Book Title: Kalyan 1956 12 Ank 10
Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/539156/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSa 13; aka 10 vIra sa'. 2483 mAgazara MA yA $926 1 DIsembara 1956 Calen ma 737 PIKE vITA--mahArASTra nUtana jinamaMdiranu eka dRzya ( viTAnivAsI zrI pulacaMda savaMdanA sAjanyathI ) .... ** 1. KAA+ * F =$ che. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5529 zrI rAyacaMda maganalAla zAha 661 { paNa haze katAragAmano rasto zrI jotindra dave zamaNu bha, mahAvIra zrI dullA 666 sukhI thavA mATe, munirAja zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja 770 gabindu ( zrI vidUra 673 A che Ajane vikAsa amIjharaNAM zrI mohanalAla dhAmI 637 pU. A. zrI vijayarAmacaMdrasUrijI mahArAja 675 kharakharo zrI amRtalAla cha. zAha 639 e bhulavuM joIe nahi. vijayamAM palaTAyele parAjaya | zrI maphatalAla saMghavI 678 | bAlamuni zrI mRgendramuni mahArAja 243 purUSArtha ane prArabdha satI subhadrA munirAja zrI bhAnuvijayajI mahArAja 681 munirAja zrI kIrti vijyajI mahArAja 648 nAnA jJAnavijJAnanI tejachAyAM. saM. kiraNa 683 anekAMtavAda zaMkA-samAdhAna pU. A. zrI vijayalabdhisUrIzvarajI ma. 654 pacAsajI zrI bhadra karavijayajI gaNi. 691 dravyAnuyeganI mahattA jIvananI sAcI dizA panyAsajI zrI dhuraMdharavijayajI mahArAja 694 munirAja zrI mahAprabhavijayajI mahArAja 657 pratibiMba saMnyAsI bIlane virodha paMnyAsajI kanakavijayajI mahArAja 697. zrI ujamazIbhAI zAha 659 sarjana ane samAjanA zrI abhyAsI 703 sarakAranI ahiMsA aMge nIti? | navA sabhyonI zubha nAmAvalI ja rUA. 101, zrI anIlakumAra bAbulAla zAha nIce mujaba, hA. zrI subhadrAbena umedacaMda ama- rUA. 11, zrI bhudarabhAI surajamala rAdhanapura dAvAda. pU. munirAja zrI umaMgavija rU. 11, zrI hIrAlAla narapatalAla zAha , yajI mahArAjazrInI zubha preraNAthI. rUA. 11, sIrIyA dharamacaMda geradhanadrAsa , rUA. 50, zrI jaina saMgha rAmanagara pU upA- rUA. 11, zrI rasIkalAla DosAbhAI , | thAyajI zrI devendrasAgarajI mahArAja- rUA. 11, zrI kezavalAla pAnAcaMda dezI sAvara-zrInI zubhe preraNAthI. | kuMDalA pU. munirAjazrI pUrNabhadravijarUA. 25, zrI mehanalAla DI. TelI A madrAsa. 2 yajI mahArAjazrInI zubha preraNAthI. pU panyAsajI kanakavijayajI gaNi- rUA. 11, zrI jagajIvanabhAI jeThAbhAi saMghavI varanA ziSyaratna pU. munirAjazrI sAvarakuMDalA. upara mujabanI zubha mahimAvijayajI mahArAjazrInI zubha A preraNAthI. preraNAthI thayelA sabhyanAM nAma . (juo TAITala pija gIjuM ) R Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje ja Ano vicAra karI le ! kalyANane Disembarane aMka tamArA hAthamAM che. AgAmI ane jAnyupa7 mAM kalyANane praveza thaze. kalyANamAM vividhatA lAvavA ame haMmezA sajAga chIe ! te hakIkatanI tenA eka pachI eka aMkone jonAra vAcakavargane pratIti thayA vinA nahi rahe. AgAmI jAnyu. nA aMkathI mahAgujarAtanA labdhapratika sAhityakAra bhAIzrI mehanalAla dhAmInI cAlu etihAsika vArtA "rAjadulArI niyamIta rIte lagabhaga eka pharamAM jeTalI prasiddha thaze. jemAM AjathI 2500 varSa pahelAne bhAratane bhavya ane tapa, tyAga temaja titIkSAnA suvarNa saMgama samAM pAnAM tejavI jIvanaprasaMgenuM sumadhura, adUbhUta Alekhana thaze. taduparAMta, adhyAtmadaSTinA abhyAsI zrI "kiraNa dvArA saMcAlita-saMpAdita "jJAna-vijJAna nanI tejachAyA vibhAga eka pharamA jeTale niyamIta prasiddha thatuM raheze. jemAM manana-- ciMtana yogya vicAradhArA jJAna vijJAnika daSTie rajU thatI raheze. A ane anya AkarSaNa jevAM ke, "madhapUche "jJAnagocarI" ane "vizvanAM vahetAM vahezomAM vividha viSayane sparzatuM, lekavya, saMskArapreraka sAhitya rajU thatuM raheze. - dara mahine 9 pharamA uparAMtanuM tejasvI, saMskArapreraka maMgalamArganuM pathapradarzaka vividha viSayanuM vAMcana pIrasanAra "kalyANa mAsikanA tame Ajeja grAhaka bane, anya tamArA svajanene grAhaka banAvavA preraNA kare ! AptamaMDaLanI vejanAmAM sakriya sahakAra Api ! 1 Aje Ane vicAra karI le, nahitara AvatI kAle pastAvuM paDaze. -saM. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amAre phakta ATaluM ja kahevAnuM che ! jaina samAjamAM pitAnA viziSTa vyaktitvathI bhAta pADatuM "kalyANa chellA pAMca varSathI dina-pratidina satata pragati karatuM rahyuM che. vividha viSaye dvArA. samAjamAM nava-navA saskArapaSaka zraddhApreraka vAMcanane rasathALa dharatA kalyANa mATe samAjamAM sarva keIne eka sarakhe AdarabhAva che, vi. saM. 2012nA varSamAM "bAlasaMnyAsa-dIkSA pratibaMdhaka vidheya virodha vizeSAMka' lagabhaga 14 pharamAne kalyANe prasiddha karyo. jene eka sarakhI rIte zradhdhALu samAje AvakAra Ape. cAlu varSamAM vardhamAna tapa mAhAbhya vizeSAMka kalyANe pragaTa karyo. je 23 pharamA upara daLadAra aMka sarvane eka sarakhI rIte gamI gaye, jenI lekapriyatA e che ke, Aje ra500 nakale kADhavA chatAM eka paNa nakala sIlIkamAM nathI, ane cemerathI tenI mAMga thaI rahI che. jemAM 44 vardhamAnatapa aMgenA lekhe, tapanA prabhAva vinA anyAnya lekhe, varSamAnatapanI ArAdhanA karanAra puNyavAna AtmAonA khAsa vizeSAMka mATe taiyAra karelA preraka prasaMge, aneka viziSTa ci, 208 pejane vividharaMgI zAhImAM chapAyele A vizeSAMka vadhamAnatapanA mahimA vizenA prasiddha thayelA sAhityamAM advitIya sthAna prApta kare che. AvA aneka vizeSAMke, samRddha vividha viSayasparzI sAhitya varSa daramyAna lagabhaga 900 uparAMta pemAM levA chatAM triraMgI paMkhuM, tIrthanA phoTAo, ane sacitra vizeSAMka chatAM "kalyANanuM lavAjama rUA. pAMca che. je samAjanA keI paNa sAptAhika, pAkSika ke mAsika karatAM ye sastu che. kalyANe atyAra agAu kathA-vArtA vizeSAMka, tIrtha vizeSAMka ema kula cAra vizeSAMke tathA paryuSaNa vizeSAMka, dara varSe ApyA che. vardhamAna tapa vizeSAMkanI kapriyatAthI AkarSAI, samAjanI mAMgaNIthI temAMnA cUMTIne taiyAra karelA mananIya lekhe, zrI caMdrakevalIthI mAMDI vartamAnanA tapasvIonA preraka jIvanaprasaMgethI samRdha pustaka prasiddha thaI rahyuM che. te, "kalyANInA pracAra mATe tame jarUra prayatna karajo ! basa, ATaluM amAre tamane kahevAnuM rahe che. -saM Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ --------------------- varSa 13 aka 10 : EculeL DIsembara : 1956 BERBICARAAN A che AjanA vikAsa ! sasAranI mAyA vicitra che. mAyAne vaza banelA jIvA ghaNIvAra satyAsatyane pArakhI paNa zakatA nathI, ane viveka-zuddhithI vegaLA ja rahetA hAya che. nAnAmAM nAnI vAtanuM vatesara karavAnI bhAvanA, rajanuM gaja khanAvI devAnI tamannA, meTAmAM mAMTI vAtanI upekSA karavAnI vRtti ane dekhItA satyane paga taLe cagadI nAkha'vAnI ramata jANe duniyAnuM eka mahattvanuM aMga banI gayeluM jaNAya che. mAyAnI bhramaNAmAM DUbI gayelA mAnavInI A dazA haiAya che. ane jyAre bhautika sukhA prApta karavAnI ghelachA mAnavInA prANamAM jAge che, tyAre A bhramaNA vadhu ne vadhu virATa ane che, kAraNa ke tamAma bhautika sukhA vAstavika rIte mAyAnI ja chAyA hoya che. eka mAnavI eka vastune ajJAnanA kAraNe athavA buddhinA khaLAtkAranA kAraNe khATI mAnatA hAya tA te satyAsatyanA vicAra karavA jeTalu ce dhaiya rAkhI zakatA nathI; ane enI budhdhinA khaLAtkAra tA eTale bhaya'kara banatA hAya che ke-te vastune sAcI mAnanArA khIjA aneka pratye enAmAM napharata jAgatI hAya che. vastu pratyenA zaSa vastune mAnanArA pratye paNa draDha banatA rahe che. jema krodha ane ajJAnavaza zvAna patthara mAranArane khaTaku na bharatAM pattharane baTaku bharavA doDe che, tema mAnavI paNa vastu pratyenA roSa vastune mAnanArAo para ThAlavatA hAya che. vAta tA sAva nAnI che. je vastu na game te vastuthI dUra rahevu. paNa tema "natu nathI. mAnavI vastune na mAnatA hAya chatAM te ja vastu pratye vadhu ne vadhu dhyAna ApatA hAya che ! ajJAna ane buddhinI jaDatAnuM' Avuja svarUpa che. AjanuM vizva peAtAne AgaLa vadheluM mAne che, saMskAra ane sAdhanAmAM sarvazreSTha paNa mAne che, chatAM AjanA vizvamAM ja nAnAmAM nAnI vAta. pacAvavA jeTalI taMdurastI. dekhAtI nathI. ______ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I | | _| | | | | | | | | | | | | | te bhAratanAM mahApurUSoe A vAta barAbara vicArI hatI ane tethI ja teoe mAyAne, bhautika sukhanI bhUtAvaLane hina mAnI hatI ane enA tyAgane ja kartavya mAnyuM hatuM. - A eka ja vArasAnA kAraNe bhAratanI janatA vividha vicAre, saMpradAya ane H E AdarzAvALI hovA chatAM samabhAvapUrvaka rahI zaktI hatI. - nAnI moTI aneka jJAtio hovA chatAM eka-bIjAnI pUraka ja rahetI hatI, ane ! jene ApaNe nAtavAda tarIke niMdIe chIe te kevaLa Arthika ghaTake ja hatAM. kaI kaI | kALe emAM dUSaNe Ave te sahaja che paraMtu enA hetumAM ke AdarzamAM te koI prakArane deSa hate ja nahi. AvA nAtavAdanI TIkA karanArA AjanA AgevAne paNa enAthI e bhayaMkara vADAvAdanA upAsaka ja heya che ane upara jaNAvyuM tema eka varatu pratyene zeSa vastune mAnanArAo para ThAlavavA jeTalA utAvaLA banatA hoya che. ane sAva nAnAmAM nAnI vAtane eTaluM moTuM rUpa ApatA hoya che ke jANe sArAye rASTranuM satyAnAza enI aNagamatI cIjathI ja thaI rahyuM che ! paraMtu teo e vicAra kadi nathI karatA ke teo je vADAvAdane piSatA hoya che te vADAvAda rASTra mATe keTale nukazAnakAraka che ! ajJAna ane buddhine baLAtkAra mAnavInI nirmaLa daSTine sadAya rUMdhate AvyA che. AvuM mAtra rAjakIya takhtA para bane che evuM nathI. samAjamAM, gAmamAM, parivAramAM paNa AvuM ja banatuM rahe che. gharanA eka sabhyane amuka prakAranI khAdya sAmagrI pratye aruci hoya te gharamAM ja e hatu banAvI zakAtI nathI. balecUke kaI prasaMge banI gaI hoya te emAMthI kalaha paNa ubhuM thAya che. sAva nAnI vAta paNa enuM rUpa keTaluM bhayaMkara ! patnInA cAritra pratye patinA manamAM mAtra zaMkA janmI hoya te pati sadAya patnIne pAmara ja mAnate raheze, zaMkAnA bhUtane vaza vartIne patnI para julama gujAratAM paNa kaMpaze nahi ane mAtra eka nAnakaDI zaMkA khAtara te pitAnI patnIne bhava bagADI nAkhaze! - nAnI vAtane keTaluM bhayaMkara rUpa ApavAnI ApaNane Teva paDI gaI che? Aje ApaNA rASTramAM je koI paNa vikAsa thaI rahyo hoya te nAnI vAtane moTI LI | mAnavAnI ghelachAne ja vikAsa thaI rahyo che. [ jue anusaMdhAna peja 710 upara ] Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI amRtalAla cha. zAha tame koinA kharakhare te ghaNI vakhata gayA haze. ghera pahoMcyo. tyAM be-cAra gRhastha beThA hatA. mArA e vakhate jema smazAnamAM vairAgya janme, tema DAka sALAe be hAtha joDI mane AvakAra Apyo, ane * samaya puratuM te tamane paNa, ochA vadhatA pramANamAM prathama mArI tabiyatanA khabara aMtara pUchI. emaNe A saMsAranI anityatA ane mAnavadehanI nazvaratAnAM kahyuM. savAre ATha vAgyA sudhI te kaI jANatuM karUNa darzanane anubhava thayo haze. alabatta, AmAM nahotuM. paNa e pachI emaNe chAtImAM dukhAvAnI keTalAka te hRdayavidAraka hoya che. paNa Aje huM pharIyAda karI. daza vAgyA eTale lohInI ulaTI thaI tamArI samakSa AvA bhArekhama anubhavo raju na ane DokaTara Ave, e pahelAM te emaNe deha karatAM, keTalAMka haLavA anubha, ane tenI pAchaLa mUkyo..." rahelAM keTalAMka kaDavAM satya sAdara karavA icchuM chuM ane thoDIvAra aTakI vivaza svare emaNe kahyuM: alabatta, mArI zailImAMsto...! koInI pAse cAkarI paNa na karAvI emaNe te.." huM bahu nAnI vayamAM paraNelo. ane lagna pachI huM mAruM meM nIce rAkhI sAMbhaLI rahyo hate. be-cAra varSamAM ja, jema pArka pAna kharI paDe, tema sAthe sAthe vicArI rahyo hato ke-AjanA jamAnAmAM mArA sasarAjI kharI paDyA, ane jIvanamAM pahelI ja je mANasa cAkarI karAvyA sivAya mRtyu pAme che, vakhata bhAre kharakhare javAne prasaMge upasthita thaye, enA jevo parama bhAgyazALI AtmA bIje kaI tyAre mArI uMmara 22 varSanI haze, icchA nahetI nathI. paNa nAnA moDhe moTI vAta karavI mane gamI paNa dezamAMthI pitAjIno patra Avyo, ane emAM nahi. eTale huM mauna ja rahyo. ane dazeka mInITa haju sudhI huM mArA sasarAnA kharekhara gayo nathI. besI, huM mArI sAsu pAse javA uo. huM aMdaranA e viSe kaDaka zabdomAM kharakharo karyo hato. A patra oraDAmAM jatA hatA, tyAM ja mArA sALAe, dhArApachI moTAbhAIe turata ja mane dezamAM mekalavAne zAstrInI adAe mAre bacAva karatAM, beThelA grahone nirNaya karyo. ane emane nirNaya eTale jANe uddezI kahyuM: sarvopari adAlatane cukAdo. apIla ja nahi. huM mArA banevI che. ane mitabhASI che.' dezamAM javA ravAnA thayo. paNa jANe koI bhagIratha A sAMbhaLI mane navAI thaI. hakikatamAM to huM kArya mArA zIre AvI paDayuM hoya tema mArgamAM keTale bahubhASI hatA, e kadAca mArA karatAM mArA huM kharakharAnI kriyA ane prakriyAne ja vicAra sALAne savizeSa khabara haze. paraMtu Ama, ADaktarI karavA lAgyo. rIte mAro ja kharakha thaI jaze, enI mane kalpanAya | svabhAve te huM prathamathI ja vAcALa hatA. paNa nahotI, ema chatAM, pAMca mANaso vacce mArI kharakharA jevA gaMbhIra prasaMgamAM ThAvaku meM rAkhI, AbarU jALavI rAkhavA badala, manamAM ne manamAM ja, mArI vAcALatAne kema ane kevI rIte upayoga karo, mArA sALAne AbhAra mAnate huM mArI sAsu pAse e viSe huM ajJAta hevAthI. mArA manamAM vikaTa jaIne beTho. emanI AMkhomAMthI zrAvaNa-bhAdasamasyA ubhI thaI. ghera pahoMcyA pachI mane khabara ra vahetAM hatAM. pattharane paNa pIgaLAvI nAkhe evAM paDI ke mAre eka nahi paNuM be kharakharA karavAnA AMsu joI mAruM hadaya palaLyuM. mane thayuM ke strIne hatA. prathama bhArA sALA pAse, ane pachI mArAM ghara-bAra, dhana-dolata, ke saMtAnanuM game teTaluM sukha sAsu pAse. huM ThaMDo ja paDI gayA. emanI pAse hoya, paNa jo enA jIvanamAM enA chatrarUpI pati jaI mAre zuM bolavuM ? enI mane anahada mUMjhavaNa na hoya te e keTalI nirAdhAra, ane parAdhina banI thaI. Akhare sAMja paDI eTale eka kadama AgaLa, jAya che ? enI pratIti sATha varasanI mArI sAsunA ane be kadama pAchaLa, jevI cAle huM mArA sasarAjInA mukha para jIvaMta karUNunA bhAve nihALIne thaI. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 640 : kharakha re ane mArAthI belAI javAyuM. jara jevI thai gaI hatI, paNa khATalo khaMkheratI raDIne zuM karazo? hiMmata rAkhe ja chuTako...." nahotI, jamAIrAje akaLAI jatA hatA. paNa jyAre ane thoDIvAra pachI DozI zAMta thatAM huM ghara tarapha e akaLAtA, tyAre dIkarI emane samajavatI. , vaLyo. baheta gaI, thoDI rahI, thoDe meM ghaTa jAya; ghaDI palakane kAraNe aba mata khela bagADa ..* mArA eka mitranAM patnI khUba jhaghaDAkhora hatAM, patnInI A zANI salAhane avagaNavAnI patirAja baMnenA vicAromAM be dhuva jeTaluM aMtara hatuM. vAta kalpanA paNa karI zakatA nahotA. kAraNa ke jo jarAka avicArI ke utAvaLIyuM pagaluM bharAze te rastAnA vAtamAM teo dararoja jhaghaDatAM, A jhaghaDAne kAraNe rakhaDatA thaI javAze. eTale asahya akaLAmaNa thatI ghaNI vakhata teo ekabIjAne bolAvatAM paNa nahi. hovA chatAM paNa emaNe dhIrajane anivArya banAvI, AvI asahya jiMdagIthI mAro mitra khUba trAsI gaye hate. eka vakhata te eNe mane kahyuM: kAganA DoLe DozInA mRtyunI vATa jotA. bhagavAna have bemAMthI eka kare te sArU..' ane thoDA divaso pachI huM bahAragAmathI ghera Avyo, bhagavAne paNa enI rAva sAMbhaLI hoya tema eka tyAre mArI patnIe girijA DezI gujarI gayAnA samA cAra ApyA. sAmAnya rIte koI vRddhajananuM avasAna divasa enI patnInuM avasAna thayuM. mane samAcAra malatAM ja huM kharakhare che. tame nahi mAne. paNa thatAM, ApaNane sTeje ema thAya che ke bIcAro chuTayAM..." paNa A samAcAra sAMbhaLyA mAro e mitra e vakhate enI patnIne yAda karI pike ke ra, ane mane khare ja Azcarya thayuM, pachI te mArAthI kahevAI gayuM. "bIcAro harimeM ene khUba hiMmata ApI. tyAre zAMta thaI lAla chuTayo.' joke AthI mArI patnIne Azcarya e bolyoH thayuM nahi, paNa sasmita vadane e belI: "jarA "mArA ane enA vicAronI asamAnatAnA kharakhare jaI Avaje." kAraNe ame paraspara jhaghatAM e vAta sAcI. paNa meM kahyuM: "jarAja zA mATe...? DezI maryAne amArA baMnenA dIlamAM ekabIjA pratye eTalo ja te bhAre harilAlane puro kharakharo karavA paDaze.' prema hato. mane te svaneya kalpanA nahotI ke Ama ane bIje divase savAre huM harilAlanA ghera ga. e mane choDIne cAlI jaze, ane huM mArA jIvanamAM te mane badhuM vAtAvaraNa judA prakAranuM lAgyuM, jyAM ekalo paDI jaIza. zetruo patharAtI hatI tyAM sophAseTa goThavAI gayA hatA. je jagyAe DozIne khATalo rahetA hatA, tyAM mArA mitranI A vAta sAMbhaLI mArI navAImAM riDIgAma vasAvI devAmAM AvyuM hatuM. jarA aneka vadhAro thaze. mane thayuM ke AgaLa vadhI huM vacalA eriDAmAM gayA te bhAre , raDayA pachInuM le DahApaNa nahi he ne ?' AzcaryanI vacce TelIphonanI ghaMTaDI raNakatI sAMbhaLI huM camake. mArA eka pADezI gharajamAI hatI sAsue kharekhara, A nirjIva vastuo paNa dezanA emanA jIvatAM ekapAI paNa dIkarI ke jamAI ne mRtyunI ja vATa jotAM haze ne? pAme. tevI rIte badhI mAya muDI emanA kabajAmAM upara gaye te tyAM paNa nayana manahara gAlIcA patharAI gayA hatA. gAdI para jaIne huM beTho vIkarI te samajI zAMta, zANI ane saMskArI ke tarata ja pati-patnI baMne AvIne mArI sAme hatI. jA jamAirAjane sAsanI A badhI mAyAmuMDI goThavAI gayAM. ne meM kharakharo prAraMbha karatAM kahyuM: joI, koI kAmadha sUjhata nahe. DezI hADapI- "bahAragAmathI gaikAle sAMje Avyo tyAre ja khabara rAkhI hatI . Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H kalyANaH DIsembara : 1956 : 41 : paDI ke DozI gujarI gayAM. Ama te bIcArAM ghaDAIne ane pati-patnInA A vidhI surathI sakheda navAI - rahyAM hatAM, paNa prathamanAM hADakAM eTale Ama tarata ja pAmato huM be hAtha joDI vidAya tha. paNa saMdarbhamAM cAlI jaze ema te dhAryuM nahatuM..ane thoDI huM eTaluM tAvI zake ke-ekane lehInI sagAI vAra aTakI huM bolyoH ' hatI, jyAre bIjAne paisAnI ! haze. evI bhagavAnanI IcchA ' harilAlanI vAstavamAM, "kharakharo e ApaNAM vyavahAradakSa patnInI AMkha bhInI thaI. sajaLanayane e bolI: pUrvajonI kartavyaparAyaNatAne namuna che, parApUrvathI "bAe te bolatAM cAlatAM ja deha mUkyo. sArUM cAlI AvatI A prathAnI pArAzIzI, Aje uttarottara thayuM ke rAtano samaya hato eTale badhAM gharamAM ja peDhIe utaravA lAgI che, emAMya ApaNA muMbaI hatAM, nahitara ame jarUra chetarAI jAta. vadhAre nahi, jevA zaheramAM to Aje kharakhare javAnuM che, e paNa beeka varSa haju kADhayAM heta to mArI ATalI jANyA pachI ApaNe koI akathya muMjhavaNa anubhavatA kalAsa emanA hAthe ja maMDAta paNa..." kahI e hoIe tema meDhuM bagADI nAkhIe chIe. paNa aTakI ane AMsu luchavA lAgI, tyAM harilAla bolyoH vyavahAra na dubhAya eTale mane ke kamane ApaNe amubhAI, tame te gharanA mANasa kahevAo, mAro e kArya purU karIe chIe. jo ke zahera karatAM gAmasvabhAva te tame jANo cho. je hoya te maDhe ja kahI DAmAM A prathAnuM pAlana vadhu yogya rIte jaLavAI devuM, peTamAM pApa ja nahi. kharU kahuM to DozI sonuM rahyuM che, paNa Aje te emAM ya kaMIka zithilatA thaI gayAM. have kadAca eka chokarI emanA hAthe na AvI dekhAya che. maMDAi te ochI kuMvArI rahevAnI che? e te pAkA ApaNI bhUtapurva peDhIo, abhaNa ane ajJAna patera varSa jIvyAM. ApaNe te eTaluM jIvIzu paNa hovA chatAM teo jIvanamAM niyamita ane sadAcArI nahi. A vakhata juo ? kudarata karaze te ghaDapaNa hatI. zAMtipUrNa jIvana jIvavA mATe emaNe kadI paNa paNa nahi AvavA de. koinI charI ke goLI ApaNA paisAne asatyatA ApI nahatI, jeTalI vyavahArane ApI prANa harI leze. hatI. sArA-narasA prasaMgomAM teo anyanA sukhe sukhI, - A amabhAI, tame te paDozamAM rahe che, ane du:khe du:khI thaI punya apelA A mAnavadehane eTale khabara che ke huM te kharekhara A DozIthI mAnavatAnuM maMdira samajI, emAM mAtra kartavyarUpI sekAI gayo hate. are, meM mArI jiMdagImAM AvI AtmAne emaNe sthApita karyo hato, pariNAme teo koI kaThora ne kRtanizcayI strI joI nathI, na khAya, zAMtipUrvaka jIvana jIvyA hatA. eTaluM ja nahi, na khAvA de. na bhogave na bhogavavA de, kema jANe badhuM mRtyune paNa teo zAMtipUrvaka varyA hatA. paNa Aje sAtheja laI javAnuM che ! huM te ThIka, A emanI e mAnavatAne yuga palaTAI gayo che. chellA be dAyachokarIne ja pUchone? DozI chavI tyAM sudhI kadI sArI kAnA anubhava pachI, ApaNane pratiti thAya che ke, sADI paherIne e bahAra gaI che ? e te ameja Aje mAnavatAnA dIvA olavAI gayA che. saMsAramAM sahana karyuM, AjanA jamAnAmAM bIjuM koI na kare. jANe sarvatra aMdhakAra vyApI gayo hoya tema, mAna " ene mArI pAse AvI, dhImA avAje eNe vatAne ApaNe dIvo laIne zodhavI paDe che. mAnavIe kahyuM. bhagavAnanI kRpAthI haju sudhI te evo kAMI Aje ane kavananI eka anivArya jarUriyAta anubhava thaze nathI, paNa cetatA nara sadA sukhI. banAvI dIdhI che. dhanata e ja mAtra vananuM che, cha, damanA cha navA maMtrAvIne bAraNAnA uMba- eka pradhAna hartavya che tema e sadAya emAM ja ramAM ja hokI esaDAvyA che.' rao pao rahe che. dhanaprAptinA AvirATa pASArtha bIje kaI prasaMga heta te huM jarUra hasyo sAme, vyavahAra, niyamitatA, ne sadAcAra Aje leta. paNa maraNa prasaMga hovAthI gaMbhIra guhyo. bhUlAI gayAM che. pariNAme Aje mAnavInuM jIvana Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 : kha 2 khA ane mRtyu ane azAMta anI gayAM che. mApha karo, A kaMchuM mArA jJAnanA puraskAra nathI. huM mAtra sAmAnya buddhi dharAvuM chuM. paNa mArA jevA aneka sAmAnya mANasAnA aMtarane A pralApa che. mAnava-jIvananA karUNa aMtanA eka vidAraka prasaMga mane ahi' yAda Ave che. dezamAM ame rahetA hatA, e phaLiyAmAM eka vayeAddha brAhmaNa DeAzI rahetAM hatAM. mULa dhaMdhA to emanA yajamAnavRttineA hato. paNa emanA bhaNelA putrane A dhaMdho gamyo nahi. eTale eNe zaheramAM nokarI rodhI lIdhI hatI. putra ane putravadhU ane zaheramAM rahetAM ane ADAzI ahIM ekalAM paDI rahetAM. putra mAMhane ekAda patra lakhatA. Ara mahine eka vakhata AvI e DezInI khabara pUchI jatA. thoDA paisA ApatA, ane ADAzI pADAzIne dekhabhALa rAkhavAnuM kahI pAche zaheramAM cAlI jatA. vRddhAvasthAnA kAraNe DeAthI rAjanAM mAMdAM rahetAM. Dagale ne pagale pArakAMnI oziyALa veDI gheADA mahinA tAnabhAyu`. chevaTa putrane teDAvavA patra lakhyA. paNa na to emanA putra Avyo ke putravadhU. divase divase emanI mAMdagI vadhatI gai. Akhare bhUkha-tAthI pIDAI e maraNane zaraNa thayAM. e divasa sudhI emanA dharanuM bAraNuM udhAyuM nahi. tyAre ADAzI-pADezIe bhegAM thai, DeAzIne sAda karyo. bAraNAM dhamadhamAvyAM. Akhare bAraNAM toDI sahu dharamAM dAkhala thayAM, to aMdara du"dha phelAi gaI hatI. DezInuM zabda ardhanagnAvasthAmAM khATalA nice paDayuM hatuM. vajaM tuee emanA dehane pholI khAdhe hateA. ane emanI banne AMkheAnI kIkIo uMdara lai gayA hatA. kadAca tamane Azraya thaze, paNa A eka satya ghaTanA che. AvA anubhavA pachI, saMdhyAnA raMga jevA A mAnava-jIvanane jyAre ApaNe aMtaracakSuthI nirIkSaNu karIe. tyAre kavizrI narasiMharAvanI pelI paMktie vedanAbharyAM citkAra sAthe nikaLe che: " A mAnavajIvananI ghaTamALa evI; dukha pradhAna sukha alpa thakI bharelI," -: paradezanA grAhaka baMdhuone paradezamAM vI. pI. thatuM nathI te lavAjama purU thaye manIera, kresa sivAyanA sthaLe lavAjama bharavA vinaMti che. peTa ekSa na. 649 peASTala eIra ke nIcenA koI pazu zrI dAme