che. te sivAya uMcI sthitinA mahAtmA ke tenA sadguNlRA samajI paNa nathI zakAtA, te teonA cAgya vinaya pachI kyAMthI banI zake. A kAraNathI prathama AMhI ulaTA krame vinaya saMbaMdhI vicAra karavAmAM Ave che. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (54) prathama samyagdRSTi jenI thai che tevA AtmazraddhALu manubyAnI bhakti karavI, vinaya karavA, vastune vastusvarUpe-AtmAne AtmArUpe jANyA sivAya AtmamArgamAM pravRtti thatI nathI, eTale jene samyagdRSTi thaI che tevAonA vinaya karavAnI jarUra che. : sphATikaratna upAdhInA kAraNathI vividha raMgavALu dekhAya che chatAM kharA svarUpe tA te zuddha niLaja che. tevI rIte vividha prakAranI upAdhIthI vividha prakAranAM dehane dhAraNa karanAra ane deha dhAraNa karyAM pachI paNa vividha prakAranI vRttie dvArA harSa, kheda, rAga, dveSa karanAra chatAM A sava jenA prakAzathI thAya che, jenA prakAzathI samajAya che--jaNAya che, te jJAnasvarUpa AtmA A upAdhIethI bhinna zuddha niLa jJAnAnaMda svarUpa che. A jaDa padArthothI bhinna svarUpe AtmAne jANanArA sagUdanavAna che. A samyagdaSTinI pahelI bhUmikA che. AtmA tarapha valaNu thavAnI, prIti karavAnI, jaDa pradArtha tarapha upekSA karavAnI, satyane satyarUpe samajavAnI AMhIthI zarUAta thAya che. A samyagdanane dhAraNa karanAra jIveAnI bhakti karavI -bahu mAna karavuM AMtarnI prIti rAkhavI, guNunI stuti karavI, AzAtanA na karavI; ItyAdi khAhya ane AMtar vinaya karavA. AMhI kAI ne zaMkA thaze ke khIjA dehadhArI jIvAmAM AtmA te rahelA che tathApi temanI bhakti vinaya zA mATe na karavA ? uttara A pramANe che ke, kharI vAta che, sava dehadhArIAmAM AtmA rahelA che, paNa hajI temane te khAkhatanuM ajJAna che. peAte pAtAne te ALakhatA nathI, ALakhavA prayatna paNa karatA Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI, eLakhe che teA dehane AtmArUpe mAne che, iMdrione AtmArUpe mAne che, koi manane AtmArUpe mAne che, koI prANane-zvAseAzvAsane AtmarUpa mAne che, koI AtmAne dehathI utpanna thayelA vikArarUpa mAne che ane dehanA viceAga thavA pachI te paNa maraNuja pAme che ema mAne che. A temanuM ajJAna che. A ajJAnane laI teo duniyAmAM IcchAnusAra aceAgya vatana calAve che. iMdriyanA sukhAmAM Azakta bane che, ke katta byanA badalAnI darakAra rAkhyA sivAya nirdayatAbharelu vattana calAve che. nakhaLaAne mArIne pAte mAlIka thaI mese che. abhimAnapUrvaka ajJAnatAvALuM vatana calAvI aneka janma maraNane te pAme che. TukAmAM kahIe te tene hajI peAtAno svarUpanuM bhAna thayeluM na hAvAthI, tene vinaya karavAthI, tenI stuti--bahu mAna karavAthI tenAmAM mIthyA abhimAnanI vRddhi thAya che. tenI bhakti karavAthI ajJAnane pASaNa ApavA jevuM thAya che. satya asatyA-sArA naThArAnA bheda tADI nAkhI eka rasa eka sarakhuM karavA jevu thAya che. je A pravRtti zarUA tanA jIvAne lAbha karavA karatAM nukazAnakartA vadhAre thAya che. satyanA mArga baMdha karavA jevI A pravRtti che. asat pravRttivALAne satyamAM AgaLa vadhatA aTakAvavA jevI A pravRtti che. sArAsArane vicAra karatAM aTakAvavA jevI A pravRtti che. jo te manuSya A sagdRSTivALA manuSyAne vinaya, bahumAna, guNastuti vigere karatAM sAMbhaLaze te tenA manamAM vicAra koIpaNa vakhata thaze ke AnuM kAraNa zuM ? AnAmAM kaI jAtane guNa che ke leAko tenA tarapha ghaNuMja mamatAvALu vattana dharAve che ? ityAdi vicAradvArA tene koIpaNu vakhata AgaLa vadhavAne mArga maLI Avaze. eTalI vAta A sthaLe dhyAna rAkhavAnI che ke, jema Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (56) mithyASTivALAnI prazaMsA karavAnI nathI, tema tenA avaguNe bevA ke, niMdA paNa karavAnI nathI, tenI niMdA karavAthI ApaNane ke tene kaze paNa phAyado thavAno nathI, ulaTa tamArA tarapha sahajasAja lAgaNuM dharAvato haze teTalAthI paNa te vizeSa virUddha jaze, dUra raheze, dveSa dhAraNa karaze. jJAnI purUSa upara zreSa kara eja mithyAtva che. anaMtAnubaMdha kaSAya tenuM ja nAma che. jJAnI purUSothI vimukha thavuM eja saMsAra vRddhinuM kAraNa che. te mithyAtvInI niMdA karavI te te ulaTe. palA upara pATu mAravA jevuM thAya che. tene AgaLa vadhAravAnI vAta te dUra rahI paNa ulaTe vizeSa pAchaLa haThAvyuM che. samyagudaSTivALA cha AvI pravRtti kadI paNa karatA nathI. temanAM hRdaye ghaNuMja dayALu ane komaLa hoya che. teo te tene game te prakAre gya rastA upara lAvavA prayatna kare che. ane kharI dayA paNa teja che ke satyanA mArgamAM jIne AgaLa vadhAravA, niMdA karI temane samAgathI vimukha karavA te jJAnIone rastA ja nathI. kAMte tevA bIna adhikArIonI upekSA kavI, athavA tene rastA para lAvavA prayatna karo. A sivAya temanI niMdA karavI, ke saMgha bAhyAdinA zAstro pheMkavAM te jJAnIonA mArgathI virUddha raste che. * A kAraNathI mithyASTinI prazaMsA na karavI, ane samyagaNituM bahumAna karavuM vigere kahevAmAM AvyuM che. - bIjI bhakti ke vinaya pravacanane karavAnuM che. pravacanane artha ahI zrI saMgha karavAmAM Avela che, saMghamAM sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA, e cArane samAveza thAya che. samyagadaSTi thayA pachI zrAvakanI sthitimAM avAya che eTale zrAvakanI sthiti prApta karavA zrAvaka, zrAvikAne vinaya Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) karavA. sAdhuAne vinaya AgaLa upara judA khatAvavAmAM Avye che, te sAthe sAdhvIjInA vinayane samAveza thAya che eTale AMhI saMdha zabdathI zrAvaka, zrAvikA benA vinaya grahaNu karavAnA che. pUrva kahI AvyA chIe tema sphATika ane tenI upAdhi judI jANuvArUpa deha ane AtmAne judA jANuvArUpa samyagdRSTi thayA pachI te ka upAdhIne dUra karavAnA prayatna amuka hRdayamAM karanAra puruSane zrAvaka tathA strI jAtine zrAvikA kahe che. zrAvaka e kAI jAti ke kAma nathI, amuka kuLamAM janmyA tene zrAvaka kahevAmAM AvatA nathI. zrAvaka e eka padavI che. adhikAra che. samyagdaSTi karatAM gheADI bhUmikA AgaLa vadhelAne eLa pravAnA ilkAba che. samyagdRSTivALAne zrAvaka kahevAmAM Ave che, paNuM Ane tA dezivarati zrAvaka kahevAmA Ave che. game te nAta, jAta, kAmamAM rahenAranI AvI dRSTi ke pravRtti thatI hAya tene samyagdRSTi ane deza virati kahevAmAM Ave che, A A ilkAkha kAMI vArasAmAM utaratA nathI, paNa sadguNI upara AdhAra rAkhe che. lAyakAta pramANenA adhikAra maLe che. sarakAra paNa amuka lAyakAtavALAne je. pI. rAvabahAdura-sara - nAiTaAdi IlkAma Ape che paNa tenA pachI tenA dIkarAne te IlkAma lAyakAta vinA apAtA nathI. A zrAvaka ke zrAvikAnuM nAma ke padavI dhAraNa karanAra A uparathI vicAravuM joIe ke samyagdRSTi ApaNane thaI che ke nahi? ane tyAra pachInI bhUmikA tarike dezavirati guNu amArAmAM pragaTa thayA che ke phAgaDha zrAvakanuM nAma dhAraNa karyuM che ? zraddhA, viveka ane kriyA. A traNa akSara uparathI zrAvaka nAma paDe che te Atma zraddhA peAtAne che? huM poteja AtmA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (58) chuM e nirNaya tamane thAya che? pachI tamArAmAM satya asatyane samajavAne viveka Ave che? sAra asArane-nitya anityane duHkharUpa ke sukharUpano bheda samajavAnA-ke pArakhavA sudhInA tame vicAro karI zake che? tyAra pachI satya mArgamAM pravRtti karavArUpa ane asatya duHkhadupa mArgamAMthI nivRtti (pAchA haThavA rU5) karavAnI kriyA tame karI zake che? je A tamArAthI banI zakatuM hoya te kharekhara tame A mArganA pathika thavAne lAyaka banyA che. tamArUM zrAvaka ke zrAvikA rUpa pada-ke adhikAracA ' birUda tamane maLyuM che te cagya ja maLyuM che. je A mAMhIluM tamArAthI na banI zakatuM hoya te atyArathI te saphala karavA prayatna karo. - A pramANe samyagadaSTithI eka bhUmikA AgaLa vadhelAeTale amuka maryAdAmAM, IcchAnusAra paNa IcachAo upara kAbu meLavanAra. viSaya kaSAne amuka hadamAM niyamita karanAraaTakAvanAra-pitAne Adhina karanAra, tathA potAnI bhUmikA anusAra, vrata, tapa, japa, niyamamAM vartana karanAra, zakatyAnusAra, perepakAra karanAra, Atma samAna sarva jIvane jenAra, zrAvaka zrAvikAne vinaya kare, temanuM bahumAna karavuM, hRdayathI temanA upara pavitra prema rAkha, guNanI stuti karavI, AzAtanA na karavI, ItyAdi vividha prakAre temanI bhUmikAnusAra vinaya karavo. sAdhu vinaya. zrAvakanI bhUmikA, siddha thayA pachI sAdhunI bhUmikAmAM praveza karAya che eTale sAdhune vinaya karavAnI jarUra che. zrAvako karatAM paNa eka bhUmikAmAM AgaLa vadhelA Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (59) sAdhuo che. AtmAnuM sAdhana kare te sAdhu kahevAya. upAdhIvALA saphATikavI mAphaka AtmA upara lAgelI karmaupAdhIo tene vizeSa prakAre dUra karavAno prayatna karanArA sAdhue kahevAya che. sAdhunA grahaNathI sAdhvIonuM paNa grahaNa A bhUmikAmAM thaI jAya che. " AtmAne vizuddha karavuM eja jenuM parama lakSa che, dareka kriyA tene uddezIneja karAya che, malIna vAsanA kADhavA mATe Atma lakSa sarvatra jAgRta hoya che. navIna malIna pApa maLane praveza na thAya te mATe ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha, e mahAvratanuM barAbara pAlana karAya che. jaganA sarva jIvene mitra samAna A bhUmikAmAM mAnavAmAM Ave che. koI sAthe vera virodha raheto nathI. sarva jagatanA jInuM eTale koI paNa jIvane bAda karyA sivAya hita ciMtavavAmAM Ave che. dayA ane karUNane akhaMDa jharo vahevarAvavAmAM Ave che, temAM koI jIvane bAtala karAtuM nathI. nAta, jAta ke dharmanA koI paNa jAtanA taphAvata rAkhyA sivAya sarva upara akhaMDa prema rAkhavAmAM Ave che kAraNa ke AkhuM jagata te amAruM ane ame AkhA jagatanA chIe evI jenI vizALa ane pavitra mAnyatA che. pitAnuM ke pArakuM have temane kAMI raheluM nathI. Ama thavAmAM kAraNa e che ke, temanuM lakSa bindu AtmA che ane anAtmA jaDanI adveSabhAve upekSA karavAnI che. temAMthI meha, mamatva kheMcI levAne che ane tyAga paNa te mamatvane ja karavAnuM che, AtmAne te tyAga karavAne nathI. temanA upara te pUrNa pavitra prema hoya che. temanuM jema bhaluM thAya tema tema te satyane mArga batAvavAnuM hoya che. vaLI je pitAnI vastu hoya tene ja tyAga banI zake che, pArakI vastune tyAga zAne ? vagara tyAge te te tyAgaja hoya che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (.6 ) dehathI laI anya jaDa sava vastu temAMthI eka mamatvane kheMcI levA teja kharA tyAga che. te tyAga eja tenu kharUM jIvana che. abhimAna rahita temanI pravRtti hAya che. prArabdhayAge sukha duHkha AvI maLe temAM ha, zAka-ke rAga dveSa vinA anubhava karI levAnA hAya che. peAte AtmajAgRtimAM jAgRta thavuM, ane khIjAone jAgRta karavA e jemanA aheAnizanA vyApAra hAya che. prArabdha pramANe dehanI pravRti haiAya che. te paNa AtmajAgRti pUrvaka ane abhimAna rahita hAya che. A mahAna gurUene sAdhuone vinaya karavA. hRdayathI puNa` prema rAkhavA, temanuM bahumAna karavuM, guNunI stuti karavI, sava prakAre AzAtanAne tyAga karavA, sAdhuonI bhUmikA anusAra AMhI vinaya karavA. sAdhuonA sarakhI bhUmikAvALA paNa vizuddhi, jAgRti ane jJAna-dazAmAM tenAthI vizeSa AgaLa vadhelA upAdhyAyajI tathA AcAya zrIjI temane vinaya karaveA. upAdhyAyajI ziSyAne satyanA mULa muddA samajAve che, tyAre AcAya zrIM te satya mAnA rahasyA sAthe spaSTa artha samajAve che. peAtAnI apratima mudhdhiprabhAthI ane ceAgya jIvAne AtmAne vizudhdha mAga atAvI pote nirmaLa thAya che, ane khIjAone paNa niLa thavAmAM nimittabhUta thAya che. dhavinaya. dhama daza prakAre che-kSamA, namratA, saralatA, satASa, tapa, saMyama, satya, zauca, akiMcana ane brahmacarya A dRza prakAranA dharma che. AtmAnA vizudhdha svabhAva te Atmadhama che. temAM praveza Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (61) karavAmAM aTakAyata karanAra je malIna pravRttio che, te vRttiAne aTakAvavAmAM, A daza prakAranA dhama vizeSa madadagAra thAya che. kharI rIte kahA tA A daza prakAranA dhama te pApanI malIna vruttionI sAme yuddha karavAne ane tene teDavA mATe ubhI karavAmAM AvatI zubha sAtvika manAvruttie che. jemake krodha, tene badale kSamA. 1. abhimAna tene badale namratA, 2. mAyAkapaTa tenA sAmI saralatA. 3. leAbha tenA sAmeA sataSa. 4. mananI vividha pravRttivALI IcchAo tenA sAme IcchAonA nirodha karavArUpa tapa 5. mamatvavALI IndriyAnI pravRtti tenA sAme rAga dveSa sivAyanI maryAdita pravRttivALA sayama. 6. asatyanA sAte satya. 7. apavitratA (mana, vacana, zarIranI apavitratAvALI pravRtti ) temanI sAme mana, vacana, sarIranI pravitra pravRtivALI zaucatA. 8. vividha prakAranI upAdhimAM vadhAreA karanAra dhanAdikanA saMcaya, tenA sAme AzaktinA abhAvavALI tyAgadazA. 9. abrahmazcaya tenA sAme brAhma. 10. A daza prakAranA dharma che, te dhama dhami sivAya-AdhAra sivAya rahI zaktA nathI. eTale A dharma pramANe vattana karanAranA vinaya, bahumAna, hRdayaprema, guNu stuti ane AzAtanAnA tyAga karavArUpa vinaya karavA athavA A daza prakAranA . dha upara prIti rAkhI, hRdayanA premathI, bahumAnapUrvaka tene grahaNa karave-tepramANe pravRtti karavI, te dhavinaya che. zrutavinaya. upara jaNAvela dharma, jJAna vinA hAi zake nahi, eTale jJAnane vinaya karaveA. mahAn purUSAe tattvanA nizcaya karele hAya che te svAnubhavapUrNAMka vastunA karelA nizcayane zruti-siddhAMta Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) ke Agama kahevAmAM Ave che. sarva mahAna jJAnI puruSane ekaja siddhAMta hoya che. ane te e che ke, A jaDa, caitanyamaya jagat che. temAM caitanyarUpa AtmA eja jJAtavya eTale jANavAgya che ane prAptavya-prApta karavA egya paNa teja che. jaDa tyAga karavA yogya che, temAM karAyelI Azakita tajavA yogya che. vastunuM svarUpa sAmAnya ane vizeSa be prakAre samajI zakAya che. vastunA astitvarUpe ekaja vastu che jene mahAsattA sAmAnya kahevAmAM Ave che. A sthaLe kAMI paNa keIne belavo jevuM rahetuM nathI. vAdavivAdanA sarva jhaghaDAone A mahAsattAsAmAnyamAM aMta Ave che. badhA vizene sAmAnyamAM aMtarabhAva karI devAmAM Ave che tyAre "mati che." e sivAya bIjo uccAra paNa karavAne raheto nathI. uccAra, uccArakaranAra ane uccAra karavA lAyaka vastu te tripuTIne paNa A mahAsattA sAmAnyamAM aMtarabhAva thaI jAya che. - jyAre A mahAsattA sAmAnyamAMthI vizeSa upara AvIe chIe tyAre vikalpa uThe che ke "che" "Nita." e vAta kharI. paNa zuM che? zenI hayAti che? A vikalpavALe prazna te mahAsattAsAmAnyanA be kakaDA karI nAkhe che ke, je che te eka cetanya che ane bIju zaitanyathI Itara jaDa-mAyA che. A vizeSarUpa avAMtarasAmAnyamAMthI pAcho vikalpa utpanna thAya che ke, A caitanya ekaja svarUpe che ke vividha bhedevALuM che? tyAre vaLI tenA avAMtarasAmAnya tarapha nIce utarIne belAya che ke, caitanya be prakAranAM che zuddha ane azuddha. zuddha, siddhadazAvALA AtmasvarUpa ane azuddha karmamaLanI upAdhIvALA athavA ajJAna dazAvALA jI. temAMthI pAchA prazno utpanna thatAM tenAM avAMtarasAmAnya, pAchA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 63 ) tenAM avAMtarasAmAnyeA, ema karatAM karatAM chevaTe dareka jIvA judA judA che. anaMta jIvA che tevA tadna vizeSa upara avAya che. tene krama A pramANe che. zuddha jIvomAM bheda nathI. azuddha jIvomAM dehadhArI jIvo gaNAya che, tenA iMdriyAnI apekSAe judA judA peDhA sAmAnya bhedo thAya che. jemake pAMca iMdriyavALA, cAra iMdriyavALA, traNa iMdriyavALA, e iMdriyavALA, ane eka iMdriyavALA jIvo. :: A pAMca iMdriya AdivALA peTAsAmAnyamAMthI pAchA judAM judA bhedA thAya che. jemake deva, manuSya, tiya ca ane nArakI. A deva vibhAganA sAmAnyamAMthI bhuvanapati, jaMtara, jyAtiSa, mAnI AvA peTAsAmAnya vizeSa bhedA thAya che. A peTAsAmAnya vizeSamAMthI pAchA judI judI jAtinI apekSAe bheda paDatAM, vizeSa vizeSa bhedo karatAM chevaTe dareka deva judo judo gaNIe tyAre devanuM chevaTanu vizeSa Ave che. AvIja rIte manuSyajAti tenI peTA jAti, tenI peTA jAti ema vizeSa karatAM chevaTanA vyaktigata vizeSa upara AvavuM thAya che. AvAja rIte tiyaca ane nArakInA bhedA thAya che. chevaTe dareka vyaktigata vizeSa sudhI pahAMcAya che. Aja pramANe cAra iMdriyavALA, traNa IMdriyavALA, e IMdriyavALAnA bhedo samajavA. eka IMdriyavALA jIvAnA pRthvIsaMbaMdhI, pANI saMbaMdhI, agnisaMbaMdhI, vAyusa'adhI ane vanaspati saMbaMdhi jAtio, peTA jAtie, ane sAmAnyanuM vizeSa karatAM karatAM chevaTe eka eka vyakti upara avAya che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 64) jema caitanya samadhI tema jaDa saMbaMdhI sAmAnyanuM vizeSa karIe tyAre chevaTe dareka aNu-paramANuane-arUpi ajIvanA chevaTanA pradeza sudhI pahAMcAya che A sarva vizeSa thayA. A vizeSeAnI aMdara vividha prakAra (bheda) hAvAthI temAM judI judI mAnyatAne laI judI judI apekSAone na samajavAthI mata, matAMta, dharmanA bhedo ane jhagaDAe utpanna thAya che. kAma, krodha, rAga, dveSAdinI pariNatAo paNa A vizeSamAMja utpanna thAya che. have A vizeSAne te te jAtIomAM samAveza karatA vizedhanu sAmAnya karatAM karatAM AgaLa cAle. je krame mahAsattAsAmAnyamAMthI nIcA utaryAM hatA teja utkrame ( avaLI rIte ) have AgaLa pAchA vadhe. vizeSAne peTAsAmAnyamA samAveza. ane peTAsAmAnyanA tenA uparanA sAmAnyamAM samAveza kare. ema karatAM karatAM jaDa ane caitanya be jAti rahevA dyo ane tene paNa eka mahAsattAmAM samAvI gho. have pachI tapAsa karo, tame kyAM che ? eka 'asti' che. tenIja hayAti jaNAze ane te che"nI hayAtine jANanArA tameja rahezeA, A ThekANe je che" te tameja che. kAraNa ke have 'asti' che te sivAya eka paNa vikalpa rahetA nathI. AmAM vikalpa uThe te vizeSaja thaI javAnA. vikalpe| samAvavA mATe te A mahAsattAsAmAnyamAM AvyA chIe eTale peAtAne mATe atyAre pAtA sivAya khIjuM kAMi rahetuM nathI. A sthitimAM jema vizeSa vakhata sthiratA thAya tema karavA prayatna rAkhavA. A sthiti te svarUpa sthiti che. che' te vikalpanuM paNa abhimAna bhUlAI javAya tyAre svarUpa sthitija thaI rahe che. ema mahAtmA purUSAnA anubhava ane siddhAMta che. A dhruva sattAmAM sthiratA che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (65) dareka padArtho utpatti, vinAza, ane dhruva A traNa sthitirUpe che, te traNamAMthI A mahA sattA sAmAnyamAM utpatti, vinAzanA paryAyane gauNu karI dhruva sattA sAmAnyamAM sthiratA karavAmAM AvI che. dhruva sattA e mULa dravya che. utpatti ane vinAza e paryAya che. paryAya upara dRSTi ApatAM viSe uThe che. mULa svarUpamA vikalpe nathI. seAnuM e mULa dravya che, alakAre e vizeSa che. vizeSamAM vividhatAne lai sArU, naThArU, halaku, bhAre, lAMbu, TuMkuM, vagere vikalpo dekhAya che tathApi tenuM mULa dravya je dhruva sattArUpa che tenA sAmuM lakSa Apaze. eTale te saMbaMdhI vikalpane avakAza maLaze ja nahi, kAraNu sava alakArAmAM sAnu ja che te sivAya anya jaNAze ja nahi. rIte dhruva sattAmAM lakSa ApavAthI viiA zAMta thaI svarUpa A sthiratA thaze. Ama karavAthI duniyAnA dharmo, mata matAMtareAnA laya te thaI jaze eTaluM ja nahi paNa tamArA mananA saMkalpavikAne paNa laya thaI jaze, A sthitimAM A mahAsattAnA dhyAnamAM sakalpaviklapa vinAnI sthitine anubhava thAya che. eka sthaLe cidAna ddajI mahArAja kahe che ke, * dhanya aneAne ulaTa udadhIka eka biMdume DAryAM." A vizeSarUpa samudrane ulaTAvIne sattA sAmAnyarUpa eka bindumAM je nAkhI parama zAMti anubhave che teone dhanya che, jJAnI purUSonA siddhAMta-vastu tatvAnA ni ya A che. AmAM vAdavivAda jevuM kyAM rahe che? svadharma paradhama ke vidhama jevu kayAM rahe che? TaTA-jhaghaDAne avakAza ja kayAM che ? svadarzana Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (66) paradarzana jevuM kayAM che ? che hA. A sava che, paNa te vizeSanAM che. sAmAnya mahAsattAne nahi jANanAra, kevaLa paryAyane Azraya karanAra-kevaLa vyavahArane mAnanAra, nizcayamAM bhUlI janAramAM A sava che. jenI STi mahAsattAsAmAnya sudhI laMbAcelI che, te jJAnI purUSAne sva-para jevuM kAMi lAgatuM nathI. temanA sidhdhAMta, svarUpasthita thAvuM teja che. game te raste paNu mULane pahoMcavuM te che. jyAre jyAre A duniyAnI upAdhIe viSama svarUpa pakaDe che, AtmabhAna bhUlAvI haSa, zAka karAve che, tyAre tyAre mahAtmAe A mahAsAmAnyasattAmAM te savane gALI nAkhI pAtAne paNate mahAsattAmAM lIna karI de che. eTale tene A upAdhIo naDatI nathI ane parama zAMti anubhavAya che. AtmadhyAnane krama paNa kAMika AvAja che. A mahAsattA sAmAnyamAM sarva jagatane gALI nAkhavAnI jene Teva paDI gaI DAya che, tenA jene anubhava thai rahelA hAya che, te parama sukhI che. rAga dveSA tene herAna karI zakatA nathI. te mahAn paramAnaMdane bhAgave che, A sarva zrutajJAna che, te mahAtmAonA sidhdhAMta che. tenA vinaya karavA. jJAna jJAnI vinA rahetuM nathI. AdhAra vinA Adheya hAya nahi. upacArathI pustakAmAM lakhAcela jJAnane jJAna kahevAmAM Ave che athavA tene sthApanA jJAna kahe che. A jJAnane sAcavavuM, AzAtanA na karavI, khIjAne samajAvavuM, vAMcavA ApavuM, tenuM ahumAna karavuM. te sarva karavA cAgya che, chatAM tenAthI vizeSa lAbha meLavavA mATe AnA karatAM jenAmAM te jJAna che tevA jJAnI purUSonA vinaya karavA, bahu mAna karavuM, AzAtanA na karavI, guNeAnI stuti karavI, hRdayathI prema rAkhavA te vadhAre zreSTa che. kAraNa A pustakamAM lakhela jJAna te jJAnanI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 67 ) sthApanA che. tyAre A jJAna dhAraNa karanAra purUSo teA sAkSAta che, jJAnI che. tenA vinayathI tatkALa apUrva, anubhavagamya khAdha maLe che. lakhela pustakA karatAM jJAnI purUSa-anubhavI purUSa vizeSa upakAraka che. temanA upadezathI tatkALa ajJAna dura thAya che. kemakete sarva rastAo tenA anubhavavALA che. mATe sahelAIthI te ApaNane AgaLa vadhArI zake che. caitya vinaya. caitya zabde AMhI arihaMta tItha karanI pratimA samajavI.sAkSAt tIrthaMkaranA abhAvavALA vakhatamAM te arihaMtanA svarUpane sUcavI Ape che. arihaMta e zudhdha AtmA che. tenI sthiti kevI hAya te A pratimAnI zAMtivALI AkRti joyAthI niNuya thaI zake che. kAI paNa jAtanA pakSapAta vinA zudhdha AtmAnuM dhyAna jene karavuM hAya tene A arihaMtanI mUrti Alakhana mATe ghaNI upaceAgI thAya tema che. te mUrti padmAsane beThelI hAya che. tenI dRSTi zAMtarasamAM magna thayelI nAzIkAnA agrabhAga upara hAya che. bahAra aradhAM khulAM netrA dekhAya che ane tenI aMtardiSTa hRdayamAM ke brahmaraMgamAM hAya tevA bhAsa thAya che. tenuM mukha samarasa bhAvamAM jhIlatuM hAya tevuM dekhAya che. tene caherA vItarAgabhAvane sUcavatA hAya tema jaNAya che. AjubAju vikArI vRttine sUcavanArA strI, zastrAdi sAdhane khIlakula jaNAtAM nathI paNa kevaLa tyAga-parama tyAgane sUcavanAra upAdhI rahita zarIra uparanA bhAga jaNAya che. te ema sUcave che ke badhI khAjuethI tamArI vRttione kheMcI laI eka zuddha AtmA huM chuM te upara lakSa khAMdhA. te zuddha sthiti meLavavA mATe A vividha prakAranI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (68) upAdhIone! tyAga kare. rAganA cinhA dhana, strI AdinA tyAga kare. dveSanAM cinha zastra tathA krodha, abhimAna Adi vikArI bhAvanAAne kADhI nAkhA. ajJAna athavA meAhanAM cinha tarIke ' kAMI paNa karavuM che' evI bhAvanAne kADhI nAkheA. nirAlakhana zuddha Atma svarUpa te tame ja che, ema mAnI te svarUpamAM ja sthira thaI jAo. ItyAdi vividha prakAranA bhAvane pragaTa karanAra A zAMta svarUpa mUrtine nihALavAthI te zuddha AtmA tItha kara devanA kharA svarUnuM bhAna karAve che. A pratimA dvArA te zuddhAtmAnuM dhyAna smaraNu, namana, pUjana karavuM te zarUAtamAM AgaLa vadhavAmAM upayAgI AlaMbana thaI paDe che, ane A sAkAra pratimA dvArA jyAre nirAkAra zuM "jJAnAnamaya AtmAnuM Alekhana levAnuM mULa Ave che tyAre A Alakhana mukI daI nirAlakhana svarUpamAM lIna thavuM. A zuddhAtmA tIrthaMkara devanI mUrtine AlakhanabhUta gaNI te dvArA tIrthaMkara devane namana, vaMdana, pUjana, guNukItana, AzAtanA tyAga vigere vinaya karavA. arihaMtanA vinaya. rAga dveSarUpa ari-zatruo-vibhAva pariNatimAM pariNamavArUpa mananA dharmA, tathA ajJAnajanya mAhAdi tenA jemaNe sava thA nAza karyAM che ane peAtAnuM zudhdha svarUpa jemaNe pragaTa karyuM che te arihaMta, aneka atizayAne dhAraNa karanArA, arihaMta devadevAdhi deva kahevAya che. temane leAkAlAka prakAzaka kevaLajJAna hAya che. jJAnakhaLathI hastAmalakavat bhUta, bhaviSya, vata mAnane te Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8-1 ( 69). jANe che. jeo sAkSAt A pRthvItaLa upara vicAratA hoya che. A duniyAnA sarve ne parama zAMtinA mArgamAM pathike banAvuM evI prabaLa bhAvanA ane kartavya baLathI jemaNe tIrthakara pada prApta karyuM che tevA parama kRpALuM, sarva jagat chanuM hita IcchanAra, upadeza dvArA aneka bhavya jIne parama zAMtino mArga dekhADanAra, niryAmaka, sArthavAha Adi aneka rogya birUda dhAraNa karanAra te arihaMta devane vinaya kara, bhakti karavI, bahu mAna karavuM, hRdayathI prIti rAkhavI, guNanuM stavana karavuM. AzAtanAne tyAga kara, ItyAdi vividha prakAre arihaMtane vinaya kara. . siddhano vinaya kare. - Aja arihaMta deva sarva karma khapAvIne siddha thAya che. A dehe kevaLa jJAna prApta karI mukta svarUpa thaI pRthvItaLa para vicarI aneka jIvane uddhAra kare che, tyAM sudhI te arihaMta kahevAya che. dehAtita thavAthI teo siddha kahevAya che. AThe karmane nAza karIne svarUpastha thaI rahelA, anaMtajJAna, darzana, AnaMda, vIrya, sukhamAM magna thayelA, rUpatita, niraMjana, nirvikAra, nirAkAra, nirbhaya, avyaya, nirvikalpa, ItyAdi aneka guNe dvArA oLakhI zakAtA zuddha AtmasvarUpa siddha paramAbhAne vinaya karavo, teonA guNa upara prIti karavI, bahumAna rAkhavuM, temanA chatAM guNanI stuti karavI, ItyAdi yathAyogya vinaya kare te sidhdhane vinaya kahevAya che. A daza prakAranA vinayamAM mukhyapaNe Atma mArganA rastA para cAlanArA ane temAM madada karanAra sAdhane, tathA zuddha svarUpane prApta thayelA evA sarva mahAna purUSane samArveza thaI zake che. