Book Title: Paryushan Parv Mahatmya
Author(s): Smita P Shah
Publisher: Jamnabhai Bhagubhai Religious Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032044/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya (saMkSipta paricaya) smitA pinAkIna zAha :: mUlya : nizulka :: zeThazrI. jamanAbhAI bhagubhAI rIlIjIyasa TrasTanA sahayoga thI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya (saMkSipta paricaya) * saMpAdana :: smitA pinAkIna zAha 17, nizAMta baMgalojha vibhAga-1, bilezvara mahAdeva sAme, sITI golDa sinemAnI galI, zyAmala cAra rastA, seTelAITa, amadAvAda - 380005 phona naM. : 26768090, 4002514 mobAIla naM. : 9898380053 * mUlya : nizulka : zeThazrI. jamanAbhAI bhagubhAI rIlIjIyasa draSnA sahayoga thI Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : prakAzaka : zeThazrI jamanAbhAI bhagubhAI rIlIjIyasa TrasTa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ***pratAvavA... paryuSaNa Ave ane manamAM aneka jAtanA vicArono cakravAta cakarAvA levA mAMDe. zuM zuM karIzuM? kayAM kayAM darzana karavA jaIzuM? zuM vAMcIzuM? paryuSaNano prabhAva ja evo ke AkhA vAtAvaraNamAM dharma prasarI jAya. jaina hoya ke nA hoya paNa dharmanA raMgamAM raMgAI jAya. chApAomAM AvatA lekho, vyAkhyAno vAMcavAno nAnapaNathI ja bahu rasa paDe ane vicAra Avyo ke parvanA mahAsya vize kaMI lakhuM. viSaya jarAya navo nathI, aparicita nathI, chatAM tenI vadhAre nikaTa javA mATeno eka prayatna mAtra che. paryuSaNa e parvono rAjA che. parvAdhIrAja che. A mahAna parva vize jeTaluM lakhAyuM che temAMthI ja tAravIne sAmAnya vyaktine paNa vAMcavAmAM rasa paDe te rIte A pustaka taiyAra karyuM che. saraLa bhASA ane saraLa vicAro chatAM dharmanA UMDANamAM utaravAnI bhAvanA jAgRta thAya tevI zubhecchA rAkhuM chuM. zAstra viruddha kaMI paNa lakhAI gayuM hoya to mana vacana ane kAyAthI micchAmi dukkaDam ! - smitA pinAkIna zAha tA. 15-12-2015 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA krama vigata pAnA naM. 1. 01 - 04 jaina dharma bhAratavarSano prAcIna dharma 2. paryuSaNa parva 05 - 58 3. gajasiMha rAjAnI kathA pa9 - 77 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * paNa 4 ananya svajano DaoN. vaMdanAbena ane jagadIzabhAI Chicago Page #7 -------------------------------------------------------------------------- Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya jaina dharma bhAratavarSano prAcIna dharma che 'jaina' zabda 'jina' parathI banelo che. bhagavAna mahAvIranA samayamAM ene mATe 'nirprantha' zabda cAlato hato ene kyAMka kyAMka Aryadharma paNa kahyo che. pArzvanAthanA samayamAM ene zramaNadharma' kahetA. pArzvanAtha pahelAM je bAvIsamA tIrthaMkara ariSTanemi thaI gayA te samayamAM 'arhata dharma' kahevAto hato. bihAramAM jaina dharma 'Arhata dharma'nA nAme pracalita hato. itihAsamAM vakhatovakhata nAma badalAtAM rahyAM haze, paNa A dharma - paraMparA ane saMskRtinuM mULa, siddhAMta bIja to Aje che tenuM te ja hatuM - AtmavAda ane anekAntavAda. A ja AtmavAdanI bhUmi para jaina- paraMparAnuM kalpavRkSa vadhatuM gayuM che. jaina sAdhu Aje paNa zramaNa kahevAya che. zramaNa zabda, zrama, samatA ane vikAra - zamananano sUcaka che. emAM prabhUta artha samAyelo che. jaina dharmanA mukhya siddhAMto ahiMsA, parigraha ane anekAMta che. jainadharmamAM ahiMsAnA siddhAMtane zuddha ane zAzvatarUpe darzAvavAmAM Avyo che. ahiMsAnA AviSkArathI jIvanamAM satya, ahiMsA, acaurya, bahmacarya ane aparigrahanI bhAvanA utpanna thAya che. ahiMsAmAM jIvamAtranA astitvano svIkAra che vItarAgatA ahiMsAnI jananI che. jainadharmamAM parigraha vize sUkSma nirIkSaNo karelAM che. parigraha e guno tyAre ja bane che jyAre temAM kaTTara mAlikIbhAva, Asakti ane vivekahIna bhoga abhipreta bane. aparigrahavrata zraddhApUrvaka AcaraNa pAme tyAre samAjavAdanA AdarzanI pratiSThA thaI zake. sonuM, rUpu Adi nava prakAranA bAhya ane krodhamAnAdi soLa prakAranA ApyaMtara parigraha choDavA para jainAcAryo bhAra Ape che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya - bIjAnI vAta paNa sAcI hoI zake. koIpaNa vicAra ke anyanA matane dareka bAjuethI jovo te anekAntavAda che. jo mAnavI potAnI dRSTi choDI bIjAnI dRSTithI jue to aDadhuM jagata zAMta thaI jAya e suMdara vAta jainadharmae anekAMta dvArA samajAvI che. tamAruM karma ja tamArI gatinuM kAraNa bane che, tevA dRSTibiMduthI bhagavAna mahAvIre Izvara kartAhartA nathI, paNa karmo ja ApaNA bhAgyavidhAtA bane che tema viziSTa rIte samajAvyuM che. jaina zAsanamAM tIrthakaronI guNa dvArA pUjA karavAnI hoya che, vyakti tarIkenI nahi. tethI eka ja tIrthaMkaranI pUjA ane AjJAnuM pratipAlana karIe to paNa anaMtA tIrthakaronI pUjA ane AjJApAlanano lAbha maLI zake che. A caturvidha saMghanI je sthApanA kare che te tIrthakara kahevAya che. te sivAya kevaLa jJAna pAmIne siddha thayelA AtmAo anaMta che. te badhA kevaLI kahevAya che. dareka AtmA urdhvagamana pAmIne siddha pada (mokSa) pAmI zake che. mokSapadane pAmavA mATe AtmAe, traNa ratno samyaga jJAnAna, samyagadarzana, samyagacaritra meLavavAM paDe che. dharma be prakAre karavAne kahyo che. sAdhudharma ane zrAvakadharma. saMsArano tyAga karI saMyama mArge dIkSA grahaNa kare che tene pAMca mahAvrato aMgIkAra karavo paDe che. jainadharma samatA ane kSamAne pradhAnatA Ape che. eTale jaina sAdhune kSamAzravaNa paNa kahe che ane sAdhune pALavAnA niyamo te samAcArI ane zrAvakane pALavAnA niyamo zrAvakAcAra kahe che. zrAvakAcAramAM bAra niyama che. - jaina parvo : parvonA be vibhAga hoya che. laukika parvo ane lokottara parvo. laukika parvo mukhyatve bhoga-upabhoga ane AnaMda pramodathI ujavAya che. jaina dharmanA tamAma parvo lokottara parvo che, je AtmaurdhvagamananA lakSyathI tapa-tyAganI ArAdhanA arthe che. AyaMbilanI oLI e viziSTa zAzvatI lokottara parvanI zRMkhalA (sAMkaLa) che. dara varSe caitra suda - 7 ane Aso suda-7thI zarU thAya che ane nava divase eTale ke pUnamanA divase pUrI thAya che. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAsya --------------- AyaMbila tapamAM ghI, tela, dUdha, dahIM, goLa, sAkara, miSTAna, zAkabhAjI, phaLo tathA masAlA vinAno, rasa vagarano zuSka AhAra mAtra eka vAra levAno hoya che. A tapamAM eka garbhita siddhAMta abhipreta che. "khAvA" mATe jIvavAnuM nathI paraMtu "jIvavA mATe khAvAnuM che. svAda vijayanI ArAdhanA mATenuM A tapa che. AyaMbila tapanI nava divasanI ArAdhanAmAM jainadarzananuM navapada ciMtana abhipreta che. pahelA pAMca divasamAM paMca parameSTine viMdananI ArAdhanA ane chellA cAra divasa darzana, jJAna, cAritra ane tapa ema samaktinI sAdhanA karavAnI hoya che. tIrthakaronA kalyANako tIrthakaronA pAMca kalyANaka ujavAya che. (1) cyavana kalyANaka (2) janma kalyANaka (3) dIkSA kalyANaka (4) kevaLajJAna kalyANaka ane (5) nirvANa kalyANaka. tIrthaMkara bhagavAna garbhamAM Ave te cyavana kalyANaka, je divase janma thAya te divasa janma kalyANaka, dIkSA grahaNa kare te divasa dIkSA kalyANaka, kevaLajJAna prApta thAya te divasa kaivalya kalyANaka ane je divase tIrthaMkara bhagavAnano AtmA ATheya karmano kSaya karI nivArNa pAme ane siddhazIlA para sthira thaI siddhatvane pAme te nirvANa kalyANaka che. A parvo mAnavIne kalyANakArI preraNA Ape che eTale kalyANaka kahevAya che. akSayatRtIyA: pUrvanA karmodaye nirdoSa sUjhato AhAra na maLavAthI AdinAtha RSabhadeve phAgaNa vada AThame saMyama svIkAryo tyArathI 400 divasa bAda vaizAkha suda trIje prabhunuM Izurasa dvArA pAraNuM thayuM A akSaya tRtIyAnA divase varSItapanA tapasvIo pAraNuM kare che ane A tapanI anumodanA utsavarUpe ujavAya che. divALI : divALIne bhagavAna mahAvIra nirvANa kalyANakanA utsavarUpe jainomAM ujavAya che. A divasomAM ullAsabhAve dAna ApI lakSmIne mahAlakSmI banAvavAnI bhAvanA abhipreta che. nUtanavarSanuM gautamasvAmInA kevaLajJAnanI smRtirUpa gautama pratipadArUpe svAgata kare che. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya lAbhapAMcama : jJAnanI ArAdhanAnuM parva gaNAya che. parvatithio : je zrAvako haMmezAM saMpUrNa zrAvakAcAranuM pAlana na karI zake te bIja, pAMcama, AThama, agiyArasa, caudasa (pUnama - amAsa) te parva tithi kare che. A divasomAM lIlotarI, kaMdamULa vagereno upayoga nahi karavAno. japa, tapa karavAnuM, brahmacaryanuM pAlana karavAnuM vagere ArAdhanAno vizeSa puruSArtha kare che. sAmAnya rIte A divasomAM AyuSyakarmanA baMdha paDavAnI vizeSataH saMbhAvanA hoya che tethI te parvatithiomAM tapa-tyAga karavAnuM jJAnIoe kahyuM che. OOOOOO T Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya paryuSaNa parva paryuSaNa parva tyAga ane tapazcayanuM parva che. parvanI utpatti - tahevAronAM aneka kAraNo hoya che. sAmAnya rIte mukhya be rIte mukhya be kAraNo hoya che. bhakti ane AnaMda! emAMnA koIka parvo bhaya (zItaLA sAtama), pralobhana (lakSmIpUjana), ane vismaya (sUryapUja) thI sarjAtA hoya che. keTalAka parvano saMbaMdha Izvara sAthe hoya che. paryuSaNa parva e koI bhayathI thatI ArAdhanA nathI. "A ArAdhanA nA karo to mahAnarkanA bhAgI thazo evuM koIe kyAMya vidhAna karyuM nathI." to pachI sAMsArika pralobhana to saMbhave ja kayAMthI? jyAM vitarAgI tIrthaMkara mAtra prakAza sivAya kazuM ApatA nathI eTale A parva prakAza meLavavA mATe AMtarakhojanuM parva che. tethI A parvanuM mULa bAhya jagata, bAhya AnaMda ke bAhya AyojanomAM nathI paraMtu teno marma to Atmaratu, AtmasaMlagna ane Atmapriya banavAno che. tethI A parvanI ArAdhanAmAM je bAhya Ayojano che te paNa AMtara mATe ja hoya che. arthAt teno uddeza mAtra jJAna ane cAritranI zuddhi temaja puSTi mATe ja hoya che. paryuSaNano eka artha che parivasana'. eTale nikaTa rahevuM arthAta AtmAnI samIpa rahevuM. ApaNe vicAra karIe ke jIvanamAM vyakti AtmAnI samIpa keTalo rahe che? Ajano mAnavI tenA jIvanano moTo bhAga dehanI samIpa gALe che. dehanuM sukha, deha upara samRddhi ane dehanA AnaMdano ja vicAra kare che. mananI doDa mAnavIne bhautika prAptimAM doDAve che. potAnA AtmAne oLakhavAno samaya ja maLato nathI. A Atmatatvane jovA mATe ekAMta ane zAMti jarUrI che. bAhya pravRttiomAMthI nivRtti meLavIne AtmavizleSaNa karavAnI pravRttine kAryarata banAvavAno A parvano marma che. jIvanabhara avirata doDadhAma karato mAnavI cheka mRtyu samaye jIvananI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya sArthakatAno vicAra karavAno prAraMbha kare che. tyAre ghaNuM moDuM thaI gayuM hoya che. A parva doDamAMthI thoDo samaya (ATha divasa) nivRtti laI cittazuddhi, hRdayazuddhi ane AtmasiddhinI ArAdhanA tarapha laI jAya che. AtmAnI oLakha pAmI AtmAmAM ramaNa karavuM te paryuSaNano artha che. teno bIjo artha che "paryuzamana". pira + upazamana arthAt sarva prakAre zAMti karavI. AtmAnA zuddha bhAvo tarapha gamana karI rAgadveSa, azAMti vagere dUra karavA mATenuM mAdhyama che. tenAthI ahaMkAranA sthAne maitrI ane namratA vikase che. paryuSaNaparvano trIjo artha che 'parivasana'. eTale eka sthAna para sthira rahevuM. paryuSaNaparva samaye varSARtu hoya che tethI sAdhuo eka sthAna 52 2hetA hoya che. vRtti -pravRttimAM ghUmato mAnavI paryuSaNa daramiyAna AMtaracetanAnA sthAna para palAMThI mArI besavAno prayatna kare te paryuSaNano marma che. jainono eka varga che je digambaranA nAme oLakhAya che. mahAvIra svAmInA nirvANa pachI lagabhaga 250 varSe jainadharmanA be phAMTA paDyA che zvetAMbara ane digaMbara. "strIone mukti maLe ke nahi ?" "dehadhArI kevaLI bhojana kare ke nahi ?" "sAdhue vastra paheravuM ke nahi ?" AvI bAbatane laIne bheda thayo. A matabhedone bAda karatAM, baMne phirakAoe apanAveluM darzana sAhitya ane dharma sAhitya prAyaH pUrNa samAna che. te potAnA paryuSaNa judA ujave che. saMvatsarinA bIjA divasathI A parva zarU thAya che ane dasa divasa cAle che. mATe tene 'dasalakSaNA' parva paNa kahevAmAM Ave che. kSamA, mArdava, Arjava, tyAga, saMyama, tapa, satya, zauca, AkiMcanatA ane brahmacarya - e dasa prakAranA yati dharmane lakSamAM rAkhIne ujavAtuM hovAthI dasalakSaNA nAmathI oLakhAya che. jainono anya eka varga che. kAlAntare anya phAMTA paNa paDyA che temAM je sthAnakavAsI tarIke oLakhAya che temanI saMvatsari pAMcame hoya che. eTale eka divasa moDA cAlu thaI eka divasa moDA pate che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 7 paryuSaNaparva e ghaNuM prAcInaparva che. zAstromAM varNano Ave che te pramANe bhagavAna mahAvIra jyAre rAjagRhI nagarImAM padhAryA hatA tyAre magadhanA rAjA zreNike bhagavAna mahAvIrane paryuSaNaparva aMge prazno pUchyA hatA. paryuSaNaparvanI sArAmAM sArI ArAdhanA koNe karI hatI ? evA praznanA javAbamAM bhagavAne kaheluM ke bhUtakALamAM gajasiMha nAmanA rAjAe suMdara ArAdhanA karelI jethI te rAjA pUrva mahAvideha kSetramAM tIrthaMkara pada pAmI muktipada pAmaze. pachI bhagavAne rAjA zreNikane zrI paryuSaNa parvanuM phaLa ane rAjA gajasiMhanuM caritra kahyuM che. je meM pAchaLa ApyuM che. paryuSaNaparvamAM muni ane gRhastha mATenA kartavyonI pRcchA karI che. bhagavAne kahyuM che : sAdhuo mATenA dasa kalpamAMno eka kalpa paryuSaNa che. varSARtu Ave eTale sAdhuoe eka sthaLe rahevuM jeno yogika arthaka che AtmAnI najIka rahevuM. ane Ama karavA mATe krodha, mAna, mAyA, lobha, Adi kaSAyo tajavA ane sAdhuo mATe bIjA nava kalpa A pramANe che : (1) atyaMlaka kalpa H ochAM ane jIrNa vastra paheravAM. (2) uddeSazaka kalpa : potAnA nimite banAvelo AhAra nA levo. (3) zamyAMtara kalpa H jene tyAM utaryA hoya tene tyAMnA khAnapAna ke vastra sAdhue nA levAM. (4) rAjapiMDa nA levo. (5) kRtikarma kalpa : dIkSAmAM vaDo hoya tene vaDo svIkAravo. (6) pAMcavrata kalpa : ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha svIkAravAM. (7) jyeSTha kalpa : kAcI dIkSAthI nahi pAkI dIkSAthI laghuguruno svIkAra karavo. (8) dararoja pratikramaNa prAyazcita karavuM. (9) mAsakalpa H eka mahinAthI vizeSa kyAMya nA rahevuM. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya (10)paryuSaNa kalpaH comAsAmAM eka sthaLe rahevuM ane comAsuM karavA rahelA kalpavALA sAdhue paryuSaNanA pAMca divasa kalpasUtra vAMcavuM. gRharatha (zrAvaka) mATe paryuSaNamAM karavAnA 11 kartavyo jaNAvavAmAM AvyA che. (1) pUjA (2) caityaparipATI (3) sAdhusaMtonI bhakti (4) saMghamAM prabhAvanA (5) jJAnanI ArAdhanA (9) sAdharmika vAtsalya (7) kalpasUtra zravaNa (8) tapazcaryA karavI (9) jIvone abhayadAna (10) sAMvatsarika pratikramaNa (11) paraspara samApanA A viziSTa kartavyo uparAMta yathAzakti dAna, brahmacarya, sAmAyikapratikramaNa, pauSadha, gharanA samAraMbha tyAga, daLavuM-khAMDavuM tyAga, nATaka-ceTaka tyAga, bhUmi para suvAnuM samita vastuno tyAga, rAtre jAgaraNa - bhAvabhajana - pUjA - AMgI ane dharmamahotsavamAM lakSmIno sadupayoga ane vyAkhyAna - zravaNamAM pahelA traNa divasa kartavyo vize ane pachInA pAMca divasa kalpasUtra sAMbhaLavuM. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya kalpasUtra'nI racanA zrutakevaLI bhadrabAhusvAmIe karelI che. A racanA temaNe pratyAkhyAna pravAha nAmanA navamA parvamAMthI laI dazAzrutaskaMdhanA AThamA adhyayanarUpe karelI che. pUrvakALe munivaro navakalpa vihAra karatA ane e rIte krame karIne je sthAnamAM cAturmAsa rahevAnuM thAya tyAM bhAdaravA suda pAMcamanA divase rAtrIe sAMvatsarika pratikramaNa karyA pachI eka yogya sAdhu sUtrapATha Ubhe Ubhe bolatA ane bIjA sarva sAdhu "kampasamma pavatiya kAussagaM karemi" kahI kAusagga karI e mukhapATha sAMbhaLatA. "kalpasUtra' vAMcananI A paraMparA zAzvata nathI. AnaMdapuranA rAjA dhruvasenane tenA senAgaMja nAmanA priya putranA mRtyu zokathI mukta karavA arthe sabhAmAM vAMcavAnI zarUAta thaI tyArathI janasamudAyamAM paNa kalpasUtra vAcanAno prAraMbha thayo. mahAvIra svAmI bhagavAnanA nirvANa pachI 980 varSe A graMthanI vAcanAno prAraMbha thayo hato. A prAsaMgika kAraNa che ke rAjAno putra zoka ocho thAya. paNa kharuM kAraNa paMDita sukhalAlajI jaNAve che ke te vakhate jayAM tyAM comAsAmAM brAhmaNa saMpradAyamAM "mahAbhArata' "rAmAyaNa' ane 'bhAgavata' jevA zAstro vAMcavAnI bhAre prathA hatI. loko e tarapha khUba jhUkatA. bauddhasaMpradAyamAM paNa buddhacarita ane vinayanA graMtho vaMcAtA jemAM buddhanuM jIvana ane bhikhuono AcAra Avato. A kAraNathI lokavargamAM mahAna puruSonA jIvanacaritra sAMbhaLavAnI ane tyAgIonA AcAra jANavAnI utkaTa ruci jAgI hatI. A rucine tRpta karavA hetu buddhizALI jaina AcAryoe dhruvasena jevA rAjAnI taka laIne kalpasUtra'ne jAhera vAMcana tarIke pasaMda karyuM. ane mAtra samAcArIno bhAga je sAdhu samakSa ja vaMcAto hato te bhAgane gauNa karI zarUAtamAM bhagavAna mahAvIra carita dAkhala karyuM ane te pramANenI ruci pasaMda karI tene e Dhabe goThavyuM. jema jema lokomAM vistArapUrvaka sAMbhaLavAnI ruci janmI tema tema kalpasUtra'nI pratiSThA vadhI ane paryuSaNamAM tenuM vAMcana niyamita thayuM tyAre te vakhatanA samaya ane saMyoga pramANe prAkRta ane saMskRtamAM TIkAo racAI ane vaMcAvA mAMDI. pachI to gujarAtI ane hiMdI bhASAmAM paNa anuvAda thayo. Aje rasapUrvaka vaMcAya che kAraNa ke lokonI bhAvanA pramANe badalAtuM rahyuM che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya paryuSaNanA prathama traNa divasamAM zrAvakanA agiyAra kartavyonuM vAcana ane svAdhyAya karavAmAM Ave che. prathama divase dainika cha kartavyo batAvavAmAM Ave che. bIje divase mahAparvamAM pAMca kartavyo ane trIjA divase vArSika agiyAra kartavyo (varSa daramiyAna karavAnA) batAvavAmAM Ave che. zrAvakanA pAMca mukhya kartavyo A pramANe che. amAripravartana 10 sAdharmika vAtsalya paraspara kSamApanA aThThama tapa caitya paripATI A pAMca kartavyonuM pratipAlana jIvanazuddhi mATe che. bhagavAna mahAvIranuM sUtra che : "jIvo ane jIvavA do." "namo jiNANuM, jiya bhayANuM." arthAt tame sujJajana cho, tame sRSTinA mUka jIvo mATe tamAruM bhogasukha ghaTADo, jatu karo ane temane yAtanAothI bacAvo. "jagatanA jIvamAtrane Atma samAna gaNe" A jaina zAsanano pramukha dhvani che. jema AtmAne sukha priya che tema dareka jIvarAzIne sukha priya che. jema ApaNane maravuM pasaMda nathI tema jagatanA koIpaNa AtmAne maravuM pasaMda nathI. tethI koIpaNa jIvane mAravo nahi, eTaluM ja nahi paNa koIpaNa jIva marato hoya to tene bacAvavAno prayatna karavo tenuM nAma amAripravartana che. sarva jIvarAzI pratye mananA pariNAmonI atikomaLatA pragaTe tyAre amAripravartana zakya bane che. amAripravartananA udyotakAra tarIke ApaNe be AcAryone jANIe chIe. eka pUjya hemacaMdrAcArya