dara AzakaraNa zrI tArAcaMda DI. zAha zrI meghajI khImajI guDhakA zrI ratilAla Attamaca'da saMghavI peASTra ekSa na. 2070 1128 pAi ekSa na. peAi kheAkSa naM 448 peSTha ekSa na 19 zrI meghajI khImajI guDhakA zrI meghajIbhAi rUpazI enDa kuAM. zrI devazIbhAI jIvarAja pASa ekSa na 7 pAchu ekSa na 91 kalyANa mAsika vArSika lavAjama rUA. 5-0=0 dAresalAma merAmI mAmbAsA jagamAra kIsusu cerI cIkA Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijayamAM palaTAyelA parAjya ! khAlamuni zrI mRgendramunijI mahArAja, pRthvIe AMcakA anubhavyo. tyAre zuM tame ja javAnA ? ' temanA laghubhrAtA agnibhUtie pUchyuM. ' hA...kema ? ' kAza ane pAtALa vacce jeTaluM aMtara, A teTaluM ja aMtara vijaya ane parAjaya vacce rahelu che. parAjaya e kAvya che ane vijaya e kAvyanI puNya paMkita che. eTale ja vijaya karatAM parAjayanI paribhASA ghaNI agamya hAya che. Ama kAvyanI bhASA madhura hovA chatAM eTalI jaTila paNa heAya che. tethI sAmAnya mAnavI jevI rIte sIdhI te sAdI cAlu bhASAnA ane ukelI zake che, tevI ja rIte ne teTalI ja saraLatAthI kAvyanI bhASA-kavitAne ukelI zakatA nathI. kAraNa prajJAnI paripakavatA vinA na e bhASA samajAya ke na teA ukelI zakAya ! avanatinI aTavImAM ghaNAM prANIe aTavAi rahyAM hAya che paNa tevAM puNya-prasa MgA pAmI jyAre unnatinA udhAnamAM viharavA mAMDe che, tyAre ene e parAjaya vijayanI dizAmAM pheravAya jAya che. AgekUcane mATe thayelI pIchehaTha e parAjayanuM nahi paNa vijayanuM ja pratIka gaNuAya che. tema ahIM paNa zrI anaMtalabdhinidhAna zrI gautama-indrabhUtijIne parAjaya e enAM Atma-vijayanA pagaraNanuM jvala ta pratIka hatuM... (i) Aje mahusena vana-udhAna devatAonI divya ghASaNAothI murita banyuM hatuM, kokilAe paNa ku-kuddanA madhura svare sRSTi-kAvyanuM kI na karI rahI hatI. te ja udhAnamAM sarvajJa zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra prabhunI padharAmaNI thai. senAmAM sugaMdha bhaLe eve te e prasaMga hatA. deva-devendroe bhavya samavasaNu racyuM. te prabhue dezanA devAnI zarUAta karI.. A tarapha zrI gautama indrabhUtijI yajJavATikAmAM yajJAtsava karI rahyA hatA, udhAnamAM padhArelA ' sa'nA nAmathI ja emanuM hRdaya sAgaranA taraMgAnI mAphaka acAnaka ja khaLabhaLI uThyuM. temaNe tarata ja vivAdanI yuddhabhUmimAM javA prayANunA paga upADayA. ne jANe 1 * kamala ukheDavA airAvaNunI jarUra na hoya. evu kAma te ApaNA sAmAnya ziSyayI thaI zake che, to kRpayA mane ja javA do.' agnibhUtie kahyuM: ' hA, barAbara che, te sananA ADaMbaranuM apaharaNa karavA nathI tArI jarUra, ke nathI mArI. te mATe te ApaNA vidhArthI ja basa che.' indrabhUtie sahAnubhUti darzAvI. * te| pachI tene meAkalA athavA te! eTalethI ja saMtAya...' agnibhUtie kahyuM. * ema na bane. javuM to mAre ja ' indrabhUti khelyA. * kema vArU, ATalA Agraha zA mATe ? ' agnibhUtie puna: prazna karyAM. ' jene tuM Agraha mAne che, paNa vastuta: e Agraha nathI paNu...mArI dRDhatA che.' eTalethI temanu vaktavya pUrNa na thayuM, teoe AgaLa dhapAvyu " kAraNe satI gaNAtI strIethI paNa ekaja vAra zIyalanA bhaMga thAya to e haMmeza mATe asatI ja gaNAya, tema meM hajArA vAdIene parAsta karI sarvajJanuM birUda meLavyuM ane sAme upasthita sarvajJanAM ADaba rane jo huM chInavI na lauM teA sadA mATe asanatAnA ArApa mArI upara rahyA kare. vaLI ekaja gaganamaMDalamAM kadI e sUrya ugyA che? ke eka ja giri-guphAmAM kadIye e siMhai| vasatA sAMbhaLyA che ? nahi ja. tA pachI A pRthvI-paTa upara kadIye e sanane vasavATa thave eTaleA ja asaMbhavita che.' agnibhUtine have kazuMye khelavA jevu na rahyuM. Akhare temaNe hA mAM hA' kahevI paDI; ziSyagaNu sAthe indrabhUtinuM prayANu tyAMthI thai cUkayu.....paNa e pAte eTaluM nhAtA jANI zakayA ke A mArU vijaya Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 644: palaTAyelA parAjaya! prayANa parAjayanA rUpamAM badalAI jaze ! Tu mAri e te kadAca na hoya? have enuM gatizIla ciMtana ta maratyeA. je thavAnuM hoya te thAya ja che, e maMda banyuM...paNa e bIjA ja taraMgamAM uchaLI rahyA uktinI sAme temanI buddhimattA hArI gaI. ne e hatA. "have koI upAya ?' agAdha ciMtana-sAgaranA uktine vijaya thaye e zuM kahevAya ? enuM nAma ja taLIye temaNe DUbakI mArI. ne eka maulika ratna bhavitavyatA. temane lAgyuM. temanI mukhAkRti upara gherAyelI nirAsAthe sAthe e paNa koNa jANI zakyuM hatuM ke zAnI chAyA AzAnA divya-prakAzamAM osarI gaI. e ja parAjaya emanA Atma-vijaya mATe nIvaDaze. ne aMdarathI zUnya manaska chatAM bahArathI temanI mukhabirUdAvali pikAra temane ziSyagaNa te indrabhUtinI mudrA tejasvI jaNAtI hatI; "je mArU deva mane sarvajJatAne vyApaka banAvavA mathI rahyo hoya ema anukULa hoya? ne mAnI lyo ke mAro ahIM kadAca jaNAtuM hatuM. A bAju indrabhUtinuM mana paNa aMdara. vijaya paNa thaI jAya ? te traNe lokamAM mAruM khAne potAnI sarvajJatAnI cikitsA karI rahyuM hatuM. te sarva-ziromaNie vizeSaNa sArthaka te zuM... te cikitsA A rahI: "mArAmAM koI paNa vAtanI paNa amara je thaI jAya ne? tathA sAhityamAM keLavAyelI te mArI buddhi kharUM pUche te-te indrabhUtijI hamaNAM kalpanAnA che. lakSaNazAstramAM dakSatva te mAruM ja. temaja tarka- hiDALe jhUlI rahyA hatAM. najIka AvyA eTale "gautama zAstromAM te pUchavAnuM ja nahiM, temAM te ghaDAI ghaDA- IndrabhUta ! tuM kuzaLatAthI Avyo che ne?' bhagavAna Ine jANe buddhi karkaza ja thaI gaI che." zrI mahAvIradeve temane saMbodhanathI saMbodhyA.." jANe kevI te e tArkika-zakti ? ne kevI che tenI vana-vagaDAmAM vAMsaLIne madhura sUra saMbhaLAya.' khIlavaNI ? zuM A mAruM nAma paNa jANe che ? kema na ke jemane pitAnA ja AbhA upara zraddhA rahI jANe. vizvavikhyAta e nAma konAthI ajANyuM che? nahatI. kevA che e haze mahAna-tArkika mithyAjJAna! paNa je guptamAM gupta ane nigUDha je saMdeha che tene emanuM mana vaividhya upamAo dvArA upamA-upame- ukelI de te huM jANuM ke A sarvajJa! bAkI nahiM.' yabhAvane ghaDI rahyuM hatuM, "are zeSanAga samAna "indrabhUta! zuM tane AtmaviSayaka saMdeha che? te mArA maNi jevA sarvajJapaNane kheMcavA koNe hAtha tuM vedavAkyane artha barAbara kema vicAratA nathI ?' prasAryo che ? kutUhala rUpe kareluM enuM sAhasa nakkI A bAju emanI mAnasika vicAradhArA ane jIvaleNa thaze.' emanuM AMtara-anyana pUruM na thayuM A tarapha prabhukArA ukelAte temane saMdeha. ema tyAM te e samavasaraNabhUmi AvI gaI... . banenAM saMgharSaNathI evuM te emanAM manamAM paDaghAnuM - tyAM samavasaraNamAM birAjamAna prabhune jotAM ja pratibiMba paDayuM ke-DIvAra sudhI te e koI temanA vicAra-valaNe vaLAMka lIdho. temanI dRSTimAMthI nizcaya karI na zakyA. zuM A te gaMgA-pravAhane dhodha nIkaLatI uSmA zItalatAmAM samAI gaI. vicAranA che? ke samadra-maMthanane e avAja che? athavA te vinimayamAM temanuM mAnasa DhaLI paDyuM. zuM Adi brahma-dhvani che? ItyAdi kalpanA citrone zuM A te brahmA che ? nA, nA. te te jarAthI e mAnasa para jatA ja rahyA... jarjarita che. te zuM viSayuM che? te paNa, nahi, te te raMge zyAma che. te zuM candra che ? nA, te te kalaMkathI have ItijInI vijayanI jhaMkhanA upara jijJAkalaMkti che, te zuM surya haze ? te paNa nahiM, te te sAnuM chuM pharI vaLyuM. ne tenI manovRtti veda-kaDIne pracaMDa tApavALe che. nathI samajAtuM e koNa haze ? sAco artha samajavA utsuka banI. A rahI te hA hA. thanAra carama tIrthapati vibhu vardhamAna.... veda-kaDI.. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H kalyANaH DIsembara : 1956H 45 : vinA teo mate: samuthAra thAya che ". tAvAnivRtti, na ra grecaraMjJAtti. I wte mukhya samuWAya- e pathI ghaTa, (bRhadAraNyaka, upaniSad 2. 4. 12.) paTa vagere bhUto che. tenAthI vijJAnaghana-AtmA jyAre uparyukta veda-vAyanA arthanI asaMgatithI ja ghaTa vijJAna rUpe ke paTa vijJAna rUpe utpanna thAya che. tArA A praznananI upasthiti thai che. ' tyAre AtmA te te vizeSa paryAyane pAmI tevA tevA "prabho ! zI rIte ? indrabhUtie pUchayuM: jJAnavALo bane che. bha. zrI mahAvIradeva-- vijJAnajana-gamana-Aga: tAnyavAnuviratti-jyAre ghaTAdinuM jJAna nAza mana ItyAdi ceSTAvALI zakti ja te magaH pAme che. tyAre AtmAne ghaTarUpI jJAnane paryAya paNa samuthAra-pRthvI, pANI, teja, vAyu, AkAza A A nAza thAya che. ane anya vastunA jJAnathI varte che. kAMI nahi ne sAmAnyapaNe pravarte che pAMca bhUtomAMthI prakaTa thAya che. jema madhanA (kirva, udaka Adi) aMge ekaThAM thavAthI mAdaka zakti indrabhUti-vijJAnanI utpatti bhUtathI thaI eTale utpanna thAya che tema. vaLI tavAnirati- vijJAna e paNa bhUtane ja dharma gaNAya ne? te pAMca bhUta pAchA te pAMca bhUtemAM ja vilaya pAme bha. zrI mahAvIra deva-nA. vijJAna e bhUtone che. arthAta te zakti paNa pAchI temAM ja samAI jAya dharma nathI te kema gaNAya ? vijJAna-saMtati (pravAha) che pANImAMthI prakTa thayelA parapoTA jema pAchA pANI- te cAlu ja hoya che. tene sAmAnya rUpathI kadI nAza mAM ja pariName che tema. parantu ra pratyasaMjJAti. te nathI. nAza thayA kare che mAtra vizeSa vijJA arthAta-paraloka yAne punarjanma nathI. kAraNa pAMca je ! vedapa kti ja zuM kahe che! bhUtethI atirikta koI AtmA jevI vastu ja na "annamite mAhitye yAjJavaya? camacahevAthI paraloka jevuM kazuMye nathI.. ema mAnavuM rahyuM. hastamatte, zAntana. sAntAmAM vaja, liM ti bIjuM Atma-sAdhaka pratyakSAdi pramANethI paNa sevA puruSa: bAramatiti devAyaM satrAhiti " tenI siddhi thatI nathI. chatAM keTalAMka vedapade AtmAnuM he yAjJavalkaya ? jyAre sUrya--candra asta thaI jAya, astitva svIkAre che, tenuM zuM ? agni zAnta thaI jAya, vANI zAnta thaI jAya, e pramANe prabhue madhura vANIthI IndrabhUtine tyAre purUSamAM kaI jyoti hoya che, ? tyAre mAtra Atmamane gata saMdeha kahI saMbhaLAvyuM... jyoti ja jvalaMta hoya che. AgaLa 'na tyajJA, zaMkAnuM dUrIkaraNa ane AtmatatvanuM sthApana: tti. eTale ke-AtmA jyAre ghaTanA jJAnathI nivRtta thaI anya vastunA jJAnamAM pravartamAna hoya che tyAre bha. zrI mahAvIra deva-paNa indrabhUta! je tArA pahelAMnI ghaTanI saMjJA rahetI nathI, AthI kahevAya che ke - saMdehanA kAraNo che. te paikI je veda-vAkya che tenAthI gayaNaM jahA aruvI, avagAha guNeNa dhippaI tatu / ja Atmasiddhi thaI zake che. sAMbhaLa ? vijJAna jIvo tahA arubI, vinnANaguNeNa ghitsavo // vizeSa prakAranAM jJAna-darzana (jANavuM ane jevuM)nA upayoga rUpa je vijJAna, ane te vijJAnathI atyaMta arthAta-jema AkAza arUpI che. chatAM avakAza guNathI te grahaNa thAya che. tema AtmA paNa arUpI abhinna hovAnA kAraNe yAne eka rUpa thaI gayo hevAnA kAraNe AtmAne "vijJAna dhana' e padathI che chatAM jJAna-guNathI grahaNa karaze. AthI jJAna guNa paNa nirdeza thAya che. hava-padathI e jANavuM ke sva-saMvedana rUpa (Sensation.) levAthI AtmA pratyakSa ja che' AtmA ane vijJAnaghana e bane eTalAM te eka abhinna che, ke je AtmA che te ja vijJAnaghana ane 1. AthI-nayAyika mate jJAna ane AtmAnuM tadrupa je vijJAnadhana che te ja AtmA. evuM phalita na hovAthI AtmA jaDa rUpa manAya che, te asatya che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 6 : palaTAyelA parAjaya ! A pramANe madhura chatAM prabhunI vedhaka vANIe thayuM, paraMtu e kayAM bhUlAya tevuM che? ke jeNe chelle indrabhUtijInA saMzayane vIMdhI nAkhe, DIvAra pahelAMnA chelle sahune AkaMTha sudhAmayI vANInuM pAna karAvyuM e garvita gautama IndribhUtijI hamaNa vinayathI vinamra hatuM. ene AsvAda hajIye bhUlAta -nathI. basa jaNAtA hatAM. kevo to e haze vibhu vardhamAnanI e have adazya saritA banI. paNa pelo prajJA-pravAha vANI rUpI vIjaLIne karaMTa ? jota-jotAmAM ekalAM eka aTUlo paDyo kyAM jAya? ne kayAM vihare ? nahi paNa pAMcasonA parivAra sAthe IndrabhUtijI prajita ene mana e meTI ciMtA hatI. saritA je cIlo banyAM. prabhue paNa vAsakSepa nAMkhI zrI IndrabhUtajIne paDI gaI hatI tyAM e pravAha viharavA lAgyo. te gaNadhara pade sthApita karyA. saue bhAvabharyA haiye paNa zuM? puNyamayI saritA sAthe ekameka thaine vihavarjana karyuM: ravAnuM te nahiMjane? te AnaMda A ekalA paDelA paraMtu dIkSAnuM A divya dRzya agnibhUti vagerethI pravAhane kayAMthI male? paNa e prajJA-pravAha kayAM joyuM jatuM nahotuM. kAle uThIne kadAca samudra pitAnI naheto samajato ? ke tanmaya thaine viharavAne saMbaMdha maryAdA mUkI sRSTine sAgarane svAMga paherAvI de, te anitya che. game tyAre paNa choDaye ja chUTako ? e paNa A mAro bhAI Ama parAjaye te na ja pAme. badhuMye samajatA hatA. are ! nAma enuM prajJApravAha paNa A dazya tenA nizcayanI pokaLatA parakhAvI ...pachI te te ja prajJA pravAha pelI svagaya saritAnI dIdhI; chevaTe teonAM paNa saMzayo chedAI gayAM ane jema ja viharavA lAgyA. samaya jatAM te paNa pRthvIparivAra sAthe saue pravajyA svIkArI. A che anu- parathI vidAya laI pelI puSyamathI patitapAvanI saritAmAM yAyIonI sAcI anukaraNatAnuM mUrta svarUpa. bAkI pAcho samAI gayo. pitAnuM sthAna teNe pAchuM meLavI te daMbha ja. atyArasudhI te badhAnI pragatinI AgaLa lIdhuM. pRthvI para kadI nahi utaravAnI te nahiM ja ahaMkAranuM virAmacihna paDayuM hatuM. pachI bicArI utaravAnI ??? pragati AgekUca kare zI rIte ? kiMkartavyamUDha e ahe kevuM e Azcarya pragati tyAMthI nAsI chUTavAnI kyAranI pratIkSA karI (1) jenuM ahaMkAranuM virAmacinha paNa enI rahI hatI te ahaMkAranA virAmacihnane uThAvavA keI Atmika pragati mATe nIvaDayuM.. nI tAkAta nahotI rahI. basa. bha0 zrI mahAvIradeve (ra) ene parAjaya paNa enA Amika-vijaya te virAmacihnane uThAvI lIdhuM ne te badhAyane pragaTa - sArU nIvaDe. tine rAha khullo karyo... - have te bha0 mahAvIranI sudhAmayI vANI-saritAmAM (3) ane prabhu pratye karelI ATalI avajJA paNa zrI indrabhUtijI mahArAjAne prajJA-pravAha vahevA lAge... garvanI parAkASTAe pahoMcelA zrI gautamasvAmIne mATe nahi ADe jAya che ke na TeDe jAya? sIdho ne sIdho e viyAdi guNothI vinamra banAvanArI thaI. ane * cAle ja jAya. ne te e saritAnA banne kAMThA pitAnI alpatAne anubhava karAvanArI banI. ullaMdhe? ke na te e manDa-amaja gatizIla bane? (4) "rAga" karmabandhananuM kAraNa hovA chatAM ke koIdi paNa e pravAhane saritAthI vikhUTA paDI emane te gurU-bhakti mATe ja nIvaDe. ne te ja svataMtra javAno vicAra sarakhoye na Ave. ahAhA. rAtre temane niHzreyasanI prApti karAvI. kevI te e saritA ne ke te e pravAha? enA " jagatanAM avanavA AzcaryA karatAM A Azcaryo jevI joDI zodhI na male. paNa Aso va. ) e atigahana che, tethI tene ukta vicAra, manana ane sudhAmayI saritAnuM pRthvI parathI mahAbhiniSkramaNa nididhyAsanathI ApaNe karI zakIe chIe... Quesa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - A FONA I kawork , - - - - - - * * * * * * * * * * AILuijsipullis * Invruuuuuuuuuuuuuuuri; vaMdana hai satI subhadrAne ! rry re ::::::: in In :::: ::: :: ::: Dinum rishi pU. munirAja zrI kItivijayajI mahArAja gharomAMthI subhadrAne mATe mAgAM AvyAM. khAnadAna saMkhya varSonA kALanAM mojAM pharI vaLavA gaNAtA kuTuMboe potAnA putra mATe subhadrAnI mAgaNI La chatAM ya je mahApuruSa ane mahAsatIonI karI, paNa mahAmaMtrI jinadAsane kAInI vAta dhyAnamAM zubha nAmAvalInuM sAdhu-sAdhvI ane zrAvaka-zrAvikA- na beThI. kAraNa ke pite custa zrAvaka hatA. jainadharmanA 35 catavidha saMdha pratidina vahelI savAre Avazyaka ananya upAsaka hatA, tethI jenI tenI sAthe pitAnI veLAe bharaDesaranI sajajhAya bhaNatAM smaraNa kare che, putrIne paraNAvavA IcchatA nahotA, teo suzIla ane ane potAnI jihavA pAvana kare che, temanuM jIvana dharmAnurAgI yogya vara maLe te mATe tIvra uThA keTaluM ucca ane Adarza haze? keTaluM nirmaLa ane rAkhatA hatA. keTaluM pavitra haze ? evAmAM caMpAnagarInA buddhadAsa nAmanA eka e pavitra AtmAonAM jIvanacaritro zravaNa yuvAne subhadrAnAM vakhANa sAMbhaLyAM, tenA rUpaguNanI karatAM bhavyAtmAone addabhuta preraNA maLe che, ane prazaMsA sAMbhaLI, eTale tene thayuM ke-paraNavuM te te dvArA temanA jIvana unnata ane urdhvagAmI bane subhadrAne ja paraNavuM; paraMtu teNe e paNa sAMbhaLyuM che. ane tethI ja e vAraMvAra kahevAya che ane hatuM ke- tenA mAtA-pitA atyaMta dharmacUsta che. vividharUpe vividha svarUpe rajU thAya che. ahIM ame ane te jena sivAya bIjAnI sAthe potAnI putrIne satI subhadrAnuM caritra e ja rIte rajU karIe chIe. paraNAvavA IcchatA nathI, eTale kAma ghaNuM kaparuM hatuM. kAraNa ke pite buddhane anuyAyI hato ane AkhuM kuTuMba bauddha dharma pALatuM hatuM. paraMtu te muzkelIthI te samayanI A vAta che, jyAre vasaMtapura naga DarI jAya tema na hote, game tevI muzkelIomAMthI 2mAM rAjA chatazatrunI ANa pravartatI hatI ane mArga kADhIne AgaLa vadhavuM e siddhAMtane te hate. jinadAsa nAmano mahAbuddhizALI mahAmAtya tenuM eTale teNe upAyo vicAravA mAMDyA, ane temAM eka rAjataMtra avyAbAdha rIte calAvate hato, e mahAmaMtrIne tattvamAlinI nAmanI tattvajJA patnI hatI, upAya AbAda hAtha AvI gayA ! tenI kukSIe subhadrAne janma thaye hatuM, rUparUpanA "jaina dharmanA AcAra-vicAranuM jJAna meLavI aMbArasamI subhadrA buddhie tIkSNa hatI, jIvAvAdi levuM, eka custa jena tarIke dekhAva karavA ane dhArI tonI bhAre jANakAra hatI, deva-guru ane dharmanI murAda bara lAvavI" e rIte thoDA divasamAM buddhadAse ArAdhanA e ja enuM jIvanavrata hatuM. jenadharmanA AcAra-vicAra jANI lIdhA ane e prAtaHkAlanA padmanI jema enuM vauvana khIlI eka custa zrAvaka bane. uThayuM. sAthe lajjA, saMskAritA ane vivAdiguNe "dagalabAja nA name' e nyAye mAyAvI paNa vikAsa pAmyA. jaLathI bharelA sarovaramAM jema zrAvaka banI buddhadAse subhadrAnA mAtA-pitAnuM citta pakSIonuM AkarSaNa svAbhAvika ja thAya che. tema rUpa, harI lIdhuM. matrIe tene jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM, lAvaNya ane saMskArane sumeLa jAmyo hoya tyAM tyAM buddhadAse khUba tyAgavRtti dAkhavI, mAre amuka lokonuM AkarSaNa thAya temAM navAI nathI. moTA-moTA dravyone tyAga che, amuka vastunA paccakhANa che vagere. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakAranI bAhya rIta-bhAtathI jinadAsa maMtrI AkarSAyA. ane potAnI putrI subhadrAne ApavA niya karyAM. zubha mutaeN subhadrAnAM lagna levAyAM, pati sAthe subhadrA sAsare sidhAvI, subhadrAnA mAtA-pitA manamAM khUba harakhAyA ke ThIka yogya vara maLI gayeA, mAthethI meTI ciMtA TaLI. tee mahAtyAgI hatA, zarIranI paravA kare tevA na hatA, tethI temaNe AMkhamAMthI taNakhaluM kADhavAnI darakAra na karI, teo karatA karatA subhadrAne ghera AvyA ane dharmalAbha kahIne gharamAM praveza karyAM. pAtAnA pota prakAzyu AMgaNe bhikSA mATe eka mahAtaparavI saMtane joi subha drAne atyaMta AnaMda thayA. teNe vinayapUrvaka vaMdanA karI ane sujhatA AhAra vaheArAvavAnI taiyArI karI. evAmAM tenI najara muninA mukha para paDI temanI AMkhane nukasAna thaze ! are AMkha te A kAyAnu mahAna ratna che. 3 rAkha DhAMkayA . agni kyAM sudhI chAneA rahe ? jarAka pavananA jhapATAthI jema rAkha uDe ane agni potAnuM svarUpa pragaTa kare tema saue subhadrAne e vAtanI khabara paDI ke--A badhA / mithyAvI che, kharekhara huM ThaMgANI, mArA mAtA-pitA paNa Thaga NA, paNa have thAya zuM ? kahyuM che ke sakRt jalpanti rAjAneA sakRt valganti sAdhava: / sakRt kanyAH pradIyante triNyetAni sakRt sakRt // [rAjAnu vacana eka heAya che, sAdhue paNa eka eka vAra ja khele che, ane kanyA paNa eka ja vAra apAya che. ] satI strI manathI paNa bIjA patine cAhatI nathI, subhadrA haMmezAM potAnI dharmakriyAmAM ArAdhanAmAM lIna-tallIna rahetI hatI. A badhuM sAsuthI na sahevAyuM. te subhadrAnA chidro nihALyA ja karatI, ane manamAM aDatI hatI ke A vaLI Dhaga zA? vAtavAtamAM dharma, dharma ne dhama ! eha! jIene dharmanI DhIMgalI na joi hAya te ! vAte vAte sAsu subhadrAne dhamakAve, ghaDIe ghaDIe chaNakA kare. paraMtu A badhuMya amRtanA ghUMTaDAnI jema subhadrA gaLI jatI ane sAsune vinaya sevA vagere kAryAMmAM satata tatpara rahetI hatI, enI pharajanuM ane saMpUrNa bhAna hatuM. H kalyANa : DIsembara : 1956 : 649 : thayAM, jee mAsakhamaNunAM pAraNe mAsakhamaNanI ugra tapazcaryAdrArA jIvanane nirmaLa ane pavitra banAvI rahyA hatA. pAraNAnA vise te gocarI mATe gAmamAM padhAryAM, evAmAM bhAre vaTALa caDhayA ane e tapasvImuninI AMkhamAM eka tikSNa taNukhalu kheMcI gayuM. Ama divase ane mahinAe vItyA, eka vakhata caMpAnagarImAM eka mahAna tapasvI saMtanA pagalAM subhadrA dhaNI catura hatI. teNIe tarata ja laghulAghavI kaLAdrArA potAnI jIbhathI munizrInI AMkha mAMthI taraNuM kADhI nAMkhyuM. A kAya teNe eTalI jhaDapathI karyu ke jANe kaMija banyuM nathI. munizrIne to kaMi khabara ja na paDI. subhadrAnuM. haya haSathI pulakita banyuM ke meM ThIka sevA bajAMvI pachI teNe sujhatA AhAra vaheArAvyeA, eTale muni tyAMthI dharmalAbha ApI gharanI bahAra nIkaLyA, jyAM subhadrAnI sAsue munine joyAM ane jotAM ja e te camakI uThI. A zuM ? muninA kapA LamAM tilaka kema ? vAta ema hatI ke, subhadrAe jyAre bhadrArA muninI AMkhamAMthI taNakhaluM kADhyuM, tyAre tenA kapALamAM raheluM kukumanuM tilaka muninA kapALe cAMDI gayuM hatuM. mithyAtvanA raMgathI raMgAyelI subhadrAnI sAsu subhadrAnAM dUSaNe khALatI ja hatI. ane Aje A taka maLI gai eTale pUchavu ja zuM? jyAM potAnA putre gharamAM paga mUkayA ke, teNe dhamapachADA zarU karyAM, ane joyAM tArI strInAM caritra ? ' rAMDe ApaNA * Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 650 : satI subhadrA kuLane kala Mkita karyuM" ! e abhAgaNI kAine sukhe zAsanadevI teja kSaNe subhadrAnI samakSa hAjara thai rahevA nahIM de, vagere prakSAA karavA mAMDayA. ane jaNAvyuM ke- ' subhadrA ! pAraNuM karI le, kAle ja tArU kalaMka utarI jaze. ' khudAse kahyuM `mAtAjI ! zI hakIkata che ?' mAtAe kahyuM 'are beTA zuM kahuM ! e vAta kahetAM mArI te jIbha upaDatI nathI, evuM adhama kAma A rAMDe karyuM che, rAMDane lAja-zarame nathI, huM te mahAra ja eDI hatI, dheALA dahADe AvA duSkRtya ! are dhikakAra che, enA janamArAne !' devInA AgrahathI subhadrAe pANuM karyuM . A tarapha caMpAnagarInA cAre dizAnA cAra meTA daravAjAe acAnaka zrRMdha thai gayA. nagarImAM hAhAkAra macyA. avara javara baMdha thai, vAhanavyavahAra baMdha thayA, haratA pharatA ane caratA jAnavarA trAsI uThayAM, prajAmAM khUmarANa macI. sau trAsI tathA pAkAravA lAgyA. prajAe rAjA pAse pAkAra karyAM, * mahArAja ! julama ! julama ! nagarInA cAre daravAjA aMdha thai gayA che! janAvaro bhUkhe mare che, javuM-AvavuM kayAMthI ? kemeya udhaDatAM nathI. rAjA te sAMbhaLatAM ja AbhA banI gayA, zuM thayuM. zuM kAi duzmana rAjA caDhI AvyeA? jue, jIe maMtrIrAja ! tapAsa karA meTAmeTA subhaTAne lAkhaMDanA dhaNu dvArA daravAjA teDavAnA hukama ApyA. eka be nahi, saMkhyAbaMdha subhaTA daravAjA tADavA kaTibaddha thayA. paNa kAnI magadUra che ke-daravAjo tADI zake? mUche hAtha pheravanArA subhaTa DhIlADhasa banI gayA. saunuM pANI utarI gayuM. vAta gai mahArAjA pAse * mahArAja ! daravAjo kemeya sAsue khuddadAsane barAbara pArA caDhAvyeA. pachI kaMi bAkI rahe? muddadAsa A vAta sAMbhaLI saLagI uThayA, ene bhAre kApa caDhayA. teNe subhadrA sAthe khelavAnuM baMdha karyuM". eTaluM ja nahi paNa tene tara-tUTatA nathI.' rAjA prajA sau vagara