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) ta judA judA adhikArIo, tathA saMpradAyavALAe temane judAM judAM nAmathI oLakhAve che tathApi AtmamAga mAM cAlanArA ane zuddha svarUpamAM paheAMcelA mahAn purUSA teo savanuM sthAna eka ja che. prAsabya eka ja che, rastAo judA judA dekhAya che ane adhikArI paratve sAdhanA, rastAe tA judA judA rahevAnA ja. tathApi AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTa karavuM. parama zAMti prApta karavI, janma maraNu rahita sthiti meLavavI, A tabya prAsabya tA savanuM eka ja che. nizAna eka che, rastAo judA judA che. sava jIvA sukhanA abhilASI che. AtmA nizAna rAkhI te tarapha dhIme dhIme ke utAvaLathI prayANa karanAra avazya te sthAnane vahelA ke meADA paNa prApta karI zake che. A vAtamAM tANukheMca ke matamatAMtara rAkhavAnI jarA paNa jarUra nathI. jhaghaDA karanArAo pAchaLa rahI gayA che ane hajI vadhAre pAchaLa raheze. prayANa karanAra pahAMcI gayA che, ane paheAMcI jaze. mATe mArUM tArU nahi karatAM, game tyAMthI paNa satya samajI satyane ja lakSamAM rAkhI te dizA tarapha cAlavAnA prayatna cAlu rAkho. + traNa zuddhi parama zAMtinA mAgamAM cAlavAmAM madadagAra traNa jAtanI zudhdhi che. mananI zuddhi, vacananI zudhdhi, zarIranI zudhdhi, vajra meluM hAya tA pANI, sAjI; khAra vigere vastunI madadathI te zudhdha thAya che. vAsaNa upara mela-kATa, caDelA hAya teA, khaTAza, khAra ane kAthI vigerenI DhArI ke nALIceranI chAla vigerenI madada sAthe pANIthI te zudhdha thAya che. ghara, cunA khaDI vigerethI zudhdha thAya che. AzarI AdI gharanAM nIcalA vibhAge sAvaraNI AdIthI dhuLa ke kacarA vigerene dUra karavAthI zudhdha thAya che, ane A dunIyA upara je malIna Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (71) dudhatA Adi maLa ekaThA thayelA hoya te sUryanA tApathI zudhdha thAya che, tevI ja rIte ApaNA mana, vacana zarIranA AMtakrmaLA vicAra dvArA zudhdha thAya che; 1. kAma, krodha, mAyA, lAbha, rAga, dveSa, IcchA, irSA, abhimAni, harSa, zAka, mAha, ajJAna ItyAdi mananI azudhdhi che, mananA dASA che. apriya, kaThora, nidrAyukta, kalezavALu, asatya bhASaNa, pApanA upadeza karavA viparIta mAga nA Adha ApavA ityAdi vacananA dASA che. anyane duHkha devuM, mAra mAravA, pIDA karavI, jIvanI hiMsA karavI, cArI karavI, jArI karavI, jugAra ramavA, mAMsa madirAnuM bhakSaNa karavuM, vezyAgamana karavuM, nirdoSa jIveAnA zikAra karavA ityAdizarIranI azudhdhi che.. zarIranA doSo che. vicAra ane vartana dvArA A azudhdhineA nAza thaI zake che. jene samyagdRSTi thaI che tevA jIvA A zudhdhi ghaNI sahelAI thI meLavI zake che. teo vicAra kare che ke A duniyAmAM sArabhUta zuM che? te peAtAnI STi A duniyAnA sa padArtho tarapha doDAve che ane temAM sAra zuM che tenI tapAsa kare che. tapAsa karatAM A duniyAnA sarva padArtho kSaNika, anitya, viyeAgazILa, saMcAga vicAga dhama vALA, ane punya, pApane Adhina rahelA temane jaNAya che. temAM AzaMkti karavAthI janma maraNu ApanArA aneka duHkhA utpanna thAya che. parALa ke phAtarAne kuTavAthI keAI vakhata temAMthI sArabhUta cAkhA Adi padArtha nIkaLe ja nahi, tema saMcAga vicAga dharmavALA, jaDa padmA mAMthI sArabhUta caitanya-jJAna--Ana vagere maLI zake ja Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) nahi. vicArAdvArA chevata temane zuddha AtmA eja sArabhUta lAge che. zudhdha AtmAnA svAnubhava sidhdha upadeza ApanAra vitarAgadevAdhideva, sArabhUta lAge che, temanuM kaheluM baMdhanathI mukta karanAra tatvajJAna sArabhUta lAge che, ane te mArgamAM prayANu karanAra pathikA--mahAtmA purUSo tene sArabhUta lAge che. eTale, vitarAga devAdhideva zudhdha AtmA, tenAM nirUpaNa karela tA, zudhdha svarUpa prAptinAM sAdhanA, ane te mAga mAM pravRtti karanAra mahAtmA purUSa! mA traNa sivAya trIjI kAI paNa vastu mArabhuta lAgatI nathI. te sivAya badhu" bhava paribhramaNunuM kAraNu lAge che. AtmabhAna bhulAvanAra kAraNeA lAge che. te sivAyanA sava padArthomAMthI mithyA mAhamamatva kheMcI levA te temane cAgya lAge che. AtmA sivAya anya sava mAMthI Azakti kADhI nAkhavI te tene vadhAre sArU lAge che. te peAtAnI pravRttine mAga badale che, sarva jIvA tarapha prIti rAkhe che, potAnA samAna temane gaNe che. peAtAnA Atmama Ane AgaLa vadhavAnA mArga batAve che, temane naDatI muzkelIe potAnI zakti anusAra dUra kare che. dareka prakAranI yathAyeAgya madada temane Ape che. pAte jAte madada Ape che. upadezadvArA khIjA AgaLathI madada apAve che. madada ApanArAone utsAhI manAve che. peAtAne AgaLa vadhavA mATe mahAna purUSonI madadanI jarUra che eTale pAtAnI pAchaLa rahI gayelAne teTalA AgaLa vadhAravAnI tenI pAtAnI pharaja che ApyAthIja maLe che. levAnI AzA che teA ApavuMja joIe. pAtAthI pAchaLa rahelAne madada ApavAthI pAtAmAM AgaLa vadhavAnI ceAgyatA vadhe che. duniyAmAM jene sArAmAM sArAM kAme kahe che te Aja che ke sa jIvAne zAMti maLe, yAgya mArge AgaLa vadhe. Adhi, vyAdhi, upAdhIthI mukta thAya. AAte pAtAne ALakhe. ajJAnathI chu, mane AnaM Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 73 ) dathI parama-zAMtimaya jIvana gujAre. A kAmAmAM potAthI manatI madada, pAtAnA Atmakha e samAna sava jIvA je pAchaLa paDI gayA che, peAtAnuM bhAna bhUlI gayA che. ajJAnamAM sayA kare che. sAhamAM rIkhAyA kare che temane AgaLa vadhAravAmAM Ave che. tana, mana, ane dhana temanA bhalA pAchaLa hAme che tyAre te potAnI kraja bajAvI samaje che, ane teTalA pramANamAM tenA mana, vacana ane zarIranI zudhdhi thAya che, teTale ja te AgaLa vadhe che. A samyakUSTivALA jIva potAnI zudhdhi karavA mATe ema mAne che ane khele che ke, jIvA pAteja pAMtAnI AgaLa- pAchaLa kulanAM jhADA-ke kAMTAnAM jhADA vAve che ane temAMthI sugaMdha le che athavA kAMTAnAM jhADAmAMthI kAMTAnA duHkhA anubhave che. zuddha AtmAnA ArAdhanathIja nirdoSa sukha maLe che, te sivAya pudgala-jaDavastunA ArAdhanamAMthI, tenI sevA karavAthI, IcchA karavAthI, te mATe prayatna karavAthI teNe kadI sukhanI--paramazAMtinI AzA rAkhavIja nahi. je vastumAM je guNa, hAya je svabhAva hAya teja temAMthI pragaTa thAya che. hajAro maNu veLune pIleA, paNa temAMthI telanA eka chAMTA paNa nIkaLavAneA nahi. jheramAMthI kadApi amRta nikaLazeja nahi. tema jaDa-mAyAmAM Asakita rAkhavAthI jarApaNa AtmasukhanI AzA naja rAkhavI. A samyagdRSTi jIvane pUrva kamanA uDDayane laI pAtA mAthe aneka prakAranI Apatti, saMkaTa ke duHkha AvI paDe che, tathApi te tenAthI DaravAne nahi. te te sadA nirbhayaja rahevAnA, te kamanA udayane laI devAze, bhedAze, pIDAze, dahana thaze, tathApi AtmabhAvamAM aDagaja rahevAnA. temaja tenA doSa kAIne mAthe ApavAnAja nahi. te te emaja samaje che ke karyo Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (04) sivAya kAMI thatuM nathI. koI mane sukha ke duHkha ApI zake ja nahi. meM pahelAM keIne duHkha ke sukha ApyAM che tene badale atyAre mane A manuSyo dvArA maLe che. A manuSya kharI rIte mane sukha duHkha ApatAM ja nathI. te te bicArA eka nimitta mAtra che. kharI rIte te te jANatAM ke ajANatAM, A janmamAM ke anyajanmamAM karelA mArA karmane badale che, ane te te game tyAre ane game te dvArA mAre bhegavavAne che, te karmano udaya atyAre mArI anukuLa jAgRtadazAmAM AvI gayuM che te khAtara mAre paramAtmAne upakAra mAnavAnuM che. kAraNa ajAgRta avasthAmAM te dukha ne AvyAM heta te tene anubhava karatAM ajJAnadazAmAM abhimAne karI rAgadveSa karavA aneka navIna karma, huM upArjana karata mATe je thAya te pya thAya che, AgaLa vadhavA mATe thAya che. vaLI te A dukha ApanAra upara jarA paNa kheda ke krodha karavAneja nahi. temane badale levAne ke vALavAne ja nahi. te samyagadaSTi hevAthI ema vicAra karI zake che ke, mane duHkha ApanAra mArA karmo ja che, mArI sattAmAM A karmo naja, hota te mane duHkha keNa ApI zake tema che ? ane jo tevAM karma karyA sivAya paNa duHkha sukha bhegavatAM hoya te, A duniyAnI vyavasthA ja avyavasthita thaI paDe. koI karma kare ane bIje karma bhogave, ema thAya che ke sukhI ke karmamukta thaI zike ja nahi. tema thatuM nathI, mATe je kAma kare teja bhagave A niyama barAbara rIte sarvane lAgu paDe che. khare gunegAra huM chuM. je ajJAna dazAmAM mehabhAve, abhimAnavaDe, meM karma bAMdhyA che te mAreja bhegavavAM joIe. je mArA karelA zubhakamane bhegavavAne mAro adhikAra che te pachI duHkhane bhegavavAmAM bIjAno adhikAra zA mATe heI zake? je sukha mArAM Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (75) kahela zubhakarmothI maLe che teA duHkha bIjo Ape che ema mAnavAne mane zuM adhikAra che? tema mAnavAmAM majabutIvALAM kayA kAraNeA che? koIja nahi. ' * te samyagdRSTi adhikArI A pramANe mAne che ke, mane duHkha ApavAmAM nimittakAraNa manuSya mArA parama upakArI che. kharekhara te eka nyAyadhiza jevA che. jema koI manuSye gunA karyAM hAya ane nyAyanI korTamAM tenI tapAsa cAlatAM nyAyadhiza tene gunegAra TharAvI amuka zikSA kare temAM nyAyadhizanA zA doSa che ? tenA upara kopa zA mATe karavA joIe ? bhUla mAtra mArI pAtAnI che ke AtmabhAna bhUlI, mArDa ke ajJAnane laI meM pravRtti karI je IcchA ke AzAne lai pravRtti karI hatI te nyAyapUrvaka nahAtI. jo nyAyapUrvaka hAta te mane zikSA maLataja nahiM. A zikSA karanAra athavA zikSA bhAgavavAmAM nimitta kAraNuM thanAra manuSye. mArA tarapha nyAyAdhizanA jevuM vartana karyuM che. kemake gunAnAM khadale tA game te vakhate bhAgavavAja paDavAnA hatA. huM hAthe karIne te mane peAtAne zikSA karata nahi. gunhAnI zikSA bhAgavavAnuM mane peAtAne, peAtAne hAthe te| sArUM' lAgataja nahi, tyAre A nyAyAdhiza samAna nimittakAraNu thayelA manuSye A zikSA leAgavavAnI anukULatA karI ApI, mArA gunAne zeAdhI kADhI zikSA ApanAra te thayeA. mArI bhUla zeAdhI ApI mArA gunAnA badale ApI mane teNe zuddha karyo, nirdoSa karyAM, teTalAM mArA azubha kama AchAM karAvyAM have kahA tame, mAre Ane mArA upakArI mitra mAnavA ke zatru mAnavA upakArI mitraja mAnaveA. Ama vicAradvArA zubhapravRttidvArA potAnI pharaja bajAvavA dvArA ane paropakAra karavA dvArA mana, vacana ane zarIranI zudhdhi karIne te samyagdaSTi sAdhaka AgaLane AgaLa vadhatA jAya che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) samyak dRSTimAM lAgatAM duSaNa, prathama duSaNa zako. jIvAdi sava padArtho aneka svabhAvavALA che. e vAta zakArahita cesa che. jInezvare vItarAga hAvAthI te asatya khelatA nathI. A vAta temaNe potAnA anubhavapUrvaka jaNAvelI che. rAgadveSa vinAnA yathArtha upadeza savajJanA vacanAmAM zakA karavI--saMzaya rAkhavA te samyagdardine dUSita karanAra che. savajJa jevA sAnadhAraka upadeSTAne te atyAre abhAva che. jyAre temanI haiyAtI hatI tyAre paNa temane oLakhanArA AchAja hatA AvA purUSonA abhAve sarva prakAranI zaMkAonuM samAdhAna na thAya, temanAM kahelAM tatvAnAM kharAM rahasya jANavAmAM na Ave te anavAyAgya che. Ane atha evA nathI thatA ke atyAre tevA purUSonA abhAva che, mATe je pustaka pAnAmAM lakhyuM hAya te mAnI levuM, temAM jarA paNa tarkavitarka na karavA, ke zaMkAnuM samAdhAna na mAgavuM. bhale tame tema na mAnA, tarkavitarko kare ane zaMkAnu samAdhAna mAge. pazu Ama zakA, tarkI ane vAdavivAda tame karyAMja karo tenA karatAM kAI paNa ThIka lAge tevA, tamArI budhdhi kabula kare tevA cAgya mA tarapha tame cAlavAnuM zarU rAkhe, tAja tamane phAyado thaze. tamane hethaLImAM rahela vastunI mAphaka paramAtmA-ke tamArA AtmA batAvanAra kAI nathI ane ema te khatAvI zakAya tevI vastu paNa nathI, vaLI tame teTalI lAyakAta vinA tene joi paNa nahija zakavAnA, mATe zarUAtamAM koI paNa gurU, zAstra, ke paramAtmAnA thanA upara cADIghaNI paNa zraddhA rAkhIne prayatna karyAM sivAya tamArA chuTakoja nathI. AtmA, jIva, ka Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - , ( 7 ) badha, mekSa A sarva nAme paNa tame koInA kahevA, sAMbhaLavA ke vAMcavA AdithI ja jANavA ke belavA zIkhyA che. zarUAtamAM DIghaNuM koI paNa vyakti upara zraddhA rAkhyA pachIthIja pravRtti karI zakAya che ane tenA kahyA mujaba vartana karatAM dhIme dhIme tamane pratIti thAya tevA kAraNe maLyA kare te pachI AgaLa upara tamAruM vartana zarU rAkhe. tame je kArya zarU karo. tenuM thoDuM ghaNuM paNa pariNAma ahI tamane maLavuM ja joIe. eka bIja vAvyA pachI pAMca, sAta divase tenA aMkurAo jaNAya. che. A akarAe jaNAyA pachI tamArI khAtrI thaze ke, vAvela bIjanuM zarUAtamAM ATaluM paNa kAryuM dekhAya che te kALAMtare AnAM mIThAM phaLa AvavAM ja joIe. ATalI nAnI paNa pratIti thavA pachI tamArI zradhdhAmAM cakkasa dRDhatA ane vadhAre thaze ane tene laI tamAre utsAha vRddhi pAmatAM tamAro prayatna vizeSa prakAre te mArgamAM cAlu raheze, paNa je mahIne ke paMdara divasa thaI jAya chatAM te bIjamAMthI aMkure kuTelo bahAra * tamArA dekhAvamAM na Ave te tamAre mAnI levuM joIe ke kAMte jamIna khArI che, athavA bIja baLI gayeluM che. je ema na hoya te aMkuro paNa zA mATe kuTe? bhale phaLe kALAMtare eTale lAMbI mudate Ave paNa aMkure te hamaNAM kuTaja joIe. AvI ja rIte tame koIpaNa vastu ke kartavyane nirNaya karI tenA batAvanAra gurU, deva, ke zAstra upara zraddhA na rAkhI tamArI pravRtti zarU kare. te pramANe vartana karavAnuM cAlu rAkhe. tenAM tAtkAlIka phaLa tarike eTale aMkurA ugavA jeTalI paNa pratIti karAvanArA, satyanA mArga upara tame cAle che tene nizcaya karAvanArA, phaLa tarike tamArA pariNAmamAM sudhAra tha, rAgadveSa ochA thavA, viSayakaSA maMda paDavA, dayA kamaLatAnI lAgaNIo pragaTa thavI, potAnI bhUla jaNAvI, haThakadAgraha ocho Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 78 ) che. satyanA sanmukha thavuM, asatyathI vimukha thavuM, papakArI lAgaNIo kuravI, samabhAva Ava, vi ochA thavA, kheda IrSA ke abhimAna pAtaLuM paDavuM, sarvajIva upara bhrAtRbhAva Ava, anyane sAre raste caDAve, guNIo tarapha bahumAna rAkhavuM, satyane pakSa kara, duHkhIo upara dayA AvavI, tene madada ApavA yathAzakti prayAsa kare, pApIonI upekSA karavI, AMtaralAgaNathI tene sanmArge caDAvavA prayatna karo. ItyAdi tamAruM hRdaya zudhdha thayAnA, tamArA karmo pAtaLAM pADavAnAM, tamArI sAtvika lAgaNIo spharavAnA, tAmasIka vRttio ochI thavAnA, ane AtmajJAnanA mArgamAM tame AgaLa vadhe che tenI nizAnI batAvanArA A pUrve kahyA te saguNe khIlavArUpa aMkurAe cheDe daraje paNa je tamArAmAM pragaTa thatA tamane dekhAya te tamAre jarUra samajavuM ke tame satyanA rastA upara cho. tamane rasto batAvanAra sAce che. tame AtmajJAnanA mArgasamAM AgaLa prayAsa karI rahyA che. A tamAre mArge AgaLa laMbAve temAMthI sArAM phaLa tamane avazya maLazeja. * * , * - A pUrve kahyA te mahIlA keIpaNu guNa tamane na jaNAtAM hoya paNa ulaTI tamArI tRSNa vadhatI jatI hoya, tamArI IcchAo laMbAtI hAya, kAma krodhamAM vadhAro thate hoya, sahanazIlatA ghaTatI jatI hoya, IrSA ne abhimAna vadhatAM jatAM hAya, matadAgraha majabuta thatuM hoya, moha ajJAnatA jADAM thatAM hoya ane TuMkAmAM kahIe te AtmajAgRti maMda thatI hiya-bhUlAtI jatI hoya te jANavuM ke tame satyanA rastA upara nathI. tamane satya mArga keIe batAvela nathI paNa ulaTe raste caDAvyA che agara tame unmArga tarapha tamAruM prayANa zarU karyuM che. A sthaLe be vAto dhyAnamAM rAkhavAnI che ke, tamane sAco mArga keIe batAvyo nathI ke Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (79) tame te pramANe va na karI zakatA nathI. ghaNI vakhate ema paNa bane che ke mAgatA sAcA hAya cheeTale khIja teA ugavAnI zaktivALu hAya che. paNa jamIna khArI hAya che eTale khIja khanI jAya che. AmAM mAga matAvanAranA doSa A hAya che paNa jamIna khArI eTale te upadezarUpa bIjane ugavAne ke vRddhi pAmavAne lAyaka ceAgyatA na hAya tethI upadeza khIja maLI jAya che, niSphaLa nivaDe che. A sthaLe peAtAne samajAya ane vicAradvArA samajAzeja ke, upadezaka kharAkhara che, paNa pU`kamanI prakhaLa vAsanAne lai, mArAthIja ceAgyavatana khanI nathI zakatuM. kadAca AgaLa banatuM heAya te paNa gabharAvuM nahi. upadezaka khareAMkhara na hAya tA upadezaka badalAvavA. ane peAtAnI teTalI uMcI keATI pramANe vattana karavAnI lAyakAta na heAya teA zarUAta TuMkAthI karavI. peAtAnI yAgyatAmAM vadhAre thAya, tevAM kAraNA sadgurUdvArA jANI, hAla turata mATe satsaMgamAM vadhArA karavA ane akhaDa jApa iSTadevanuM smaraNa karavAnuM cAlu rAkhavuM. A e nimittodvArA peAtAnI malIna vAsanA AchI thatAM, ceAgyatAmAM ekadama sudhArA thaze. A kahevAthI ema jaNAvAyuM ke prathama zarUAtamAM koIpaNa lAyaka vyakti-gurU upara zraddhA rAkhI AgaLa vadhavuM. khAkI jIvatA jAgatA gurUvinA mA maLavA muzkela che. pustakothI ke devapUjanathI prAce mArga maLatA nathI. te mane nimitto te mArga maLyA pachI AgaLa vadhavAmAM AlaMbana tarike upayegI nimitto che. mAkI zarUAta karavA te jJAna ane kriyAmAM praviNu gurUdvArAja karI zakAya che ane tethI ja phAyado Ape che. anubhava jJAna vinA pustakapaThana karanArA vidvAnA gaNAze. vastutattvanA niNu cAnI vAte karaze. paNa karce raste thaI paramazAMti anubhavavI ? amuka mA lAgu na paDayA tA khIjo kaceA mAga Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (80) levo? AgaLa amuka bhUmikA sudhI jaIne aTakyA chIe tyAra pachI AgaLane mArga kevI rIte cAlu kare ItyAdi nizcaye te te raste cAlIne anubhava karanAra gurU sivAya bIje koI kahI zakavAne nathI. dIvAthIja dave thAya che. aMdhakArathI prakAza naja thAya. gurUAdamAM zraddhA rAkhyA sivAya mAga hAtha lAgave muzkela che. rasto bhUlele mANasa kadAca zodhakhoLa karatAM acAnaka mULa rastA upara AvI jAya che ema kadAca banavAgya che paNa tevA dAkhalA te vIralaja bane che. raste batAvanAra upara zaMkA rAkhanAra tyAMthI AgaLa vadhI zakto nathI. tenA manamAM zaMkA thAya che ke A raste nahiM haze ? A zakone laI te tyAMthI AgaLa vadhatuM aTake che eTaluM ja nahi paNa koI vakhata te te sthAnethI, eTale aDadhe rastethI paNa tene pAchuM haThavuM paDe che. mATe tema na karatAM je mANasane jeTale anubhava hoya teTale anubhava tenI AgaLathI le. teTalA AgaLa vadhavuM, ane tyAra pachI tenAthI AgaLa vadhelAne pUchavuM. ATalo raste tame AgaLa cAlyA che tethI tamArA hRdayamAM vizuddhI thavI ja joIe. A vizuddhInA baLathI tamane tamAre rasto batAvanAra, tamArA adhika AMgaLa vadhelA gurU avazya maLavA ja joIe. vAta cokkasa nizcaya rAkhe. IcchA che tyAM mArga che. vIddha che tyAM paramAtmA paNa hAjara thAya che. te bIjAnI vAta zI karavI? vaLI atyAre ApaNane pUrNa sthitinA gurUo kAma para lAgavAnA nathI. ekaDA AvaDatA na hoya tyAM bI. e. thayela mAstara pitAnuM jJAna ApaNAmAM zI rIte nAkhI zakaze? temanA prauDha vicAronI asare A bALaka jevA hadaya upara zA kAmanI che? Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ha C (29) mATe atyAre tamArAthI adhika guNavAna rastA jANanAra tamane je ekAda pagathIyuM AgaLa caDAvavA sama DAya tenAM upara teTalI zradhdhA rAkhI eka pagathIyuM paNa AgaLa AveA. tame eka pagathIyuM paNa AgaLa AvyA eTale bIje pagathIe caDAvavA mATe tamArA sArU khIjA mahAtmA taiyAra ubhA che. tamArI rAhu joI te khATI thAya che, paNa tamAre eka pagathIyuM caDavu nathI ane khATI baDAInI vAtA hAMkavI che ke atyAre tevA gurU nathI. gurU AvA che ne tevA che teA pachI tamArA mATe khIje koI C * rastAja nathI, mATe IcchA thaI hoya paramAtmAnA mArgamAM AvA, mahAtmAo caDhavAne taiyAra haiA tA. AgaLa tamane madada devA taiyAra che. AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTa karavuM, ajJAnane haThAvI jJAnI thavuM. meAhane haThAvI nirmAha thavuM. kamane haThAvI niSkama thavuM, avaraNane haThAvI nirAvaraNa thavuM, bhrAMtine dura karI bhrAMtirahita thavuM, mAyAne haThAvI svarUpastha thavu, prakRtithI para thavu, brahmasvarUpa thavuM, siddhasvarUpa pragaTa karavuM ItyAdi aneka judA judA zabdomAM kahevAtA eka lakSyane prApta thavuM, AmAM koIne koI jAtanA vAMdheA nathI. vAMdhA ke zakA mAtra je thAya che te sAdhanamAM phera che. A sAdhananA phera teA rahevAnAja. kAraNa adhikArI sAdhako judA judA adhikAravALAM hAvAthI darekane eka sarakhu ja sAdhana hAya tema khanI zakeja nahi. jene jeTaleA je jAtanA roga hAya tene teTalI halakI ke bhAre te jAtanI devA lAgu paDavAnI. eka tAvanA daradImAM paNa vividha jAtanI prakRtivALA daradIne anusAra judI judI davAo ApavAmAM Ave che. kaneA tAva, pittanA tAva, ajINunA tAva, parizramaneA tAva, garamIne tAva ane viSayavikArane tAva-eTale meAhunA tAva--ItyAdi tAvanA pramANe davA paNa koI ne jIlAkhanI, koIne kvInAInanI, koine bhukhyA 2 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 82 ) rAkhavAnI, koIne vizrAMtithI nidrA levAnI, koIne kayAtAnA ukALAnI, ane koIne ISTa manuSyane samAgama karI ApavAnI-ema judI judIja apAya che. - AvI rIte koI malIna vAsanAvALAne karmakAMDanI (kriyA karavAnI jarUrIyAta hoya che. keI vizeSa viSayavikAravALA adhikArIne tapa karavAnI jarUrIyAta hoya che. koI komaLa ane zraddhALu hRdayavALAne bhagavAnanI sevA bhaktibhAva upAsanA karavAnI jarUra che, ane koI tenAthI AgaLanA adhikArIne AtmajJAnane ja bodha ApavAnI jarUrIyAta hoya che. gurUo te tenI yogyatAne nirNaya karI koIne kriyAne niSedha kare che, koIne kriyAmAM pravRtti karAve che, koIne tapa karAve che, koIne tapane niSedha karI jJAnamAM joDe che. Ama adhikArI paratve upadeza apAyeluM hoya che, tyAre bIjA mArganI gauNatA karavAmAM Ave che, ekane kriyAno niSedha karyo ane jJAnanI mukhyatA karI temAM pravRtti karAvI. A pravRtti niSkAraNa karAvI nathI. adhikArI vinAnAe te vAta na samajI zakatAM zaMkA kare te banavAyogya che. paNa je vAtane gurue niSedha karyo che te vAtane niSedha te adhikArI mATe ja karyo hoya che kAMI sarva adhikArI mATe te niSedha karyo nathI. te adhikArI kriyAkAMDa karI zuddha aMtakaraNavALo thaye hoya che, bhakita karI sthira cittavALe thaye che, have tene jJAnamArgamAM pravRtti karAvI AtmAnA zuddha svarUpane bodha ApI svarUpamAM sthira karavAnuM hoya che. A vAta bIna adhikArI gurU-ke ziSya na samajIne, pustakamAM lakhelI te te bIna upara bhAra mUkIne te te sAdhananI mukhyatA karI bIjAne niSedha kare che. kriyAmArga uthApe che, athavA jJAnamArga uthApIne kevaLa kriyAmArga thApe che, Ama karatAM teo moTo anyAya kare che. AvA bIna adhikArI manuSyanAM Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 83) banAvelAM zAstro ke prarvattAvelA mata, paMthe e zaMkAnA sthAna bane che. jeo pote vastusvarUpane pAra pAmyA nathI te parane pAra kema utArI zake? A eka vastune niSedha amuka adhikArI paratve karatAM te gurUnA hRdayamAM tethI judI jAtanA adhikArI paratve tene vidhi pratipAdana karavAne Azaya hoya cheja. paNa keTalIka vakhata amuka adhikArIne uddezIne je belAyuM ke lakhAyuM che te pramANe tene Azaya na samajanArAo pAchaLathI tevI mukhya gurunI mAnyatA hatI Ama mAnI te pramANe pravRtti calAve che jethI AjakAla. ekaja sAdhyamAM ane ekaja dharmamAM aneka mata-5the ubhA thayelA jaNAya che.' ' kharI rIte vicAra karIe te ekI vakhate lakhavA ke bolavAmAM badhI bAjuonI pUrNa hakIkate AvI zakatI nathI. eka lakhAtI ke balAtI bAbatamAM bIjI kahevAnI ke lakhavAnI bAbato ghaNuM rahI jAya che. paNa mukhya gaNapaNe jyAre je prasaMga cAlatuM hoya ke je adhikArIne uddezIne vAta cAlatI hoya che teja mukhya rIte belAya che, AthI tenA hRdayamAM bIjI bAbate kahevAnI na hatI ke Aja kahevAnI hatI ane bIjI niSedhavAnI hatI. AvuM dhAraNa kadI nakkI karI na nAkhavuM. zaMkAe A vividha sAdhanAmAMthI uThe che chatAM madhyastha daSTi rAkhI pUrvApara vicAra karI adhikArIonI mukhyatA, gINatA, samajI vicAravAnuM sAdhake A vAtane nizcaya karo eTale sarva zaMkAenuM samAdhAna svAbhAvika thaI jaze. samyagudaSTivALo manuSya, game te apekSAthI vAta karANI haze te apekSAne A dizAe eTale A upara kahelI gauNa mukhya adhikArI anAdhikArI bAbatanuM lakSa dhyAnamAM rAkhI tenuM nirAkaraNa karI leze to kAkAne avakAza maLazeja nahi. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (84) kAMkSA-icchA. bIjuM dUSaNa.. samyagadaSTi jIva Aleka ke paraleka saMbaMdhI punyanA phaLanI AMkAkSA-icchA karatA nathI kemake te punya phaLe idri tathA manane vyAkuLa karAvanArAM ane Azakti ke abhimAna karAvI pariNAme dukha ApanArAM che, . - AtmAnuM zuddha svarUpa prApta karavuM che, janama maraNa rahita paramazAMti anubhavavI che. A nizAna majabuta bAMdhI tenA tarapha cAlavAne prayatna zarU rAkhe. tamArA A nizcayane DelAvavA aneka vidane ADAM Avaze, aneka lAlaca ADI AvI ubhI raheze, vividha prakAranA camatkAra anubhavavAnI IcchAo thaze, paNuM tenA tarapha tame jarA paNa lalacAyA-tamArA cAlu nizciyathI DegyA te jarUra samajaje ke tame tamArA mArgamAMthI patita thavAnA ja. ane pAchA A cAlu paramazAMtinA mArgamAM AvavAne tamane mAIlanuM AMtarUM paDI jaze. hajAra varSa sudhI pAchA prayatna karaze tyAre A mULa mArga meLavI zakaze ke nahi paNa meLavI zako. kAraNa e che ke, meha, ajJAna, mamatA, iMdriyenA viSaye e eTalA badhA AkarSaka che, eTalA badhA AtmabhAna bhUlAvanArA che, eTalA badhA satya nizAnathI ke kartavyathI dura kheMcI janArA che, ke tene khare nizcaya ghaNuja suma-bArika vicAra vinA thaI zake tema nathI athavA tene anubhava jene thaye heAya che tene ja khabara paDe che, athavA mahAtmA jJAnI puruSe ja jANe che. eka bhUla aneka bhUle utpanna kare che. jema jema AvaraNa vadhatuM jAya che, tema tema sukSmajJAna DhaMkAtuM jAya che. tivra buddhi cAlI jAya che. sada ane viveka nAza pAme che. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (25) 9-1 katta vyAktavyanuM bhAna rahetuM nathI. pariNAme AvaraNutA mahAt ejAthI saMsAra pravAhamAM taNAvuM paDe che. - *, AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTa karavuM te dhama che. A sivAya khIjuM kAMI paNa prApta karavAnI IcchA karavI te adhama che, A IcchA kayAre thAya che ke jyAre AtmAnA zuddha svarUpa upara anAsthA thAya che, tenA uparanI prIti ochI thAya che, temAM kharU' sukha bhAsatuM nathI, ane pudgala jaDa padArtha - anAtma vastune viSe satya sukha bhAse che, tene laine anya anya mata, paMtha tarapha te dorAya che. jemAM koI paNu maMtrataMtranA camatkAra jaNAya che, kAMi labdhi, sidhdhionA 'anubhava jaNAyuM che, tevA gurUonuM zaraNa le che, tevA deva devIAne mAne che, upAsanA kare che, ane mananI IcchAone jyAM tRpti maLe tevA mArgomAM praveza kare che, paNa A khAkhatamAM te ThagAya che. prayatna vinA vastunI prApti thatI nathI. tyAM paNa prayatna tA karavA paDe cheja. punyanI adhikatAthI te vastu maLe che. punyanA abhAve tevI zaktio maLatI nathI. kadAca prakhaLa prayatne te zaktie meLave che tathApi janma, maraNu Adhi vyAdhi, upAdhi AchI thatI nathI. parama zAMti maLatI nathI. te vastu ke sattAnA upabheAgathI vAsanA vRdhdhi pAme che. abhimAna adhika thAya che. STi prApti ane aniSTatAnA saMcAgathI rAga dveSa thAya che. pariNAme azAMti janma maraNu thayA kare che. Ama je anitya vastu che. duHkharUpa che, anAtmasvarUpa che, te vastu meLavanArA sava prayAseA duHkharUpa nivaDe che. tRSNA vRddhi pAme che. ane satya sukha mATe phrI pharIne paNa pAchA te satyanA rastA paraja AvavAnI tene ja paDe che. keTalIka vakhata judA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 86) judA adhikArIone judAM judAM sAdhane sevatAM joIne te te sAdhane sevavAnI IcchA thAya che eTale sadgurUe tene je mArga sAdhana batAvyAM hoya che tene paDatAM mUkI aradhAM anubhavelAMsevelAM sAdhanane tyAga karIne te anya adhikArIthI sevAtAM sAdhane sevavA lAge che, paNa pitAnI alpabuddhithI A mArgamAM cAlatA te kayAya che. A satyanA mArgamAM bhomIyAnI purNa jarUrIyAta che. bALaka yuvAna, rogI, nirogI ane vRddha e sarvane eka raste hoto nathI. sarvane eka sarakhuM sAdhana hatuM nathI. ekaja mArgamAM sarve cAlI zake ja nahiM. temanI lAyakAta joIne anubhavI gurU temane mArga nakkI karI Ape che ke tamAre te Aja raste cAlavuM. A saDaka choDavI nahi-raste bhale cakAvAne che paNa tamArA mATe te ja upayogI-hitakartA che. paNa A jIva te kabula karato nathI. kAraNa ke pitAnI AgaLa ubhe mArge-ADe raste moTA patharAone ThetA vikaTa mAgane oLaMgatA, vagara cakrA lIdhe jema AbujI ke siddhagIrIjInA pahADa upara aneka mANaso cAlyA jAya che tema temane cAlatA joIne te paNa te raste javA Icche che. pariNAma e Ave che ke ekAda meTe paththara ADe AvatAM te aTakI jAya che-ubhuM rahe che. tene elaMghavAnuM baLa hetuM nathI eTale te raste te jeTale caDa hato tyAMthI teTale nIce utarIne pAcho mULa cakrAvAne mArga grahaNa kare che, ane potAnA sahAyake - sAthe cAlanArAothI paNa pAchaLa paDI jAya che. eTale cakA lIdhA pachI tene bhAna thAya che ke, mane gurUe A raste cAlavAne pharamAvyuM hatuM. A vikaTa mAgane ullaMghana karanArA uttama adhikArIo baLavAna hatA, temaNe atyAre huM je sAdhane sevuM chuM. te pahelAM sevelAM hatAM, A rastA dvArA pitAnuM baLa keLavyuM hatuM potAnA mananI malInatA dUra karI hatI, ekAgravRtti temaNe sidhdha karI hatI, malIna vAsanAone tyAga karyo hato, tene Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 87 ) laIne A vikaTa paNa najIkana-nirAlaMbanatAvALA-nirAdhAra mAga temane mATe yogya ja hate. ATalI zakti ke pavitratAnA abhAve mArA mATe te mA durgama hatuM; ane che, have mAruM DahApaNuM eka bAju mUkI daI sadgurU mane je kaheze te mArge ja prayANa karIza. chevaTe te A nirNaya para Ave che ane uMcA adhikAranA pustaka vAMcI laIne, ke koI uttama adhikArInI vAte sAMbhaLI laIne adhikAra AvyA sivAya te raste cAlavAnuM baMdha karI potAnA adhikArane mArga grahaNa kare che. . asthira ke capaLa manavALA azradhdhALu manuSya A mArgamAMthI vAraMvAra pAchA haThe che. AnA karatAM koI sahele mArga haze? AthI keI sugama mArga batAvaze? ema mAnI eka sAdhana cheDA vakhata sevI te hajI pUruM thayuM nathI, teTalAmAM sAMbhaLyuM ke amuka mahAtmA purUSa che te cagya ane sahele rasto jANe che eTale pite tenI pAse jaIne mArga pUche che. mahAtmAo te dayALu hoya che eTale tene rasto batAve che ke A pramANe varnAna karaje. te pramANe cAra cha mAsa prayatna karyo. paNa azradhdhAne asthiratAne laI joIe te prayatna na thavAthI phAyade barAbara tarata na jaNAye, eTalAmAM sAMbhaLyuM ke amuka mahAtmA gavidyA jANe che ane manane vaza karavAnA prANAyAmAdi sArA rastA batAve che, ane siddhio paNa hAla prApta thAya che. tevI vAta karatA hatA vagere. A vAta lekanA mukhathI sAMbhaLI te sAdhanane paDatuM mUkI gaye te gurUnI pAse. gurU paNa ganI ane siddhionI lAMbI lAlace batAvI, pitAnI hAjatejarUrIyAte tenI pAsethI pUrI pADe che tyAra pachI rasto batAve che, paNa AhI kayAM jamavAnI vAta hatI? A te te karatAM paNa vikaTa mArga. cha-bAra mahinA abhyAsa karI thAka, pariNAma zUnya AvyuM ane zUnya AvavuM ja joIe.kAraNa ke Ate unmAga Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (<<) unmAga hatA-viparIta mA hateA-abhimAnanA mA hateA- zaktinI, siddhionI IcchAnA mAga hatA. abhimAna vadhAranAra mArga hatA. kevaLa dekhAvaDA ADaMbarane jamAte, chevaTe gurUe hAtha khaMkheryAM ke huM zuM karU! tame abhyAsa kayAM kare che? tamArA ja vAMka che. amArA mArgamAM te ghaNI ja zakti che paNa tame adhikArI nathI ke utsAhI nathI. A mahAnAM batAvI hAtha kha MkherI nAkhyA. thaI rahyuM. lAMkhA vakhatanI mahenata, vakhatanA bhAga, dhanane bhega ApyA chatAM asthiratA ane AtmamAga mAM DhAranAra gurUnA abhAve pariNAma chevaTe zunya ja Ave che. Ama aneka AzA, IcchAne lai A jIva sadgurU ane sanmAnA abhAve aneka vAra Ara prayatnamAM niSphaLa niveDe che, paNa jyAre sava IcchAonA tyAga kare duniyAmAM manAvAnI, pujAvAnI, meATA kahevaDAvavAnI, dharmapathA calAvI mAna khATavAnI, ItyAdi sava AzAone tilAMjalI ApavAmAM Ave che. sava