ane bIjA pUjya hIravijayasUri. hemacaMdrAcAryanA prabhAva heThaLa Adarza ane abhUtapUrva ahiMsAnuM pAlana karAvanAra mahArAjA kumArapALa ahiMsAmUrtinA svarUpe jaina itihAsamAM amara banI gayA. tevI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparvamahAbhya ja rIte mAtra cAraso varSa pUrve thayela jagadguru zrI pUjya hIravijayasUrIzvarajI mahArAjAnA puNya prabhAvathI pratibodhita banelA samrATa zrI akabara bAdazAhe 6 mahinA sudhI amArapravartana karAvyuM hatuM. samatatA bhagavAna mahAvIre ahiMsAnA cAra abhigama darzAvyA che : maitrI, samatA, nirbhayatA ane karUNA. eTale mana, vacana ke kAyAthI koInI hiMsA karavI nahi. je rIte ApaNane sukha game che ane duHkha gamatuM nathI e rIte darekane paNa sukha priya duHkha apriya hoya che. eTale jevI bhAvanA potAnA pratye hoya, tevI bhAvanA samaSTi pratye hovI joIe. pUrNa ahiMsAmaya jIvana dhAraNa karIne jagatane abhayanI zreSTha bakSisa ApI zakAya. maitrIbhAvamAM jIvana joDAya pachI te anugAmInI samatA ApoApa zodhI leze. maitrIpaNAno bhAva rAgadveSathI uparanI bhUminuM pramANa che. samatA e prayANa pachInI keDI banI rahe che. rAga ane dveSamAMthI duHkha utpanna thAya che. vadhAre paDato rAga apekSA sarje che ane dveSayukta dRSTi ati saMkucita che, anyanuM sukha joI zaktI nathI. levAdevA vagara dveSa Ubho thAya che, je duHkhada che. rAgathI sukhano bhAsa pedA thAya che ane jIva chetarAya che. A baMnethI mukta thaI samatAmAM ja sukha che. nirbhayatAthI samatAnI keDI kaMDAryA pachI bhaya zeno? mAruM zuM thaze evI vyathA zA mATe? je kAMI bane che te potAnA karmonuM ja pariNAma che. ane te pariNAma svIkArI levuM. tenAthI Atmazakti pragaTa thaze. je samatAbhAvI nirbhaya che te satyane paNa bhayamukta kare che. tenAthI karUNAno strota vahe che. karuNA ahiMsAnuM asIma sAdhana che. jenA jIvanamAM vAtsalya pragaTe che te karuNAnA sAgarane pAra pAme che. bhAvaahiMsA karuNAnuM pAcita che. prabhunI ahiMsA e samaSTinA phalakanI che. eka jaNanA bhAvamAM sImita thatI nathI. paNa jyAre samaSTimAM vyApta bane che tyAre jIva paNa svayaM muktine pAtra bane che. prabhue ahiMsAnA be svarUpa batAvyA che. dravya-ahiMsA ane bhAva-ahiMsA, dravya - ahiMsAmAM samasta jIvo pratye premapUrNa nispRhabhAva ane anukaMpAbhAva rAkhavAnuM kahyuM che. anya jIvone sukha ApavAnuM kahyuM che Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ is paryuSaNa parva mahAbhya ane bhAvahiMsAmAM AtmAne bacAvavAno che. rAgadveSa, harSa-zoka, saMyogaviyoga, rati - arati nA yuddhathI AtmAne rakSita rAkhavAno che. samatA AdiguNonuM satata sevana karI bhAva-ahiMsAmAM jIvAtA jIvanamAM ja apratima sukha che je zAzvata mArge laI javA mATe paryApta che. bIjA kartavya sAdharmika vAtsalyano vizeSa mahimA che. sAdharmikano saMbaMdha paramArtha preraka che. eno artha saMgha jamaNa jeTalo ja maryAdita nA rAkhatA sAdharmika baMdhuonI bhakti sudhI vistAravAno che, sAdharmika eTale ahiMsA, satya vagere pALanAra mAnavI. pachI te koIpaNa saMpradAyano hoya to paNa te sAdharmika che. e sAdharmika tarapha vAtsalyabhAva ane premabhAva pragaTa karavo ane tene AcaraNamAM mUkavo te zrAvakanuM kartavya che. potAnA sAdharmikanI bAhya ane AMtarika muzkelIo dUra karavA mATe tana, mana ane dhanathI taiyAra rahevuM joIe te jinadharmamAM sthira thAya ane jIvananirvAha mATe nizcita thAya te ApaNuM prAthamika lakSya hovuM joIe. manuSya vyAvahArikapaNe sAmAjika prANI che. te samUhamAM rahevAnI vRttivALo che. samUhamAM rahevAvALA gRhasthAzramIo mATe svAmivAtsalyanuM prayojana Avazyaka che. samAnadharmI AtmAonuM bahumAna ane anya dInadukhiyA pratye anukaMpA hovI te svAmivAtsalyanAM lakSaNo che. saMtoSI, udAra ane sajajana gRhastha svAmivAtsalyanI vAstaviktA samajI zake che. vAtsalyano bhAva mukhyatve mAtA-strImAM savizeSapaNe jovA maLe che. temAM nirdoSatA ane niHsvArthatA hoya che. temaja gRhasthane svabaMdhuo pratye niHsvArthabhAva hoya te vAtsalyanuM lakSaNa che. sAmAnya mitrAcArI ane vAtsalyabhAvanAmAM pharaka che. mitrAcArI amuka vyakti sudhI maryAdita rahe che. vAtsalyabhAva vizALa che tenAthI saMgharSo dUra rahe che. samAnabhAva keLavAya che. - sAdharmika bhAvanA keLavavA mATe prathama to daSTi sAtvika banAvI joIe. samAnabhAva pedA thaze ane jinAjJAyukta banaze. jJAnIpuruSa sadgurunI nizrAmAM aMtaHkaraNanI malinatA dUra karI AMtaradaSTi nirmaLa banaze te ja sAcI sAdharmikatA che. traNa prakAranA dAnathI sukha ane kIrti vadhe che puNya baMdhAya Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --------- paryuSaNaparva mahAbhya che. A traNa prakAranA dAna eTale dharmadAna, arthadAna ane kAmadAna mukhya che. dhanasArthavAhanA bhavamAM sAdhujanone je ghInuM dAna dIdhuM hatuM te puNyanA prabhAvathI RSabhadeva bhagavAna traNalokanA pitAmaha thayA. mAMdA munine vAparavA yogya vastuo vagara mUlya ApavAthI ratnakaMbala ane bAvanAcaMdanano vyApArI vANiyo te ja bhavamAM siddhapada pAmyo. zIla(kAma) ja jagatamAM prANIono svAbhAvika zreSTha zaNagAra che. zrI vardhamAna prabhue jene uttama dharmalAbha pAThavyo hato te nirmaLa zIlaguNavALI sulasAne koTi koTi vaMdana. nAga rAjA zreNikano vaphAdAra rakSaka ane bahAdura yoddho hato. tenI patnI sulasA hatI. baMne dharmaparAyaNa hatAM. temane saMtAna na hatuM. sulasAe potAnuM dharma kartavya satata akhaMDa rAkhIne sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpe caturvidha saMghamAM adakeruM sthAna prApta karyuM hatuM. Indra paNa sulatAnI samatA ane vaiyAvaccanA khUba vakhANa karatA hatA. tenAthI eka deva tulasAnI parIkSA kare che. paraMtu sulatAnI saccAI joI mAphI mAMge che ane varadAna mAMgavAnuM kahe che. tyAre sulatA namratAthI eka saMtAnanI mAgaNI kare che. deva tene batrIsaguTikA ApIne eka pachI eka levAnuM kahe che ane batrIsa putro thaze ema kahe che. tulasA vicAre che ke batrIsa sAthe laI levAthI batrIsa lakSaNo eka putra tene thaze ane batrIsa guTikAo sAthe gaLI jAya che. deva Ave che ane kahe che ke A khoTuM thayuM che. batrIsa putro to thaze paraMtu eka ja samaye mRtyu pAmaze. A batrIsa yuvAna putro rANI celaNAnI rakSA mATe bahAdurIpUrvaka laDIne sAthe mRtyu pAme che. batrIsa putronA sAthe mRtyu thavAthI sulatAnA mAtRhRdayane asahya coTa lAge che paNa pairya gumAvatI nathI. jeno janma che tenuM mRtyu paNa che. evo vairAgyabhAva rAkhI zraddhA ane samatAthI potAnA dharmadhyAnamAM parovAI jAya che. bhagavAna mahAvIre paNa jene dharmalAbha pAThavyo hato te mahAna zrAvikA sulatAne koTi koTi vaMdana. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya AvA nirdoSa vyaktitvomAMthI preraNA laIe.... jIvanane nirdoSa premathI lIluM banAvIe, vRkSo jevuM paropakArI banAvIe. vRkSa taDako veThe, chAMyo Ape, patthara mAro phaLa Ape. ema ApaNe paNa duHkha veThI anyane sukha ApIye. apayaza maLe to ya hasatA rahIe. sAgara jevAM gaMbhIra ane udAra banIe. anya mATe puSpa jevA komaLa ane saMyama mATe kaThora banIe. A sAdharmikatAnuM parva kRtajJatA, samabhAva udAratA ane namrabhAvanA pratIkarUpe che. trIjuM kartavya kSamApanA che. Atmasiddhi ane sAdhanAno sAco saravALo e kSamApanA che. emAM jANe ajANe thayelI bhUlonI kSamA mAgavAnI che ane kSamA ApavAnI che. kSamAnI vAta ApaNe chelle saMvatsarimAM karIzuM. ahiMsA vize thoDuM vicArIe. jaina darzane jagatane ahiMsAnuM virATa AkAza ApyuM che. ahiMsA e zatrune mitra banAvavA mATenI adbhuta kaLA che. vera Akhare veramAM vRddhi kare che. hiMsA vadhu hiMsAne jagADe che. AthI ahiMsA e parama dharma che. hiMsA e sarva pApanuM mULa che. mAnava prakRtimAM hiMsA ane ahiMsA baMne tatvo samAyelAM che. hiMdustAnamAM tenA mULa vatanIonI ane pAchaLathI temanA vijetA tarIke jANItA AryonI jAhojalAlI vakhate aneka jAtanA balidAno tema ja yajJayAganI bhAre prathA hatI. temAM mAtra pazuo ane pakSIo ja nahi, paNa manuSya suddhAMnI bali apAtI. dhArmika gaNAto hiMsAno A prakAra eTalI hada sudhI vyApelo hato ke tenA pratyAghAtathI bIjI bAju hiMsAno virodha zarU thayo hato. ane ahiMsAnI bhAvanAvALA paMtho bhagavAna mahAvIra ane buddha pahelAM paNa sthapAI cUkyA hatA. tema chatAM ahiMsA tattvanA ananya poSaka tarIke ane ahiMsAnI AjanI cAla gaMgAnI gaMgotrI tarIke je be mahAna aitihAsika puruSo ApaNI sAme che te bhagavAna mahAvIra ane buddha che. duniyAnA bIjA dezo ane bIjI jAtio upara asAdhAraNa prabhAva pADanAra hiMdustAnamAM koI tattva udbhavyuM hoya to te bhagavAna mahAvIranuM vikAsa pAmeluM ahiMsA tatva che. jainadharmanI oLakha ahiMsA dharma tarIke paNa Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - - paryuSaNaparva mahAbhya 15 ApavAmAM Ave che. tenI ahiMsA mAtra manuSya pUratI ja maryAdita nathI, paraMtu prANImAtra ane prakRti sahita samagra daSTine AvarI le che. jainadharmanA prathama Agama "zrI AcArAMga sUtra" mAM kahyuM che ke sarva prANIone Atmatulya mAno. Ama sarva jIvone samAna gaNIne emanA pratye Adara rAkhavo joIe. jaina darzane prabodhelI ahiMsA e tAtvika vicAraNA vyApaka anubhava ane udAta bhAvanAnuM pariNAma che. ahiMsAnI bhAvanAnI sUkSmatA darzAvatAM bhagavAna mahAvIre kahyuM, "pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspati e sarvamAM jIva che, temanA astitvano svIkAra karIe. temanA astitvano inkAra eTale svayaMnA astitvano asvIkAra gaNAya. asatya vANI ane vartana paNa hiMsA ja che. bIjAne AghAta Apavo athavA bIjAnI hiMsAne Teko Apavo enI anumodanA karavI te paNa sUkSma hiMsA che. prathama vyaktinA cittamAM hiMsA jAge che ane tenA vicAramAM jAgelI hiMsA enA vANI ane vartanamAM pragaTe che. hiMsAnA kAraNe ja mANasa parigraha tarapha doTa mUke che ane vadhune vadhu pApakarmo kare che. AthI vyaktinA vicAro, AcAra ane AhAra e traNeyamAM ahiMsA pragaTavI joIe ane A ahiMsAnA siddhAMtamAMthI ja satya, asteya, aparigraha, brahmacarya ane anekAMta pragaTe che. AthI ja jainadharmanI ahiMsA zatrune mitra banAvavAno kImiyo Ape che." cothA kartavyamAM tapa Ave che. jaina tapa be bhAgamAM vaheMcAI jAya che. eka bAhya ane bIjuM atyaMtara. bAhyatapamAM dehane lagatA badhA ja dekhI zakAya tevA niyamo AvI jAya che. ane atyaMtara tapamAM jIvanazuddhinA badhA ja Avazyaka niyamo AvI jAya che. bhagavAna dIrgha tapasvI kahevAyA te mAtra bAhya tapanA kAraNe nahi paNa e tapano aMtarjIvanamAM pUrNa upayoga karavAnA kAraNe ja. A vAta bhUlavI nA joIe. bhagavAna mahAvIranA jIvanakramamAMthI je aneka paripakva phaLarUpe ApaNane vAraso maLyo che temAM tapa AvI jAya che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 ------ paryuSaNaparva mahAbhya tapa ane pariSaha joDAyelA che. tapato je jaina nA hoya te paNa jANe che, paraMtu pariSadanI bAbatamAM evuM nathI. ajaina mATe pariSaha zabda navo che paNa teno artha navo nathI. ghara choDIne bhikSu banelAne potAnA dhyeyanI siddhi mATe je je sahana karavuM paDe te pariSaha che. jaina AgamomAM je pariSado gaNAvavAmAM AvyA che te phakta bhikSu jIvanane uddezIne che. bAra prakAranA tapa gRhastha ke tyAgI badhAne uddezIne che, jyAre bAvIsa pariSado phakta tyAgIne uddezIne che. tapazcaryA eTale lAMghaNa nahi paraMtu indriyazuddhi ane mana zuddhi karanAra agnino tApa. aThThama eTale traNa divasanA upavAsa. jIvanamAM lAgelA pApane dhovA mATe tapa, viSaya ane kaSAyanI malinatAne dUra karavA mATe uttama tapa che. yathAzakti tapa karanAra paryuSaNanA chellA traNa divasa je upavAsa kare che te aThThama tapa che. jenAthI aThThama nA thaI zakto hoya tenA mATe yathAzakti krama batAvyo che. temAM dareka pakhavADiye eka upavAsa athavA be AyaMbila, cAra ekAsaNA, ATha besaNA chevaTe 20 bAMdhI nokAravALI gaNavI te svAdhyAya tapa che. jaina darzanakAroe tapane zreSTha anuSThAna kahyuM che kAraNa ke te mokSanI yAtrAnuM sarvocca sAdhana che. tapanI vyAkhyA che. "tapasAnirjarA teno artha thAya che, nirjarA eTale kramika, aMze aMze mokSa prati prayANa. jaina dharmamAM tapanuM ghaNuM mahattva che. tapamAM cha bAhya ane cha atyaMtara ema kula bAra prakAra batAvavAmAM AvyA che. bAhya tapa A pramANe che. (1) anazana : cAre AhAranI kriyAthI ane AhAra saMjJAthI maryAdita ke zakya teTalo samaya mukta rahevuM. upavAsa ke anazanamAM AhArakriyAthI to mukta rahevAya che, paNa AhArasaMjJAmAM mukta thavA jAgRta rahevuM paDe che. saMkalpathI thayelA tapanI AgaLapAchaLa AhAranuM ciMtana rahe che. amuka tapa karatAM pahelAM amuka khorAkanI vyavasthA ane tapa pUrNa thatAM vaLI pAchI khorAkanI vyavasthA thatI hoya che. paraMtu anazana svAbhAvika ane sahaja thavuM joIe. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya (2) UNodarI : bhUkhanuM pramANa nakkI karI, bhUkha karatAM thoDo ocho AhAra levo. arthAt apUrNa khorAka grahaNa karavo. mana je padArthanI vizeSa mAga kare tyAMthI tene pAchuM vALavuM. zarIrazAstrIo kahe che yathAzakti upavAsathI hojarInA yaMtrane ArAma maLe che svAthya sAruM rahe che. (3) vRtti saMkSepa : tapanA kAraNe A prakAramAM kevaLa AhAranA padArthonI maryAdA darzAvI che. vAstavamAM jIvanamAM je je padArtho bhogajanya che. tyAM sarvatra saMkSepa karavAthI icchAo zAMta thAya che. A niyamathI svAda lolupatA vivekamAM rahe che. vaLI ochA padArthonA prahaNathI pAcanataMtra paNa jaLavAya che. A tapa jIvane jJAtA-daSTAnA bhAvamAM puSTa kare che. (4) rasatyAga H jIbhane majA paDI jAya tevA dUdha, ghI jevA rasayukta padArthonI ahIM maryAdA batAvI che. rasatyAgano A artha sthUla che. tenI sUkSmatA e che ke svAdano saMbaMdha padArtha ke jIbha sAthe nathI paNa mananI vAsanAnA poSaNa sAthe che. vastu to mAtra nimitta che. mana sAthe joDAyelI vAsanAne sahaja zAMta karavA mATe rasatyAga che. kAyaleza H A tapamAM kAyAne saMyama yogya rAkhavA mATe kasavI. sukhazIlatAno tyAga karavo ke ghaTADo karavo. jethI tapathI kasAyelI kAyA upadravamAM samatA jALavI zake. kAya klezano artha che, je kAMI bane teno svIkAra karavo ane tenAthI bhAgavAno prayatna nA karavo. duHkhano svIkAra karavAthI duHkha visarjita thAya che. kevaLa kAyAne kaSTa ApavuM te sAdhanA nathI paraMtu Akasmika AvatA duHkhano svIkAra karavo te sAdhanA che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya (6) saMlInatA zarIra sAdhanAnuM bAhya sAdhana che. tenI sthiratA Asana ane yogasAdhanAthI zakya che. sAmAyika, pratikramaNa jevA anuSThAnamAM AsananI sthiratAnuM tathA mudrAonuM mahattva darzAvyuM che, jethI cittanI caMcaLatA zame che. bAhya tapa ane atyaMtaratAne joDavAvALuM A tapa che. atyaMtara tapa A pramANe che. prAyazcita cha prakAranA atyaMtara tapamAM sau prathama prAyazcita Ave che. jANe ke ajANe thato doSa, bAhya ke atyaMtara doSa ke jenA dvArA jIva pote baMdhanamAM paDe che athavA anya jIvanI virAdhanA ke durbhAvanA thAya che tyAre tenuM prAyazcita avazya karavuM joIe. vaLI, prAyazcita levAmAM ane pALavAmAM Ave satyane vaLagI rahevuM joIe. temAM jo mAyA ke mAna bhaLe to prAyazcitano artha sarato nathI. prAyazcita grahaNa karatI vakhate bALaka jevo nirdoSa bhAva rAkhavo joIe jethI prAyazcita paraMparAe muktinuM kAraNa bane che. vinaya atyaMtara tapamAM bIjuM sthAna vinaya che. jayAre doSa karavAnI ke anyamAM doSa jovAnI vRtti rAkhe che tyAre sahajapaNe vinaya pragaTa thAya che. bIjAmAM doSa jovo ke bIjAmAM doSAropaNa karavuM te ahaMkAra che. vAstavamAM viveka e jAgRta avasthA che. vinaya AMtarika guNa che te bhAvazuddhi kare che. (3) vaiyAvacca : atyaMtaramAM trIjuM tapa che sevA karavI. je bhUmikAmAM koIne tyAM ApaNI sAme je kArya Ave te vinayapUrvaka karavuM te sevA che. sevA dayA karavAnA bhAvathI ke sevAnA badalAmAM mane svarganuM sukha maLaze te bhAvathI karavAnI nathI. sevAmAM kaMI meLavavAnuM nathI cukavavAnuM che. karmone kApavAnA che. sevA karavAnuM saubhAgya prApta thayuM che tevA kRtajJabhAvathI sevA karavAnI che. dA.ta. mA-bApa, sAsusasarA, vaDIla. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 19 (4) svAdhyAya : svAdhyAya eTale svano adhyAya. AtmA pratye lakSa levuM te svAdhyAya che. sAdhujano mATe niraMtara svAdhyAya kahyo che. sAdhakone sAmAyika dhAraNa karavA chelluM uccAraNa sAya karuM ? ema Ave che. arthAt sAmAyikamAM sAvadha pApavyApArano tyAga karI svamAM rahelA doSone TALI AtmAnI jAgRtinI vRddhi karIza. (5) dhyAna : jaina dharmamAM dhyAnanI paddhati sUkSma batAvI che. prathama jIvane Arta ane raudradhyAnarUpa durdhyAnathI thatI hAni batAvI dharma dhyAnamAM praveza karAve che. svAbhAvika dhyAnathI avasthAno artha svabhAvamAM TakavAno che. (6) kAryotsarga: atyaMtara tapamAM chaThThuM aMtima tapa kAryotsarga che. tapanuM aMtima caraNa che. mahimAvaMta che. mRtyu samaye kAyA chUTe te maraNa che. jyAre deha chatAM dehabhAvanuM kartAbhoktApaNuM Te te kAryotsarga che. vAtsavamAM je karma baMdhAyuM hoya temAMthI chUTavAnA eTale ke nirjarA sAdhavAnA be upAya che. eka to karmanuM phaLa bhogavavuM ane bIjuM tapa vaDe karmamaLane bALavo. vividha vratonuM pAlana karavuM te karmabaMdhane rokavAno pramukha upAya che. jainadarzana pramANe vratanA traNa prakAra che. mULavata, guNavrata ane zikSAvrata. guNavrata ane zikSAvrata mULavratanA poSAka che. te 'zIla' paNa kahevAya che. pAMca mULavato che, traNa guNavrata che ane cAra zikSAvrata che. A vrato zuddha hRdayathI, sAcI bhAvanAthI ane temanA phaLa tarIke sthULa sukha meLavavAnI lAlasA vagara karavAnA che. tapano prabhAva keTalo varNavI zakAya ? chaThTha tapa aMtarAya rahita karatA prathama gaNadhara zrI gautamasvAmI akSINa mahAnasI nAmanI mahAlabdhine prApta thayA che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 paryuSaNa parva mahAbhya A zreNIka rAjAnI pAse vIra paramAtmAo jemanuM tapobaLa vakhANyuM hatuM te dhanomuni (zAlinabhadrAnA banevI ane dhannA kAkaMdI) baMne munio sarvArdha siddha vimAne gayA. je koIne koIpaNa prakAre kyAMya paNa tribhuvana maLe sukha-samAdhi prApta thAya che tyAM sarvatra (bAhya -atyaMtara) tapa ja kAraNarUpa che ema cokkasa samajavuM. pAMcamuM kartavya che caitya paripATI. paryuSaNa parva nimitte caitya maMdiranI zuddhi tathA pUjA vagere karavAthI Atmazuddhino bhAva janme che. uttama bhAvanAnuM bIja manamAM ropAya che. nitya to eka derAsara jaIe chIe paNa parvanA divasomAM tIrthasthAnomAM jaI darzana karI bhakti karavAno bhAva rAkhavo. tIrthasthAno zahera bahAra nahi paNa zaheramAM mahattAvALA derAsaro dA.ta., jagavallabha, moTA mahAvIra, haThIbhAInI vADI, naroDA vagere.... devadarzane javuM tene caitya paripATI kahe che. temAM jinabhaktino mahimA che. A mahinAmAM jinapadanI ektAnuM dhyeya che. A kALamAM bhaktine saraLa sAdhana mAnyuM che. vartamAna kALamAM mAnavInuM manobaLa nabaLuM che. bhaktimAM baLanI nahi paraMtu kaLanI jarUra che. paramAtmAnA zuddha svarUpa sAthe potAnA nirbaLa bhAvone layabaddha karI jIvana te bhAvathI raMgI devuM te gRhasthanI bhakti che. gRhasthanI ArAdhanA be kramamAM hoya che. nimitta dharma ane niyamita dharma. paryuSaNa parvanI ArAdhanA ane te nimitte darzAvelA anuSThAno nimitta dharma che. caityaparipATI e nimitta dharma che. samUhamAM jinamaMdiramAM darzana karavAno utsAha anero che. enA pariNAme zubha bhAvanA sAkAra thAya che. jinaguNa gAtA jIvane bhAna thAya che ke mAruM A jIvananuM kartavya paNa jinasvarUpe pragaTa thavAnuM che. arthAt rAgAdi bhAvothI mukta thaI tenA para vijaya meLavI janmamaraNathI mukta thavAnuM che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya jagata jIvo saraLatAthI dharma mArge pravarte te mATe mahAnubhAvoe jinAlayonI racanA karI. gurujanoe dhanano sadavyaya batAvyo. vaLI pavitra AtmAo jyAM vicaryA te sthAno tIrtha tarIke prasiddha thayAM. sthApanAnI daSTie jinapratimA jinasArIkhI kahI che. (Agamo - dvAdazAMgI) te pratimA dvArA AtmAnuM nizcala ane niSkapa svarUpa ApaNI samajamAM Ave che ane stavano dvArA guNagAna gAIne mananI kaluSitatA dUra thAya che. dhanano zreSTha upayoga jinAlayonI sthApanA che. yadyapi dezakALane anusarIne jyAM jyAM je je kALe je kSetramAM vadhu jarUriyAta hoya te kSetre dhanano sadavyaya karavo te paNa uttama kArya che. caityaparipATIne eka divasa karavAnA kartavya pUratuM arthaghaTana nA karavuM. jo ke tIrtho ane tIrthayAtrAnuM pramANa vadhatuM jAya che. paNa bhAvathI tIrthayAtrA karI "tAre te tIrthane sArthaka karavuM joIe. Ama karavAthI paramAtmAnI viziSTa bhakti thAya che. tenAthI samaktinI nirmaLatA ane daDhatA prApta thAya che. zahera ke gAmanA jinAlayomAM samUhamAM pUjAnI sAmagrI laIne vAjate gAjate AnaMda ullAsapUrvaka jUhAravA ane darzana- stuti - stavana karavA, e mahAlAbhanuM kAraNa che. e joIne ghaNAM ajainomAM jaino pratye Adara janme che ane koI yogya jIva hoya to tene samyaktanI prApti paNa thAya che. paryuSaNa parvanA A pAMca kartavyo uparAMta vArSika agiyAra kartavyo batAvavAmAM Ave che. te A pramANe che. (1) saMghapUjA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e caturvidha saMgha pUjanIya che, kAraNa ke tenI sthApanA svayaM tIrthakare karelI che. (2) sAdharmika bhakti dharmazAsana pratye zraddhA rAkhanAra garIba hoya ke zrImaMta tenA para prIti rAkhavI joIe. (3) traNa prakAranI yAtrA : jemAM dharmayAtrA, rathayAtrA ane tIrthayAtrAno samAveza thAya che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya (4) nAtra mahotsavaH je rIte meru parvata para 64 indro bhegA thaIne paramAtmAno snAtrAbhiSeka kare che tevo snAtrAbhiSeka ApaNe paNa uttama ane vizuddha sAmagrIthI karavo joIe. (5) devadravyamAM vRddhi : jinapratimAnuM nirmANa, jinamaMdirano jirNoddhAra ane navaracanA mATe devadravyamAM vRddhi karavI joIe. (6) mahApUjA H varSamAM ekavAra jinamaMdira upAzraya ke gharamAM mahApUjAnuM Ayojana karavuM joIe. (7) rAtrIjAgaraNa rAtanA samaye paramAtmAnI bhakti bhAvanA). (8) zrutabhakti zrata eTale zAstrajJAnanI bhakti karavI ane pracAra karavo. (9) uthApana H eTale ujamaNuM. tapazcaryA pUrI thayA pachI teno AnaMda manAvavo tene ujamaNuM kahevAya che. (10) tIrtha prabhAvanA tIrtha eTale jaina zAsananI prabhAvanA karavI ane anya lokomAM jaina dharma pratye prIti jagAvavI. (11) AlocanA : azuddha hRdayane zuddha karavuM. sadguru AgaLa hRdaya kholIne pAponI AlocanA karavI. A dareka kartavyamAM AcArya zrI kaSpharani bhAvayogane paNa mahattva Ape che. jema kAthA-cUnA vagaranuM nAgaravelanuM pAna ane pAsa vagaranuM vastra ThIka raMgAtuM nathI tema bhAva vagara dAna - zIla - tapa paNa phaLadAyI thatA nathI. aphaLa thAya che. moTA vAMsa upara nAcavA mATe cahyA hovA chatAM koI muni mahArAjane dekhI zubhabhAvathI ilAsi putrane kevaLa jJAna prApta thayuM che. hAthInA skaMdha upara ArUDha thayelA marUdevI mAtA RSabhadeva svAmInI riddhi-siddhi dekhI tatkALa zubhadhyAnathI aMtakRta kevaLI thaI mokSapada pAmyA. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 paryuSaNaparva mahAbhya gautama svAmIe jemane dIkSA ApI che ane zubhabhAva vaDe kevaLajJAna utpanna thayuM che. evA paMdaraso tApasone namaskAra karuM chuM. bhAva ja kharo paramArtha che. bhAva ja dharmano sAdhaka meLavI ApanAra che. ane bhAva ja nizcayane utpanna karI ApanAra che. ema tribhuvanaguru zrI tIrthakaro kahe che. prathama sAMvatsarika parva bhAdaravA suda 5 nuM ja hatuM paratuM zrI kAlikAcArya mahArAje aMtarA vize pUchuM' e sUtra vacanane avalaMbIne sAMvatsarika parvabhAdaravA suda cothanA divase pravartAvyuM te anya sarva sAdhuoe mAnya rAkhyuM che. tyArathI saMvatsari bhAdaravA suda cotha che. paryuSaNanA cothA divasathI kalpasUtra vAcanano prAraMbha thAya che. kalpasUtra e jaina dharmano mahattvano graMtha gaNAya che. temAM jaina Agamono sAra nathI chatAM paNa tenuM mahattva AgamagraMtha jeTaluM ja che. "kalpasUtra' svayaM eka graMtha nathI, paraMtu graMthano eka bhAga che. paryuSaNanA divasomAM "kalpasUtra'nA vyAkhyAna vAMcavAmAM Ave che. chellA AThamA divase "bArasAstranuM vAMcana thAya che. "kalpasUtra'nuM lakhANa bAraso ke tethI vadhu gAthAonuM che. kalpasUtranA saLaMga vAcanathI koI vaMcita rahI gayuM hoya to chellA divase saLaMga bArasasUtranA zloko sAMbhaLavAno lAbha laI zake che. eka kavi kahe che "kalpasUtra kalpataru samAna che. e tarunA bIjarUpe mahAvIra caritra, aMkurarUpe pArzva caritra, thaDarUpe nema caritra, zAkhArUpe RSabhacaritra, puSparUpe sthavirAvali ane sugaMdharUpe samAcArI che." A kalpasUtrarUpa kalpavRkSanuM phaLa mokSa che. chaThTha-aThThama karIne kalpasUtra graMthanuM vAMcana karavAmAM Ave to avazya mokSaphaLa Ape che. prakaraNanI zarUAtamAM paMca parameSThI bhagavaMtone namaskAra karavAmAM AvyA che kAraNa ke navakAra maMtra sarva pApano nAza karanAra che ane te saphaLa maMgaLomAM savotkRSTa maMgaLa - bhAva maMgaLa che. "kalpa' eTale AcAra. jaina darzane vicAra ke bhAvanAno mahimA karyo che. paraMtu e mahimA tyAre ja sArthaka thAya Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 paryuSaNa parva mahAbhya jyAre enuM jIvanamAM rUpAMtara thAya. kalpasUtra e AcAranI oLakha Ape che, evo AcAra ke je mahAna AtmAomAM pragaTyo evA tIrthakaronAM caritro ane gaNadhara gautamathI zarU karIne sthavironI paraMparA A graMthamAMthI maLI rahe che. tIrthakaronA caritromAM vizeSa bhagavAna mahAvIrasvAmInuM vistRta caritra maLe che ane tenI sAthe bhagavAna pArzvanAtha, RSabhadeva ane neminAthanuM caritra AlekhAyeluM che. prazna thAya che ke prathama ane aMtima tIrthaMkaranA sAdhuo mATe paryuSaNa ArAdhanAnI AvazyaktA kema che? tenA kAraNamAM zAstrakAra jaNAve che prathama tIrthaMkaranA samayamAM jIvo Rju ane jaDa hatA, tethI dharmanuM jJAna pAmavuM durlabha hatuM paraMtu pAlana saraLa hatuM. mahAvIra svAmI (aMtima tIrthaMkara) nA samayamAM jIvo vakra ane jaDa hatA tethI dharmapAlana durlabha hatuM. vaccenA bAvIsa tIrthaMkaronA samayanA jIvo saraLa (ju) ane buddhimAna (paMDita) hatA ane saraLa rIte AvyuM. prathama ane aMtima tIrthaMkaranA sAdhuonuM dRSTAMta A pramANe che: prathama tIrthaMkara AdinAthanA sAdhu spaMDila bhUmi gayA hatA. te guru pAse moDA AvyA tyAre gurue pUchyuM: "tamane vadhAre vakhata kema lAgyo?" te sAMbhaLI sAdhu bolyA "svAmI, nATakiyA loka ramata karatA hatA tene jovA UbhA rahyA eTale vakhata lAgyo." guru bolyA nATaka jovA UbhA rahevuM e ApaNo AcAra nathI. eTale sAdhue kahyuM "arthAt tame jema kaho tema. pAchA thoDA divasa pachI sAdhu moDA AvyA, gurue pUchyuM "kema ATalo vakhata lAgyo?" sAdhu mahArAje RjupaNAthI javAba Apyo, "he mahArAja ! ame naTaDI jovA UbhA rahyA hatA." sAMbhaLI guru bolyA. "A pUrve tamane jovAnI nA pADI hatI tema chatAM kema UbhA rahyA?" sAdhu jaDa hatA mATe bolyA "tame to nATakiyA jovAnI nA pADI hatI, naTaDI jovAnI kyAM nA pADI che?" guru bolyA, "are mUrkhA nATakiyA nA jovAya eTale naTaDI paNa nA jovAya." chellA tIrthakara mahAvIrasvAmInA sAdhu vakra ane jaDa hatA tenuM daSTAMta A pramANe che H koI eka sAdhu spaMDile gayA ane ghaNA moDA AvyA. gurue pUchyuM kema vakhata lAgyo? sAMbhaLI sAdhue kahyuM "nATakiyA jovA Ubho rahyo hato. gurue tene vAryo to micchAmi dukkaDama kahI dIdhuM. vaLI eka divasa Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 paryuSaNaparva mahAtmya ghaNo vakhata thayo ane gurue pUchyuM to ADA avaLA javAba ApyA pachI kIdhuM ke naTaDI jovA Ubho rahyo hato. gurue sAMbhaLIne Thapako Apyo to sAdhue javAba Apyo ke tamAro ja vAMka che. tame to mAtra nATakiyA ja vAryA hatA paNa naTaDI vArI na hatI. A pramANe gurune sAme javAba Apavo te vakrapaNuM ane jaDatA che. kalpasUtranA mukhya traNa vibhAga che. temAM pahelA vibhAgamAM sAdhuonI samAcArI che. temanA AcArapAlananA niyamo darzAvyA che. bIjo vibhAga sthavirAvalIno che. jemAM gaNadhara gautamathI zarU karIne sudharmA, jaMbu, bhadrabAhu, sthUlibhadra, kAlaka vagere sthavironI paraMparA ane zAkhAo varNavavAmAM AvI che. jyAre trIjA bhAgamAM vartamAna covIsInA tIrthaMkaronAM caritro maLe che. 'kalpasUtra'nI eka vizeSatAe che ke enI ghaNI kaMDikAomAM "telaMkAleNuM teNe samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre....' vAkyakhaMDa vAraMvAra prayojAyo che. "te kALe te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIre jevo artha dharAvatuM A vAkya vAraMvAra Ave che. chatAM punarAvartana nathI lAgatuM paNa enA zravaNathI eka prakAranA tAdRzyabhAvanI dRDhatA ane hRdayano ullAsa anubhavAya che. enI ardhamAgadhI bhASAmAM lakhAyelI lalita komala padAvali prabhu mahAvIranI vANInuM smaraNa karAve che. madhura paNa sAdhana ane mAhitIpUrNa A graMthano pratyeka zabda ghUMTI ghUMTIne lakhAyo hoya tema prayojAyo che. ,, Ama janatAne anulakSIne 'kalpasUtra'nA vAcana kramamAM pheraphAra thayo che. emAM prathama sAdhujIvananA dasa vidhi kalponI carcA hatI. sAdhu samAcArInuM varNana je mukhya hatuM te gauNa thayuM che jyAre covIsa tIrthaMkaronA jIvana ane temAM paNa traNa (pArzvanAtha, neminAtha, RSabhadeva) ane temAMya tIrthaMkara mahAvIra svAmInuM jIvana mukhya pada pAmyuM che. muni kapUravijayajInA 'paryuSaNa mahAparva mahAtmya'mAMthI sAdhuono AcAra TUMkamAM lIdho che te A pramANe che. sadgurune joIne manamAM upajato bhAva AcArya khUba suMdara rIte varNave che. prathama to guru gautamasvAmI, zrI sudharmAsvAmI, zrI jaMbusvAmI, zrI prabhavasvAmI ane zrI svayaMbhava Adi AcArya bhagavaMtonuM ahobhAvathI vaMdana kare che ane kahe che, "Aje mAro Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 paryuSaNaparva mahAtmya janma kRtArtha thayo, Aje mAruM jIvana saphaLa thayuM. kAraNa ke ApanA darzanarUpI amRtarasa vaDe netro siMcita thayAM arthAt adbhuta darzana mane prApta thayuM." AcArya mahArAjane karelo namaskAra sarve pApane prakarSe karIne nAza karanAro thAya che ane sarva maMgalamAM trIjuM maMgala che ema jaNAvIne AcArya traNa bhuvananA nAyaka zrI mahAvIra svAmIne vaMdana karIne sarva virativaMta sAdhujanonA niyamo jaNAve che. yogya niyamonuM pAlana karyA vagaranI pravajyA (dIkSA) phakta nija udara pUraNa karavA rUpa - AjIvikA calAvavA mAtra phaLavALI dIkSA sau koI mATe hasavA yogya bane che. (hAsyAspada) tema nA thAya te mATe paMcAcAra (jJAna - darzana - cAritra - tapa - AcAra) nI ArAdhanA karavI joIe ane locAdika kaThaNa niyamo grahaNa karavA joIe jethI AdarelI pravajyA saphaLa thAya. jJAnAcAra saMbaMdhI niyamo : jJAna ArAdhanA mATe haMmezAM pAMca gAthAo bhaNavI, kaMThAgra karavI ane kramavAra pAMca pAMca gAthAno artha grahaNa karavo. bIjAone bhaNavA mATe haMmezAM pAMca gAthAo lakhavI ane bhaNanArAone bhaNAvavI. siddhAMta pATha gaNavA mATe varSARtumAM pAMcaso, zizira RtumAM AThaso ane grISma RtumAM gAthA pramANa sajjAyanuM dhyAna dharavuM. navakAra maMtranuM ekaso vAra dararoja raTaNa karavuM. darzanAcAranA niyamo pAMca zakrastava (namaththuNaM) vaDe da22oja eka vakhata to svAdhyAya karavo ja ane yathAzakti be vAra ke traNa vAra to karavo. dareka AThama-caudasanA divase zakya teTalA vadhu derAsaromAM darzana karavA javuM tema ja zakya teTalA vadhu munijanone vaMdana karavA. bAkInA divase eka derAsare to avazya javuM. haMmezAM vaDIla sAdhune traNavAra vaMdana karavA ane bIjA vyAdhigrasta temaja vRddhAdika munijanonuM vaiyAvacca yathAzakti karavuM. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 27 cAritrAcAra saMbaMdhI niyamo : - cAritrAcAra vizenA niyamo - iryAsamiti - AhAra pANI vahoravA jatAM IryAsamiti pALavA mATe (jIvarakSA) vATamAM (rastAmAM) vArtAlApano tyAga karavo. yathAkALa puMjyA vagara cAlyA javAya to aMgapaDilehaNA, pramukha saMDAsA paDilehayA vagara besI javAya to ane kaTAsaNA (kAMbaLI) vagara to tatkALa pAMca khamAsaNA ane pAMca navakAra maMtranA jApa karavA, bhASAmiti - ughADe mukhe (muhupatnI rAkhyA vagara) bolavAnuM nahi ane chatAM bhUlathI jeTalIvAra ughADA mukhe bolI javAya teTalIvAra iriyAhIpUrvaka logyasano kAusagga karavo. vaDInIti ke laghunIti karavAnA ke paraThavavAnA sthAne 'aNujANaka jasugaMho prathama kahevuM temaja paraThavyA pachI traNavAra vosire kahevuM. mana - vacana - kAyagupti (6-7-8) mana ane vacana jo rAgamaya - rAgAkuLa thAya to eka nivI karavI ane jo kAyakuceSTA thAya- unmAda jAge to upavAsa athavA AyaMbila karavuM.' mahAvrata saMbaMdhI niyamomAM ahiMsAvrata - beindriya pramukha jIvanI prANahAni potAnA thakI thaI jAya to tenI indriyo jeTalI nivIo karavI. satyavrata - bhaya, krodha, lobha ane hAsyAdikane vaza thaI jaI jUThuM bolI javAya to AyaMbila karavuM. asteya vrata : bhikSAmAM Avela je dhRtAdika padArtha gurumahArAjane dekhADyA vagaranA hoya to vAparavA nahi ane dAMDo tarpaNI vagere bIjAnI rajA vagara vAparavuM paDe to AyaMbila karavuM. brahmavrataM - ekalI strI saMgAthe vArtAlApa nA karavo ane svataMtra rIte strIone bhaNAvavI nahi. parigrahaparihAra vrata nimitte eka varSa yogya cAle teTalI ja upadhi vI. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAsya pratidina dravyakSetrakALa ane bhAgavata abhigraha dhAraNa karavo. varyAcAra saMbaMdhI keTalAka niyamo yathAzakti grahaNa karavA. sadA-sarvadA pAMcagAthAnA artha grahaNa karI manana karavuM. AkhA divasamAM saMyama mArge pramAda karanArAone pAMcavAra hitazikSA (zikhAmaNa) ApavI. prati divasa karmakSaya arthe covIsa ke vIsa longasano kAusagna karavo athavA eTalA pramANamAM sajhAyadhyAna kAusagnamAM rahIne sthiratA karavI. samAcArI niyamamAM upAzrayamAM pravezatA "nisiTI ane nIkaLatA AvasahI' bhUlI javAya athavA gAmamAM pesatA ke nisaratA paga pUjavAnA bhUlI javAya to jyAre yAda Ave, te ja samaye navakAra maMtra gaNavo. kAryaprasaMge vRddha sAdhuone "he bhagavana ! pasAya karI ane nAnA sAdhuone "IcchakAra" arthAt icchA anusAre ja kahevAnuM bhUlI javAya, tema ja jyAre jyAre bhUla paDe tyAre micchAmI dukkaDama kahevAnuM bhUlI javAya ane koI yAda karAve athavA yAda Ave tyAre navakAra maMtra gaNavo. vaDIlane pUchyA vagara vizeSa vastra athavA vastu kahyA vagara laI levI nahi temaja badhA kAma temane pUchIne ja karavA. jemanA zarIrano bAMdho nabaLo che chatAM paNa vairAgyabhAvathI saMyama lIdho che temanA mATe A niyamo pALavA sulabha che. A sarva niyamo je sAdhu vairAgyathI samyapha rIte pALe che, ArAdhe che temanI grahaNa karelI dIkSA saphaLa thAya che ane zIvasukhaphaLa Ape che. pahelA vibhAganI sAdhuonI samAcArI, temanA AcAravicAra A rIte TUMkANathI varNavyA che. pAMcamA divase kalpasUtra vAMcanamAM paMca parameSThIne namaskAra karI bhagavAna mahAvIra svAmIno janmotsava ane trizalAmAtAnA cauda maMgalakArI mahAsvapnonI pAvana ghaTanAnuM vAMcana thAya che. A divasa mahAvIra janma vAMcanadina tarIke ujavAya che. A divase cauda supano (svapnano) utAravAnI ane janmavadhAIno utsava ujavavAnI prathA prAcIna samayathI cAlI Ave che. vizvabharamAM jyAM jyAM jaino hoya tyAM tyAM anokho dharmotsAha jovA maLe che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya 29 trevIsamAM tIrthaMkara pArzvanAthanA nirvANa pachI 178 varSe bhagavAna mahAvIrano janma thayo hato. cotho Aro pUro thavAne 75 varSa ane sADA ATha mahinA bAkI hatA tyAre temano janma thayo hato. caitra suda terasane somavAre eTale ke I.sa. 199nI 27 mArce kSatriya kuLamAM temano janma thayo che. temanuM janmasthaLa bihAramAM AveluM kSatriya kuMDagrAma ane gotra kazyapa che. emanA zarIrano raMga pitta varNanA suvarNa jevo hato. janma samaye 64 vRddhinA svAmI, zarIrabalanI sAthe atula AtmabaLa dharAvanAra ane 1008 zArIrika zubha cihno dharAvatA hatA. pitAnuM nAma siddhArtha rAjA ane mAtAnuM nAma trizalArANI hatuM. temane naMdivardhana rAjakumAra ane sudarzanA nAmanI rAjakanyA hatI. bhagavAna mahAvIre jagatane adbhuta sAdhanAmArga batAvyo. e samaye Azrama bAMdhIne anukULa sthaLe, ziSyonI vacce sAdhanA karavAnI prathA pracalita hatI. AvA samaye kazAya Azrama ke anukULa anuyAyIonI vacce vasavAnA badale bhagavAna mahAvIre satata paribhramaNa karyuM ane aharniza dhyAnastha avasthAmAM rahyA. e yugamAM dhyAna sAdhanA mATe paganI palAMThI lagAvI padmAsana jevA judAM judAM AsanamAM besavAnI praNAlI hatI, tyAre bhagavAna mahAvIre jagatane UbhA rahIne dhyAna karavAnI navI prakriyA ApI. A dhyAnanA mATe samayanuM koI baMdhana nahi, kALanI koI sImA nahi. jIvanamAM aharniza, sAhajikapaNe dhyAna cAlyA kare. zArIrika ane vAcika maunanI vAta jagata jANatuM hatuM paraMtu mahAvIrasvAmIe kAryotsarga dvArA zArIrika, mAnasika ane yAcika kriyAnA visarjananI vAta karI. mAtra sUkSma zvAsa sivAya kazuM nA cAle. kAyotsarga dvArA jagatane eka navIna dhyAnapraNAlI ApI. sAdhanAnuM carama zikhara batAvyuM. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya - bhagavAna mahAvIre marIcinA bhavamAM kuLanuM abhimAna karI nIca gotranuM karmabaMdhana karyuM hatuM. te karmanA udayabaLe temano brAhmaNa vaMzamAM garbhadhAraNa thayo. tenA anusaMdhAnamAM bhagavAna mahAvIranA satyAvIsa bhavanuM varNana kahevAmAM Ave che. ahIM eka cokhavaTa karavAmAM AvI che. brAhmaNavaMza halako che tema mAnavuM nahi, jJAna - adhyayananI dRSTie brAhmaNavaMza uttama manAyo che. jaina zAsanamAM koI UMca ke nIca nathI. pahelo bhava nayasArano che. mahAvideha kSetramAM eka gAmano mukhI nayasAra lAkaDAM levA vanamAM gayo hato. bapore bhojana samaye tene koI atithine bhojana ApI bhojana karavAnI bhAvanA thaI. tenI bhAvanAnA baLe koI sAdhujano bhUlA paDIne tyAM AvI caDyA. sAdhuone AvelA joIne teNe ati bhAvathI vaMdana karI temane yogya bhikSA ApI. pAcho temane mArga batAvavA sAdhujanonI sAthe gayo. sAdhujanoe upadeza Apyo. sAdhujano pratye Adara ane bhakti ane temAM vaLI dharmopadeza umerAyo ane tenAmAM samakita bIjA ropAI gayuM. uttama zrAvaka dharma pALI AyuSya pUrNa thatAM samAdhimaraNa pAmI devalokamAM utpanna thayo. bIjo bhavasvargalokamAM saudharmadevaloka) lAMbA AyuSyavALA devano che. trIjo bhava bharatakSetramAM bharatarAjAnA putra marIcino che. teNe dAdA (28Sabhadeva) pAse dIkSA grahaNa karI hatI. paNa ekavAra tene vicAra Ave che ke saMyama ghaNo Akaro che. tenAthI paLAze nahi ane have saMsAramAM to javAya nahi. eTale thoDo veza palaTo karIne bhagavAna sAthe viharato hato. bhagavAnane kevaLa jJAna thayA pachI jene paNa upadeza Apato temane kaheto kharo dharma bhagavAna pAse che. prabhu kevaLajJAna pAmyA pachI munio sAthe ekavAra ayodhyAmAM padhAre che. te samaye bharata cakravartI bhagavAna RSabhadevane vaMdana karavA Ave che. tyAre pUche che, "he prabhu ! A parSadAmAM koI jIva bhAvi tIrthaMkara che?" prabhu javAba Ape che, "he bharata ! tAro putra marIci Aja ArAnA aMtima kALamAM aMtima tIrthaMkara thaze, vaLI te cakravartI, vAsudeva paNa thaze. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya sAMbhaLIne bharatarAjA atiullasita thayA ane marIcine vaMdana karavA gayA - ane kahyuM "huM tamArA A janmanA parivrAjakapaNAnA veSane vaMdana karato nathI, paNa tame cakravartI ane vAsudeva thazo tathA bhagavAna mahAvIra nAme bhAvi aMtima tIrthaMkara thazo tethI vaMdana karuM chuM." pitAnA mukhethI sAMbhaLIne marIci nAcavA lAgyo. "aho ! huM kevo bhAgyavAna ke prathama vAsudeva thaIza, cakravartI thaIza ane chello tIrthaMkara thaIza. AvA tAna - gAna - mAnanA sevanathI teNe nIca gotranuM karma upArjana karyuM." vaLI ekavAra te sakhata bImAra paDI gayo. paNa te asaMyamI hovAthI koI tenI sevAcAkarI karatuM nahi tethI duHkhI thAya che ane vicAre che. huM eka ziSya rAkhIza. kapila nAmano rAjaputra teno upadeza sAMbhaLI pratibodha pAme che. niyama pramANe sAdhuo pAse javAnuM kahe che. kapila thoDA nabaLA manano che eTale bIjIvAra pUche che, "tamArA manamAM dharma nathI?" "jema tyAM dharma che tema ahIM paNa dharma che." ema kahI karmabaMdha bAMdhe che. A pApanI kSamA-AlocanA karyA vagara teNe samakti bIjane ukheDI nAkhyuM ane corAsI lAkha pUrvenuM potAnuM AyuSya pUrNa karI mRtyu pAmyo. cothA bhavamAM zubhagatinA baMdhanA pratApe devayonimAM deva thaI sukhabhoga bhogavyA. pAMcamo bhava kauzika nAme brAhmaNaputra tarIke janma lIdho. yuvAna thatAM te viSayamAM ati Asakta banyo ane dhanano pUjArI banyo. pAchalI uMmaramAM tApasa banI jaMgalamAM tapa karavA mAMDyo. tyAMthI mRtyu pAmIne karmanA vipAkarUpe ghaNA prakAranA nAnA bhavomAM saMsAra bhramaNa karyuM ane ghaNAM duHkha sahana karyA. chaThThA bhavamAM puSpa nAme brAhmaNa thayo. te bhavamAM paNa tridaMDIpaNe rahI zubhabhAva vaDe mRtyu pAmyo. sAtamA bhavamAM saudharma devalokamAM madhyama sthitivALo deva thayo. AThamo bhava mAnavabhava che. navamo bhava madhyama sthitivALo svargalokamAM devano che. dasamo bhava mAnavajanme che. agiyAramo bhava sanakumAra devalokamAM madhyama AyuvALA devano che. bAramo bhava mAnavajanma pAmI tApasa Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya thayo. teramo bhava mATendra devalokamAM madhyama sthitivALo deva thayo. vaLI vacamAM keTalAka kALa nAnA moTA bhava karI saMsAra duHkhane sahana karato rahyo. caudamo bhava rAjagRha nagaramAM mAnavabhava ane pAchaLathI tApasa banyo. paMdaramo bhava brahmalokamAM madhyamasthitivALo deva ane tyAMthI saMsAramAM ghaNo kALa paribhramaNa karyuM. soLamAM bhavamAM vizvabhUti tarIke janma lIdho. pote ghaNo baLavAna hato. ekavAra yuvAnavaye patnIothI vIMTaLAI udyAnamAM krIDA karato hato tyAre kAkAnA putra vizAkhAnaMdI sAthe aNabanAva thayo. tyAre bhAre kheda pAmI viSayono tyAga karI saMbhUti muni pAse dIkSA grahaNa karI. te kALanA jIvomAM tyAga - vairAgyanI bhAvanA sateja banI jatI hatI. vizvabhUti munie eka hajAra varSanuM ugra tapa AdaryuM hatuM. vaLI ekavAra mAsakhamaNanuM tapa pUruM thatAM bhikSA-gocArI mATe mathurAmAM Ave che. tapathI atyaMta kRza evA muni nIcI najare rAjamArge cAlyA jAya che. eka gAya zIMgaDuM mAre che ane paDI jAya che. yogAnuyoga te samaye vizAkhAnaMdI paraNavA mATe Avelo hoya che. te A dazya jue che ane aTTahAsya kare che. "kyAM gayuM tAruM baLa? eka gAyathI to tAruM rakSaNa karI zakato nathI." A kaTAkSa sAMbhaLIne munimAM rahelA krodhanA saMskAra ekadama bhabhUkI UThe che. te gAyane be zIMgaDAthI pakaDIne AkAzamAM ghumAve che ane AvA avicArI kRtyanA AvegamAM ane AvegamAM zalyathI paNa gherAI jAya che. ugra tapazcaryA ane ratnatrayIne veDaphI nAkhI niyANuM (prabaLa AkAMkSA) kare che, "huM A tapasyAnA prabhAvathI bhavAMtare ghaNA baLa ane parAkramavALo thAuM ane vizAkhAnaMdIno parAvabha karuM." Ama zalyakarma bAMdhe che. sattaramAM bhavamAM ugratapanA baLe mahAzukra devalokamAM deva thAya che. aDhAramo bhava tripuSTha vAsudevano che. tripuSTha bALapaNathI ja ghaNo baLavAna hato. teNe siMhane zastra vagara cIrI nAkhyo hato ane prativAsudevane mArIne traNa pRthvIno adhipati te vAsudeva banyo hato. ekavAra te vAsudevanA zayana samaye gavaiyA madhura svare gItavAjiMtra bajAvatA hatA tyAre vAsudeve zavyApAlakane Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya ________ kahyuM hatuM mArA UMghI gayA pachI gAyana baMdha karAvaje. vAsudeva gAyanane sAMbhaLatA sAMbhaLatA niMdrAdhIna thaI gayA. zavyApAlaka gAyanamAM eTalo magna thaI gayo ke baMdha karAvavAnuM visarI gayo. ardhI rAtre vAsudevanI niMdrA UDI jAya che ane gAyananA svaro sAMbhaLIne krodhAyamAna thaI jAya che ane zA pAlananA kAnamAM tapAveluM sIsuM reDAvI de che ane kukarmane noMtare che. AvA bIjA paNa duSkRtyo karIne narakamAM jAya che. vAsudevanA janmamAM ghora ane krUra kRtyo karIne sAtamI narake nArakI thAya che. vIsamo bhava pazuyonimAM che. jaMgalamAM eka baLavAna siMha tarIke janma le che. ekavIsamAM bhavamAM siMhanA janmamAM ajJAnavaza karelA karma upArjananA lIdhe cothI nArakamAM jaI bIjA ghaNA bhava duHkha sahana karyA. bAvIsamA bhavamAM duHkho sahana karavAthI puNyayoge manuSya janma pAmyo ane ghaNAM zubhaka upArjana karyA. trevIsamA bhavamAM videhakSetramAM priyamitra nAmano cakravartI thayo. pAchaLanA kALamAM dikSA laI ugra saMyama pALI, ahIMthI punaH sAco mArga pakaDI lIdho. covIsamA bhavamAM munidharmanuM puNya bAMdhyuM hovAthI mahAzukra devalokamAM deva thayo. tyAM AyuSya pUrNa karI pacIsamA bhavamAM naMdana nAme rAjaputra thayo. ghaNA varasa rAjasukha bhogavI aMte dIkSA laI ugra tapazcaryA karI vIsa sthAnakanI bhAvanA sahita ArAdhanA karI, jagatanA jIvonI kalyANabhAvanAnA baLe tIrthakara - nAmakarma upArjana karyuM. chavvIsamA bhAvamAM saMyama - tapanA puNyabaLe prANata nAmanA devalokamAM deva tarIke janmyA. satyAvIsamo aMtima bhava tIrthaMkara mahAvIrano che. marIcinA bhavamAM karelA ahaMkAranA phaLasvarUpe prathama to devAnaMdA nAmanI brAhmaNInI kukSImAM garbhapaNe utpanna thayA. A Azrayajanaka ghaTanAthI pahelAM to saudharmendra vicAramAM paDI jAya che. tIrthakara to kSatriyakuLamAM thAya che mATe kSatriya rAjA siddhArthanI rANI trizalAdevInI kukSImAM hovA joIe. garbhanuM saMkramaNa karIne garbhane trizalAnI kukSImAM mUkavAmAM Avyo. A ghaTanA jo ke kalpasUtramAM AvatA dasa Azcaryo (accherA) mAMnI eka gaNAya che. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya koI gotra UMca-nIca nathI. A vidhAna sApekSa samajavuM. bhagavAna mahAvIranA saMdarbhamAM ema kahevAya che ke temaNe marIcinA bhavamAM kuLapada karyo hovAthI A pramANe thayuM. tevI ja rIte devAnaMdA ane trizalArANInA saMdarbhamAM paNa eka ghaTanA che. koI eka bhavamAM devAnaMdA ane trizalA jeThANI - derANI hatAM. eka vakhata jeThANI devAnaMdAe derANI trizalAno hAra corI lIdho. thoDo pheraphAra karAvIne te paheravA lAgI. trizalAne khyAla AvI jAya che. paNa kazuM ja bolatI nathI. aMtima samaye devAnaMdA mRtyuzadhyA para paDyAM tyAre temane pazcAtApa thayo ane mAphI mAMgI lIdhI. paraMtu corI e kapaTa ane mAnasika hiMsA che. chatAM karmanA pariNAme temanA garbhanuM haraNa thayuM. A pUrvakramano saMyoga che. trizalArANI potAnA zayanagRhamAM sukhazadhyAmAM niMdrA laI rahyAM hatAM tyAre temaNe maMgalamaya cauda svapna joyAM ane sarve tIrthakaronI mAtAonA maMgaLa sUcaka svapnanA kramamAM pharaka kare che. anya tIrthakaronI mAtAe hAthI joyo hato temaNe pahelAM atyaMta sapheda sugaMdhamaya hAthI joyo. bIjA svapnamAM sapheda ramaNIya khUMdhavALo, majabUta vRSabha (baLado joyo. trIjA svapnamAM kSIra samudra ane caMdranA kiraNo jevo manohara sapheda siMha joyo. cothA svapnamAM temaNe lakSmIdevI joyAM. je himavAna parvatanI madhyamAM AvelA suMdara sarovaramAM kamaLanA madhyabhAgamAM eka maMdira hatuM tenI vedI para lakSmI devI hatAM. pAMcamA svapnamAM kalpavRkSonA rasasahita tathA suvAsita puSpo yukta mALA joI. chaThThA svapnamAM caMdra, sAtamA svapnamAM sUrya ane AThamA svapnamAM suvarNamaya daMDa para rahelo dhvaja joyo. navamA svapnamAM trizalArANIe nirmaLa jaLa bharelo ratnajaDita suvarNano (sonAno) kaLaza joyo jenI cAre bAju kamaLo hatAM. dasamA svapnamAM padma sarovara joyuM. agiyAramAM svapnamAM kSIra samudra ane bAramA svapnamAM vimAna joyuM. teramA svapnamAM rANIe meru parvata jevo UMco ratnono puMja joyo. ane caudamA svapnamAM dhumADA rahita agnizikhA joI. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 35 trizalArANI cauda svapna joIne prasannatApUrvaka svapnanuM smaraNa karIne zayyA tyAga karI. gaMbhIra pagale siddhArtha rAjAnA zayanakakSamAM gayA ane rAjAne vAta karI. prabhAta thatAM rAjAe kuTuMbanA sabhyone - maMtrIone bolAvI rAjasabhAne utsava hoya tema zaNagAravAnuM kahyuM ane Adarasahita svapna pAThakone bolAvavAno Adeza Avyo. rAjasabhAmAM svapnapAThako Ave che ane rAjA temane trizalArANIe joyelAM cauda svapno kahI saMbhaLAve che. pahelAM to teo vividha svapnanA prakAro ane pariNAmo graMtha dvArA rAjAne samajAve che pachI mAtAnA cauda svapnanA phaLanI vizeSatA kahe che. (1) cAra daMtazULavALA zveta hAthI : cAre prakAre dharmanI sthApanA karaze. (2) zveta baLada : bharatakSetramAM bodhabIjanI vAvaNI karaze. (3) siMha : rAgadveSAdi vaDe pIDAtAM bhavya prANIonuM rakSaNa karaze. (4) lakSmI : vArSika dAna Apaze ane tIrthaMkaranA puNyAtizaya prApta thaze. (5) puSpamALA : traNa bhUvanano pUjanIya thaze. (6) caMdra : pRthvImaMDaLane AnaMda ane zItalatA ApanAro thaze. (7) sUrya : prakAzita bhAmaMDalathI vibhUSita thaze. (8) dhvaja : dharmarUpI dhvaja pharakAvaze. (9) kalaza : mahelanA zikhara para virAjamAnayukta mAna pALaze. (10)padmasarovara : devo racita kamaLo para caraNa sthapAze. (11) samudra : kevaLajJAnarUpa jJAnasAgarane varaze. (12) vimAna : vaimAnika devone pUjanIya thaze. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya (13) ratnarAzi : ratnanA killA vaDe zobhaze. (14) nilama agni : bhavya prANIone zuddhi karanAro thaze. A svapno ApaNe supano tarIke oLakhIye che. bhAre dhAmadhUmathI janmotsava manAvavA pAraNA sahita bhAre dhAmadhUmathI koI eka zrAvakanA ghera laI utsava atiAnaMdathI manAvavAmAM Ave che. jyArathI bhagavAna mahAvIra trizalArANInA garbhamAM AvyA che, rAjyamAM cAre bAju dhanadhAnya, rUpuM, sonuM sau vRddhi pAmavA lAgyA. koI dhana laIne Ave ke A samaye dhana ghaNuM vRddhi pAmyuM che. kheDUto dhAnya laIne AvatA ke dhAnya ghaNuM vRddhi pAmyuM che. cAre bAju vRddhi jotAM rAjA siddhArthanA manamAM daDha vicAra Ave che ke A sarva vRddhinuM nimitta bhAvi putra che eTale tenuM nAma "vardhamAna" pADavAnuM vicAre che. bhagavAna mahAvIra jyAre trizalAmAtAnA garbhamAM hatA tyAranuM eka daSTAMta che. bhagavAna vastunA svarUpane, kudaratI niyamane AdhIna hatA. tethI nava mAsa garbhamAM rahevAnuM hatuM. ekavAra temane sahajabhAva utpanna thAya che ke mArA halanacalanathI mArI mAtAne duHkha nA thavuM joIe. eTale halanacalana baMdha karI AtmabhAvamAM lIna thaI gayA. paNa bIjI bAju mAtRprema hato. garbhanI nizcalAvasthAthI mAtA ati vyAkuLa thaI gayAM ane aneka zaMkAo karavA lAgyAM mAro garbha harAI gayo haze ke mRtyu pAmyo haze? trizalArANInA vilApathI sakhIo ane vRddha strIo zAMtipUrvaka dharmakriyAmAM pravRtta thaI gayAM. A duHkhada samAcAra siddhArthanA jANavAmAM AvatAM te paNa ciMtAtura thaI gayA. bhagavAna mahAvIranA jIve avadhijJAnathI joyuM ke are ! meM to mAtAnA sukha mATe Ama karyuM hatuM ane A to mAtAne kheda upajAvanAruM thayuM eTale bhagavAne sthira avasthAno saMkSepa karI halanacalananI sahajakriyAno saMcAra karyo ane sau prasanna thayA. garbhamAM ja temaNe vicAryuM. "mAtAne sAco dharma pamADI, samAdhi maraNane prApta karAvI pachI ja huM saMsAra tyAga karIza." Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya --------------------- te kALe peTAmAsa, zukala pakhavADiyuM, terasanI tithi e sarva graho zubha sthAnamAM hatA tyAre trizalArANIe putrane janma Apyo. tirthaMkara janmautsavanI vizeSatA ke te kevI rIte ujavAya che. tenuM saMpUrNa citra ApaNe jyAre snAtra bhaNAvIe chIe tyAre ApaNI samakSa rajU thAya che. tenAthI koI ajANa nathI. pachInA divase bhagavAnanA abhyAsakALathI mAMDIne temanuM jIvanakathana Ave che. jene ApaNe nizALagaraNuM tarIke ujavIe chIe. ApaNAM bALako dvArA bIjA bALakone pensila - rabara - noTabuka vagerenI prabhAvanA karAvIe chIe. ATha varSanA vardhamAnakumArane mAtApitAe utsavasahita zubha muhUrta pAThazALAmAM bhaNavA mUkyA. mAnavamAtra, bALa, yuvAnI ane vRddhAvasthAnI sImAne AdhIna che. zizuvaya vaTAvI vardhamAna yuvAnImAM praveza kare che. zArIrika baLa paNa vikasita thAya che. saghaLI kaLAomAM nipuNa thAya che. koIvAra mitro sAthe vanaupavanamAM jAya che. zastra saje che paNa teno upayoga nathI karatA. mitrone paNa samajAvatA, anya jIvone mArIne zuM meLavI zakAya. ApaNe koIne jIvana ApI zakatA nathI to koInuM jIvana levAno zuM adhikAra che? vardhamAna jJAnI hatA, jagatanuM svarUpa jANatA hatA. mAtAnA Agrahane vaza thaI temaNe yazodA sAthe lagna karyA. gRhastha jIvananA pariNAme eka kanyAnA pitA thayA. kanyA paNa yuvAna thaI ane tenA mATe yogya pAtra zodhI jamAlI sAthe lagna karyA. chatAM pote jaLakamaLavat rahyA. aMtarAtmA pokArI UThato, huM kyAre mukta thaIza ? samaya jatAM mAtApitA vRddha thayAM che. vardhamAna mAtApitAne dharma pamADI rahyA che. temane vardhamAna pratye sneha che. vardhamAna jJAnI hovAthI temane te snehasaMbaMdhathI mukta thavAno bodha Ape che. mAtApitAne te sparzI jAya che. ane saMsArabhAvathI mukta thaI samatAthI samAdhimaraNane vare che. pachI saMsAratyAgano vicAra kare che. yazodA to samajI zake che paNa bhAI naMdivardhana khUba duHkhI thAya che. vaDIla bhrAtAnA nispRha sneha ane be varSa rokAI javAnA Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya AgrahathI te rokAI jAya che. eka varSa pate che ane eka bAkI rahe che tyArathI dararoja asaMkhya sonaiyA ane vastunuM dAna karavA mAMDe che. eka varSa sudhI A pramANe dAna karIne dIkSA grahaNa kare che. 38 sarvasaMga parityAgIne prabhue jaMgalanI vATa pakaDI ane upasargono prAraMbha thayo. indra jANe che prabhune atizaya kaThaNa upasargo thavAnA che. indra vinaMtI kare che ke, "mane tamArI sevAmAM rahevA do." prabhu javAba Ape che he indra koI tIrthaMkara devendranI madadathI karmono nAza kare ane kevaLa jJAna pragaTe evuM kyAreya thayuM nathI. vaLI tIrthaMkara svAdhIna hoya che. para dravyonI sahAyathI rahita hoya che. teo potAnA ja puruSArthathI parAkramathI kevaLajJAna pragaTa kare che ane mokSane vare che." ema kahIne prabhu vihAra karI sanniveza gAme gayA ane tyAM budala nAmanA brAhmaNanA ghe2 prathama sahaja pAraNuM karyuM. tyAMthI vihAra karIne prabhu tApasonA AzramamAM gayA. tApasono kulapati siddhArtha rAjAno mitra hato. mitraputranA sadbhAvathI teNe prabhune AliMgana ApyuM. tenI prArthanAthI eka rAta rahIne savAre prabhu vihAra mATe nIkaLatA hatA tyAre punaH vinaMtI karI ke A varSAkALa Ave tyAre Apa ahIM ja punaH sthiratA karajo prabhue sahajabhAve svIkAra karIne vihAra karyo. jyAre cAturmAsano prAraMbha thavAno hato tyAre pelA kulapatinI vinaMtI mujaba prabhu pAchA padhAryA ane teNe banAvelI ghAsanI jhUMpaDImAM nivAsa karyo. have banyuM evuM ke tyAM AjubAju gAyo paNa hatI. jaMgalamAM ghAsa nA maLavAthI tApasanI jhUMpaDInuM ghAsa khAvA doDI AvatI. tApaso kADhI mUktA paNa dhyAnastha prabhunuM to te tarapha lakSya ja na hatuM. tApasoe kulapatine prabhu viruddha phariyAda karI kulapatine paNa vAta vyAjabI lAgI. eTale temaNe prabhu pAse AvIne kahyuM, 'paMkhIo paNa potAnA mALAnuM rakSaNa kare che. tame bhale AzramanuM rakSaNa nA karo paNa tamArI jhUMpaDInuM rakSaNa to karI zako ne ?' prabhue vAta zAMtithI sAMbhaLI lIdhI. pachI vicAra karyo ke ahIM rahevAthI koIne paNa aprIti thavAnuM kAraNa thaze. ema ciMtavI prabhue pAMca prakArono janahita mATe nirNaya karyo. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 39 (1) haMmezAM pratimA dharIne rahevuM. (2) gRhasthano vinaya - upacAra na karavo. (3) chaThAstha avasthAmAM prApe mauna rahevuM. (4) hAthamAM AhAra karavo. (karapAtro) (5) aprIti thAya tevA ghera rahevuM nahi. varSAkALa pUro thatAM prabhu vihAra karI gayA. prabhu dIkSita thaIne vicaratA hatA tyAre temanA vastrano ardhobhAga kAMTAmAM bharAIne tyAM ja rahI gayo. banyuM hatuM evuM ke prabhue jyAre varasIdAna ApyuM hatuM tyAre soma nAmano daridra brAhmaNa anyatra hovAthI kaMI lAbha pAmI zakyo nahoto. paradezathI paNa dhanaprApti vagara nirAza thaIne Avyo tyAre patnIe dhamakAvyo ke "ahIM dhanavarSA thaI rahI hatI tyAre paradeza rahyA ane nirdhanatA sAthe ja pAchA pharyA. chatAM hajI bhagavAna bahu dUra nahi gayA hoya. temanI pAchaLa jAo ane kaMIka lAbha meLavIne Avo. e jevo jaMgala tarapha nIkaLyo teNe jaMgalamAM kAMTAmAM bharAyeluM devavasa joyuM. te laIne harakhabhera nagaramAM AvIne sonI pAse gayo. sonIe kahyuM, "jo, tuM bAkInuM ardha vastra lAvI Ape to pUrA eka lAkha sonaiyA maLe." dhananI lAlace to prabhune zodhato jaMgalamAM Avyo. prabhumAM haMmezAM dhyAnamagna rahetA hoI te mAgI zakyo nahi ane pAchaLa pAchaLa pharavA mAMDyo. eka vAra te vastra svayaM sarI paDyuM. tyAre teNe te vastra upADI lIdhuM ane cAlato thayo. tyAra pachI prabhu acelaka (digaMbara) ane karapAtrI ja rahyA. prabhunI karuNAthI caMDakauzika sarpanI paNa mukti thaI. caMDakauzika pUrvabhavamAM eka tApasa hato. eka vAra ziSya sAthe bhikSA levA jato hato tyAre paga nIce eka deDakI kacarAIne marI gaI. hitaciMtaka ziSyae prAyazcita levAnuM kahyuM paNa pramAdavaza visarAI gayuM. rAtre pelA ziSyae yAda karAvyuM tyAre ati krodhamAM AvIne ziSyane mAravA doDayo. ati nabaLuM zarIra ane Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya aMdhakAra temA lathaDIyuM khAI gayo ane pharIthI UbhA thaIne doDavAno prayatna karyo to thAMbhalA sAthe athaDAI mRtyu pAmyo. pachI eka bhava svargamAM rahI bIjA bhavamAM eka AzramamAM pAMcaso tApasono svAmI caMDakauzika tApasa thayo. Azrama pratye tene eTalo moha hato. koI phaLa-phUla toDe to ati kopAyamAna thato. eka vAra AzramamAM rAjakumAro phUla toDatA hatA te joIne atyaMta krodhe bharAyo ane mAravA doDyo. vacamAM kUvo Avyo temAM paDI gayo ane potAnA ja hathiyArathI ghavAIne mRtyu pAmyo ane dUrdhyAnamAM prANa gayA hovAthI A jaMgalanA AzramamAM mahAdRSTiviSa sarpa tarIke utpanna thayo. tenuM jhera eTaluM kAtila hatuM ke AzramanA badhA tApaso mRtyunA bhaye tyAMthI cAlI gayA hatA. A jaMgalamAM prabhu AvyA ane kAusagga dhyAne UbhA rahyA. jaMgalamAM bhamIne sarpa pAcho Ave che ane mAnavane jue che. pahelAM to Azcarya pAme che. ane pachI gusse thaIne dRSTiviSanI javALAo prabhu para pheMkavA mADe che. chatAM prabhu para koI asara thatI nathI. eTale atyaMta AvezamAM AvI saghaLI zakti bhegI karI prabhune DaMkha mAre che. paNa prabhune Dasyo tyAMthI to dUdhanI dhArA phUTe che. atyaMta visamya pAmIne prabhunI sAme joI rahe che. tyAre prabhu bole che, "he, caMDakauzikA ! bujsa, bujsa bujsa." prabhunA amRtavacana sAMbhaLI jAtismaraNa thAya che. pote karelA pUrvabhavanA aparAdhone yAda karIne pazcAtApanA nirmaLa jharaNamAM snAna karavA mAMDe che. prabhunI pharate pradaziNA karI temanA caraNamAM vaMdIne gUMcaLuM vaLIne besI jAya che. prabhunA divya vacanothI pratibodha pAmI tyAM ja anazana le che. aneka vedanA sahana karI zubhabhAvamAM sthira rahe che ane muktine vare che. 40 prabhu tyAMthI vihAra karI jAya che. prabhu gaMgA nadIne kAMThe Ave che. prabhu nAvamAM beThA hoya che tyAre nAgakumAra deva pUrvanA verabhAvathI prabhu je nAvamAM beThA che tene DUbADavAnA prayatno kare che. A nAgakumAra eTale vAsudevanA bhavamAM temaNe eka upadravakArI siMhane phADI nAkhyo hato te AtmA. paNa kaMbala ane zaMbala nAmanA be deva A vighnanuM nivAraNa kare che. kaMbala Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 paryuSaNaparva mahAbhya ane zaMbala AgalA bhavamAM baLada hatA. jinadAsa zeTha nAmanA parama zrAvakanA ghera rahetA hatA. koI duSTa temane harIphAImAM chAnomAno laI jAya che ane khUba doDAve che. bicArA A be baLado komaLa hovAthI jakhamI thaI gayA hoya che. jinadAsa bahAragAmathI AvIne jue che tyAre temane bahu duHkha thAya che. temanI sAravAra kare che ane navakAramaMtra saMbhaLAvI zubha bhAvamAM rAkhe che. tethI A be baLado mRtyu pAmI nAgakumAra devapaNe utpanna thAya che. prabhu nAvamAMthI utarI rAjagRhI nagaramAM Ave che. comAsuM karavA nAlaMdA nAmanA sthAnamAM eka sALavInI zALAnA eka bhAgamAM rajA laIne rahe che. tyAM eka saMkhanAmano citrakAra ane subhadrA nAmanI tenI strI rahetAM hatAM. te strIe gauzALAmAM putrane janma Apyo eTale tenuM nAma gauzAlo pADavAmAM AvyuM. gauzAlo yuvAna thayo ane pharatAM pharatAM ekavAra rAjagRhI nagarImAM Avyo. te divasomAM prabhune mAsakSamaNanuM pAraNuM vinaya nAmanA zreSThIne tyAM thayuM tethI AkAzamAM "aho dAnam, aho dAnam' dhvani thayo ane paMcadivyo pragaTa thayA. A hakIkata sAMbhaLI gauzAlAe vicAryuM ke A koI sAmAnya sAdhu nathI. jenI pAsethI temaNe bhikSA lIdhI te mANasa jotajotAmAM samRddhi pAmyo to pachI huM temano ziSya thaIza to jarUra samRddhi pAmIza. Ama vicArI teNe mitro banAvavAnuM choDI dIdhuM ane vinaMtI karI ke AjathI huM tamAro ziSya chuM. prabhu to mauna hatA. tethI potAnI meLe ja ziSya thaIne rahyo ane bhikSAvRtti karavA mAMDyo. cAturmAsa pUrNa thatAM prabhu tyAMthI vihAra karI gayA. prabhu vihAra karI gayA tyAre gauzAlo bhikSA levA gayo hato. jyAre pAcho pharyo ane prabhune joyA nahi eTale vicAryuM ke huM gRhastha chuM eTale prabhu mane mUkIne cAlI gayA. potAnA upakaraNo utArI nAkhI dADhI, mUcha tathA mastaka sarvanuM muMDana karIne prabhu pAchaLa nIkaLI gayo. koI eka gAme prabhu maLI gayA, eTale kahe mane dIkSA Apo ane ziSya banAvo. prabhu to mauna hatA paNa gauzAlo temanI sAthe rahevA lAgyo. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya prabhu sAthe rahevA chatAM jAtajAtanA TIkhaLa karato ane koIkavAra mAra paNa khAto. prabhu to maunapaNe vihAra karatA paNa siddhArtha vyaMtara jene adRzyapaNe prabhu sAthe prabhunI anicchA hovA chatAM indrae sevAmAM mUkyo hato te raheto hato ane ghaNIvAra gauzAlAne adazyapaNe javAba Apato hato ke tAre koIne cheDavA nahi chatAM paNa eka samaye pArzvanAtha bhagavAnanA ziSyone jue che tyAre pUchaparacha kare che. pAcho ema kahe che tame kyAM ane amArA dharmAcArya kyAM ? teo prabhune jANatA nahotA eTale kahe che, 'tuM che evA tArA dharmAcArya haze' gusse thaIne gauzAlo zrApa Ape che mArA dharmAcAryanA tapa tejathI tamAruM A nivAsthAna baLI jAo. paNa tema thayuM nahi eTale vIle mukhe tyAMthI pAcho pharyo ane prabhune kahevA mAMDyo. tyAre tyAM upasthita te siddhArtha vyaMtare javAba Apyo ke 'he mUrkha ! teo prabhu pArzvanAthanA ziSyo che. te sAdhunuM sthAna tArA zrApathI baLe nahi.' A rIte prabhu AgaLa vihAra karatA rahyA ane gauzAlo tenA svabhAva mujaba TIkhaLo karato rahyo. ghora karmone jANe khapAvavAnA hoya tema prabhue anArya dezamAM praveza karyo. ajJAnI lokoe prabhune ghaNA prakAre trAsa Apyo. gauzAlo thoDo samaya chUTo paDyo paNa lokonA mArathI trAsIne pAcho prabhu pAse AvIne rahyo. tyAMthI vihAra karatAM karatAM prabhu kUrmagAma pahoMcyA. gAmanI bahAra vaizyAyata nAmano tApasa madhyAhna samaye sUrya sAme AtApanA laIne kaSTa sahI rahyo hato tyAre gauzAlAe tenI mazkarI karI. AthI tApase gusse thaI tenA para tejolezyA mUkI, tenAthI gauzAlo tarata bhasmIbhUta thaI jAta, paNa karUNAsAgara prabhue tarata ja zItalezyA mUkI tethI te tejolezyA zamI gaI ane gauzAlo bacI gayo. prabhunI zakti joI tApasa visamya pAmyo ane kSamA mAgIne vidAya thayo, gauzAlo paNa prabhunI alaukika zaktithI vismaya pAmyo ane vinaMtI karI ke prabhu mane paNa A vidyA zikhavADo. prabhu jANatA hatA ke A apAtrane vidyA 42 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya zIkhavADavAthI anartha thaze. chatAM bhAvi bhAva samajIne prabhue vidyAprAptinI vidhi batAvI. je manuSya cha mAsa sudhI sUryanI AtApanApUrvaka nirjaLA chaTha kare, eka muThI aDadanA bAkaLA tathA aMjila mAtra garama pANIthI pAraNuM kare, tene A tejolezyA labdhi prApta thAya che. A vidhi jANIne gauzAlo tene sAdhya karavA prabhuthI chUTo paDyo. 43 prabhu vihAra karatAM karatAM vaLI pAchA anArya bhUmimAM gayA. daDhapaNe pratimA dhAraNa karIne rahyA. avadhijJAnathI temane joIne indra paNa temanI sabhAmAM bolI UThyA. "prabhu kevA aDaga che ! temane calAyamAna karavA koI devendra paNa samartha nathI". A prazaMsA saMgama nAmano deva sahana karI zakyo nahi. teNe kahyuM deva AgaLa eka mAnavanI zaktinuM zuM gajuM ? huM te sAdhune kSaNavAramAM ja calAyamAna karI zakuM. indrane thayuM ke jo tene aTakAvaze to A durbuddhi, tIrthaMkara vize khoTo vikalpa karaze AthI tene aTakAvyo nahi. garvathI bharelA saMgama prabhu jyAM dhyAnamAM sthira hatA tyAM Avyo ane jAta jAtanA upasargo karavA mAMDyo. jANe prabhune lAkaDuM samajI DAMsa utpanna karyA, hajAro kAtila jheravALA vIMchI utpanna karyA. jaMgalI noLiyA utpanna karyA badhAe khUba trAsa ane asahya vedanA ApI. chatAM mahAvIra to mahAvIra ja hatA. kevaLa AtmavRttimAM lIna ! paNa saMgama to barAbara pAchaLa paDI gayo. eka bAju apUrva kSamA ane zAMti, bIjI bAju pracaMDa krodhAgninI jvALAo aneka prakAre phelAtI rahI. sarva prakAre saMgama niSphaLa gayo. chatAM hajI teno ahaMbh chUTyo na hato. savAra thatAM prabhu AgaLa vihAra karI gayA. saMgama tenI pAchaLa jato ane AhAra duSita karI nAkhato. Ama cha mAsa sudhI prabhu pAchaLa pharato rahyo. prabhue cha mAsanA sahaja upavAsa karyA ane pAraNA mATe nIkaLyA tyAMya vaLI te ja sthiti. eTale vaLI pAchA prabhu pratimA dhAraNa karIne rahyA. pachI saMgame nirAza thaIne joyuM ke koI prakAre prabhu calita thAya tema nathI. pachI mAphI (kSamA) mAMgI. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAsya prabhu mahAvIranI tapazcaryA paNa anokhI hatI. eka vAra prabhue ugra abhigraha dhAraNa karyo. e pragaTa thayo ekaso paMcotera divasa pachI. tyAM sudhI koI eno marma jANI zakyA na hatA. e abhigrahamAM keTalAka tathyonuM prabhue nirAkaraNa karyuM hatuM. e kALamAM strInI jIvanadazA mahadaMze atyaMta aMdhakAramaya hatI. eka rAjAne aneka rANIo. strInuM koI svataMtra astitva nahi. gaNikAonuM kAdavasamuM jIvana, dAsIpaNAnI parAdhInatA, rAmayugamAM banatuM evuM ja mahAvIra yugamAM paNa banatuM. strI jIvananA avamUlyanane dUra karavA teoe abhigraha dhAraNa karyo. (1) dAsatva pAmelI rAjakanyA haste pAraNuM karIza. (2) tenuM mastaka muMDita haze. (3) tenI pAse sUpaDAmAM phakta bAphelA aDada haze. (4) te uMbarAnI aMdara paNa nahi temaja bahAra paNa nahi tema UbhA haze. (5) madhyAhanano samaya haze. (6) traNa divasanI upavAsI haze. (7) sajaLa nayano haze. svayaM bhagavAna sivAya koI ja jANe nahi tevA abhigrahano prAraMbha thayo. divaso ane mahinAo vItavA lAgyA. pAMca mAsa ane pacIsa divasa pUrNa thayA ane mahAvIra caMdanA pAse AvyA. caMdanA rAjakanyA hatI. pitA hAryA ane mAtA mRtyu pAmI tethI eka sainike A kanyAne laIne svArtha mATe gulAmabajAramAM UbhI rAkhI. azubhakarmano bhoga banelI A kanyA navakAramaMtranuM smaraNa satata manamAM karatI hatI. tyAM dhanAvaha zeTha AvI caDe che. A nirdoSa ane navakAramaMtranA smaraNathI upaselI saMskRtie zeThanA dilamAM anukaMpA ane sadabhAva pedA karyA. ghaNuM dhana ApI temaNe kanyA kharIdI lIdhI ane pitA putrIne laI jAya tema potAnA ghera laI gayA. ane mULA zeThANIne soMpIne Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --------------- paryuSaNaparva mahAbhya kahyuM A ApaNI putrI jevI che tene sAcavaje. tenuM nAma caMdanA rAkhavAmAM AvyuM. chatAM bolI nahi ke te rAjakanyA maTIne banelI dAsI hatI ane dAsI yogya badhAM kAma karatI hatI. zeTha tenA pratye putrIvata snehabhAva rAkhatA hatA. paNa te jema jema moTI thatI jatI hatI tema tema atisvarUpavAna thatI jatI hatI. mULA zeThANInA manamAM ISya ane vera pragaTa thAya che. tene thAya che hAlamAM bhale zeTha putrI gaNatA hoya paNa pachI tenuM rUpa joIne lagna karaze to potAnI dazA burI thaze. ekavAra zeTha peDhIe gayA te ja samaye mULAe vALaMdane bolAvyo ane caMdanAnuM mastaka muMDita karAvI nAkhyuM. vaLI krodhavaza eka oraDAmAM laI jaI pagamAM beDI nAkhI apazabdo kahI oraDo baMdha karI dIdho. sevakavargane dhamakAvIne kahI dIdhuM ke koIe zeThane kahevuM nahi ane pote piyara cAlI gaI. sAMje zeThe ghera AvIne pUchyuM ke mULA kyAM che? caMdanA kyAM che? mULA mATe javAba maLyo ke piyara gayAM che. paNa caMdanA mATe mauna ! bIje divase paNa eja prazna ane eja mauna. trIjA divase zeThane zaMkA gaI ane dhamakAvIne pUchyuM ke javAba Apo nahitara badhAne chUTA karavAmAM Avaze. tyAre mRtyunA Are UbhelI eka vRddhAe vRttAMta kahI saMbhaLAvyo ane pelA oraDA pAse laI gaI. bAraNuM kholI caMdanAne joIne zeTha hebatAI gayA. arere ! nirdoSa mRgalI jevI kanyAnI A dazA? "vAtsalyamUrti dhanAvaha kSobha pAmIne UbhA rahI gayA. chevaTe dAsIe zeThane kahyuM caMdanA traNa divasanI bhUkhI che. zeThe tarata ja tene oraDAnI bahAra lAvI ubarA AgaLa besADI ane rasoDAmAM bhojananI tapAsa mATe gayA. bhojana mATe kaMI hatuM nahi, pazuo mATe bAphelA aDadanA bAkaLA hatA tene sUpaDAmAM nAkhI tene khAvA ApyA ane jaladI beDIo toDAvavA luhArane bolAvavA gayA. sajaLa nayanavALI caMdanA paganI jaMjIro ane sUpaDAmAM rahelA bAkaLAne jotAM vicAra kare che kayAM rAjakanyAnA lADapAna ane kyAM AjanI caMdanA mATe A sUkA bAkaLA ? chatAM jyAre traNa divase A bhojana maLyuM Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 paryuSaNaparva mahAbhya che to jo koI atithi Ave to prathama tene jamADIne jamuM ane puNyayogya juo ! prabhunuM Agamana ! caMdanA kahe che, "he prabhu Aje mArA dhanabhAgya hINuM che. eTale ucita bhojana ApI zakatI nathI. chatAM A bAkaLA grahaNa karIne mane upakArI banAvo" tapasvI prabhue caMdanA pratye amadaSTithI joyuM. temano mAnasapaTa abhigraha mATe je saMketa aMkita thayo hato te pUrNa thayelo jANI prabhue potAnA hAtha caMdanA sAme prasAryA. prabhune pAraNuM thayuM satya pAtra ane sata puruSano yoga thatAM ja te ja samaye caMdanA paganI jaMjIrothI mukta thaI ane vALa paNa AvI gayA ane paribhramaNanI muktinuM bIja paNa pAmI gaI. te samaye ja caMdanA rAjakanyA vasumatI che tevo ghaTasphoTa paNa thayo. rAjA kahe che have caMdanA mahelamAM raheze paNa caMdanAe pAlakapitA dhanAvahane tyAM ja gALavAnuM nakkI karyuM. indrae dhanAvahane kahyuM bhagavAna mahAvIra jyAre tIrthanI sthApanA karaze tyAre caMdanA prathama sAdhvIpade sthAna pAmaze ane A ja janmamAM mukti pAmaze. prabhunA upasarganI caramasImA ane virAma daDhapaNe bAMdhelA karma bhogavavA to samaya Ave che. teo jayAre tripRSTha vAsudeva hatA tyAre sattAnA madamAM ajJAnavaza zavyApAlanA tapAvelA sIsAno rasa reDAvI tIvrakarma upArjana karyuM hatuM te azAtA vedanIyarUpe A samaye udayamAM AvyuM. te zavyApAla bhavabhramaNa karIne A gAmamAM govALiyo thayo hato. te rAtrie potAnA baLadone prabhunI pAse mUkIne gAmamAM gayo. baLado to dUra cAlI gayA. govALIyo pAcho AvIne baLada vize pUchavA mAMDyo. paNa prabhue javAba nA Apyo. eTale ati AvezamAM AvIne teNe tIra banAvavAnA lAkaDAnA khIlA banAvI prabhunA baMne kAnamAM nAkhIne aMdara evI rIte khosI dIdhA ke baMne bhAga aMdara maLI gayA ane koI kheMcI nA kADhe eTale bahAra no bhAga kApIne cAlyo gayo. prabhu to acala ane aDaga rahyA. zULanA upasarganI vedanA hovA chatAM prabhu to vihAra karIne ApApA nagarImAM siddhArtha nAmanA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparvamahAbhya 47 ------------------- vaizyane tyAM pAraNA mATe padhAryA. siddhArthe bhaktithI vaMdana karIne pAraNuM karAvyuM. tyAM eka vaidya beTho hato te paNa prabhune joIne prabhAvita thayo paNa tene prabhunA caherA para asukha jevuM jaNAyuM eTale mitrane vAta karI. mitre kahyuM tuM barAbara tapAsa kara. vaidya prabhunuM zarIra nihALyuM. eTale khyAla Avyo ke temanA kAnamAM tIkSNa zULa bhoMkI devAmAM AvyA hatA. te baMne kaMI vicAre te pahelAM prabhu to nirapekSa bhAve tyAMthI udyAna tarapha cAlatA jaIne dhyAnamAM pravRtta thayA. puNyavaMtA baMne mitro yogya auSadhi laIne udyAnamAM pahoMcyA ane amuka prakAranA tela vagere nAkhyA pachI vaidya sANasIthI UMDI UtarelI zULone mahAmahenate kheMcI nAkhI. zarIraM pratye nirapekSa tevA prabhuno deha paNa A jUratA pratye eka cIsa pADI UThyo. bhagavAnane ghora upasarga ghaNA thayA temAM zULano upasarga atikaSTadAyaka hato. te pachI upasargono aMta Avyo. dIkSAkALa pachI bAra varSa ane sADA cha mAsa vyatIta thaye bhagavAna mahAvIrane kevaLajJAna thayuM ane prabhu paramAtmApadane pAmyA. kevaLajJAnanI prApti vaDe prabhu ahata thayA. prabhu to nispRha che paNa puNyakarmano udaya teo TALI zakatA nathI, vaLI puNyamAM rokAtA paNa nathI. temano pUrNajJAnAtizaya evo prabaLa hoya che ke temane jagatamAM koI pratibaMdha thato nathI. teo sarvathA apratibaddha hoya che. jagatamAM zrI tIrthaMkara bananArA AtmAonuM vyaktitva adbhuta, asAdhAraNa ane ajoDa koTinuM hoya che. jagatanA jIvamAtra pratyenI temanA haiyAmAM vahetI apAra karuNA temane "tIrthaMkara'nA sarvocca pada sudhI pahoMcADI de che. vi.saM. pUrve 500 varSe vaizAkha sudI 11nA divase bhAratavarSanA e samayanA agiyAra mahApaMDitoe emanA ziSyo sahita kula 4411 puNyAtmAoe bhagavAna mahAvIranA caraNe potAnI jAtane samarpita karI. e samayanA agiyAra mahApaMDito sAthe bhagavAna mahAvIre karelA vArtAlApa gaNadharavAdanA nAme prasiddha che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya bhagavAna mahAvIranI ahiMsA, samatA, anekAMta paddhati ane nayavAdanI paripUrNa dRSTino sahune hRdayasparzI anubhava thayo. jaina itihAsanI A eka camatkArarUpa ghaTanA che. pAvApurIthI 20 mAIla dUra AvelA prAcIna rAjagRhInA itihAsamAM guNazIla caitya (guNiyAjI tIrthamAM A ghaTanA ghaTI hatI. gaNadharavAdanI A ghaTanAmAM agiyAra gaNadharonA cittamAM jJAnI hovA chatAM ghoLAtA zaMzayo mahAvIre kahyA ane eno uttara paNa Apyo. hakIkatamAM e dvArA jaina tattvajJAnanA karma, baMdha, mokSa, puSya, pApa, nAraka, paMcabhUta jIva jevI mahattvanI bAbato aMge vicAra maLe che. AmAM bhagavAna mahAvIranI sarvajJatA pragaTa thAya che. jaina samAjamAM bhagavAna mahAvIra pachI sauthI vadhu jANItuM caritra gaNadharaguru gautamasvAmInuM che. guru gautamasvAmI aneka labdhinA svAmI hatA. dvAdazAMgInA racayitA hatA. prathama gaNadhara hatA ane pacAsa hajAra kevaLInA guru hatA. cAra jJAnanA svAmI hovA chatAM emanAmAM bhArobhAra namratA hatI. aneka vidyAonA pAraMgata ane mAtA sarasvatInA ati priya hovA chatAM anyanI zaMkAnuM nivAraNa karavA mATe potAnA pAMDityano upayoga karavAnA badale bhagavAna mahAvIrane prazna pUchI samAdhAna meLavatA. guru gautamasvAmI jJAnanA mahAsAgara hatA. bhagavAna mahAvIrathI vayamAM ATha varSa moTA hatA ane chatAM potAnA guru samakSa ziSyabhAve satata jijJAsA pragaTa karatA. guruno vinaya, gurunI sevA ane gurunI bhaktino parama Adarza guru gautamasvAmImAM jovA maLe che. guru gautamasvAmI "bhanta' evuM saMbodhana karIne AdarapUrvaka prazna kare ane prabhu mahAvIra "goyam nA saMbodhanathI uttara Ape. bhagavAna punaH punaH kahetA "gautama ! eka paLano pramAda nA kara." gautama e vANIne premapUrvaka dhAraNa karatA. bhagavAna kevaLajJAna pAmyA pachI jyAre vihAra karIne zrAvastI padhAryA tyAre yogAnuyoga gauzAlo paNa tyAM hato. gautamasvAmIe bhagavAnane pUchyuM ke A gauzAlo sarvajJa kahevarAve che te satya che? bhagavAne kahyuM ke, "te maMkhalIputra che, sarvajJa nathI." nagaramAM A vAta pharatI thaI. gauzAlo Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAmya -------------------- krodhe bharAyo ane bhagavAna pAse Avyo ane AvezamAM bolavA lAgyo. "tuM mane gauzAlo kahe che paNa huM gauzAlo nathI. gauzAlo to maraNa pAmyo che. mAruM nAma to udAyamuni che." prabhue zAMtithI kahyuM, "tuM gauzAlo che ane zA mATe asatya bole che?" gauzAlo krodhamAM AvIne bhagavAne apazabdo bolavA mAMDyo. eka ziSya zAMta pADavAno prayatna karyo. to temanA para tejalezyA mUkI. te muni tarata ja tejolazyAthI dagdha thaI samAdhimaraNa pAmyA. bIjA muni bolavA gayA to temanI paNa eja dazA thaI. bhagavAne samajAvavA prayatna karyo, ke "tuM zA mATe mArI pAsethI zIkhelI vidyAno duraupayoga kare che? krodhe bharAyelA gauzAlAe bhagavAna para tejolezyA mUkI, te tejolezyA prabhunI pradakSiNA karI pAchI pharI ane chevaTe gauzAlAnA zarIramAM ja utarI gaI. te zarIre bhayaMkara dAhathI pIDAvA lAgyo ane pIDAnI bUmo mArato pAcho pharyo." potAnI ja tejolezyAthI pIDAto gauzAlo dAhane samAvavA madya pIvA mAMDyo ane nAcavA mAMDyo ane bhAna bhUlI gayo ane asaMbaddha vacano bolavA mAMDyo. tenA ziSyo ciMtAmAM paDI gayA, paNa temane potAnA guru pratye sadbhAva hato eTale vicAryuM ke A temanA nivaNanA cihno che. kaMIka bhAnamAM Avyo tyAre ziSyone kahevA mAMDyo mAro mokSa thavAno che. mArA mRta zarIrane zaNagArajo. hajAro mAnavothI mArI aMtimayAtrA kADhajo ane ghoSaNA karajo ke A gauzAlo A kALano tIrthakara che, te mokSa pAmela che." Akhare sAtamo divasa AvI pahoMcyo. je gauzAlakanA jIvanano aMtima divasa hato. prabhunA darzanathI athavA to game te kAraNe tene pazcAtApa thavA mAMDyo. pazcAtApathI saMtApa thayo ke, arara ! huM kevo adhama ane pApI chuM. meM tejalezyA vaDe be ziSyone maraNane zaraNa karyA. teTaluM ja nahi, mArA guru ane ahaMta evA pUjya prabhune paNa tejolezyA vaDe azAtA pahoMcADI ane ziSyone bhegA karI jAhera karyuM ke, "huM kaMkhalIputra chuM ahata nathI, sarvajJa nathI, meM mArA AtmAne chetaryo che tamane saune paNa avaLA mArge doya che." A pazcAtApathI pIDAIne te maraNa pAme che. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - - - - - - - S0 paryuSaNa parva mahAbhya sAdhanAnI caramakakSAe virAjelA paramAtmA mahAvIranA bhAvajagatanuM tAdRzya darzana karAvatA ghaNAM daSTAMto ApaNane maLI Ave che. karuNAsAgara paramAtmAnA aMtaramAM have arati yA raMtinI koI ja vibhAvanA zeSa rahI nathI. "kalpasUtra' mAM tenA mATe "araIrIvA' zabda prayojAyo che. aratino artha thAya che bhArobhAra aruci. tenA lIdhe jIvanamAM vikhavAda Ubho thAya che. ApaNe sahu eka yA bIjA nimitte nAnA yA moTA svarUpe aruci ke aNagamo pragaTa karIe chIe. A aratinA doSathI mukta thavAno prayatna karIe ane eka samajadArI keLavIe. jo vyakti nirdhAra kare ke je maLaze te tene gamaze ane temAM ja saMtoSa mAnaze to te vyakti AsAnIthI aratithI mukta rahI zake. dareka paristhiti kudarate Apelo upahAra che: "kudarata eTale karmasattA'. kudarate ApaNA mATe je paristhiti sarjI hoya ene sadAya bheTa tarIke svIkAravAnI sajjatA ApaNe dharavI joIe. bhale ne e paristhiti anukULa hoya ke pratikULa. tenAthI manaH sthiti badalAya che ane temAMthI bahAra nIkaLavAnuM satya maLe che. paryuSaNano paryAyavAcaka zabda che, "paryuzamanA." paryuzamanano artha thAya che viSayo ane kaSAyonuM upazamana karo. jayAM jayAM Asakti hoya tyAM tyAM viSayo (apekSAo) aneka kaSAyo duHkha kaleza) kaSa eTale saMsAra ane Aya eTale vRddhi. arthAt jenAthI saMsAranI vRddhi thAya ane janma - maraNanI paraMparA cAlyA kare te kaSAya' hoya. anAsakta bhAve jIvavAno artha prasanna AtmAnuM anuzAsana che.' "AtmArUpe huM ekalo ja chuM, koIpaNa vyakti-vastu mArI nathI ane huM paNa koIno nathI. jJAna-darzana-cAritrathI yukta A eka mAro AtmA ja zAzvata che. bAkI zarIra - svajana - saMpatti vagere tamAma padArtho bAhya bhAvo che. e saMyogavaza mane maLyA che ane saMyoganuM RNa pUruM thatAM mArAthI dUra thaI javAnA che." Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 51 krodhanA sAta svarUpa che. AjathI hajAro varSa pUrve kSamAno mahimA karatA jainadarzane krodhanA kaSAyane barAbara oLakhI, krodhanI ghaNI UMDI samIkSA karI che. krodha koIpaNa rUpe mAnavInA manamAM pragaTa thAya che. tenuM paheluM svarUpa dveSanuM che. dveSa vyaktinA mananI duniyA ane tenAM sukhane saLagAve che. krodhanuM bIjuM svarUpa gusso che. gussAthI mANasa vagara vicAryuM bolI nAkhe che athavA karI nAkhe che. pachI tene pArAvAra pazcAtApa thAya che. krodhanuM trIjuM svarUpa mAnavIne aMdha banAvI de che. krodha mAnavIne svahita pratye aMdha banAve che. krodha karanAra vyakti potAnA manane ja nahi paraMtu AsapAsanA samagra vAtAvaraNane kaluSita karI nAkhe che. cothuM svarUpa che vyaktinuM aMgata patana. A krodhanA lIdhe vyakti pote ja patanazIla banIne potAne ja haNe che. pAMcamuM svarUpa che gRhajIvanano krodha. ekavAra gujarAtanA maMtrI tejapAle anupamAdevI 52 krodha karyo kAraNa ke patnIe kahyuM ke teno pati vAsI khAya che. paNa jyAre tejapAlane teno artha samajAyo ke patnI kahevA mAMge che ke teo gayA bhavanA puNyothI kamAI khAya che, paNa navA puNyo karato nathI. tyAre temanA pazcAtApano pAra rahyo nahi. chaThThuM svarUpa te jIvahatyA che, je AcArya haribhadrasUrinA jIvanamAM joI zakAya che. potAnA be ziSyone haNanArA 1444 virodhIone ukaLatA telamAM taLavA mAMgatA hatA paraMtu jyAre sAdhvI yAkinI mahattarAe emane A hiMsAthI rokyA tyAre tenA prAyazcitarUpe temaNe 1444 graMthonI racanA karI. krodhanuM sAtamuM yuddha che je bharata - bAhubalinA yuddhamAM jovA maLe che. krodha eka taraMgarUpe manamAM praveze che ane pachI mahAsAgara banIne mANasane gherI le che ane gussAmAM nAnakaDA bIjamAMthI moTuM vaTavRkSa banI jAya che. mATe ApaNe sau (sahu) A pAvana parva nimite ApaNI aMdara AvatA krodha, dveSa, gusso, Aveza ane aniSTa bhAvane rokIe ane sAcI kSamA tarapha gati karIe. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 paryuSaNa parva mahAbhya ---------------- rati eTale harSa-AnaMda yAvatu khuzI. paraMtu e khAsa samajIe ke jainadarzana prasannatA ane sahaja AnaMdanuM prakhara puraskaratA che. prabhu pUjananuM sauthI prathama phaLa ja prasannatA darzAvyuM che. jaina dRSTibiMdune darzAvatI yathArtha paMkti che : jIvana khullI kitAba joIe.... cahero gulAbanI chAba joIe.... gulAbanI chAba jevA caherAno artha koIpaNa kAraNa vagaranI sAhajika - svAbhAvika gulAba puSpa jevI prasannatA. AsaktithI sarjAto harSa athavA kheda baMne dUra thAya tyAre sahaja prasannatA pAMgare. prabhu mahAvIranA bhAvajagatanuM nirUpaNa karatI "kalpasUtra' zreNImAM eka bIjuM sUtrakhaMDa che. "mAyAmRSAvAda". mAyAmRSAvAda eTale daMpUrvakanuM, kapaTapUrvakanuM asatya bhASaNa. prabhu mahAvIranA sAdhanAnA samayanI Atmika zreSThatA darzAvatA A sUtramAM kula paMdara bAbato che ane temAM phakta "mAyAmRSAvAda' nAme eka ja doSa asatya bhASaNa saMbaMdhI darzAvAyo che. jyAre AnA karatAM jarA bina zailI aDhAra sthAnakonA sUtramAM jovA maLe che. jaina zramaNa-zramaNI "saMthArA porasi" nAme sUtra dvArA je aDhAra pApasthAnakothI mukta thavAno upakrama Adare che ane dareka jaina ArAdhaka gRhastha pratidina pratikramaNa sUtra dvArA je aDhAra pApa sthAnakonA jANatAM ajANatAM thayelA sevananI hRdayapUrvaka kSamApanA che temAM traNa pApasthAnako A pramANe che. (1) mRSAvAda (2) mAyA (3) mAyAmRSAvAda. mRSAvAda arthAt asatya bhASaNa je pApabaMdha karanAra bhayaMkara tattva che. mAyA arthAt daMbha para azubha karmabaMdha karanAra bhayaMkara tattva che. paraMtu A benI sarakhAmaNImAM "mAyAmRSAvAda nAme satva atyaMta bhayaMkara ane dArUNa nukasAnI karanAra pApasthAnaka che. kAraNa ke temAM eka sAthe babbe pApasthAnakanuM saMyukta sAmarthya bhaLe che." Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya mAyAmRSAvAdanA vyAvahArika nukasAno paNa bahu kharAba che, jema ke AvI vyakti AgaLa jatAM vAraMvAra daMbhapUrvakanA juThANAM uccAravAnI Adatano bhoga bane che. ApaNane khudane keTalIkavAra evI vyakti sAthe panAro paDyo hoya che je koIpaNa kAraNa vagara hAlatA ne cAlatA siphatapUrvakanA juThANA calAvatI hoya. AnuM kAraNa mAyAmRSAvAdano prabhAva tenA para hoya che. bIjuM nukasAna che aviznavIyatA. vyakti game teTalI saphAIthI jUThuM bole paNa kyAreka to e chatuM thaI jAya che. te uparAMta mAnasika azAMti - udvega - ajaMpo vagere mAyAmRSAvAdanA pratyakSa nukasAno che. ApaNe A mAyAmRSAvAdathI thatA pApamAMthI mukta thavAno prayatna karIe. bIjA traNa bhItaranA kaSAyo mAna - mAyA ane lobha che. A evA guNa (kaSAya) che ke mAnavInuM mana kaSAyathI bhareluM hoya ane bahArathI paropakArI hovAno dekhADo karato hoya. vaLI A kaSAyonI vyaktine potAne jANa nathI. potAnI Atma-prazaMsAthI phulAyA kare che ane sattA ane saMpatti maLe eTale amaryAdita banIne aneka aniSTo sarje che. emAMthI mukta thavAno prayatna karavo te Atmadharma che. satya eka che, paraMtu tenA svarUpa aneka hoI zake che. e svarUponuM judI judI apekSAe darzana karAvavuM te anekAMtavAda che. mAnavInA vicAramAM paNa anekAMtavAdanuM pravartana che. anekAMtavAda kahe che ke potAnA maMtavyonuM taTasthatAthI ane virodhIonA maMtavyonI AdarapUrvaka vicAraNA karavI joIe. anekAMtamAM be zabdo rahelA che. eka che aneka ane bIjo che aMta. anekano artha adhika thAya che ane aMtano artha dharma ke daSTi thAya che. koIpaNa vastutatvanuM bhinna dRSTie paryAvalocana karavuM te anekAMta che. AnA mATe aMdha-hastI nyAyanuM udAharaNa ApavAmAM Ave. sAta AMdhaLA mANaso hAthIne sparzIne eno AkAra jANavAno prayatna kare che. kAna pakaDanArane e hAthI sUpaDA jevo lAge che, paga pakaDanArane thAMbhalA jevo to pUMchaDI pakaDanArane doraDA jevA lAge che. paraMtu mahAvata A badhA jane Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ST paryuSaNaparva mahAbhya hAthathI sparza karAvIne hAthInA samagra AkArano khyAla Ape che. A rIte hAthInA khaMDadarzanane badale enuM akhaMDa darzana karAvanAra mahAvata te anekAMtavAda che. jagatanI moTAbhAganI laDAI "mAruM ja sAcuM" evA haThAgrahanA kAraNe ja thAya che. bIjAnI vAtane paNa sAMbhaLo ane bIjAnA daSTibiMdune paNa jANo tevuM anekAMtavAda kahe che. satya eka che paNa tenuM svarUpa aneka hoI zake che. eTale potAnuM mamatva choDIne anyamAM je satyano aMza hoya te tAravI zakaze to jagatamAMthI khoTo saMgharSa cAlI jaze. mithyAtvanI sAthe "zalya' zabda joDAyo che. zalya eTale UMDo utarI gayelo tINa kAMTo. pagamAM zalya khUMpI jAya ane je pariNAmo Ave evAja pariNAmo AtmAmAM mithyAtvazalya khUMpI jAya tyAre Ave che. (1) pagamAM zalya khUMpelo hoya to vyakti AgaLa vadhI nA zake. evI ja rIte AtmAmAM mithyAtva zalya hoya to e mokSanA mArge AgaLa vadhI zake nahi. (2) pagamAM jo zalya hoya to satata pIDA sarjAyA kare - duHkha thayA kare. tevI rIte AtmAmAM jo mithyAtvazalya hoya to satata saMsAra duHkhanI paraMparA sarjAtI rahe kema ke mithyAtvazalya mITe nahi tyAM sudhI mukti asaMbhava che. (3) pagamAMthI zalya dUra thAya pachI TUMka samayamAM ja pagamAM zAtAno zAMtino anubhava thAya barAbara te ja rIte AtmAthI mithyAtvazalya dUra thAya eTale siddhisukhano anubhava thAya. ApaNe prayatna karIe AtmAmAMthI mithyAtvazalya dUra karavAmAM saphaLa nIvaDIe. tenA mATe saMvatsarinA puNyadine samagra sRSTinA sarve jIvo sAthe aMtaHkaraNapUrvaka kSamApanA karIe. temAM paNa je jIvo sAthe saMgharSa thayo hoya temanI sAthe ja vizeSarUpe kSamApanA karIe. pachI bhalene te saMgharSamAM ApaNo tasubhAra paNa vAMka nA hoya. bhalene sAmenA jIvane ApaNI sAthe kSamApanA karavAmAM koI rasa nA hoya. to paNa kSamApanAno bhAva rAkhIe to ja saMvatsari mahAparvanI sAdhanA sArthaka thAya. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAsya - dareka dharma e kSamAno ocho ke vadhAre paNa svIkAra to karyo ja che paNa jainadharmamAM tenI vizeSatA ghaNI che. temAM je vyakti para krodha thayo che tenI samakSa jaIne kSamA mAgavAnI che. kyAMka kyAMka koI bhUla thaI hoya athavA koIne dubhAvyA hoya to maMdiranA ekAMtamAM ekalA prabhu athavA guru samakSa kSamA mAgavAmAM Ave che. AnAthI evuM paNa bane ke jenI para krodha thayo hoya athavA mana dubhavyuM hoya tene ApaNA pazcAtApa vize jANa thatI nathI. jyAre jainadharmamAM e ja vyakti pAse bhUlanI kSamA mAgavAnuM kahyuM che jenAthI aham ogaLe che. A kSamA mAgavAthI vyaktinA hRdayamAM rahelI veranI gAMTha khUle che. kharekhara to bhUla thavAnuM mULa tapAsavuM joIe ke jenA kAraNe krodha ane vera udbhave che ane tenuM nirAkaraNa karavuM joIe. jainadharmamAM tIrthakarane paNa kSamAzravaNa kahevAyA che. "khAmemi savva jIve salve jIvA khamatuM re mittI e savya bhUesa vera majha na keNaI." huM dareka jIvone emanI bhUla badala mAphI-kSamA ApuM chuM, dareka jIvo mane mArI bhUla mATe kSamA Apo. sRSTinA sarva jIvo sAthe mAre maMgalamaya maitrI saMbaMdha che, ekapaNa jIva sAthe mAre verabhAva nathI." pahelI paMkti "khAmemi .."no artha che, huM sarva jIvone emanI mArA pratyenI bhUlonI kSamA-mAphI ApuM chuM." AvuM te ja vyakti kahI zake che ane karI zake che jenAmAM krodhano guNa zamI gayo che. jenAmAM krodha hoya te AvuM nA karI zake. mATe prathama paMkti krodha zamananI sUcaka che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 paryuSaNa parva mahAbhya bIjI paMkti, "satve jIvA...."no artha che. "mArI bhUlonI huM sarva jIvo pAsethI mAphI-kSamAnI yAcanA karuM chuM." AvuM te ja kahI zake che jenAmAMthI garva dUra thayo hoya ane namratA vikAsa pAmI hoya. bAkI abhimAnI vyakti na to bhUla kabUla kare, na to tenI samakSa kSamA mAge. mATe A paMkti abhimAna ogaLavAnI sUcaka che. trIjI paMkti "mittI me ...."no artha thAya che. "mAre dareka jIvo sAthe zuddha ane sAcI maitrI saMbaMdha che." AvI bhAvanA te ja vyakti keLavI zake ke jene koI jIva sAthe dago - prapaMca - mAyA - chetarapiMDI nA rAkhI hoya. mAyA (kapaTa) ane maitrI vacce koI meLa nathI tema A paMkti sUcave che. cothI ane aMtima paMkti, "vare majajha...."no artha che ke mArA aMtaranA koI khUNethI koIpaNa jIva sAthe verano lezamAtra saMzaya nathI." veranA saMgraha mAtranA nAzanI A vAta upalakSaNathI padArtha mAtranA saMgrahanA nAzanI ghotaka che. zAstramAM dainika, pAkSika, cAturmAsika ane sAMvatsarika ema kSamApanAnA mukhya cAra prakAra batAvyA che. jo traNa prakAre kSamA karavAnuM mUkI javAya to sAMvatsarika kSamApanA dareka vyaktie avazya karavI joIe. jainadharmamAM kSamA mAtra mAnava saMbaMdho pUratI maryAdita nathI. paraMtu samasta jagatane AvarI le che. vaLI kSamA mAganAra ArAdhaka che. kSamApanAthI pApamaya vicAro ane azuddha AcAro nAza pAme che. karmanI pATI cokhkhI thAya che. A rIte Atmazuddhi dvArA Atmasiddhi prApta thAya che. A saMvatsari parva nimitte varSabharanA jANatAM-ajANatAM thayelA veravirodhanI paraspara kSamA mAgIne tene mithyA karIe. bhaviSyamAM AvI bhUla nA thAya tevI kALajI rAkhIe. kSamApanA parvano A ja sAra che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya ------------------" hakIktamAM to pahelI kSamA ApaNe ApaNA zuddha svarUpI AtmAnI mAgavAnI che. bhagavAna mahAvIre kahyuM che ke nAnakaDI, goTalImAM jema AMbAnuM vizALa vRkSa samAyeluM che tema AtmAmAM paramAtmA chupAyelo che. paNa ApaNe hajI AMbAnA vRkSa athavA to AzramaMjarI rUpe mahoryA nathI. hajI bhUmimAM e ja goTalI svarUpe karma rasathI malina, kaSAyothI gherAyelA, doSothI bharelA goTalI jevA ja paDyA chIe. mATe Aje bIjAnI pachI paNa pahelAM ApaNA AtmAnI paNa mAphI mAgIe ke mane kSamA karaje. kAraNa ke huM sadaiva tArAmAM vaselA dayA, zAMti ane pavitratAnI upekSA karuM chuM. tArA upara eka pachI eka karmanA AvaraNa oDhADato gayo chuM ane pariNAme te AtmA ! tArA zuddha svarUpathI huM ghaNo dUra cAlyo gayo chuM. Ama pahelI kSamA potAnA AtmAnI mAgavAnI ane pahelo nizcaya tenI samIpa javAno karavAno. enA mATe mana - vacana - kAyAthI sAco puruSArtha joIe. jJAna - darzana - cAritranI keLavaNI joIe to ja pUrNa zAMta svarUpanI prApti thAya. kSamA ApoApa thavI joIe. bIjAne kSamA ApatI vakhate ahaMkArano koI sparza thavo nA joIe. hakIkatamAM kSamA e saMvAda che. A kSamA bhale sahaja gaNAtI hoya paNa ApavI ghaNI muzkela che. jIvananI kSaNe kSaNamAM kSamA vaNAI jAya e ja sAcI kSamA ! Ama paryuSaNa parvanuM hArda sAMvatsarika kSamApanA che. jIvanI e khAsiyata che ke jo te jAgRta nA rahe to ghaDIkamAM pramAdI ane malina banI jAya. Atmazuddhi te satata karavAnuM kArya che. paryuSaNa parva e mATenA puruSArthane prere che. parvanuM jo Ayojana nA hoya to game te mANasa game teTaluM sAruM kArya kare to paNa eno sAmAjika prabhAva bahu paDato nathI. aneka mANaso eka sAthe AvA kAryamAM joDAya che tyAre teo paraspara ekabIjAne preraka bane che ane teno sAmAjika prabhAva ghaNo moTo paDe che. dharmanI ArAdhanA dAna, Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 paryuSaNaparva mahAtmya zIla, tapa ane bhAva e cAra prakAre karavAnI kahI che. dareka potAnI zakti ane ruci anusAra eka yA bIjA prakAre temAM pravRtta thaI zake che. tethI ja paryuSaNaparva e tyAga ane saMyama, dAna ane dayA, prAyazcita ane pratikramaNa, maitrI ane kSamA, tapa ane samatA, bhakti ane bhAvanA dvArA AtmAno prakAza prApta karI muktinA paMthe vicaravAnuM amogha parva che - parvAdhirAja che. OYYYYYYY Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya gajasiMha rAjAnI kathA 59 prathama paryuSaNaparva mahAtmya koNe kahyuM che ? koNe pUchyuM che ? koNe sAMbhaLyuM che ? tenA saMdarbhamAM zrI maddupadeza ratnakoSa nAmanA graMtha anusAra parama tIrthaMkara zrI mahAvIrane zuddha bhAva sahita mana-vacana-kAyAthI namaskAra karIne guruparaMparAdikathI sAMbhaLelI paryuSaNaparvanA anukrama anusAra prathama A kathA Ape che. jaMbudvIpanA bharatakSetramAM magadhadezanA rAjA, botera kaLAnA jANakAra, zreNika rAjA rAja kare che. temanI satyazIla, guNavAna ane jainadharmane zobhAvanArI celaNA nAme rANI che. vanapAlaka zreNika rAjA samakSa AvIne atyaMta AnaMdathI jaNAve che. "mahArAja ! tamArA puNyanA udayathI vaibhAra parvata upara zrI vIra bhagavAna samavasaraNe birAjyA che." zreNika rAjA sAMbhaLIne te dizAmAM vaMdana kare che ane parivArane laIne nagaranA loko sAthe zrI vIra bhagavAnane vaMdana karavA jAya che. prabhune vaMdana karIne, zrI gautama gaNadharane namana karI yathAsthAne bese tyAre bhagavAna dezanA ApatA hatA. bhagavAna, jeno aMta nathI evI saMsArarUpa aTavI vize dezanA Ape che ke manuSya janma pAmavo durlabha che, je ApaNe pAmyA chIe. eTale dharma vize udyama karIe ane saMsArarUpI samudramAM dharmarUpI vahANa calAvavA samartha banIe. dezanA pachI zreNika rAjA bhagavAnane dharmanI ArAdhanA kevI rIte karavI te vize pUche che. bhagavAna caturvidha saMgha maLIne karavAnA kartavyo kahe che tene ahIM agiyAra dvArA kahyA che. tyAra pachI rAjA sarvathI moTA vArSika paryuSaNaparvano mahimA kevo che ? tema bhagavAnane pUche che. tyAre bhagavAna kahe che, "he, pRthvInAtha ! paryuSaNaparvano mahimA kahevA mATe huM paNa asamartha chuM. jema koI meghanI dhArAnI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ C0 paryuSaNa parva mahAbhya kalpanA karI zake nahi, AkAzanA tArAnI saMkhyA karI zake nahI, gaMgAnadInA kAMThAnI retanI saMkhyA karI zake nahi, mAtAnA snehanI tathA gurunA hitopadezanI saMkhyA karI zake nahi tevI rIte paryuSaNa parvanA mahAbhyanI saMkhyA paNa karI zakAya nahi." sarva parvomAM adhika moTuM paryuSaNa parva che. jema guNamAM vinayaguNa, vratamAM brahmacaryavrata, niyamamAM saMtoSa, tatvamAM samakti, maMtramAM paMcaparameSThi (navakAra), tIrthamAM zatrujya tIrtha, dAnamAM abhayadAna, ratnamAM ciMtAmaNI ratna, rAjAmAM cakravartI, kevaLImAM tIrthakara zreSTha che tema sarva parvomAM paryuSaNaparva zreSTha che. eTale ja A parvanI uttama rIte ArAdhanA karavAnuM kahevAmAM AvyuM che. jema dharma vinA manuSyano janma niSphaLa tema vArSika paryuSaNanI ArAdhanA vagara zrAvakano dharma paNa niSphaLa jANavo tema kahyuM che. - zreNika rAjA paryuSaNa parvanuM mahAtya sAMbhaLyA bAda pUche che, " jinendra, pahelAM A paryuSaNaparva koNe samyaka prakAre ArAdhyuM che? tenA thakI kevA phaLa pAmyA che ? tyAre bhagavAna gajasiMha rAjA vize eka kathA kahe che. te kathAno sAra A pramANe che. bhagavAna kahe che ke gajasiMhe rAjAne zubha matie vidhi sahita paryuSaNa parva ArAdhavAthI ati moTA phaLarUpe rAjA tIrthaMkara padavI pAmyo che." A jaMbudvIpamAM bharatakSetranA dakSiNabhAgamAM jayasiMha nAmano rAjA rAjaya kare che. A nyAyI rAjAnI lakSmI jevI kamalA nAmanI paTTarANI che. A rAjAno sumati nAmano pradhAna sarvaguNanI samRddhi sahita utkRSTa arihaMta dharma pALe che. te maMtrIzvara svAmInA kArya pratye niSThAvAna che. eka divasa rANIe rAtrinI niMdrAmAM ujjavala airAvata hAthI tathA kesarIsiMha e be svapnAmAM potAnA mukhamAM pravezatA dIThA. teNe jAgIne rAjAne svapna vize vAta karI. tyAre rAjAe kahyuM tamAre rAjya dhuraMdhara guNavaMta evo putra thaze. rANI khUba harSa pAme che. ane nava mAsa pUrNa thayA bAda zubha muhUrta putra ratnane janma Ape che. rAjAe paNa putra janmotsava karI svapnanA yathArtha guNa svarUpe gajasiMha kumAra evuM nAma ApyuM. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya kumAra ATha varSano thayo eTale pitAe adhyApaka guru pAse bhaNavA besADyo. kumAra paNa thoDAja samayamAM botera kaLAmAM nipuNa thayo ane dharma, artha, kAma e traNa vargano jANakAra thayo. te yauvanAvasthAmAM nipuNatA prApta karIne kumArapada bhogavato hato tyAre eka suthAre videzathI rAjAnI sabhAmAM AvIne anupama kASTamaya mo2 rAjAne bheTamAM ApyA. rAjA khUba AnaMda pAmyo. paNa te bolI UThyA, ke A mora jIvaMta hoya to keTaluM zreSTha kahevAya ! e sAMbhaLI suthAre kahyuM ke : he rAjana ! dhArApura nagaramAM eka brAhmaNa che te saMjIvanI ane gaganagAminI evI be vighAmAM siddha thayelo che. te sAMbhaLI rAjAe dUta mokalIne te brAhmaNane teDAvyo. dUta sAthe te brAhmaNa Avyo. rAjAe tenuM bahumAna karyuM. rAjAnA kahevAthI brAhmaNe eka yaMtra lakhI (tAmrapatra para lekhelo maMtra) moranA kaMThe bAMdhyo. tenAthI mora sajIvana thaI AkAzamAM sarvanI sAthe yuddha karavA mAMDyo. kaMTha parathI yaMtra choDI nAkhIe eTale mora pAcho kASTano nirjIva mora banI jAya tema kahyuM. rAjAe te mora kumArane ramavA ApI dIdho. 61 kumAra paNa mora upara besIne vanamAM vividha prakAranI krIDA karato sukhethI rahe che. eka divasa rAtre jyAre kumAra nidrAmAM hato tyAre eka strI madhyarAtrie rUdana karatI hatI. te sAMbhaLIne kumAra jAgI jAya che ane vicAre che A strInuM duHkha mAre bhAgavuM joIe. ema vicArIne kumAra nagaranI bahAra smazAnamAM jyAM pelI strI vilApa karatI hatI tyAM gayo ane srIne pUchyuM ke tame zA mATe raDo cho te mane kaho to huM tamAruM duHkha dUra karuM. te sAMbhaLIne pelI strI bolI, "mAro pati zULI upara che. te ghaNo bhUkhyo che paNa zULI ghaNI UMcI che eTale tene khavaDAvavA huM asamartha chuM mATe raDuM chuM. kumAre kahyuM ke "he bhadre ! mArA skaMdha upara caDhIne tArA patine bhojana karAva." A sAMbhaLI srI kumAranA skaMdha para beThI ane zULI para rahelA zabanuM bhakSaNa karavA mAMDI. pAchI mukhethI kalakala ane bacabaca zabdonA uccAra karatI hatI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 paryuSaNaparva mahAtmya eTale kumArene khyAla AvI gayo ke A to vyaMtarI che. eTale teNe hAthapaga pakaDIne jamIna para pachADI ane tenuM nAka kApI nAkhyuM. vyaMtarI tyAMthI to tarata nAThI paNa tene kumAra para ghaNo krodha Avyo ane vicAryuM ke jeNe mAruM nAka kApyuM tene huM paNa duHkha ApuM. Ama manamAM dhArIne vyaMtarI kumAranuM rUpa dharI nagaramAM jaI rAjAnA darabAramAM peThI. pachI aMtaHpuramAM jaI rANI sAthe kAmakrIDA karavA mAMDI. rAta patI ane rAjA jAgyo. teNe kumArane rANI sAthe viSayakrIDA karato joyo. rAjAe atyaMta krodhamAM AvIne tene mAravA mATe khaDaga lIdhuM. e joIne vyaMtarI eja rUpe tyAMthI nAsI gaI. rAjAne khyAla Avyo nahi ke A vyaMtarI che. eTale rAjAe maMtrIdharane teDAvIne kumAranuM vRtAMta kahIne tene mArI nAkhavAno hukama karyo. maMtrIdhare rAjAne samajAvavAno ghaNo prayatna karyo paNa rAjA mAnyo nahi eTale AjJA mAthe caDAvI. kumAra paNa savAra thatAM smazAnathI cAlyo Ave che. tene vyaMtarIe karelA kapaTanI jANa nathI. rastAmAM maMtrIzvara sAmo maLe che ane kahe che ke "rAjAe tamArI hatyA karavAnI AjJA ApI che. paNa kema te huM jANato nathI." kumAra kahe che ke to pachI vilaMba zAne ? vahelAmAM vahelI take teno amala karo. maMtrIzvara samayanI kaTokaTI samajI kumArane dezAMtara javA mATe samajAve che. kumAra maMtrIzvaranI AjJA mAnIne kASTanA mayUra para ArUDha AkAzapaMthe nIkaLI paDyo. koIka vanamAM siddhapuruSa rahetA hatA tyAM AkAzamAMthI nIce utaryo. kumAre siddhapuruSane namaskAra karyA ane pUchyuM. "tame ja rasasiddhi karo cho ?" siddhapuruSe hA pADIne kahyuM. temanI pAse gurudatta rasasiddhi vidyamAna che. paNa gurue Apela rasasiddhi karavA icchuM chuM to paNa thatI nathI. tyAre kumAre kahyuM ke, "he siddhapuruSa tame tamArI dRSTie rasasiddhi karo." siddhapuruSe tema karyuM eTale tarata ja kumAranA prabhAva thakI rasasiddhi thaI. eTale khuza Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya ----------- thaIne te siddhapuruSe kumArane suvarNa ApavA mAMDyuM. kumAre nA pADI ke tene suvarNanI icchA nathI. eTale siddhapuruSe be vidyA ApI. temAM eka vidyA thakI jalano vistAra pamAya ane bIjI vidyA thakI koIpaNa zastra aMge lAge nahi. A be vidyAnuM grahaNa karIne kumAra AkAzamArge cAlyo. AgaLa cAlatAM cAlatAM teNe eka suMdara zUnyanagara joyuM. kutUhalathI kumAra AkAzamAMthI nIce Utaryo. tyAM UtarIne teNe rAjabhavanamAM praveza karyo. tyAM teNe cAra devAMganA jevA rUpa ane guNavALI kanyAo joI. teNe AzcaryapUrvaka A kanyAone pUchyuM, "tame kema zUnyanagaramAM raho cho? A nagara konuM che?" kanyAoe javAba Apyo ke A AnaMdapura nAme pATaNa che, teno narasiMha nAme rAjA che. tenA eka devaratha bIjo dAnava evA be putro che ane cAra putrIo nAme devasuMdarI, surasuMdarI, ratnasuMdarI ane ratnAvatI che. A rIte rAjya sukhethI cAlatuM hatuM. ekavAra rAjA upavanamAM gayA hatA tyAM temaNe ekatApasa joyo. rAjAe tApasane ghera bhojana mATe AmaMtraNa ApyuM. te AvIne bhojana karato hato tyAre cAre kuMvarIo tene jovA AvI. A cAra kuMvarIo joIne tApasanI najara bagaDI. rAjAe joyuM ke tenI najara lolupa thaI che eTale sevakone bolAvIne tene bahAra kaDhAvyo. to paNa duSTa manathI te tApasa rAtrie pAcho Avyo. rAjAe khaDjha laIne tene haNI nAkhyo. te tApasa tapanA prabhAvathI smazAnamAM rAkSasa thayo. ane pUrvanuM vera yAda karIne ahIM AvIne ghaNo utpAta macAvyo che. vaLI ochuM hoya tema rAjAne haNIne pote rAjabhavanamAM rahe che. enAthI trasta loko potAnA gharo ane samRddhi choDIne nagaramAMthI nAsI gayA che. phakta amane cAra bahenone teNe aMtaHpuramAM rAkhI che. A vAta karIne kanyAo pUche che, "he kumAra, rAkSasa hamaNAM bahAra bhakSyane arthe gayelo che, teno AvavAno samaya thayo che chatAM ame tamAruM, rakSaNa mAgIe chIe. ame tamane amArA A bhavanA svAmI mAnIe chIe paNa rAkSasanA bhayathI tamane ahIM rahevAnuM ane kevI rIte kahI zakIe?" Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 paryuSaNaparva mahAtmya kumAra kahe che, "he kanyAo mane rAkSasano bhaya nathI kAraNa ke mArI pAse siddha vidyA che. eTale gharamAM huM guptapaNe rahIza jyAre rAkSasa Ave tyAre tame ene snAna karAvatA ho tevo prapaMca karIne tene AMkho tathA aMganA laTakAM karIne lobhAvajo. tyAre huM rAkSasane pakaDIza." thoDIvAramAM rAkSasa Ave che. kanyAo hasatI hasatI rAkSasane snAnaarthe besADe che ane taka joIne kumAra pAchaLathI AvIne tene bAMdhIne tenI upara caDI bese che. rAkSasa vinavaNI kare che ke "he dhIra puruSa mane choDI de. tAruM sAhasa ane dhairyane joIne huM saMtuSTa thayo chuM. mATe je varadAna mAMge te ApuM." kumAre kahyuM ke jo te nagara choDIne vanamAM rahevA jAya to tene choDI de, nahitara nahi choDe. rAkSasa sAMbhaLIne vanamAM nAsI jAya che. pachI kumAre cAre kanyAonuM pANigrahaNa karyuM ane devastha ane dAnava e be sALAone potAnA nagaramAM teDAvI moTAne siMhAsane besADyo ane nagaranA lokone paNa teDAvIne tyAM pahelAMnI jema ja sthAyI karyA. pachI thoDA divasa rahIne rAjA devarathanI rajA laI, cAra strIo tathA pote ghoDA para besIne AnaMdapura tarapha cAlyA. rastAmAM bAra yojananI aTavI (vana) AvI. temAM praveza karIne cAlatA cAlatA saMdhyAkALa thayo eTale eka vRkSanI nIce ArAma karavA rahyA. cAra strIo sUI gaI ane kumAra hAthamAM khaDga laIne jAgato rahyo. te samaye be vidyAdharI vimAnamAM besI AkAzamArge jatI hatI. temaNe kumArane joyo ane tenA para moha pAmI. eTale kumArane prapaMcathI niMdrAmAM suvADI vaitADhya parvata para apaharaNa karIne laI gaI. A bAju aTavImAM cAre strIo jAgI ane potAnA svAmIne joyo nahi. vanamAM ghaNe ThekANe kumArane zodhyo. paNa kyAMya te dekhAyo nahi. pachI cAre strIo haiye dharapata rAkhI ghoDA upara caDhI. kumArano ghoDo sAthe laI aTavInI bahAra nIkaLI dazarathapura nagare gaI. te nagaramAM dharma ane nIti vagarano anyAyI saMjJaka nAmano rAjA rAjya kare che. te pApabuddhi ane parastrI pratye Asakta che. te gokhamAM beTho beTho nagaramAM jue che, tyAM cauTAmAM cAra strIone ghoDA sahita joIne moha pAme che. eTale A duSTa rAjA sevakone mokalI cAre strIone teDAvI aMtaHpuramAM nAkhe che. Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya rAjAne A kRtya mATe maMtrIzvara tathA zreSTha puruSo ane uttama nagarajano ghaNA prakAre vAre che. paNa atyaMta kAmavaza avasthAmAM te koInuM sAMbhaLato nathI. cAreya strIo potAnA zIyaLanA rakSaNa mATe paMcaparameSThinuM dhyAna dharIne zAsanadevInuM smaraNa karatI hatI. temanA puNyanA prabhAvathI zAsanadevI pratyakSa thaI cAre strIone kahe che. "he putrIo, tame viSAda nA karo. tamAro svAmI kSemakuzaLa che paNa vidyAdharIoe tenuM apaharaNa karyuM che. AjathI trIsamA divase prabaLa sainya ane rAjalakSmI yukta tamArI saMbhALa levA Avaze." Ama kahI cAre strIonA gaLAmAM prabhAvika hAra nAkhI zAsanadevI potAnA sthAnake gaI. cAre strIo potAno pati pAcho Avaze ema jANI harSa pAmI ane hArane kaMThamAM paherI zIyaLanI rakSA kAje dharmadhyAnamAM rahetI hatI. evA anyAyI rAjA tyAM Ave che. ene kAmakrIDAnA vacano bolato bolato jevo sIo pAse Ave che tevo hAranA prabhAvathI aMdha banI jAya che. pharI pAcho kSaNikavAra pachI Ave che pAcho aMdha bane che. Ama traNavAra prayatna kare che paNa niSphaLa jAya che. pachI nirAza thaIne aTakI jAya che. A bAju gajasiMha kumArane je vaitADhya parvata upara vidyAdharIo laI gaI hatI teNe kumArane potAnA bhavanamAM saMtADIne rAkhyo hato. pachI soLa zaNagAra sajIne pote ApelI avasvAbhinI niMdrA pAchI laI kumArane jAtajAtanI ceSTAo karIne jagADe che. - kumAra jAgIne A strIonI ceSTA joIne manamAM vicAre che, "zA kAraNe aTavImAMthI mAruM apaharaNa karyuM haze ?" vaLI A konuM nagara haze? konI A strIo haze ? A strIo AgaLa mAruM zIla kevI rIte raheze? paraMtu mAruM brahmavrata nizcala raho" ema dhArIne kumAra mauna rahe che. vidyAdharIo to kAmacaritramAM nipUNa che kumArane AliMgana ApIne kahe che ke, "he kumAra ! ame beu tamArI strIo chIe tamArA darzana karIne amAro kAma samudra uchaLyo che mATe amArI kAmalIlAnI icchA pUrNa karo. paNa jenuM Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66. paryuSaNaparva mahAbhya --------------- citta nirviSaya che tevA kumAra kaMI ja bolatA nathI. tevAmAM A be strIono svAmI vidyAdhara Ave che. vidyAdharIone bolatI sAMbhaLI bahAra gupta rIte besI rahyo. potAnI strIone kAmalolupa joIne manamAM vicAre che."oho, A koI uttama zairyavaMta puruSa che. dhanya che A puruSane ke be strIo sAthe che chatAM potAnA vratanI rakSA kare che ane adhanya che A be kAmalolupa strIo. A strIo have zuM kare che te to jouM tema vicArIne zAMta besI rahyo. strIoe kumArane khUba lalacAvyo paNa kumAra caLyo nahi. Ama ghaNIvAra thaI gaI eTale strIo kaDavA vacana bolavA para AvI gaI. temaNe kahyuM, "he puruSa! ame aneka prakAre vinaMtI karI chatAM tame mAnyA nahi to have tamAro prANa pIDA pAmaze." chatAM paNa kumAre kahyuM, "he mAtAo! huM puruSArtha rahita chuM, dagdhabIja chuM mATe strI sevA nA karI zakuM." A sAMbhaLIne strIoe kumArane kaSTamAM pADavAno vicAra karyo ane bUmAbUma karI mUkI ke he lokajano, amArA gharamAM cora peTho che tene pakaDo. A sAMbhaLIne rakSaka, koTavALa ane potAnA sevako sahita vidyAdharanA gharamAM praveza karI kumArane majabUta doraDAthI bAMdhIne vadha karavAnA sthAne laI jAya che. potAnI strIonuM caritra jeNe joyuM te vidyAdhare kumArane nirviSayI oLakhI sevakone pAchA bolAvavA mokalyA. sevako ane koTavAla kumArane laIne AvyA eTale vidyAdhare badhAne kahyuM kumAra sat puruSa che, mahAna che. ema kahIne kumArane potAnI pAse besADyo. nagaranA loko kumAranI stuti karIne potapotAne ghera gayA. vaitADhyagirino svAmI zrIdhara vidyAdharono indra che. teNe sarvavRtAMta sevaka pAsethI sAMbhaLyo. teNe kumArane bolAvyo ane strIonA cAritra aMge pUchavA mAMDyuM. kumAre javAba Apyo, "he khecarendra ! karelA karmabhogavyA vinA kSaya nathI thato. karmanI gati viSama che, mohavilasita je karma, te karmanA doSa thakI mahAna puruSa paNa mUMjhAya che. tethI te puruSa paNa anArya kArya karatAM vicAratA nathI to anya vize to zuM kahevuM ? te mATe sarva mArAM karmanuM raceluM jANavuM paNa ahIM bIjA koIno doSa nathI." Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya 67 ---------------- AvA amRta vacanothI harSa pAmIne indra kahyuM, "he kumAra dhanya che ! meM karelA pUrvabhavamAM puNyanA yogathI ahIM AvyA cho to mArI prArthanA saphaLa karo. mArI madanavatI ane madanamaMjarI e be putrIo sAthe pANigrahaNa karo." A sAMbhaLI kumAra kahe che ke ajANyAne na devAya tevI zAstranI nIti che to pachI zA mATe mAro Agraha rAkho cho ? chatAM paNa Indrae kumAranuM sata pArakhI potAnI be putrIo paraNAvI. putrIo paraNAvyA pachI khecarendra kumArane potAnA vaibhavI rAjamahelamAM rahevAnuM kahyuM. kumAre javAba Apyo ke, "mArI paraNelI cAra strIo aTavImAM mUkI che, temane zodhavA mATe javuM paDaze tyAM sudhI tamArI putrIone ahIM rAkho. huM te cAra strIonI khabara laI traNa mahinA ane sAta divasa pachI ahIM AvIza." khecarendrae tene adezyAjanI ane gaganagAminI e vidyAo ApIne javAnI rajA ApI. kumAra AkAzapaMthe tyAMthI cAlI nIkaLyo. pahelAM vanamAM AvIne divasanA cAra prahara sudhI te cAra strIone joI, paNa tene maLI nahi. rAtre vanamAM bhamato hato tyAre eka strIne AkraMda karatI ane moTe moTethI at arhatu evuM nAma bolatI sAMbhaLI. tenA avAjanI dizAmAM kumAra khaDaga laIne sAvadhAnIpUrvaka cAlavA mAMDyo. AgaLa jatAM aTavImAM hAthInA mukhamAM kanyAratnane joyuM. paropakArI buddhi vAparI khaDagathI hAthIne haNIne kanyAne choDAvIne pUchyuM ke te kevI rIte hAthInA mukhamAM AvI paDI ? kanyAe potAnI kathA kahevA mAMDI. zrIpura nagaramAM zrIcaMda nAme rAjA che tenI zIlavatI nAme rANI che. temanI madanamaMjarI nAmanI putrI che. eka samaye te madanamaMjarInI mAtA pUrva karmanA yogathI maraNa pAmI. eTale madanamaMjarI aparamAtAne vaza paDI. aparamAtA nitya dveSa rAkhI rAjA samakSa putrInI niMdA karyA karatI hatI. madanamaMjarI paNa duHkhathI ja samaya pasAra karatI hatI. ekavAra aparamAtAe khoTuM ALa caDAvyuM. te sAMbhaLI kuMvarI khUba duHkhI thaI ane maraNane zaraNa thavA mATe vanamAM gaI. vanamAM AvelA sarovaramAM mRtyu pAmavA bhUsako mAryo tyAre ja tyAM eka hAthI pANI pIvA Avyo teNe Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya bAlikAne paDatAM potAnI sUMDhamAM laI lIdhI ane teNe bIjo hAthI Avato joyo eTale tyAMthI kanyAne sUMDhamAM bharAvIne ja nAsI gayo. te kanyA madanamaMjarI huM chuM. tame mane hAthInA mukhamAMthI bacAvI eTale mArA pati paNa tame ja che. bIjA puruSo mArA mATe bAMdhava samAna che. zrIjinadharmasapI kalpatarU mane phaLyuM eTale tamAro meLApa thayo. A bhavamAM mAre eka ja tamAruM zaraNuM hojo. Ama sAMbhaLIne kumAre pANigrahaNa karyuM ane madanamaMjarI sAthe tyAM vanamAM ja rahyo. 68 zrIpuranagaranA rAjAne aparamAtA kahevA mAMDI ke tamArI putrI koI ajANyA puruSane grahaNa karI nAsI gaI che. A vAta sAcI mAnI rAjA krodhe bharAyo. kuMvarIne zodhavA senA sahita te pote ja vanamAM Avyo. savAre vanamAM pharatAM pharatAM kumAra ane kuMvarIne sAthe joIne rAjA kumArane haNavA-mAravA doDyo. kumAra paNa khaDga laIne rAjAnI sanmukha Avyo. rAjA kumAra sAthe yuddha icchato hato eTale sainyane hAkala karI ane yuddha cAlu thayuM. khaDga khaDga ane muSTie muSTi ema vidyAjaDInA prabhAvathI kumAre rAjAnA sainyane jItI lIdhuM. sainiko doDavA mAMDyA. kumAranI prabaLa bhujAonuM parAkrama joI zrIcaMdrarAjA jANI gayo ke kumAra uttama kuLano che. paNa pachI rAjAe te jamAI kevI rIte thayo te pUchyuM. kumAre te temanI (rAjAnI) kuMvarInA moDhe ja sAMbhaLavAnuM kahyuM. kuMvarIe aparamAtAnI phariyAda vagara AkhI vAta kahI. rAjA khuza thayo ane sainya bheguM karI kumArane sAthe laI potAnA nagara bhaNI cAlyo. evAmAM varasAda thayo. pANInI dhArAo paDavAthI parvata pAsenI nadImAM pUra AvyuM che. te kAMThe rAjA sainya sAthe Avyo tyAre nadI pUranA pravAhamAM rathane vaLagelI, madada mATe be kanyAo bUmo pADatI hatI. "he dhIra ! vIra ! amArA beuno uddhAra karo ! uddhAra karo ! kanyAo taNAtI joIne sainiko hAhAkAra karavA lAgyA. tevAmAM kanyAo upara kumAranI dRSTi paDI. paropakArI buddhithI kumAra nadInA pUramAM paDI, jaDInA prabhAvathI sIyugalane pANImAMthI bacAvI kAMThA para lAvI dIdhA. A rAjAe joyuM ane vicAryuM ke cokkasa A koI moTo puruSa che." Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAtmya 69 zrI caMdrarAjAe be kanyAone prazna pUchyo, "he putrIo ! tame kema pANInA pUramAM paDI ?" javAbamAM kanyAo kahevA mAMDI. dazarathapuramAM zivadAsa nAmanA vyavahA2InI te be putrIo hatI. te puramAM pApabuddhi nAme rAjA rAjya kare che. teNe koIka paradezI cAra strIo ane pAMca ghoDA nagaramAM pravezatA joyA ane srIone potAnA aMtaHpuramAM rAkhI nagaranA loko, rAjyanA maMtrIzvara vageree rAjAne ghaNuM samajAvyo ke te AvuM kArya nA kare paNa rAjAe koInuM mAnyuM nahi. tenA pApathI nagaramAM upadrava thaze ema vicArIne loko dhIme dhIme potAnI dravya pramukha vastuo laIne anya jagyAe rahevA mAMDyA. amArA pitAe amane be jaNane amArA bhAI sahita anya gAme javA mATe rathamAM besADIne mokalI. paMthamAM cAlatAM ahIM sudhI AvyA ane nadInA kAMThe ratha sAthe be bahenone mUkI temano bhAI gAmamAM gayo. pachI meghavRSTi thaI ane be baheno ratha sAthe taNAvA mAMDI. te kumAra jevA uttama puruSe bacAvI eTale ame be baheno A bhavamAM to tame amArA bharathAra thAva ema icchIe chIe. thoDIvAramAM pUra UtaryuM. rAjA sainya sahita nadImAMthI utarI zrIpuranagaramAM AvyA. tyAM be kanyAono bhAI paNa maLI gayo. be kanyAoe bhAIne kumAranA upakAranI vAta karI te sAMbhaLI teNe tenI surasuMdarI tathA jayasuMdarI nAmanI potAnI be bahenonuM pANigrahaNa karAvyuM. pachI kumAre rAjA AgaLa cAra strIonuM vRtAMtta kahIne dazarathapura sainya mokalavAnI AjJA mAgI ane AnaMdapura potAnA sALAne teDavA dUta mokalyo. te paNa potAnI baheno mATe sainya laIne Avyo ane potAnA sasarA zrIcaMdarAjAnuM sainya maLI cAra akSohiNI senA meLavIne samudranA kallolanI jema bhUmi kaMpAvato gajasiMhalkumAra cAlato hato. divaso vityA pachI dazarathapura pahoMcyo ane gaDhane cAre bAju gherI lIdho. pApabuddhirAjA paNa caturaMgiNI senA laIne kumAranA sainya sAthe bAtha bharato hato. sainyamAM aMdara aMdara yuddha thayuM. chevaTe rAjAnI senA bhAgI gaI. kumAranA subhaTe pApabuddhi Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 paryuSaNa parva mahAbhya ----------------- rAjAne jIvato bAMdhI kumAra pAse lAvIne mUkyo. kumAra kahe che, "he pApabuddhi rAjA ! teM bahu moTo anyAya karyo che. eTale te A bhavamAM to rAjaya gumAvyuM paNa parabhavamAM paNa narakamAM duHkha pAmIza." Ama kahIne teNe rAjAne choDI dIdho. rAjA ziyALanI jema bhAgI gayo. nagaranA lokoe kumArane vadhAvyo ane dazarathapuramAM praveza karAvyo. potAnI cAra strIoe AvIne namaskAra karyA. zIlarakSaNa mATe zAsanadevIe ApelA hArano prabhAva kahyo. pachI kumAre prajAne paNa sukhI karI. have pUrvanA puNyanA prabhAvathI maLelA rAjaya ane potAnI sAta strIo sAthe AnaMdathI rahevA mAMDyo ane sALA tathA sasarAne rajA ApI. te loko potAnA sthAnake gayA. thoDo samaya rAja karyA pachI eka mahinA mATe maMtrIzvarane rAja soMpI AkAzamArge vaitADhya parvata para javA mATe prayANa karyuM. rastAmAM eka vana AvyuM. temAM suMdara maMdira joyuM eTale kumAra nIce Utaryo. maMdiramAM praveza karyo ane yakSanI mUrti joI. yakSanI mUrtine vaMdana karIne stavanA karato hato tyAM cAra dhUrta puruSo hatA temaNe mIThAM vacanothI kumArane AvakAryo ane besavA mATe Asana ApyuM. yakSanA maMdiramAM cAra puruSoe teno ATalo Adara karyo eTale ahIM kaMIka bheda lAge che. Ama vicArIne kumAre pUchyuM, "tame loko koNa cho? kyAMthI AvyA cho? ane ahIM kema bhegA thayA cho?" dhutArAoe javAba Apyo. "ame paradezI chIe, kautuka jovA pRthvItala upara AvyA ane pharatAM pharatAM A derAsaramAM eka Azcarya joyuM. A vanamAM eka parvatanI guphAmAM eka vidyAdhara rahe che. tene cAra putrIo che. A cAreya putrIo yakSa pAse AvI ane prArthanA karavA lAgI tyAre yakSa pragaTa thayA ane kahyuM, "he putrIo ! eka mahinA pachI huM ahIM tamArA bharathArane lAvIza. te jovA mATe ame ahIM rahyA chIe. eka mahino Aje pUro thayo che paNa, yakSe kahyo hato te vara hajI Avyo nathI. te kanyAo hamaNAM ja guphAmAM gaI ane have agni praveza karaze. mATe te uttama nara ! tame paNa tyAM jAo Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 paryuSaNaparva mahAbhya ane jo kanyAo jIvatI rahe to yakSanuM vacana satya sAbita thAya." dhutArAonuM vacana sAMbhaLI kumAra upakArabuddhithI temanI sAthe cAra kanyAonI madada karavA cAlyo. parvatanI guphAnA dvAra pAse AvIne joyuM to cAra kanyAo mAthuM dhuNAvatI joI. tene tarata vicAra Avyo ke Ano phaDaka paranI racanA lAge che. A agnino kuMbha zA mATe saLagAvyo haze? vaLI balibAhula kema bhegA karyA haze? vaLI eka mRta puruSanuM zaba paNa paDyuM che. khIra- puDalA vagere naivedya paNa che. A sarvanuM kAraNa zuM haze ? kumAra vicAra kare che tyAM ja eka yogI UThIne kumAra pAse Avyo ane kahevA lAgyo Aje mAro divasa saphaLa thayo. he kumAra A cAra kanyAone tamArI sAthe paraNavuM che eTale temanuM pANigrahaNa karIne mArA gharajamAI thaIne raho. mAre vidyA sAdhavI che tenA uttarasAdhaka tame thAo. sAMbhaLIne dAkSiNyapaNAnA bhAvathI yogInuM vacana pALe che. have yogI puruSa cAra dizAmAM cAra dhutArAone UbhA rAkhe che ane hathiyAra Ape che ane cAra vidizAmAM kanyAone UbhI rAkhI cArebAju dRSTi pheravato jApa karato karato homa karavA mAMDyo ane jApa patyA eTale balidAna devA mAMDyuM. tyAre kumArane vicAra Avyo A uttama kArya nathI. kumAre vidyAdhare ApelI eka AkAzagatinI ane bIjI adazyaaMjana vidyAo che teno upayoga karavA vicAryuM. netramAM aMjana AMjIne kumAra yogI pAse jaIne Ubho rahyo paNa yogI kumArane joI zakato nahoto. eTale jevI yogInA jApa havananI pUrNAhuti thaI tevo ja kumAre yogIne bAMdhIne agnikuMDamAM nAkhI dIdho. cAra dhutArA (pUrva) puruSo tyAMthI nAsI gayA. yogI agnimAM baLato suvarNa puruSa thayo pachI kumAre cAre bAlikAonuM ThAmaThekANuM pUchyuM. cAre kanyAoe potAnI vAta A pramANe kahI. haripura nagaramAM zivadeva rAjA rAja kare che. te parama utkRSTa arihaMta bhakta che, nyAya-nItithI prajAne pALe che. te nagaramAM dhanada, kAmadeva, dhanaMjaya Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 mahA* ------------- ane vijaya nAme cAre vyavahArIyA rahe che. badhAne ekabIjA sAthe maitrIbhAva che, temanI pAse agaNita dhana che, mATe cAre dhanADhya kahevAya che. A cAreya paNa utkRSTa arihaMta bhakta che. temanI lalitA, sulalitA, sulocanA ane praguNA nAme ame cAra putrIo chIe. amAre paNa ekabIjA sAthe snehabhAva che ane zrIvItarAganI bhakti karIe chIe. ekavAra zrIsametazikharano mahimA gurunA mukhathI sAMbhaLIne tenI yAtrA karavA caturvidha saMgha ekaTho karI amArA pitAnA parivAra sahita nIkaLyA. zrI sametazikhara AvI vIsa TUMka para ghaNI bhakti karI, jinezvara pUjyA. svAmivAtsalya karyA ane dIna duHkhIyAno uddhAra karIne tyAMthI pAchA vaLyA. paMtha kApatAM cha mahinA vItI gayA. eka vAra mArgamAM koI mahAvanamAM zrIsaMghe utAro karyo rAtrie taMbUmAM ame cAre bAlikAo ekAMta nidrAvaza thaI hatI. tyAMthI A cAra dhUrta puruSoe amAruM apaharaNa karIne A yogI pAse lAvyA hatA. amArA bhAgyanA udayathI tame ahIM AvIne amane abhayadAna ApyuM. have amArA cAranuM pANigrahaNa karIne amane sanAtha karo. kumAra temanuM pANigrahaNa karyuM pachI sonAnA narane agnikuMDamAMthI kADhIne cAra kanyAone laIne haripura bhaNI prasthAna karyuM. evAmAM nagara maLe rahetI te ja nagaranI vezyA vanamAM AvI. te kanyA, ane ghoDAne suvarNa puruSa dekhI lobhamAM AMdhaLI thaI. ane kapaTa mAyAthI kanyAo pAse AvIne kahevA mAMDI. he mArA bhAInI strIo ! mArA ghera Avo mArA bhAIe mane tamane teDavA mATe mokalI che. evI rIte dhutIne bAlikAone sarva vastuo sahita potAnA ghera laI AvI. vezyAnuM ghara joIne cAreya kanyAo gabharAI gaI ane potAnA zIlarakSaNa mATe eka oraDAmAM ghusI gaI ane daDha rIte bAraNA baMdha karI dIdhA ke khule ja nahi. eTalAmAM kumAra vanamAMthI pharIne pAcho Avyo ane ghoDo tathA strIo ke suvarNa puruSa kazuM joyuM nahi. eTale ene Azcarya thayuM ke cokkasa koI dhUrta mArI strIo sahita badhuM apaharI gayo che. pachI pagalAMthI doravAIne te Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73. paryuSaNaparva mahAbhya vezyAnA ghara sudhI Avyo ane aMjananA prabhAvathI adazya thaI tenA gharamAM praveza karIne badhuM potAnuM che ema oLakhIne bahAra nIkaLI gayo. vezyAne zikSA karavA brAhmaNanuM rUpa dharI nimittio banIne vezyAnA ghera Avyo. vezyAe paNa te brAhmaNane dUrathI Avato joIne jhaDapathI UbhA thaI Adara ApI besADyo ane namaskAra karIne bolI "he dvizreSTha! cAra strIo potAnI icchAthI ja mArA ghera AvI che. paNa koI bhUtathI DarIne bAraNA baMdha karIne aMdara besI gaI che. mATe temane bahAra lAvo to yogya puraskAra ApIza. kumAre javAba Apyo, "he nAyikA ! e strIo koIka viSama kAraNathI gabharAI che, huM temanI pAse jaI zAkinIbhUtane bolAvIza, tyAM sudhI tamAre dUra rahevuM paDaze. dvijanA vacanano vezyAe svIkAra karyo. thoDIvAra pachI kumAra oraDAnI bahAra Ubho rahIne premathI kahe che, tame ciMtA karazo nahi, manamAM samAdhi rAkhIne rahejo. patino avAja sAMbhaLI strIoe bAraNuM kholyuM ane svAmIne namaskAra karyA. kumAre kahyuM ke pote jyAM sudhI vezyAne zikSA nA kare tyAM sudhI tamAre ahIM ja rahevAnuM che. pachI vezyA kuTaNI) pAse AvIne kahyuM, te strIonA duHkhane meM jANI lIdhuM che. have mAre tamArA gharamAM ja rahIne teno upacAra karavo paDaze." vezyAe pUchyuM ke tame bIjI paNa koI siddha vidyA jANo cho? brAhmaNe kahyuM huM sarvajJa chuM. mAraNa mohana, staMbhana, vazIkaraNa vagere vidyAo jANuM chuM. vaLI bALakanuM ane vRddhanuM vaya parivartana karavAnI vidyA paNa mArI pAse che. sAMbhaLIne vezyA to ekadama AnaMdamAM AvI gaI. teNe kumArane kahyuM, "huM vRddha chuM mATe mane yauvanavatI karo. brAhmaNe pUchyuM jo tame yuvAna thaI jAo to mane zuM Apo? vezyAe kahyuM ke lAkha sonAmahora ApIza. brAhmaNa bolyo, "he nagaranAyikA, pharIthI yuvAna thavA mATe prathama mAthuM muMDAvI, nagna thaI pachI mArA ApelA adazya aMjanane AMjIne baLatA nIbhADAmAMthI agni lAvI Apo pachI te agni para huM vidyAnuM AhavAna karIza ane tame yuvAna thaI jazo." Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya nimittakanuM A vacana sAMbhaLIne te vezyA mAthuM muMDAvI, nagna thaI, aMjana AMjI nIMbhADAmAM agni levA gaI. tyAM nIbhADAnA dhumADAthI aMjana AMkhamAMthI ogaLyuM eTale virUpa, nagna ane mastaka muMDAvelI strI pragaTapaNe dekhAvA mAMDI. tene joIne loko bhegA thaI gayA ane rAja puruSo AvIne te zAkinIne doraDAthI bAMdhI rAjabhavana laI gayA. loko paNa pAchaLa pAchaLa kautuka jovA gayA. koTavALe rAjAne kahyuM ke A zAkinI nagna thaIne lokone chetaravA mATe nIMbhADAmAM jaIne maMtranuM AhvAna karatI hatI eTale ame pakaDI lIdhI che. rAjAe koTavAlane kahyuM ene coranI jema mAratA mAratA jaLa bharelA jUnA kUvA pAse laI jaI, enuM mAthuM nIcuM ane paga upara rahe tevI rIte kUvAmAM nAkhI dejo. rAjapuruSo tene muSTinA prahAro karatA karatA laI jatA hoya che ane cauTAmAM Ave che tyAM bIjI vezyAo tene jue che. sarva vezyAo bhegI thaIne rAjA pAse jAya che vinaMtI kare che, "he nAtha ! A anAthane kAraNa pUchyA vagara zAkinInuM kalaMka ApIne sajA nA karo. tame ene pAchI bolAvIne tenuM kAraNa pUcho ke Ama kema banyuM che? sAMbhaLyA pachI je yogya lAge te karajo. rAjAe vezyAne pAchI bolAvI. rAjA vezyAne pUche che ke AvuM kema banyuM? tyAre ja kumAra tenI cAra strIo laIne Ave che ane badhI vAta kare che. pahelAM vezyAe zuM karyuM ane pachI teNe zuM karyuM te badhuM vigate kahyuM. rAja sabhAmAM sAMbhaLIne badhI vezyAonA caherA zaramathI jhUkI gayA. rAjAe vezyAno vadha karavAno Adeza Apyo. kumAre jematema karIne tene choDavI, eTale te lokonI niMdA, sAMbhaLatI sAMbhaLatI potAnA ghera gaI. rAjAe kumAranI prazaMsA karI potAnI cAre kanyAonuM pANigrahaNa karAvyuM." pachI vAjategAjate kumAra haripura bhaNI cAlyo ane thoDA divasomAM haripura pahoMcyo. tyAM cAra bAlikAo potAnA mAtApitAne maLatI hatI ane badhI vAta karatI hatI. vyavahArIyA paNa uttama jamAIne joIne ghaNA khuza thayA. kumAra paNa nagaranA lokothI Adara pAmato hato ane sasarAe ApelA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNa parva mahAbhya AvAsamAM raheto hato. ekavAra kumArane potAnI avadhi yAda AvI. sasarAnI rajA laIne te vaitADhya gayo. tyAM khecarendrane namaskAra karI potAnI badhI vAta tene karI. khecara paNa kumAranI vAtothI khUba AnaMda pAmyA. pachI kumAre vidyAdharanA svAmIne kahyuM, he narendra, mane rajA Apo to huM mArA nagare jauM. rAjAe vimAna, dhana, ratna, maNI, muktAphaLa vagere aneka prakAranI Rddha tathA prajJati vidyAo ApIne sneha sahita potAnI putrIo sAthe potAnA gAma javAnI rajA ApI. kumAra paNa vimAnamAM besI haripura Avyo ane potAnI strIo tathA Rddhi ane suvarNapuruSa sAthe laI dazarathapura Avyo. tyAM maMtrIzvara ane nagaranA loka mahAjane karelA mahotsavathI nagaramAM praveza karI sukhethI rAja karavA mAMDyo. kumArane potAnA pitAne maLavAnI icchA thaI. sainya sahita, mArgamAM je je deza AvyA temanI para vijaya meLavI mAlavadeza avaMtInagarImAM Avyo ane mAtApitAne namaskAra karyA. jayasiMha rAjA putranI Rddhi dekhI khUba AnaMda pAmyo ane moTo mahotsava karI nagaramAM praveza karAvyo. badhA sukhethI rahevA mAMDyA pachI rAjAe pahelAMnI vAta pUchI. kumAre paNa AkhI vAta vigate kahI. rAjAe khuza thaIne maMtrIzvarane paNa bolAvyo ane Adara sahita suvarNapaTa baMdhAvIne timirahara evuM birUda ApyuM. have gajasiMhakumAre suvarNapuruSane upayogamAM laI pRthvItalanA lokone daridratAthI dUra karI yAcakajanone niyaMcakapaNuM kare evA AzayathI dAna puNya karIne samaya pasAra karavA mAMDyo. ekavAra rAjA kumAra sahita rAjyasabhAmAM beThA hatA tyAre vanapAlake rAjA AgaLa AvI phaLabheTathuM mUkI phUlathI vadhAvIne kahyuM, "he rAjA ! hamaNAM yugaMdharAcArya, cAra jJAnanA dharanAra pAMcaso sAdhuo sahita ujjaina nagarInA upavanamAM padhAryA che." vanapAlakane sAMbhaLIne rAjA harSathI kumAra tathA anya parivAjano sahita AcAryane vAMdavA upavanamAM Ave che. gurune namaskAra karIne guru AgaLa besI dharma sAMbhaLe che. AcArya upadeza ApatA hatA ke Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya jIvanI rakSA karavI, vItarAganI pUjA karavI, bhakti karI dharma sAMbhaLavo, sAdhune namavuM, ahaMkArane TALavuM, samyakatvI gurunuM mAnavuM, mAyA kapaTane haNavuM, krodhanuM zamana karavuM, lobha karavo nahi, iMdriyo upara saMyama rAkhavo, manana karavuM e agiyAra vAnA che tene mukti pAmavAnA upAya jANavA. pachI rAjA pUche che, "he svAmI ! sarva parvamAM sauthI moTuM zAzvata viziSTa parva karyuM che?" AcArya kahe che, "he rAjana ! sarva parvamAM moTuM paryuSaNaparva che." rAjA pUche che ke koNe ArAdhyuM hatuM ane kevuM phaLa maLyuM? guru A pramANe kahe che : "magadhadeza rAjagRhI nagarImAM sumitra nAme kSatrIno putra che. te bhadraka che paNa mithyAdaSTi kauladharmI AdheDAkarma mATe rakta che. eka vAra zikAra karavA vanamAM gayo che. tyAM kAmarakta mRgalAmRgalInuM joDuM joIne te joDalAne bANathI hare che. te mRgastrI ane teno bharathAra maraNa pAmIne akAmanirjarAe manuSyanuM AyuSya bAMdhIne tenA yoga thakI mRgano jIva te tame thayA ane mRgalIno jIva te duSTa vyaMtarI thaI ane sumitra kSatrI mRga mATe Avyo hato. paNa tyAM muni joIne lajjA pAme che ane bhadraka hovAthI munine vaMdana karI muni pAse bese che. muni tene bodha Ape che. "sadA jIvadayAnuM pAlana karavuM, IndriyavarganuM damavuM, satya bolavuM, e dharmanuM rahasya jANavuM. mATe prANIvadha karavo nahi. hiMsAno parihAra karavo." upadeza sAMbhaLI sumitra kSatrI kahe che, "he svAmI, meM ghaNA pApa karyA che mATe huM kevI rIte pAparahita thAu. muni kahe che, "he bhavya ! tame pAponI AlocanA mATe zrI paryuSaNa parvamAM aThThama, akSayanidhi, chaThThabhakti, paMcazikharaNI, aThThAI vagere tapa karI vidhipUrvaka samyaka prakAre parva ArAdhanA karazo to pAparahita thazo. paNa AheDAnA vyasananA lIdhe mRgane haNyuM tethI moTuM pApa karyuM che. paryuSaNanI ArAdhanAthI AgaLanA bhAvamAM haluAkarmI thazo ane parva ArAdhanAthI uttarottara zubha sukha bhogavI muktipada pAmazo." muninA vacano sAMbhaLIne sumitra kSatrI paryuSaNa ArAdhavAno abhigraha laIne te divasathI akhaMDavratane pALe che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paryuSaNaparva mahAbhya te kSatrI samyaka prakAre ArAdhIne zubhabaMdhe samAdhi sahita maraNa pAmI tamAro putra thayo. pUrva bhavanA verabhAve tamane putra para krodha upajyo ane tame tenA vadhano Adeza Apyo. vyaMtarIe paNa pUrvabhavanA veranA vaza thakI kumArano vadha thAya eTale tamane devadaMbhanI karaNI dekhAI. vaLI dezATanamAM je saMpattinuM pAmavuM thayuM tene pavarAdhananuM phaLa samajavuM. jayasiMha rAjA guruno upadeza sAMbhaLI saMsArathI virakta thayA ane gajasiMha kumArane siMhAsana para besADIne pote dIkSA grahaNa karI. gajasiMha kumAra paNa gurunA mukha thakI zrI samyakatva mUla bAra vrata sahita zrI paryuSaNaparvanI ArAdhanA karatA hatA ane sukhethI rAjya pratye paNa javAbadArI adA karatA hatA. zrI paryuSaNaparvanA ArAdhanAnA puNe suvarNa puruSa pAmyA, vaLI vidyA pAmyA ane zrIjinazAsananA prabhAvita thayA. temaNe paradroha, hiMsA karavI, asatya bolavuM, paizunya, matsarapaNuM jIvane haNavA, corI te sarva pApa nivArIne pApanA nAma paNa niSedhyA. gAmegAma arihaMtanA derAsara baMdhAvyA. zrIgurune sarva sthAnake bahumAna ApyuM. amAri pravartana karAvyuM ane paryuSaNa mahotsava varSe varSe karyA. Ama dharmanI vRddhi thaI eTale meghavRSTi thavA mAMDI. pRthvI dhAnyavata thaI. gAyo dUdha ApavA lAgI. vRkSo puSpa ane phaLa ApavA mAMDyA. loko paNa ciMtA rahita, roga rahita thavA mAMDyA ane manovAMchita phaLa pAmavA mAMDyA. gajasiMha rAjAnI ruddhi kahe che - soLahajara dezanA svAmI - pAMcaso rANIo - cotrIsa lAkha hAthI, cotrIsa lAkha ghoDA ane rathanI saMpadA thaI. A rIte niSkaTaka akhaMDa rAjya ghaNA kALa sudhI bhogavI mahendradatta kumArane rAjapATa soMpI zrI jayacaMdrAcArya pAse dIkSA lIdhI. uttama rIte cAritra pALI moTA udayanuM karanAra evuM jina nAmakarma bAMdhyuM. zubhabhAve anazana karI devaloke devatA thayA. tyAMthI AvIne pUrva mahAvidehamAM tIrthaMkarapada pAmI arihaMtapada bhogavI muktipada pAmaze. ema zrI mahAvIra svAmInA mukha thakI zrI paryuSaNa phaLanuM sUcana karanAruM evuM gajasiMha rAjAnuM caritra sAMbhaLI rAjA zreNika paryuSaNaparvanI ArAdhanA karavA mATe (prati) bodha pAmyA. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | CT JACO 17, nizAMta baMgalojha vibhAga-1, bilezvara mahAdeva sAme, sITI golDa sinemAnI galI, zyAmala cAra rastA, seTelAITa, amadAvAda - 380005 phona naM. : 26768090, 40025914 | mobAIla naM. : 9898380013