AmaMtraNe daravAjA skAranI najare jovA lAgyA. pAse AvIne UbhA. hajAro naranArIe kIDIyArAnI jema ubharANA, saunA mukha nisteja banI gayAM, A vaLI zI Aphata ? enDrU, jarUra kAi daivI kopa haze? nahitara Ama na bane, sau ciMtAgrasta banyA, ane du:khasAgaramAM DUbI gayA. koine kAMi ja upAya na sUjhayA, tevAmAM AkAzavANI thai ke 'sAMbhaLeA ! sAMbhaLe ! ' AvelA du:khane dUra karavAnA mAtra eka ja upAya che, ane te e ke-mana, vacana ane kAyAthI ziyaLavrata pALanArI strI jo kAcA sutaranA tAMtaNe cAlI bAMdhI kUvAmAMthI pANI kADhIne daravAjAne chAMTaze tA daravAjo ughaDo ' . beTA ! vAta ema banI ke huM dhara vAra kheDI hatI ane eka jaina mAdhu ApaNe tyAM vaheravA mATe AvyA. tenI sAthe eNe kALuM kAma karyuM. ' * mane te kahetAM ya lAja Ave che, e sAdhu gayA tyAre enA kapALamAM kuMkumanuM tilaka hatuM, meM mArI sagI AMkhe joyuM'. dIkarA ! zuM kahuM ? tArI strI AvI adhama ane kulaTA che, e nIca strI ApaNA gharamAM na joie, dharamanA dekhAva kare che ane kAme AvAM kALAM kare che ! ' subhadrA satI hatI, pavitra hatI, enA vaDAmAM ya kharAba bhAvanA nahotI, eNe te zuddha buddhithI sevAbhAve A kAryAM karyuM hatuM. paNa bhavitavyatAe potAnuM tilaka muninA kapALe cAMTayuM. ane potAne zire ALa AvyuM, vadhArAmAM potAnA nimitte eka tyAgI, tapasvI sAdhune kalaMka lAgyuM', enuM paNa ene apAra duHkha hatuM. eTale tarata ja teNe annapAna tajI dIdhAM ane evA nirNaya karyAM ke jyAMsudhI A kalaMka na utare tyAM sudhI kAussagga dhyAnamAM ja rahevuM, e te kAusagga dhyAnamAM lIna anI. enA ziyaLanA prabhAve zAsanadevInuM Asana kaMpI uThyuM. zAsanadevIe avadhijJAnathI nihALyuM' ke, eka pavitra satI upara kalaka ApyuM che, te mAre satvara dUra karavu joie. A prakAranI AkAzavANI sAMbhaLI lene AzA baMdhANI ke-have ApaNuM du:kha jarUra dUra thaze. kAraNa ke AvI strIe teA jarUra A nagaramAM aneka maLI raheze. samasta nagaramAM dhamAla macI rahI. rAjAnI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rANIe pAtAnu satItva batAvavA taiyAra thai, zeThANIe ane meTA gharanI vahue paNa kammara kasI. ane nagaranI vacce kuvA hatA, tyAM sahu AvavA lAgI. prathama rAjAnI mAnItI rANIe cAlaNIne kAcA sUtarathI bAMdhIne kuvAmAM utArI paNa sUtaranA tAra taTa taTa tUTI gayA te cAlaNI pANInA taLIye jaIne kheDI. bicArInI bhAMDapatA pAra rahyo nahi. mAM chupAvI te cAlatI thai. pachI bIjI rANI AvI. teNe cAlaNIne kAcA sUtaranA tAMtaNe bAMdhIne pANImAM utArI, te tenA pazu te ja hAla thayA. e bicArI paNa vize mATe vidAI thaI. pachI trIjI rANI AvI, ceAyI rANI AvI paNa kAi kuvAmAMthI cAlaNI bharIne jaLa kADhI zakayuM nahi, pachI zeThANIe ane meATA gharanI varDsee prayatna karyAM, paNa temAM saphaLatA maLI nahi. kharekhara ! mana, vacana ane kAyAthI ziyaLa vrata pALavu e ghaNuM duSkara che. ane te virala strIe ja pALI zake che. hajArA naranArIe ekI najare A dRzyane nihALI rahyA te, ane aMdara aMdara vAto kare che bhAre thai, alyA ! gAmamAM kai satIja nathI ke zuM? rAjAnA khedanA pAra na rahyo, te vicAravA lAgyA, * A badhI rANIe asatI ja? mArA aMteramAM kAi satIja nathI ? Akhare rAjAe maMtrInI salAhathI nagarImAM DhaMDherA pITAvyo ke-je ke strI kAcA sutaranA tAMtaNe cAlaNI bAMdhI kUvAmAMthI jaLa kADhI tenA chaMTakAva vaDe nagarIne daravAjo ughADaze tene aDadhu rAjya ane dhananA bhaMDAra ApavAmAM Avaze.' A pramANe rAjAnI AjJAthI cAre ne cauTe, galIe ane zerIe sarvatra DhaMDhero pITAvA lAgyA. paNa keAIe daravAjo ughADavAnI hAma bhIDI nahIM. ema karatAM subhadrAnA AMgaNAmAM DhaMDhero pITavAmAM AbhyA. subhadrAe te sAMbhaLyA, eTale tene thayuM ke* hu' daravAjo ughADuM. paNa A mahAna kAryamAM sAsujInI saMmati meLavavI joie, subhadrAe sAsune namaskAra karI pUchyuM: sAsujI ! ApanI AjJA 3 * kalyANa : DIsembara : 1956 : 651 : hoya te| huM nagarInA dvAra ughADuM!' sAsu tA sAMbhaLatAM ja trADukI uThI * joituM have, tArA caritra kai mArAthI ajANyA nathI.' hatuM.vaLI zu udhADatI hatI. zuM mAM laIne pUchavA AvI che. jA-jA mAM DhAMka.' tapelu sIsu jANe kAnamAM na reDatI hoya tevI kaTu vANIthI sAsue subhadrAne tiraskArI hAMkI kADhI. chatAMya jenA dIlamAM saccAI che, jenuM hRdaya ane je pavitra che, jene pAtA upara vizvAsa che, niLa ane pavitra che, tene kAi vAtane Dara nathI hatA, ane kAineya bhaya nathI hotA. e te zAMta citte badhuya gaLI jatI hatI, ane pharI pAchI hAtha joDIne kahevA lAgI ' sAsujI ! jarA juo to kharA ? ' rAMDa pAchI elI ? tane bhAnakhAna che ke nahIM ? zuM AkhI nagarImAM Dhola pITIne tAre e batAvavu che ke--huM AvI kulaTA chuM. ! zuM AkhI nagarImAM kzveta thavuM che, ? khesa-presa chAnImAnI ' sAsue peAtAnI rIte javAba ApyA. sAsue na sa`bhaLAvavAnuM saMbhaLAvyuM, chatAMya hiMmata na hAratAM, subhadrAe pharIvAra kahyuM, ' Apa kahe te AkAzane pUchI jouM ? eha ! AkAzamAMthI te vaLI javAba AvavAnA che? juone ' se| cuhe mAra ke--khIllI haja karanek jAtI hai' evI dazA thai, alI, tArUM kALajI ThekANe che ke nahIM? ghelI thai che zailI ! jA pUcha AkAzane, tane javAba Apaze. ' sAsue ThAvakA moDhe jaNAvyuM. " subhadrA mahAsatI hatI, ene peAtAnA ziyaLavrata upara dRDha vizvAsa hatA, teNe dharanI bahAra jai AkA zune pUchyuM. * kema Ara ughADu ? ' * jAva, tarata ja AkAzamAMthI javAba AvyeA, jAva, dvAra ughADA ane saune AphatamAMthI athAve ' kevI adbhuta vAta. ? kevI AzcaryakAraka ghaTanA ! A prakAranI AkAzavANI kahuMgAcara karI sau subhadrAnA AMgaNe AvyAM, rAjA-prajAe vinaMti Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 65ra: satI subhadrA karI "bacAvo nagarInA prANa' ? sAsa to manamAM je ughaDI gayA, tenuM kalaMka dUra thayuM. A badhu nihALI babaDavA lAgI "rAMDa AkhA gAmamAM phajeta thavAnI so zIlavratamAM daDha banyA, ane jainadharmane jaya che ThIka-thavA do, je thAya te sArAnA mATe.' jayakAra thaye rAjA ne prajA pAchaLa cAlI rahyA che, subhadrA subhadrAe nagarInA cAra daravAjA-paikI traNa daraAgaLa cAle che, saune kaMika AzA baMdhANuM ke vAjA ughADyA. eka bAkI rAkhyo te eTalA mATe jarUra daravAjA ughADaze. ke koI satItvane DoLa karatI hoya to te AvI jAya satI subhadrAe paramAtmAnuM smaraNa karI. hAthamAM ane daravAjo ughADe. e cothe daravAjo koIe na cAlaNI lIdhI, kAcA sUtaranA tAMtaNe bAMdhI ane udhA, te atyAra sudhI baMdha ja rahyo che. ema kUvAmAM nAkhI, saDaDaDaDa saunAM jotAM cAlaNImAM pANI saMbhaLAya che. bharIne kADhayuM. devoe phUlonI vRSTi karI, prajA jaya- kAyAthI ziyaLa pALanArA ghaNA mahAnubhAve jayanA pokAra karavA lAgI, pachI subhadrAe te jaLa maLI Avaze, paNa mana-vacana ane kAyA ema trikadaravAjAne chAMTayuM. daravAjA phaDaphaDa ughaDI gayA, rAjA- raNa zuddha ziyaLa vrata pALanArA pavitra ane zuddha prajA sau prasanna thayA. lAkho karoDomAM virala ja hoya che. subhadrAnA bharathArane paNa bhAre Azcarya thayuM. subhadrAe sAdhujInI AMkhamAM taNakhaluM khUonI hamaNAM phajetI thaze" ema sAma mALA japI rahI vAta jaNAvI saune bhrama bhAMge. sAsu-sasarA-bharahatI, enA ya hozakoza uDI gayI. bhAre karI, A zuM thAra ane sau koInA pazcAttApane pAra na rahyo-have Azcarya ? je kAma kaie na karyuM, e A subhadrAe te subhadrAnA sau se mukhe vakhANa karavA lAgyA. karyuM ? e te vilakhI paDI gaI. aMte subhadrAe cAritra aMgIkAra karyuM. ghera ane sau nagarajane subhadrAnA guNagAna kare che, tenA utkaTa tapadArA kSamA ane zAMti dvArA cIkaNa ne ziyaLanAM vakhANa kare che, kevI satI ! dhanya che cUro karI dhAtikarmane vinAza karI kevaLajJAna pAmI ene! ema vidhavidha lokamukhethI hRdayanA uddagAro jagatanA jIvanane uddhArane mArga cI , keka AtmAo nIkaLI rahyA che. satI subhadrAe saune jainadharmane kalyANa sAdhI gayA. aMte adhAti kane vinAza marma samajAvya, sudeva-suguru ane sudharmanuM svarUpa karI muktipurImAM haMmeza mATe sIdhAvI gayA. tyAM samajAvyuM. pariNAme rAjA-prajAe jainadharma aMgI. zAzvata AnaMdane luMTavA lAgyA. kAra karyo. kaIka AtmAoe mithyAtvane tajI samiti ziyaLane mahimA apAra che, e vAtane A kathA aMgIkAra karyuM. na kahI jAya che. satI subhadrAnA ziyaLanA pratApe nagarInA daravAjA vaMdana he satI subhadrAne! dharmanuM mULa kSanA mULamAMthI thaDa uge che, thaDamAMthI judI judI zAkhAo prasare che, e zAkhA mAMthI nAnI nAnI DALIo phUTe che, e DALIo upara pAMdaDAM Uge che, pachI tene phUla Ave che. phaLa lAge che ane aMte e phaLomAM rasa jAme che. - e ja pramANe dharmarUpa vRkSanuM mULa vinaya che. ane mokSa te mULamAMthI pragaTa thata uttamottama rasa che. vinayathI ja manuSya kIrti, vidyA, lAghA, ane kalyANa maMgaLane zIdhra meLave che. ' - mahAvIra vANI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAdhAnakAraH pU. AcAryadeva zrImadda vijayalabdhisUrIzvarajI mahArAja khaMbhAta [ prakSakAra: muni zrI mRgAMkavijayajI prikSakAra rajanIkAMta phatehaaMdarA. mahArAja amadAvAda ] zaM0 mahAvIrasvAmInA nirvANa pachI bhagavAnanA za0 bhagavAna mahAvIra svAmI dIkSA lIdhA pachI dehane agnisaMskAra karavAmAM AvyA pachI ema vahANamAM besI nadI pAra karatA hatA evuM " zrI mahAsAMbhaLavAmAM AvyuM ke sAdhu kAla karI gayA pachI vIra kathA' nAmanI cepaDImAM lakhANa che. te te jaMgalamAM mUkI AvatA, to jaMgalamAM mUkavAno rivAja vakhate dIkSA lIdhA pachI nAvamAM besI zakAtuM haze ? kyA AcAryanA samayamAM thayo ane hAlamAM sara sAme kinAro dekhAtuM hoya evI nadIo agni saMskAra karavAno rivAja kayAM AcAryanA oLaMgavA mATe nAvane upayoga karI zakAya che. samayathI thayo ? zaM, vastupALa, tejapALa e aNahilapuranA sa. pU. AcAryadeva zrImad AdittasUrIzvarajI AbhumaMtrInI putrI kumAradevInA putra hatA. kumAradevI mahArAjanA samayathI sAdhu-sAdhvIonA dehane agni- bALapaNamAM vidhavA thayAM hatAM temaNe maMtrI AsarAja saMskAra karavAno rivAja zarU thayuM che, prabhujInA nirvANa sAthe pharIthI pANigrahaNa karyuM hatuM te sAcuM hoya te te vakhate gaNadhara mahArAjA ane sAdhuo kAladharmane vakhate punarlagna (vidhavA vivAha)ne rivAja haze ? pAmyA hoya teonA dehane agnisaMskAra karavAne saha A vAta kivadantI che ane kathAo upara AcAra indrono che. anyathA sAdhu-sAdhvIonA dehane caDI gaI che. nirNayAtmaka hoya ema lAgatuM nathI zAstroktavidhi mujaba saghaLI ya vyavasthA karAya che. ane ema kadAca banavA pAmyuM hoya te te rivAja zaM, kapilAdAsI bhavi ke abhavi? hato ema paNa na samajavuM, paNa apavAda samajavo. sava kapilAdAsI avi che. maMtrI AsarAjane jyotiSadvArA koI jyotirvettAthI zaM- "sakalakuzalavallI " tapagacchanA AcAryo mAlama paDyuM ke-AnI kukhe ratna pedA thavAnA che kareluM che ke kharataragacchanA.? ane tenA kato kANa ane kathanakAra vizvasanIya vyakti hovAthI temaNe te ApavAda sevyo sava sakalakuzalavallInI kRti kharataragacchanI nathI. zaM, koInA gharamAM jherI janAvara jatuM jovAmAM hamaNAM hastalekhita pAnAonuM nirIkSaNa thatAM zrI Ave che jenAre e gharavALAnuM dhyAna kheMcavuM ke paMcatIthi tyavaMdanamAM bIjo kaloka che. temAM nahi ! dhyAna na kheMcatA mauna rahe tethI te gharamAM racanAranuM nAma dekhAtuM na hatuM, eTale kartAne nirNaya rahetA koIne e jIva IjA pahoMcADe (jAnahAni hajI jANavAmAM Avyo nathI. thAya) te tenuM prAyazcita dhyAna na kheMcanArane lAge ke za0 ghaMTAkarNa vIra tapagacchA che ke kharatara ke nahi! dhyAna khece ane e jherI jIvaMne koI ga7nA? ane temane samyakatva hoya che ke kema? mArI nAMkhe te dhyAna kheMcanAra deSita thAya ke nahi ? sava ghaMTAkarNa vIra bauddhanA deva che, eTale sama- satra jherI jaMtu aMgenuM dhyAna kheMcavuM ThIka che tvane prazna raheto nathI. paNa te gharavAle jaMtunA prANa lenAra na hovA joIe, Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : san5 : sema2 : 1856 : 55 bhane pAsa se vo DAya to prANimAnI 2kSa ne nImeM sUryodaya pahile prakSAlana pUjAdi karanA me| upaheza Ayo, nayA pote tayA rItu ThIka hai? panne yI 5... . sa0 isa tarahase sUryodaya pahale prakSAlanAdi [pra*nakAraH-bhaNDArI vivekacaMda jaina. jodhapura.] pUjana karanA ThIka nahIM / jo karate hai usako __ avidhi smjnaa| za0 kyA akelA sAdhu akelI auratake A ___ za0 rAtrimAgaraNa mandirajImeM va pustakA sAtha pheATU utaravA sakatA hai ? Adike utsabameM kiyA jAtA hai kyA yaha ThIka sa0 aisA pheATU khiMcAnA sAdhuoMkA AcAra hai ? yadi ThIka hai to isakI vidhi kaunasI nahi hai. pustakameM hai? za. kyA sAdhu va sAdhvIke phoTU eka grUpameM sa0 prabhujIke aura zratajJAnake Age rAtri utaravA sakate hai| jAgaraNa karanekA rIvAja paraMparAse hai ora aneka ___sa. kevala sAdhu sAdhvIkA ekasAtha phoTU caritra granthomeM spaSTa dIkhA jAtA hai| khiMcavAnA nahIM cAhie / za0 paryuSaNaparvameM, svapna, pAlanAdikI bolIkI za0 jalebI khamIra uThe vinA nahIM bana AmadAnI kaunase kSetrameM le jAnI cAhie ? sakatI, kyA usIdina khamIra uThI huI jalebI sa0 svapna, pAlanAdikI upaja zrI paryaSaNabhakSya hai yA abhakSya ? parvameM hotI hai yaha devadravyameM jAnI cAhie / ___sa0 baDIphajarameM khamIra jaldI uThe aisI za0 paryaSaNaparvameM kalpasUtrajIke pAne jhelacIjoM DAlakara banAyI huI jalebImeM doSakI nekI bolI saMvatsarIke roja bolI jAtI hai isakI saMbhAvakA kama hai / bajArameM milatI huI jalebI AmadAnI kaunase kSetrameM jAnI cAhie ? abhakSya hai, kyoMki sArI rAta rahanebAda khamIra sa0 jJAnadravyameM jAnI cAhie. uThatI hai. isaliye zrAvakako vAsIkA doSa [praznA:-58pI sI. averI. surata] aura sUkSma trasajantukI utpatti honese aisI zaM0 sAdhu-sAdhvInA kAladharma aMge je devavaMdana cIjeM khAnA acchA nhiiN| karAya che temAM keTalAka samudAya stutiya tarIke za0 aNAhArI cIjoMmeM cAyakA (Tea) sAmane sNsaa263| mAle cha bhane yA nAma nahIM hai, kyoMki usa vakta cAyakA calana samudAya snAtasyA bhane sNsaaraa| sAle to mAM nahIM thA to kyA khAlI pANImeM kArI cAya sAma 322 mata (dUdha va khAMDake binA) ukAle huve pANIkA sa0 mA bhane snAtakA sAmAMyA pIkara upavAsAdivrata kara sakatA hai? game te bolI zake che, chatAM kallANada e prAcIna ___sa0 aNAhArI cIja pANIke sAtha agara tamA pAya tAya 12 matAnI stuti35 pAyA pANImeM DAlakara vAparanese AhAraka bana jAtI hai padhAre maMgalA che. aura cahA aNAhAraka cIjoMmeM gInI gaI nahIM hai| za0 zrInimArinA mATo bhane aAzraya aNAhAraka cIjeM, bahuta kaTuka, besvAda hotI haiM tabhI janamAhiranA moTale zrApa mAhi bhASAataH upavAsAdimeM cAyakA aNAhAraka ginakara sAhiyA samaya pasAra re , te yita maI ? usakA upayoga karanA nahIM cAhIe / sa0 uparokta sthAnomAM dharmakathA hovI joIe. za mandirajImeM mUla gabhAremeM bIjalIkI roza- magATabhArapAyA hoSa lAgeche. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 56 : zaMkA-samAdhAna [ praznakAra -choTAlAla chaganalAla kA. DabhAI. pUjA karAya che, kAraNa ke temanI sthApanA siddha bhaga zaM0 kalyANa mAsika varSa 11, aMka. 8nA vaMta tarIke karavAmAM AvI che, eTale jema tIrthaMkara zaMkA-samAdhAna vibhAgamAM "gaNadhara avasthAnI mUrtinuM bhagavaMtane devatatvamAM samAveza che. te ja sidabhAgapUjana karyA pachI vItarAga paramAtmAnI mUrtinuM pUjana vaMtane paNa teja tattvamAM samAveza che jyAre sAdhu tarIthaI zake nahi, kAraNa ke siddhAvasthAnI AkRti nathI tenI sthApanAnA viSaya banelA te ja gaNadhara bhagavaMta mATe A mujabanuM lakhAyuM che, paNa gaNadhara bhagavaMte gustatvamAM gaNAya che, eTale temanA nikSepamAM tamAre vagerene mokSa te thaI gayelo che, jethI karIne traNa nikSe- anubhava levAnI jarUra che. pA te zuddha ja che. chatAM e nikSepa kevalI tarIke ( praznakAraH choTAlAla bhagavAnajI dezI te che, te gaNadhara avasthAnI mUrtinuM pUjana karavAmAM zuM vAMdho ? rAjakeTa ) 0 A bAbata mATe gedhAvI. (ji. amadA zaM0 pASANanAM mUlanAyaka ane tenI AjuvAda)mAM zrI gaNadhara bhagavaMtanI sAdhu avasthAnI bAjumAM bIja pASANanA pratibhA hoya tene savAramAM mUrti che tethI temanI pUjA karyA bAda zrI tIrthakara pUjA karatAM punA abhAve kusumAMjalI mUkI zakAya gavaMtanI pUjA koI karatuM nathI. ane te vAstavika ke nahi ? che. zrI siddhakSetramAM girirAja upara zrI puMDarIka gaNadhara sa0 kusuma-puSpa sivAya kusumAMjalI gaNuM bhagavAnanI pUjA karyA pachI zrI tIrthakara bhagavaMtanI zakAya nahi.' AisakImamAM bheLavAtA ragethI kensara thavAne bhaya che " muMbaInA kensara saMzodhana kendranA vaDA adhikArI zrI vI. Ara. khAnelakaranA kahevA mujaba miThAI, AIskrIma ane bIjI vastuomAM vaparAtA raMge ane bIjI raMgIna vastuone laIne ghaNIvAra kensaranuM darada thAya che bIDI pIvAthI paNa kensara thAya che. e vAta have sArI rIte siddha thaI cUkI che. muM. samAcAra. Adarza ane adhikAra navA racAyelA rAjyanA mUkhya pradhAnapada mATe pitAnI umedavArI jAhera karI spardhAmAM utarelA gresI netA eka vizALa sabhAne saMbodhI rahyA hatAH "rAmarAjyamAM sattAnA tyAga mATe paDApaDI thatI hatI. jyAre Aje sattA-prApti mATe paDApaDI thAya che. ApaNe dezanA zAsaka nahi, paNa sevaka banavAnuM pasaMda karIe te bhAratamAM rAma rAjya prasthApita karavAne ApaNe Adarza avazya siddha thAya....." turata ja eka zretAe ubhA thaI pUchayuM te pachI Ape pradhAnapada mATe umedavArI zA mATe karI.....? " kAraNa ke lekazAhImAM cuMTaNIomAM spardhA karavAne mULabhUta adhikAra mole che...." gresI netAe javAba Ape. - zrI amRtalAla cha. zAha. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvananI sAcI dizA IIIIIIIIIII IIIIIIIIIII pU. munirAja zrI mahAprabhavijayajI mahArAja bhAnabhUlA banela AtmAne kSaNika sukha apAra saMsAranI agAdha aTavImAM pari. mATe taraphaDIyA mAravAnI asahya paristhitibhramaNanuM mukhya kAraNa mamatva che. mamatvane mAMthI bacavA mATe iMdra sAthe yuddhanI prera prANu aneka saMbaMdhane sarjaka bane nobate gagaDAvavI paDe, yuddha saMbaMdhI jokhamoche. e saMbadhe aneka svarUpe AtmAne pari bhale AdinA vivekapUrvaka upAye karavA paDe. bhramaNakALamAM satAve che. saelA saMbaMdha | vijayane varavAnI tIvra utkaMThAthI mAnava aNuvAsanA mUktA jAya che. pharI e saMbaMdha nama Adhe bane ane sAdhanAnI sidhdhi thatAM saMdhAya che ane vAsanA jAgRta thAya che. 1 sudhI avirata yuddha cAlu ja rAkhe. - anAdikAlIna vAsanAo mAnavIne satAve alaukika ane anekhuM A AMtarayuddha che ane haMphAve che. mAnavInI zaktine vAsa bAhya yuddha karatAM aneka gaNuM kaparUM che. pArAnA kSINa kare che. ane enA jIvananuM satra vAra kacho temAM sahana karavAnA che. deha ane de cUsI le che. idrirUpI prabaLa sAdhanathI manane cUsI nAkhavAnA che. para pratyenI kumaLI vAsanA AtmAnA ojasane AvarI le che. lAgaNIo IMdI nAkhavAnI che. nibaLatAne iMdrine prerA AtmA bhAnabhUle bane che sadaMtara haThAvavAnI che; satata apramatta rahevAnuM ane asatya-apUrNa ane kSaNika sukha mATe che ane paranA saMgane tyAga karavAne che. taraphaDIA mAre che. A pramANe krama cAlyA ja iMdrine parAjaya to ja thaze, kaSAyane kare che. vAsanAne jyAre dUra ThelAya ane mama pitAnI uparane parAbhava te ja thaze, AtmA tvane jyAre kere mUkAya tyAre saMbaMdhane aMta te ja pragaTaze ane samAdhisukhane AhalAdaka Ave che. jenI sAthe saMsAracheda sulabha bane che. anubhava paNa te ja thaze. vAsanAne vaza karanAra ane mamatAne dUra salla kAmA visaM kAmA, kAmA AsIvisovamA / haThAvanAra AtmA anAsakta ga dhAraNa karI saMsArasukhethI alipta rahI zake che. saMsAra ___ kAme ya patthemANA, akAmA jaMti duggii| sukhamAM uttama AtmA rasika na bane. te kAmavAsanAo zalya che, vAsanAo viSa rasika bane AtmasukhanA AsvAdamAM, vizvakAra che. vAsanAo AzIviSa sarSa samAna che. viSarUNyamAM ke prabhubhaktimAM. e rasikatA saMsAra- yonI prApti na thavA chatAM viSayanI IcchAparibhramaNane aMta lAve. jyAre bhegasukhanI mAtrathI prANio durgatimAM jAya che. rasiktA bhavabhramaNa laMbAve. senikanA dehamAM paNa bheMkAeluM bANa Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 58 : : jIvananI sAcI dizA : khUba khaTake che. te kheMcI kADhavAmAM na Ave tyAM sudhI cena na paDe. khIjuM kazuM sUjhe nahi. citta temAM ja parAvAyeluM rahe. eka kAMTA mAtra vAge che tyAre paNa mana temAMthI khasatu nathI, tA bANu jene bhoMkAyuM hoya agara baMdukanI goLI jenA dehamAM praveza pAmI haiya tenI avadazA, keTalI bhayaMkara DAya? mANasane viSayaicchA zalya jevI che. te satAve che tyAre mANasa mUDha banI jAya che. citta viSayavAsanAmAM ja cAMTelu rahe che. enI sthiti eTalI vicitra hoya che ke-jAnArane kayAreka hasavuM Ave. viSayanI vedanA ane viTaMbaNA anubhavatA AtmAne nihALIne rUA udbhave. vAsanA zalyanI jema AtmAne bhAMke che ane viSanI jema yamane nimaMtre che ane AtmAnI gheAra khADhe che. viSayavAsanAthI takhta thaela AtmA samaye samaye bhAvamaraNu anubhave che. nijasvabhAvathI AtmA jyAre Aghe khase che tyAre te marelA ja kahevAya che. kAraNa pudgalaramaNutA maraNu che ane AtmaramaNutA e jIvana che. Chastity is life and Sensuality is death. AtmaramaNatApavitratA e jIvana che, jyAre pudgalaramaNutAviSayavikAritA e maraNu che. viSanI asara maMtra, taMtra, davAdi prayogothI dUra paNa thaI zake, paraMtu viSayaviSanI asara TaLI zakatI nathI. viSa eka maraNu nAtare che, jyAre viSayA anaMtA maraNu. AzIviSa jema niyamA mRtyu lAve tema viSayaviSa paNa AtmAnuM mRtyu zarIramAMthI zalya kADhavAne jema aneka vAra zastrakriyAnA AkarA upAyA ( Surgical lAve, viSa te sArUM, khAvAthI ja dehanA aMta Operations.) ajamAvavA paDe che, tema dilamAMthI vAsanA-zalyane dUra karavA zastrakriyA karatAM paNa AkarA prayogonI ajamAyaza karavI paDe. sukhada sagAne tilAMjalI ApavI paDe. mIThA-madhurA kAmeddIpaka vacanAnuM zravaNu baMdha karavuM paDe. nayanAkarSIka ane maneAhara soya sAme AMkho baMdha karavI paDe ane kumaLA haiyAne vajra jevuM karavuM paDe. tyAre ja vAsanA Ave. jyAre viSayaviSanI icchAmAtrathI AtmA paTakAya che. viSayala paTo ghera saMsArasAgaramAM DUbe che jyAre viSayatyAgI (nirapekSa) AtmAe saMsArasAgara tare che. viSayanI kSaNika madhuratAmAM mugdha banIne vikaTa bhayasthAnAmAM mUkAvAnuM bhayaMkara jokhama zANA AtmA na vaheAre. Ave te viSayecchA thAya. zalya dUra pheMkAya. zalya nIkaLI gayA pachI AtmA ane AhalAda anubhave sahaja-sukhane lavaleza AsvAde. dehamAMthI khANu khaseDavAmAM na dehanA vilaya thAya. AtmAmAMthI dUra na thAya teA AtmAnI barabAdI zalyane dUra karyo ja chuTake. punIta padma vijaya prasthAna karI sau pAvana ane e ja mahecchA. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu-saMnyAsI-bIlanA virodha zrI ujamazI jhuDAbhAi-amadAvAda. jyAra sarakAra samakSa aTapaTAM ane gUDha soMmAjika ke dhArmika pazno upasthita thayA che. tyAne tenA yathA-tathA ukela karavAne badale, sarakAre haMmezAM te mArgamAM khele rIte kAnU nethI avAdho ubhA karyA che. " sAdhu-sanyAsIone noMdhavAnu ane paravAnA Apatu " je khIla, tAjetaramAM leAkasabhAmAM rajU thayuM che. te paNa vAMdhAbhayu che. chatAM AzA rAkhIe ke-te mATe sarakAra badhu ja ceAgya karaze. gharabArI bAvA ane parigrahI sAdhu AdinI vadhatI saMkhyAthI akaLAi, kadAca sarakAre te bIla rajU karyu" haze. paraMtu tethI kaMcana-kAmi nInA sarvathA tyAgI ane aparigrahI sacI munione paNa te parigrahI sAdhu ane gharabArI bAvAonI harALamAM bheLavI te khIlamAM AvarI levA te kAi rIte ghaTita nathI. jeoe kuTuMba, nagara, pradeza ane deza pratyenA badhAM ja ka saMbaMdhone vivekayukata rIte DhI nAkhyA che. ane mAtra vizva-maitrInI uddAtta bhAvanAne je varyAM che; te aparigrahI sayamI munione sarakArI kAnUnAthI kheATI rIte pajavavA te bhArata sarakAra mATe zobhAspada nathI. je vyakita aparigrahI banI, sarvasvane tyAga karI, sacama svIkAre; te vyakti naitika daSTie dezathI paNa pa anI jAya che. te vizva vyakita mATe, kuTuMba, nagara, pradeza ke deza jevuM kaI paNa alaga hetu nathI; tenI samakSa mAtra vizva-daSTi paDI hoya che. ane te kAraNe, tene kai pradeza ke deza mATe kai * alaga adhikAra adA karavAnA hotA nathI. mATe ja te aparigrahI sacamI sAdhu saMsthA para koi sarakArI kAnUna aMdhana lAdavuM te nyAya--yukata nathI. vAcaka evA artha na tArave ke, " sAmAnya (Common) evA naitika kAnUnAne munie Adhina nathI " te sAmAnya (Common) kAnUnAnA jo, te koi muni bhaMga kare; te sAmAnya prajAjana karatAM paNa teo vadhu gunegAra che ane zikSAne pAtra che. paraMtu e mATe sarakAra pAse Aje pUratA kAyadA kAnUne che. prastuta khIlanI vAstava jarU raMja nathI. " dhAro ke, sarakAra te sacamI munione paNa rASTranA nAgarika tarIke jIve che ane te dhAraNe temanA para kAnUnI baMdhanA lAdavAmAM Ave che. 'te mAre kahevu joie ke-AtmAnA mULabhUta guNInA AviSkAra mATe ahiMsaka mArge yathAyAgya prayatna karavA vizvanI dareka vyakti svataMtra che. kAraNa che te satanI upAsanA che. ane te vyakitanuM jIvana-kavya che. lokazAhImAM vyakitanuM te svAtaMtrya kAithI haNI zakAya nahi, ke tenI ADe sarakArathI kAnUnA dharI zakAya niha. mAtra dareka kSetre apavAdo hAvAnA ja. apavAdone kAraNe tyAganA ahiMsaka kSetre paNa sarakAra kAnUnI baMdhanA lAde tA vyakita mATe kAi kSetra svataMtra rIte jIvavAne cAgya dhare nahi. vyakitasvAtaMtrya samULaguM haNAi jAya. svAtatryanA prajAne lagAre svAda Ave nahi ane leAkazAhInA mULabhUta hetu nirmULa thAya. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 60 : : bIlane virodha c ahiMsaka rIte AjIvana AdhyAtmika gharabAra ke keI saguM vahAluM hotuM nathI. keInA prayoga karavA mATe paravAne levAnI, keI leka- janmanuM ke maraNanuM temane sUtaka ke snAna zAhI sarakAra kadI, maI vyakitane kAyadAthI hetuM nathI. gAma, nagara ke dezathI teo para pharaja pADI zake nahi. tema ja, te rahe javA hoya che. - icchatI vyakitanI corya tAne AkharI dhamanI ArAdhanA karavA zrAvako saMdha mATe nirNaya lekazAhImAM kadI sarakArane AdhIna je upAzraye bAMdhe che, bahudhA, te sthAnakamAM hoI zake nahi. (te sthAnakanA AgevAnI khuzI juve te bALakane jyAre zALAe mokalavAmAM Ave paravAnagI laI) te munio khapa pUratuM rahe che, tyAre bhaNavA mATenI tenI gratA jevAtI che. keI eka amuka ja sthaLe teo kAyama nathI. "te manuSya che. tene yeca mAge keLa- mATe rahetA nathI. vIzuM te keLavAze." te udAtta bhAvanAne ja sarakAra e paNa khyAla kare ke, rezanIte veLAe prAdhAnya apAya che. bIjuM kazuM ja ganA jamAnAmAM teoe kaI paNa prakAranA jevAtuM nathI. rezana kArDa mATe kadI dAvo karyo nathI. kAraNa te mujaba, ahiMsA ane satyanI praga- ke, tema karavuM te temano adhikAra nathI. temanA zALAmAM rahI Atmika-vikAsa sAdhavA prerAtA mATe e akartavya che. sAdhakanI yogya gyatA vicAravAno sarakAra teo madhukaranI peThe mAdhukarI le che. koI samakSa kaI prazna ja upasthita thato nathI. kAraNa gRhastha AgrahapUrvaka kaMIka dhare, chatAM je jaina ke sAdhakanuM sAdhana zuddha che. muninA Acara viruddhanuM hoya te teo te , je sAdhana vyakitane Atmika vikAsa rUMdhe grahaNa karatA nathI. levA jevuM paNa khapa karatAM nahi, ane Atmika vikAsamAM je sahAyaka vadhu letA nathI. nivaDe te zuddha sAdhana kahevAya. zrI bhAgavatI gAme gAma pagapALA vihAra karI, teo dIkSA te zuddha sAdhana che. ahiMsA ane satyane pigAma janatAne pahe[, chatAM, te unnata mAge DhaLatI vyakitanI cADe che. vizvanA kalyANanI temane haiye bhAvanA yAcatA jovAnuM dhAro ke, sarakArane munA- vaselI hoya che. vizvamevI temane jIvanamaMtra siba lAge te paNa te anupama tyAga hoya che. viziSTa rahe DhaLatI te vyakitanI vyAkhyA je je kSetre te munio kare che, te te tAno nirNaya legamAM phasAyelA eka kIDAne kSetre, tyAMnA rAjA-prajA tema ja, vizvanA anya AdhIna hoya te kevuM behUduM?- bhAstIya se nA kalyANa mATe teo hamezAM saMskRtinI pratiSThAne te keTaluM badhuM hAni zAMtipATha bhaNe che, ane niraMtara vizvazAMtinI poMcADanAruM che? bhAvanA bhAve che. bhArata sarakAra e neMdha le ke, jaina sAdhuo jaina munionA rojiMdA jIvanane sarakacana-kAminInA sarvathA tyAgI hoya che. temane kAra paricaya kare te sarakArane avazya khAtrI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhArata sarakAranI ahiMsAnI nIti zuM che? * - zrI rAyacaMda maganalAla zAha-muMbaI chellA keTalAMka varSothI ApaNI sarakAranI hAra vadhAravA rAjya sarakAra upara hukame karAI rahyA che ane prANIonI hiMsAvaDe lehI-mAMsa ahiMsA viSenI nItirIti jotAM ahiMsaka prApta karI paradezamAMthI dhana (pa) prApta prajA saMpUrNapaNe, zaMkAzIla ane bhayabhIta banI karavAnI lAlasA jAgI che. enI vRttio5 gaI che, mUMgA naraparAdhI prANIo pratyene mAnyatAo eTalI hade nIce gaI che ketene vartAva pUrepUre hiMsaka ane dayAhIna mAluma paDe che. eka bAjuthI bhAratanI sarakA krUratA ane ghAtakIpaNanA kAryane-udyoga tarIke rane ahiMsAne siddhAMta jAhera karavAmAM Ave saMbodhavAmAM Ave che. nirdoSa prANIone vadha karavAnA ane karaDe mAchalAone prANa haravAnA che, ane bIjI bAju ghora hiMsAnI tAMDava-lIlA bhayaMkara kAyane udyoga manAvavA jevI dhaSTatA AcaravAmAM Ave che. bIjI kaI hoI zake? AjhAdInI laData vakhate kahevAmAM AvatuM je ApaNI kegresa sarakAra ahiMsAne ke svarAjya maLyA pachI dezamAM ghI-dUdhanI siddhAMta tarIke svIkAre che, te prANIonI hiMsA nadIo vaheze. e sUtra Aje visArI daI e hiMsA che ke ahiMsA? tenI spaSTatA kare bicArA niraparAdhI mUMgA prANuone ghera, kata te jarUrI che. prANIonI hiMsA karavI, tenA lathI lehI ane mAMsanI nadIo vahI rahI che. lehI-mAMsa vagerene vepAra kare ane ghora yA te vahevaDAvavAnA prayAse khuda sarakAra taraphathI krUratA mATe paradezamAM tenI nikAza jevA kAryo thaI rahyA che ! ghIne badale vejITebala ghInA karavA, karAvavA ane tene uttejana ApavA je kArakhAnA ane dUdhane badale paradezI pAvaDaranA kaMI Aje sarakAra taraphathI thaI rahyuM che, te gaMdhAtA banAvaTI dudha janatAnI pAse dharavAmAM ahiMsAnA sidhdhAMta sAthe kevI rIte sumeLa Ave che, ane have tenAthI AgaLa vadhI mAMsA dharAve che? tenI khAtrI karI ApavI ghaTe che. thaze ke-temane mATe koI kAnUnanI jarUra nathI. mukhameM rAma aura bagalameM churI'nI kahevata temanuM svAtaMtrya vizvanA keI jIvane leza paNa mujaba vartavuM te Ida nathI. ApaNuM , kensa pIDA upajAvanArUM nathI. " ' sarakAre kAM te hiMsAnI pravRtti tajI devI ke A badhuM atre TAMkavAne Azaya e che ke joIe ane kAM te ahiMsAne siddhAMta cheDI bhArata sarakAra uparyukata haMkIkatane vivekapUrvaka joIe. eka siddhAMtanA paraspara virodhI vicAra kare. ane vizvapremanI unnata bhAvanAne be svarUpa heI zake ja nahIM. varelA te aparigrahI saMyamI munione saMku- bharatamAMthI prANIonI hiMsAne TALavA cita rASTravAda bhaNI, kAyadAnI zirIthI eca. eka dayALu bena rUkamaNIdevI arUDela taraphathI vAne anaitika praga baMdha kare. sarakArI dilhI pArlAmenTamAM eka bela lAvavAmAM AvyuM kAnanethI temanA para kaMI paNa prakAranuM cheTuM hatuM, jene paMDita javAharalAla naherUe mokupha dabANa naM lAve. prastutabIla rada kare; athavA rakhAvI bIlane vadhu asarakAraka banAvavAne temAMthI jenamunione sarvathA bAkAta rAkhe. abhyAsa karI riperTa raju karavA eka kamITI .* * Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raH : ahiMsAnI nIti zuM che ? sarakAra taraphathI nImavAmAM AvI hatI. teNe vinavavA aneka prayAsa karavAmAM AvyA che, sarakArane ripiTa karyo che ke bhAratamAM je chatAM e vinaMtione Thokara mAravAmAM AvI pazuonI katala baMdha karavAmAM Avaze te sArAe che. vaLI nirdoSa vAMdara je jaMgalamAM vasI pazuone ghAsacArAnI taMgI paDaze, mATe heratI kudaratanA kheLe gela karI rahyA che, tene pakaDI katala cAlu rAkhavI vadhu iSTa che. A paradezanI pizAcalIlAnA bheza banAvavA theDA bIjo eka banAva e che ke -ApaNuM pisAnI lAlace nikAza karavAmAM Ave che, tene ArogyapradhAna kumArI amRtakuMvaranA khAtA aTakAvavAnI vinaMtio paNa baherA kAna upara taraphathI "mAMsa mArakITane abhyAsa karI riporTa ja athaDAya che. raju karavA eka kamiTI nimavAmAM AvI hatI. sarakAranA A vartanathI bhAratanI ahiMsaka te kamiTIe repiTa karyo che ke,-"bhAratanI prajAnI lAgaNI atizaya dubhAya che. mATe prajAnI zArIrika zakti ghaNIja nabaLI che mATe janatA, sarakArane temaja je koMgresa dvArA A mAMsAhAra vadhAravA prayAsa kare jarUrI che. sarakAra cuMTAIne sattA upara AvI che, te koMgra vadhumAM pazuonA lenDajha ane lIvara vagere sanA sUtradhArenI pAse namra bhAve khulAse mAMge adyatana paddhatie saMgharavA. adhatana paddha che ke-tamArI ahiMsAnA sUtranI spaSTa vyAkhyA tinA navAM katalakhAnAo meTA zahe- zuM che? te jaladIthI janatAnI jANa mATe 2mAM UbhA karavAnI ghaNuMja agatyatA jAhera kare. che. vaLI pazuonA mAMsa ane hADacAmanI ahiMsaka prajAe temame khAsa karIne jene paradezamAM nikAza karI dhana kamAvavuM ane te ane jema sAdhuoe samUDabaLa keLavI sarakAranI mATe rAjya sarakArane Agraha kare." hiMsaka nItinI vyAkhyAM mAgavI. khAsa vadhumAM A kamiTIe gauhatyAnA virodha jarUrI che, temaja sAcI ahiMsA tarapha vALavAnI karavAvALA DAka vediAo sivAya kaI nathI pharaja che. Aje lekazAhIne yuga che. je pratimATe je je prAMtamAM gauhatyA virodhI kAyadAo A nidhione mata ApI cUTIne ApaNe sattA karavAmAM AvyA hoya tyAMthI gauhatyAnI baMdhI upara ekalIe chIe, te je hiMsAne mAge uThAvI levI" e mata darzAvyuM che jatA hoya te parokSa rIte enA kAryanI javA- A kamITInA riporTa uparathI tene sakriya badArI ApaNe zire Ave che, e bhUlavAnuM Teka ApI Arogya-pradhAnanA khAtA taraphathI nathI ApaNuM pratinidhi ane ApaNI vacce je pramANika matabheda hoya te khullA dilathI ene anurUpa AgrahabharI sUcanA sAthe rAjya carcA karavI joIe, tene virodha karavA jevuM sarakAra upara hukamo #ii paNa gayA che. hoya to virodha karI satyavastune pragaTa kra bhArata sarakAranI ahiMsAnI nItinuM joIe, paNa chatI zakti. gepavI, thatuM hoya A kevuM pratibiMba che? te thavA devuM te te nibaLatA ane kAyaratA che. gausevAnI bhAvanAvALI karoDanI saMkhyAmAM ahiMsaka sajajane! kamara kase ane janatA taraphathI gauhatyA baMdha karavA sarakArane ahiMsAnI rakSA mATe yAhema karIne AgaLa Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ katAragAmanA rastA zrI nyAtIndra dave ( kaTAkSa lekha ) keTalIka vakhate evA mANasonI sAthe prasa`ga paDe che ke, te mANasone ApaNe pUchIe kAMi, ne teo tA potAnI dhUnamAM pevAnu ja hAMke, AvA ajJAnI jIva sAthenI AmaNa keTalI kaMTALAjanaka che, tenuM Adhu darzana, A kaTAlekhamAM gujarAtanA suprasiddha hAsya lekhaka karAve che. huM kAma che taiyAM ?' " eka jaNune maLavu che." surata najIklR katAragAma rahetA eka gRhasthane mAre maLavA javAnuM hatu. zaheranuM pAdara TrAvI huM nirjana jevA raste Avye ne pachI be sthaLe phaMTAtA rastA joi, AmAMthI kaye raste katAragAma javAze tenA saMzaya thayA. jarAka dUra jhADanI chAyA heThaLa calama phUMkatA foi vR grAmajana beTho hato. meM tenI pAse jai kahyuM, kAkA, rAmarAma !' kaye ?' 'rAmarAmabhAi, kIphA revuM ? ? suratathI Avu chu. katAragAmanA rastA 'huM pUrNa" katAragAmanA raste ?? x hA, ne tyAM jatAM keTalI vAra lAgaze? ? katAragAma ke nI? ' 'hA.' " Ave ! ApaNe koi dezadrohInu kAma karavAnu nathI, paNa dezanA kalyANanA ja kAje, dezanA je ahiMsAnA maMtra che tene Teke ApavAnA che. tenA maMtramAM guAtI bhUla sudhAravAnI che. ApaNu kartavya bajAvI dezanI ja sevA karavAnI che. ahiMsA e ja jainadharmanA AdhAra che. jainadharmanuM sarvasva che tenI rakSA prANanA bhAge paNa karavAnI che. jaMgatane e prANapyA maMtra pAThavI jIvamAtrane macchunA mahAna bhayamAMthI abhayadAna Ape| ane vizvamAM satra zAMti sthApe eja prArthanA ! 6 katAra te hurata hu kAma nI jAe gAmamAM manakha keTalA ? e vIhu paNa nI hAya; ne huratamAMkAMi manakha, huMI manakha ! eka kAM ekavIDa maLahe' 'suratathI te huM Avu chu. mAre katAragAma eka jaNane maLavu che mATe javAnuM che.' huM ka'yuM ? katAragAma? tai katAre haramA'deva paNa che jo ! darahana karavAnA ?' 'jarUra, tyAM jaiza te darzana karatA AvIza. - to pachI asanIkumAra huM kAma ne jAe? phUlapADAnI pATe ja che, taiyAM paNa mAdeva che. dahana bahu hArA thauM.' paNa--' ' mAMgIne eLakhA ke nA. paNa mAre te katAragAmanA rastA-' - ma'gInAM mAbApa marI paravArelAM. chappaniyAmAM lATa thaI giyAM, chappaniyA joile huM ? ? mArU zarIra joIne ANe chappaniyA dukALa nahi joyeA hAya ema jANe manAtuM na hoya, evI rIte mArA tarphe azraddhAbharI najara pheMkI pachI calama kha'kherI joramAM dama laine mArA mAM para dhumADo kADhatAM eNe kahyu, magI nAnI utI tAre enI phai hAre asanIkumAra : Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 64 : katAragAmane raste : AvelI. meM ene keDe teDIne laMTa ho vagaDA keLAM lei Avele. tene havAda hajI meMmAM Iti, 1Na pirI khAIbadalI te mArA hAtha rahI gayele? - para bacakuM baIruM. have ! tArathI meM paNa "A juo, DosA!" meIluM keInAM piyara UMcakA naI." * * huM ke?" paNa kAkA, katAragAmane raste karyo?" "huM katAragAmane Darate pUchuM chuM.' huM pUchuM? kyAragAma? katAragAma kevI?" hA katAragAma." te pUche nI! huM kAM nA pADe che? katAragAmanA khuhAla vahInA picarAnA katAragAma huM-udhanA, navahArI, anIkumAra, lagana udhanA thaIla- tAre e kaMI jAna laI pulapADA je pUchavuM heya te pUcha nI, jabApa gayele ! huratanuM vAjuM ne katAragAmane hajAma devAvAle huM beTho kenI ! paNa joDe laI gayele !' katAragAmane raste khabara che tamane ? paNe A rete sIdhe jAya che te ja jANatA he te kaho." katAragAmane ne?" huM nI jANuM, bhAI. huM katAragAma gayele huM kayuM? tamAre kIphA javuM? katAragAma ja naI. mAre piI jANe. e gayele, ne? navahArIne gulAba jANe khanI! eNe ene pUcho?" " ka te vADI hI rAkhelI. haMdhA tAragAmamAM evI kayAM che e?" bIjI vADInI maLe. mAro picara utarANa "te huM nI jANuM. ehe--katAragAme ja para tAM gayele te gulAbanI chAnI vADIethI gayele he' (milApa) jamaNA hAthanuM dAna eka vAra eka vRddha mAga para paDelI eka moTaranI pAse ubhe rahI keInI rAha joI rahyo hato. eTalAmAM pAsenA baMgalAmAMthI eka sadagRhastha nIkaLyA. ene joIne vRddha hAtha joDIne beleH sAheba tame mane A baMgalAnA mAlika pAse pahoMcADaze ? tamAre zuM kAma che? zuM kahuM sAheba! bahu dUrathI Avyo chuM. mArI putrInA vivAha che. e mATe 300 rUpIAnI jarUra che. sAMbhaLyuM che ke sAheba bhAre dayALu che, eTale emane maLavA mATe Avyo chuM. A sAMbhaLIe belyAH kaMI vAMdho nahi. cAle huM tamane emanI mulAkAta karAvI ApuM. vRddha moTaramAM besatAM acakAte hate paNa saddagRhastha Agraha karIne ene besADe. kacerI para AvIne vRddhane daravAjA para ubhe rAkhI e aMdara gayA. thoDIvAra : * da eka paTAvALAe AvIne vRdhdhanA hAthamAM pAMca rUpIA mUkatAM kahyuM. "pilA baMgalAnA mAlike A ApyA che. 300 jarUrata che enA, ane 200 vATakharca mATe. vRdhya gadgad thaI gaye paNa sAheba ne maLyA ja nahi? paTAvALe hasya, e sAheba sAthe besIne tame AvyA ! A saMgrahastha hatA-zrI cittaraMjana dezabaMdhudAsa. (yAtrika navesara pa6) Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAgujarAtanA suprasiddha sAhityakAra dharoja bhAI zrI mehanalAla dhAmInI tejasvI kalame AlekhAelA prANavAna bhavya etihAsika kthagraMtha, baMdhana taTayAM-bhA. 1-2: 356 pijano prathama khaMDa, 320 pejane dvitIya khaMDa, 62 prakaraNanA A be bhAganA aitihAsika graMthamAM zrI mahAvIradevanA samakAlIna etihAsika pAtrane sparzIne lakhAyelI mahAkathA suMdara recaka tathA hRdayasparzI zailIye AgaLa vadhI rahI che. je eka vakhata vAMcavA hAthamAM lIdhI eTale pUrI kaye ja chuTake. bhA. 3 je haju chapAya che, banne pustaka dviraMgI jekeTa tathA AkarSaka bAIDIMgamAM male che. be bhAga bhegAnI ki. rUA. 9-0-0pasTeja alaga. magadhezvarI bhA. 1-2-3: bha0 zrI mahAvIradevanA nirvANa pachInA 100 varSanA gALAmAM magadhavaMzanA sAmrAjyamAM thaI gayelA chellA naMda dhananaMdanA sAmrAjyanA vinAzanI pratijJA svIkAranAra mahAmutsaddI cANakayane buddhivaibhava, magadha sAmrAjyanI kalAsvAminI nRtyAMganA citralekhAne tejasvI jIvanapravAha tathA mausamrATa caMdraguptanI jIvanasAdhanA, ityAdinI surekha, bhAvavAhI tathA adbhUta chabI ahiM sajIva bane che. 975 pijanA A traNa graMthe recaka, adbhuta tathA bhavya zailIe AlekhAelA che. taduparAMta Arya sthUlabhadra, rUpakezA, zakaTAla maMtrIzvara ItyAdi aitihAsika pAtronI AsapAsanA vAtAvaraNane ahiM jIvaMta karavAmAM lekhake je pitAnI kalamane adbhuta camatkAra saryo che, te pAne-pAne vAMcavA maLaze. 18 prakaraNe traNa pustakamAM pUrNa thAya che. pratyeka pustaka triraMgI jekeTa sahita, traNeyanuM bhegu mUlya rUA. 13-8-0 pisTeja alaga. rUpakezA bhA. 1-2: bha. zrI mahAvIradevanA nirvANa bAda 100 varSa bAda thaelA, mahAmaMtrIzvara zaTalanA putra Arya sthalabhadrajI ke jeo jaina zAstromAM maMgala sthalabhadrAdhAnA vAkayathI amara banyA che, te tathA magadha sAmrAjyanI kalAsvAminI nRtyAMganA rUpakezA banenA jIvananI bhega tathA tyAganA baMddha yuddhamAM tyAgane vijayavaja pharakAvatI yazasvI, adbhuta tathA rasika kathA. pratyeka pustakane biraMgI jekeTaH 600 peja uparanuM vAMcanaH bannenuM bheguM mUlya rUA. 9-0-0 vizvAsa: navakAramaMtranA mahimA upara etihAsika bhaviAhI kathA mUlya rU. 6-4 zrI navayuga pustaka bhaMDAra. rAjakeTa [ saurASTra) somacaMda DI. zAha, pAlItANu [ saurASTa] 1 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNa bhagavAna zrI mahAvIradeva "prabhi, AjJA Apa banIza paripAzvaka sada, ka miththA sarva duHkhada upasargo tame vane; arere, kaSTo se nava sahana thAze bhISaNa hyAM. have AjJA Ape, vitatha karavA kaleza asura." gheghura vyome ghana umaTe che, jhaMjhAjhaDIo zata cakarAve ! che, thI zuM, je vIra kayAM have? vicArane indra vade prabhune. suNI e IndranI vANI, zAMtithI pratyuttara vade - paramapada prAptinA mArge svazaktithI javAya che ! DarIne mArga choDuM zuM ? nA, nA ichuM karAya te, " saphaLatA anyanI svAye kyAre nA cahIza have ! javA do mArga hArA e, hAyAthe na ke AvatAM : "apekSA leza nA hArI ahasAnA sumArgamAM ! hAM hAthiyAnI jhaDI tUTI vyome; aMdhAra, aMdhAra karAla jAme. re ! nA dise dvija, pazuya mArge zrI vIra tyAre pagalI upADe ! tIkSaNa ane paththara pheMka mAga verAyelA agnisamAM sai grISma. cIrAi jAtAM pada re, dhakhaMtA bheMkAI jAtA zati kaMTako ! unI unI lU divase kuMkAtI; ke dhULa DeTA vapue uDALI. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88888888888888888888888888888888 madhyAhamAM ke ghanaghora. rAtre piyAsI zAne dhapatA ja Age ! ke snigdha chAya taruo prasAre; kintu na bese jarI zrAMti kAje. prasveda bhAle ! pagamAM rUdhira ! nA hAyanA zabda jarA ucAre ! gaLI jAje bhale sarve aMge nAyu hADakAM bhalene che sukAtA A lehi kerAM binduDAM ! have lIdhela mArge A pagalI nA thaMbhaze jarA. piyAsI jJAnano AtmA jJAna viNa jaMpaze kadA ? saMta evuM uramAM sadAya; bhUlI jaI bAhya zarIra mAyA. e katarane nija lakSya bindu ne doratAM, paMthe surekha Ame ! kadi vasate taNI lahera zILI; pharI jatI aMga upAMge dhImI. harSe suvAse karavAne cAhe haiyuM sadAye pulakita emanuM. re, harSa ke zeka taNI nizAnI; aMkAya nA, nA kadi heThape e. che sainya dakhe sukhamAM vA eto; nA krodha leza vadane prakAze. cakSu sameTI laI bAhya pRSTa; dhyA sthire deDha uramAM maLIne. bhUlI jaI bAhya sukha-duHkho. e sthitaprajJa uramAM rahe che !! 