IcchAethI nirAza thaI jAya che, kevaLa AtmasvarUpa ja prApta karavuM che peAtAnuM ajJAna ja haThAvavuM che te sivAya bIjA badhA krutta byAne rajA Ape che tyAre ceAgya sadgurU maLe che, tenA vacana upara pUrNa zradhdhA rAkhI, te nispRha, nirAbhimAnI je mArga batAve che tene pUrNa premathI Adare che tyAre A jIva pUrNa zAMti pAme che. peAtAne kRtA mAnI nirbhaya ane che. A sivAya AzA-icchAone laIne paribhramaNa ja karavuM paDe che. A samyagdRSTinuM dUSaNa kahevAya che. tenA tyAga karavA e samyagdarzananA mArga che. vicikitsA-niMdyA. trIjuM dUSaNa. AtmAnA mArgomAM cAlanAra mahAna purUSAnI niMdA na Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( te ) . karavI, duHkhadAyaka saMcAgeAthI udbhajIta na thavuM, apavitra padyaHrthAnI durgaMchA na karavI, Anu nAma avicikitsA kahe che. AthI viparIta vattanane vicikitsA, A vicikitsA sabhyagUdRSTine duSita karanAra hAvAthI duSaNarUpa che. ghaNI vakhata manukhyAmAM dharmane nAme dharmAdhapaNu hoya che, tene lai pote je dharmonA netAene ke anuyAyIone mAnatA hAya che tenAthI khIjA dharmanA netAo ke dharmonuyAyI mahAna purUSonI ni MdA karavAmAM te jIva jarApaNa zaMkA khAtA nathI, ke pAche haDatA nathI. satyane mArge cAlanAra mahA purUSAnI nidA karavI tenA jevuM bIjI koI pApa nathI. te manuSya peAtAne du bhakhAdhI kare che eTale tene satyanA mArga kadI hAtha lAgatA nathI, kAraNa ke tene satyanA upara ja dveSa thayA che. A dveSa eja anaMtAnubadhI kaSAya che. AnA javA sivAya dharmanI prApti thaI zake ja nahi. jyAre manuSya anyanI niMdA kare che tyAre te peAtAmAM eka jAtane maLa ekaThA kare che. jyAre bIjA manuSyanI kALI bAjI jovAmAM Ave che, tyAre te malIna maLane ke durguNane AmatraNa karAya che. jue ke A durguNa jonAra manuSya bhAna bhuleleA heAvAthI eTale AtmabhAvamAM jAgRta na heAvAthI, sAmAnA durguNu tapAsatAM zuM zuM kriyA peAtAmAM thaI tenuM tene bhAna hAtuM nathI. chatAM manuSyanI A kALI khAju tapAsatAM tenA malIna saMskAra tenA hRdayamAM paDe che. A maLa jema jema ekaThA thAya che tema tema tenA hRdayamAM vividha prakAranA vikSepe utpanna thayA kare che. jema peTamAM maLa ekaThA thayelA hAya, sArI rIte jAmI gayelA hAya tA vividha prakAranA roga utpanna kare che. peTamAM dukhAvA Adi thayA kare che te maLane jhulAma Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (90) levAthI ke upavAsAdi karavAthI kADhI zakAya che. A maLa javA pachIthI ja tenA peTamAM zAMti rahe che. nahitara te maLa bharelA hAya tyAM sudhI avyavasthita sthiti zarIranI thayAja kare che. AvI ja rIte anyanI niMdA karavI. ke doSa grahaNa karavA, rUpa eka jAtanA maLa manamAM ekaThA thAya che. A maLamananA mela jyAM sudhI hRdayamAM hAya che tyAM sudhI kAI paNa dhArmika kriyAmAM mana sthira thatuM nathI. temAM vividha prakAranA vicArarUpi vikSepo AvyA kare che. A ThekANe jema zarIrane maLa dUra karavA jIlAkha ke lAMghaNu karavArUpa-upacAra karavA paDe che, tema manane paNa zuddha karavA mATe peAtAnA doSa tapAsavA ane anya vyaktimAMthI guNa graheNu karavArUpa jIlAkha levA joI e. anya sava vyaktimAMthI jema jema guNa grahaNa karavAmAM tema tema A jIlAkhanA jorathI potAnA doSarUpa maLa bahAra nIkaLI paDaze. ane tema thatAM mana paNa zarIranI mAphka maLa vinAnuM thavAthI niLa ane svastha thaze. mA Avaze te avicikitsAne khIjo a duHkhadAyaka saMcAMgAthI udbhajIta na thavuM te thAya che A vAta kharI che ke kamaneA udaya hAthamAMthI chuTelA khANanI mAphka ApaNe Adhina nathI. jevI jevI lAgaNIthI je je kALe kama aMdha karyo che. tevA maLa ke nikhaLa tIvra ke maMdarasa te udaya AvavAnuM ja ane te pramANe sukha duHkhanA anubhava thavAnA ja, IcchA haiA ke na heA tenA upaleAga tA karavA paDavAnA ja. karelAM kama bhAgavyA sivAya tI karadeva ke avatArI purUSaSa jene gaNavAmAM Ave che tevAonA paNa chuTako thatA nathI, te khIjA prAkRta (sAmAnya) manuSyAnI te vAtaja zI karavI ? matalakha ke kavipAka sane bhogavavA paDe che. AMhI eTaleA vizeSa che ke jene samyagdaSTi thayelI teNe Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (91) to A sthaLe bahu sAvaceta rahevuM joIe, je je duHkhadAyaka saMge utpanna thAya che te sarva sayoga ApaNA karyA sivAya te prApta thatA ja nathI. koInuM kareluM koI bhagavato ja nathI. anyanuM kareluM anyane maLI zake ja nahi. A niyama barekhara samyagudRSTine dhyAnamAM jANavAmAM hoya che, A niyamane nizcaya thAya che tyAre te samyagudaSTi prApta thAya che, A nizcayane laI samyakdaSTi karI paNa kilaSTa karmanA udayathI himmata hArate nathI paNa ulaTo sAvaceta thAya che. te cokkasa manamAM mAne che ke je manuSyamAM A kama pedA karavAnuM paNa baMLa heya che tene teDavAnuM ke anubhavavAnuM, eTale sahana karavAnuM paNa baLa tenAmAM hoya che. vizeSa eTale che ke ajAgRta dazAmAM, bhAna bhUlAyelI ajJAna dazAmAM A karmo baMdhAyelAM che. atyAre have jAgRtadazA che te te sarva karmo mAre samabhAve bhogavI levAM karma toDavAnuM je baLa kahevAmAM AvyuM che te vAsanArUpa karma mATe che, eTale jeno nikAcita baMdha bAMdhela nathI, tene mATe te vAta che. ajAgRta avasthAmAM karAyelA saMkalpa, vividha prakAranI lAgaNIo. IcchAo, rAgadveSa, abhimAnanI vRttio, te sarvanA baMdha pADayA sivAyanA mAtra ekaThAM thayelAM pudgale hoya che te, saddavicArothI, jaDa citanyanA vivekathI, satapurUSonI sobatathI, ke pazcAtAparUpa tapanI madadathI toDI zakAya che-te karmone vikherI nAkhI zakAya che. paNa je karma nikAcitabhAve daDha karavAmAM AvyuM che, prArabdharUpe nirmANa thaI cukyuM che te karma te bhegavavAthI ja chuTI zake che. tene mATe bhegavyA sivAya bIje raste nathI. A samyagadaSTi jIva A kama bhegavatI vakhate eka mahAna lAbha meLave che ane te e che ke, tene AtmabaLa upara pUrNa zraddhA hevAthI te karmanA udayane AvakAra Ape che, ane Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (92) kahe che ke tame mArI pAse bhale AvyA. tamAre je karavAnuM hoya te sukhethI kare. je sukha duHkha ApavAnuM hoya te bhale tamArI IcchAnusAra Apa, ame tame je kare, ke karAvo te karavAne taiyAra chIe. paNa yAda rAkhajo ke have pharIne tamAre AdhIna ame thavAnA nathI. kAraNa pUche te eja javAba che ke tamane bhAgavatAM ame jAgRta chIe. jarA paNa AnAkAnI karyA sivAya ame bhegavIe chIe. tamArA AvavAthI ame jarA paNa rAga, dveSa, harSa, zeka karavAnAja nathI. tame amArA bhalA mATe AvyA che ema ame mAnIe chIe. tamArA AvavAthI amArA AvaraNane beje thavAne che, amArI svarUpa jAgRti vizeSa tivra thavAnI che. ajJAnIonI mAphaka ame tamArAthI bhaya pAmavAnA nathI ke hAyavoya karavAnA nathI ke tamAro tiraskAra karI garvita paNa thavAnA nathI. ame te je chIe te chIe. tamane paNa jenArA chIe. tamArA AvavAnI ke javAnI jarA paNa asara amArA svarUpa upara thavAnI nathI. . A kAraNathI samyaphadaSTi jIva game tevA viSama prasaMge ke, pratikuLa saMgothI uDhejIta thatuM nathI. A vicikitsAne trIjo artha e karavAmAM AvyuM che ke te apavitra padArthonI durgacchA karatA nathI. A samyagadaSTi jIva samaje che ke te apavitra padArthomAM aneka svabhAve rahelAM che. pitapotAnA svarUpane te padArtho A jI samakSa raju kare che, eTale te padArtho ema jaNAve che ke, ame amAre svabhAva tamArI samakSa pragaTa karyo che. tamane egya lAge te. grahaNa kare-gya na jaNAya te upekSA kare. amane tame mAnaja Ape ke grahaNa kare ema kahevAne amAre jarA paNa Agraha nathI. jevA svarUpe ame chIe tevA svarUpe tamArI sanmukha Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 93 ) hAjara thayA chIe, kahevAnA Azaya evA che ke padArthomAM aneka svabhAve che. je uttama padArtho dekhAya che te nimitta pAmIne thADAja vakhatamAM adhama svabhAve dekhAva Ape che. jeA ghaNAja adhama rUpavALA dekhAya che te khIjA nimittane pAmI peAtAnuM svarUpa badalAvI uttama svarUpamAM tamArI sanmukha hAjara thAya che. je padArtha tame ghaNIja IcchApUva ka tenI su MdaratA ane mIThAzane lai hamaNAMja khAdhA hatA tenA vicAra kare ke, tamArA peTamAM javA pachI zI vyavasthA thaI che? viSTA thaI che. je 'bahAra' nIkaLyA pachI tame tamArA hAthane paNa ghasI ghasIne dhAI. nAkhA che, teja viSTA pAchI khetaramAM khAtararUpe bhaLI, vAvela chADavAmAM pariNAma pAmI. sudara zAka, anAja ke vAdarUpe tamArI sanmukha nATakanAM pAtrAnI mAphaka suMdara svAMga (veSa) dhAraNa karI pALe peAtAnA pATha bhajave che. tyAre tameja pahelAM tene tiraskAra karyAM hatA te vAtane bhUlI jaI,A mAyAnA meAhaka svarUpane Adhina thaI pAchA pharI haSapUrvaka tene Adara ke svIkAra kare che. A te eka namunA tarike eja dRSTAMta che. AvI rIte AkhI duniyAnI sarva vastuo mATe vicAra karaze! te! AvIja dizAmAM tamane sarva vastuonA AveAja nizcaya thaI zakaze. have A vastuone tame puche ke tame Ama kema ? lImaDAne pUche ke tuM kaDavA kema che? AMkhAne pUche ke tuM mIMThA zA mATe? Ane javAba te zuM Apaze ? te emaja kaheze ke A kAMI tamArA prazna che? amAre svabhAvaja evA che. enA uttara khIjo kAMI nathI.tame jJAtA haiAvAthI ame amAre svabhAva tamArI samakSa dekhADI ApyA che,tamane ceAgya lAge teA amAre svikAra karA ceAgya nalAge teA upekSA karA, amArUM nAma keTalAeka saMpradAyavA LAe mAyA kahe che, te vAta kharI che. kAraNa ke ame vividha prakAranI AkRtiemAM amArUM svarUpa badalAvyA karIe chIe ane A / Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (94). amane jANanAra amAre pati AtmA tene Adhina karavA mATe vividha prakAre tenI AgaLa nAcyA karIe chIe. te jyAre jAgRta hoya che tyAre amArA hAva bhAva ane vividhatAmAM moha na pAmatAM amane taTastha rahI joyA kare che. jyAre te AtmabhAna bhUlAyeluM hoya che tyAre amAre svikAra ke tiraskAra karI rAga dveSamAM phasAya che. rAga dveSa kare che. A tenI bhUlanA badalAmAM ame tenuM vizeSa bhAna bhUlAvIne amArA jevI sthitimAM lAvI mUkI eTale vividha prakAranAM zarIro dhAraNa karAvI A bhivamaMDapamAM amArI joDe nacAvIe chIe-pheravIe chIe. te jyAre jAgRta thAya che tyAre pAche amArI sebata mUkI daI, taTastha daSTA tarike amane joyA kare che. A amArI sthIti che. A sarva kahevAnI matalaba e che ke, samyakdaSTi jIva A jaDa pudagalanA dharmothI sArI rIte mAhitagAra hovAthI tenA sArAM ke naThArAM rUpathI sugaMdhI ke durgadha svabhAvathI keIpaNa rIte Azcarya ke kheda pAmatuM nathI. temAM rAga dveSa karatuM nathI. tenI vividha prakAranI AkRtiomAM lepAta nathI ane te sarvanI upekSA karI potAnA svarUpa tarapha lakSa ApI, samabhAve pravRtti karatA rahe che, eTale ISTa padArthone Adara Apate nathI, aniSTa padArthone tiraskAra nathI. A kAraNathI te pitAnI nirmaLatAmAM vadhAre karato rahe che zuddha svarUpa tarapha lakSa hovAthI AvaraNane toDatuM rahe che. kudaSTinI prazaMsA na karavI. je jIvonI duniyAnA viSaya tarapha daSTi che, IbrAniSTa padArtho tarapha prIti aprIti che, suMdara asuMdara padArtho tarapha rAga dveSanI lAgaNI che, IdrinA viSaye meLavavA mATe vividha prakAranAM vrata, tapa, japAdi anuSThAna karI rahelA che, manane Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (91) uttama game tevA deva, manuSyAdinA adhikAra ane viSayene meLavavA mATe aneka prakAranA tyAga vairAgyanA mArgo grahaNa karI te mATe vividha prakAre kaSTa kriyA karI rahyA che. A sava kudRSTi kahevAya che ane je AtmAne zuddha karavA mATe gRhasthadha mAM rahIne, ke tyAgamAga grahaNa karIne aneka prakAre peAtAnA adhikAra ane vizuddhinA pramANamAM prayatna karI rahyA che te sudRSTi che. jaDa-pudgala-mAyA temAM jJAna nathI. vividha svarUpe tenA AkAre badalAyA kare che. matalaba ke eka svarUpe te rahI.. zakatA nathI tene jaDa svabhAva che. AtmAne caitanya svabhAva che. te jJAnasvarUpa che. sa kALe tenI hayAti hAya che. jJAna svarUpa ane caitanya svabhAvavALA hovA chatAM AtmA, jaDa-pudgalamAM brAMtithI AkarSAya che. kheMcAya che, tene meLavavA mathe che. te maLavAthI harSa pAme che. nahi maLavAthI kheda dhare che, tenA vicAga thavAthI raDe che. mATe tene kudRSTi kahe che kemake te peAtAnA svarUpane bhUlI, pAtAnI jAtane bhUlI, vijAtIya padArtha tarapha pravRtti karI rahyo che. uttama jAtivAna hAvA chatAM nIca jAtivALI pravRtti karanAra adhama ke nIca gaNAya che. temaja Atma suSTi haiAvA chatAM tenI vijAtIya taraphanI pravRttine laI te kudRSTi kahevAya che AvI kudRSTine dhAraNa karanAra manuSyA ke jIvA kudRSTi kahevAya che. temanI prazaMsA na karavI. viparIta mArge cAlanAra manuSyanI pravRttinI prazaMsA karavI te tenA mArgone uttejana ApavA kharAkhara gaNAya che, ane tethI te prazaMsA karanArane samAja taraphanI ke, leAkeA taraphathI zAsana-ke IMDa bhAgavavA paDe che. temaja A AtmA, A jaDa vastue tarapha prIti rAkhI Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 6 ) tene meLavavA mATe prayatna kare che tyAre te potAnA svarupathI viparIta mArge pravRtti kare che tenI prazaMsA-karanAra-tene anumadana ApanAra tenA A viparIta vartanane anamedanauttejana Ape che, tene AMtare dharmasamAja taraphathI tenA samyagadaSTipaNAne malInatA prApta thavArUpa ke nAza thavArUpa daMDa maLe che. matalaba ke manuSya A kudaSTionI prazaMsA kare che tenAmAM je samyagadaSTi prApta thayelI hoya te te malIna thaI jAya che, ane te prApta na thaI hoya te tenA ADe majabuta karma AvaraNanI khaDaka ke dIvAla ubhI thAya che ke jethI tene pitAnA svarUpanuM bhAna, ke AtmaprakAza maLavo muzkela thaI - AtmasvarUpane oLakhyA sivAya, tene vizuddha karavAnI lAgaNI sivAya, Aleka ke paralekanA sukhane mATe lAMbA Ayudhya mATe dhanane mATe, adhikAra mATe, padavI mATe, mAna mahatvane mATe, yazakIrtine mATe, strI mATe, pati mATe, putra mATe zatrune nAza karavA mATe, rAjA, cakravata, vidyAdhara, deva, iMdra ItyAdi pada mATe je je tapazcaraNa karavAmAM Ave che, je je kriyAo karavAmAM Ave che je je vrata anuSThAna karavAmAM Ave che te sarvemAM idrinA viSaya sukhanI ke abhimAnanI lAga nAM jherI bIja hevAthI tene kudaSTivALI pravRtti kahe che. A pravRttithI saMsAranI vRddhi pAme che. karmanA bIjene nAza thata nathI paNa ulaTuM tene poSaNa maLe che. mATe A pravRttine sudaSTinI prazaMsA karavAvaDe tathA AtmA tarapha pravRtti karavAvaDe aTakAvavI. vagara nizAnanA ke viparita nizAnavALA kiyA anuSThAna ne anumodana ApavAthI A ajJAnI manuSyanA ajJAnamAM vadhAro thAya che. ajJAnane laI viparita kiyAmAM satyamArganuM abhimAna thAya che. tethI tene ulaTuM bamaNuM nukazAna thAya che. eka manuSya Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. (97) mAga jANatA na heAvAthI teja sthaLe ubhA che, khIjo manuSya te satya mArgothI ulaTA raste prayANa kare che, eTale uttaramAM javuM joie tenA karatAM dakSiNa tarapha prayANa zarU kare che. A bemAM zreSTha koNa? vahelA koNa pecaze ? Aje AMhI ubhA che teja je cAle che tenA karatAM A bheA che tene kAI rastA batAvanAra maLI AvatAM te vahelA pahoMcaze. khIjAne te te je sthaLethI AbyA hatA tyAM pAchu AvyA pachIja prayANa zarU karavuM paDaze. AvIja rIte A viparita mArge cAlanAra, asatyamAM satyanA abhimAnInI sthiti thAya che, ghaNI vakhata AvA ajJAna kriyA karanAra ke kAMI lAlacathI tapazcaryA karanAranI leAkeA anumAdanA kare che. A anumAdanAthI ke tene uttejana ApavAthI pAte Dube che ane sAmAne A ajJAna kriyA ke tapazcaryAnuM khAtu mithyA abhimAna karAvIne sAmAne DukhAve che AnuM nAma kudraSTi prazaMsA che. AvI tapazcaryA ke ajJAna kriyAne ahAne madada ApavA karatAM tene satya mArga atAvavA--satya AtmasvarUpa samajAvavA prayatna karatA hAya athavA garIba manuSya hAya te anukapA jANIne tene potAnI meLe kamAI khAya tevA yAgya vyavahAranA mArge caDAvavAmAM Ave te pahelI kriyA karatAM A khIjI kriyAthI vizeSa phAyado thaze. ajJAnanA mArgane pASaNa ApavAthI, peAtAnA ke paranA athavA zAsananA uddaya kadI paNa thayA nathI ke thavAne paNa nathI. tyAgI hAya ke saMsArI hoya, paNa AvA viparIta prazrvattiSALA ajJAnI samudAyanI dhabuddhithI pASavA tenAthI kAIM Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (98) divasa komana ke dharmane udaya thayo nathI ane thavAno nathI, "paNa ulaTI dharmanI ke dezanI ardhagati thAya che. kudaSTine saMsarga na kara. pUrve kahI Avela kudaSTi, temanI sAthe dharmanimitta AlApara lApa belavA cAlavAne saMbaMdha na rAkhave, temanI pAse dharmanimite besavA uThavAne-ke javA AvavAne saMbaMdha na rAkha, temane paricaya rAkhavAthI samyadRSTi-AtmadharmanA zuddha vicAre salIna thAya che. - A kudaSTi chene viSane paricaya anAdikALathI che. jyavahAranA mArgamAM teo phasAyelA hoya che. vRkSanI chAyA nIce chAyA mATe-zItaLatA mATe ja besavAnuM mana thAya che, je te vRkSanI chAyA pAse javAthI ulaTI vadhAre garamI thatI hoya te tenA karatAM te vRkSanI pAse na javuM teja vadhAre zreyakArI che. jene zItaLAnI jarUra che tene mATe A vAta thAya che paNa jemane garamInI jarUriyAta hoya teo bhale temanI pAse jAya, bese ane IcchAnusAra AnaMda le. che . AtmajJAnI mahAtmAo zItaLa vakSa jevA che, temanI pAse javAthI saMsAra prapaMcanA viSamapaNathI utpanna trividha tApanI temanA satya zAMtinA upadezathI zItaLatA Ave che. tRSNa tApa bujhAya che. . . A mahAtmAo paNa kevaLa nAma dhAraNa karanAra mahAbhAe je hoya, pAMca iMdriyanA viSayo mATeja pravatti karanArA heya. ajJAnadazAmAM ja DubelA heya, AtmajJAnathI vimukha thayelA heya, kAma, krodha, abhimAna, lebhanAja Icchaka hoya te Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9) tenI sobatathI zuM phAyade thavAno? prapaMca javALAnI garamIne tApaja maLavAne ke trividha tApanI zAMti maLavAnI? kadI nahi zAMtinI AzA kadI paNa rAkhavI ja nahi jJAnadaSTi khulyA sivAya zAMtinI AzA keIe jarApaNa rAkhavI ja nahi, pANInI mAphaka jIvane heLAva tarapha-nIcANa tarapha pravRtti karavAne lAMbA kALane abhyAsa paDele che. vyavahArika AzAethI A kudaSTionI sobata karatAM te jIva nIcA mArga tarapha pravRtti kare che. kAMI sArI AzAthI-zAMti meLavavAnI IcchAothI A sthaLe AvI thayuM hoya te paNa je sthaLe te AvyuM hatuM, jyAM prakAzano AzA hatI tyAM aMdhAruM ja hatuM. te ajJAnI jIva pote aMdha kAramAM Dubate hoya tyAM tenA taraphanI prakAzanI jJAnanI AthI. rAkhavI vyartha che. samyagadaSTi thayelI hoya tevA manuSya, A lekanA pAsamAM sapaDAtA nathI, chatAM lAMbA vakhatanA paricayathI dhIme dhIme bhAna bhUlAtuM jAya che. sobata tevI asara thAya che, pariNAme samyagutraratna hArI javAya che. athavA lAyakAta gumAvI besAya che. A mATe jJAnI purUSe vAraMvAra jAgRti Ape che sAvacetI ApI jaNAve che ke, bhUlecUke paNa kudaSTione paricaya na karaze. tamArA vyavahAra mArganA levaDa devaDa-vyApAra dhaMdhA mATe game tema kare, tyAM kAMI dharmane savAla nathI, chatAM tyAM paNa jAgRti na hoya te sabatanI asara thayA sivAtha rahetI nathI. A sabatanA nivAraNa mATe jJAnI purUSe kahe che ke jema kudaSTinI sobata na karavI tema samyagadaSTivALA jJAnI, sAdhu, saMta mahAtmAonI sakhata vAraMvAra karavI. A sebala thavAthI vyavahArAdi prasaMganI halakI sobatathI thayelI maMdatAzIthIlatA dUra thaze, jAgRtine poSaNa maLaze, kudaSTinI asara nAbuda thaze, paNa je kudaSTinI sabatamAM rahyA karaze ane samyagUdaSTinI sabatathI vimukha raheze te utpanna thayela samyagadaSTine guNa naMdanamaNiyAranI mAphaka kheI besaze. : Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) naMdanamaNiyAra rAjagRhI nagarImAM naMdanamaNiyAra nAmane eka dhanADhaya gRhastha rahetuM hatuM. eka vakhata bhagavAna mahAvIradeva zahera bahAra vanamAM AvIne rahyA hatA, dharma zravaNa ane vaMdana karavA nimitte tyAM zreNika rAjA tathA bIjA paNa zraddhALu vAke tyAM AvyA. te vakhatamAM eka durdarAMka nAmane deva te risabhAmAM AvyuM. teNe vividha prakAre devakumAra ane devakumArIone pitAnI zakitathI pragaTa karI, mRta gAyana karI, pitAnI devazakti sarva sabhAne batAvI. A zakti batAvavAne hetu kAMI pitAnI zakti ke riddhinuM abhimAna na hatuM paNa dharmanA phaLamAM saMdeha karanArA ivene daDha karavA nimitte, ane je pitAnA AtmabaLanI anaMtazakti meLavI zake che te jaNAvI dharma kAryamAM utsAhita karavA nimitta, tathA je mahApurUSanA badhathI pite A zaktine pAmyuM hatuM tenI kAMIpaNuM bhakti karavI A nimitte tene prayAsa hate. , deva A pramANe bhakti, stuti vaMdana, namana karIne pitAne sthAnake game tyAre jANavA chatAM paNa sabhAnA lekone dharmamAM sthIra karavA nimitte gautama svAmIe bhagavAna mahAvIradevane pUchayuM ke prabhu! A deve ATalIbadhI riddhi ane zakti kayA zubha kartavyathI meLavI? kharI vAta che. zubha kartavyathI nAnA prakAranI riddhi, siddhi maLe che. jenuM mULa lakSa te Atmavizuddhi uparaja hoya che. chatAM jema anAja nimitte anAja vAvavA .chatAM ghAsa, kaDaba, vagere svAbhAvika-anicchAe paNa thAya che, tema Atmavizuddhi karavAnA prayatnamAM punya karma svabhAvika thAya che , ane tene laIne badhI anukuLa sAmagrIo maLI Ave che, chatAM mULa uddeza te vizuddhatAne hovuM joIe. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 101 ) * bhagavAn mahAvIradeve javAkha ApyA ke, gautama! A devane jIva, A rAjagRhInagarImAM naMdanamaNiyAra nAme eka dhanADhaya gRhastha hatA. eka divasa huM AhIM AvyeA hateA, tyAre mA upadeza sAMbhaLIne te sabhyaSTi pAmyA hatA, vaLI teNe gRhasthadhane lAyaka vrata, niyameA mArI pAse grahaNa karyA hatAM. keTalAka vakhata sudhI teNe A gRhastha sArI rIte pAnceA, paNa pAchaLathI kudRSTi--unmAga gamana karanAra, 'pAMca iMdriyAnA viSayAmAM AzaktivALA manuSyeAnA saMsarga tene vadhAre thavA lAgyA ane ane tenI samyagdRSTine peASaNa ApanAra-vRddhi pamADanAra, tathA zuddhe mArgomAM TakAvI rAkhanAra sAdhuonI-AtmaniSTa gurUonI seAbata khIlakula rahI nahi. sAdhu purUSAnI sAmatanA abhAve te tenAmAM mithyA buddhine vadhArA thatA rahyo ane sadguddhi-samyagdaSTi dhIme dhIme madre mada bhAvane pAmavA lAgI. kaMIka mizra pariNAme te kALakSepa karavA lAgyuMA. eka vakhata unALAnA divaseAmAM Ama (traNa) upavAsapUrvaka pauSadha laIne te dhakriyA karatA hatA. upa-samIpe-vasana - vAsa-upavAsa-AtmAnI samIpe rahevuM te upavAsa, upavAsanA kharA AMtargarbhita artha, AtmAnI samIpe rahevuM te thAya che, pauSadhane artha, AtmAne peASaNa ApanAra, puSTi ApanAra, AtmAnI vizuddhi karanAra, e atha thAya che. anAjane tathA pANInA tyAga karI bhukhyA rahevuM teTalA sAMkaDA upavAsanA atha nathI. te a tA upavAsanuM khAdyarUpaka che. vyavahArika artha evA thAya che kharA, paNa tenA AMtarajIvana sivAya A vahevArIka artha upayAgI thatA nathI. samyagdRSTi jIvamAM e upavAsanuM AMtarajIvana hAya che. A AMtarajIvananAM abhAve, bAhya svarUpavALA upavAsanA atha ceAkhA kADhI lIdhA pachI mAkI rahelA phAtarA jevA che. AtmAnI samIpe rahevuM te cAkhA jevuM che, tyAre khAvuMnahi te upavAsanA atha uparanA 10-1 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12). photarAM jevo che. A phitarAM upagI che. cekhAnuM rakSaNa karanAra che, paNa cokhAM vinAnA ekalA photarAM bALI nAkhavA ke pheMkI devA sivAya vadhAre zuM upagI che ? tenI zuM kIMmata che ? kAMI nahi. AtmAnI samIpe nivAsa karavArUpa AMtarajIvana sivAya A ekalA upavAsane lAMghaNa kahevAmAM Ave che. - A zarIra eka rAphaDA jevuM che. tyAre kAma, krodha, rAgacheSa, I, abhimAna, ItyAdi sarSa samAna che. mAre che sarSa ane te che rAphaDAne. tethI zuM phAyado thAya? jema rAphaDAne teDanA karAya che, tema sarSa aMdarane uDe pisatuM jAya che. kharI rIte kAma, krodha, IrSA, abhimAnane haThAvavAnAM che. AtmazAnanA prakAzathI te hakI zake che. tene bhUlI jaIekalA zarIrane zoSI nAkhavAthI-sukAvI nAkhavAthI ulaTuM sAdhana nabaLuM paDI jAya che. sAdhanane nabaLuM pADI nAkhavAthI kAMI ajJAna haThI zakatuM nathI. ' A naMdanamaNiyAra aThama-traNa upavAsa karI zarIrane nabaLuM pADato hato. paNa tenA kAma, krodhAdi nabaLA paDatA na hatA. kAraNa ke tenAmAMthI samyagudaSTi cAlI gaI hatI ane mithyAdaSTi AvI beThI hatI. samyagadaSTi e AMtarajIvanane garbha che, te cekhA samAna che. tenA abhAve A upavAsa karavArUpa pherA zuM upayegI thAya ? Ama upavAsathI nabaLuM paDeluM zarIra bIjA divase bhejana karavAthI pAchuM hatuM tevI sthitimAM AvI javAnuM. ekAda mahinA sudhInA upavAsa karAyelA manuSyanuM zarIra ekAda be mAsa pachI pAchuM pUrvanI sthItimAM AvI jAya che tyAre tenA krodhAdi kaSAye te upavAsanA divasomAM paNa prasaMge adhika dIpi nIkaLe che. tyAre A upavAsethI-ekalA upavAsothI-AtmAnI pAse rahevA sivAyanA upavAsothI kAMIpaNa phAyade thayele mAluma paDatuM nathI. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 103) bAhya upavAseA, AMtarapravRtti AvatAM vighnA-aDacaNAne dUra karavA mATe che. khAvA pIvAnA vakhata macAvavA mATe che. khAvAne lIdhe bahAra jaMgala pANI javAnuM thAya che, ALasa Ave che, dha vadhe che, vyavahAranA kAmamAM pravRtti vadhe che. A sava aTakAvavAnA uddeza khAdya upavAsanA che. upavAsane divase AraMbha AA karAya che. upavAsanA kAraNe pravrutti vyavahAranI bAhya pravRtti ochI karAya che. viSayanI icchAo upara kAbu meLavAya che. ALasa, udha, jagaMla, pANI, ane khAvApIvAnA tyAga-ItyAdi kAraNeAne lai bacelA vakhatanA dhama dhyAnamAM upayega levAmAM Ave che. Aje mAre upavAsa che. e bhAvanAne laI jANI joIne halakI pravRtti karatA jIva' aTake che. ItyAdi kAraNe khAdya upavAsa upayAgI che, paNa A upayAgIpaNu jenI AMtaradRSTi khulelI hAya teneja kAma lAge che. jenI AtmAnI pAse rahevAnI pUNu IcchA che. tene upayAgI che, te sivAyanAne teA A maLelA vakhata paNa vikthAdimAM niSphaLa jAya che. * eka paramAtmAnI mUrti jyAM padharAvelI hAya tevA madiramAM javAne mATe paNa pavitra hRdaya karavAnI jarUra che. khAraNA AgaLa ubhA rahIne huM sava vyavahAranA kAcanA mana, vacana, zarIrathI niSedha karU chuM. (nissihI nissihI nissihI) Ama traNa vAra khelavAmAM Ave che. derAsaramAM gayA pachI paNa koinI niMdA na karavI, kharAma sRSTi na karavI, vyavahArika vAtA na karavI, krodha kaSAyAkrikane teA avakAza kyAMthI apAya ? ATalI pavitratA hAya che teA tenAM darzana zuddha thAya che. te prabhunA darzana karavAnA adhikAra maLe che tyAre teja paramAtmAnI --tenA satya svarUpanI pAse nivAsa karavAnA adhikAra teA ApaNe Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (104) keTalA badhA pavitra thayA hoIe tyAre malI zake? A sarva adhikAra samyagadaSTivALAne maLI zake che. te sivAyanA eTale mithyAdaSTivALAnA upavAsa AtmAnI samIpe rahevAne upayogI thatA nathI." . eka rAjAnI pAse javuM hoya ke rAjAne ApaNe ghera padharAvo hoya to ApaNe keTalA badhA svaccha thaIe chIe ? keTalAM badhA uttama vastro dhAraNa karIe chIe ? te vakhate melAM ke gaMdhAtAM vastro tamArAM hoya, tamAruM zarIra gaMdhAtuM hoya te zuM tamane rAjA mulAkAta Apaze ? zuM tame te rAjAnI pAse besI zakaze? athavA rAjAne tamAre ghera padharAvI zakaze? nahi ja. jyAre eka vyavahAramArgamAM UpayogI rAjAnI mulAkAta mATe paNa jyAre tamane ATalI badhI svacchatA rAkhavI paDe. che to pachI A te rAjAne paNa rAjA-devAdhideva-paramAtma svarUpa tamAre zuddha AtmA paramAtmA tene tame tamArA hRdayamAM kayAre pragaTAvI zake ? tamArA hRdayamAM te kayAre besI zake ? agara tame kyAre tenI pAse jaIne besI zake ? tame tenA jevA tyAre thaI zake ke jyAre tamArA hRdayamAM rahelI viSaya kaSAyanI vAsanA-malInatA kADhI nAkhe, tamAruM abhimAna pheMkI che, tame sarva prakAranI IcchAone dezavaTe Ape, zubhAzubha karma uparanI mamatAne rajA Apo, chevaTe A deha uparanA paNa moha mamatvano tyAga karo. AvI pavitratA jyAre tamArI thaI zake tyAre tame kharekharo upavAsa karI zako. A khare upavAsa che. AtmAnI pAse tyAre ja nivAsa karI zakAya che - samyagadaSTivALA che A upavAsa karI zake che. ekAda divasane mATe paNa AvI pravRtti karavAthI dhIme dhIme tenA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 105 ) mArgamAM AgaLa vadhI zakAya che. A bAhya upavAsano niSedha karavAnA AMhI jarApaNu uddeza nathI. uddeza mAtra samyagdRSTi tarapha doravavAnA che. samyagdRSTi sAthe A khAdya upavAsa thayA vinA kevaLa ajJAnadazAthI, deDhunA nAza karI nakhAya tyAM sudhI karAtA upavAse apeAgya nathI te kahevAnA che, kevaLa A mAhya upavAsa upara * Agraha karI AMtaradRSTine bhUlI javAmAM Ave che tene jAgRta karavAnA uddeza che. nadanamaNiyAra traNa upavAsa karIne beThA hatA paNa mithyAdRSTi hAvAthI A upavAsanuM rahasya tenA jANavAmAM na hatuM, pUrve samajAyelA edha mithyASTionA vizeSa paricayathI bhUlAI gayA hatA. eghasa jJAe pote amuka dhama pALanAra che; eTale mAre Ama karavuM joIe A kAraNe tenI A pravRtti hatI. AtmasvarUpanA mArgamAM cAlanAra mahAna gurUonA abhAve jIvAne kharA rastA hAtha lAgatA nathI. hRdayanI UMDI lAgaNIvALI pravRtti vinA te satyatatva A hRdayamAM pragaTa karatAM nathI. sabhyaSTi thayA. sivAyanI kriyA aMdhananA hetubhUta thAya che. kAI paNa AzA ke IcchAthI