Page Text
________________
( ૧૮ )
આ ઉપરથી નિશ્ચય થાય છે કે દુનિયાની સર્વ વસ્તુની ભલે કાયમ હયાતિ હા; પણ જો આ મન તેમાં પરિણામે છે (ખરી રીતે તે વસ્તુ તે જ્યાં જેવા રૂપ છે ત્યાં તેવાજ રૂપે રહે છે. પણ મન તેના આકારા પેાતામાં ઉત્પન્ન કરે છે. તેના જેવા આકારા ઉત્પન્ન કરે છે. અને મન પાતે તેવા આકારે પરિણમી તેવી આકૃતિએ મનમાં ઉત્પન્ન કરે છે અને આત્મા આકૃતિઓમાં ભાન ભૂલી પરિણામે છે. આ આકૃતિએ પેાતાથીજ ઉત્પન્ન થયેલી છે પાતે તે રૂપે છે, છતાં તે ભાન તેને ન હેાવાથી તેમાં રાગદ્વેષ ઉત્પન્ન કરે છે. કર્તા, ક્રમ, ક્રિયારૂપ થાય છે. લેાક્તા, ભાગ્ય અને ભાગના વ્યાપારરૂપ થાય છે. દૃષ્ટા દૃશ્ય અને દૃશ્યના વેપારરૂપ થાય છે. ધ્યાતા,ધ્યાન અને ધ્યેય રૂપ થાય છે)તાજ રાગ, દ્વેષ અભિમાન, ઈચ્છા, આશા, હષ ખેદ શાક વિગેરે ઉત્પન્ન થાય છે. જો આ મન તેમાં-અગર તે રૂપ-પરિણામ ન પામે તેા, અને આત્મા પેાતાના નિરાકાર સ્વરૂપમાં જાગૃત હાય તા ગમે તેવી મેાહક કે વિવાદ ઉત્પન્ન કરનાર વસ્તુ હાય તેની જરાપણ અસર મન ઉપર થશે નહિ. મતલખ કે દુનિયા દુઃખ રૂપ નથી પણ જુલાચેલું ભાન દુઃખરૂપ છે.
આવી મનની પ્રમળ ઘુંચવાડાવાળી, સ્થિતિ થઈ મુંઝવણવાળી હાય, અનેક તર્કવિતર્કો કરી મન થાકી ગયું હાય, પેાતાના વિચારાએજ પેાતાને નાસીપાસ કરી મહા લયમાં લાવી મૂકયા હાય, એ વખતે જરાક ઉંચી ષ્ટિ કરી ખરા સત્યના સ્વરૂપ આત્મા સામી નજર કરો. કેમકે હું કાણુ? આ સ` દૃષ્ટા દૃશ્ય, ભેાક્તા ભાગ્ય, કર્તા, ક ધ્યાતા ધ્યેય ઇત્યાદિને જાણનાર કાણુ ? આ સવ કાનાવડે પ્રકાશિત થાય છે? આ સવ દશ્ય છે. મનને વિષય છે, તા તે મનને જાણનાર કાણુ છે ? આ સવને હું જાણી શકું છું. જે પદાર્થો છે, જે મન છે, જે વિચારે છે તે બધાનું ભાન મને થાય છે તેા આ સર્વ મારા દૃષ્ટાથી દૃશ્ય છે. મારા જ્ઞાતાથી જ્ઞાત છે. જાણી શકાય છે માટે આ સવને જાણનાર હું છું.
આ સ્થળે જે આત્મા મનમાં કે બુદ્ધિમાં આવીને પ્રકાશ કરતા હતા
| SR No. | 022917 |
| Book Title | Samyag Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaykesharsuri |
| Publisher | Kantilal Manilal Khadkhad |
| Publication Year | 1967 |
| Total Pages | 222 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 19 MB |