te kriyA karAya che. viparIta prasaMgA AvI paDatAM, duHkhadAI prasaMgeA AvI maLatAM samabhAva rahI zakatA nathI. Atta, raudra pariNAma thaI Ave che. A sthaLe samyagdRSTi tenA savaLeA atha le che. vicAradvArA viSamane paNa samarUpe pariNamAve che. duHkhamAMthI paNa sukha zeAdhI kADhe che. pUrNAMkanA udaya jANI AkuLatArahita udayane veThe che. naMdanamaNiyAramAMthI sabhyaSTi rIsAI gayelI hovAthI ane Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 16 ) mithyASTi tyAM hAjara hevAthI vikaTatAnA prasaMge AtmabhAna bhUlAyuM A banAva evuM banyuM ke, unALAne vakhata hovAthI rAtrInA vakhate tene khuba tRSA lAgI, tene laI vividha prakAranA vicAre uThavA lAgyA. AtmabhAna te hatuM evuM temAM tuSAne laI A dhyAna vRddhi pAmyuM. te vicAra karavA lAgyuM ke, dhanya che teone! ke jeo kuvA, vAva, taLAva baMdhAve che, dharmopadeza"kie paNa Ane uttama dharma gaNyo che. jeo Ane dharma gaNatA nathI paNa temAM doSa batAve che teonuM kahevuM mithyA che. unALAnA tRSAtura thayelAM aneka prANIo pANI pIne zAMti . pAme che. huM paNa eka suMdara vAva havethI baMdhAvIza, mane paNa paMkhyabaMdha thaze vagere. pitAne mAthe koI saMkaTa, ke vipatti AvI paDavA pahelAM bIjAnA duHkha dUra karavA mATe jeo keIpaNa jAtanA badalAnI AzA rAkhyA sivAya potAnI sthIti ane adhikAranA pramAzumAM paropakAranA kAryamAM prayatnazIla thAya che, teo uttama gaNAya che, chatAM pitAne tevI sthItine anubhava thayA pachI paNa jeo bIjAnA duHkhene ke hAjatone jANatA thAya che ane teone madada ApavA prayatna kare che te paNa ThIka gaNAya che. naMdamaNiyAranI atyAranI pANI vinA duHkhI sthItie, pitAnI mAphaka grISma RtumAM aneka jIve pANI vinA prANa tyAga kare che, duHkhI thAya che, pIDAya che, mATe mAre tene madada karavI joIe, e sthItinuM bhAna karAvI ApyuM. tenI atyAranI sthItine mATe te vicAre gyA hatA, paNa pite je upavAsa karI-pauSadha grahaNa karI-AtmAnI najIkamAM rahevAne tathA Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (100) AtmaguNane piSaNa maLe tevI AvaraNa vinAnI sthItimAM AgaLa vadhavAno prayatna karavA nimitta beTho hate, nirNaya karyo hato-athavA tevA sAmarthya vinA paNa tevA sAmarthyane sUcavate hoya tevA dekhAvavALe je prayatna karAtuM hatuM tene lAyakanAte vAtane madada karanAra atyAranA tenA vicAro na hatA. A A vicAromAM badalAnI AzA hatI, huM vAva baMdhAvI anyane pINuM ApuM, tenA badalAmAM punya baMdhAya. te punyanA - kAraNathI huM AgaLa upara sukhI thAuM. kArya karI badale mAMgavA jevuM A kAma hatuM, A vyApAra levaDadevaDanA je hato.. AmAM duniyAnA sukhanI AzA hatI-punyanI IcchA hatI. vAva baMdhAvavAnuM abhimAna hatuM. A Azayane laIne te kArya AvaraNa toDanAra na hatuM paNa punyanuM paNa AvaraNa lAvanAra hatuM. ' vAva, kuvA, taLAva banAvavAthI aneka ja pANI pIIne zAMta thAya che-sukhI thAya che. tema temAM mAchalAM ane nAnA aneka jaMtuone nAza paNa thAya che. bagalAM Adi prANuo tathA pAradhI-mAchImAra Adi manuSya taraphathI temAM rahelA jIvone upadrava paNa thAya che. eTale jema te kAma aneka jIvane sukhI karanAra che tema duHkhI karanAra paNa che. je punyanuM abhimAna che, punya levAnI IcchA che te pApa paNa AvavAnuM ja. A kAraNane laI te kiyA taddana nirdoSa nathI. chatAM te te bhUmikAmAM rahelA chane karavA lAyakanuM te kArya che. jJAnI mahAtmAonuM kahevuM ema che ke, tame paropakAratAM kArya bhale kare. paNa temAM Azakti rAkhyA vinA kare, tenA badalA tarIke phaLanI AzA rAkhyA vinA karo. lAke tamane "sArA kaheze tevI IcchA vinA kare. matalaba ke koIpaNa Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108). jAtanA mAna-mahatva ke badalAnI AzA vinA kare, te te kAryomAMthI tamane baMdhana karanArAM bIja nAza pAmaze. tame tamArI pharaja bajAvI gaNaze, paNa koI AzA ke IcchA rAkhIne abhimAnathI ke ajJAnadazAthI deravAIne kAryanI zarUAta karaze te tame jarUra baMdhAvAnAja. pachI zubha kAma haze te punyathI baMdhAvAnA. azubha kAma haze te pApathI baMdhAvAnA ane zubhAzubha haze te punya pApa bannethI baMdhAvAnA. e vAtamAM tamAre jarA paNa zaMsaya na rAkho . . . . naMdamaNuyAre prAtaHkALe upavAsanuM pAraNuM karyuM, tyAra ke pachI potAnA saMkalpAnusAra te nagarInA zreNika mahArAjA AgaLa jaI, bheTANuM mUkI eka meTI vAva baMdhAvavA mATe jamInanI mAgaNI karI. rAjAe tenI IcchanusAra vaibhAragiri pahADanAM nIcANanA pradezamAM jamIna ApI. naMdanamaNiyAre te sthaLe eka mahAna suMdara vAva baMdhAvI. tenI cAre bAju aneka vRkSavALA cAra bagIcA banAvyA, eka annakSetra kholyuM, eka dharmazALA ane devakuLa baMdhAvyuM. A vAvamAM aneka manuSya pANI bharatAM, snAna karatAM, va idhatAM hatAM. vaTemArguo vizrAMti letA ane garIba, bhikSuko Adi Azraya tyAM letA hatA. naMdanamaNIyAra avAranavAra tyA Avate. lokonA mukhathI A vAva Adi baMdhAvanAranI prazaMsA karAtI sAMbhaLI khuzI thata hatA. samyadaSTi thayA sivAya kharUM nispRhapaNuM AvatuM nathI. karela karmane badalo meLavavAnI IcchA zAMta thatI nathI. niMdAstutithI kheda ke harSa thayA sivAya rahetuM nathI. lokonA mukhathI karAtI pitAnI prazaMsAthI te khuzI thate koI bhikSukone Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 109 peAtAnI icchAnusAra tyAMthI dAna maLatuM na hatuM te niMdA karatA. hatA te sAMbhaLI kheda paNa pAmatA hatA.. AMhI AvanAra AtmadRSTi vinAnA. aneka manuSyanA tene saMga thatA hatA. mahAtmA AtmajJAnI purUSa tA koIka bhAgyeja AvatA hatA ane AvatA hatA tApaNu temane ALakhavAnI ke temanI sevA karavAnI athavA temanI pAsethI dharma zravaNu karavAnI tenI (A vAva, bagIcA AdinA vyavasAyamAM ghuMcavAyelA heAvAthI) IcchA paNa thatI na hatI, vakhata paNa maLatA na hatA. ghaNA lAMkhA vakhatanA A kusaMganuM pariNAma e AvyuM ke tenI samyagdRSTi sarvathA nAza pAmI ane mithyASTi, 'Atmapraza'sA, viSayAmAM Azakti, katta byanuM mithyAbhimAna ane ISTaniSTathI harSa kheda ityAdi vRddhi pAmyAM. AvI sthitimAM pUvakramanA pramaLa udayathI tenA zarIramAM vividha prakAranA meATA seALa rAgeA utpanna thayA. A mAhyaroga ane mithyAtvarUpa AMtaga A ubhaya rAgathI tenA Ata dhyAnamAM vadhAre thayA. A banAvelI suMdara vAva upara tene vizeSa Azakti hatI. ahA! A suMdara vAva, A bagIcAo, A devakuLa ane dhamazALA, A suMdara havelI, A dhana, mAla, mIlakata mUkIne javuM paDaze ? A vaidyo ! A regAnA pratikAra karI mane macAve. tame mAMge| teTaluM dhana ApuM. pazu koNu khacAve tuTInI buTTI kyAM che ? mithyASTine laIne A mithyA padArthoM para Azakti thAya che. samyagdaSTi vicAradvArA jAgRta hAya che. Atma sivAya sarva vastu teNe anya mithyAtyAga karavA Agya mAnelI hoya che. samyagdRSTi thatAMja te sarva vastu uparathI teNe mAha mamatva kADhI nAkhyA haiAya che. viSTAnA tyAga Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 110) kare te eTale sahele ane ISTa che eTale ja A duniyAnA - sarva padArthono tyAga samyagRSTine saheluM hoya che. ahoniza AtmA eja tenuM lakSabindu hoya che. meha, mamatva, ajJAna, abhimAna, rAgadveSa ItyAdi zatruone teNe pahelethI ja parAjya kareluM hoya che tethI A chevaTanI sthItimAM tene keI naDatuM nathI. te sarva jIne AtmasvarUpa mAne che, eTale mithyAtvanI vRddhi karanAra nimitte pitAnA AtmabaLa AgaLa eka paNa TakI zaktA nathI. vaLI tene niraMtara sAdhu purUSone saMga hoya tene laIne pitAnI Atma jAgRti niraMtara vRddhi pAmatI jAya che. A naMdanamaNiyArane tevI uttama saMgati na hatI ke, jene laI A chevaTanI sthitimAM paNa koI tene jAgRti Ape. vAta kharI che ke je manuSya pahelAMthI jAgRta thayela nathI te AvI chevaTanI prayANa vakhatanI vaLavaLatI sthItimAM jAgRta thaI zakta nathI. " naMdanamaNiyAra A deha tyAga karI, te vAva uparanI Azaktine lIdhe ArtadhyAne maraNa pAmI te vAvamAM deDakApaNe utpanna thaye. - zAmanizAti maraNa vakhatanI jevI buddhi hoya jevI lAgaNI heya te pramANe gati thAya che, A chevaTanI mati, paNa A jIMdagInA kartavya ane lAgaNIo upara AdhAra rAkhe che. pudagala uparanA mAha mamatvane laI temAM mamatA rahI jatAM, te te sthAne utpanna thavuM paDe che. nidhAna uparanA mamatvane laI keTalIka vAra te nidhAnanA rakSaka tarike sApa ke uMdara AdipaNe A jIva utpanna thAya che. jJAnI purUSo A chevaTanI thIti mATe ghaNI bhalAmaNa kare che ke, tevA prasaMge maha utpanna karanArAM nimittone dUra rAkhavA ane meha, mamatvane Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 111) ocho karAvanAra AtmajJAnI mahAtmAone pAse rAkhavA saggadaSTi jIva pite jAgRta hoya eTale bIjA jJAnI mahAtmAonI madadanI jarUra nathI paDatI chatAM kAMIka maMda jAgRti hoya te avazya AtmajJAnI purUSanI chevaTanI sthitimAM pAse rAkhavA. svAbhAvika paNa tevA purUSa paNa A mAyA ke pudgalane meha ke mamatvane jarA paNa bharose rAkhI tene vizvAse rahetA nathI. A dekhA sahajavAramAM AtmabhAna bhUlAvI de che te pachI jenI jIdagIne moTo bhAga te dazya vastunA upagamAM gaye hoya che tevA pramAdi je koI paNa uttama AlaMbana sivAya chevaTanI sthitimAM jAgRta rahe te banavuM azakya che. ' A vAvamAM garbhaja deDakApaNe utpanna thayA pachI potAnA nityanA paricayavALI ane vizeSa azaktivALI vasturUpa vAvane jotAM tarkavitarka-uhApoha karatAM-vicAraNuM karatAM-AvuM meM koI vakhate joyuM che, te saMbaMdhI dhAraNA karatAM tene pAchalA janmanuM jJAna thavArUpa jAtismaraNa jJAna thayuM. ghaNA paricayavALI ane thaDA vakhatanA AMtarAvALI vastunI smRti jaladI thavA saMbhava che. jema koI bhUlAyelI vastu ApaNane sAMbharI Ave che tema AnaMdana maNiyAranA jIva dardUra-deDakAne potAnI vAva dekhI pAchalI sarva vAta yAda AvI. pitAnI A gati thavAthI tene ghaNe prazcAtApa thaye ane tenuM mULa kAraNa zodhatAM vAva Adi jaDapadArtho. uparanI Azakti samajANuM ane AzaktinuM kAraNa zodhatAM asadudaSTivALA jIvana paricaya, ane saddaSTivALA jInA saMbaMdhane abhAva tene samajAya, bhUla samajANuM pitAnA pUrva dharmAcAryo yAda AvyA. tenA sahuvacanethI vimukha thavAnuM phaLa maLyuM. have pazcAtApa kare nakAme che. pitAnI bhUla samajANI te paNa Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (112). ochA AnaMdanI vAta nathI, ghaNA manuSyane pitAnI bhUla samajAtI nathI ane kadAca samaje te te sudhAratA nathI. have te jAgyA tyAMthI savAra gaNIne pitAne mAga zarU karo. te tene yogya lAge. pUrve sAMbhaLela ane te pramANe vartana karela vata, niyame, manathI grahaNa karyA. pitAnA sazurU tarIke vIra paramAtmAne hRdayamAM dhAraNa karyA. keI. paNa sajIva dehane AhAra na karavAno niyama lIdhe, nirdoSa mela Adi khAI A jIvIkA karavI. ane te varaprabhunuM ahoniza smaraNa karI A jIvana pUrNa karavuM e nizcaya karyo. . ' 'kharI vAta che thaDA vakhatanA para mahAtmA purUSanA : "saMgane badale maLyA sivAya raheto nathI. karyuM kyAMI jatuM : nathI. samyagadaSTi te samyagRSTi thaDe paNa prakAzaDuM paNa AvaraNanuM ochuM thavuM te A jIvane viSama prasaMgamAM paNa jAgRta karyA sivAya rahetuM nathI, te jene apeniza satparUSane saMga hoya che, ahoniza samyagadaSTivALI jAgRtti hoya che, teonA AnaMdanuM-sukhanuM ane svarUpasthitinA bhAna viSenuM te puchavuM ja zuM? te te aheniza AnaMdamAM jhIlatAja hoya che. mahAvIra prabhu kahe che gautama! hamaNAM huM ahIM AvIne rahele chuM. te vAtanI khabara te vAvamAM pANI bharavA ane nAna karavA gayelA lekenI vAto uparathI teNe sAMbhaLI tethI tenA AnaMdano pAra na rahyo. "mAro dharmagurU! mAre tAraka nAtha! ahI Avela che. jarUra huM tyAM jAu, tenAM darzana karUM ane mAruM jIvana sudhArUM." A lAgaNIthI te vAvamAMthI bahAra nIkaLe. rastAmAM mane vaMdana nimitte AvatA zreNika rAjAnA ghoDAnA paga nIce dabAIne te deDake maraNa pAme. tenI IcchA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 ( 113) tenI AzA--tenA maneArathA manamAM rahI gayA. teNe potAnA mananA eka tAra mArA devDa upara nahi paNa mArA AtmA upara madhyeA hate. teja tenuM lakSa biMdusAdhya hatuM te mArA dhyAnamAM eka rasa thaI gaye| hatA. te kRpALu prabhu pAse tyAM jAuM ane mArA dharmagurUnAM dana karI pAvana thAuM, " A lAgaNImAM maraNa pAmI te dara (TakA) saudhama devalAkamAM maharSi vimAnIka devapaNe utpanna thayA. uttpanna thayA pachI tarataja teNe vicAra karyAM ke, huM AMhI kayA sukRtathI utpanna thayA kayA sArA katavyathI A devanI riddhi mane maLI che? avadhi jJAnathI tapAsatAM peAtAnA pUrva vRttAMta samajAye. sava kAma paDatA mUkI, dananI tIvra lAgaNIthI te ahI Avye ane vividha prakAranAM nATaka-dekhAva-dekhADavArUpa bhakti karI vaMdana namana karI te deva peAtAne sthAnake gayeA. gautama! A dardIka devanAM jIvana. uparathI A sabhAnA leAkeAne ghaNuM samajjAnuM ane jANavAnuM maLe tema che. kusaMgatInuM pariNAma ane susaMgatInAM kLeA pratyakSa rIte A deve anubhavyAM che. A jIvAne peAtAnI aneka kaDhaMgIemAM AvA aneka anubhava thayA hoya che ke thAya che, tathApi jee pAtAnI bhUlane sudhAratA nathI te A viSama saoNMsAranA pravAhamAM athaDAyA kare che, ane vividha prakAranAM duHkho anubhave che. vaLI jee potAnI bhUlA samajIne temAM sudhArA kare che, niratara * satsa MgatimAM rahe che, AtmadRSTi jAgRta karI tenA chevaTa sudhInA anubhava meLave che tee A viSama saMsAra sAgara tarI jAya che-tene pAra pAmI jAya che, ane janma maraNanA pravAha baMdha karI AtmazAMtimAM sthira thAya che. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 114 ) zAsana prabhAvaka. zAsanatI karadevanI pavitra AjJA tenA duniyAmAM vistAra karavA, aneka jIvAne tenAM rahasya samajAvavAM aneka vAne temAM pravartAvavA, aneka jIvAne peAtAnA AtmakhaLathI te tarapha AkaSavA, lAgaNI utpanna karAvavI anumedana karatA banAvavA, tenAM nizcaya karelAM siddhAMta-tattvanAM rahasyuM, vividha mAre thavAnA hRdayamAM utAravAM, dezanI sarvabhASAmAM khelanArA chavAnA kAna paryaMta tenA avAja paheAMcaDAvave. A sa sAsana prabhAvanA kahevAya che. sabhyaSTi jIvA jema jema A peAtAnA mAgamAM vadhune kUtaro jema jema vizeSa vadhu AgaLa cAlatA jAya che. temanAM hRdayA pavitra thatA jAya che, temanAmAM AtmamaLa jema jema adhika vikAsa pAmatuM jAya che tema tema tee vizeSa zAsananI prabhAvanA karI zake che. teomAM zAsana prabhAvanA karavAnuM, duniyAmAM paramAtmAnA zAsananI upayAgItA samajAvavAnuM khaLa vizeSa pragaTa thatuM jAya che. Atmavizuddhine laI aneka prakAranI zaktie tenAmAM pragaTa thAya che ane te vividha prakAranI zaktionA upayAga, te te prakAranA lAyaka - adhikArI jIvA upara te ajamAve che, ane temAM te vijaya pAme che. game te prakAre A duniyAnA jIvAne satya samajAvavuM, satyane mAge dAravavA, parApakAra karavA, pApakArI anAvavA, zAMti meLavavI, jIvAne zAMti ApavI, Aja te sthitine pAmelA sabhyadRSTi jIvAnA uddeza hAya che. rAgathI gherAyelA bALaka pratye mAtAnI je kALajI tenA Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (115) roga dUra karavA mATe hoya che tethI paNa adhika kALajI A samyagadaSTi jIvonI piotAnA AtmabaMdhu samAna sarva jIvo pratye hoya che. kaDavuM osaDa jyAre bALaka pote nathI tyAre vividha prakAranI lAlace batAvIne paNa tenA bhalA mATe vahAlI mAtA tene auSadha pAya che. pariNAme bALaka nirogI bane che. tevI ja rIte jyAre A duniyAnA ajJAna rogathI gherAyelA jIvo sIdhI rIte kaDavA osaDa samAna paNa pariNAme hitakArI satya AtmA mArga tarapha prayANa nathI karatA, tyAre tene lalacAvavA samAna vividha prakAranI AtmazaktinA camatkAre batAvIne paNa te tarapha AkarSe che, ane chevaTe satyanA mArgo upara lAvavArUpa nirogI banAve che. A udezathI paNa sAkaranA kakaDAnI lAlaca samAna acamatkAra-vividha prakAranI zaktione upayoga teo kare che chatAM teo nirdoSa che, nirlepa che. AnuM kAraNa mAtra abhimAna ke koI paNa jAtanA svArtha sivAya, ke matapaMthane khoTI rItanuM uttejana ApavAnI IcchA sivAya kevaLa paramArthavRttithI anyanA bhalAne nimitteja temanI pravRtti hoya che. AvI lAlaca dvArA paNa anyane jAgRta karI satyanA mArga tarapha pravRtti karAvavI e sivAya temano uddeza hoto nathI. je cheDe paNa svArthanI ke abhimAnanI vRttivaDe malInatAvALe temano uddeza hoya che te teone kAyamane vijaya kadI paNa thatuM nathI. zAstramAM ATha prabhAvako gayA che, paNa te sAmAnya vAta che. bAkI aneka rIte prabhAvaka thaI zake che. jeTalI rItie zAsanano vistAra satyanA mArgamAM vadhArI zakAya teTalI rItanA prabhAvako kahI zakAya. dareka pitAnI zaktinA pramANamAM zAsana sevA karI zake che. satyanA mArgane prApta thayela pratyeka manuSya eka eka manuSyane paNa je satyane mArga samajAvI temAM pravRtti karAve Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) tApaNu pAtAnA upakArane aDhalA vALI zake che. tanathI, dhanathI, manathI, vacanathI, sattAthI, adhikArathI lAgavagathI, paNa satyanA mAtra tarapha manuSyAne pravartAvI zakAya che, sudhArI zakAya che, ane tenA jIvanamAM UMcu divya jIvana utpanna karAvI zakAya che. zAsana prabhAvanA karavA mATe kAMi sarva manuSyae ekaja raste levAne nathI. siddhAMtanA rahasya jANanAra manuSya, te rahasyAne pracAra duniyAmAM jema vadhAre phelAvA pAme tema karavA joIe. cA tattvAne lAyaka ucI koTInA jIve tene lAbha laI zakaze. madhyama adhikArI ke karniSTa adhikArI jIveAne lAyaka te te jAtanAM pustakIdvArA tathA samAgamamAM AvatA jIvAne pAtAnI vacanazaktidvArA tene lAbha Apave. dhama kathana karanAra samyagdRSTi jIva vividha prakAranI vakatRtva zailIthI jIvAnI AMtar nADI tapAsI khedha Ape te tenI cAgya asara thayA sivAya rahetIja nathI. eka vastune vyavahAra tathA nizcayadvArA tenA khAdya tathA AMtarsvarUpe samajAvavI. dravya, kSetra, kALa tathA bhAvanI apekSAe tenuM pRthaklRsvarUpa savistara samajAvavuM, mULa *yanI apekSAe nitya svarUpa-sthira svabhAva, ane guNa paryAyanI apekSAe anitya svarUpa-palaTana-parivarttana svabhAva samajAvavA. ekAMta nitya, ke anityamAM paraspara AvatA virAdhA, samajAvI, gauNu mukhya karavAnI apekSAe paraspara thatA virAdha dUra karI, paraspara avirodhI vastu svarUpa samajAvavuM. ekakhIjAnI nidArUpa khaMDana maMDana na karatA, ekAMta pakSamAM rahelI virUddhatA ane anekAMta pakSamAM rahelI aviAdhitA tathA adhika spaSTatA, nyAya ke dalIlapUrNAMka samajAvI sAmAmAM rahela ekAMta pakSane Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11-1 (110) Agraha te A zreSThatA dvArA hRdayamAMthI dUra kara. prasaMge AtmabaLathI thatuM svAbhAvika sukha, tenI uttamatAzreSThatA samajAvavI ane duniyAnA sukhanI asAratA sAthe viyegazILatA ane vAraMvAra anubhavAtI viSamatA samajAvI AtmAnA zuddhasvarUpa tarapha abhilASA-IcchA utpanna karAvavI. vaLI kaI viSayasukhamAM atyaMta AzaktivALA jIva heya te tenI te Azakita teDAvavA-ochI karAvavA nimitte viSayathI thatA geraphAyadA bhAvI te nimitte anubhavAtA dukhe, tenuM majabuta varNana karI viSayenI viSamatA, tathA saMsAranI asAratA samajAvI viSamAMthI ke saMsAramAMthI Azakita ochI karAvavI ItyAdi vividha prakAranI dharmakathA dvArA manuSyane satya mArga samAvI te mArganA pathika banAvI zAsananI prabhAvanA karavI. * .. AtmavizuddhidvArA utpanna thayelI buddhinI tikSaNatA vaDe tathA satya jJAnanA anubhava vaDe, vAdavivAda karatA vAdIone satya vastune nirNaya karAvI ApI ne satya mArge doravavAcaDAvavA-te paNa vAdIpaNAnI labdhidvArA samAjanI sevA karI zakAya che. samyadarzanathI thayela vizuddhi vaDe vastunA uMDA-sUmagarbhita svarUpane samajI koI tevA nimitta dvArA bodha pAme te nirNaya thatuM hoya te "bhAvI Ama banaze te nimittane nizcaya AgaLathI kahI batAvI anyane Azcaryacakita kara, tyAra pachI tene sanmArge kheMca, vaLI tene spaSTa samajAvI ApavuM ke A bhAvI vastunuM jJAna karAvanArI zakita paNa Atma Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (118) vizaddhidvArA thaI zake che. A zakita batAvatAM pote bilakula tenuM abhimAna nahi letAM, zudhdha AtmazakitamAM anaMta zaktio rahelI che, tenA vizALa pradezamAMthI A sarva cAlyuM Ave che. Ama pite mAnI, anyane kahI, pite niabhimAna hI, anyane Atmazakti upara vizvAsa utpanna karAvI, pavitra bhAve AtmamArga upara prerIne zAsana prabhAvanA karavArUpa samAjanI sevA karavI. pitAmAM je tapabaLa adhika hoya te te tapabaLa sAthe jJAnabaLane vadhAro karI, tapabaLathI utpanna thayelI vizuddhidvArA haitpanna thayelI Atmazakti vaDe paNa popakAra karI zAsananI prabhAvanA-unnati karavArUpa samAja sevA karavI. - samyagadaSTi thavAthI pragaTa thayelI vizuddhidvArA, tathA mananI ekAgratAthI karelI upAsanA vaDe je pitAmAM koI atizayavALI zakti pragaTa thaI hoya te te zakita vaDe, aneka jIvone AtmAnA vizudhdha mArgamAM pravartAvavA prayatana karI, zAsananI unnati karavArUpa samAjasevA karavI. , , samyagadaSTi thatAM mananI ekAgratA sahelAIthI thaI zake che. A ekAgratAdhArA keIe pArthIva dramAMthI vividha aMjanavALA ego ane camatkArika prayogo sidhdha karelA hoya te tenA prayogo vyavahAramArgamAM na karatAM, pAramAthaka jIvana gujAratAM kaI vipatti AdinA prasaMge manuSyane bacAva karavA ke tevAja manuSya hitanA kAmamAM karavA, ane pachI te raNathI (upakArathI) AbhArita thayelA lokone AtmAne satya mArga batAvI vizeSa prakAre AtmamArgamAM joDavA. popakArI manuSyanA paropakAranA badalAmAM dabAyelA leke tenA para vizvAsa rAkhI Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (119) tene kahyA mujaba vartana karavAnAM. A lekanI AdhinatAne durUpayoga nahi karatAM te jIvane Atmahitane mArga batAve ane te dvArA paropakAra karavArUpa zAsana prabhAvanA karI samAja; sevA karavI. . AvI ja rIte kavitvAdika zakti ke je AtmavizudhdhimAMthIja. pragaTa thAya che te dvArA paNa aneka graMtho lakhI samAjanuM hita thAya tevA uttama mArgo batAvI janasevA karavArUpa zAsana prabhAvanA karavI. . - Aja mArganI praNAlIkAe dhanavAnee pitAnA dhanA vyayathI aneka upadezako, ke jeo Atmahitano mArga jANanAra, temAM pravRtti karanAra sabhyadaSTivALA ja hoya che teo dvArA vividha sthaLe saMprati rAjAnI mAphaka satya dharmanA tane phelAvavAM. lekone tenAthI vAkepha karavA. AtmamArgamAM jAya karavA-ItyAdi vividha prakAre potAnI jeTalI zakti hoya tenA pramANamAM zAsananI prabhAvanA karavI. amuka jAtanI zakti Ave tyAre zAsana sevA karavI e pratibaMdhana rAkhatAM, vartamAnakALe jeTalI zakti hoya tenA pramANamAM zAsanasevA karavA dareka samyagra daSTi jIve puratA prayatna karI janasevA bajAvavI. vizeSa eTalo che ke manuSyae ke sevA karanArAoe vakhata oLakhavAnI ghaNI jarUra che. zAstramAM paNa dravya, kSetra, kALa, lAja oLakhI te pramANe varnAna karavA vAraMvAra bhalAmaNa karI che. atyAranA jamAnAne oLakhI, jamAnAne pravAha je dizA tarapha vahana thaI rahyo che te dhyAnamAM laI, bAhA AbhAra, tarike karAtAM anupagI kharce baMdha karavAM joIe. atyAranA vicArazIla. jamAnAmAM bAhyADaMbaranI jarUra ghaNI ochI che. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10). have te satya zuM che te tame pite jANe ane bIjAne samajAve - - meTAM moTAM maMdire baMdhAvavAM, ujamaNue karavAM ane nakArazI ke svAmIvatsalane nAme hajAra rUpiyAnAM kharco karavA karAvavA karatAM atyAre pitAnA svadharmI bhAIone madada ApI AgaLa vadhAsvA te vadhAre upayogI kartavya che. A jamAne harIphAIne che. temAM je nabaLe raheze tene nAza thaze. te pAchaLa paDI javAne, ane vakhatanA jhapATAmAM sapaDAtAM te dharma ke koma sarvathA. nAbuda paNa thaI jAya. mATe have maMdira AdipUrvanI mIlakata sAcavI rAkhe: nA vadhAre na karatAM te maMdiranA nAyaka-svAmI prabhune mAnanAra-pUrjanArane bacAve, tene vadhAre kare. prajAnA abhAve rAjA kema hoI zake? temaja jinezvarane mAnanArAnA abhAve A dharmaja kema-kevI rIte TikI raheze? mATe khare svAmIvatsala-kharUM zAsanahita-kharI zAsana prabhAvanA eja che ke te mahAna prabhunA kathana kare satyane haniyAmAM phelAve kare. pAMca bhUSaNa 1-ahaM darzanamAM kuzalapaNuM * dharmanAM tatve jANavAnI jarUrIyAta pahelAM kahI AvyA chIe tevIja rIte, ahaMdu darzanamAM cAlatI sarva kriyAo, 'temAM kuzaLatA meLavavI eTale te kriyAnAM rahasya hetapUrvaka samajavAM ane te pramANe vartana karavuM Ane bhUSaNa kahevAne hatuM e che ke, jema bhUSaNathI zarIranI zobhAmAM vadhAre thAya che tema uttama vartanathI-cathAyogya vartanathI samyagRSTi 5 zarIranI zobhAmAM vadhAre thAya che. bhIMta para AlekhelA citramAM vividha prakArano raMga bharavAthI tenI zebhAmAM alaukika vadhAre Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (121) thAya che tema yathAzakti vastutvane jANavA pachI uttama vattana karavAthI seAnA sAthe sugaMdha maLavAnI mA ke, citramAM raMga bharavAnI mAphka te tatvanuM jJAna dIpI nIkaLe che--zeAlI ke che anya leAkA upara paNa tenI auleAkIya asara thAya che. AtmasvarUpa jAgRta karavA mATe zuddha paramAtmasvarUpa arihaMta devane ochAmAM AchuM traNavAra vistArathI vaMdana karavuM. mananI vizuddhi mATe traNa vakhata pUjana karavuM. ane kama maLa dUra karavA mATe anekavAra temanA nAmarUpa pavitra maMtranuM smaraNa karavuM. temanA zuddha svarUpanuM citra manathI AlekhI, temAM mananI sarva vRttione laya karavArUpa dhyAna arthAt temanA zuddha svarUpamAM mananA laya karI pote zuddha svarUpa thavuM athavA zuddha svarUpane anubhava karaveza. s divasamAM traNa vakhata gurUne vaMdana karavuM. te vakhate paMcAMga khamAsaNAM traNa ApI, zarIra tathA saMyama samI sukhazAMti pUchavI, ane temane paDatI aDacaNA dUra karI jJAna dhyAnamAM saralatA thAya tevI anukuLatA karI ApavI. anukuLatAnA vakhate gurU pAse javuM. dha carcA karavI. Atma vizuddhinA mAga pUchavA ane temanI AjJA mujama vattana karavuM. samyagdaSTa jIvAe koI paNa niraparAdhI jIvAnI hiMsA na karavI, asatya na khelavuM, cArI na karavI. khanatA prayatna brahmacarya pALavuM ane dhanAdi saMbaMdhI mUrchA-Azakti upara kAbu meLavavA. echAmAM ochI be ghaDI sudhI AtmavicAraNA karavArUpa sAmAyika karavuM athavA eDI sudhI manane koi uttama nirvikArI svarUpamAM ekAgra karavuM athavA AtmAnuM jevu zuddha svarUpa che tevI sthitimAM rahevAnI Teva pADavArUpa rAgadveSa Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (122) vinAnI nirmaLa, pavitra samabhAvanI sthItimAM besavuM. sAMja savAra be vakhata pitAnA vartananI samAlocanA-tapAsaNI karI javI ke, niyamita karelA jIvanathI virUddha vartana thayuM che nahi? samyagadaSTine lAyakanI kriyAthI virUddha kriyA, mana, vacana, zarIradvArA kAMI paNa thaI hoya te te saMbaMdhI pitAnI bhUla kabula karI, te bAbata kSamA mAgI, pharI tema vartana na thAya tema te jAgRtI rAkhavA prayatna kare, ane vizeSa virUddha vartana thayuM hoya te te mATe prAyazcita paNa karavuM. iMdriya tathA manane kAbumAM rAkhavA nimitte yathAzakita tapacaraNa paNa karavuM vikAra utpanna karanAra kherAka na khAvo. sAtvika khorAka le te paNa niyamita-zarIra nirvAha sukhapUrvaka thaI zake teTale le. dArU, mAMsa e krUratA -nidaryatA utpanna karanAra tAmasI khorAka che tene tyAga karavo. bIjA paNa tAmasI prakRtimAM vadhAro karanAra jamIna kaMdane tyAga kare. rAtrIe bane tyAM sudhI bhejana na karavuM. be koLIA paNa ochuM jamavuM. tethI zarIra nirogI rahe che vikAra che thAya che. nidrA gADha AvatI nathI. prabhu smaraNa ke AtmavicAra ghaNu AnaMdathI karI zakAya che. ajIrNa thatuM na hovAthI zarIra paNa nirogI rahe che. iMdriya vikAra na kare te mATe baliSTa vikRtane tyAga karavo. tithinA divase, tIrthakaronA kalyANakane divase ane bIjAM meTAM paryuSaNAdi divase yathAzakti upavAsAdi tapazcaryA karavI. A upavAsathI zarIra nirogI rahe che. vakhata ghaNo maLe che. mananA vikAro ochI thAya che. idri niyamita rIte kAbumAM rahe che. AtmavicAra ke prabhusmaraNa ghaNI ekAgratApUrvaka zAMtithI karI zakAya che. vizeSa kilaSTa vikArone bAvavA mATe vicAra sAthe tapazcaryA vizeSa upayogI che. chatAM te saMbaMdhe pitAnA zarIranI zaktino vicAra karI, ArtadhyAna na thAya, idri ke zarIra hadathI vadhAre nabaLuM na paDe ane Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 123), yathAyogya pitAnA niyamita vyavahArika ke dhArmika kArya banI zake tema tapazcaryA karavI. samyagadaSTi e pitAnI ArthIka sthItinA pramANamAM dAna ApatA rahevuM. tyAga e Atmavizuddhi mATe ghaNe ja upayogI upAya che. tema gRhasthAzramano dharma paNa e che ke, pitAnA dvAra AgaLa AvIne keIe anAjanI jananI yAcanA karI to tene nirAza kADhavo nahi. paNa ApI saMtoSa pamADIne javA de. jene je jAtanI egya jarUrIyAta hoya tene te cagya jarUrIyAta banatA prayatna purI pADavI eTale vastra, pAtra, anAja, pANI, davA vigere ApavAM. tyAgI anAtha, nirAdhAra, apaMga, adha, vRddha, rogI, azakta, Apha- tamAM sapaDAyelA-ItyAdi dAna levAnA adhikArI che bhakti ane anukaMpA. A be bhAve pAtra vizeSane anusarIne dAna Apa vAmAM pradhAnatA bhagave che. bIjA paNa nirAdhAra, duHkhI ne yogya mArge caDAvI ApavA-jaMdagInI jarUrIyAte, kaI hunnara udyogo karI pitAnI meLe meLavI zake tevI sagavaDa karI ApavArUpa parepakAra kare. duHkhIone dilAso Apa nAhimmata thayelAone himmata ApavI. nirAdhArene AdhAra Ape rogIonI mAvajata karavI. salAha mAganAro ene sArI salAha ApavI, kalezIonA keleze dUra karI ApI yogya rIte vartana karavAnI sAcI salAha ApavI. ADozIpADozI, sagAMsaMbaMdhI nAtilAe, svadharma baMdhuo, svadezavAsIo manuSyajAta. ane chevaTe janAvara Adi tamAma che, temane tanathI, manathI, vacanathI, dhanathI koI paNa rIte pitAnI zakti ne chupAvatAM yathAyogya kImati madada ApavI. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) durgaNI vyasanI, niMdAkhera pApakarmI ane tevI ja halakI nIca prakRtivALA manuSyone yathAyoga bodha ApI zIkhAmaNa ApI, cogya salAha ApI sanmArge caDAvavA prayatna kara. zatsA vAMcavAM, vicAravAM, sadgurU samIpe sAMbhaLavA tenuM manana karavuM sarakhA vicAravALAnA sahavAsamAM AvI te saMbaMdhI carcAo karavI. pite satyane nirNaya kara, anyane nizcaya karAva-ityAdi aneka sadaguNagya vartAne. samya daSTi jIvonAM heya che. A sarve bAbatenAM uDAM rahasya pite jANavAM te sarva bAbatemAM hetuo rahelA che. koIpaNa bAbata nakAmI nathI. pitAne AgaLa vadhAranAra che. A sarva bAbatanA hetuo gurU pAse jANavAthI ahaMdudarzanamAM kuzalatA meLavI zakAya che. A sarva bAbatenA rahasya jANI te pramANe vartana karavAthI samyagadaSTinI zobhAmAM alaukika jAtane vadhAre thAya che.. mAthe pAghaDI se rUpiAnI kIMmatanI bAMdhI hoya ane nIce deDha hAthanI laMgoTI paherI hoya te pAghaDIne paNa zaramAvA jevuM thAya che. matalaba ke pAghaDI zebhatI nathI. pAghaDInI zebhA te tyAre ja gaNAya che ke nIce daza rUpiAnI kIMmatanuM dhotIyuM paheryuM hoya. AvI ja rIte samyagadaSTi AtmAne oLakhanAra, ane te svarUpane prApta karavA ke pragaTa karavAne prayatna karanAra manuSyamAM te nirdoSa AcaraNanoya te, laMgoTInI mAphaka pAghaDIne paNa dharmane paNa lajAvanAra thAya che, mATe upara kahela AcaraNe sAthe, kSamA-sahanazIlatA, namratA, saralatA, saMtoSa, nispRhatA dayALutA, udAratA, viraktavA, avAcALatA, guNagrA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (125) hakatA satyavakatRtvatA ItyAdi vizALa guNane bhaMDAra pitAnI pAse rAkha jethI svapara lAbha thavA sAthe paramazAMti prApta thaze. samyagadaSTi prApta thavA chatAM cagya vartana na hoya te lekamAM niMdApAtra thavAya che ane te jJAna te dharmane athavA te jANapaNAne loko dhikkAre che. pitAnA halakA vartanathI aneka jIne pitA upara ke te te dharma athavA jJAna upara helake mata baMdhAvavAnA nimittabhUta thavAya che, tethI pote patita thAya che tathA anyane patita thavAnA ke niMdA karAvavAnA nimitabhUta thavAya che, mATe svapara upakArI samyagdaSTi jIvone yogya kartavyatAnuM bhUSaNa paheravuM joIe. " ' , tIrtha sevA. che jenAthI agara je vaDe tarAya te tIrtha-dravya-tIrtha, ane bhAvatIrtha athavA sthAvara tIrtha, ane jaMgama tIrtha sthIra rahe te sthAvara. hAle cAle te jagama. zaMtrujaya gIranAra, zametazIkhara, aSTApada Adi sthAvara tIrtho kahevAya che. ane AtmajJAnI mahAna gurUo-sAdhuo te jaMgama hAlatuM cAlatuM tIrtha che. sthAvara tIrthane banAvanAra-prakAza karanAra caitanya svarUpa sadgurUo-jJAnI mahAtmAo dareka sthaLe vihAra karI, adhikArI jIne AtmasvarUpa pragaTa karavAne mArga batAve che eTale tene bhAvArtha kahevAmAM Ave che. ane je sthaLe rahI aneka mahAtmAnI jJAnI purUSae AtmasvarUpa pragaTa karyuM che tevA zAMtivALAM pavitra sthaLe jaDarUpa hovAthI tene dravyatIrtha kahe che. athavA tIrtha eTale caturvidha saMgha-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA temanI sevA karavI te samyagRSTi jIvanuM bhUSaNa che. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 126) tenA AtmaguNane pASaNa ApanAra che. jema nAnA vRkSonuM bhUSaNa pANI, havA, khAtara vagere che, tethI te vRkSAnI sabhAmAM alIkika vadhAre thavA sAthe pASaNa pAmI temAM chevaTe upayeAgI ane svAdiSTa phaLe Ave che, tema A sabhyaSTi jIva A dravya tathA bhAva ti nI sevA karavAvaDe, pASaNa pAmI AtmaguNamAM alaukika vadhArA karavA sAthe chevaTe nirvANu-paramazAMtirUpa phaLa meLave che. levuM ane devuM ema be prakAre sevA thAya che. sAdhu, sAdhvI zrAvaka zrAvikA emane yathAyeAgya anukuLatA karI ApI. temane zAMti ApavI ane AtmajJAnanA mArgamAM AgaLa vadhAravAM tene paNa sevA kahevAmAM Ave che. khIjI rIte temanI sevA bhakti karI temanA satsaMga karI, temanA taraphathI apAtI ceAgya sUcanAo upara dhyAna ApI, temanA apAyelA upadeza pramANe vattana karI pAte AgaLa vadhavuM A paNa sevA che. annemAM ApavAnI mukhyatA, te levAnI gauNatA-ane levAnI mukhyatA tA ApavAnI gauNutA rahelI che. te satra samyagdRSTi hAvAthI tenAthI nIcalI bhUmikAvALAne jJAnAdi prApta thAya che, upalI bhUmikAvALA ApavAnA adhikArI che. te tenAthI AgaLanI bhUmikAvALAnI pAsethI jJAnAdi meLave che. Ama anyAanya AgaLa vadhavuM, ane anyane AgaLa vadhAravuM . AvI madada ApyA kare che: A sevA che. zrAvaka-zrAvikAo paNa samyagdRSTi hAvAthI tenAthI nIcalI bhUmikAvALAne madada ApI zake che. ApaNe AgaLa kahI gayA chIe tema zrAvaka keAI koma nathI paNa te eka adhikAra che. A adhikArI peAtAnAthI nIcalA adhikArIne AgaLa vadhArI zake che mATe tenI paNa sevA samgaSTine bhUSita karanAra che. guNu vinA adhikAra maLatA nathI. zrAvakanA kuLamAM janma levAthI ke uparanAM TIlAM TapakAMvALA ADaMbarathI zrAvaka, zrAvikAnI Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 127) bhUmikA prApta thatI nathI, paNa AtmAne jANI tenA upara ja eTale zraddhA karavAthI tathA 3 nAma viveka-jaDa cetanyano viveka karavAthI, tathA 1 nAma kriyA. tyAga karavA gyane tyAga, tathA grahaNa karavA yogyane grahaNa karI te pramANe uttama vartAna karanArane zrAvaka, zrAvikA kahe che. dravyatIrthanI sevA eTalA mATe karavAnI che ke te pavitra sthaLe aneka mahAna puruSoe AtmajJAna pragaTa karI paramazAMti prApta karavAno prayatna karela hoya che te te sthaLone jotAM te mahAna puruSe yAda Ave che. temane karele bhagIratha prayatna, akhaMDa dhyAna, tapazcaraNa. prabaLa nirjarA, zuddha svarUpa prApti, ItyAdinuM smaraNa thatAM romereAma ullAsa pAme che. tevA sthaLe besI AtmadhyAna. svarUpAvacAraNa, mananI ekAgratA ItyAdi karatAM prabaLa utsAha vRddhi pAme che. mana nirmaLa thAya che. AvaraNa tuTe che. svarUpa prApti thAya che. ? tevA pavitra tIrthasthaLomAM koI mahAtmA puruSe AtmadhyAna karatA hoya che. parama samAdhidazA bhegavI rahyA hoya che, AtmasvarUpamAM jAgRta thayelA hoya tevA satparU, siddha puruSa, mahAtmA purUSone samAgama thAya che. temanI AgaLathI AtmasvarUpa jANavAnuM bane che. pitAnuM kartavya samajAya che. ane tyArapachI AvA parama pavitra sthaLamAM rahI te AtmasvarUpAnusaMdhAna karavA prayatna karatAM ghaNI sahelAIthI AtmamArgamAM praveza karI zAMti meLavI zakAya che. sthAvara tIrthe javAno mukhya Aja uddeza che. vyavahAranAM prapaMcamAM rahenArA je gRhasthAthI pitAnA gharamAM rahI vizeSa vakhata ane anukuLatAnA abhAve AtmasAdhana ochuM banI zake che, tevA manuSyane A tIrthasthAne AtmasAdhana tathA Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128 ) satsaMga karavAne vadhAre upayAgI thaI paDe che. A mATeja A tIrtha sthAnAnI upayogItA gaNavAmAM AvI che. jo ema na DAya te te sthAvara tItha che. tethI pratyakSa gurusamAna upadezane lAbha maLI naja zake. vaLI jagamatI samAna mahAtmA puruSAnA sahavAsathIja A bhUmi paNa tIrtha samAna gaNANI che. te mahAtmA puruSAnA upadezanA prathama jemane abhAva che, temaja A tImAM paNa tevA puruSAne samAgama jee karI zakatA nathI, temane tIthe AvavAnA uddeza sala thatA nathI. sthAvara tInI sevA karavA chatAM paNa jemanA kAma, krodha, rAga, dveSa, IcchA, abhimAna, mAyA, leAbha vigere AchA thatA nathI, jeo kaDavI tuMbaDI samAna bhale anekatI mAM snAna, dana kare paNa AMtaramela dhAyA vinA, AtmavicAraNA karyo vinA ane sadguru-AtmajJAnInA samAgama karyAM sivAya-temane medha lIdhA sivAya teonI karma rUpa kaDavAza kadI AchI thanAra nathI. nizAna vinAnA phUMkAtA khANA samAna teenA sa prayatna niSphaLa nivaDe che. eka stavanamAM kahyuM che ke " tapa japa dhyAnathI kama khapAve-girivara darazana vIralA pAve" A girivaranAM darzana vIralA koIkaja pAme che. teo tyAM jai tapa kare che, japa kare che, dhyAna dhare che ane tema karI kama` khapAve che. A stavanane A lAko mADha khele che chatAM tenuM vana mahudhA tevuM hAtuM nathI. nadIomAM snAna karavAthI kadI pApa jatuM nathI. snAna uparane mela kADhe che. aMdaranA mela kADhavA mATe dayA, karuNA, kAmaLatA, namratA, ityAdi joie. tItha upara caDautara karavAthI jevI rIte pagane tathA zarIrane ghasArA lAge che, tevI rIte mana upara vicArane--uttama dhyAnanA ghasArA pAvA joIe. hRdaya zItaLa Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 (129) thavuM joIe, kSamAsahanazIlatA vadhavI joIe, aMtaramAM kame. tapIne pIgaLI javAM joIe, jema romamAM AtmAne AnaMda, chAI rahe joIe. pitAnI pitAne khAtrI thavI joIe ke tIrthamAM jaIne amane ATalo phAyado thayo che. vera virodha tyAga karyo che. sarva jIvone huM AtmabaMdhutulya gaNuM chuM dehAbhimAnane tyAga karyo che. parigrahanI mamatA ghaTADI che. paropakAra nitya kare tevI pratijJA lIdhI che. game te duHkhI manuSyane madada ApavAne huM taiyAra chuM. vizvAsaghAta, dagophaTake karavAne niyama, lIdho che. sarvanA gunhA mApha karavAno nizcaya karyo che, pADozI, sAthe kajiye karavAnI pratijJA karI che. gharamAM ke kuTuMbanAM manuSyo sAthe haLImaLIne rahevA pratijJA karI che. TUMkAmAM tIrtha yAtrA karI hadayamAM parama zAMti pragaTAvI che. je Ama banyuM hoya to tIrthasevA upayogI thaI che. tIrthamAM javAno pahelo uddeza e have joIe ke koI jJAnI mahAtmA ahIM che ke kema? tenI pahelI tapAsa karavI, tene vaMdana, namana karI pUchavuM, ke "ame tIrthayAtrA karavA AvyA chIe. amAre ahIM AvIne zuM karavuM joIe? kevI rIte vartana karavuM joIe ? amArA AtmAne uddhAra kevAM kevAM kartavyo karavAthI thAya ?" vigere kartA prathama te gurUdvArA jANavAM, ane pachI jeTalA divasa tyAM rahe teTalA divasa temanA kahevA pramANe vartana kare temanI batAvelI vidhi pramANe jIvana vyatita kare. temanI tathA tamArI anukuLatA prasaMge satsamAgama karI dharmacarcA karatA raho. dhamacarcAmAM paNa je tamane hAla vizeSa jarUranuM hoya teja pUche! tenI vAta cheDe! huM keNa? mArUM kartavya zuM? karma kema chuTe? Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 130 ) AtmajJAna kema prApta thAya? paramazAMti zAthI maLe? ItyAdi upayegI bAbate pUchavA ke carcavA sivAya temane amUlya TAIma na lya! nizcaya thatAM te pramANe tyAM rahe teTalA divasa te ghaNI ja lAgaNIthI kriyAmAM mUke. pachI ghera jaI vakhatanA niyame karI, eTale kAmanA bhAga pADI AtmasAdhanane amuka vakhata nizcaya karI te pramANe varnAna karyA kare! ; kharUM tIrtha-upayogI tIrtha muni mahAtmAo-AtmAnubhavI jJAnI purUSa che. A-dravyatIrtha Atma anubhava karavAmAM sahAyaka sthAna samAna che. AtmajJAna vinA A tIrthathI vizeSa lAbha meLavI zakAtuM nathI. AtmalAbha te hAlatA cAlatA jJAnI purU dvArA ja thAya che. dIvAthI ja dI thAya che. jAgele ja bIjAne jagADI zake che. uMghatA gurUo paNa jagADI zaktA nathI. AtmalAbha pAmelA ja AtmalAbha meLavAvI ApavAmAM madadagAra thAya che, AvA jaMgama tIrthasvarUpa AtmajJAnI gurUnI sevA karavI te sevAnA amUlya phaLathI chevaTe nirvANa prApta thAya che. bhagavatisUtramAM kahyuM che ke, he bhagavana! tathA prakAranA zramaNa tathA vivekI zrAvakenI sevAnuM phaLa zuM?? bhagavAna uttara Ape che ke "gautama! temanI sevAnuM phaLa temanA taraphathI siddhAMta zravaNanI prApti thAya che te che." gurunI sevA karavAthI te guo tatvanA nizcaye--siddhAMte-tenAM rahasya samajAve che. arthAt tatvajJAnanI prApti thAya che. kemake guo AgaLa kAMI vyavahArika duniyAnI vikathAo ke bhAMgaphADa te thatI na haya,jJAnI guruo pAse AtmajJAnanI carcA thatI hoya che tethI tyAM sAMbhaLavA janArane zAnAM rahasyanuM jJAna thAya che, pahele prazna-he bhagavan! siddhAMta sAMbhaLavAnuM phaLa zuM? uttara-gautama! vijJAna phaLa thAya. siddhAMtanA jJAnathI Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (131 ) tyAga karavA lAyaka tathA grahaNa karavA lAyaka vastunuM vijJAnavizeSa jJAna prApta thAya che. bIjo praznahe bhagavana! vijJAnanuM phaLa zuM? uttara-gautama! vijJAnanuM phaLa pratyAkhyAna che. vizeSa nizcayAtmaka grahaNa tyAganA jJAnavALe manuSya pApanuM paccakhANa karaze. pApAcaraNane tyAga kare che. A trIjo prazna - he bhagavana! paccakhANunuM phaLa zuM? - uttara-he gautama! paccakhANanuM phaLa saMyama che. vibhAva dazAmAM manane pariNumAvavAno. tyAga karanArane saMyamanI prApti thAya che. . ethe prazna-he bhagavana! saMyamanuM phaLa zuM? - uttara-gautama ! saMyamanuM phaLa anAzrava che. saMyamavAna manuSya navIna karma upArjana karatuM nathI-AtmasvabhAvamAM sthira thAya che. pAMcame prazna-- he bhagavana! anAzravanuM phaLa zuM? uttara- he gautama! anAzravanuM phaLa tapa che. karma AvatAM aTake che, eTale te laghukama thAya che. Atma upaganI jAgRti vizeSa thAya che. A Atma jAgRtithI pUrvanAM karma tapavA lAge che. AMtacikAza-rAga dveSanI pariNati te AMtaratApathI sUkAI jAya che tenuM nAma tapa che. chaThTho prazna-he bhagavana tapanuM phaLa zuM? uttara- he gautama! tapanuM phaLa nijara che. AtmaupaganA tIvra tApathI rAgadveSanI cikAza vinAnA thayelAM-sukA Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (132) celAM zoSAI gayelAM karmo nirjarI jAya che. AtmapradezathI nirAdhAra thaI nIcAM kharI paDe che. * - sAtame prazna--he bhagavana! nijerAnuM phaLa zuM? - - uttara-he gautama! nirjarAnuM phaLa ayiA che. karma nirjarA thavAthI mana, vacana, kAyAnA vegone nirodha thAya che. . jyAM sudhI kriyA che, tyAM sudhI mana, vacana, kAyAnA yuganI capaLatA che. jyAM kriyA baMdha thaI ke te yoganI pravRtti thatI aTakI jAya che. . : ke Akame prazna- he bhagavana akriyAnuM phaLazuM thAya? . na utara--he gautama! akriyAnuM phaLa mokSanI prApti thAya che-chevaTanuM phaLa paramazAMti-zuta svarUpa avasthitimahA nirvANa che. * A pramANe jaMgamatIrthanI sevAnuM phaLa chevaTe mekSa paryata laMbAya che ema jANuM AtmajJAnI jaMgama tIrthasvarUpa mahA tmAnI sevA karavAmAM ullAsI thavuM, tethI samyaphadaSTine saMpUrNa piSaNa maLe che, ane te piSaNathI bhUSaNa-zabhA thAya che. AtmasvarUpa dIpI nIkaLe che. jhaLakI uThe che. svasvarUpa pragaTa thAya che. AnuM nAma tIrthasevA che, sthiratA vItarAga devanA kahelA AtmanizcayamAM sthiratA prApta karavI, daDhanizcaya dhAraNa kare, pote daDha thavuM ane anya asthine-aDhatAvALAne daDha karavA A samyakUvanuM bhUSaNa che. che. keTalAka manuSya Atmadharma upara prItivALA hoya che, Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 133 ) pazu dRDhatAvALA hAtA nathI. prIti ane daDhatA annenI jarUra yAta che. ane mananI malInatA-pApavRttie ochI thavAthI dhama upara prIti thAya che. ane mana nizcaLa sthira thavAthI dharma upara dRDhatA-sthiratA prApta thAya che. kAi paNa jAtanI sAMsA rika IcchAene pASaNa maLe tevI IcchA rAkhyA sivAya zubha kAryAM tapa, japa, vrata, ityAdi kriyA karavAthI pApamaNa nIkaLI jatAM mana zuddha thAya che ane vItarAga deva, jJAnI, guru, AdinuM sAkAra AlaMbana laI temAM mananI vRttione sthira karavAthI mananI caMcaLatA ochI thaI sthiratAM prApta thAya che. chevaTe zuddha AtmasvarUpanuM dhyAna karatAM AtmAnuM nirAvaraNu jJAna prApta thatAM AtmasvarUpa thavAya che. 12-1 AtmanizcayamAM sthiratA prApta karavI ane khIjAne prApta karAvavI e samyakUSTine vizuddha thavAnuM kAraNa che. sulasA zrAvikA dha priya ane dRDhadhI hatI. peAte AtmamAga mAM ghaNIja dRDha hatI. teNe aMkhaDa parivrAjakane prabhunA mArgomAM AtmamArgamAM dRDha karyA hatA. zANI sulasA rAjagRhI nagarImAM zreNIka rAjAne nAga nAmanA sArathI hatA. tenI strI pativratA-satI sulasA nAme hatI. teNe bhagavAna mahAvIradeva pAse, dhama zravaNu karI gRhastha dharma aMgIkAra karyAM hatA. sulasA dharmomAM ghaNIja dRDha hatI. tenA Atmanizcaya alaukika hatA. devA paNa tene A nizcayathI caLAvavAne samatha AtmA eja paramAtmA thaI zake che. AtmAja paramAtmA svarUpa che. A svarUpane ADe AvanAra kamaLa hekAvatrA, ajJAna dUra karavA, AtmA na hatA. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (134) svarUpane prApta thayelA svasvarUpamAM sthita thayelA uttama gurunI pUN jarUriyAta che, ema tenuM mAnavuM hatuM. ' sadgurue ke devAdhideva tIrthaMkare ApaNane satya mAga khatAve che. upadeza dvArA jAgRta kare che. tathApi ApaNAmAM ceAgyatA na hoya te teonuM kAMipaNa jora cAlatuM nathI. vejImAM tela nathI te tene hajAro maNu ekaThI karI pIlavA chatAM eka TIpu paNa tela nIkavAnuM nahi ane talamAM tela che te tene pIlavAnA sAdhane maLatAM mAMhIthI tela bahAra Ave che. trIjA nimittakAraNa che. cAgyatA peAtAnAmAM jeI e. Atma sattAe siddha svarUpa vA che, paNa nimitta ceAge te sattAnuM bhAna jIvAne thAya che.' A tenI dRDha mAnyatA hatI. bhagavAna mahAvIradeva pAsethI teNe jIvA vAdi tatva khaNyAM hatAM. niraMtara satpurUSonA samAgama te karatI hatI. AtmanizcayamAM te eko gaNAtI hatI. A nizcayamAM tenI kharAkharI karI zake tevI bhAgyeja phAI zrAvikA haze. A tenA nizcayamAMthI DagAvavAne kAI samartha na hatuM. bhagavAna mahAvIradevane paNa tenI AtmazraddhAnI khAtrI hatI. AtmazraddhAmAM zithila thayelAone te aneka hetu yuktiothI majabUta anA vatI hatI. caMpAnagarInA udyAnamAM eka vakhata bhagavAna mahAvIradeva AvIne rahyA hatA. akhaDa' nAmanA parivrAjaka te bhagavAnane krama khAdha sAMbhaLI zrAvaka thayeA hateA. te tApasanAja vezamAM hatA. eka vakhata te bhagavAna mahAvIradevane vaMdana namana karI kahevA vAgyeH 'prabhu ! Aje huM rAjagrahI nagarImAM javAne chuM. kAMi AjJA hoya teA pharamAvA !' bhagavAne tene AtmadharmamAM dRDha karavA nimitta kahyuM: aMkhaDa ! e tuM rAjagRhI jatA hAya te ' Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (135) . tyAM nAga nAmanA sArathI che tenI patnI sulasA je zrAvikA che tene mArA taraphathI dharmazuddhi pUchaje dharmalAbha kaheje, athavA dharmamAM sAvadhAna rahevAnuM kaheje! amaDa mastaka namAvI te vAta aMgikAra karI cAlatAM cAlatAM te rAjagRhI najIka AvyA akhaMDane keTalIka siddhie utpanna thayelI hatI. vividha prakAranAM svarUpe vikruvi' (banAvI) zake tevI labdhi tenAmAM hatI. raste jatAM vicAra karyo ke sulasA evI te kevI dRDhadhAM che ke bhagavAna mahAvIradeva pAte paNa tenA guNanA pakSapAta kare che, tenI dRDhatAnI huM tapAsa karUM. ' ema vicAra karI potAnI vaikriyalabdhinA khaLathI teNe brahmAnuM rUpa banAvyuM. ane meATA ADaMbarapUrvaka zaheranI ahAra beThA. A navIna camatkArika manAvathI zaheranA hajAro manuSyAe tenA darzanane lAbha lIdheA, paNa sulasA teA naja gaI. khIjA divase khIjAM daravAje viSNunuM rUpa laI pUratA ADaMbara sAthe paDAva nAkhyo. hajArA manuSyAe tenAM darzana ane jovAna lAbha lIdhA. sulasA te divase paNa tyAM na gaI. trIjA divase trIje daravAje akhaDa, zaMkaranuM rUpa dhAraNa karI beThA. aneka manuSyAe tenA darzananA lAbha lIdhe paNa sulasA na gaI akhaDe vicAra karyo tene jainadananA Agraha jaNAya che tethI ceAthA divase tIrthaMkaranuM rUpa dhAraNa karI sameAvasaraNamAM esI dhama dezanA devA lAgyA. te divase paNa sulasA tyAM gaI. AthI potAnI A khAjI sa MkelI laI, aMkhaDa sulasAne ghera gayA. sulasAe Adara satkAra karyAM. AvavAnuM kAraNa pUchyuM. aMkhaDe mahAvIradeva taraphathI kahevAyalI dhama prAdi vAta jaNAvI. sulasAne ghaNA AnaMda thayA. amaDe jaNAvyuM: 'sulasA! AMhI daravAjA ahAra brahmA, viSNu ane maheza AvyA hatA tene jovAne mATe tame kema na gayAM ? Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 136). * sulasAe uttara Ape. "aMbaDa! temAM zuM jevuM hatuM? A sarve dazya padArtho dekhAya, temAM ane temAM tamane zuM taphAvata dekhAya che? pRthvI, pANI, prakAza, vAyu ane AkAza A pAMcabhUtanA baMdhAyelAM sarve zarIre che. rUpa, rasa, gaMdha ane sparza A sarva pudgalanA dharmo che. te sarvamAM dekhAya che. AtmA arUpI che. sarva dehamAM raheluM che. AnaMdasvarUpa che. A carmacakSuthI te dekhI zakAtuM nathI. tathApi anubhavagamya thAya che. tene anubhava ahIM thAya che. jeNe AtmAne jANa che tene pachI jANavAnuM bAkI zuM rahe che? jene samyakdaSTi thaI che tene duniyAnA kathA mAyika padArtha upara prIti hoya che? keI upara nahi. tyAM jaIne zuM jovAnuM hatuM te have tuM kahI batAva! Atma upayoga bhUlI anya padArthamAM Asakta thavuM te zuM mithyAtva nathI?, samyakdaSTine dUSita karanAra ke malIna karanAra te kArya nathI? cheja. kSaNe kSaNe AtmaupayogamAM jAgRta rahevuM eja vizudhane mArga che. hA! koI jarUriyAtanA prasaMge tyAM javAnI jarUra paDe te temAM Agraha paNa nathI. paNa khAsa jovA javAnI IcchA te mane thatI ja nathI. je pudagalonI camatkRti jovAnI lAgaNIo thAya te jarUra samajavuM ke ApaNI AtmA tarapha prIti ochI che, ane jeTalI AtmaprIti echI teTalIja malInatA vadhAre samajavI. AtmA eja svadharma che tenuM bhAna bhUlavuM te vidharma che. svadharmane mUkI vidharma aMgikAra kara, vidharmanI bata karavI, vidharma upara prIti rAkhavI, te svadharmane duSita karanAra che." che. aMbaDa A pramANe sulatAnA zabdo sAMbhaLI Azcarya pA. sulasA AtmamArgamAM praviNa che, prItivALI che e Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 137 ) vAta cAkasa che. vizeSa tenA vicAre jANavA mATe akhare pharI prazna karyo: sulasA! bhale tame A brahmAdine jovA nimitte bahAra na AvyAM, paNa zaheranI bahAra tIrthaMkaradeva padhAryAM hatA. temanAM dana karavA ane upadeza sAMbhaLavA mATe tame zA sAruM na AvyAM? mane tamArI meATI bhUla jaNAya che.' . sulasAe uttara ApyA. abaDa! te parama kRpALu prabhu! jIvanamUrti sadguru! temanuM Agamana ahIM thAya te mArAM mereAmamAM AMnada chavAI rahevA joie.. mArAM dareka rezama temanA AgamanathI khaDAM thavAM joIe. te pavitra AtmAnA A AtmA sAthe eTale nikaTa sabaMdha che-evI pavitra zuddhatAnA saMbaMdha che ke temanuM Agamana thatAM A mana AnaMdamAM garakAva thai jAya che. A mAMhIluM mane kAMipaNu thayuM na hatuM, tethIja huM jANI zakI hatI ke te zudhdha pavitrAtmA nathI jene laIne mAruM jarApaNa AkarSaNa te tarapha thayuM na hatuM. vaLI tamane. khabara haze ke bhagavAna mahAvIradeva Aja kAla capAnagarI tarapha vicare che. je ahIMthI vizeSa dUra che. tema khIne tIrthaMkara A kALe atyAre koI vidyamAn nathI, teA te tIrthaMkara che ema huM zA uparathI mAnuM? kharekhara! mane tA koI DhAMgI-kapaTI hAya tema jaNAya che. A kAraNathI huM temanAM darzana ke dhama zravaNu nimitte gaI na hatI. ' akhaDe javAkha ApyA. sulasA ! bhale te tIrthaMkara na hAya paNa tethI dharmonI zANA te vadhe che. Ama karavAthI dhamAM vadhAre thAya che.' " ' sulasAe uttara ApyA aMkhaDa! akhaDa! AmAM tamArI Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 138) paTI bhUla thAya che. zuM tamane ema lAge che ke AvA judA ADaMbarathI dharma pAme che? A bAbatanI mAnyatAmAM tame ThagAo che. satya vastu batAvavI; satya samajAvavuM, temAM mAyA prapaMca zA mATe joIe? tame zudhdha AtmA che, AtmAne eALakhe, azudhdhatAnA pratibaMdhane dUra karo! tema dUra karavAnA amuka amuka upAye che, vigere egya mArga batAve, AmAM prapaMcane avakAzaja kayAM che? jyAM kAMI paNa svArtha sAdhavAne che, leka pAsethI pasA kaDhAvavA che, kAMI mAna khATavAnuM che, jayAM mata-pathanAvADA bAMdhavAnA che, manAvavuM, pUjAvavuM che tyAM prapaMcane avakAza che. niHsvArthapaNe kAMIpaNa mAna pAnanI, dhana delatanI, manAvA pUjAvAnI, ke mata patha calAvavAnI AzA ke IcchA vinA kevaLa popakAra budhdhie, dayAnI pUrNa lAgaNIthI satya batAvavAnuM ke kahevAnuM hoya tyAM te pUrNa saralatA ane ADaMbara sivAyanI sAdAI hoya te tenI vizeSa asara thAya che. faMbo javAba Apyo "sulasA! tamAruM kahevuM yuktithI mAnya karavA jevuM che, tathApi ADaMbaranI te jarUra jaNAya che. je meM A zaheranI bahAra brahmA, viSNu, maheza ane tIrtha karanuM rUpa dhAraNa karI A ADaMbara karyo te hajAro manuSya tenAM darzana karavA AvyAM, ane kadAca ekale vinA ADaMbare Avyo hato te mane keI oLakhata paNa nahi! to mArI pAse AvavAnI te vAtaja zI? te pachI leke dharma kevI rIte pAme? mATe lekone AgaLa caDAvavA bAhya ADaMbaranI jarUra te cheja." ; ; che : , sulasAe uttara Apyo. "akhaMDa ! bALa jene mATe tame jema kahe che tema bAhya ADaMbaranI jarUra dekhAya che, teo kAMI navIna dekhavAnI bAbatathI lalacAIne te tarapha Akaya che, paNa aMtanI uMDI lAgaNI vinA saMgIna-kAyamane Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (138 ) lAbha temAMthI ghaNA cheDAne ja maLe che, tyAre kharI tRSAvALe mANasa te mahAtmAne game tevA sthaLethI zodhI kADhI AtmajJAna meLave che. koI divase tame sAMbhaLyuM che ke taLAve ghera ghera jaIne pikAra karyo hoya ke mArI pAse pANI che. keI leze ke ? pANInI jarUriyAtavALAe te taLAvane zedhI kADhavuM joIe kharI lagana thayA vinA upadezanI asara thatI nathI. bALa ne AgaLa vadhAravA bAhya ADaMbaranI jarUra che e. amuka daraje tamAruM kahevuM mAnya rAkhavA jevuM che, bAkI kharI rIte te te AMtara lAgaNI pragaTayA vinA-aMdarathI UMDI asara thayA vinA ja AgaLa vadhI zaktA nathI.* * * * tame kahyuM ke hajAro leke ekaThA thayA hatA te vAta kharI, paNa lekanI kartavya tarapha najara ghaNIja ochI hoya che, paNa je jJAnI puruSa, mahAtmA, tIrthaMkaradeva ke bIjA keItaraphathI pitAne uttamabedha maLyo hoya che te upadezakane ja leke pakaDI le che. temaNe batAvelA upadeza tarapha ghaNu ja cheDA mAM nI daSTi hoya che, tyAre ghaNu manuSya te te raste baMtAvanAra-upadeza ApanArane pakaDI le che. tenA vacano upara ke tenA zarIra upara meha pAmI, tenA abhAvamAM tenA nAmane japa karavAmAM ja jiMdagI kADhe che, ghaNA mUrtione pUjavAmAM ja rekAya che. tenAthI AgaLa vadhatA nathI-tenAthI AgaLa mAge che ke kema te samajavA paNa prayatna karatA nathI ane temAM ja jiMdagInI sArthaktA samaje che!" jema koI manuSya bIje gAma jate heya, rastAmAM mArga bhUlI javAthI bhUle paDaze, tene koI rastAnA jANakAra paramAthI manuSya sAco mArga batAvyuM keH "A raste mUkI daI A raste cAle. tame dhArele gAma pahoMcI jaze !" A veLAe te Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 140 ) rastA bhUlelA manuSyane satya mA hAtha AvavAthI AnaMda thAya che. satya mAga batAvanAra tarapha pUjyabuddhi thAya che, ane te thavI ja joie. kemake teNe rastA khatAbyA na hAta teA peAtAne vikaTa jaMgalamAM ghaNuM rakhaDavuM paData. chatAM paNa A pUjyabuddhinI paNa maryAdA hAvI joIe. rastA khatAvanAranA upakAra mAnavA jAI e. paNa A vaTemArgu tA tenAthI AgaLa vadhIne te raste batAvanArane page paDIne tame ja mArA uddhAra karanAra che, tame mane AgaLa paheAMcADA-ThekANe pahAMcADI Ape!! Ama kahI tenA mAM sAmu joI ne besI rahyo. koi vakhata tenA paga pakaDIne beThA ane kahevA lAgyA ke tame mane gAma pahoMcADanAra che. tamArU ja mane zaraNu che. A ghAra vanamAM tame ja mArA upakArI che, huM jIvIza tyAM sudhI tamane cheDIza nahi.' pramANe kahIne te parApakArIne vaLagI paDanAra manuSya AgaLa na cAlatAM, tenA matAnyA mAge na jatAM tyAM tene vaLagIne esI rahetAM te dhArele mUkAme paheAMcI zakaze ? akhaMDa ! vicAra karIne kahe ke dhArele mukAme te paheAMcI zakaze ?? A akhaDe uttara ApyA. * zANI sulasA ! khIlakula nahi. tyAM besI rahI peAtAnA upakArInA guNa gAvA, ke tenA mAM sAmuM jovA rokAI rahetAM kadI paNa dhArele mukAme te paheAMcI zake ja nahi. potAnA upakArIneA AbhAra mAnI teNe tyAMthI tenA batAvyA pramANe AgaLa cAlavuM ja joIe. tAja te dhArele sthaLe pahAMcI zake.' : abaDa! Aja pramANe parApakArI jJAnI purUSA, mahAtmA tItha karadevA vigeree ApaNane je rastA khatAnyeA che te raste ApaNe cAlavuM joIe te rastA te mahApuruSonA anubhavavALA che, te raste temaNe gamana karyuM che, peAtAnI badhI AzA ane Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 141 ) IcchAone tilAMjalI ApI A zuddhamAge temaNe prayANa karyuM che, hAlamAM vhAlI IcchAone temaNe A raste cAlatAM viMdhI nAkhI che-tyAga karyo che, deha uparanA mamatva paNa temaNe mUkI dIdhuM che, eTale paNa banne sAthe rAkhyo nathI tyAre temane A rastAne anubhava maLe che, pitAne AtmasvarUpa prApta thayuM che, te rastAne upadeza, kevaLa paramArtha buddhithI niHsvArthapaNe nispRha thaI temaNe A duniyAnA jIvone Ape che, mahAna prayatnathI piote meLavelA te pavitra jJAna upara leka phIdA thAya che. vaLI pitAne A uttama mArga maLavA mATe Azcarya pAme che mahAna AnaMda mAne che, potAne dhanabhAgya mAne che, saMsAra aTavImAM satyamAga bhUlI paribhramaNa karanArane A satyamArga maLavAthI je kAMI AnaMda thAya che te amaryAdita che, tene laI te mArga batAvanAra upara alaukika prema phare che, tene jeTale upakAra mAne teTala zeDe che, tene page paDe che, vacanathI stuti kare che, tuM mAro mahAna upakArI che, prabhu! ame tAre zaraNe chIe, anAtha zaraNanA uddhAraka ! tArA jeTalA guNa bolIe, tAre jeTaluM AbhAra mAnIe teTale ocho che. loko A pramANe belI te upakArI mahApuruSano upakAra vyakta (pragaTa) . "keTalIka vakhata to te upakArInuM nAma cirasmaraNIya thaI paDe tenI yAdagirI mATe tenA nAmanI mUrtio banAvI meTA maMdira baMdhAvI temAM padharAve che, ane tenI pUjA kare che, tenA nAmano jApa kare che ane evAM aneka kAryo karI pitAnA upakArInA upakAranI kRtajJatA batAve che." "karyA guNane upakAra na bhUlI javo e satyupAnuM lakSaNa che. paNa aMbaDa! tuM vicAra karIne kahe ke je Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (142) upakArIe satya raste jene batAvyuM che te te A pramANe kadAca kare, paNa Ama karIne besI rahevAthI, te upakArIe je satyamArga batAvyuM che te raste cAlavAnuM baMdha karavAthI te manuSya koI divasa paNa nirvANunA dhAmamAM pahoMcI zakaze? paramazAMti anubhavI zakaze ke?" AMbaDe uttara ApyotenA kahyA pramANe 'vartana nahi karanAra te kadI paNa Icchita sthaLe pahoMcI nahi zake, * aMbaDa! bhagavAna devAdhideva tIrthakara bahu ja dayALu hoya che. temanAmAM evI agAdha dayA hoya che ke tenuM varNana huM zuM karI zakuM? temanI evI manebhAvanA hoya che ke, A duniyAnA sarva jIvane huM nirvANanA mArgamAM laI cAluM! badhA jIne parama zAMti apAvuM!! sarva jene mekSamAM pahacADuM !!! AvI prabaLa lAgaNI chatAM jemAM gyatA AvI che, jeo temanA kahyA mujaba vartana kare che, temAMthI paNa kAlAMtare amuka amuka anukrame mekSa pAme che." * teo pitAnA Azritane kahe che ke lAyakAta meLave, gya thAo, sarva malIna IcchAone viMdhI nAkhe, deha uparane paNa mamatva kADhI nAkho, sarva prakAre nispRha thAo, vibhAva padArtho uparathI manane kheMcI lya, kSaNe kSaNe AtmAne upayoga jAgrata rAkhe, tame pote ja zuddha AtmA che, tame ja paramAtmA che, tamArA bhAnane jAgRta kare, manane AtmAmAM gALI nAkhe! tamArAmAM anaMtazakita che, pUrNa jAgRtithI te bahAra Avaze." Ama kahevA chatAM te mArge na cAlanArA ane vagara mahenatane mAla khAvAnI IcchA rAkhanArAo, temanuM nAma laIne, ke temanI stuti karIne, athavA temanI bAhya sevA karIne tarI Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) javAnI-saMsArano pAra pAmI javAnI IcchA rAkhe che te pAra pAmI zakaze kharA ke? nahi ja." "aMbaDa! mArA vicAre tIrthaMkaradevane vaLagI rahevAnA ke vagara mahenate theDI ghaNI bhakti karIne mekSa mAgI levAnA nathI, ane mAgyAthI mokSa maLatuM paNa nathI. paNa te devAdhideve je AjJAe karI che te barobara samajIne, temAM UMDAM rahasya jANIne te pramANe varnAna karavAnuM che. ApaNane raste batAvanArane ja gaLe vaLagI paDavuM e te tene herAna karavA jevuM che. potAnA pApanA rAgaDIo tANI tANIne varNavI saMbhaLAvavA ane tenAM kahyA mujaba vartana na karavuM te zuM te devAdhidevanI avajJA karavA jevuM nathI lAgatuM? devanI AjJA mAnavAne phAMko rAkhave, temanI pUjA bhakti karavI ane temanA kathanathI virUdhdha vartana karavuM te, te devanI hAMsI karavA sarakhuM zuM nathI jaNAtuM? devAdhidevanA Azrita chIe ema uparathI kahevarAvavuM ane pitAnuM vartana tenI AjJAthI virUdhdha rAkhavuM te zuM mahAnuM pApa nathI? manuSyoe pitAnuM vartana sudhAravuM ane tene mATe te devAdhideve batAvela sAdhanonuM sevana karatA rahevuM ane huM vadhAre cagya mAnuM chuM. aMbaDe prazna pUcheH "zANI sulasA! tyAre zuM tamAruM kahevuM ema che ke te devanuM nAma na levuM, guNanI stuti na karavI ane tenuM pUjana na karavuM?" sulasAe uttara ApyoH "aMbaDa! tame mAro Azaya barobara samajyA nathI. zarUAtamAM manuSyane ucAM sArA AlaMbanenI jarUra che. mana malIna vAsanAthI bhareluM heya che tene devAdhideva je pavitra AtmA che tenA kalpata nAmanA smaraNanI paNa jarUriyAta che. nAma badhAM kalpIta che. tathApi Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (144) te zuddha AtmAnuM smaraNa ApanAra zudhdha AtmAnI smRti karAvanAra nAma che. tenA smaraNathI malIna mananI zuddhi thAya che. tenA guNenuM kIrtana karavAthI-stuti karavAthI guNAnurAga thAya che. A guNAnurAgathI satya vastunI jijJAsA thAya che. devAdhideva pavitra AtmAnA sAkAra AlaMbanamAM manane joDavAthI tenI caMcaLatA ochI thAya che. mana zuddha ane ane sthira thAya che. mananI vividha IcchA-AzAone laI punyabaMdha thAya che, AthI vyavahAranI anukuLatAo maLI Ave che. devAdi ke sukhI, dhanADhaya, rAjAdikanI gati prApta thAya che. manuSya ATalAmAM aTakI jAya che. AthI AgaLa vadhavA prayatna karatA nathI. zarUAtamAM AlaMbananI jarUriyAta hatI, paNa te sthiti pachInI AgaLanI sthiti zudhdha-pitAnA AtmAnA AlaMbananI che. ahIM ajJAnanuM AvaraNa teDavAnuM che ATalI hada sudhI ja ghaNIvAra Ave che, paNa pUrve grahaNa karela AlaMbanene mUkI have pitAnA paga upara ubhA rahevAnuM che. pitAnA page cAlI tIrthaMkaradeve batAvelA mArge prayANa karavAnuM che. te bAbata upara ja lakSa ApatA nathI. have ahIMthI nirAkAra zuddhAtmAnuM AlaMbana levAnuM che. manane zuddha karavA tathA sthira karavA sudhI te sAkAra devAdhidevanuM AlaMbana upayogI che. te to aneka prakAranA jApa karI, prabhunI stuti, smaraNa, pUjana, dhyAnAdi karI meLavI lIdhAM che, chatAM lAMbA kALanA abhyAsathI te AlaMbana choDavuM gamatuM nathI tene laIne teo ajJAnanuM AvaraNa taDI zaktA nathI." "abaDa! mAre kahevAno uddeza A che ke, bhale leka ahIM sudhI AlaMbana rAkhe, paNa bALaka jema mAnI AMgaLI pakaDI cAlavA zIkhe che, te cAlavA zIkhe, tenAmAM thoDuM cAlavAnuM baLa AvyuM eTale dhIme dhIme mAnI AMgaLI mUkI daI pitAnA pagabhara thavAnI jarUra che, eTale sAkAra AlaMbana mUkI Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 (145) daI nirAkAra zudhdha AtmAnuM AlaMbana lai temaNe AgaLa vadhavuM. sva 8 Azaya evA che ke AtmA ja paramAtmA thaI zake che. AtmA eja paramAtmA che te lakSa rAkhI, jevA siddhanA bhAva che teve ja sAdhakanA svabhAva che, e kharekhara dhyAnamAM rAkhI peAtAne svabhAva siddhanA jevA banAvavA prayatna karavA. Ane lAko nirAlaana kahe che. paNa kharI rIte A paNa Alaana che, tathApi A kevaLa deha vinAnA AtmAnuM Alakhana che; peAtAnuM ane siddhanuM eka sarakhuM svarUpa jANI, AtmAnA zuddha svabhAva samajI te pramANe akhaMDa jAgRti rAkhI, teve svabhAve sthira thavAnI-manane tevA tevA bhAve pariNamAvavAthI dhIme dhIme A sthitine pAmI paramAtma svarUpa thavAya che. ' * - abaDa! paramAtmA mahAvIradevane, AtmAnA zuddha sva rUpane prApta karavA mATenA A upadeza che. e jene prApta thAya che tene A leAkanA viSayAne jovA ke bhAgavavAnI IcchAo UDI jAya che. abaDa A dhacaryodhanA rahasyane sAMbhaLIne ghaNA khUzI thayA. dharmomAM dRDha thayeA. sulasAnI Atma saMbaMdhI dRDhatAthI AnaMda pAmyA. tenI parIkSA-kaseATI karatAM temAM peAtAnI parIkSA thaI pAte te kaseATImAMthI pasAra thayA. dharmamAM vizeSa dRDha thayeA. mahAvIradeve jenI prazaMsA AtmadRDhatA viSe karI hatI te ceAgya ja hatI tene nizcaya thayA. sulasAnI dharmazraddhA jANavA mATe peAte je brahmA, viSNu, maheza, ane tIthaMkaranA rUpA vaikriyalabdhithI karyAM hatAM te vAta sulasAne jaNAvI peAtAnA aparAdha khamAbhyeA. satsaMganA mahimA agAdha che, tethI ja AtmanizcayI Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (146) zraddhA daDha thAya che. pite AtmadharmamAM daDha thavuM ane anyane sthira karavA teja samyaktvanuM bhUSaNa che. satI suMlasAe pitAnA jIvanamAM aneka jIvone satyanA mArgamAM daDha karyA che. ane teja pramANe A tenAM daSTAMtane vAMcanAra manuSya pote AtmamArgamAM daDha thavuM ane anya jIvone - banatA prayatna daDha karavA. A duSamakALamAM satya zodhI kADhavuM muzkela jevuM che chatAM paNa prabaLa prayatna karanArane te maLyA sivAya rahetuM nathI. gurudevanI bhakita karavI samyakraSTi e AhAra, pANI Adi ApavA vaDe gurUnI bhakita karavI. te samyakdaSTine poSaNa ApanAra, zobhAvanAra - bhUSaNa che. bhakitaM namratA AvyA vinA thatI nathI, sArAmAM guNanI adhikatA ane pitAmAM te guNanI ochAza jaNAya-dekhAya teja anyanI vaiyAvacca karavAmAM pravRtti thAya che. A guNavAne upara guNane anurAga-prIti thavAthI tenI bhakitadvArA te pitAmAM guNane saMcaya karI zake che. namratA e pANInI khAlI TAMkI samAna che, guNAnurAga te pANIne naLa samAna che. ane guNI puruSa te pANInA bharelA kuvA, ke moTI TAMkI samAna che. A suNAnurAganA naLa dvArA guNa puruSomAM rahelA guNarUpa pANI namratAvALA jIvarUpa TAMkImAM dAkhala thAya che. khUbI e che ke A vyavahArika pANInI mAphaka guNI puruSomAM rahela guNarUpa pANI khAlI na thatAM A namratAvALA jI, guNI samAna guNavAna puruSanA sarakhA guNavALA thAya che. gRhasthAzramamAM rahetA samyakdaSTi e AhAra, pANI AdithI gurudevanI bhakti karavI. pitAnA zarIra dvArA temanA Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIranI vizrAmaNuM karavI. tyAgamArgamAM rahelA samyagadaSTi jIvoe, jJAna dhyAnamAM lIna thayelA mahAtmA pUjya, guruvargane AhAra, pANI Adi lAvI ApavA rUpa bhakti karavI. tapasvI glAna, vRddha, jJAna bhaNanAra Adi sAdhuoe AhArAdikathI bhakti karavI, zarIrathI temanI vizrAmaNArUpa sevA karavI. bahu ane subAhu sAdhuoe pAMca munine AhArAdi lAvI ApI temanA jJAna dhyAnamAM anekavAra madada ApI hatI. bIjA sAdhue-bALasAdhu, glAna (mAMdA) vRdhdha, tapasvI, jJAnI, dhyAnI Adi sAdhuonI vizrAmaNa karI hatI. A sevA bhaktithI samyagadaSTi nirmaLa karavA sAthe zubha bhAgya kama upArjana karyuM. 'jenA phaLarUpe te banne sAdhuo bAhubaLI ane bharatapaNe utpanna thayA. bAhubaLIe bAhubaLathI karelI sevAnA pramANamAM mahAna bAhubaLa utpanna karyuM ane bharatarAjAe AhArAdi bhegya vastunI bhaktidvArA bhegakarma prApta karyuM. jenA baLathI chakhaMDanA rAjyavaibhavavALe cakavati rAjA thaye. bhegakarma ATaluM prabaLa chatAM bAhubaLamAM bAhubaLathI bharatarAjA hArI gaye. A bhaktimAM ja koI evAM uttama bIja rahelAM che ke, te bhakti karanAra guNAnurAgI jIva pitAnI bhUmikAmAMthI patita thatuM nathI ane avasare bhegama pUrNa thatAM AtmAnA zudhdha mArgamAM dAkhala thaI jAya che. tapa, jJAna, kriyA ItyAdimAM patita thavAnA prasaMge ghaNuM bane che. tapanuM ajIrNa krodha che. jJAnanuM ajIrNa abhimAna che. kriyAnuM ajIrNa anyane tiraskAra, niMdA ane daMbha che. chatAM bhaktinuM ajIrNa thatuM nathI. ajIrNa thAya kyAMthI? dAsabhAvathI bhaktinI zarUAta thAya che, eTale temAM paDavAnuM sthAna ja nathI. bhaktimAM sarvane uMca sthitimAM rahelA dekhavA, sarvanI sevA karavI, anyanA guNa Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 148 ) ' jovA, ' peAtAnA doSa jovA, AvI namratAvALI bhaktimAMthI paDavAne jarApaNa saMbhava nathI. abhimAnIethI bhakti thatI nathI. koIpaNa jIvane AgaLa vadhavA mATe bhakti te uttamamAM uttama mArga che. pUrva bhavamAM bhakti karanAra banne mahApuruSAne te bhakitanA phaLarUpa AtmamArga prApta thaye. ane teja bhavamAM pUrNa jJAna pAmI paramazAMtivALuM nirvANapadma pAmyA. prabhAvanA "r koipaNa jAtanA bhedabhAva rAkhyA sivAya paropakArI kA karI aneka jIvAne ceAgya madada ApavI, AtmazakitanA vikAza karavA, jIvAne madada ApavArUpe Atmazaktine vistAra karavA ane khIjA jIvAne khAtrI karI ApavI ke AtmAmAM anatazakti che ane AtmA'pavitrAtmA je dhAre te kArya karI zake che. sava maLa agAdha zaktivALA zuddha AtmAmAM che, ane pavitra jIvana gujAravAthI A zarIradvArA te zakti zuddha AtmAmAMthI bahAra Ave che. A pavitrAtmAnuM zAsana-jInezvara bhagavAnanI zikSA-AjJA che te AjJA pramANe AtmAnI anatazakti peAte pragaTa karavI, ane sarva jIvAtmAe A zita dharAvanArA che, tee paNa A zikta pragaTa karI zake che tema A duniyAnA cheDApaya ta jAhera karavuM. AtmAnI anaMtazakitane mahimA sa veAnA dhyAnamAM Ave te vAta jagajAhera karavI. gyA AtmaprabhAvanA che. A duniyAmAM rahelA sava jIvA sukhI thAo. sava jIvA peAtAnA zuddha AtmAne eALakhA. ajJAnane dUra karI mAnadasvarUpa anubhavA. ityAdi pavitra bhAvanA ane zuddha jIvana gujAravAnA prayatna pAte karavA, anyane te prayatnamAM joDavA. A samyagdRSTinuM parama bhUSaNa che. A bhAvanAthI pote Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13-1 (149). potAnA svarUpanuM piSaNa pAme che, ane anyane piSita kare che A pAMca samyagadaSTinAM bhUSaNe che. prabaLa IcchAe zakatyAnusAra A AbhUSaNe pote paheravAM, anyane paherAvavAM, pite tenAthI suzobhita thavuM ane anyane zubhita karavA. samyakdaSTinAM pAMca lakSaNa pitAne samadaSTi thaI che ke nahi? tenI nizAnI, A lakSaNo potAnAmAM hoya to samyakradaSTi thaI che ema samajavuM. ane A pAMca lakSaNe pitAnAmAM na hoya te samyakdaSTi hajI prApta thaI nathI, paNa mithyAdaSTi che ema samajI A pAMca lakSaNo pitAnAmAM pragaTa thAya tene mATe prayatna karaze. je samyakdaSTi prApta thaI hoya to te bhUmikAmAMthI vizeSa AgaLa vadhavA prayatna kara. hajI ghaNuM AgaLa vadhavAnuM che, ema jANuM ATalA guNothI saMtoSa mAnI AgaLa vadhatAM aTakavuM nahi. ane te guNa prApta na thayA hoya te nirAza thaI himmata hAravI nahi. paNa te guNe meLavavA mATe ahoniza sapuruSone saMga kare. sassA sAMbhaLavAM, tenA upara vicAre karavA, ane sad asadune viveka karI AgrahapUrvaka satamArgamAM pravRtti karavI. A sarvaguNe potAnAmAM ja che. ajJAnanA AvaraNathI DhaMkAyelA che. vividha prakAranI AzA ke IcchAo nIce dabAyelA che. saddagurunA saMgathI ajJAna AvaraNa haThI jAya che. IcchAo palaTAI jAya che eTale te vastu ke guNa bahAra Ave che. prabaLa IcchA pitAnAmAM joIe tethI dareka kArya siddha thAya che. ' upazama, saMvega, nirveda, anukaMpA ane AstiktA A pAMca samyakRSTi prApta thayAnAM lakSaNa che. * * * * Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 150 ) upazama upazama eTale kaSAyanI maDhatA, krodha, mAna, mAyA, lAbha e cArane kaSAya kahe che. A cAra kaSAye! satsaMga ke vicAra dvArA ghaNAja ma-pAtaLA karI devA joie. athavA kSamA, namratA, maralatA ane sa MtASa e cAra guNamAM pheravI nAkhavA joie. keTalAeka manuSyeA kaSAyanI pariNatinAM kaDavAM vipAko- klAnA anubhava pAte karavA pachIthI tene tyAga karI zake che. keTalAeka jIvA anya manuSyane A kaSAyanAM kaDavAM phaLane anubhava karatAM jove che ane te dekhIneja pAte kaSAya karavAthI pAchA haThe che. tyAre keTalAeka jIvAne lAMbA kALanA AbhyAse sahaja svabhAvathIja kaSAyanI matA thaI jAya che. game te prakAre paNa A kaSAyanI maMdatA tA kvIja joie. jeTalA pramANamAM A kaSAyanI maMdatA thatI jAya teTalA pramANamAM A AtmAnAM zuddha guNNAnA vikAsa thatA jAya che. sabhyaSTi jIve potAnA aparAdhInuM paNa jIruM-kharAma citavavuM nahi. aparAdhInuM paNa buruM na citavavuM eTale peAtAnA acAva paNa na karavA ane koI ghara lUTI jAya, mArI jAya, sagAM kuTuMkhIone mArI jAya, nukzAna karI jAya vigere thAya tA paNa joyA karavuM, ema kahevAne Azaya nathI. peAte je vyavahAramAM eka che, te vyavahAra pUratI badhI kALajI rAkhavI. ane potAnA tathA peAtAnI niSThAe rahelA manuSyAne pUratA bacAva karavA ane bacAva karatI vakhate jevA saMcAgA upasthita thayA hAya tevI pravRtti paNa karI levI, A vakhate teNe peAtAnA dhama eTale peAtAne mAthe mATI AvelI krUja te jarA paNa cUkavI nahi. te pharaja nahi khajAve te tenA dhana, mAla ane vyavahArane nAza thaze. ane te sAthe tenA hRdayamAM gupta asahya Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (151) vedanA thaze, vividha prakAranA vicAranI ghaTamALa utpanna thaze. sagAM, dhana, mAla vigereno nAza thavAthI loko taraphathI phiTakAra thaze ke jene laIne anicchAe paNa tene pravRtti karavI paDaze. kadAca pravRtti nahi kare to tenI pitAnI pharaja nahi bajAvavAnA badalAmAM tenA hRdayamAM kheda, khinnatA, becenI, pazcAtApa, lAja ane azAMti vAraMvAra DaMkhyA karaze. eTale pitAnA bacAva mATe aparAdhIone zikSA ApavA kahe ke pitAne tathA pitAnA Azritono bacAva karavAne kahe, te mATe tene prayatna kare paDe. tyAM sudhI te samyakdaSTi pitAnI hada jarA paNa ulaMghate nathI, ema mAnavAmAM jarApaNa aDacaNa nathI ke viruddha kAraNe ADe AvatAM nathI. AvI ja rIte deva, gurunA avarNavAda koI bolatuM hoya ke amuka dharmanAM sAdhano kaI nAza karatuM hoya, ke pote je dharmanI niSThAe AgaLa vadhe che tene mAthe koI Aphata AvI hoya, sAdhu saMtane koI taraphathI harakata thatI hoya ke dharmanA sthAne, devamaMdire Adine koI nAza karatuM hoya, athavA pitAnA svadharmI baMdhuone vinA aparAdhe koIe vipattimAM sapaDAvyA hoya te temAMthI te te vastuone ke. manuSyane bacAva karavA ane tene mATe kAMI vizeza pravRtti karavI paDe te te pravRtti paNa karavI, te samyagadaSTine bhUSaNarUpe thAya che, paNa dUSaNarUpe nathI. vizeSa eTale ke potAnI zaktine nizcaya kare ane pachI je pitAnI zaktivALuM te kArya jaNAya, potAnI pharajavALuM kArya samajAya to te kAryamAM potAnI zakti nahi chupAvatAM banatI pravRtti karavI. AvAM kAryamAM upazamaguNane AgaLa dharI je te zaktivAna manuSya te kAryanI upekSA kare che te te samyaphadaSTine duSita kare che. potAnI pharaja na bajAvavAthI te AtmadharmamAMthI patita thAya che, AtmamArgamAM Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) pravRtti karatAM tene kadI vijaya maLatuM nathI, kAraNa e che ke dareka bhUmikAmAM te bhUmikAne lAyakanA kArya karyA pachIthIja AgabanI bhUmikAmAM praveza karI zakAya che. A samyagRSTinI bhUmikA, pitAnA Azrita, mAtA, pitA, patnI, putra, putrI, bahena, kuTuMba, tathA svadharma baMdhuo. zramaNasaMgha ane tenAM sAdhano, dharmasthAne vigere, A sarvane bacAva kare, sAra saMbhALa rAkhavI, tene nibhAva kare, temane AgaLa vadhAravA vigere sarva jAtanI jokhamadArI tathA pharaja samyagadaSTi jIvane mAthe che. eTale pitAnI zakti anusAra A sarvanI sevA karavI. A sevA te te pAtranI yogyatAnA pramANamAM-jarUrIyAtanA pramANamAM karavI,A sevAnI bhUmikA ulaMdhyA pachIthI ja A mahelI amuka pharajemAMthI te mukata thAya che. jema AgaLa jAya che. temAM nIcenI pharaje chuTatI jAya che ane uparanI pharajo vadhatI jAya che tema tenA pramANamAM tene adhikAra, jJAnabaLa, AtmabaLa vigere paNa vadhatAM jAya che. tyAre ahIM koI zaMkA karaze ke, A upazama guNanI kIMmata zuM? te upazama konA upara kare? tene uttara eTale che ke samyaphadaSTi jIva pote najIvI udIraNA karI koI nirdoSa jIvane satAvato ke duHkhI karato nathI. tema pahelAM koIe pitAne aparAdha karyo hoya te bAbatanuM ekavAra ApasamAM samAdhAna karI nAkhyA chatAM, tene manamAM DaMkha rAkhI avasara maLatAM tenuM buruM karavAne te pravRtti karatA nathI. A upazama anukuLa hoya te, eTale pitAnA saMbaMdhamAM koIe aparAdha karyo hoya te te mApha karI zake che. ane tenuM samAdhAna te samyagudaSTi jIva potAnA mana sAthe A pramANe kare che ke, amuka manuSya mATe aparAdha karyo che, A aparAdha karyo temAM tene svArtha hoya ke na hoya te vAta sAthe mAre atyAre kAMI saMbaMdha nathI paNa A aparAdha karavAnuM kAraNa mArA pitAnA Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 153 ) taraphathI tene ke bIjA koine ApavAmAM AvyuM che ke nahiM ? AvA ke keAI khIjIja jAtanA aparAdha me kAinA karyAM che ke nahiM ? tenA A badaleA zA mATe na heAya ? je kAMi udaya Ave che te karyA sivAya nathI AvatuM, zAsro Ama kahe che, mahAtmA puruSA paNa Ama kahe che, duniyAmAM dekhAva paNa tevAja thAya che, anubhava paNa temaja sAkSI pure che. jo Amaja che, te A manuSye karelA mArA aparAdha eTale mAruM amuka nukazAna karyuM" ke mane duHkha ApyuM che te mArA peAtAnA ja pragaTa ke gupta jANatAM ke ajANatAM karelAM kamane khale che. jo Amaja che te! pachI Ane duHkha ApavAnuM ke te verane badalA levAnuM mAre kAMIpaNa kAraNa rahetuM nathI.' " sAmeA manuSya te nimitta mAtra che. kareluM tA mArU peAtAnuM che. te kAipaNa prakAre mAre uya AvavAnuM te hatuM. bhAgavavAnuM te hatuMja. tyAre te kama A manuSyadvArA bhAgavAryuM temAM khATuM zuM thayuM ? kama AchuM thayeluM che. alA maLI cUkayA che. A uparathI mane cetavAnuM maLyuM che ke, " karIe tevuM phaLa maLe che" te have navIna karmAMdha na thAya te mATe mAre kharekhara sAvaceta rahevuM joie. vaLI A kama atyAre mArI AtmajAgRtimAM udaya AvyuM che. phrI navA baMdha na thAya tevI jAgRti paNa rahI che. mATe A aparAdhI eka rIte mAre upakArI paNa che. A vicAra karI potAnA aparAdhI upara te viparIta citavatA nathI. vAta paNa kharI che. jo manuSya khArIkAIthI tapAsa kare teA jarUra tene samajAi Ave ke me' pAte anyane kAIpaNa prakAre du:kha ApyuM che, herAna karyAM che, ke ALa ApeluM che tene laIne ja tenA badalA tarIke sAmethI AghAta Avela che vizeSa eTaleA che ke sAmethI AghAta je karI zake tevA hAya te Ave che. jene aparAdha karyo hAya teja ApaNane AghAta kare manuSyadvArA ja AghAta Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (154) -badale Ape tema ekAMta nathI banatuM, paNa je je kriyA che te te phalavALI che, ane ghAta pratyAghAtanA niyama pramANe sAmAnuM buruM ciMtave eTale te ghAta-te kriyA sAme pachaDAI pAchA pharI teTalAja jethI tamArA upara AghAta karaze. A sarva rahasya samyakdaSTi jIvanA jANavAmAM hovAthI potAnA karmane badale samajI potAnA aparAdhInuM paNa buruM nahi karatAM banaze tyAM sudhI te tenuM bhaluMja karaze." A sthaLe upazamaguNanI kiMmata che. A sthaLe upazamaguNane upaga karAya che, pitAne bacAva karavA mATe, eTale pitAnA aparAdhane A badale maLyo che. have sAme badale levAthI pAchI navI bhUla thaze ane vera virodhanI paraMparA vRddhi pAmyA karaze. A kAraNe teDI nAkhavA mATe pUrve karela vicAre dvArA upazama karIne, krodhane dabAvIne, ke vicAre dvArA krodhane vikherI nAkhavAne mATe A vicArane upaga samyakdaSTi kare che. AmAM potAne ja bacAva che. ane A bacAva satya che. samyakdaSTi jIva AvA vicAre dvArA navIna karma bAMdhate nathI paNa te vicAre dvArA pUrvakarmone vikherI nAkhe che. tenA AvA sahanazIlatAvALA guNone laI samyaka daSTimAM vizeSa vizuddhi thAya che. A guNanI bIjA cho paNa anumodanA kare che, stuti kare che, sahanazIlatAnA vakhANa thAya che. ke paNa yAda rAkhavuM joIe ke samyakUdaSTi chAe anukuLa upazama karavuM joIe, paNa pratikuLa upazama nahi kare. pratikuLa upazama tene kahe che ke, pitAne mAthe je pharajo AvI che, jenuM varNana upara AvI gayeluM che te mAtA, pitA, kuTuMba, svadharmA, zramaNusaMdha ane dharma tathA dharmasthAne tene bacAva karavA mATe Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 155 ) pravRtti na karavI, peAtAnI najare chatI zitae te sarvane ke temAMthI koinA saMhAra thatA jovA, tenI upekSA karavI te prati kuLa upazama che te na karavA joIe. peAtAnI kruja te khareara bajAvavI. temAM upazamane eka bAju mUkavA paDe teA mUkI devA paNa temanA khacAva karavAja joie. A khacAva karavAnA mA` dekhItA viparIta lAgatA haze, paNa A bhUmikAvALAne mATe te viparIta nathI. te te A kAya karavAthIja AgaLa vadhI zakaze. A kAya karatAM tenuM azubha kama ochuM thaze. kAraNa e ke AmAM svArtha nathI jIThuM athI, khurI AzA nathI. niraparAdhInuM rakSaNa che, AzritAnA bacAva che, dhanuM gaurava che, ane peAtAnI bhUmikAnuM kattavya che. ahIM koI zaMkA karaze ke, jema potAnA saMbaMdhamAM samyakdRSTi jIve vicAra karyo ke A badalA te mArA aparAdhanuM phaLa che, tema ahI A vicAra karavA ke A peAtAnA AzritAne maLatA khadale te temanA aparAdhanuM phaLa che, A dvArA te bhAgave che. mATe temane khacAva zA mATe karavA joie ? temane temanA kanuM phaLa bhAgavavA devuM joie, te bhAgavatAM temanuM kama ochu thaze. AnA uttara e che ke, vAta teA seAe se| TakA sAcI che. paNa jo A pramANe upekSA karavAmAM Ave te dayA, karuNA, kAmaLa lAgaNI, parApakAra e vagere badhuM uDI jAya che, ane AvAM pApakArI kAryo dvArA jIvAmAM karuNA, kAmaLatA, niHsvAtA, niSkAmatA, vigere guNe! je sAdhakamAM pragaTa thAya che te adhA aTakI jAya che. vaLI A parepaDhArI pravRttidvArA, sAmA manuSya upara je paropakAra karavAmAM Ave che e dekhItA parA pakAra che paNa te tAvika parApakAra nathI. temanA karmAMnA khale Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (156) te hamaNAM nahi te AgaLa paNa temane bhagavAja paDaze. paNa AvA pApakAra karavAthI khare phAyado te te paropakAra karanArane thAya che. tenI aMtaHkaraNanI vRttio nirmaLa thAya che. tenuM Atmika baLa bahAra Ave che. A nimitto dvArA kharI rIte teja AgaLa vadhe che, chatAM A paropakAranI pravRttithI vyavahAramArga jaLavAI rahe che. A paropakArI kArya dekhI sAme manuSya pitAnI bhUla sudhAre che. pite paropakAra karavA bahAra Ave che tevA guNe potAnAmAM khIlave che. eTale te paNa pitAnA upara karAtA para pakArane laI, tevI pravRtti karI AgaLa vadhe che. vaLI A Azritane vipattimAM paDelAM joIne tenI upekSA karavAthI eka jAtanI nirdayatA, niSpharatA pitAmAM vRdhdhi pAme che. te na thavA devA mATe paNa pote madadagAra thavAnI jarUra che. vaLI je AtamAM sapaDAyelA manuSya che, teo ema vicAra kare ke A amArAM karmane badale che ane te amAre bhogaveja paDaze ema jANuM teo samabhAve sahana kare te tene te phAyadAkartA che, paNa upekSA karanArane te phAyado nathIja. teNe te. pitAnI lAgaNIone-zaktine vyaya karIne anyane bace te bacAvavAM. eTaluM yAda rAkhavuM joIe ke, jAgRtipUrvaka A bacAvavA-ke madada karavA prayatna kare. tethI kadAca te kAryamAM vijya ne paNa maLe te paNa manamAM kheda na thAya. athavA temAM vijaya maLyAthI leko tenI prazaMsA kare te abhimAna paNa na thAya je kheda ke abhimAna thAya te jarUra samajavuM ke tenI pravRtti A kAmamAM AtmajAgRtipUrvaka thaI nathI. che ke A sarva kahevA uparathI e phalitArtha tha ke, pitAnI pharaja bajAvatI vakhate upazamane Azraya le nahi, paNa pitAne mAthe tevA prasaMgo AvI paDayA hoya te te sahana karavA ane Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 157) te seTImAMthI pasAra thavA, tathA AtmajJAnanA mArgamAM AgaLa vadhavA mATe upazamane Azraya karavA. ahI eka krodhanA saMbaMdhamAM varNana ApavAmAM AvyuM che; paNa teja dizAe mAna, mAyA, leAbhanA saMbaMdhamAM yathAceAgya samajI levuM. A krodhanA uddayathI nAza pAmeluM kAya paNa upazamathI siddha thAya che. kramasAra muni. kRtAgalA nagarImAM siMharatha rAjA rAjya karatA hatA. sunaMdA rANInI kukSIthI utpanna thayele damasAra nAmanA temane eka putra hatA. eka vakhata bhagavAn mahAvIradeva grAmAnuMgrAma vicaratA te nagarInA udyAnamAM AvIne samavasaryAM (utaryAM) te mahAprabhunI dha dezanA sAMbhaLI kramasAra kumAra pratimAdha pAmyA, mAtA pitAnI AjJA meLavI teNe dIkSA grahaNa karI. prabhue tene AtmajJAnanA mAga khatAvavA rUpa ceAgya zikSA ApI. te mArgomAM vizeSa dRDha karavA nimitte jJAna ane uMmaramAM tathA anubhavamAM vRddha gItA munine sAMkhyA. gItA eTale sUtra tathA tenA arthInA rahasyane anubhavapUrvaka jANanAra jJAna tathA vayamAM vRdhdha puruSA. zarUAtamAM navIna ziSyAne Ama uddeza e hAya che ke, navIna ziSyamAM saMskAre nAkhavAnI ghaNI jarUra che, navIna gItA ne soMpavAna zarUAtathI ja uttama ziSyane prApta karavA Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 158 ) yeAgya lakSa khatAvI, temAM jAgRta karI, tene anukrame AgaLa vadhavAnA mAga khatAvavA. vinaya, namratA, nirabhimAnatA, sahana zIlatA, kSamA-ItyAdi guNeA AtmamArgamAM ghaNAja jarUranA che te dRDha karAvavA. A ziSya navIna heAvAthI A mArgomAM kayAM kyAM vikaTatA che? kaye sthaLe AgaLa na vadhatAM aTakI paDAya che ? kevI pravRttithI AgaLa vadhavAneA mA sarala thAya che ? A mAmAM kayA kayA guNNAnI avazya jarUriyAta che? (te sava navIna ziSya) jANutA na heAvAthI A vRddha anubhavI guru zarUAtathIja peAtAne Aja sudhInA anubhava dhIme dhIme tenI cAnyatA anusAra batAvI tene AgaLane AgaLa vadhArI zake che. vRdhdha anubhavI gurunI sahAya vinA A navIna ziSya AgaLa vadhI zakatA nathI. tene mArgomAM aneka vidhnA naDe che. anubhavI guru A sthaLe tene dhIraja Ape che. guMcavaNA dUra karavAnA pAMtAnA anubhavanA mAga khatAvI himmatathI utsAhapUrvaka AgaLa vadhAravA prere che. khInaanubhavIe peAte aTakI paDelA hAvAthI khIjAne AgaLa preraNA karI vadhArI zakatA nathI, temaja yuvAna gurue paNa bhAgyeja AgaLa vadhArI zake che. kAraNa tenAmAM sahanazIlatA ke TharatAneA gu khIlelA na hAvAthI navIna ziSye zarUAtamAM karelI bhUlA ke je thavAnA saMbhava che te mApha karI zakatA nathI. sahanazIlatAnA abhAve pAte kopa kare che. ane jorathI amuka niyamamAM calAvavAvI pharaja pADatAM ziSyanA utsAhane bhaMga karI nAkhe che. piraNAme A vAyuddhanA ghaNuthI utpanna thatA kopAnala zAMtine bALI nAkhe che. ane uttama pariNAmathI bhraSTa thatAM jenuM zaraNu tenAthI bhaya utpanna thatAM cAlu AtmaprAptinA mArgathI ziSya vimukha thAya che. A bhaya ke ciMtA vRdhdha-DaratAvALA, anubhavI guru tarathI thavAnA saMbhava nathI. kemake tene anubhava che. pAtAnI sthiti Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (159) yAda che. amuka sthaLe amuka karmanA udayathI AvI prakRti ke pariNAma thavAM joIe te pote jANe che. A sthaLe koI vakhata egyA zIkhAmaNa ApIne, ke utsAha utpanna karanAra daSTAMta ApIne, athavA amuka vakhata upekSA karIne avasara AvatAM tene yogya mArga para caDAvI de che. A ja kAraNathI bhagavAna mahAvIradeve damasAra kuMvarane vRdhdha anubhavI gItArthane zarUAtamAM se hate. * ' gItArtha anubhavI guru pAse keTaleka vakhata rahI AtmamArgamAM jarUrIAtavALAM upayogI rahasyane abhyAsa karI pitAnA uttama vicAromAM te dRDha thaye. A eka vicAra upara lAMbA vakhata sudhI te manana karate hate. eka eka vicArane majabuta karavA mATe divasanA divasa sudhI te vicAro calAvate ane chevaTe tene nizcaya karI te pramANe pitAnuM vartana banAvate. pitAnA doSe kADhI tene dUra karavA mATe kayA kyA upAye levA? tene pratipakSI sadguNone kema zodhI kADhavA? ane te saguNone amalamAM kema mUkavA? ItyAdi upara aneka vicAro calAvI AgrahapUrvaka te pramANe vartana karatA hatA. A vicArabaLa eka mahAna tapazcaryA che. tenAthI viSama karmavana baLIne khAkha thaI jAya che. A vicAramAM te e te lIna thaI jato hato ke tene AhAra karavAnuM paNa bhAna rahetuM nahiM. chatA paNa AvI sthiti vaDe tenA manamAM paramazAMti utpanna thatI. tene parama AnaMda utpanna thata, navIna aneka zaMkAonuM samAdhAna thatuM hatuM ane jJAnabaLa dinapratidina vadhatuM ja hatuM. tene Atma upaga ghaNe ja tirNa thato jato hato. pitAnI bArIka bhUle paNa te ghaNI sahelAIthI dhI zakatA hate; chatAM hajI tene paramazAMti maLe tevuM. AtmAnuM pUrNa jJAna-kevaLajJAna utpanna thayuM na hatuM AthI tenA manamAM aneka vicAre utpanna thatA ane huM kyAM aTakuM Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (160 ) mArI bhUla kyAM thAya che? kayA kAraNasara e AvaraNu mane naDe che ? tenI zeAdha karavA lAgyA. paNa A sattAmAM rahela ane uparathI dekhAva nahi Ape tevA doSa, tenA jANuvAmAM na AvyeA. chevaTe teNe A vAtane bhagavAn mahAvIradeva pAsethI niNya karavAnA nizcaya karyAM. eka divasa bhagavAna mahAvIradeva caMpAnagarInI ahAra udyAnamAM AvI rahyA hatA, te avasare te mahAtmA damasArasuni te mahAprabhunI pAse AvI, hAtha joDI namana karI-vaMdana karI temanI sevA karavA beThA. prabhu tenA mananA adhyavasAya jANatA hatA. temaNe kahyuMH damasAra ! tArA manamAM je vAta che te tuM pragaTa kara. jarUra teneA khulAseA maLaze. kramasAranA AnadanA pAra na rahyo. tene namana karI jaNAvyuM : prabhu! huM cAgya che ke ayegya chuM ? mane kevalajJAna pragaTa thaze ke nahi ? mahAvIradeve uttara ApyA : mahAnubhAva ! tuM ceAgya che. bhavI che. tane kevalajJAna prApta thaze. damasAra ! tArI zuddhatA -Atma upayAganI jAgRti pramaLa che ane AvI jAgRti manI rahe teA ekAda paheAramAM tane kevaLajJAna prApta thAya, paNa temAM vighna che. aMtarAya paDavAnA che, ane tenuM kAraNa kaSAyanA udaya che. te kaSAyane dakhAvyA che. te sattAmAM paDayA che. jarUra bahAra Avaze. kaSAyane kSaya karavA joIe te hajI thaI zakayA nathI. Aja kAraNathI tane kevaLajJAna prApta thatuM nathI. te kaSAyane tuM kSaya karI zakIza eTale tarata kevalajJAna prApta thaze. peAtAnA doSa hAtha lAgavAthI kramasAra ghaNeA khuzI thayA teNe prabhune namana karIne jaNAvyuM : prabhu ! ApanuM kahevuM cAgya Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) che. huM te kaSAyane vijaya karIza. kaSAyanA udayane niSphaLa karIza, ane ApanI pUrNa kRpAthI pUrNa jJAna meLavIza. A pramANe kahI te vadana-namana karI ekAMta sthaLamAM besI AtmavicAraNA karavA kheDe. kaSAya zatru che tene jItavA ja joIe. amuka kSamA-sahanazIlatA Adi upAceAthI te jItI zakAya che. AtmaupayAga pramaLa jAgRta rAkhaveAja joie. sava jIvA upara Atmabuddhi-samAna lAgaNI rAkhavI joI e ItyAdi aneka vicAra| kaSAya jItavA mATe karI te dhyAna ke vicAraNAthI nivRtta thaye.. 14 bhikSAnA vakhata thayA. pudgalAthI baneluM pudgalAthIja vRddhi pAmanAruM zarIra AhAra vinA TakI naja zake, zarIra mArA madadagAra mitra che. tenI madadathI jJAna, dhyAna, vicArAdi karI zakAya che. tenI pAsethI hajI ghaNuM kAma levAnu che mATe tene paNa kAMika. bhADA tarike bheAjana ApavuM jeIe. ityAdi vicAra karI bhagavAna mahAvIradevane namana karI trIjA paheAranI zarUAtamAM bhikSA levA mATe te vanamAMthI zahera tarapha javAne nIkaLyeA. A vakhate grISmaRRtunI bharayuvAna avasthA cAlatI hatI. peAtAnI yuvAnInA khaLathI gati thaIne duniyA upara pUra josathI peAtAnA pramaLa pratApI prakhara tApa pAtharI dIdhA hatA. lagabhaga eka vAgyAnA vakhata hatA. uparathI paDatA tApane laI mastaka tapI gayuM hatuM. jamIna sakhta rIte tapI gayelI heAvAthI paga maLatA hatA. rAjakumAra, sukumAra deha, tapanI garamI ane grISmaRRtunA prakhaLa tApa ityAdithI vyAkuLa chatAM tenA hRdayamAM vicArakhaLathI zAMti vyApI rahI hatI. tapAvanamAMthI cAlatAM cAlatAM zaheranA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 162) daravAjA AgaLa te AvI pahoMce. pote zaheranA rastAthI mAhItagAra na hato tethI vicAra karyo ke, tApa duHsaha che. rastAnI khabara nathI. mATe keI nagarane rahevAzI AvI maLe te tene najIkamAM thaI gRhasthane ghera javAya te mArga pUchIne pachI AgaLa cAluM. A avasare kaI eka manuSya pitAnuM kAMI kArya karavA nimite zahera bahAra javAnuM hatuM te tyAM zaheramAMthI AvI caDa. sAdhune daravAjAmAM ubhele dekhI te AtmabhAna vinAne bahiradaSTi jIva vicAravA lAgyuM ke, huM amuka kArya karavA jAuM chuM. daravAjA bahAra nIkaLatAM A sAdhu mane sAme maLe tethI apazukana thayA ema mAnI te daravAjAmAM ubhe rahyo. kharekhara ajJAna dazA duHkharUpa che. AvA taponidhAna ! AtmabhAvamAM magna! maMgalamUrti sAdhune dekhIne paNa apazukanane vicAra kare te ajJAnatA nahi te bIjuM zuM gaNAya? pitAnA halakA-nIca vicAre teja amaMgaLa che, apazukana che, tene laIne ja pitAnuM kArya siddha thatuM nathI. jevI bhAvanA tevI phala siddhi prApta thAya che. je A zAMta svarUpa, tapasvIne joIne tene uttama zukanarUpa mAnI, mananI bhAvanAne unnata banAvI te AgaLa cAlyA hatA te tenI prabaLa manebhAvanA baLathI tenuM kArya avazya siddha thAta. paNa satsaMga nahi karanAra, viSayAbhilASI pAmara jIvamAM AvI uttama bhAvanA kyAMthI hoya? ane tene laIneja maMgalamUrtimAM paNa amaMgalanI kalpanA tene utpanna thaI. A damasAra suni pitAnA svarUpane vicAra karavAmAM tatpara hovAthI A manuSya zA kAraNathI ahI aTako che tene vicAra Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 163) pite karI na zaka DIvAra rahI pitAnI najIka ubhA rahelA manuSyane dekhI, pite tene pUche ke mahAnubhAva! bhadra! A zaheranI aMdara kayA mArgathI jatAM gRhasthanAM ghara najIka maLI Avaze ? - te AvanAra gRhasthe vicAra karyo ke, A muni, nagaranA mArgamAM ajANa dekhAya che, huM tene viparIta mArga batAvI kaSTamAM pADuM, jethI A sanmukha maLavAthI tene thayelA kharAba zukananuM phaLa niSphaLa thAya, mane prApta na thAya. Ama vicAra karI teNe kahyuM: he sAdhu! tame A mArge cAle, jethI gRha sthanA gRho tamane najIkamAM maLI jaze. sarala svabhAvI sAdhu damasAre teNe batAvelA mArge tarataja cAlavAnuM zarU karyuM, paNa te mArga atizaya viSama hato, ujaDa verAna je hovAthI te mArge eka paga paNa mukave te ghaNuM muzkelInuM kAma hatuM. vaLI te gharanI pAchalI bhIMtevALe mArga hato tethI tyAM thaIne AvatuM jatuM koI paNa manuSya tene sanmukha maLatuM na hatuM ke jene pUchIne te pitAne mArga badalAvI zake. hajI paNa te AgaLa cAlyo, dhuLanA vizeSa bhAgane laI te rasto ghaNAja tapI gaye hevAthI paga te agni upara mukatA hoIe tema baLatA hatA, kAMTA paNa tyAM vizeSa hatA. sAdhu cAlI cAlIne kaMTALI gayA, AgaLa cAlavAnI ke pAchA vaLavAnI paNa himmata na cAlI. pelA manuSya A mArga zA mATe batAvyuM ? tenuM bhAna have tene thayuM. A bhAna thatAM nirdoSa bhAna-AtmabhAna bhulAyuM, tenuM hRdaya ukaLI AvyuM. rasto batAvanArA manuSya upara krodha AvyuM. mahAvIradeve thoDA vakhata uparaja cetAvyuM hatuM ke tamane kevaLajJAna prApta thavAmAM aMtarAyabhUta krodha che, te bhAna A viSama Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (164) prasaMgane laI bhUlAyuM. sattAmAM paDela kaSAye jorathI A nimitta pAmI bahAra AvyA. A kaSAyane niSphaLa karavAnuM bhAna na rahyuM, AtmasvarUpa prApta karavAmAM madadagAra mana atyAre zatru jevuM thaI beThuM. teNe atyAre kaSAyane madada ApavA mAMDI. mananI madada maLatAM kaSAyanuM jora vadhyuM. te sarve pitAnA parivAra sAthe bahAra pragaTa thayA. ajJAnatAe AvI patine dabAvI dIdhI. krodhe kSamAne nAsI javAnI pharaja pADI. abhimAne namratAne nAza karyo. muni-AtmabhAna bhUlele muni! vicAramAM paDaze. ahA! nagaranA leko kevA duSTa! A pApi manuSya mane nirdoSane. pArasI samaya aDA AvA saMkaTamAM vinA prayojana nAMkhyo! AvA duSTa prANIo zikSAne gya che. jevAnI jeDe tevA thavuM ja joIe, tema karyA vinA leke siddhA cAle tema nathI. puSpane jarA paNa kalAmaNa utpanna karyA sivAya rasanuM pAna karanAra bhamaro paNa zuM kaThINu kASTane bhedI nathI nAkhata? mAre paNa A zaheranA lokene zikSA ApavI ja joIe. ahA! kevaDI meTI bhUla? keTaluM badhuM abhimAna? ekane aparAdhe AkhA zaherane zikSA karavAnI IcchA ! krodhanI sthItija evI che. tenA udaya vakhate mahAtmAonA upadeze paNa bhUlAI jAya che. hAthamAM AvelI bAjI paNa bagADI naMkhAya che. te mahAtmA damasArane ghaNA lAMbA vakhatanA nirmaLa saMyamathI aneka zaktio utpanna thayelI hatI. tene A sthaLe upayoga thayo! eka najIkanA vRkSa nIce besI krodhathI dhamadhatA hRdaye, udhyAna sUtra gaNavAnI zarUAta karI. sattAmAM rahelI kaSAyanI vRttio pura jesamAM utthAna pAmI bahAra AvI. saMya Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14-1 ( 15 ) mine daDha saMkalpa, kaLakaLatA hRdayamAMthI nIkaLele ugra zvAsa, uththAna sutranuM nimitta, pariNAma e AvyuM ke AkhA zahera ramAM akasmAta zatru rAjAnuM moTuM sainya AvavAnI vAta pragaTa thaI nagaranA leko bhayabhIta thayA. zekAtula thaI sarva dhana, dhAnyAdine tyAga karI pitAnuM jIvitavya bacAvavA nimitte cAre dizAmAM nAsavA lAgyA. rAjA paNa rAjyane tyAga karI nAzI chuTayo. thoDA vakhatamAM AkhuM nagara zunya ujaDa thaI gayuM. ' muni jyAre AvI sthItimAM uththAna sUtranuM parAvartAne karatA beThA hatA tyAre loko bhayanA kAraNathI bhAganAza karatA te raste thaIne paNa javA lAgyA. koI doDe che, koI paDI jAya che, koI rUdana kare che, Ama nAzAnAza karatA ane vividha prakAranA duHkhe duHkhI thayelA lokone dekhI te mahAtmAne kopa zAMta thaze. sAdhu ciMtavavA lAgyAH hA! hA! A meM zuM karyuM? vinA prajane nagaranA badhA lokone meM duHkhI karyA. ekanA ame rAdhe AkhA zaherane zikSA? keTale badhe anyAya! paNa hA! sarvajJanuM vacana anyathA kema thAya? bhagavAna mahAvIradeve jema kahyuM hatuM temaja thayuM. hA! phegaTaja krodha karIne taratamAM ubhana thatuM kevaLajJAna huM hArI gayo. A pramANe pazcAtApa karatAM ati karUNArasamAM magna thaI te sarva lekone sthira karavA mATe samuccAna zrata gaNavAne prAraMbha karyo. atizeM zAMta hadaya karI karUNAddha aMtaHkaraNe zAMtine saMkalpa karyo. temAM evA AlhAda utpanna karanArAM sUtro hatAM ke jenA prabhAvathI ujaDa thayelAM zahere ane bhayavAna Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ racelAM loko paNa sArI rIte vasI rahe ane nirbhayatA pAme. jema jema A sUtra gaNavA lAgyA tema tema sarva ke pramudita thaI nagaranI aMdara AvavA lAgyA. rAjA paNa harSa sahita zaheramAM AvyuM. bhayanI vAta dUra thaI gaI. sarva leke javastha thayA. tapathI zeSita zarIravALe paNa atyAre parama upazama rasamAM magna thayela damAsAra muni te zaheramAM AhAre lIdhA vinA ja pAcho vaLe. ane je sthaLe bhagavAna mahAvIra deva hatA tyAM AvI vinaya sahita temanA caraNamAM ALeTI paDayo. ane AMkhamAMthI kharatA AMsue gadgadita svare pitAnI thayelI bhUlane tazcAtApa karI tenA prAyazcitanI mAMgaNI karI. mahAvIradeve kahyuM: damasAra! mAre koIpaNa sAdhu ke kaI paNa sAdhvI je kaSAyanI pariNati dhAraNa karaze te ghaNA lAMbA kALa sudhI A viSama saMsAramAM paribhramaNa karaze. paNa jeo umazamane (kaSAya rahita sthitine) dhAraNa karaze, tenuM saMsAra paribhramaNa ochuM thaze. teo potAnA zuddha svarUpane prApta thaze. kSamA eja munione dharma che. damasAra! tame tamAro dharma A sthaLe bhUlI gayA che. aparAdhIone paNa kSamA ApavI te tamAro dharma hatuM. A sahanazIlatA-kSamAM rAkhI AtmabhAvamAM magna thayA hatA te kevaLajJAna tamArI pAse ja hatuM. jeTalA tame tamArA dharmathI bahAra gayA che teTaluM ja kevaLajJAna dUra gayuM che. paNa kAMI nahi. bhulane sudhAre. AmAMthI tamane ghaNuM jANavAnuM maLyuM che. kharI kasoTInA vakhate keTalI jAgRti rAkhavI joIe te have tame samajI zakyA che. A uparathI bIjA paNa zramaNa, zamaNuone dhaDe levAnuM maLI Avaze ke najIka AveluM kevaLa Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 167 ) jJAna kAdhanA uDDayathI dUra cAlyuM jAya che, mATe jema mane teya upazama bhAva rAkhatAM zIkheA. " damasAre peAtAnI bhUla kabula karI. havethI jAgRta rahevAna nizcaya karyo. bhagavAne ceAgya prAyazcita ApyuM. damasAra munine peAtAnI mahAna bhUla thaI che ema sama jAyuM. te ekAMtamAM gayA, ane AtmavicAraNAmAM magna thayA adhyavasAya niLa karyAM. sattAe sava jIvA sAthe potAnA jIvananI aikayatAnA vicAra karyAM. dehAbhimAna chuTayuM, IcchA virAma pAmI, sava padArthoM uparathI mamatvabhAva dUra thayA, manu AtmAmAM lIna thavA lAgyuM, ekarasa thayuM, kakhaLA vikharAyA, ajJAna AvaraNu tuTayuM. AvI sthitimAM sAtame divase kramasAra sunine kevaLajJAna prApta thayuM. tyAramAda varSa paryaMta A bhUmitaLapara vicarI aneka ceAgya jIvAne medha ApI nirvANu pAmyA. damasAra muninA jIvana uparathI ghaNuM zIkhavAnuM maLe tema che. upaSama, kaSAyanA abhAva eja samyagdRSTinu jIvana che. te AgaLa vadhAranAra uttama sAdhana che. AMtartApa zAMta karanAra che. paramAnaMdanI prApti icchanArA samyagUdRSTi jIvAe A parama upazama rasamAM nimagna thavuM. savega 2. uttama prakAranAM deva tathA manuSyeAnAM sukhane tyAga karIne kevaLa muktinAM sukhanI abhilASA karavI te sa Mvega kahevAya che. Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 168) kemake te dekhAtAM sukha anitya ane duHkhanA anubaMdhavALA che-rasavALAM che. A jeNe AtmAne jANe che, jhAMkhe paNa tenA sukhane anubhava kare che, nirUpAdhika sukha kevuM hoI zake? te saMbaMdhI jeNe vicAre karelA che, tene uttama prakAranAM deva ane manuSya saMbaMdhI sukha tuccha lAge che, saMyoga viyegathI bharapUra lAge che, thoDA vakhatamAM nAza pAmanArAM jaNAya che, ane tenuM parisuma duHkhamAMja virAma pAmatuM hoya tevuM lAge che. Aja kAra thI kSaNabharanA suMdara dekhAvavALAM kipAkanA phaLanI mAphaka viSamaya vipAka ApanArAM te sukha taraphathI samyagRSTi jIva virakta thAya che ane paramazAMtimaya, nirUpAdhika AtmAnI zuddha sattAnA pragaTa thavAthI prApta thatI anaMta AnaMdamaya sthitimAM sthira thavAnI IcchA prabaLapaNe tenAmAM pragaTa thAya che. kevaLa mokSanI IcchA pragaTa karIne te besI raheto nathI paNa tenA mArga taraphanuM prayANa te zarU kare che. jema jema idrinA upAdhijanya sukhathI tenuM hRdaya virakta bane che, tema tema AtmAnA satya sukha tarapha tenuM atar valaNa vadhatuM jAya che. AnuM nAma ja prayANa kahevAya che. eka vastu taraphathI mana virakata thAya che ke tene bIjI vastu tarapha valaNa pakaDavuMja paDe che ane te samyagadaSTi AtmabhAnamAM jAgRta thayela hovAthI bIjA ke mArga tarapha na jatAM zuddha AtmAnA mArga taraphaja pravAsa kare che. AMtarakriyA hadayane pUrNa rIte AtmA tarapha cAha karatAM zIkhave che ane iMdrinA upAdhijanya viSayo taraphathI virakatA meLavAve che. A sivAya bIjuM kartavya zuM hoI zake? Aja kharekhara savega che. A guNathI jIva AtmAnA pavitra mArgamAM praveza kare che. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (169) nivedya 3. nivedya eTale udAsInatA. sa`sArathI udAsInatA-bhavathI udAsInatA vAraMvAra janma maraNu karavAvaDe-utpanna thavuM paDe tenAthI uMDhAsInatA, saMsArane nArakI samAna ke aMdhIkhAnA samAna mAnI temAMthI udbhajIta thaI chuTavAne IcchA kare, bhavapAzathI cheDAvanAra sadguNune zaraNe javAnI pramaLa jIjJAsA thavI, A sarvene nivedya kahe che. ajJAnatAnA eja saMsAra che. bhava che, kAraNa ke bhavana eTale thayuM-utpanna thavuM-naheAtuM ane thavuM. thavuM ane javuM. jevuM ne thavuM. A ghaTamALa ajJAnatAne lIdheja utpanna thAya che. e ajJAnatAne nAza karavA prayatnavAn thavuM eja saMsAranA nAza karavA kharAkhara che. A pRthvI, pANI, agni, vAyu, AkAza ane tenA vividha saMceAgAthI utpanna thayeluM jagat tenA nAza tA koithI karI zakAvAnAja nathI. paNa kAraNanA nAza sAMdhavA tethIja kAnA nAza thAya che. kAraNu ajJAna che, ane tenuM kAya A vividhatA che-janma, maraNAdi che. kAraNanA nAza thatAM-ajJAnatA jatAM viparIta pravRtti aTakatAM viparIta kAya thatuM aTakaze eTale je jevA rUpe che te tevA rUpe thai raheze. AtmA AtmAnA svarUpe prakAzata thaI rahe, ema akhaMDatA kAyama jaLavAI rahe teja bhavanA nAza che. ene mATe ja bhavathI udvega dharavAnA che. AtmajJAna pragaTa thatAM A bhava jarApaNu duHkha ApI zakanAra nathI. te pachInI vividhatAe vAjAnA suranI mAphaka madhuratAnA AnaMda ApanArI che. akhIla vizvarUpa ragama DapamAM thatA nAca AtmAne AnaMda ApanAra thAya che. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) A ajJAnatAne nAza sAdhavA mATe zarUAtamAM iMdriyajanya viSayanA Azrayabhuta bhavavAsathI virakta thavAnI jarUrIyAta che. tathA dharmane-zuddha AtmAne-pavitra AtmasvarUpane tAraka jANI tenuM zaraNa levAnI AvazyaktA che. bhavavAsathI viratatA ane AtmadharmanuM zaraNa A be prabaLa sAdhanonI madadathI ajJAnane nAza sAdhI svarUpasthiti meLavavAnI che, samyakatvAna chamAM A guNanI ghaNuM jarUrIyAta che. anukaMpA. 4 te duHkhI prANione viSe pakSapAta vinA duHkha dUra karavAnI IcchA te anukaMpA che. jema jema manuSya paramArthanA mArgamAM AgaLa vadhatuM jAya tema tema tenuM hRdaya vizeSane vizeSa Adra banatuM. jAya che. nAta jAtanA taphAvata vinA pitAnI dayALu vRttine te sarvatra mArga Ape che. lekonAM duHkha dUra karavA mATe pitAnI zaktine teo jarApaNa chupAvatA nathI. eTaluM ja nahi paNa teo tevA jIvane madada ApavAnI rAha joyA kare che teone pakSapAta jarApaNa hete nathI ke, Ane madada Ape ane Ane madada na ApuM. pakSapAtathI to siMhaNa paNa potAnA baccAne bacAva kare che. ane pALI-piSIne ucherIne moTuM kare che. tema jeo pitAnAM kuTuMba tathA bAlabaccAonuM rakSaNa kare che te kAMI temanA upara dayA-ke anukaMpA karatA nathI. teone te temanA tarapha moha che. putrAdi upara sneha che, ane tene laIne pitAnI pharaja samajIne bhaviSyamAM madadagAra thaze evI IcchAthI madada kare che. khara samyagadarzanavALo jIva koI paNa nAta, jAta ke pRrmanA bheda vinA zakti anusAra sarvane madada Apateja raheze. bIjAnAM dukhe joIne ja tenuM hRdaya raDI uThaze. teone sukhI joIne ja te AnaMda pAmaze, kAraNa tene sarvamAM AtmAja dekhAya che. tene deha bhAna uDI gayeluM hoya che. tenuM jIvana Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 11 ) gaganavihArI heAya che, satra pavitra prema-prema-ne premaja tene hAya che. A anuka MpA e prakAranI che. dravyaanukapA ane bhAvaanukaMpA. dravyaanukapAthI te duHkhI jIvAne madada Ape che. A sAthe bhAvaanuka pAne te prasaMge ajamAve jAya che. AtmabhAna bhUlelA ane teja ajJAna aMdhakAramAM bhUlA paDI gothAM khAnArA jIvAne AtmabhAna karAvavuM-satya samajAvavuM. satyane raste caDAvavA te bhAvaanukaMpA che. AtmA eja satya che. tenA mULa sattAgata svabhAva AnaMda svarUpa che te pragaTa karavA teja satyanA mArga che. A mArga tarapha jIvAne vALavA eja bhAvaanukapA che. samyagdarzanavALA jIvAe zakti anusAra A anne anukapA karatA rahevuM joIe. AstikatA. AstiktA eTale AsthA, zraddhA, khAtrI, pratIti, nizcaya daDhatA vigere ekA jevAM nAmeA che. kenA upara AstA zAnI zraddhA keAnI khAtrI? zAnI pratIti? kAnA nizcaya ? zAnI dRDhatA ? A badhA praznonA uttara parama pavitra paramAtmA vItarAgadevanA vacanA upara AsthA zradhdhA vigere karavI ane te dvArA peAtAnA zuddha AtmAne anubhava karavA. A AsthA te vyavahAra AsthA che. parasvarUpa prApta karavAmAM nimittabhUta ane sahAyabhUta AsthA e parAkSa AsthA che. A paramapurUSamAM AsthA rAkhavAnuM kAraNa e che ke tee zrIe satya dIThuM che-meLavyuM che. A jIvaMta dehamAMja sAkSAt te satyanA anubhava karelA che eTale temanA vacaneA upara zradhdhA rAkhI ApaNe temAnA kahyA pramANe vattana karIe te ghaNI Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 102 ) sahelAithI te satyanA anubhava meLavI zakIe. AtmA, punarjanma pApa, punya, aMdha, meAkSa ityAdine mAnanAra Astika kahevAya che. ane tene na mAnanAra nAstika kahevAya che. A Astika nAstikanA sarala ane TuMko a` che. A AsthAne je parAkSa AsthA kahevAmAM AvI che tenA hetu e che ke tattvAnA nizcaya karanAra je mahAna gurUnA vacanA upara ApaNe zraddhA rAkhIe chIe te kevaLa temanA upara vizvAsaMthI ja zraddhA rAkhelI che ke, vaMzapara parAthI cAlatA AvelA dha pramANe AsthA rAkhelI che paNa tenA buddhipUrvaka vicAra karIne tattvAtattvane nizcaya karIne karelI hAtI nathI. AvI AsthA te mAnA kahevarAvyA kAkA kahevA jevI che, kAraNa ke temAM koI prasaMge patita thavAneA mATA bhaya rahelA che ane buddhipUrvaka tatvAtattvanA nizcaya karI je zraddhA karAyelI hAya che te, khApanA bhAIne ja kAko kahevAya tenA jevI khAtrIvALI zraddhA che. chatAM paNa A AsthA zarUAtamAM ghaNI upayAgI che. teTalA lAMkhe vicAra karavAnI buddhi vikAza na pAmI haiAya tyAre A vizvAsa- zraddhAthI paNa AgaLa vadhI zakAya che ane te vastutattvanA khare nizcaya karI zakAya che. A sava vyavahAra AstikatA ke zraddhA kahevAya che. . pAramArthika AstikatA je sarvavyApapI AstikatA kahevAya che. arthAt je traNe kALamAM amAdhita satyarUpa che jene sarva danakA2e matabheda vinA pula rAkhe che te pAtAnA AtmA che. tenA upara zraddhA thavI, tenI khAtrI thavI, tenA upara dRDha nizcaya thavA te pAramArthika kharekhara AstikatA che. A AstikatAne laI kAi paNa dana svIkAryA sivAya paNa Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 173) je pannara bhedde siddha thavAnuM kahevAmAM Ave che te satya siddha karI zakAya che. banne AstikatAnI jarUrIyAta che, chatAM pahelI thayA pachI bIjI pAtAnA AtmAnI zraddhArUpa AstiktA thAya tAja manuSya potAnuM kattavya siddha karI zake che. arthAt pahelI na heAya ane khIjI heAya teA paNa upayAgI thAya che, paNu khIjI na heAya te pahelI upayeAgI thAya paNa kharI ane na paNa thAya. A upazamAMdi samyaktvanAM pAMca lakSaNeA jenI . aMdara hAya che tenAmAM parAkSa evuM samyakRtva paNa sArI rIte jANI zakAya che. paramazAMtinA Icchaka manuSyAe A pAMca guNe! - peAtAmAM pragaTa thAya te mATe te te prakAre prayatna karatA rahevuM. cha catanA. yatanA, jALavIne, saMbhALapUrvaka, vivekapUrvaka, hAnI na thAya tevI rIte pravRtti karavA, tene yatanA kahe che. A yatanA nyavahAra prasaMgamAM mithyASTi sAthe vattana karavAnA saMdhamAM karavAnI che. dhArmika pravRtti karanArAoe kevuM vyavahArakuzaLa vattana karavAnuM che te A uparathI samajI zakAya tema che, vyavahArakuzaLatA sivAya kAMtA dharmane ane kAMtA vyavahArane mahAna dhakko paheAMcavAne saMbhava che. A uparathI vyavahArakuzaLatA ene ja yatanA kahIe teA paNa cAlI zake tema che. pahelAM anekavAra kahI AvyA chIe ke jene AtmadhamatuM bhAna nathI, satya samajAyuM nathI, vividha prakAranAM paudgalika sukha meLavavAM ane bhAgavavAM eja jenuM lakSabindu che, katta vyanIparamaavadhI viSayAnaMdamAM ja mAnelI che, duniyAnA AnadamAM ja jeNe peAtAnI sarva zaktioneA upayeAga kareleA che, dhane bahAne vividha prakAranA tapa, japa, vRtta, saMyamAdi kiThana karmakAMDA karavA chatAM paNa jenA aMtaHkaraNanuM katta bya ke prAptavya Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (174 ) te pAMca IdrinA viSayasukhe A leka ke paralekanA vaibhava bhogavavA eja che, A sarva manuSya mithyASTi che. pachI game te karmane mAnanAra hoya paNa jenuM Atmaabhimukha valaNa thayuM nathI te sarva mithyAdaSTi che ane A yatanAne upayoga te sarvanI sAme karavAnuM che. A sarva paratIrthika che. e paratIrthikone vaMdana, stavana na karavuM. hAtha joDI namaskAra karavA ane moDhethI tene ajJAna kaSTavALAM karmakAMDanI stuti karavI, A bannene tyAga karo. tene vaMdana Adi karavAthI tenI ajJAnatAne poSaNa maLe che. tenAM lakSa vinAnAM ke viparIta lakSavALAM karmakAMDenI prazaMsA karavI te ajJAnanI vRddhi karavA ke anumodana karavA jevuM che. vaLI teo paNa pitAnI ajJAna pravRttine uttejana maLatuM hovAthI te taraphanuM mithyA abhimAna dharAve che. pitAne dharmAtmA ane jJAnI samaje che. tenA bhakatane paNa A pravRtti mithyAtvamAM madadakartA athavA thirakartA thAya che. 1 - temanI sAthe AlApa ane saMlApa na karavA. ekavAra bolAvavA te AlApa ane vAraMvAra saMbhASaNa karavuM te saMtApa A bannethI paNa pUrve kahelA doSone saMbhava che. vaLI AlApa saMlApathI teonI sAthe paricaya vadhe che. vaLI temanA AtmAthI vimukha AcAra vicAranA varNAzramathI, vividha prakAranI IcchAone uttejana maLe che. 2 . anAdikALanA saMskArane lIdhe mana pAchuM viSayanI sanmukha thAya che. ane tene lIdhe AtmamArgane tyAga karI tenI pravRtti, pAMca IdriyonA viSayone poSaNa maLe tevI vividha prakAranI icchAvALA mArga tarapha prayANa kare che. mULa mArgathI patita Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 105 ) viSama ke viparIta thai te ADe raste utarI paDe che ane te mAge lAMbe vakhata sudhI athaDAyA kare che. A hetuthI nAnI purUSA tevA viparIta AcaraNavALA manuSyA sAthe AlApa salApa na karavA mATe sUcanA kare che. 3 vAta AMhI vyavahArakuzaLapaNuM vAparavAnI jarUra paDe che ane tene laI tevAe sAthe prasaMga paDatAM, athavA temanA khelAvavAthI ekAda vakhata paNa temanI sAthe jarUrIyAta jeTalI citanI pravRtti khIjAne ananA heturUpa na thaI paDAya tevI rIte kare che. ane peAtAne paNa khacAva sAthe karatA rahe che. anyanA kheAlAvavA chatAM na khelavuM te leAkeAmAM paNa sAmAnu apamAna karavA jevuM manAtuM hAvAthI tethI leAkeAmAM apavAda thAya che. vaLI te kadAca adhikAravALA mANasAnA mAnItA hAya te te dvArA vyavahAramAM nukazAna paNa paheoMcADe che. A sathI acavA mATe jarUrIAta jeTale prasaMga pADI pAche tenAthI dUra rahe che, chatAM jo peAtAmAM tene sanmArge doravAnI zakita hAya teA tenAthI dUra na rahetAM teneA paricaya rAkhI satya samajAvI, satyanA rastA upara lAvavA prayatna paNa karavA. A mATeja yatanA vyavahArakuzaLapaNuM-lAbhAlAbha vicaravApazu vigerenI buddhi dharAvavAnI jarUrIyAta che. 3 te kudRSTiene dhabuddhithI bheAjanAdi na ApavuM, tema karatAM pUrve kahelA bahumAnAdi kAraNathI anyane uttejana ApavAstu' tathA mithyAtvamAM sthira karavApaNuM che. chatAM anukaMpAnI buddhithI bheAjana vasrAdi ApavAmAM jarA paNu aDacaNu nathI. anukaMpAdAnaneA tIrthaMkara devAe kAI paNa sthaLe niSedha karela nathI. peAte paNa vArSika dAna ApI anukaMpAnA mArga khulle karelA che. jo anukaMpAdAna niSedha karavAmAM Ave te yAMnA Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (176 ) mArga jaDamULamAMthI ja ukhaDI jAya. matalaba ke bahumAnanI lAgaNI sivAya mAganAranAM duHkhane nivAraNa karavA mATe game te yAcaka ke game te dharma pALanAra bhikSuka Ave te tene bhajana, pAna, vastrAdi zakatyAnusAra ApavAM. 5 " para tIthiMkanA devene athavA teoe grahaNa karelA jIna biMbonI pUjAdi nimitte gaMdha puSpAdika dharmabuddhithI na mekalAvavAM, AmAM paNa pUrve kahevAmAM Avela che te ja hetu rahelA che. 6 , A chae prakAranI yatanA-rogya pravRtti ane ayogya pravRttirUpa samyagadarzana vinAnA liMgio- vezadhArIo sAthe rAkhavAnI che. samyagadarzana vinAnA ane samyagadarzanathI bhraSTa thayelA dharmagurUo emane AMhI mithyAdaSTi gaNa temanI sAthe vaMdana, namana, stuti, AlApa, saMlApa ane bhejanAdi pradAna Adina niSedha anukaMpA buddhi sivAya dharmabudhdhithI karavAmAM Avela che. A liMgIomAM pitAnA darzananA paNa kevaLa AtmadaSTivinAnA vezadhArIone samAveza karavAmAM Avela che. jema tyAgIomAM mithyAdaSTi hoya che tema gRhasthAzramIemAM gRhastha paNa tevA hoya che. temane niSedha ahI karavAmAM nathI AvyuM tenuM kAraNa e che ke tema karavAmAM Ave te vyavahAramArga ghucavADA bharela thaI paDe. ghaNAja TuMkA vADAo baMdhAya ane Dagale pagale kaleza kaMkAza vRddhi pAme. vaLI tevA samudAyamAM rahelA koI gya jIvane paNa satyanA mArgane baMdha na maLe te mahAna aMtarAya thAya. vaLI A AlApa saMtApane niSedha paNa ekAMte nathI lAbhAlAbhane vicAra karavAnI paNa jarUra che. bhagavAna mahAvIra deve Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 177) gautamasvAmIne temanA pUrvanA paricita tapAsane AvatA joI sAmA mAkalyA hatA ane lAgaNI pUrvaka gautamasvAmI sAmA jaIne tene teDI lAvyA hatA. 15 vaLI svadharmathI patita thayelA ke vidhamamAM vaTAyelA ke bhaLelAne tiraskAra karavAthI ke tenI upekSA karavAthI te te kAmA kALAMtare nAmazeSa rahI jaI nAsa pAme che. mATe deza kALane eLakhI niSedhanA paNa vidhi karavAmAM Ave te te te dhama ane kAmAnI AkhAdi thavA pAme che. jJAnI purUSAe kAI vAtanA ekAMta vidhi ke niSedha karyo nathI paNa te te deza, kALa, dravya, bhAva joine tevA tevA prasa Mge tevI tevI jarUrIyAtane laIne vidhi niSedha karelA hAya che. teja vidhi niSedha judA prasaMgane laIne pheravavA paNa sAthe ja jaNAvela che. chatAM ekAMta vAtane pakaDI besI rahevAmAM Ave che, teAte koma chevaTe A duniyAmAMthI sadAne mATe nAbuda thAya che, mATe keAma ke dhama mAMthI patita thayelAne prAyazcita ApI, madhyastha dRSTithI satya samajAvI pAchA dAkhala pAchaLa paDavu na joie. nahitara badhAnI sAthe saMbadha teDI nAkhI ekalA rahenAranI muzkelIemAM jema vadhAro thAya che tema muzkelIo vadhavAnIja ane khIjAnI madada vinA peAte ekalA paDI herAna thavAnAja. karavAmA jarApaNu svarUpathI vimukha thayelA sAthe kAraNa prasaMge upekSAvALu vana karI zakAya paNa tenA upara dveSabhAva ke IrSAvALuM vana samyagdRSTi jIvAnuM teA heAyaja nahi. je tema karavAmAM Ave te pAtAmAM paNa samyagdarzana heAvAne sazaya thai paDavAna. A pramANe vaMdana, namana, AlApa, salApa, dAna ane Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (178) pUjana niSedha karavAne hetu temane dveSa karavAnuM nathI paNa asatyanuM piSaNa ane satyane lepa na thAya teTaleja che. chatAM apavAde lAbhAlAbhane vicAra karI pravRtti karavAnI paNa che. paNa te jarUrIAta puratIja. A cha yatanAo karIne paNa satyanuM mukhyatAe piSaNa karavAnuM che te satya AtmA ja che. tenAM AvaraNe dura thaI AtmA zuddha svarUpe prakAza pAme te mULa hetu jarApaNa na bhUlAya tema varnAna karavA prayatna kare. cha abhiyoga rAjAbhiyoga. 1. gaNAbhiyoga. 2 belAbhiyega. 3 surAbhiga 4 vRttikAMtAra. 5 gurUnigraha 6 A cha abhiga kahevAya che. abhiga eTale IcchA vinA paNa pravRtti karavI te athavA tene cha AgAra paNa kahe che. A uparathI ema jaNAvavAmAM Ave che ke, samyakRtvavAna jene je kArya karavAnI pratiSedha karavAmAM Avela che teja kArya rAjAdinA AgraharUpa kAraNanA vazathI IchA vinA kevala tevuM AcaraNa karatAM potAnA samyakatvAdi dharmane nAza thato nathI. nI jema kArtikazreSTie rAjAnA AgrahathI tenA gurU tapAsane bhajana karAvyuM hatuM, kezyA vezyAe paNa rAjAnA AgrahathI rathakAranI sAthe gRhavyavahAra calAvyo hato. koNyA sthalibhadrasvAmI pAse pratibaMdha pAmI bAravratadhArI zrAvikA thaI hatI paNa rAjAbhiga nAmanA AgArane AdhAre pitAnI icchA vinA paNa rAjAnI AjJAne Adhina thaI rahI che tema karavAmAM na Avata te rAjA potAnI zaktibaLathI athavA pitAnA tAbAnI prajA hovAthI dhArata te pramANe herAna karata, daMData ke dehAMta zikSA karata. A zikSA sahana karavAmAM lAbha che ke khullA rAkhelA Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 17 ) AgArane Azraya laI bhAvikALamAM te dethI nirmaLa thaI AtmamArgamAM AgaLa vadhavAmAM lAbha che, te buddhimAne e piteja vicAra karI levA yogya che. maravAthI kAMI mokSa maLI jatuM nathI. karmakSaya thavAmAM ke karmabaMdhaka na thavAmAM pariNAma uparaja AdhAra rAkhavAmAM Ave che. mATe pitAnA pariNAmanI bhAvi-sthitine vicAra karI A AgArane Azraya karatAMvatane-svadharmane-bhaMga thato nathI. gaNAbhiga-gaNa eTale svajana Adine samudAya, tene abhiyoga eTale Agraha. ApanI IcchA nathI chatAM teo pitAnI IcchAnusAra cAlavAnI pharaja pADe te gaNAbhiga athavA kharA aNInA prasaMge tenI madada sivAya samudAyanuM rakSaNa ke bacAva na thaI zake tema hoya te te samudAyanA bhalA mATe niSedha kAryane vidhi karIne te pramANe varnAna karIne samudAyane madada ApavI te gaNAbhiyoga. A gaNubhigamAM pitAne je samyaktva tathA vratomAM karavA yogya nathI te potAnA svajanAdi samudAyanA hita mATe, Agrahane vazathI IcchA sivAya, dravyathI karavA chatAM paNa te pitAne dharma je vratAdi teno nAza karate nathI. jema vinukumAre gacchanA AgrahathI-A dezathI-vaidiyarUpa dhAraNa karI gacchanA DhaSI saMghanA pratipakSI-namucI nAmanA purohitane potAnA paganA prahArathI mArI nAkhe. chatAM paNa te ArAdhaka thaI AtmasvarUpa pAmI zake. matalaba ke kriyA duHkha rUpa nathI, paNa pariNAma duHkharUpa che. A namucine nAza kara vAmAM muninA pitAne svArtha kAMI na hato, tema tenA pariNAma chevaTa sudhI tenA bacAvanAja hatAM, paNa jyAre teNe temanuM kahevuM naja mAnyuM ane AkhA samudAyanI lAgaNI evI ja thaI ke have zikSA karyA sivAya chuTake nathI tyAre te kAma pite AnaMdathI upADI lIdhuM ane AkhA samudAyane bhayamAMthI mukta Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (180) karyo. A kartavyane gaNAbhiga kahevAmAM Ave che. matalaba ke niSedhane vidhi A ThekANe karavAmAM Avyo che. eTale A uparathI e samajavA egya che ke kaI paNa kArya sarvathA niSedha karavAmAM AvatuM nathI, paNa lAbhAlAbhane vicAra karI pravRtti ke nivRtti karavI te samaya upara ke prasaMga upara AdhAra rAkhe che. 2 balAbhiyoga-balavAna purUSa ApaNI IcchA sivAya niSedha kAryamAM pravRtti karAve te balAbhiyoga che. tene zikSA karavAnI zakti ApaNAmAM nathI ane sAmA thatAM pariNAma koI sArUM Ave tema lAgatuM nathI. arthAt vinA prajane dehane nAza thavA gya samajatuM hoya te amuka vakhata mATe tenI IcchAne Adhina thaI dehane bacAva karo ane avasare prasaMga laI tene badale vALa ke temAMthI chuTA thavuM. tyAra pachI pAchAM pitAnA vratAdi pALavAM. A AgArane baLAbhiga kahe che. avasare ucitavartana karI AgaLa vadhavuM e A AgAranuM gupta rahasya che. 3 surAbhiyoga-sura eTale devatA. pitAnA kuLadevatAdi athavA bIjA baLavAna devAdinA AgrahathI, potAnI IcchA sivAya vaMdana, namana ke viSedha karela-pratijJA karela-kAryamAM pravRtti karavI paDe te devAbhiga kahevAya che. A sarva apavAdanA mArga che. apavAdane artha rAjamArga nahi paNa chiMDIne mArga che. pratijJA pramANeja prathama te vartana karavuM paNa tevA sAmarthyanA abhAve A chiMDIone-chidrone-Azraya karI pitAne bacAva kare ane AtmAnA pavitra mArgamAM AgaLa vadhavuM. 4 | vRttikAMtAra-kAMtAra nAma aTavAnuM che. temAM vRtti eTale nirvAha kare. matalaba ke kaI viSaya prasaMge evI aTavImAM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15-1 (181 ). jaI caDayA heIe ke tyAM jAya ke nItipUrvaka jIvana nirvAha na thaI zake tema hoya, athavA bhakSAbhakSane niyama ke niSedha karela hoya te niyama pramANe dehane nirvAha te sthaLe thaI zake tevA saMgo tyAM na hoya te pachI AgArane Azraya karI gametevI rIte paNa dehane nirvAha karI zarIrane bacAva karavo te vRttikAMtAra AgAra che. athavA kAMtAra paNa pIDAnA hetubhUta hevAthI tene artha pIDA kare. eTale pIDAthI vRtti arthAt ghaNA kaSTa vaDe deha-kuTuMbAdine nirvAha thato hoya te kAMtAravRtti. tevA prasaMge game tevI ane game tenI sevA ke vyApArAdinI pravRtti karIne pitAnA Azritone ane pitAne bacAva karavo paNa daiva upara AdhAra rAkhIne ke vratAdinA niyamapara AdhAra rAkhIne besI rahI kuTuMbAdine nAza thatuM hoya te thavA de, A vicAra na kare. paNa game te kArya ke pravRtti karIne sarvane nirvAha kare te vRttikAMtAra AgAra che. 5 gurunigraha-guru mAtA pitAdi pUjyavarga-tene kaI nigraha-vadha baMdhAdi karatuM hoya evA prasaMge pote je pravRtti ke kArya karavAno niSedha karele hoya te karIne paNa guruvarganA bacAva kare. pUrve batAvelI "cha" yatanAomAM je paratIrthikane vaMdana, namanAdine niSedha kare che te A che kAraNe jarUriyAta AvI paDatAM karavAmAM Ave che te pramANe karIne paNa pitAnA pUjya guru, mAtA pitAdi vargane bacAva kare. tema karatAM samyakRttva ke dharmane nAza thato nathI. kAraNake dharmane AdhAra mananA zubhAzubha pariNAma upara che. aMdaranA viSaya pariNAma vinA uparathI game tevI kiyA thatI hoya che tethI karmabaMdha thavAne AdhAra te kiyA upara ahIM rahetuM nathI, paNa te Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (182) kartAnA pariNAma, kAryane uddeza, ane bhAvI pariNAma ityAdi upara rahele che. A AgAre kevaLa sAhasika AtmadharmaparAyaNa mATe nathI, paNa alpasatvavALA AvAM kaSTo ke kAryo AvI paDatAM AtmasvabhAvathI calIta thaI jAya che, tenA bacAva mATe A AgAre che, arthAt temane zarUAtamAM ATalI chUTa ApavAmAM AvelI che, eTale A AgAra sevatAM temanI pratijJAne bhaMga thato nathI. - A AgAra-apavAde sevIne ke nahi sevIne paNa pitAnuM je mukhya kartavya AtmAne pavitra banAva, AvaraNa rahita kara, AtmAnuM zuddha svarUpa anubhavavuM te che. te kArya siddha karavAmAM AvI paDatA viSama prasaMgane oLaMgavA mATe A apavAdene Azraya levAne che, game te bhege paNa AtmasvabhAva pragaTa kare ja. A lakSa na bhUlAya ane te lakSa siddha karavAmAMja pitAnI sarva zaktionA pravAhane vyaya kare. eja puruSArtha ane eja atyAranuM kartavya che. ... " cha bhAvanA, - A samyaktva cAritra dharmanuM mUla 1, dvAra 2, pratiSThAna 3, AdhAra 4, bhAjana 5, nidhi 6, che bhAvanA eTale vicAraNa-samyagradarzananI amUlyatA, jarUriyAta ane upagitA viSe vicAra kare tene bhAvanA kahe che. te cha prakAre che. | mULa-1. A samyakatva, gRhastha dharma ane tyAgadharmarUpa cAritra dharmanA mUla samAna che. mULanI mAphaka mULa kAraNa che. jema mULa vinAnuM vRkSa pracaMDa vAyunA mujArAthI kaMpita thaIne tatkALa Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ( 183) nIce paDI jAya che ema dharmavRkSa paNa samyakatvarUpa uMDA ane majabuta mULa vinA mithyAtvarUpa vAyuthI adalIta thatAM sthiratA pAmIne TakI rahetuM nathI. mATe A samyadarzana e mULa samAna che. ema samajI prathama tene majabuta banAvavuM. dvAra-2 A samyagadarzana dharmarUpa nagaramAM praveza karavAnA dvAra samAna che. daravAjA vinAnuM nagara killAthI cAre bAjue viMTAyeluM hovA chatAM ujjaDa verAna jevuM ja hoya che. kAraNa ke dvArA vinA manuSane nagaramAM praveza ke nirgamana thaI zakatuM nathI. e pramANe dharmarUpa mahAnagara paNa samyaggadarzana rUpa dvAravinAnuM hoya to temAM praveza karavAnuM azakya thaI paDe. ane tema thatAM nagara te anagara samAna thaI rahe. mATe samyagadarzanane kAranI upamA ApI che. pratiSThAna -3 prAsAda devAlaya jenA upara rahI zakeTakI rahe te pratiSThAna-pAve che. tema samyagadarzana e dharmanA pratiSThAna-pAyAnI mAphaka pratiSThAna-pAye che. devAlaya ke koI bIjuM sthAna je cirasthAyI banAvavAnuM hoya che tyAre tene pAye pANI paryata nIce davAmAM Ave che ane te maMdira ghaNuM majabuta thAya che, tema dharmarUpa devamaMdira paNa samyagadarzana - AtmAnI cokkasa oLakhANarUpa pAyA vinA nizcaLa-majabutakAyamanuM TakAu thatuM nathI mATe pAyAnI sAthe ahIM samyagadarzananI sarakhAmaNI karelI che. - AdhAra - 4 samyagadarzana, dharmanA AdhAranI mAphaka AdhAra-Azraya rUpa che. jema jamIna vinA AdhAra vinA AdhAra vinAnuM A jagat rahI zakatuM nathI tema dharma jagata paNa samyagadarzanarUpa AdhAra vinA rahI zakatuM nathI. matalaba ke Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (184). Atmadarzana vinA Atmadharma hoyaja nahi. mATe tene AdhAranI upamA ApI che. * bhajana-5 samyagadarzana e AtmadharmanuM bhAjana chepAtra samAna che. jema bhAjanavAsaNa-vinA dUdha Adi vastune samudAya nAza pAme che, tema dharmarUpa vastune samudAya paNa samyagadarzanarUpa bhAjana vinA vinAza pAme che. samyagadarzana vinA samyagudharma naja rahe e kAraNathI bhAjananI upamA ApI che. nidhi-6. samyagadarzana e AtmadharmanuM nidhAna che, jema uttama nidhAna vinA mahAna kIMmati maNi, metI, hIrA, mANeka maLI zakatAM nathI, tema samyagadarzana rUpa mahAna nidhAnanA abhAve, amUlya-upamA rahita sukhanI zreNine ApanAra cAritra dharma rUpa dhana saMpatti naja maLI zake. mATe samyagadarzanane nidhAnanI upamA ApI che. ( A pramANe samyagadarzana upara prIti, tenA tarapha bahumAna, tenI amUlyatA, ane tenI avazya upayogItA viSe vicAra karI pitAnA hRdayamAM tene sthAna ApavuM. tenI madadathI A viSama mAyAne sAgara tarI pAra utare e ghaNe sugama che. arthAta samyagadarzananI madadathI AtmA svasvarUpamAM sthira thaI rahe che. AtmA ane samyagadarzana e bannene jude ke tAtvika rIte bheda nathI chatAM ahIM samyagadarzanane cAritradharmanuM mULa, dvAra, pratiSThAna, AdhAra, bhAjana ane nidhi vigere rUpe darzAvavAmAM AvyuM che te vyavahAra nayanI apekSAe che. athavA sAdhaka dazAnI apekSAe AtmAthI bhinna jevuM jaNAvavAmAM AvyuM che. zarUAtamAM thoDo paNa darzana mehakarmane kSaya, upa Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 185) zama ke kSapazama thavAthI je AtmaguNa vikAza pAme che, nirAvaraNa thAya che, tene samyagadarzana kahe che. A paNa eka bhUmikA che. ane te AtmaguNa vRddhi pAmatAM-nivAraNa thatAM - chellI koTIe pahoMce che tyAre samyagadarzana. ane cAritra pUrNapaNAne pAme che. e traNe guNanI pUrNatA teja AtmAnI pUrNa-zuddha siddhadazA che. A dizAmAM samyagadarzana, jJAna ane cAritrathI AtmA ke AtmAthI samyagudarzana, jJAna, cAritra koI paNa rIte judAM paDI zakatAM nathI. vyavahAranaye, zabdanI pravRtti nimitte te judAM judAM kahevAya che ane guNadvArA paNa bhinnatA kahevAya che, chatAM nizcayanaye temAM bheda paDato nathI ane te traNa eja AtmA kahevAmAM Ave che. pUrNa sthitimAM guNa ane guNI abheda thaI rahe che. cha sthAna 1 AtmA che. 2 nitya che. 3 rtA che. 4 bhaktA che. 5 mokSa che. ane mokSane pAya che. A cha sthAna kahevAya che. AtmA che AtmA che. dareka prANione tene anubhava thAya che. AtmA sivAya tanyapaNuM hoI zake ja nahi. A tanya e bhUtane (pRthvI, pANI, agni, vAyu, AkAzana) dharma nathI. je tene dharma ja mAnIe to te pAMcabhUta sarvakALe sarvatra hovAthI tanyanI paNa sarvadA prApti thavI ja joIe jema pRthvImAM kaThinatAne guNa che te jyAM jyAM pRthvI hoya tyAM tyAM te guNa prApta thAya che, tema tanya sarva bhUtomAM sarvadA upalabdha thatuM nathI. leDhAmAM ane mRta avasthAmAM te hetuM nathI. A caitanya e bhUtenuM kArya paNa nathI. kemake te bhUtethI atyaMta Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 186 ) vilakSaNa che ane tema hAvAthI temanA kAkAraNabhAva kema saMbhavI zake ? kaThinatAdi svabhAvavALAM bhUte te pratyakSa pratIta thAya che. caitanya tenAthI judA lakSaNavALu che. teA temanA kA kAraNabhAva kema heAI zake ? mATe caitanya e bhUtAne dha nathI temaja te bhUtAnuM kArya paNa nathI. A vAta dareka prANiAne svasavedana siddha che. mATe je A rItanya che teja jIva che. nitya che te jIva utpatti vinAza rahita haiAvAthI nitya che. tene utpanna karanArU koIpaNa kAraNa nathI. ane tethI sathA tene nAza paNa thatA nathI. jIva o dravyathI anitya hAya tA baMdha meAkSAdinuM eka adhikaraNa ( eka sthAna jemAM baMdha che temAM ja meAkSa thAya che te) na heAvuM joie. jo AtmAne nitya na mAnIe paNa pUrva para kSaNatruTita che ane tenuM jema anusadhAna karAya che temaja mAnIe te anyane madha prApta thaze ane meAkSa kaI anyanA thaze. anyane kSudhA lAgaze ane anyane tRpti thaze. anya koi anubhava karaze ane tenI smRti anyane thaze. anya koi duHkha anubhavaze ane rAgarahita keI anya thaze. anya koI tapa karavAne kleza anubhavaze ane svaga sukhanA koi anubhava karaze. zAstranA abhyAsa koi karaze ane zAstranA artha koI anyane prApta thaze. A yukta nathI. tema thatAM te| A duniyAmAM sarvatra avyasthita sthiti thaI paDe. mATe AtmA nitya che. mULa dravya svarUpe nitya che. paryAyarUpe anitya che. seAnA ane kuMDalanI mAphaka suvarNa rUpa mULadravyamAM kuMDaLarUpa pAMcA thAya che. chatAM paryAyamAM paNa dravya che, ane dravyamAM paryAya che. Ama dravya svarUpe nitya ane anitya ane sApekSa rIte temAM * Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 187) saMbhavI zake che, ane kevaLa nitya ke kevaLa anityane jhagaDe-vivAda-rahetuM nathI. karmano kartA che vibhAva paryAya-deva, manuSya, tiryaMcAdine Azraya karI rahele A jIva mithyAtva, avirati, kaSAya ane garUpa hetune pAmIne te te jAtanAM karma kare che. mithyAtvAdine artha e che ke, samAM asanI brAMti, asatamAM satnI brAMti, nityamAM anityanI brAMti, anityamAM nityanI brAMti, pavitramAM apavitranI brAMti, apavitratAmAM pavitratAnI bhrAMti, ityAdine mithyAtva kahe che. te vividha prakAranI IcchAono, malina vAsanAone, viSaya bhege paganI lAgaNIonA nirodha na kare, vibhAva dazAmAM jatI vRttione na aTakAvavI te avirati che. krodha, mAna, mAyA, lebha e cAra kaSAya che. vibhAva pravRttivALA kAryamAM koIne koI prakAre te kaSAnI haiyAti hoya che ja. ' caga-mana, vacana ane kAyAnI pravRttine vega kahevAmAM Ave che. zubhAzubha dareka pravRttimAM A yogenI hAjarI hoya che, A cAre hetuo-nimittonI madadathI zubhAzubha karmane baMdha thAya che, je A hetuonI madada vinAja karma baMdha-nirdetuka thato hoya te dareka prANIone anubhavasiddha vicitra prakAranA sukha duHkhane anubhava thAya che te na the joIe. teja batAve che ke A lekanI aMdara je vividha prakAranA sukha duHkhane anubhava kare che. A anubhava nirdetuka nathI. kAraNa ke je tema hoya to te sukhaduHkhane niraMtara saddabhAva Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (188) (havApaNuM) athavA tene sarvathA abhAva the joIe. mATe A sukha duHkhanuM kAraNa avazya mAnavuM ja paDaze. ane te kAraNa A karmaja che paNa bIjuM koI nathI. A hetu vaDe jIva karmonA kartA che e vAta siddha thAya che. ' kaMI zaMkA kare che ke, A jIva te niraMtara sukhaneja abhilASI hoya che. duHkhanI IcchA koIpaNa vakhata te karate nathI. te je A jIva piteja karmone kartA hoya te duHkha ApanAra karmo zA mATe kare ? uttara e che ke, jema regI, roga rahita thavAnI IcchAvALa hovA chatAM regathI herAna thayela hovA chatAM-apathya khAvAthI bhAvikALamAM roganI vRddhi thaze ema jANavA chatAM paNa apathyAnuM bhajana kare che, tenI mAphaka mithyAtvAdithI parAbhava pAmele A jIva koIka prakAre te jANe paNa che ke A karma karavAthI bhAvikALamAM tene dukhamaya anubhava kare paDaze tema chatAM duHkha ApanAra karmone kare che, ane tenA udayathI pite duHkhI thAya che. A rIte jIva karmane kartA che temAM koI paNa prakAre virodha Avato nathI. pitAnA svarUpamAM AvatAM A jIva karmane kartA thatA nathI. A karmano bhakatA che. ajJAnadazAmAM rahI pite karelAM karmane A jIva bhoktA che. pitAnAM karelAM zubhAzubha karma poteja bhogave che. anubhava, leka ane Agama pramANathI e vAta kharekhara nizcita karAya che. je potAnAM karelAM karmonuM bhoktApaNuM jIvana che ema mAnavAmAM na Ave te sukha duHkhanA anubhavanuM kAraNa, sAtA, asAtavedanIya karmane upaga jIvane na the joIe. ane Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 189 ) jo tenA upabhoga jIvane na thatA hoya te jIvane siddhadazAnA jIvAnI mAphaka tathA AkAzanI mAphka sukha duHkhanA anubhava paNa na thavA joIe. AhI' sukhaduHkhane anubhava tA thAya che. dareka prANione peAtAne anubhavasiddha A vAta che. mATe anubhava pramANathI jIvane peAtAnAM karelAM karmanAM phaLanu bhoktApaNuM siddha thAya che. lokonI aMdara paNa A jIva nA bhAkatA che e vAta ghaNA bhAge prasiddha che. jemake koI eka sukhI jIvane dekhIne anya mANasa kahe che. ke bhAI ! A punyavAna jIva che. AvA uttama prakAranA sukha ane vaibhavane anubhava kare che.' jaina ane jainetara AgamAmAM paNa jIva kanA leAkatA che e vAta prasiddha che. savrvvaca parasatayA bhuMjai kammaNubhAvao bhaiyaM sarvokamAM pradeze bhogavavAM paDe che. rasapaNe-vipAke-tA bhajanA. arthAt bhogavavAM paDe ke na paNa paDe. matalaba ke pariNAmanI vizuddhi ane zuddha Atma upayeAge karmo jeTalAM bhAgavAI jAya che teTalAM vipAke te karmo bhAgavavAM paDatAM nathI. anya zAstromAM - --- "nAkapurUM zIte meM voTigauravi --ityAdi vacana che, seMkaDagame kapAnI koTi javA chatAM paNa bhAgavyA sivAya karmonA kSaya thatA nathI- ItyAdi 99 A uparathI e siddha thAya che ke jIva peAtAnAM karelAM kramanA bhAktA che. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) 6 meAkSa che. A jIvane karmAMthI mukta thavApaNA rUpa mekSa che. rAga dveSa, mada, mAha, janma, jarA, maraNa, rAgAdi duHkhAnAM kSayarUpa avasthAvizeSa tenuM nAma meAkSa che te avasthA A jIvane prApta thAya che. paNa te jIvane sathA nAza thatA nathI. koI danamAM dIpakanA mujhAI javAnI mAphaka nirvANane mAnavAmAM Ave che te vAtano jInezvara bhagavAna niSedha kare che. ane kahe che ke ' nijaeNma sthiti tevI nathI, paNa avasthAvizeSamAM te pavitra AtmAnI kAyama mATe haiyAti manI ja rahe che.' anya danakAra--auddha A pramANe kahe che keH-- 'jema je dIpaka bujhAi jAya che te pRthvI upara, AkAzamAM dizA ke vidizAmAM jateA nathI paNa telanA kSaya thavAthI kevala zAMta thaI jAya che tema jIva nirmANa pAme che tyAre te pRthvI upara, AkAzamAM dizAomAM ke vidizAemAM jatA nathI paNa kadi kalezanA kSaya thavAthI kevala zAMtine pAmI jAya che.' jaineA kahe che ka 'A temanu kahevu aceAgya che. jo nirvANumAM kAMI vastu na ja rahetI hAya arthAt nirvANu eTale pAMtAnI hayAtine abhAva eja artha thatA heAya teA tyAgamAnA grahaNa karavAdi vividha prakAranA te sthiti mATenA prayAse nirarthakaja jaze !' dIpakanuM dRSTAMta paNa kharAbara nathI. kemake dIpakanA agnine sathA nAza thateA nathI, paNa tevA prakAranuM pudgalanA pariNAmeAmAM vicitrapaNuM raheluM che ke, teja agninA pudgalA, prakAza svarUpane tyAga karIne zyAma aMdhakAra rUpe rUpAMtarapaNAne prApta Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (191) thAya che. agni bujhAI jAya che. ke tarata ja keTalAka vakhata sudhI kALAM muhUgalarUpa agnine vikAra-rUpAMtara dekhAvAmAM Ave che. te ghaNI vakhata sudhI nathI dekhAte, temAM e kAraNa che ke, aMjana ke rajanI mAphaka svAmi pudgalonAM sukSma, ati suma pariNAmAMtare thatAM jAya che. aMjanane, kapuranI ke kasturInI sugaMdhane pavana anya tarapha ghasaDI jAya che. te ghasaDAI jatAM pudgale uDI jAya che paNa dekhAtAM nathI, te paNa pariNAmanI sukSmatAthI ja dekhAtAM nathI paNa tene abhAva che e mAnavAmAM kAMI sabaLa kAraNa nathI. jema A pariNAmotarane prApta thayele dIpaka nirvANa pAmya kahevAya che tema jIva paNa karma rahita thatAM kevala amUrta jIva svarUpa pariNAmAMtarane prApta thAya che te nirvANa che. AthI e nizcaya thAya che ke duHkhAdine sarvathA kSaya thatAM jIvananI avasthA vizeSa te nirvANa-mekSa che. mekSane upAya che. mokSano upAya che eTale mokSa meLavavAnAM sAdhana che. sAdhane samyagadarzana, jJAna ane cAritra e traNa che AtmAnI zraddhA-AtmA che evI daDhatA-te samyaggadarzana che. AtmA kahevAthI ajIva, punya, pApa, Azrava, saMvara, nirjarA baMdha, ane mokSa e nave tanuM samyakUzraddhAna samajI levuM, tathApi ahIM AtmAnI je mukhyatA kahevAmAM AvI che tenuM kAraNa e che ke prApta karavA yogya teja vastu che jue ke A AtmA ApaNAthI kAMI judo ke dUra nathI ke tene prApta karavo paDe. ApaNe pote ja AtmA chIe, tyAre prApta karavAnuM zuM ? uttara eja ke tenuM sAcuM bhAna thavuM, sAcA Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 192) huM ne oLakhAve, tene anubhava kare. phetarAMthI cekhA judA pADavAnI mAphaka A vibhAga-upAdhirUpa deha ane karma tethI alaga thaI pote potAnA svarUpamAM sthira thavuM teja prApta karavAnuM che. navatatvanA vistArane samajIne prApta karavA gya te AtmA ja che eTale jeNe AtmAno nizcaya karyo. AtmAnuM zraddhAna karyuM, teNe badhAnuM zraddhAna karyuM, ane jeNe AtmAne na jA teNe bIjuM jANyuM te paNa na jANavA jevuM ja che, arthAt AtmAne jANyA sivAyanuM jANapaNuM te nirUpayogI che. siddhAMtamAM paNa eja kahevuM che ke jeNe eka AtmAne jANe teNe sarva jANyuM. ane jeNe sarva jANyuM teNe eka AtmAne jANe che. AtmAne jANa te jJAna che. tenA upara zraddhA karavI, teja prApta karavA gya che e daDha nizcaya kare te darzana che, ane te pramANe vartana karavuM-te svarUpamAM sthiratA karavI-te cAritra che. jJAnAvaraNIya karmanA kSaya ke kSapazamathI samyajJAna thAya che. ane mehanIya karmanA kSaya, kSapazama ke upazamathI darzana ane cAritranI prApti thAya che. mehanIya karmanA be bheda che-eka darzanameha ane bIjo cAritra moha temAM darzanamoha javAthI kSAyaka samyagadarzana prApta thAya che. ane cAritrameha javAthI kSAyaka cAritra prApta thAya che. jene yathAkhyAtacAritra paNa kahe che, tene artha e thAya che ke jevuM joIe tevuM cAritra. athavA jevuM tIrthaMkaradeve anubhavyuM che ke kahyuM che tevuM cAritra. zraddhA karavI ane anubhava karavo te banne vastu alaga che. zraddhA thayA pachI anubhava meDo thAya che tema vastune yathAsthiti jANavA chatAM te pramANe vartAne meDuM thAya che. Atma vastune yathAsthita jANavI te jJAna, sadaMhavI te darzana, ane vartana karavuM te cAritra che. A traNe mokSa prAptinA upAya che. Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 193 ) danAvaraNIya karmanA kSaya ke kSApazamathI utpanna thatA guNune paNa darzana kahevAmAM Ave che. A darzana te sAmAnya dharUpa che. jJAna e vizeSa edharUpa che. sAmAnya rIte AtmAnuM jJAna te darzana che ane AtmAnA vizeSa dharmonuM jJAna te AtmajJAna che. 16 athavA nirvikalpa-nirAkArapaNAnI sthiti te Atmadarzana che ane sAkAra-vikalpavALI Atma jAgRtipUrvakanI sthiti te AtmajJAna che. athavA dana eTale sAmAnya rIte sava dehAmAM AtmA rahelA che tenuM sAmAnya jJAna, ane jJAna eTale vyaktigata potAnA dehamAM AtmA rahela che tenuM jJAna. athavA judA judA zIrAmAM rahela AtmA peAtAnA jevA ja che tenuM jJAna te vizeSa jJAna. darzana ane jJAna te sAmAnya vizeSa upayAga rUpa che eTale te prakAza rUpa che. cAritra e svarUpamAM pravRtti ane vibhAgathI nivRtti karAvanAra sAdhakatama kriyA che. dazana ane jJAnathI vastunu yathArtha darzana-ane bedha thAya che. cAritra te pramANe vattana karI AtmasvabhAvathI virUddha bhAvAne AtmapradezeAthI dUra kare che. A pramANe A jJAna tathA kriyAnI madadathI AtmA kamaLane dUra karIne svasvarUpe sthita thAya che. peAtAnuM svAbhAvika svarUpa pragaTa kare che. A sAdhana te mekSanA upAya che. mithyAtva, avirati, kaSAya ane yAgAdi duSTa hetunA samudAya jo A samagra kamanI jALane utpanna kare che, teA tenA virodha samyagdarzanAdinA abhyAsa samagra kanI jALane zA mATe nimU la na karI zake? arthAt karI zakeja. Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 194) mithyAtvatra samyakdarzana jJAna. avirati- IcchAne nirodha. kaSAya= aSAya. ga= aga. A karmabaMdhanA pratipakSI karmabaMdha rokanAra ane teDanAra dhana che. mithyAtva, avirati, kaSAya ane vega e vibhAga svabhAva che. temAM pariNamavAthI karmabaMdha thAya che. tenAthI viramavAthI karma AvatAM aTake che. ane svarUpa sthiratA karavAthI pUrva karma nAza pAmI AtmasvabhAva pragaTa thAya che. sarvathA. AtmasvabhAva pragaTa the te mekSa che ane te pUrvokta hetuthI sAdhya thAya che. " A pramANe A cha sthAnakane jANavAthI samyakRttvanI prApti sulabha thAya che. jema jema kaSAyanI maMdatA tema tema AtmA urvIla thAya che. amuka hade AtmAnI ujavalatA thavI te samyagudarzana che. A pramANe samyagadarzananI prAptimAM sahAyabhUta jANavAgya AdaravA gya ane tyAga karavA yogya vividha kAraNe batAvIne A samyaggadarzana ke je AtmAnuM sArI rIte darzana karAvanAra hovAthI yathArtha nAma dhAraNa karanAra graMtha che te samApta karavAmAM Ave che. A graMthamAM keTalAeka rahasya hRdayamAM na utare tevAM jaNAya te gurunI pAse ke koI anubhavInI pAse jANavA, samajavA thigya che. tema karIne je eka satya pitAne AtmA che tene sArI rIte samaja, jANa; jeNe eka jANe teNe sarva jAyuM. A pUrvanA mahAna guruonuM vacana, A satyane jANyA pachIthI ja samajavAmAM Ave che. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 195 ) AtmAne jANavA pachI jANavAnuM kAMI khAkI rahetuM nathI. e khelavuM jeTaluM saheluM che te pramANe anubhava karavA e teTaleA ja kaThIna che. chadmasthapAnA kAraNe bhUlA thavI e sulabha che. ane anyanI bhUle batAvavI ke kADhavI te paNa saheluM kAma che, tathApi huMsanI mAphaka STi rAkhIne temAMthI dUdha pI laIne AnaMdita thaI gaganavihArI thavuM e svapara bannene hitakArI che. sajjane! tema karavAne prayatnavAna thaze!! zubhaM bhUyAt iti zrImAn tapAgacchI muktivijayaguNi ziSya paMnyAsa kamala vijayagaNistacchiSya panyAsa kesara vijayagaNi viraktiH samyagdarzana nAmaka graMtho vikramIya dvisaptattuttara ekonavi' zati varSa Azvina zukla pratipad guru vAsare godhAvi grAme samAptaH // Page #221 -------------------------------------------------------------------------- Page #222 -------------------------------------------------------------------------- _