88888888888888888889999 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che e ja harSa nirakhI vasaMta ne grISmamaye ura e ja bhAve. nA rodhano e pathape kayAM bhALe; che redhane te pathadarza mAge !! nA zudra AtmA taraNuM samuM ke, DelI uThe harSa ke zeka here. che eka mArga, basa eka lakSya te bhALIne Age dhape tapasvI. hA, e ja lakSya laI janamIyA e; ne e ja lakSya laI jIvavAnA ! lakSya kAje paNa prANa deze; nahi kadiye nija lakSya ke. kyAM zudra A mAnava tRNa zA che; DolI uThatA palamAM ja lahare; ne ucca kyAM A hima zaila sarakhA samIrane ye nava mArga detA ! ! bhISaNa vaTaLanI kuMke vizALa khaDako dhruje, ane AkAzathI Ave indranAda pharI pharI. " prabhe, AjJA Ape banIza paripArzvaka sada." na spaze e Ame vitatha samIre re! vahI jato ! -dullA $88888888888888888888888888888888 88888888888888888888888 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhI thavA mATe sUma buddhithI dharma samajavo joIe. pU. munirAja zrI bhadrakavijayajI mahArAja pharmavRDhayA savA zeco, dharmAmi : nA A vAtane samajAvanArA zrI jinezvara anyathA dharmaguDhava, dvighAta: prAdyate | 6 | dharmanuM satya svarUpa samajAvatA kahe che ke- "je (zrI nimarinI) dharmathI jIvane viSane vairAgya thAya, kaSAne "dharmanA athIe haMmezAM dharmane sUma- tyAga thAya, guNe-guNIo pratye anurAga (pUjya buddhie samajave che. anyathA tenI adra bhAva) pragaTa thAya ane viSaya-kaSAyane tyAga dhamanI hovA chatAM tenAthI ja dharmane nAza tathA tathA guNone prAdurbhAva karAvanArI kriyAmAM thAya che.? pramAda TaLI jAya te AtmAnI mukti mATe - jagatamAM rAga, dveSa, krodhAdinI jema dharma sAco dharma jANa. paNa anAdi che. manuSya rAga-dveSa, krodha, kAma, dharmanA athI AtmAe A vAtane dhyAmada, moha vagerene oLakhI zake che, ane namAM laI pite dhamI che ke nahi? te sUkSma tene tiraskAra paNa kare che. bhale, pite rAga- daSTie tapAsavuM ghaTe, je ema na kare te zreSAdine choDI zake nahi, paNa bIjAe karelA buddhi dharmanI hovA chatAM e ja budhdhithI rAga-dveSAdi tene gamatA nathI, ethI siddha thAya dharmane nAza thaze, dhamIne badale jIvana adharma che ke-te dharmane athI che. ' banI jaze, sukhane badale duonI paraMparA * jIva dharmane athI che, dhamI banavA bhagavavI paDaze. Icche che, prayatna paNa kare che, ane e prayatnothI dharma rAga-dveSAdi aMtaraMga zatruone pratipitAne dhamI mAnI saMteSaAnaMdane anubhave pakSI che. je AtmAmAM dharmanuM baLa vadhe tenA che. te paNa koIka ja AtmA sAcA dharmathI rAga-dveSAdi ghaTavA ja joIe. je dharmanA premathI dhamI hoya che, ghaNA che kAcane maNa ke dharmakriyAo karavA chatAM jIvanA rAga-dveSa, moha, pittaLane sonuM mAnavAnI jema beTA dharmathI ajJAna, kAma, kepa, mada, mAna vagere ochA ja rAce che, AnaMda mAne che, ane Akhare na thAya te teNe samajI levuM joIe ke tenI ThagAyAnuM duHkha anubhave che. dharmakriyAo saphaLa thaI nathI, te kriyAothI satya kahIe te jIvane saMsAramAM anaMtA te dhamI banI zakyuM nathI. janma-maraNAdi duHkho ekalA adharmathI nahi, rAga-dveSAdinuM jora maMda paDatAM jIvamAM beTA dharmathI paNa jogavavAM paDyAM che. pragaTa sahiSNutA pragaTa thAya che. jagatanA pApI za3 jeTaluM nathI karI zakatA, tethI ghaNuM nuka- jene jANavA chatAM te jIve upara tene dveSa zAna mitra banele zatru karI zake che adharma thato nathI. kintu dayA-anukaMpa upaje che. pragaTa zatra che, jIva tenAthI dUra dUra bhAge sAMsArika ApattiothI te akaLA nathI, che jyAre beTo dharma mitra rUpe zatru che, mATe kiMtu temAMthI pasAra thavAnuM sarva keLave che, jIva tenAthI ThagAya che. ane Akhare Apattione haTAvavAne badale tene sahI levAmAM duHkhI thAya che. ane tethI thatI kamanI nijarAmAM tene AnaMda Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : kalyANa : DIsembara : 16 : 67 thAya che, tema saMpatti kALamAM te zANe-sAvadha gunI sevA karavAthI jIva prasannatAne anubhave bane che, ane temAM phasAI na javAya, saMpa- che. ane tenA phaLa svarUpe teno rAga-dveSa, ttinA baLe pitAnAmAM rAga-dveSa, kAma, krodha, vagere aMtaraMga mela sApha thavA mAMDe che. dharmane mada, meha vagere vadhI na jAya, te zatruo prakAza bahAra Ave che. pariNAme hiMsA, jUTha, phAvI na jAya tenI satata ciMtA kare che, corI, vyabhicAra, mUcha, krodha, mAna, mAyA, saMpattine virAgI bane che, saMpatti jema jema lebha, kalaha, cADI, nindA, rAga-dveSa durAgraha, vadhe tema tema tene vairAgya vadhu ane vadhu kAma, dubuddhi anyAya vagerenI bImArI naSTa baLavAna banato jAya che, pariNAme saMpattine thAya che. ahiMsA, satya vagereno pakSa AtmAmAM bhogavavA chatAM rAgane badale. vairAgyane khIlave vadhato jAya che. pariNAme AtmA pApamukta che ke-je vairAgyanA baLe ApattikALamAM aka- banI paramasukhane bhegI, sat cit--AnaMda LAmaNa ke saMpattikALamAM muMjhavaNuM karyA vinA rUpa bane che. eja enuM ajarAmara svarUpa che, bannethI mukta thAya che. avinazvara sukha che. ene ja AtmA icche che. A dharma-vairAgya AtmAne IcchA mAtrathI ( A viSayamAM keTalAka ema mAne che kepragaTa thato nathI, te mATe puruSArtha karavA paDe je dharma laI-daI zakAtuM nathI te deva-guvAche. jeo A dharmane pAmyA che, prarUpaka ane dikanI sevAthI paNa te kema maLe? AtmA pracAraka che tevA zrI arihaMtAdinI upAsanA pite ja svayameva dhamI kema na banI zake ? (sevA) vinA AvA zudhdha dharmane prApta karavAno tyAM e samajavAnuM che ke-dhama bIjAnI pAsethI bIje kaI rAjamArga nathI. je vastu meLavavI laI zakAya tema nathI, chatAM deva-guvAdikanI sevA hoya te jenI pAse hoya tenI sevAthI ja vinA te AtmAmAM pragaTa paNa karI zakAto meLavI zakAya che. bhUkhe bhejana mATe, daridra nathI. vidyArthine zikSaka zuM pitAnI vidyA Ape dhana mATe, rogI Arogya mATe, te te vastu che? nA, te paNa vidyAthI zikSakano vinaya jenI pAsethI maLe tema hoya tene prArthanA kare vagere karyA vinA-tenI sahAya vinA bhaNI che, tenI sevA karIne meLave che, tema dharma mATe zakto nathI, tema kaMI paNa AtmAe guNone paNa e ja vyavahAra che. ke jeo dharmane pragaTa karavA mATe te te guNane pAmelA guNIpAmyA hoya temanI sevA-prArthanA karavI joIe. enI sevA karavI Avazyaka che ja. hA, keI A nItine anusarIne ja dareka dharmavALAoe vidhAthI zikSakanI sahAya vinA vidyAne ke kaI deva-gurunI sevA jarUrI mAnI che. jIva gurnAdikanI sevA vinA pitAnA guNone ' hA, bhajana, dhana, vastra, ke aSadha vage- pragaTa karavAnAM daTAne che, te paNa tyAe renI jema dharma koIne ApI zakAtA ke bIjAnI e pUrvabhavemAM e sevA karavAnA pariNAme pAsethI laI zakAtuM nathI, AtmAmAMthI ja anya (A) bhavamAM te te guNonI prApti karI pragaTa karavAnuM che. te paNa e nakkara satya che ke e niHzaMka che. marUdevA mAtA jevAnAM ke-dharmanA nAyaka deva ane gurnAdikanI sevA dANAne AzcaryabhUta haiI tene Azraya le vinA tene pragaTa karI zakAto nathI ja. deva- te hitakara nathI. jo ema na mAnIe te Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : hara : sukhI thavA mATe badhA ya vinA-gurue paNa vidvAna banavA joIe. sadAcArI bane che ane pitAnA jIvanathI karmone paNa tema te banatuM nathI, mATe guru vidyA ke vAsa karI sukhI thaI zake che. guNa mATe sahAyaka che e nizcita che. kaI A mUrtipUjAmAM hiMsAdine mAnIne A jagatamAM kSamA namratA saraLatA saMteSa pa. * pUjA karavAmAM pApa manAve che, teoe sUkSmabrahmacarya, satya, dayA vagere je kaMI suMdara che, niSpakSa buddhithI satya samajavA prayatna karavA sukhakAraka che, te zrI vItarAgadevane AbhArI chejoIe. mUti pUjA zA uparAMta yukti ane ane hiMsA, jUTha, cerI, ke kAma-krodhAdi je jIvananA vyavahAra tathA anubhavathI paNa siddha duHkhajanaka aniSTa che, te ajJAna ane mehane che. hiMdamAM zramaNa, buddha ane vedasaMskRtio AbhArI che. mATe ja tene nAza karI ISTa prAcIna manAya che, temAM paNa zramaNa (jena) guNonI prApti ke je sarva sukhanuM mULa che te saMskRtinI prAcInatAne te cheDo ja nathI e te mATe devanI sevA Avazyaka che. viSaya prasaMge jaNAvIzuM, A traNe saMskRti sudevanI sevAthI buddhi, jJAna ane tene emAM mUrtipUjAne pUrNa mahattva ApavAmAM AdhArabhUta cittanI zuddhi tathA puNyanI puSTi AvyuM che. kALabaLe pragaTelI navI-navI thAya che. ema zuddha-puSTa banelA citta ane vicAradhArAmAMthI pragaTelA tamAM ke mUrti puNyathI jIva saghaLuM suMdara pAmI zake che, satata pUjAne agya mAne che, paNa te sUmabuddhi, sukhI thaI zake che, mATe sukhanA athI e deva- ke mAyazcanA abhAvanuM pariNAma che. mUrti sevo eka ja sukhane sAro upAya che ema pUjAne niSedha karanArA paNa potAnA eke eka mAnavuM ja joIe. vyavahAramAM mUtine svIkArI ja rahyA che e | devasevAnA dravya-bhAva ke teonA nAmane sivAya enI tenI prApti ja niSphaLa che, jApa, dhyAna, AjJApAlana, pUjana-arcana vagere A vAta anubhavathI samajAya tevI sAdI che. ghaNA prakAro che, temAM teonI mUtinI pUjA- je anAdi satya che, tene InkAra karavA chatAM aca stuti-stavanAdi karavuM e prAthamika tene TALI zakAtuM nathI. jIvananI sAthe lAgeluM prakAra che, sAcuM kahIe te prAthamika ava- hoya che, tene svIkAravuM ja paDe che. mUrtipUjA sthAmAM maMdabuddhivALA jIvane jApa-thAna vagere e saMsArI jIvane sahaja svabhAva che, tene duSkara bane che, mUrti-pUjA sahelAIthI karI zake game teTale te InkAra kare paNa tenA che, jIvane maLelAM netra, kAna. ji havA ke zarI- jIvanavyavahAramAM te mUrti svarUpa AkAra ane rabaLa yA saMpatti vagerenI sAcI saphaLatA rUpane prativyavahAramAM mAnI rahyo che. bhale te jinapUjAthI thAya che. enA je bIje sadana spaSTa rIte samaje ke na samaje, paNa jagatamAM paga ke thaI zake ? netra vagerenuM sAcuM prakAzana, sUryodayane, netrone, ke AkAra-rUpane phaLa jinapUjA che, jinadarzanathI bhavAntaramAM mahimA che te mUrtipUjAne mahimA kadI TALI divya ne maLe che, saMpatti vipula maLe che, zakAto nathI. buddhi nirmaLa thAya che, ethI sadAcArI banele puSyathI maLelAM netre, jIbha-baLa ke saMpatti jIva pApapravRttione anAdara karI svabhAve ja vagerene zuM pApapaSaNamAM upayoga kare te Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yogabindu [bhA vA nu vA | zrI vidUra [ lekhAMka 14 me ] che eTale yoga e muktisuMdarInA yaMgrahaNamAM prathama mAhAsyane uddeza che tethI kAraNa che. prathama tenuM varNana kare che. kAraNa-jevo uddeza blekamAM "ga" zabdanuM punaH punaH cahaNa, " heca, te pramANe ja nirdeza Alekhana hovuM yoganI atyaMta AdaraNIyatAnuM sUcaka che. jyAre joIe. je vAta graMthakAra maharSi jaNAve che. eka vastu atyaMta AdarapAtra hoya tyAre enuM yogaH kalpataruH zreSTho, yogazcintAmaNiH paraH / vAraMvAra nAmagrahaNa thAya ja. yogaH pradhAnaM dharmANAM, yoga: sidhdheHsvayaMgrahaH // 27 // vaLI ganA varNana mATe graMthakAra maharSi yoga e eka kalpavRkSa che, utkRSTa ciMtA jaNAve che kemaNi che, sakaLa dharmomAM uttama pradhAna che ane tathAca janmabIjAgni-rjaraso'pi jarA parA / sidhdhine svayaMgraha che. duHkhAnAM rAjayakSmAyaM, mRtyormutyurudAhRtaH // 38 // uparyukata vega jagatamAM vidyamAna kalpa ga e janmanA bIjane mATe agnirUpa taruthI atizreSTha che. kAraNa,-e kalpavRkSo mAtra 2 kalA che. jarA mATe utkaTa jarArUpa che, dukhe mATe A lekanA ja tuccha bhegenuM pradAna kare che. rAjagarUpa che ane mRtyu mATe mRtyurUpa che. te paNa yAcanA karAvIne, ane Ape te paNa parimita; jyAre ga te zAzvata-sukha-AnaM sukha AnI jema bIja para aMgArA kheravavAmAM Ave, dane vagara-mAgya ane saMpUrNatAe Ape che. te bIja jalI jAya, tethI aMkutpatti na ga e anya ciMtAmaNithI paNa A thAya. tema janmanA bIjarUpa karmazaktine mULa mAMthI jalAvavAmAM-bALIne khAkha karavAmAM vega rIte zreSTha che, je bIjAM dharmasthAnaka che tethI paNa vadhu zreSTha yoga ja che. kAraNu-muktinA e dhagadhagatA aMgArA tulya che. jarA e " sahune grasI janAra sAkSasI che. sAkSAtkAraNarUpa che. A vegavaMtane muktiramI svayameva grahe tenA vege vayanI hAni thAya che. jyAre vega e jarArAkSasIne grasI javA jabaradasta jAya che? je anyAya che te tene sadupaga rAkSasIrUpa che. rAjaroga e pIDAnuM kAraNa che. kyAM karaze? je kaMI sAruM kArya che te badhuM vega te dukhene bAdhA karavA-pIDavA rAja mUrtipUjAmAM utare che, te mUrtipUjA vidhi girUpa che ane yamarAjAne aMta ANavA kema ghaTe? yamatulya che, ema zAstrakAre jaNAve che. jenA " mAnavIya zarIranI mImAMsA karatAM ya e ja mATe A graMthakAra maharSi paNa jaNAve che kesAra pragaTe che ke-A zarIra deva-guru-dhamanI TImati ta ne, manmathAtrAna sA yathAzakya sevA sivAya kaMI karavA sUcana karatuM cAnavarmAte vije, tArAthapi |II nathI, vagere A viSayamAM navI daSTi maLe tevI pitAnuM mAnasa garUpa bakhtarathI surakSita ghaNI vicAraNA karavA jevI che, te avasare. thaI jAya, te tapanAzaka paNa kAmadevanAM kAtila Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 674 : : gibiMdu : za kuMThita thaI jAya che. che, te jinezvaradeva ane gaNadharAdirUpa mahAzabdAdi viSaye kAmadevanAM zA che e tamAo ghoSita kare che-jAhera kare che. jagajAhera che. enI AdhInatAthI tapasvio masTinI vathA , va: zuddhirniAta: | paNa tapasyAthI cUkI jAya che, paNa je jIva cAtasatta-vidyAtrinAmana: II 8? pitAnA cittane garUpa bakhtarathI surakSita jema malina suvarNanI vahninA yoge niyama banAvI de, te tathavidha garahita tapasvione zuddhi thAya che, tema avidyAnA ge malina mAsakSamaNa Adi tapathI cUkavanAra bhraSTa karanAra banela cittanI paNa garUpa agnidvArA avazya evA paNa kAmadevanAM kAtila za budgha banI zuddhi thAya ja che. jAya che, nAkAmIyAba banI jAya che. suvarNa upara tAmrAdine mala caDhI gaye ega mATe graMthakAra maDaSi mahAtmAonI zreya ane tethI suvarNa malina thaI gayuM heya, gheSaNa jaNAve che. ' tyAre enI zuddhi agninA yoga thAya che. akSaradvayamapyeta-cchayamANaM vidhAnataH / temaja citta paNa avidyAnA yoge malina jIte vasavAda sAmamiH IjhabA thAya che. avidyA e cittanI malinatAnuM janaka vizeSa zuM! agara vidhipUrvaka "ga" anAdikAlIna malina tattva che. tenA mege nAmanA be akSarenuM paNa zravaNa karavAmAM Ave saddabhUta vastu viSayaka brAnti thAya che. e te nibiDa pApane paNa nAza thaI jAya che bhramaNAnA pratApe citta azuddha thAya che, tenI ema gasidhdha mahAtmAonI ghoSaNA che. paNa zuddhi megarUpa vatinA ge thAya che. - paMcaparameSTinamaskAra yA navakArAdirUpa aneka kAraNa-sAmagrI kadApi kArya vinA na ja rahe. akSaro te dUra rahe, paNa mAtra "ga' vaLI graMthakAra maharSi jaNAve che keA nAmanA be akSaranuM ja viziSTa pazama amutra saMsAcApana-toDaji chu nahi hevAthI tene artha-bhAvArtha na samajAya javAna cAvikhya:, saMzo vinivartite IkarA teya vidhipUrvaka-nirmala jJAnapUrvaka viziSTa zradhdhA, jenA dIlamAM sagavazAta paralokanA viSe tIvrasaMvega, zuddhabhAva, atyullAsa, hastajana- saMzaya pidA thaye hoya, tene paNa saMzaya vinaya-viveka Adi pUrvaka zravaNa karI levAmAM keganA prabhAve thayela sarvapra ane sa...tyanA Ave te ya miyAtva-mahAdi pApakamane ge nivRtta thAya che. AmUlacUla vinAza thaI jAya. te paNa atyaMta koI nAstika AdinA saMparkathI jene apunarbhave thaI jAya.' paralekanA viSe saMzaya thaI gayuM hoya ke paraleka - jenuM vidhipUrvaka zravaNa paNa pApanAzaka haze yA nahi? AvI vyaktine paNa saMzaya hoya, tenuM vidhipUrvakanuM AcaraNa te pApa- ganA prabhAve thatA sastrAdinA vege nivRtti vinAzaka hoyaja emAM zaka ja kema hoya. ' thaI jAya che, te anyanI to vAta ja zI karavI ! A prakAre jeoe vegane siddha karyo Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che a 0mI - jha0 2 0NAM ja pU. AcAryadeva zrImad vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAja. sAcA-khoTA beyamAM madhyastha rahenAra te mUMgA rahenArA, e jainazAsanamAM kiMmata vinAnA dunIyAmAM pahelA naMbarane bevakupha che. che, vastutaH temanAmAM jainazAsana pariNameluM nathI. je dAnanA vege apUrva sukha maLe, e zAsananA rakSaNamAM AvatI azAMti e dAnamAM agni mUkanArA have A dezamAM paNa te parama zAMti che. pAkayA che. zAsananA rAgI te amArA rAgI, ane AjanAM badhAM bahAranA sAdhane AtmAnuM zAsananA virodhI te amArA virodhI. nikaMdana kADhanArAM che. dunIyAnA rAgaraMgane, dunIyAnI meja-majAne dAnanuM phaLa je laddamInI lAlasA haya, jJAnIo ekAte duHkhanI khANa kahe che. te e dAna nahi paNa saTTo. mane vizvAsa che ke-jinezvaradevane tyAgadAna e tyAganI zarUAta che. tyAga te mArga uttama AtmAne khaTake nahi. uMcI vastu che, A dAna, DuM zIla, tapa- A bhava-saMsAra bhayaMkara che. tyAre dunizcaya e badhuM tamane mahAtyAgI banAvavA yAnA jIvane dharma bhayaMkara dekhAya che. dunimATe che. yAnI sAmagrI dekhItI mIThI ane pariNAme jagatamAM sAce sevaka te ja kahevAya ke kaDavI che, eTale saMyama para ekadama rAga jene sevyanI AjJA e ja zirasAvadha heya! thAya e banavuM azakya che. vaDIla vaDIlatAne gumAvI AjJA kare te vImA ra te paDavAnI bIke nahi caDanArAM karatAM caDIne ene vaDIla gaNavAne hakka nathI. pahelA ke guNa uMco che. mA-bApa e saMtAnanA zarIranA pAlaka paDavAnI bIke nahi caDelAnI sthiti niyata ane piSaka chatAM paNa e mA-bApa zarIranA nathI. jyAre caDhIne paDelAnI sthiti niyata che. adhiSThAtAne na bhUle. keI paDe emAM navAI nathI, caDhe emAM mA-bApanI zarIra upara sattA jarUra. navAI che, paDanAranA dRSTAMte AgaLa na karAya, zarIra para mA-bApane akhaMDa upakAra. mA-bApane paDe emAM Azcarya nahi, caDhela caDhI jAya upakAra dupratikAra che. ene upakAra vALavA e Azcarya. dikarAe ghaNuM karavuM joIe. e pharajamaratAM - karmasthiti bhayaMkara che, paNa ene AdhIna sudhIe visaravI joIe nahi. pite sanmArgamAM thavAnuM nathI. puruSArthane pradhAnapada ApavAnuM sthira thAya ane mA-bApane e mAge che, che. puruSArthane upaga kamane kADhavAmAM karate ja te upakArane badale vALI zakAya. vAne che. paNa bheLAM karavAmAM karavAnuM nathI. beTI zAMtimAM paDI hatI tAkAte vire- samyagdaSTi AtmA mATe pradhAnatA karmadhionA prahAra sAme, kaMI paNa na bolanArA. nAza mATenA puruSArthanI. azubhanA udaya karatAM zubhane udaya Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 676 : amIjharaNAM bhayaMkara che. che, paNa vyavahAramAM sukhI zrImaMta kahevAya. AtmAne pUcho ke-tamArI kAlanI khAmI nItipUrvaka je cIja karIe, pisA kamAAje pUrANu ke vadhI? Ie, emAM nItinI pravRtti e dharma, paisA dhami pAse adharmine AvatAM vAMdho nahi. e adhama. paNa dharmanA virodhIne AvatAM gabharATa thAya. syAdvAdanA nAme udhI vAte karavAthI jenadhamAM koI nirNaya nathI paNa enI AMkhamAM zAsanano nAza thAya che. syAdvAda eTale marajI e tAkAta che. Ave ema vartavuM ema nathI. jagatanA bheLA jIvane udhe mArge doranAduniyAnA ayogya vyavahArane zAsana sAthe rAo derI rahyA hoya tyAre bheLA jene kAMI lAgatuM-vaLagatuM nathI. sanmArganI aMdara sthira karavAmAM munio je - dharmazuddhi tyAM vyavahArazuddhi che. pitAnI zaktino upayoga kare te ArAdhaka, ane tame jJAnIonI AjJA mujaba trikALa na kare te virAdhaka. jinapUjana kare, ubhayakALa Avazyaka eTale zrI jinezvaradevanA zAsananI apabhrAjanA ke karelAM pApanA pazcAttApa AdinI kriyA kare, thaI rahI hoya, dharma e adharma tarIke oLaniraMtara vyAkhyAna zravaNa vagere kare te bhUkhe khAya. evI rItanuM dharmanA viredhIe manaare, e huM mAnatA nathI. mAnyuM belyA karatA hoya te vakhate chatI zaktie tamAre AtmA dharmanA svarUpane samaje. tene pratikAra karavAne eTale jagatanA jIve dharmanI sAcI ArAdhanA tamArA hAthamAM AvI ubhAge derAI na jAya tene mATe prayatna na jAya, te duniyAne vyavahAra tamArA dharmane karatAM beTI zAMtinA pATha ja panArA ane japabAdha kareja nahi. vAnuM kahenArA zrI jinezvaradevanA zAsanane pAmyA je baLa Atmadharmane nAza kare te pI ja nathI, ema kahevAmAM leza paNa atizagalika baLa. yekti nathI. samyagudaSTi AtmA, AtmasAdhanA mATe sAdhu samatAnA sAgara dhyAna magna, are kharacAtA baLanI prazaMsA kare. kevaLajJAna nikaTavartI heya, chatAM e zAsananI - baLavAna AtmAnA guNane paNa jaDane hAni thatI hoya, dharmanA vidhio dharmane bhayaMkara vega bhUlAvI de che. ghAta karatA hoya te vakhate pitAnAM hRdayamAM azubhanA udayamAM kharAba sago ubhA hitabuddhine barAbara jAgRta rAkhI, dharmanI rakSA thAya ne zubhanA udayamAM sArA saMge ubhA mATe je kAMI karavuM ghaTe te kare, sudhAravA mATe thAya. paNa e udayane AdhIna na thaIe te zikSA paNa kare, toya e ArAdhakanI kaTimAM sukhapUrvaka AtmakalyANa sAdhI zakAya. che, kAraNa ke jagatanA bhalA mATe sanmArganA jAgRta AtmA AgaLa karmasattA paNa rakSaNanI jarUra che, evA vakhate paNa samatAnI nirbaLa thaI jAya che. vAta karanArA pitAnuM munipaNuM, zrAvakapaNuM ghaNAe garIba zrImaMta karatAM sukhI hoya yA samyagadaSTipaNuM gumAvI de che. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e bhUlavuM joIe nahi! zrI maphatalAla saMghavI. umaMgabhera mAtAnA khoLAmAM khelatA bALa- sAkRtaka che. sAMskRtika jIvananA sarvanAzamAM ja pariNamaze. kana, eka pagAradAra AyAnA meLAmAM jatAM - A rahyAM tenAM kAraNe - (1) janAonA mULamAM hetu che UMcA je dukhamaya hAlata thAya, tevI ja hAlata khAsa , jIvana-dhAraNane. karIne Aje bhArata ane duniyAbharamAMnI raMgIna (2) janAo pUrI thatAM prajarUpI prajAonI-svAra kalyANakara saMskRtimAtAnI gaMda cheDIne, nijanA mohaka rUpa-saMgIta vaDe zakti, janAjanya yAMtrika zakti sAthe atha DAmaNamAM Avaze. nAcatI-nacavatI pragatirUpI AyAnA khoLe (3) AdarzonuM dheraNa nIcuM Avaze. javAthI thaI che. (4) sAMskRtika baLe, luptaprAyaH thaze. nathI jenI pAse mAtR-hRdayane dhabakAra ke (5) dharmArAdhanA kAje maLeluM mAnavajIvana, nItaryuM vAtsalya evI pragatirUpI AyA, naMda sukhanA uMca AMkane AMbavAmAM vilIna thaze. vaMzanI chellA rAjavInI pApalIlAnA nAza kAje (6) bhAratabhUminA prANa tulya Aryatva, mahAvicakSaNa kauTilya taiyAra karelI viSakanyAnI AsurIbaLano akhADo banI jaze.' mAphaka, ajaba AkarSaka svAMga sajIne, saMskRti (7) rAjakAraNamAM kevaLa niprANa kAvAdAvA ane tenA sAcA anuyAyIone parAsta karavA kAyama raheze. mATe avanavA kImiyA ajamAvI rahI che. (8) A deza, bhAratIya janatAne maTI jaI, pIparamInTarnI lAlacamAM kAMDAnuM kaDuM utArI yAMtrika zaktinA ArAdhakane banI jaze. ApanAra bALaka jevI ApaNI saMskRtibhaktonI sukha, saMpattinA hetuonI sAdhanAmAM jIvadazA thatI jAya che. kAraNa ke yugothI jeNe nanI mahattA pradAna karanAra, siddhAntanI Aje prajAone dharmanA muktidAyaka maMgalamArge AgaLa je rIte ThekaDI uThAvAI rahI che, te jotAM ema vadhavAnI sarva prakAranI jogavAIo karI ApI khAtrI thAya che ke, bhAratanA vartamAna rAjakIya che. te saMskRtinI sAme AMtararASTrIya gaurAMga AgevAno, bhAratIya prajAnAM jIvanagIravanA mutsaddIoe pragatine evI saphAIthI ubhI pratIkarUpa hevAne badale pAzcAtya rASTronA mutsakarI dIdhI che ke, ApaNe paNa saMskRtinI upa- dIonI kunehabharI AMtararASTrIya rAjaramatanI nA dvArA sAMpaDatI AMtarabAhya viziSTatAne preraNA mujabane ghATa bhAratanA AMtara-bAhya badale, pragati mAraphata maLatI tAtkAlika bhotika svarUpane ApavA mathI rahyA che. viziSTatAmAM aMjaI jaI, saMskRtine cheha devA dharmanA mULa tatvanAM AdhAravihoNI sudhInI mAnasika sthitimAM mukAyA yA mUkAtA pragatinI dizAmAM DokiyuM karavAmAM paNa jenA jaIe chIe. pUrNa puru pApa samajatA hatAM, te bhAratIya bhautika AbAdInA ekAMtika lakSya pUrvaka prajAnA manAtA rAjakIya AgevAne, temane AraMbhAtI ane pUrNa karAtI janAo vipula jenA upara adhikAra nathI, tevA kSetrone paNa janazakita dharAvatA A mahAna rASTranI prajAne dharmarahita banAvavA ane tenA sthAne pragatine Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : lyANa DIsembara 1956 : 679 : sthApavA prayAso kare che te jANyA ane jayA raNanA sivAya jIvanane jyavAra nathI. dharmanI pachI, bhAratanA sAcA garavanI cekI- surakSA nathI. jIvana je te Adarza mujabanuM Ata sAdhupuruSe, prajAne doravaNa ghaDavuM hoya te, temAM pragatinI pralayakArI ApavA tatpara nahi thAya te mahA- pApapratimAnI chAyAne paNa na paDavA deze. anarthanI zakayatA rahelI che, A vastu pravane tyajI kRtrima-adhavane pakaDavA prayatna karavo . Aje khUba ja mahatvanI ane vicAraNIya che. tenuM nAma che vartamAnanI pragati. mULa hajAra pApa, prapaMca, anAcAra, anartho, rahita banelo eka nAnA choDa paNa pAMgarI asatya ane duSka dvArA hAMsala karAtA sukha, zaka nathI, te jIvananAM mULa tathI rahita sAhyabI, saMpatti vageremAM zuM bhAratIya prajAne baneluM mAnavajIvana DALA-pAMdaDArUpa bhautikakSetre ArAdhaka AtmA pragaTa thaze? pAMgaravA sivAya, keInA ya kAma nahi ja Ave! je pejanA ke kAryanA kendramAM dhabakate bhAratanI yugayuga prAcIna saMskRtinI sarvanathI bhAratIya saMskRtino AtmA, te bhAratanI mukhI pratibhAne saMsAramAM sarvatra puna:pratiSThita bhUmi para pragatinA tAMDavanRtya sivAya bIjuM karavA mATe karI rAkhe ghaTe ApaNe sahue zuM nirmANa karI zakaze? bhAratIya saMskRtino maMtra aMtaradvAra para, jIvana dharmane vareluM che, . mAnadaMDa che sarvakalyANa, yAne pratyeka jIvanuM zarIra ja sukhanA sapanAmAM rAce che. ochAmAM ochuM akalyANa, tenA saghaLA nIti- zArIrika sukha mATenI saMskRti te vataniyamo te ja Adarza anusAra ghaDAelA che. mAnanI jhAMjhavAnA nIra jevI pragati. jyAre ane kone duHkhanA dariyAmAM haDaselI daI, sukhI jIvanane sarvakalyANanA utkRSTa maMgala ceyanA thavAnI pragati dIdhI zikhAmaNa, saMskRtine sAco mArge AgaLa vadhavAnI sarva sAnukULatAe anuyAyI sAMbhaLavA paNa rAjI na ja hoya. bakSanArI je saMskRti tenuM ja nAma bhAstIya je janma ane jIvanane hetu, svapara AdhyAtmika saMskRti. pacAsa-sATha varSe kharI kalyANa che, te ja jIvana vaDe koInA ya pratyakSa paDanAruM zarIra ja jene sarva prakAre vahAluM hoya. cA pakSa akalyANanA nimittarUpa banavAmAM te bhale AjanI pragatine ArAdhaka bane, bAkI bhAratIya strI yA puruSano AtmA apAra duHkha ja bhAstIya mAtrane te enI yugayugaprAcIna kalyANaanubhave. jyAre prAgatika zikSaNane varelA ApaNu kArI saMskRti ja ArAdhya jaNAze, jaNAze ne AgevAna manAtA rAjyapuruSe kAyadA dvArA temaja jaNAze. pracAra dvArA bhAstIya prajAmAMthI dharma, samAja, je Adi, madha, ane aMtamAM gUMjI ahiMsA, cAritra, sAMskRtika pratIke vagerene rahyuM che sAMskRtika prajAonA (sarvanAzanuM AmUla nAbUda karavAnA AMtararASTrIya mutsaddInA saMgIta te vartamAnakAlIna pragatinA paMthe pagaluM mukhya dhyeyane caritArtha karavA mATe dina-rAta bharatA pahelAM, AjanA rASTranAyakoe svaparaprayAse kare che. ane A dezanI prajA samakSa, hitane khUba khUba vicAra kare te sarvakenA pAzcAtya dezanI eThe jUThI hakIkate raju kare che. zreya mATe Avazyaka nahi paNa anivArya AdhyAtmika saMskRti mUlaka bhAratIya baMdhA- che. e bhUlavuM joIe nahi! Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puruSArtha ane prArabdha: pU. munirAja zrI bhAnuvijayajI gaNivara [eka talasparzI vicAraNA ] "pesA kamAvA te saheluM kAma nathI, keLIye AvI jAya ghera beThAM ?" e mATe te ghaNI ghaNI viTaMbaNAomAMthI . A u0- hA! tamArI zraddhA che evI hoya : te te paNa thAya. paNa te zradhdhA nathI mATe pasAra thavuM paDe che." duniyAnA mANasanuM ' A kathana che. paNa jevI rIte e jovAya che. bajAramAM doDavuM paDe che! ke, pisA kamAvA e saheluM nathI.... tema prava- bajAramAM paNa rojI kayAM male che pisA kamAvA te ApaNuM dhAryuM kAma nathI. nahitara ATalI bekArI hoya ? e nathI jovAtuM ! u- mATe ja kahe ke puruSArthanuM kaMI upa"huM Ama bajAramAM jAuM... Ama jatuM nathI, je prArabdha nabaLuM che te. dahIMmAMthI dhaMdhe karU... ne jhaTa ATalA paisA laI AvuM..." mAkhaNa kADhavA dahIMmAM pANI nAkhavuM paDe che. e vicArAya che paNa "AmAM mArUM kaMI te dahIM jeTaluM sthAna prArabdhanuM che, ane upajaze ke nahi?" e vicAratuM nathI! pANI jeTaluM sthAna puruSArthanuM che, mAkhaNa pANImAMthI Ave ke dahIMmAMthI ? jema dhana te paraMtu enA para prazna thAya che ke-bhAI! - tijorImAM ja che, cAvamAM nahi. paNa cAvI duniyAmAM te spaSTa che ke "dukAna khalIye... nimitta bane che. tema sagavaDa-saMpatti prAramAla lAvIye, gharAka Ave. ThIka bhAve mAla bdhamAM che. puruSArtha ene khelavA nimitta bane le.... te pisA male. A badhuM puruSArthathI che. paraMtu je prArabdhanI tijorImAM dhana nahi, sAdhe che. jyAre bIjI bAju dharmamAM te puruSArthanI cAvI nakAmI. dekhAya che ke "ghaNA loko dharma te kare che prArabdha be prakAranAM hoya che (1) nimitta paNa ujamALatA dekhAtI nathI? ne keTalAkanuM Ape te ughADAM thAya. (2) vinA nimitte je bhAgya khIlyuM hoya che, te dharmamAM AgaLa ughADA thAya. comAsAnI Rtu che. peTa bharIne dhape che!" Ane artha e che kepisA mahe khAI lIdhuM che paNa maracuM mIThuM bhabharAvelI, natathI maLe ane dharma bhAgyathI. paNa pAchuM pANIthI bharacaka kAkaDI joI ne uDAvI gayA. vicAratAM eka keyaDe ubhe thaI jAya che! ke sAMja paDIne tAva Avyo te tAvarUpI prArabdha te pachI badhe dhAryuM kema nathI banatuM? ane te ja udayamAM AvyuM, je kAkaDI khAdhI. tAva ane dharmanI vAtamAM kema hAtha joDIne besI Ave prArabdhathI ja; paNa asat puruSArthanuM rahe kAma patI nathI jatuM? -- nimitta malyuM. prArabdhanA bIjA prakAramAM. AnA spaSTIkaraNamAM vastusthiti evI che ke mANasa ghaNuM Arogya sAcavate heya chatAM dunyavI sagavaDa-agavaDane mukhya AdhAra avasare DAkaTara kahI de che-tamane kSaya che, prArabdha che, kensara che, A vinA-nimitte mAMde pUche pra. "eTale zuM prArabdha che mATe meMmAM te ya prArabdha paNa nimitta kaI nahi tame Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 2 : puruSArtha ane prArabdha : dukAne jAo che ke nokarI-mahenata kare che, vharUpI dahIM nathI, te pisArUpI mAkhaNa kayAMthI te paisA meLave che. A tamAre puruSArtha maLe? ahi e pisA na malyA, te badalane te khare; zoka nahi kare, paraMtu navuM prArabdha ubhuM karavAnI paraMtu tenuM sthAna keTaluM ne prArabdhanuM tAlAvelI jagAvaze. sthAna keTaluM? A prArabdha sanimittika che, A jagAe "cha kalAkane puruSArtha karavA te je udayamAM Ave che temAM vizeSatA prArA chatAM pisA na malyA" A zaka haze te chanA bdhanI ke prArabdhane ughADanAranI jema jhaverI badale 12 kalAkane puruSArtha karavA taiyAra thaze? jhaverAtanuM mApa kATalAM mUkIne karI Ape che. paNa e te pelI geLImAMthI mAkhaNa na nIkapaNa kiMmatI keNu? kATalAM ke jhaverAta? sonAne LatuM joI, bAI je "pANunI khAmIthI mAkhaNa se TacanuM batAve che kaTIne pASANa paNa nathI nIkaLatuM mATe lAva bIjuM pANI jhIkuM" kiMmatI keNu? sonuM ke kasoTI? tema prArA ema karIne pANI nAMkhe-te te jevI mukha bdhane ughADanAra puruSArtha che. paNa kiMmatI gaNAya teve A chanA bAra kalAka karanAra koNa? jema jhaverAta ane enuM kiMmatI tema mUrkha gaNAya. kheDUta game teTalI mahenata kare prArabdha ja kiMmatI kahevAya. sephaIDIpojhITane cAvI paNa aMdaramAM bIja ja na hoya te? ane je lagADI, ne pisA nIkALyA, te zuM pisA cAvIe bIja hoya te te bIja jevuM hoya te mAla ApyA? nA, e te aMdaramAM thApaNa makelI nIkaLe ! tema ahiM jevuM sArUMnasuM prArabdha hatI te malyA. tema puruSArtha kAmano khare hoya te mujaba sukha-duHkha maLe. e samajI paNa tenuM sthAna cAvI jeTaluM ! cAvI jema rAkho ke paisA prArabdhanI dhAraNA para Ave paisA na Ape tema puruSArtha paisA nathI Apate. che. ApaNI dhAraNA para nahi. ApaNI dhAraNA paraMtu prArabdhanI thApaNuM pisA Ape che! A mujaba dunyavI dhana AvatuM, TakatuM ke vartatuM vastunI je manuSyane khabara hoya te jarUra te nathI. game teTalA davAnA TaMka rAkhyA hoya chatAM ghaNuM valepAtamAMthI mukti meLave. zarIra enI dhAraNA mujaba cAlatuM nathI ! kema Ama? kahe ke prArabdha vAMkuM eTale te savAramAM uDIne bAI sIdhIja dahIMnI badhuM ja vAMkuM! prArabdhanI cIThThI para dunyavI gaLImAM pANI nAMkhI maMthana karavA lAgI jAya, sukha-sagavaDe AvavAnI, rahevAnI ane vartapaNa e khabara na rAkhI heya ke aMdara dahIM vAnI. tenI AgaLa purUSArtha sAva phika paDI che ke nahi! pachI eka kalAka thaye chatAM jAya che. je prArabdha anukULa te puruSArtha mAkhaNa nIkaLatuM na jotAM, aMdaramAM juve ke mAmulI ja joIe. Aje reledALa khAIne ! A te aMdara dahIMja nathI?" tema jIvanArA alamasta zarIranA prArabdhavALA che, ahiM bajAramAM puruSa deDa. cha kalAka vItyA jyAre keTalAka evA zarIranA prArabdha vinAnA paNa kaMI maLyuM nahi tethI "hAya! cha kalAka che ke dUdhanI malAIo uDADavA chatAM TAMTIyA TacAyA paNa paisA na malyA !' tyAM eNe lathaDatA hoya che! ApaNe tene pUchIye keaMdaramAM jevuM joIe ke puruSArthanuM pANI kema Ama?" kaheze e "bhAizAba, khabara laIne ja cha kalAka ma, paNa aMdaramAM prAra- juo anusaMdhAna peja 691 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A aem000000000000000000008899999999998 . zas :: wta jJAnavijJAnanI tejachAyA. an00000000000000sa pA0 zrI kiraNa0000000000000000 [] kalyANanA cAlu asthI eka na vibhAga ughaDe che, tenA saMpAdaka tathA lekhaka zrI "kiraNa, UH ciMtanazIla abhyAsI che, temanuM vAMcana vizAla che, manana tathA nididhyAsana paNa gaMbhIra che. e "kalyANamAM jema haLavuM tathA sAmAnce abhyAsIne rasaprada bane tevuM vAMcana pIrasAya che, daI tema "kalyANamAM ciMtanazIla ane mananIya gaMbhIra vAMcana avAra-navAra pIrasAtuM rahe tevuM che En aneka zubhekane Adhaha rahe, te Agrahane anulakSIne atyArasudhI ane kalyANamAM teNe 10 arthagaMbhIra tathA mananapradhAna vAMcana avasare, avasare ApyuM che. 3 AjathI dara ake niyamitarUpe prastuta vibhAgamAM lagabhaga pharamA jeTaluM mananapradhAna sAhitya, che aneka viSayane sparzIne AtmalakSI zailI ahiM zrI kiraNa dvArA teonI AgavI zilIye ' sajita-saMpAdita thaIne prasiddha thaze. che. AzA che ke, kalyANanA vAcakavargane A vibhAganuM vAMcana-manana aneka rIte preraka tathA ubedhaka banaze ! 3 kamalane patra priya kamala! - tAre patra maLe che. tArA Agrahane vaza thaI "jJAna-vijJAnanI tejachAyA" | lakhavAnuM huM svIkAruM chuM. huM zA mATe A lekhanane "jJAna-vijJAnanI tejachAyA" kahuM chuM? jJAna zuM che? vijJAna zuM che? jJAna ane vijJAnane saMbaMdha zuM che? jIvananA vikAsamAM jJAna-vijJAna kaI rIte sahAyaka thAya? AjanuM vijJAna kevuM che? sAcuM vijJAna kevuM hoya? ahiM AvA aneka prazno ApaNe vicArIzuM. PODAR Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM kayAreka bhagavAna zrI mahAvIradevanA syAdvAda mATe lakhIza teA kayAreka DaoN. AinsTAinanA (unified Field theory ) vizva sidhdhAMta mATe, kayAre zrI namaskAra mahAmaMtramAM rahelI mahAna zakti mATe lakhIza, to kayAreka azrAvya dhvanivijJAna ( Supersonics ) mATe. kayAreka ka`maLAne bhasma karanArA dhyAnAgni mATe lakhIza, tA kayAreka mAnavatAnA guNA keLavavA mATe. kayAreka ahiMsA, saMyama ane tapanI agnitya zakti mATe lakhIza to kayAreka aNuzakti ane cuMbaka zakti (Atomic energy and magnetic energy)nI zakayatAo mATe lakhIza tA kayAreka sAdhanAmAnA vighnA mATe. ahiM kayAMka zrI vIraprabhunI amRtavANI haze teA kayAMka pU. zrI siddhasena divAkarajI mahArAjanI kAvya pratibhA. kayAMka pU. zrI haribhadrasUri mahArAjanI sUkSma prajJA haze tA kayAMka pU. zrI jinabhadragaNi kSamAzramaNanI jJAna sudhA, kayAMka mahAtmA zrI AnaMdaghanajIneA anubhava haze te kayAMka pU. upA. ma. zrI yazovijayajI mahArAjanI piyUSadhArA. kayAMka khoDa zAnA kaTAkSa haze te kayAMka kanphyusiyasanI medha kathA, samuvala syAdvAdaSTithI A lekhana vAMcIza / navA prakAza prApta thaze. samyag vicAra aMze jyAMthI paNa maLe tyAMthI prApta karavA prayatna karaje. mArA patrA tArA AMtaravikAsamAM sahAya kare ema icchuM chuM. paraMtu patro mAtra samajaNa ApI zake. te samajaNa tArI potAnI thayA vinA vikAsa zakaya nathI. mArA patrAnuM vAMcana vicAranA navA dvAra tArAmAM ughADaze te mArU* lekhana huM sArthaka gaNIza. huM vicAro je svarUpe rajI karU' te svarUpe tuM svIkAre evA mArA Agraha nathI. mArI samajaNu tenA jaDa pratibiMba rUpe tArAmAM uge evuM huM kayAre ya na IcchuM. mArA patrA tArAmAM samyag vicAra zakti jagADe to basa ! vAMcana, vicAra ane anubhavanuM kilaSTa, kayAMka saMkINa tA kayAMka sthUla vigatane tArA prati vahI rahyuM che. A saMmizraNa kayAMka ati saraLa te kayAMka sparzatu mukata jaLapravAha jevuM... patrAkAre malaprakSAlana mATe paNa tenA upayega tArI jJAnatRSA tethI bhale na chIpAya, tane zItaLatA Apaze tA mane satASa che. * kriyAvirahitaM hanta jJAnamAtramanarthakam / gatiM vinA pathajJeo'pi nApneti puramIpsitam || --zrI covinayanI. snehAdhIna kiraNa. --kriyA rahita ekaluM jJAna anaka-meAkSarUpa phaLa sAdhavAne asamartha che. mArganA jANanAra paNa pAdaviharaNu-gamana karyA sivAya icchita nagare pahoMcatA nathI. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * ApaNI javAbadArI purAtattvanuM sAdhana jema jema vadhatu jAya che, tema tema spaSTa samajAya che ke prAcInakALamAM sarva jJAna-vijJAnanuM udbhava sthAna ApaNA bhArata-deza hatA. eka kALe jJAnanA sarvAM kSetramAM bhArate keTalI pragati sAdhI hatI, te Aje kahevu muzkela che, kadAca AjanA mAnavIne te kalpavu paNa muzkela che. vikAsanA A mahAmArga uparathI kayAre kema ane zAthI bhAratanuM patana thayuM tenI carcA ahiM asthAne che. vizeSatA. jyAM saMkIrNatA che-sa'kucitatA che tyAM vinAza che. vyaktie ke samUhe jo vikAsa sAdhavA hoya te sahRdayatA, sahiSNutA ane samabhAva keLavavA paDaze. jaina-dharmanA syAduMvAdanA samabhAva svIkArIne bhinna bhinna vicAradhArAe A mahAna dezamAM pAMgarI che. jaina-dharma bhAratIya sa MskRtinuM sauthI maha* ttvanuM aMga che. bhAratIya sAhityanI evI kAi zAkhA nathI jemAM jainanu atyanta viziSTa sthAna na hoya. AjanA suprasiddha vaijJAnikA kahe che ke,vijJAnanA khIja-mantrA prAcIna bhAratIya granthAmAM bharyA che. mAtra-vijJAna nahi jJAnanI koI paNa zAkhAmAM prAcIna bhAratIya saMskRtimAMthI AjanA mAnavIne vikAsanI navI preraNA avazya maLI Aje jaina siddhAntAna-jaina saMskRtinA sUkSma abhyAsa thADA vizeSajJo pUratA maryAdita che. nyAya, vazeSika ane auSadarzanAnA vikAsamAM jaina vicAra-dhArAnA kALA zu che ? rAmAyaNa ane mahAbhAratanI kathAe mATe jenAe raheze, vartamAnakAlIna vizvane itihAsa, kavi-keTaluM lakhyuM che ? jaina citra-kalA, zilpa ane AmAM hemaranu, zUravIreAmAM jIlIyasa sIjhanu, tattvajJAmAM erisToTalanuM, vaidyomAM TisanuM gaNitajJAmAM yukilaDanuM, kalAmAM perikalIsanu ane vicArakAmAM pleTanu nAma noMdhe che, bhArata pUche che ke,-zrI pArzvanAthaprabhu ane zrI mahAvIra prabhu jevA tI prava ke, zrI buddha jevI vibhUtio, zrI bharata jevA rAjA, zrI siddhasena divAkarajI ane kAlidAsa jevA kavio, varAhamihira, dhanvantari ane nAgArjuna jevA vaijJAniko pRthvInA anya koi deze kayAre utpanna karyA che? jyAre sAcA ItihAsa racAze tyAre pUrvanA mahApuruSo paNa temAM thAyeAgya sthAna pAmaze. sthApatyanuM bhAratIya kalAmAM zuM sthAna che? hipa-hindu tattvajJAnanA abhyAsa karanArA vidyAthI e paNa jaina saMskRtinA hAthI suparicita nathI. jaina sAhityamAMthI prApta. thatI sAmagrI vizvanA `itihAsamAM bhAratIya saMskRtinuM gaurava vadhAraze. A amUlya sAMskRtika saMpatti ane suMdara AdhyAtmika sAmagrInuM sa^svanA bhAge rakSaNa karavAnI, tevA prakAzananI, pracAranI javAbadArI jaeNAnI che. jo ApaNe te mATe jAgRta nahi thaie, ghaDInAya vilaMba vinA A mahAna kAryane sAtha nahi ApIe-vega nahi ApIe tA jJAnanA pavitra prakAzanI upekSAnA mahA vicArAnI svataMtratA che bhAratIya saMskRtinI doSa lAgaze. atizayokti athavA apeAkti e satyanA vikRta svarUpa che. ene satya koi na mAne. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hiMsA-arvAcIna saMskRtinuM kensara ane yuga vijJAnane che. vijJAnanI dharmanA nAme thayelI hiMsA ItihAse pragatimAM ApaNe garva laIe chIe. zuM vijJAna noMdhI che. AvatI kAlane ItihAsa jJAnananA saMzodhanane nAme thatI hiMsAne ApaNe vijJAnane nAme thatI hiMsAnI neMdha karaze. vicAra karyo che? vijJAnanA prayogo mATe lAkho pitAne saMskArI gaNAvate mAnavI je avocIna nidaoNSa mUMgA prANIo para je karatA thaI rahI saMskRtine aspRdaya cAhate hoya, pitAnI mAnache, tene khyAla kadAca sAmAnya mAnavIne nathI. vata para zI vatA vahetI rAkhavA-jIvaMta rAkhavA talasate heya dharmane nAme yajJamAM je hiMsA thatI, te hiMsAnA kensara pratye durlakSya kare nahi cAle. tenAthI anekagaNI hiMsA Aje vijJAnane Aje ahiMsA saMbaMdhI thaDa uhApoha nAme thaI rahI che. jema hiMsAthI mekSa na thaI rahyo che, tyAre zramaNa bhagavAna zrI mahAhaiya tema kayAreya hiMsAthI jJAna na hoya. vIradevanI ahiMsA sUkama vicAraNuM mAMgI le gI rahyuM nALio sAruM = = hiMsa viMga che. Aje ahiMsAne marma tenA vAstavika mardA-samAM reva pAnta viyAniyA | rUpamAM jANanArA ochA che. (sUtra che. 1 a. 11 gA. 10) bhagavAna zrI mahAvIradevanI ahiMsA skUla -jJAna thavuM tene sAra eja ke pote kaiI kriyAkAMDarUpe ke mAtra bAhA vrata-niyamarUpe kevala paNuM jIvanI hiMsA na kare. mAtra ATalA nathI kiMtu jIvananA sadUbhAvamAMthI pragaTatI svAbhAahiMsAnA siddhAntanuM jJAna pUratuM che ane vikatA rUpe che. bhAratanA lagabhaga sarva dharmoe A ahiMsAnuM vijJAna che. ahiMsAne siddhAna svIkAryo che. paraMtu jenavijJAnane vikAsa AvI hiMsAthI rUMdhAI darzana jeTalI sUkSama-vicAraNA anyatra kayAMya nathI. jaze. prApta thatA navA sAdhanethI mAnava-jAta anya vicArakoe prabaMdhelI ahiMsA mAnavI mAtra pitAne vinAza karaze. chellA be vizva- sudhI ane kayAreka pazu-pakSI sudhI pahoMce yuddhamAM thayele mAnava-saMhAra zuM ApaNuM che. tyAre bhagavAna zrI mahAvIradevanI ahiMsA arvAcIna saMskRtinuM lAMchana nathI? samagra jIvasRSTine pitAnI sImAomAM AvarI - hiMsA-arvAcIna saMskRtinuM kensara che, le che. jIvananA vyavahAramAM A siddhAntane jema kensara zarIrane kSaya kare che, tema je azakyavata kahenArAone bhagavAna zrI mahAvIra upekSA karavAmAM Avaze te hiMsAnuM kensara devanuM pitAnuM jIvana eka paDakAra rUpa hatuM. ApaNuM AjanI saMskRtine vinAza karaze. jyAM ahiMsAnA sthUla ane sUkama bhedanI kadAca vaijJAnikone A satya Aje nahi sama kilaSTatA nathI, paraMtu sarva bhinna svarUpe rahelA jAya, paraMtu sUma vicAraNA karanAra pratyeka jIvatvanuM bahumAna che. vicArakane spaSTapaNe samajAze ke-anya jIve jyAM jIvatva che, tyAM vikAsa che. jyAM pratyenI krUratA mAnavasaMskRtinA sarvo-bhadra jIvatva che, tyAM jJAna prAgaTyane saMbhava che. jyAM vikAsa Balanced growth of human jIvatva che tyAM akalpanIya vizALa zakyatAo culture mAM keTalI bAdhAkAraka che? bharI svataMtra bhAva-sRSTi che, tethI jIvatvane. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : kalyANa : DIsembara H 1956H 687 vinAza nahi, jIvatvane guMgaLAmaNa nahi, jIva- all living things bacteria, insects. tvane upadrava nahi, mAtra jIvatva pratyene sadUbhAva- grass, birds, & mammals fit in sakriya sadabhAva sAdhakane ISTa hoya. AvI sadaDha a pattern that all are intarralated. samajaNamAMthI janmeluM jIvatvanuM bahumAna sAcI The whole depends for healthy exis tince on the presince of each ahiMsA pragaTAve, jIvananI mahattA jene sama of its parts. study of this intejAI che, teja sAcI ahiMsAnuM pAlana karI rralatedness of how one living zakaze. jIvananI mahattA value of life thing offects another is the scieneTale mAtra pitAnAM jIvananI mahattA nahi, ce of ecology. jIva mAtranA jIvananI mahattA samajAvI joIe. pratyeka jIvaMta vastuo eka bIjA sAthe AvI mahattA samajAya tyAre ja jIvatvanuM sanmAna saMkaLAyelI che. AjanA vijJAnane have spaSTa Reverence of life sahaja banI zake. lAge che ke sarva jIvaMta vastuo-bekaTerIA, A sadubhAvamAMthI sAcI ahiMsA janma. jaMtuo, ghAsa, pazu-pakSIo vizva-racanAmAM ahiMsA-vratanuM caNatara A sabhAva upara eka bIjA sAthe saMkaLAyelA che. samagranuM maMDAya che tyAre mAtra bAhya kriyA-kAMDamAM nahi, astitva ane samagra vikAsa sarvanA astitva AMtarabhAnamAM ahiMsaka vRtti uge che. ane vikAsamAM rahyA che. vicArakane samajAze ke-bhagavAna zrI mahA je ke navuM vijJAna hajI vigatothI pare vIradevanI ahiMsA e mAtra hiMsAne abhAva pahoMcyuM nathI. parantu vicArakane spaSTapaNe sama jAze ke Sublimation of Totality ekSanathI, Negative nathI, paraMtu jIvatvanI samajaNa ane sanmAnane sadubhAva Positive che. prAptimAM ahiMsAnuM keTaluM mahatva che? jIvatvanuM mAtra jJAna-kerI samajaNa vyaktine ahiMsA AcAra ane vicAra beyamAM vikAsanI cAvI nahi Ape. jIvatvanuM bahumAna pragaTavI joIe. chevatvanuM bahumAna ReverprApta thAya te mAnavatA pUrNapaNe vikase. ence for life e AcAranI ahiMsA arvAcIna vijJAnane eka vAta spaSTapaNe che, ane svAduvAda Cosmic view point samajAtI jAya che ke-All living things e vicAranI ahiMsA che. are related to each other, modern ahiMsA vyakti vikAsamAM sahAyaka che. science has come to realize thet vyaktinI ahiMsA samaSTi vikAsamAM sahAyaka che. Naya kiMci aNNuNNAyaM. paDisiddha vAvi jiNavariMdehi / esA tesi ANA kajje sacceNa hAabvaM // -zrI jinavarendroe-zrI jina bhagavaMtoe keinI ekAMte anujJA ApI nathI temaja koIne ekAMte niSedha karyo nathI. temanI A AjJA che ke-jyAre kAya AvI paDe tyAre satyathI rahevuM-mAyA-rahitapaNe vartavuM. zrI saMghadAsagaNi kSamAzamaNuM, to Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mA na vI nuM ga ra va caMDidAsa kahe, suna re mAnuSabhAI; jJAna ane AnaMda prAptinI eka adamya - sabAra upare mAnuSa-satya, jijJAsA mAnavImAM suSuptapaNe rahelI che. ' tAhAra upare nAI pazu-bhAvane vaza thaI ApaNe A bhAva-tRSA visArI che. kavi caMDidAsa kahe che, "he mAnava badhu! sAMbhaLa. sarvanI upara manuSya satya che. enI ' enI bahAra pragaTavA mathatI cetanAne AMtara upara kazuM nathI.' avAja je sAMbhaLe che te zarIra-tRpti jema - mAnasa-tRpti mATe paNa avazya prayatna karaze. kavi ahi mAnavajIvananI je zreSThatA sAhitya, saMgIta, citra, zila5-kalAnA judA judA gAya che, te mAtra kalpanA nathI eka vaijJAnika svarUpe dvArA vyakta thavA mathI raheluM A mAnava satya che. mana pazutvathI bhinna svabhAva darzAve che. * sarva jIva-sRSTimAM mAnavI ucca che. paraMtu "mAnavI eTale mAtra manuSya-deha nahi, cetanAne AMtara-avAja pokArIne kahe che jenAmAM mAnavatA che te mAnavI. jIvananuM ke "mAnavI Advanced animal nathI." mahatva mAnavatA prApta karavAmAM--vikasAvavAmAM avyaktamAMthI vyakta thavA mathI rahelA che. jyAM mAnavatA che tyAM dharma che-adhyAtma AMtara avAjane je sAMbhaLe che, anusare che- pratye gati che. ' aMtaranA gaMbhIra talane prApta karyA sivAya - nirarthaka rIte je jIvana vahyuM jAya che jenuM zravaNa zakya nathI, prakRtinA mahApravAmAnavI ane pazumAM zuM phera? hane sAmane kyAM sivAya jenuM anusaraNa ' skUla sAdhananI prAptithI Aje ApaNe ja zakaya nathI-tene pazubhAvathI mukti maLI che. teNe "mAnava" nAmane sArthaka karyuM che. bAhya jIvanane vadhu sagavaDabharyuM banAvyuM che. AhAra, ArAma ane bhaganA sAdhanene vyavahAra-jIvananI muzkelIo tenA mArgane vistAra eTale mAnavatA nahi. anyanI sahana nahi rUMdhI zake. bhUkha, tarasa ane pratikULatA, nubhUti mATenI mAtra vAte eTale mAnavatA nahi, pariSaha ane upasargo tenA prayANane nahi mAnavatA eTale samaya samayanI jAgRti. aTakAvI zake. - 'Awareness mATe prayatna, mAnavatA eTale kamanI viTaMbanAone sAmane karatA te syAdvAda pariNati. - je lebha, bhaya, svArtha ane kapaTa ochA "huM mAnavI chuM, pazu nathI. bhale Aje nahi thAya te mAnavatA kayAMthI pragaTaze? huM bAdAne na deravI zakuM paraMtu je kaMI sudharelI paza-vemAM vikAsa nathI; vikAsa che bAhya che te mane-mAnavaprANane nahi deravI te pitAne oLaMgI javAmAM Dimensional zake. je asIsa, ananta, athAga mArAmAM * change of consciousness. bhaTuM paDyuM che, tene huM bhale Aje na jANuM. ja pazuthI viziSTa evuM mAnavAmAM kaMIka . paraMtu huM jANuM chuM ke mArI sImA nathI. - kahe che - Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | mArA aMta nathI. huM skUla nathI, bAhya nathI, huM sUma chuM, huM AMtara chuM. sthUlanI prApti mArU dhyeya nathI. sUkSmane vikAsa mArU dhyeya che. huM mAnavI chuM, ajJAnanA mahA aMdhakAraramAM mAnavatAnA eka prakAza kaNane lai Aje huM ubhela chuM. prakAza jJAnane adhika prakAza mArU dhyeya che. pazunI jema prakRtine vazava mArUM jIvana hAya nahi. prakAzanI zodha mAru jIvana che. prakAza mAruM jIvana che. kAraNa ke huM pazu nathI-huM mAnavI chuM. "C guha brahma tadidaM vo bravImi na mAnuSAt zreSThataraM hi kiJcita // " -mahAmArata. A guhya satya tamane huM kahuM chuM, manuSya karatA zreSTha vastu bIjI keI nathI. ' kaeNprAya Aryane dAsabhAva na heAya. bhAratanI prajA peAtAne Arya kahevaDAvatI. Aje ApaNe potAne A kahevAmAM gaurava mAnIe chIe. sUtrakAra AryanI vyAkhyA karatA kahe che ke,'jenAmAM dAsatA na hoya te Arya.' dAsa-bhAva eTale gulAmI manodazA. Slavish mentality mAM rahelI vyaktine Arce na kahI zakAya. * kyANa DIsembara 1956 : 689 : - AtvanA saMbaMdha mAtra janma sAthe nathI. svAtaMtrya bhAva sAthe che. jyAM gulAmI manodazA che tyAM svArtha che, potAnAM svatvanuM ajJAna che, tyAM A nathI. je A che te svataMtra che. sarva rIte bhAva-svataMtratA jene svabhAvasidhdha hakka che te A. je pudUgalanA mehamAM caDidAsa kahe che, sarvanI upara manuSya satya che tenI upara kazuM' nathI. kahe che ke, manuSya karatAM zreSTha kei nathI.' mahAbhAratakAra vastu bIjI sa'sAra ane mekSa vaccenA pula manuSya che, mAnavInA dharma tenA aMtaramAM che. mAnavInI sAdhanAmAM mahAna satya mAnavI pAte ja che--devatAe nahi. tethI deve paNa cAritrasaMpanna evA mahA--mAnavAnA caraNe name che. devAne paNa durlabha sidhdhigatinI prApti mAtra manuSya pAmI zake. nave Aryasya dAsabhAvaH / carama vikAsa manuSya mATe zakaya che, anya mATe nahi. tethI ja paramakalyANakArI bhagavAna zrI mahAvIradeve paNa pharamAvyuM che, ke" mAnavabhava durlabha che. ' khaMdhAyelA che, te A nathI. je pAte svataMtra che ane anyanI svataM tratA svIkAre che, sanmAne che, te Arya. A tva ekAMte kula ke gotrane anusarIne nahi, parantu jIvananAM vheNune mukta vicAra-vheNane anulakSIne che. tethIja prAcIna bhAratIya zAstrakAroe dharmanA adhikAra mAtra Ani ApelA che. jyAM A che tyAM asi, masi ane kRSi che--karmabhUminI ujjavalatA che. tInI sthApanA che, dharmanI sugandha che, ahiMsA, saMyama ane tapanuM teja che. jyAM AryA che tyAM mAnavI mAnavI vaccenA ucca vyavahAra che. eka bIjA mATenA saddabhAva che, sahakAra che, vAtsalyabhAva che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 690 : jJAna-vijJAnanI tejachAyA. : sahayoganA eka bIjAne sarva rIte sahAyaka thavAnA mahAn prayAga bhAratamAM eka kALe AryAe Ara byA hatA. Aje prApta thatA kalA, sAhitya, vijJAna ane tattvajJAnanA veravikhera aMze evA prayatnanI sArthakatA darzAve che. sahayoga te ja zakaya ane jo mAnavI pote potAnA mAnava sahaja adhikAro jANuM, temAM gaurava le, anyane e samajAve, naSTaprAya mAnavatA pharIthI sajIva thAya. jyAM dAsa-bhAva che tyAM bhaya che, tiraskAra vAM ca na nI Arje vAMcana mATenuM sAhitya vipula che. vAMcanArane samajAtu nathI ke zuM vAMcavuM? zu na vAMcavuM? vAMcanAra vAMcana mATe bhUkhyA che. eka bhUkhyA mAnavI pAse vividha prakAranI aneka vAnagIo pIrasavAmAM Ave te tene zuM karavuM ? Aje vAMcanAra pAse samaya ane zakti parimita che, vAMcana sAmagrI ghaNI che. sArAsAranA viveka vinA je hAtha AvyuM. te AraganArane apacA thaze. keTalAkane je kai hAthamAM AvyuM te vAMcavAnI Teva paDI hoya che. keTalAkane khUba saraLatAthI samajAya tevu ja vAMcavAnI Teva paDI Aya che, je maLe te khAvAnI Teva jevI, je maLe te vAMcavAnI Teva paNa kayAreka hAnikAraka che. prayatnapUrvaka samajaNuthI je vAMcyu haze te ja upayAgI nIvaDaze. che, ghaNA che, sakAca che. jyAM dAsabhAva che tyAM svamAna kayAreya na sa'bhave. svamAna e mAnavIya guNa che, je prApta karyA vinA kayAreya vikAsanI cAvI prApta nahi thAya. jyAM dAsabhAva nathI-ekAMtika buddhinA dAsabhAva nathI tyAM paramajjvala anekAntane Aleka che. je satAbhadra vikAsanA patha-pradarzaka che. suSuptapaNe rahelA dAsa-bhAvanA aMze ApaNAmAM zodhavA prayatna karIe, hAya tethI khacavA prayatna karIe te ja ApaNe sAcA A banIzuM, Atva vagara mukti kevI ? vyaktine potAnI samajaNu anusAranuM, rUci pramANenuM, sucAgya vAMcana prApta thAya to Te va tevuM vAMcana tenA vikAsamAM sDAyaka thaze. je vAMcana ApaNI rUcine vadhu zuddha manAve, ApaNI samajaNune vadhu sUkSma manAve te ApaNane upayegI thaze. jJAna-vijJAnanI navI samajaNa prApta thAya evu vAMcavAnA prayatna kare. jIvanane vadhu saMskArI banAvavA sahAya kare evuM vAMcavAnA prayatna kare. jo vAMcana suvicAra bhaNI na dore te te zA kAmanuM? ApaNI samajaNa spaSTa karI vadhu zudhdha ane sUkSma na banAve te vAMcananA zu upayoga che ? jene jIvananuM mahattva samajAyuM che, te jANe che ke-vAMcananA upayoga samaya gALavA mATe teA nathI ja, vigate bhegI karavA mATe paNa nathI. vAMcananA sAcA upayoga savicArazaktine keLavavA mATe che. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane kAM ta vAdaH . paMnyAsajI mahArAja zrImada bhadrakaravijayajI gaNivara. jainadarzananI viziSTatA jo ke kAraNe hoya to temAM mukhyatve svAduvAda-anekAMtavAda ja pradhAna che. anekAMtavAda vastumAtranAM yathArtha svarUpane oLakhAvanAra advitIya tatva che. te anekAMtavAdanI elitA tathA mahattAne samajAvanAra A ladhu lekha, gaMbhIra lIye pU0 mahArAjazrIe lakhela che. lekhaka pUra mahArAja zrI, sarala tathA svaccha relImAM anekatavAda, navakAramaMtra ityAdi viSayamAM suMdara vicAradhArA avAra-navAra prasiddha kare che. saM nirUpaNamAM rahelI che, evI samajaNa prApta anekAMtavAda mokSa-sAdhanAnuM ananya thavI e bhAve samyaga-darzana che, ane sAmAsAdhana che. vastu aneka dharmavALI che, tathA nyathI bhava-nirveda ane guNAnurAga hove e anekAMtavaDe zudhdha thayelI buddhi vastu-svarUpane dravya samyaga-darzana che. yathArtha jANe che. ahiM dravya eTale satyanI ruci ane satyane satyarUpe ane asatyane asatyarUpe bhAva eTale satyane parIkSA pUrvaka svIkAra, tethI oLakhI asatyane parihAra tathA satyane bhAva samyagadarzana sva-para zAstranA vettA svIkAra kare e syAdvAdanI pariNati che. gItA puruSane ja mAneluM che. temanI nizrAe ahiMsA-dharmanA zreSTha pAlana vinA mekSa vartanAra tatvacimana jIne bhAvanA kAraNa prApti zakya nathI. kevala zArIrika ja nahi, rUpa dravya samyagadarzana svIkAryuM che. kintu vAcika ane mAnasika ahiMsAnA zikhare bIjI rIte samyaga-darzananA bIjA be bheda che. pahoMcavA mATe svAduvAdane Azraya anivArya te vyavahAra ane nizcaya. vyavahAra sabhyadarzana che. jena-daSTinI vizeSatA svAvAda siddhAntanA deva-pUjana ane parva-ArAdhana Adi dharmaki(anusaMdhAna peja 682nuM cAlu) yAo karanAramAM mAneluM che ane nizcaya nathI paDatI!' basa, e ja, kharAba prArabdha ! samyagradazana sAtame guNasthAnake ane te upara rahelA apramatta munivarone saMbhave che ke mATe, A paristhitimAM eka mAtra prArabdhane dharmathI ja puSTa karavAnuM kAma rAkhe, je che jyAM jJAna, darzana ane cAritranI ekatA, arthAt jevuM jJAna tevI ja zraddhA, ane jevA jJAna prArabdha vAMku che te tene sIdhuM karavA ane zraddhA tevA ja prakAranI pariNati-AtmadharmanuM zaraNu le; ane prArabdha je sthiti hoya che. e sthitie pahoMcavA mATe hovA chatAM te khavAI rahyuM che, te paNa svAduvAdane Azraya anivArya che. dhamanuM ja zaraNa . sukhI ke duHkhI sarvakaI dharmanA zaraNe rahenArA haiya, jIvanamAM cAddavAda e eka evA prakAranI nyAyajeTalI bharacaka dharmanI sAdhanA, teTalI zubha buddhi che ke-jemAM satyanA koI paNa aMzano prabaLatA ane bhAvI dIrghakALamAM AbAdI. asvIkAra ane asatyanA koI paNa aMzane svIkAra saMbhavI zakatuM nathI. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 692 : anekAMtavAda: mArgAnusArInA "nyAya-saMpanna vibhava' tathA satyane ghAta ke virodha nahi karanAra AdithI mAMDIne aMtaraMga ariSaDavarganA tyAga ekanuM eka-- imevAdita cam sAdhana keI paryantanA saghaLA niyamonuM bhAvapUrvaka pAlana paNa hoya te buddhimAM ke pravRttimAM svAduvAdane e svAduvAda siddhAntane pAmavAnI ane pacAva- pariNamAvavo te ja che. koI kahe che ke-jIvA vAnI pUrva lAyakAta che. anAdithI jJAnanA abhAve bhaTake che, kaI kahe che ke kiyAnA abhAve, ane koI kahe che ke vastu-mAtra ananta dharmAtmaka che athavA zradhdhAnA abhAve, paraMtu bhaTakavAnuM sAcuM kAraNa eka ja samaye "utpAda, vyaya ane prIvya" e kaI paNa hoya te eka ja che ke-jIvanI tridharmAtmaka che, tathA kArya mAtra aneka kAra syAdvAra pariNatino abhAva. zonA ekatra maLavAnuM pariNAma che. jyAre jIvane AgaLa vadhavAmAM jarUrImAM jarUrI chavAsthanuM jJAna kei eka dharma ke eka kAraNane kaI paNa vastu hoya te nirAgrahitA che, AgaLa karIne ja thaI zake che, tevI sthitimAM satyamAM ja mamatva ane asatyanuM amamatva-e te eka ja dharma ke eka ja kAraNa vastunuM nirAgrahitAnuM cihna che, ane enA abhAve ja svarUpa ke kAryanuM hetu manAI jAya te vastune g" jIva jyAM tyAM khattA khAya che. mokSamArgamAM ja anyAya thAya che, buddhinA kevuM thAya che, te teja eka moTuM vidhra ane aMtarAya che. sala kAryanA prajanabhUta kArya je Atma - ene dUra karyA vinA eka DagaluM paNa AgaLa mukti te asaMbhavita bane che. mATe ja pratyeka ' bharI zakAtuM nathI. evI samajaNa laghu-kamI vAya cAta' pada lAMchita hoya te ja AtmAone Ave che, tyAre syAdvAda-ruci pramANa che. jAge che ane svAduvAdI puruSanA vacane tene pratyeka vicAra kaI eka apekSAne AgaLa amRta samAna mIThAM lAge che. karIne ja hoya che, te pUrNa satya tyAre ja bane vyavahAramAM A svAduvAda sidhdhAntanuM pAlana che ke jyAre anya apekSAo temAM bhaLe che ghaNIvAra bhUla vinAnuM thAya che, jyAre mokSaane vastunAM samagra rUpane svIkAravA tatpara mArgamAM te tene vAraMvAra bhaMga thAya che. te hoya che. pratyeka pravRtti mokSa-gAmI tyAre ja bhaMgamAMthI ja aneka darzana, vAda, mata ane bane che ke-jyAre tenI pAchaLa pUrNatAnA tenI paraMparAo janme che, je moTA bhAge prAptine hetu hoya che, pUrNatAnA sAdhanarUpa ekAMtavAdanA pAyA upara ja racAyelA hoya che. mAnIne tene apanAvavAmAM Ave che. te pota e ekAMtane ja jaina zAstrakAro nizcayathI kadI pUNarUpa hoI zakatI nathI. pUrNatA tarapha mithyAtva kahe che ane anekAMtane ja samyakatva laI janArI apUrNa pravRttio paNa pUrNatAna tarIke saMbodhe che. hitu hevAthI upacArathI pUrNa manAya che, A ekAMtavAdIne jIvAdika tatvanA svarUpa ane ja jAtine vicAra syAduvAdIne jIvatA ane tenA nirUpaNamAM ekAMta nitya ke ekAMta anijAgate heya. tyatvAdi dUSaNe Ave che, eTaluM ja nahi paraMtu vRtti ke pravRttine ahiMsaka banAvanAra muktinA upAyamAM kheMcatANa AvIne ubhI rahe Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H kalyANa : DIsembara 1956 : 693: che. e eka pakSanI durAgrahitA ja jIvanA avasthA sajAya che ke je vaDe pachI te pratyeka mokSamAM aMtarAyarUpa nivaDe che. tene TALavA vyavahAramAM satyanuM sAMgopAMga pAlana karI zake mATe svAvAda pariNatinI jarUra paDe che ane che. satyanA e sAMgopAMga pAlanane ja ApaNe e pariNatinuM ghaDatara jIvananA pratyeka vyavahAramAM ahiMsA zabdathI saMbodhI zakIe. ahiMsAnI zuddhinI apekSA rAkhe che. sarvatra ucita pravR pAchaLa ATale vizAla bhAva raheluM che, e ttinuM bIjuM nAma All life is yoga ema samajAvavA mATe ja tene dravya-bhAvarUpe, hetu svarUpa, anubaMdharUpe, utsarga-apavAdarUpe, ema kahI zakAya. e ucita pravRtti to ja thaI bIjI paNa aneka rIte varNavavAmAM AvelI zake ke syAdvAda pariNati ghaDAyelI hAya hoya che. e samajavuM ghaNuM ja rasa-maya che, athavA svAvAda pariNatine ghaDavA mATe ucita samakSaone atyanta upayogI che ane enI pravRtti sAdhanarUpa paNa banI zake; ema paraspara upayogitA lakSyamAM AvyA pachI ja zrI jinAkArya-kAraNarUpa banIne jIvanI eka evI gamenI gaMbhIratA khyAlamAM Ave che. kadha, mAna mAyA, lebha e cAra kaSAne jItanAra sarvajJa paramAtmAne vaMdana he. ! TinepAlathI svaccha karI kapaDA paheravAvALAoe pitAnA aMdara rahelA viSaya kaSAyane tapa saMyama rUpI dinepAlathI svaccha karavA Avazyaka che. vaMdana che e paMca mahAvratadhArI munirAjone. dayA, saMyama, tapa, zIla e manuSyanAM prathama AbhUSaNa che. navakAra mahAmaMtra e vinAzaka che ane zAzvata sukha ApanAra che. heLI jevA mithyAtvI tahevAra ujavI jina AjJAne bhaMga kare nahi. prema kare uttama che paNa te ahiMsA, saMyama tathA zIla ane tapa, tyAga sAthe. rakho prabhu kA khyAla manameM e prabhu kA khyAla. NAyajane udhe atha jayaNa pALavI joIe ane te upagapUrvaka mUrti pUjAmAM nathI mAnate, kahevAvALA paNa ADakatarI rIte mUrtipUjAne mAne che. ravivArane mojazokhamAM ujavavA karatAM garIbanA duHkha jANavA tathA ApaNA AtmAnuM kalyANa thAya tevI rIte ujavIe te? tilAMjalI te bhoga-vilAsane ApavI ke jeo kSaNika sukha ApanAra che temane ApavI joIe. pramAdane vaza thaI dharmakriyA nathI karatA ethI ApaNane maLele uttama manuSya bhava bagADI rahyA chIe. bhuvanepakArI zrI jinezvarabhagavaMta niSkAraNa karUNAnidhAna che. netranI saphaLatA nATaka-ceTaka jovAmAM nahi, paNa deva-gurunAM darzana-vaMdanamAM che. - jijJA su." Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dravyAnu e ganI mahattA. (DhALa-10 mI. gAthA.-10 thI 21 sudhI. dazamI DhALa saMpUrNa pU. paMnyAsajI dhuraMdharavijayajI mahArAja. (5) kALane dravya mAnavAmAM na Ave te A pramANe keTalAka AcAryo kALadravyane siddhAntacha dravyanI vyavasthA kaI rIte karAya?-- pAThane anusAra nirmaLamatithI prarUpe che. kALa e dravya nathI paNa paryAya che A vAta jyAre bIjA keTalAka AcAryo kahe che ke - nizcita che, chatAM zAstromAM te te sthaLe kALane dravya manuSyalokamAM ticakra cara che, ane tene svarUpe jaNAvela che. zrI uttarAdhyayana sUtramAM cha dravyonA anusarIne paratva-aparatva, navuM-junuM vagere bhAvo nAmo ane tenI saMkhyA jaNAvatAM kahyuM che ke- samajAya che. te te bhAvonuM apekSA kAraNe kALadravya jo badho saTI, DyumimiAiM che ane te manuSyalokamAM che. arthAt sakriopanAyakatA ica vyA, jA pUjanatA pAra88nA vyacAra-kSetrapramANe A vyavasthA vyavasthita che. te bahAranA kSetramAM AvI koI vyavasthA vyavasthita nathI dharmAstikAya. adharmAstikAya ane AkAzAstikAya eTale tyAM kALanI vyavasthA thaI zake nahiM. ahiMne e traNa dravyo eka eka kahyA che. ane kALa, pula AdhAre cauda rAjalokanA sarva bhAvonI sthiti ane che e traNa dravyo anantA kahyA che. samajI-samajAvI zakAya. A pramANe kALadravyane svataMtra A pramANane AdhAre anyAnya sthaLe paNa e mAnavAmAM Ave temaja zrI bhagavatI sUtramAMpramANe kahyuM che. varUpa mare! gad guttA? joyamA ! jharaNA dharmAdharmAkAzA caikaikamataH paraM trikamanantam // paNNattA, dhammatthikAe, jAva addhA samae.' ItyAdi A sarvane AdhAre kALa paNa eka dravya e pramANe je pATha che tenuM nirupacarita vyAkhyAna che. ema mAnavAne mana thAya. ane kALadravya nathI e karI zakAya, nahiM te cha dravyomAM pAMca dravyone nirunizcita che, eTale e bane vicAraNAone samanvaya pacarita gaNAvavA ane cha dravyane upacarita gaNAvavuM karavo joIe. e ucita na gaNAya, bIjuM vartAnA paryAyanuM sAdhAravartanA lakSaNa paryAyane viSe anAdikAlIna sApekSa dravya na kahIe te gati, sthiti ane kapacArathI kAladravya manAya che. arthAta kAla e avagAhanAnA sAdhAraNApekSA kAraNarUpa siddha thayelA vAstavika rIte vartanA lakSaNa paryAya che, ane upacArathI dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAyamAM dravya che ane e pramANe che mATe kAlane anaMta dravya paNa avizvAsa Ave. eTale vartanAnA sAdhAraNa pekSA kahyo che. jIvAjIva dravya anaMta che eTale tenI vartAnA kAraNarUpa je dravya te kALadravya che. paNa anaMta che. ane te svarUpa kALa paNa anaMta che. zrI haribhadrasUrijI mahArAje dharmasaMgrahaNI graMthamAM sUtramAM kALane jIva rUpa ane avarUpa jaNa upara pramANe banne mane kahyA che. te gAthA A vela che e abhedopacAra karavAthI kALadravya mAnavAmAM pramANe che. Ave che tethI. jaM vattaNAirUvo, kAlo davvassa cetra pajAo / jIvabhigamasUtramAM kahyuM che- ke. se ceva tato dhammA, kAlassa ba jassa jo loe / 32 / vinavuM maMte! ti javu? je vartanAdirUpa kAla che te dravyano paryAya che ane LiomA! vIvA veva anavA " tti. te vartanA e lokamAM kAla che tene dharma che. bhagavanta? kAla ema kahevAya che te zuM che ? zrI tatvArthAdhigama satramAM paNa "Tyitve gautama, jIva ane avakALa che. q-28 e pramANe kahIne kAlane keTalAka AcAryo Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : kalyANa DIsembara 1lya : 68pa : davya svarUpe svIkAre che e matane mAnya rAkhe che. dravyarUpa che. uparokta sUtranA vyAkhyAnamAM samajAvyuM che ke- digambaronuM A maMtavya zrI hemacandrasUrijI keTalAka AcAryone mAnya A kAladravya ane mahArAje yogazAstranA antara thakamAM nIce pramANe pekSita-dravyArthikanayane mate mAnavuM. arthAta sthUlalokane rajU karela che. vyavahArasiddha e kAladravya che, temAM koI apekSA- "I8ArAzAsthA, mannA: jAtrAyatu je kAraNanI kAraNutA nathI. jo ema na mAnIe ane mAvAnAM parivAra, maMca: jasTa: sa vaca vartAnA paryAyanA apekSA kAraNarUpa kAlavyane sAdhIe to pUrva-pazcima Adi vyavahAra vilakSaNa paravApara kAkAza pradezane vyApIne rahelA judA judA je tyAdi niyAmakapaNe digadravya paNa siddha thAya. kAlANuo che, te bhAvonA parivartanane mATe che ane | AkAzadathI dizAnuM kArya sAdhI zakAya che te mukhyakALa kahevAya che. eTale dizAne jIda dravya mAnavAnI AvazyakatA nathI Ama hovA chatAM kALa e astikAya nathI, to kALanuM kArya paNa e rIte sAdhI zakAya tene paNa kAraNa ke-kALane. jema mATIne sthAsa, keza, kula ja svatandra dra5 mAnavAnI AvazyakatA nathI. zrI vagere UrdhvatApracaya che, tema-samaya, Ali , muhUrta siddhasena divAkara kRtanizrayAthe kAtrizikAmAM dizA vagere pUrvApara paryAvarUpa UrdhvatApacaya che paNa aMdhadezaaMge upara pramANe vicAra samajAvyo che. rUpa pradezasamudAyAtmaka tiryakupracaya nathI. dharmAstikAya " AkAzamavagAhAya, tadanyayA diganyathA / Adine tirtha pracaya che mATe te astikAya kahevAya che tAvapyevamanucchedA-ttAbhyAM vAnyadudAhRtam " ane kALane te nathI mATe kALa astikAya kahevAta nathI. jene tiryapracaya heya te astikAya kahevAya eTale "rA ' pa-38 sUtranI vicAraNuM ane jene tiyaphapracaya na hoya te astikAya na anapekSita dravyArthika nathI vicAravI e sUkSma kahevAya e pramANe vyavasthA che. daSTi che. (7-kALa viSayaka digambara matanuM khaMDana. A pramANe nabhede kALane vartanArUpa paryAya tiyaphapracaya nahiM hovAne kAraNe kALa e astimAnavAmAM koI virodha nathI ane nabhede kALane kAya nathI ema je digambara kahe che paNa kALane dravya mAnavAmAM paNa koI virodha nathI. AgamanA tirlaphakacaya kema nathI ? ene uttara enI pAse nathI. banne prakAranA ullekhone e rIte mAnavAthI samanvaya kevaLa kahevA mAtrathI mAnI levuM ema hoya te-je paNuM thAya che. pramANe maMdAgatikArya hetu paryAya samaya bhAjana dravyane samayaaNu kahyo te pramANe mandANumatietutArUpa guNa (6) kALane aMge digambaronuM maMtavya maMdagati paramANu eka AkAzapadezathI bIna rIte adhamastikAya vagerenA paNa aNuo ja siddha bhAjana dharmAstikAya-aNu siddha thAya, ane eja AkAzapradezamAM jAya emAM jeTalo kALa lAge te thAya. je sarvasAdhAraNa gati-hetunAdikane AzrayIne samayaparyAya kahevAya che. e samayaparyAya je dravyanAM rahe che. dharmAstikAya vagere eka akhaMDa skalparUpa dravya mAnavAmAM te dravyakALa che. te kALanA asaMkhyAta aNuo che. Ave che ane pachI tenI vyavahAranurodhe deza-pradeza sapUrNakALa lokAkAza pradeza pramANa che. dravyasaMgrahamAM kalpanA karavAmAM Ave che to-teja pramANe sarva jIvAA vAta jaNAvatA kahyuM che ke jIva dravya sAdhAraNa vartanA hetutAguNa AvIne kALadravya "vaLA tala rUA, te sTAgU karaMvALyAna" paNa lokAkAza pramANe eka ne akhaMDa mAnavuM joIe. ratnanA DhagalAnI jema te kAlANuo asaMkhyAta * dhamastikAyAdimAM sAdhAraNagati hetutAdinI Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 69 : : dravyAnuyoganI mahattA : upasthiti kAraNabhUta che ane kALadravyamAM mandANu vanA hetutApasthiti ja kAraNabhUta che ' e pramANe kahevu e te kahevA mAtra ja che. kadAcaMDa sivAya anya koi prabaLa tarka temAM nathI. sUtramAM kALane apradeza kahyo che, mATe temAM sAdhA rahetutA nathI ane sAdhAraNahetutA nahi...hevAne 'mukhya: vAja:-nRtyazya pAnAviAhInA pheza svayaMvAraniyAmAvacAraviSaya: nRtya:| ta kAraNe te skandha svarUpa nathI. skandha nathI mATe tiMtra manuSyakSetramAtravRttiAdraSna ye varnanti, tevAmAM manuSyakSetrAvacchinnAArAauTriyApcaar eva zaraNam // ' iti digmAtrametat // pracaya nathI ane tethI te astikAya nathI e pramANe tarkanuM sUtravacana anusAra anusaMdhAna karavu. e paNa eka mUDhatA che. kAraNa ke sUtramAM kALane jIvADajIva pA~ya svarUpa ja kahyo che. kALane aNusvarUpa mAnavAthI e virodha kAyama rahe che, eTale sUtrane anusAra kALanI vicAraNA karanAre kALane mukhya dravya mAnavAne abhinaveza cheDI devA joie. cha dravyomAM bAkI rahelA puddagala dravya ane jIva dravyanuM svarUpa ghaNuM vistRta che-jeTaluM vistRta che teTaluM anyAnya te te granthamAM prasiddha paNa che. eTale ahiM sthAna zUnya rahe mATe TUMkamAM darzAvavAmAM Ave che. kALane dravya mAnavuM ane leAkAkAza pradeza pramANaanuvacana kahevuM-e sarva upacArathI-gauNabhAve mAnavuM emAM kai virodha AvatA nathI. mukhyapaNe kALa e paryAyarUpa che ane e sUtra sammata che. ' hrAnce ceje' pU-rU8. e pramANe zrI umAsvAti mahArAje paNa ' eke ' kahIne kALadravya svarUpe sarvIsammata nathI ema sUcavyuM che. vaDeva TrA"i e pramANe vacanathI dravyo cha che. jo kALane dravya mAnya rAkhavAmAM na Ave te dravyo pAMca thAya, eka dravya khUTe enI pUratI mATe kALane upacArathI dravya mAnIne zrI bhagavatIjI sUtra vagerenA vacane aAdhita karavAmAM Ave che, te pramANe sUtrane viSe kALane apradeza kahyo che, ane kALa parama Nu paNa sUtramAM prarUpyA che, te vacanane saMgata karavA mATe leAkAkaza pradezastha puddagalANumAM kAlAnA upacAra karave e ucita che. zrI yogazAstranA antaraleAkamAM paNa je kAlANue prarUpyA che te upacArathI che e zlAkamAM-mukhyakALa-e pramANe je kahyuM che te anAdikAlIna pradezapAnA je vyavavAra tene vyavasthita rAkhavA mATe upacArathI mukhya mAnave eve atha che. paNa manuSyakSetra pramANu je AkAza vagere che temAM kALa dravyane upacAra karavA. bAkI kALa svarUpa kai mukhya dravyate| nathI ja. A hakIkata samajAvatI pU. upAdhyAyajI mahArAjanI paMkitae A pramANe che. A pramaNe aDhIdIpa pramANa manuSyakSetramAM kALadravya mukhya che. ema je keTalAka AyAryA kahe che te Ama to puddagala draSya pratyakSasiddha che. paNa pudgala mAtra cakSugocara nathI. bIjA dravyeAthI pudgaladravyane bheda rUpa-rasa-gandha-sparzI guNe siddha thAya che, pudgala sivAyanA bIjA sarvadravya varNAdi rahita che. pudgalanA bhinnabhinna prakArA, judIvaNAe tenu sAmarthya Adi puddagaladravyanI vicAraNAne vistAra che. cetana dravya paNa nija nija apekSAe pratyakSasiddha che. bIjA dravyothI tene bheda sahaja cetanA-nAna guNe karIne thAya che. vAstavika paNe jIvadravya rUpAdi rahita che, chatAM vyavahAramAM rUpa-vedayukta paNa jaNAya che. jIvadravya kevu che te samajAvatAM kahyuM che ke'arsmruumgNdhN dhavvatta ceaNAguNamasadda || bALa bhiMLAM, navAMvitjhAMTALuM / / ' rasarahita, cetanAguyukta zabda rahita, liMga Nu rahita, rUparahita, gandha rahita, avyakta, nizrita saMsthAna rahita jIva dravya che. 6 jIvadravyane siddha saMsArI Adi bheda vistAra ghaNA che. A pramANe chae dravyAnuM svarUpa sakSepathI jaNAvyuM che, vistArathI jANavAnI icchAvALAe Agama-siddhAntathI yathA` paNe jANIne kherahitapaNe pravacanapaTava prApta karI-gItA paNuM meLavIne suyaza saMpAdana karave. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRti biM ba pU. pAda panyAsajI mahArAja zrI kanavijayajI gaNivara elA jaNAtA hatA. sattA tA ja zAbhArUpa bane ! sattA e sasAra samastanI sohAmaNI zakti che. e jeTalI suMdara che, teTalI ja kadarUpI che, jo sattAnAM sthAna para ArUDha thanAra mAnavInuM uMcuM vizALa, samabhAvI tathA svArthanA aMdhApAthI para hAya to te mAnava, deva jevA pUjya banI zake che, paNa sattAdhIza sattAnAM gUmAnamAM bhAnabhUlA banyA, te tenA jevA dAnava samasta saMsAramAM anya kei nahi hAya ! sattAne ze|bhAvanArA evA eka sattAdhIzanAM hRdayanI vizALatAne kahenArA itihAsanA pAne noMdhAyelA A prasaMga che. magadha sAmrAjyanA sarvasattAdhIza bhabhAsAra mahArAjA zreNika eka samaye divasanI AthamatI saMdhyAe pAtAnA mahelanI sAtamI bhUmipara geAkhamAM beThA che. rAtrInu adhakAra AkAzamAM gherAi cUkayuM che. varSARtune samaya che. cAmera kAjaLazyAma vAdaLo phelAtAM jAya che. thoDI ja vAramAM ThaMDA pavananI sAthe varasAdanI helI paDavA mAMDI, vijaLInA jhabakArAe avAranavAra thayA kare che. mahArANI cillaNA devI magadhezvaranI paDakhe beThAM-beThAM dUra-sudUra STi nAMkhI, meghalIrAtanA prakRtitAMDavane nihALI rahyAM che. rAjamahelanA sAtamA mALa parathI samasta rAjagRhI tathA tenI AjubAjunA pradezane vihaMgama dRSTithI jotAM mahArANIne ghaTATopa vAdaLA vacce rAtrInA gADha aMdhakAramAM koI vastu spaSTa dekhAtI nathI, chatAM nagarInA rAjamArgo upara dhanAya gRhasthAnAM bhavanamAM rahela ratnadIpakAnAM madhura teja kiraNeAthI caMdranA saumya teja jevA svaccha, zItala ane AhalAdaka prakAza cArekAra patharA pharI AkAzamAM ghanaghAra meghadaLa gherAyuM, garjanAonA gaDagaDATa vAtAvaraNane bharI detA jaNAya. dhodhamAra jhaDIbaddha vRSTi cAlu thaI. pRthvI jaLaba mAkAra banI gaI, nadI-nALAmAM pANInu pUra vegaLa'dha dhasatuM cAlyuM. kSaNe-kSaNe vijaLInA citra-vicitra camakArAe AkAzapRthvIne camakAvavA lAgyA. mahArAjA zreNika tathA mahArANI sAtamI bhUminA bahAra paDatA gokha mAMthI mahelanA aMdaranA bhAgamAM cAlyA gayA. prakRtinA A taphAnane jovAmAM mahArANIne kAMika kutUhala thayuM, mahelanI khArImAM ubhA-ubhA teo dUra-sudUra potAnI cakara diSTa pheravI rahyA che. rAjagRhInA vizAla rAjye cAmera zUnya jaNAya che. ekAda mAnava te zu paNa cAra page cAlanAra Dhora paNa kayAM ye najare caDhatuM nathI. rAtrInA hajI prathama prahara hatA. chatAM AkAzamAM nirAdhAra varasatA varasAdamAM sau kei pota-potAnAM sthAnane mUkIne kayAM ye bhaTakatuM na hatuM. na acAnaka AkAzamAM gArava thayA. vijabInA jambara jhabakAro thayA, mahArANI cillaNAdevInI dRSTimAM vijaLInA e camakArAmAM nagarInI bahAra vaibhArapatanI dizAmAM khalakhalanAde vahetAM pANInA jharaNAomAM eka mAnava jevuM kAMika dekhAyuM. magadhezvarInI draSTi tyAM TharI gaI. phrI temaNe dhArIne te dizA tarapha najara karI, vijaLIne camakAre thaye, ane temaNe barAbara joyu. temane khAtrI thai cUkI, ke e kei manuSya che. jenA aMga upara kAI vastra nathI. kevaLa nhAnI pAtaDI jevuM eka Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 98 : pratibiMba : lugaDuM teNe lAjane DhAMkavA adhAvasra tarIke paheryu che, pANIthI cemera bhIjAi rahelA te dIna, kRza tathA daridra mAnava pANInA vahI rahelA e uMDA dharAmAM paDatu melI rahyo che. magadhezvarInAM haiyAmAM A drazya koi navA ja prakAza ApyA. temaNe mahArAjA zreNikane A dazya batAvyuM, kSaNe kSaNe jhabUkI jatI vijaLInA tejasvI prakAzamAM mahArAjAnI STi te ddIna, daridra mAnavInI yAtanAne nihALI zakI. mahArANIe magadhazvarane kahyuM. 'svAmI. ! A dhye mArA haiyAne hacamacAvI mUkayu che. AvI meghalI rAtre e mANasa pANImAM zA mATe paDatuM mUke che? enA aMga upara zarIrane DhAMkavA eke vastra nathI. A mANasa ArTaATalI yAtanA bhogavI rahyo che, e ApaNAM rAjyanI zaiAbhA nathI, rAjyanA eka paNa prajAjana viTaMbaNA ke vedanAmAM nirAdhArapaNe zekAtA hAya, ane ApaNe AvI bhavya mahelAtAmAM amana-camana bhagavIe e kharekhara ApaNA mATe zaramAvA jevuM che.' evI magadhanI mahArANI tame tamArA eka prajAjananI vedanAnA bhArathI vyathita anI, mane mArAM kanyanI preraNA ApavA sajja banyA che. tame nizciMta rahejo, magadhanAM aizvanA bhAra jema me'upADayA che, tema magadhanA pratyeka prajAjananAM sukha-duHkhanI ciMtAne bhAra me mArA mAthA para satata rAkhyA che. mAre eka paNa prajAjana, mArI udAsInatAnA kAraNe duHkhapIDita banIne mUMjhAi rahyo che, evuM jyAre jANIza, tyAre huM kada TharIThAma banIne nahi ja esI zaku, e hakIkata tamAre samajI levI. Aje ne atyAre e prajAjananI yAtanAnAM nivArane mATe mArA sevakane huM ravAnA karU chuM, ane tenA samAcAra meLavIne pachI ja huM zayanamAM sukhapUrvaka nidrA laiza.' mahArAjA zreNika potAnI paTTarANI cillaNAnI A vAta sAMbhaLI viSAda bhArathI bhAre banyA. prasanna paNa kAMIka plAniyukta svare temaNe javAba ApatAM kahyuM; devI! tame je kahyu te kharAbara che. mArAM rAjyanA eka paNa prajAjana jo mArI upekSAnA kAraNe, khetarakArInA kAraNe nirAdhArapaNe yAtanA bhogavatA hAya, te potAnA svAmInAthanAM gauravabharyA vadananI spAme daSTikSepa karatAM mahArANI cillAdevIe svasthatApUrvaka A vacanA sAMbhaLyA. ne teTalI ja gaMbhIratAthI temaNe kahyuM; nAtha ! mane e khAtrI che, mArU hRdaya e zraddhA dharAve che, ke zramaNa bhagavAna zrI mahAvIradevanA parama bhakta magadhezvara pUrva puNyAithI prApta thayelI sattAne kadi kalaMkita nahi kare, Aje tamArAM haiyAnI udAratA, duHkhapIDita mAnava mATenI samabhAvanA jANIne huM kharekhara kRtArtha banI chuM. sattA ke saMpatti; tenuM sAcuM phula sadupayogamAM ja rahelu che, bhagavAna zrI mahAvIradevanA dharmane pAmelA tame Aje je rIte magadhanAM bhavya ane mArUM A vizAla sAmrAjya ke magadhezvarapaNAnA zobhAvanArU sattva prApta karI cUkayA che, e mArA mATe khUba ja goravarUpa che.' gauravabharyA vabhava mArA mATe bhArarUpa che. sattAnuM e kalaMka che, mArA AtmA devI ! Aje dhanyatA anubhave che. ke magadhezvarInAM ananya azva, bhAga-vilAsA jenAM caraNe ALeTI rahya che, tyArabAda mahArAjA zreNike tarata ja potAnA sevakane khelAvI, dhodhamAra varasAdamAM vaibhAriMgaparanI bAjumAM pANImAM paDatuM melanAra pelA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamanasIba mAnavanItapAsa mATe Adeza kramALye, AjathI 2500 varSa pahelAM khanI gayele A aitihAsika prasaMga bhAratanA bhUtakAlIna gauravane tathA rAjA-prajA vaccenA madhura snehanAM sukhada saMsmaraNA karAvI jAya che. : adhikAra vinAnuM na khape ! adhikAra ke hakkanA ghamaMDa Aje khUba ja phAlI-phUlI rahyo che, pAtAnI puNyAi ke bhAgyanA khala vinA kevala jyAM tyAM hakka tathA adhikAranI mArAmArI karanArA mAnave saMsAramAM jyAM jUe tyAM azAMtinA dAvAnala saLagAvI jAya che, nazIba hAya koDIyA jevu, chatAM buddhi, hAMziyArI ke AvaDatanA khATA phAMkAmAM adhikAra ke hakkanA nAme adhu hoiyA karavA ceAmera kAvAdAvA ajamAvatA svArtha sAdhu pAmara prANIo Aje sarvatra dRSTigocara thai rahyA che. ' khaTapaTa, kAvAdAvA, chala, prapaMca, vizvAsaghAta, ityAdi kAramA pApe karavA chatAM jyAre AvA mAnavAne peAtAnI puNyAi echI hAvAnA kAraNe nAzIpAsa thaIne mAthe hAtha TekavI dInavadane beThA-beThA anekAne gALA varasAvatA joie chIe, tyAre kharekhara meha ane ajJAnanA e karUNa nATakane mATe haiyuM vyathA vyApta bane che. AvA prasaMgeAmAM adhikAra hovA chatAM, peAtAnI vastunA hakka tyajI i, svAtyAga dvArA jIvanane ajavAlI janArA dAracarita bhAgyazAlI AtmAnAM hRdayanI sAdhutA mATe khUba ja sadbhAva jAge che, ane thAya che ke, Aje mAnava bhale vijJAna, yaMtra ke bhautika sAdhanAmAM pragati sAdhanArA banyA haze? paNa huM : klyANa DIsembara 1956 : 699 : AdhyAtmika dRSTinAM maMgalateja tenAM jIvanamAMthI esarI rahyAM che AvA svAtyAganI tejasvI STinA AtmAnA eka preraka prasaMga ItihAsanA pAne AlekhAyelA maLe che. je Aje paNa medhaka tathA jIvananI unnatimAM preraka ane teve che. dhanyakumAra jyAre potAnI janmabhUmi pratichAnapurane tyajIne bhAgya ajamAvavA nIkaLI paDayA. te avasaranI A vAta che, pratiSThAnapuranA rAjA jitazatrue dhanyakumAranA bhAgyakhalathI tenI saccAi, khAnadAnI tathA sajjanatAnA kAraNe khUba ja sanmAna ApyuM. dhanyanI pratiSThA ane gaurava vadhatAM cAlyAM. sa`pattinA DhagalA enA AMgaNe thavA mAMDayA. paNa potAnA traNe meTA bhAione potAnA kAraNe kheda tathA udvega thAya che, ane kuTuMbamAM kalaha vadhatA jAya che, e jANyA pachI dhanyakumAre e sa`patti, vaibhava ane amApa azvane tRNunI jema tyajIne mAlavadeza mAjI prayANa karyuM. A Rdhdhi-samRdhdhithI bharelA gharane rAtanA samaye kAi na jANe te rIte tyajIne ekAkI cAlyA jatA dhanyakumAre paherelA kapaDA sivAya sAthe kAMi ja rAkhyuM nathI. mAlavadezanA simADe eka nhAnA gAmanI najIka dhanyakumAra madhyAhana samaye pahoMcyA. mArgInA parizrama, garamInI Rtu, ane kAMi ja khAdheluM nahi hovAthI zarIra khUba ja thAkI gayuM che. mArga upara eka ghaTAdAra jhADa che, tenI chAyAmAM navakAramaMtranuM smaraNa karIne dhanyakumAre laMbAvyuM, ramAM mArga paranA e vaDalAnI khAjunA khetaeka kheDUta potAnA khetaramAM haLa haMkArI rahyo che, madhyAhana thatAM e bhImA kheDutanI strI pAtAnA patinA mATe bhAta Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 700 : pratibiMba * : lAvI che. bhImAe haLa cheDI dIdhuM, khetaramAM dhanyakumAra gAmaDAnA abUjha gaNAtA kheDUbesIne, pANInA ghaDAmAMthI pANI kADhI, hAtha tanI A atithisatkAranI bhAvanAthI mugdha banya mAM che, te bhAta khAvA beThe. Aje gAmamAM tenuM hRdaya, kheDUtanA hRdayanI A tyAgabhAvanAne kaI parvane divasa che. eTale dararoja karatAM namI paDyuM. teNe kheDUtane kahyuM, "bhAI! tamArI Ajane bhAta jude hate. Aje te bhojanamAM vAta sAcI che. tamAro atithisatkAra prazaMsAdALa, bhAta, zAka, ane lApasI hatI. vahelI pAtra che. paNa huM yAcaka ke dIna nathI. tamArA savAranA gherathI zirAmaNa karIne nIkaLelA bhejanane huM yAcakanI jema svIkArUM, emAM bhImAne khetaramAM haLa hAMkatAM-hAMkatAM thAka khUba mArI khAnadAnI ke gRhasthAI nahi, vagara-adhilAgyuM hatuM. bhUkhathI enuM peTa uMDuM utarI kAranuM ke vagara-parizramanuM bhogavavuM emAM mArI gayuM hatuM. te annane keLIo jyAM moDhAmAM zabhA nahi. jyAM sudhI zarIramAM zakti hoya, mUke che. tyAM tenI najara pitAnI pUMTha pAchaLa kAMDAmAM tAkAta hoya, tyAM sudhI keInA paNa gaI, tyAM vaDalA nIce sUtelA dhanyakumArane teNe dAnane svIkAravAmAM saMsArIjana tarIke mArUM joyA. khAvAne kaLIye paDatuM mUkI, te tarata bhUSaNa nahi paNa dUSaNa che. mATe tamArA bhejatyAMthI dhanyakumArane uThADavA gaye. tenA saMskAra ane huM na svIkArI zakuM. 'jema ApIne bharyA hadayamAM e prazna uThaH "atithine bhogavavAnI tamArI sajajanatA che, tema vagara- bhUpe mUkIne bhajana kema levAya ? lAva e parizrame, vagara-adhikAre koInA ApelA dAnane atithine uThADIne bhejana ApIne pachI huM yAcakanI jema bhegavaTe kare e mArI khAnajamuM? teNe dhanyakumArane uThADyA; ne premabhaya nIne chAje nahi, mATe tame mane pharI A svare kahyuM: "bhAI ! uThe, bhejana taiyAra che. vastune Agraha karaze nahi." pahelAM jamI le, ne pachI nirAMte ArAma kare." dhanyakumAranA hRdayanI saddayatA tathA tejadhanyakumAra bhImA kheDUtanA avAjathI tarata svitA joIne te kheDU diMga thaI gaye. te jAge. jAgIne teNe je joyuM, e addabhuta kSaNabhara mUMjhavaNamAM mukAI gaye. AMgaNe dazyathI dhanyanA hRdayamAM bhImA kheDUtanI snehA AvelA atithi dhanyakumAra jyAM sudhI bhojana dratA tathA vAtsalyabhAvanA pratye sadbhAva jAge. na le tyAM sudhI pite bhajanane keLIye kaI kSaNavAra te mIna rahyo. kheDUte pharI kahyuM, kema rIte moDhAmAM mUke? Ama mUMjhavaNa anubhavatAM bhAI! tame uThatA kema nathI? mArA jevA kheDUne joIne dhanyakumAranuM sattvazALI mAnasa garIba kheDUtane pAvana kare, je kAMI bhajana mIna na rahI zakayuM. teNe mauna teDIne gherathI AvyuM che, te jamI le, huM bhU chuM. pharI kahyuM, "bhAI ! abhimAna ke ghamaMDanI meM hajI bhejana karyuM nathI, ane AMgaNe khAtara A huM nathI kahetA, huM saMsArI mANasa AvelA atithine bhejana karAvyA vinA mArAthI chuM, jeo saMsArane tyajIne pitAnA AtmakhavAya kema? cAle vicAra zuM karo cho? kalyANArthe sarvasva chAvara karIne tyAgavatane jhaTa kare, pachI tamAre nirAMte niMda levI svIkAranArA sAdhupurUSe che, teonuM jIvana hAya te leje !" kevala paropakAra parAyaNa che, teo te saMsArI Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ H lyANa : DIsembara 1956 H 701 : janA kalyANArthe AhAra grahaNa kare che, teNe spaSTa zabdomAM dhanyakumArane kahyuM, "puNyateonuM bhejana te saMsAranuM gaurava ane zAlI mahAnubhAva! A nidhAna mArUM nahi paNa saMsAranuM maMgala vadhAranAruM che. jyAre amArA tamArUM che, jamIna mArI, pazuM tamArA bhAgyabale jevA saMsAranA svArthamAM rahelA mAnave mATe khIMcAIne pRthvInA adhiSThAyaka deve tamane te vagara adhikAre ke yAcatA lAvanAruM dAna A nidhAna ApyuM che. bhAgya vinA huM lauM, game tevuM hoya te paNa te grahaNa karavuM gaurava- te e mane pace nahi. bhale khetara mArUM. paNa rUpa nahi paNa lAMchanarUpa gaNAya, chatAM bhejana temAMthI pragaTele A carU tamAre, je mArAM mATe tamAre ATa-ATale Agraha che, te bhAgyamAM A lakSmI lakhAI hota te atyAra tame mArI eka prArthanA svIkAro, tamAruM hala sudhI jamIna kheDatAM-kheDatAM mane varSo vItyA, mane Ape, te huM tamArI jamInane kheDuM, chatAM mane kAMI ja na hAtha AvyuM, jyAre bAda tame je bhejana Apaze te huM amRtanI tamArA pagale A nidhAna prApta thayuM che, mATe jema gaNIne svIkArIza." tamAro adhikAra che, tene tame svIkAre, ne Ama kahIne dhanyakumAre bhImA kheDUtanA mane kRtArtha karo !" haLane laIne khetaramAM hAMkavA mAMDayuM. eka-be bhImA kheDUtanI prAmANikatAnAM tejathI AMTA thayA, tyAM dhanyakumAranA hAthe haMkAtA bharelI vANIne sAMbhaLI dhanyakumAre teTalI ja te haLa nIce khetaranI jamInamAM kAMIka kaThaNa vastu makkamatAthI javAba Ape; "bhAI ! tamArI TakarAI, halane bAjue mUkI, dhanya te vastune vAta sAcI che. puyAI bhale game tenI hoya, AsapAsanI jamIna khedIne bahAra kADhI, sIna paNa A nidhAna upara mAre adhikAra nathI ja, Azcarya vacce senAmothI bharelo carU tyAM adhikAra ke haka vinAnuM svIkAravuM e koI najare paDyA. dhanya te carU-tAMbAne kaLaza, rIte ucita nathI, mATe tamAre A dhananI je bhImA kheDUne sepatAM kahyuM "bhadra! tamArA koI vyavasthA karavI hoya te karajo, prANAte khetaramAM A vastu hatI, ane te pragaTa thaI paNa A dhana mAre kaze nahi. adhikAra ke che, tame laI le, tamAruM bhAgya jAgyuM, ane hakaka vinAnuM grahaNa karavuM e puNyAIne kalaMkti pRthavIe tamane A bheTa dharI che, tenA upara karanAruM kArya gaNAya, mATe tamane huM kahuM chuM tamAro adhikAra che, mATe te svIkAro." ke, A dhanane tame upayoga karo!" . dhanyakumAranI satrikA, adbhuta sajjanatA Ama kahIne kheDUtanAM bhajanane nyAya temaja alaukika sAdhutA joI daridra evA ApI, dhanyakumAre kheDUtane atizaya Agraha paNa te kheDUtanA hRdayamAM niHspRhatA jAgI, hevA chatAM tyAM na rokAtAM AgaLa prayANa karyuM.. pA * Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarjana ane samAlocanA. zrI " abhyAsI". dharmasaMgraha: gujarAtI bhASAMtara pahele yazovijayajI mahArAjanAM punita haste saMzodhitabhAga, malakAra: pU. mahopAdhyAya zrI mAna- saMvardhita mUla graMtharatna dharmasaMgrahane pajJa vRttiyukata vijayajI gaNivara, bhASAMtarakAra: pU. munirAja graMthakAra maharSie race che. samagra graMthanuM zAka zrI bhadraMkaravijayajI mahArAja, prakAzaka: zAha pramANa 146 2 konuM che. A graMthamAM AcAroamRtalAla jezIMgabhAI, kAlupura, jahAMpanAhanIpaLa, gAdi aMga satra, uvavA Adi upAMgara, bahaemUlya rUA. 8-0-0 pAdi chedasU, Avazyaka naMdI Adi sUve, uparAMta vikramanA 18mAM saikAnA prAraMbhamAM thaI gayela Saa dharmabiMdu paDazaka, aTaka, yogadaSTi samuccaya, zAsanaprabhAvaka samartha vidvAna prakAMDa paMDita mahApA. yogabiMdu, paMcAzaka, upadezapada, lalita vistarA. paMca. dhyAya zrImad bhAnavijayajI gaNivare mukhya sa dhadha vastu, yogazAstra, dharmaratna prakaraNa, zrAddhavidhi, zrAddhadina tathA zrAvakadharmanA aMga pratyaMganuM vistRta vivecana kRtya, zrAddha pratikramaNa sUtravRtti, ItyAdi lagabhaga 121 karatA A sarva saMgraharUpa graMtharatnanuM nirmANa karyuM graMthe uparAMta, zAstragraMthone sAkSI graMtha tarIke che. prastuta graMtharatna, jenazAsanamAM zrAvaka tathA sAdhu ullekha thaye che. dharmanA AcAra-vicAronuM zAstrIyardaSTie talasparzI AvA dharma sarvasvanA sarvamAnya AkararUpa nirUpaNa karanAro Akara graMtha che. graMthakAre A graMthanA prastuta graMthananA prathama bhAganuM gujarAtI bhASAMtara. nirUpaNamAM anekAneka zAstragraMthonI sAkSIe, zAstra- ahiM prasiddha thayuM cheA bhAgamAM zrAvakadharmanA pAThanA ullekho pUrvaka mUkelI che, A graMtha Ama AcAra-vicArone zAstrIya dRSTie aneka prAsaMgika arvAcIna hovA chatAM prAcIna mahApuruSonA graMthanI vicAraNApUrvaka suMdara rIte rajU karavAmAM AvyA che. sAkSIone ThAma-ThAma ullekha karAyelo hovAthI A A bhAga 9423 lokapramANa mUla tathA svapajJa graMtha prAcInatama gaNI zakAya te paramadheya TIkAyukta che. tenuM bhASAMtara krAuna 8 pejI 696 kATane che. mUlagraMthanA racayitA pU. upAdhyAya pejamAM ahiM prasiddha thayuM che. A bhAgamAM samyaktvano mahArAjA, pU. jagadaguru AcAryadeva zrImad vijayahIra, adhikAra, zrAvakanA bAra vata, zrAvakanI dinacaryA. tathA rIzvarajI mahArAjanI trIje pATe thayelA pU. AcArya zrAvakanA parva, e rIte mukhyatve cAra adhikAranuM mahArAja zrImad vijayatilakasurIzvarajI ma. nA khUbaja suvistRta rIte vivecana karavAmAM AvyuM che. paprabhAkara pU. A. bha. zrI vijaya AnaMdasUrIzvarajI bhASAMtarakAra pU. munirAja zrI bhadrakavijayajI ma. nA ziSyaratna paMDita zrI zAMtivijayajI gaNivara mahArAje khUbaja vidvattApUrvaka vizadazailIye bhASAMtara zrInA vidvAna bahuzruta ziSyaratna che. A graMthanuM karyuM che. bhASAnI saralatA, vivecananI vizadatAM temaja saMzodhana pU, nyAyAcArya upAdhyAyajI mahArAja zrI pratyeka viSayane suspaSTa karavA mATenI khaMta, graMthanA yazavijayajI mahArAje karyuM che. jeo mATe prastuta pAne pAne taravare che. bhASAMtarakAra vidvAna munivarya. graMtharatnanA racayitA pU. upA. bha. zrI bhAnavijayajI zrIne A mahAna parizrama abhinaMdanane pAtra che. mahArAja A pramANe kRtajJatApUrvaka ullekha kare che. teozrIe potAnI pratyeka zaktione AvA graMtharAja jemaNe tarka, pramANu, naya pramukha gahana vicAronAM graMtharatnanA bhASAMtaramAM tathA saMpAdanamAM suMdara rIte paNa samartha vivecana karIne zrI zrutakevalI Adi pUrva joDIne khUbaja zradhdhayabhAve, saniSThApUrvaka mUlagraMthakAranA munivarane yAda karAvyA che, te vAyakarAja zrI yazovija- Azayane prAmANikapaNe vaLagIne atizaya kALajIpUrvaka yajI mahArAje A graMthanuM parizodhana karIne mArA A kAryane pAra pADayuM che, tathA ThAma-ThAma TIpaNIo upara ati upakAra karyo che.' yojIne vighayanI suspaSTa vivecanA kALajIpUrvaka karI che. - "te samartha zAsanaprabhAvaka pU, upAdhyAyajI zrI jainazAsanamAM rahelA nircatha, zraddhAbhAvita saccA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 704 :: sarjana ane samAlocanA : rivyazIla vidvAna munipuMgave, zrutajJAnanI kevI aneka bAbate upara zAstrIyadaSTie vizada prakAza addabhuta bhakti tathA upAsanA karI zake che? tenuM pADavAmAM Avyo che, eTale ja prastuta graMtharatnane graMthanA javalaMta udAharaNuM prastRta kA 0 8 pijI 28+46708 vittAbharyA uddabodhanamAM pU. pAda AcAryadeva zrImad jine, daLadAra, saLaMga kapaDAnA bAInDIMgane pAkA vijayajaMbusUrIzvarajI mahArAje "zikSakone paNa pUMThAno A mahAna graMtha pUruM pADe che. jenasAdhuonI zikSaka ane guruone guru " tarIke saMbodhela che, te mRtabhakti kevala niHsvArthabhAve samasta saMsAranA samucita ja che. AvA vizAlakAya graMthanI ke 8 bhavya' upara amApa upakAronI sudhA varasAvI rahI chuM. bahu na gaNAya, chatAM samAjanA pratajJAna rasikoe che. kharekhara jena nigraMtha sAdhusamAjanI anupama Avo graMtha, pratyeka jijJAsu tathA dharmanA khapInA zrutabhaktie saMsAramAM camatkArika ItihAsa sarjyo che. hAthamAM pahoMcate thAya, tevI yojanA karavI jarUrI hajAro-lAkho kharacavA chatAM je atajJAnane pracAra che. prastuta graMthanuM chApakAma dezI kAgaLomAM thayuM che, bIjAo na karI zake, te kevala badhethabhAve ananya. tenA badale 555nA pharIna svaccha sapheta kAgaLomAM niSThApUrvaka niHsvArthavRttio jenAdhuo pAInA paNa thayuM hota te graMtha vadhu TakAu tathA suMdara banata! kharca vinA karI zake che. mATe ja mAro Agraha che sarva kaI dharmatatvanA khapI AtmAoe A prakAzana ke. vartamAnamAM jaina sAdhusamAje potAnI zaktione pitAnAM ghera vasAvI levuM jarUrI che. je ghara, kabATa sAMgopAMga kAme lagADIne, jainasAhityanA vipularatna- kuTuMba tathA jIvana ane AtmAne zaNagAranAruM che. rAzione adhatana paddhatie sarva kaI jijJAsu. zrI jinapUjA paddhatiH le. pU. paMnyAsajI dharmazIla AbhAonI jijJAsAne saMtoSe te rIte ma. zrI kalyANavijayajI gaNivara prakA0 zrI adhikArapUrvaka prasiddhimAM lAvavA dvArA zrutajJAnanI prabhA- ka. vi. zAstra saMgraha samiti, jAlera, mAravanAnA A upayogI kAryane pragatimAna karavuM joIe. vADa, mUlya sadupayega, prastutagraMthanI prathama AvRtti vi. saM. 2010mAM bhagavAna zrI jinezvaradevane upakAra samasta prasiddha thayelI. je prasiddha karavAne suyaza, zeka A. saMsArapara amApa che, anaMta che. Aje ke bhUtakALamAM che. peDhInA mAnanIya pratinidhi ane mUlagraMthane lakha- AtmAe je kAMI preya ke zreya prApta karyuM che, te vAmAM jeonI preraNA hatI, te dezI zeTha manIAzAnA badhAyamAM sAkSAt ke paraMparAye upakAraka hoya te kevaLa putra zAMtidAsa dozInA vaMzaja dharmazIla zrIyuta zrI tIrthaMkara paramAtmA ja che, temanA upakAronI koI mAyAbhAI sAkaLacaMdanA phALe jAya che. tyArabAda vi. saM. avadhi nathI. AvA niSkAraNa upakArI devAdhidevanI 2012nI sAlamAM A graMthananI dvitIyAvRtti prasiddhine sevA-upAsanA karavI e pratyeka kRtajJa AtmAnI pavitra pAme che. je mATe prastuta prakAzananA saMyojaka-saMpAdaka pharaja che. deva-detro zrI tIrthaMkara paramAtmAnI bhakti pU. vidhAna munivarya zrI bhadrakavijayajI mahArAjanI karI, pitAnA AtmAne kRtArtha mAnatA hatA, te sabhya zratajJAnanI bhakti, upAsanA, ciMtana, manana tIrthaMkaradeva sAkSAt Aje sadehe vicaratA nathI, ane svAdhyAyaniSThatA atizaya abhinaMdananA adhi- eTale temanI sAkSAta bhakti karavAnuM nimitta ApaNane kArI bane che ! prastuta graMthanuM vAMcana, manana tathA prApta thayuM nathI. paNa teonA upakAronI anupama parizIlana AdithI aMta sudhI karavAnI catuvidhasaMdhane smRti jaLavAI rahe te mATe teonA puNyapratIkarUpa mArI namrabhAve apIla che. Aje jenasamAjamAM teonI pratimAnI pUjA, bhakti, upAsanA karavA dvArA carcAtA aneka mahattvanA prazno jevAM ke, devadravya kone te anaMta upakArI jinezvara bhagavaMtanI pratye kRtajJatA. kahevAya ? tene zAstrIya dRSTiye upayoga karyo hoI zake ? vyakata karavI te pratyeka dharmazIla AtmAnuM kartavya che. patithinI ArAdhanA kayAre ? jinapUjA kaI rIte A pUjA nitya AcArarUpe zrAvakavargane mATe pUrvakAlIna karavI ? jinapUjA nitya che, ke, naimittika ? dayAdi samartha suvihIta prakAMDa paMDita mahApurUSoe dharmagraMthomAM Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : kalyANa : DIsembara 1956 ha05: vihita karI che. AvAM nakkara satyanI potAnA pAMDi. che, pUjArIo brAhmaNa hovAthI aneka anartho utpanna tyanA garvamAM masta banIne keTalAka jaina samAjamAM thAya che, A badhuM khUba ja zocanIya ane bhAvine rahelA vidvAne avahIlanA karavAne ayogya prayatna mATe atizaya ciMtAne viSaya che, paNa e kAraNe karI rahyA che, te keTaluM zocanIya che. prastuta prakAzana nityanA aSTaprakArI je zrAvasa dhanuM dainika kartavya AvA ja prakAranA progya ane akalyANakara prayatnanuM che, tene sarvathA alApa kema thaI zake ? UlaTuM pariNAma che, ema atizayokti vinA kahI zakAya. jinapUjAnI mahattA tathA upakAratA mATe pracAra A prakAzana pAchaLa lekhaka pU. mahArAjazrIe je karavuM joIe. parizrama, manana ke ciMtana karela che, te zaktione khAvAthI ajIrNa thAya eTale khAvAnuM choDIne Aje durbhaya ja kahI zakAya. Aje vicAra-svAtaMtrya ane te Aje gaLe phAMso khAine marI javAnuM na hoya! pU. paM. vANI-svAtaMtryano yuga che, ema kahevAya che, e zrI kalyANa vijayajI mahArAje mAravADanA pradezomAM thatI dunyavI daSTie bhale game te hoya; paNa "jainazAsananA AzAtanAne TALavA mATe pujane niSedha zAstravihIta abAdhita sarva mAnya AcAra-vicAronI kalyANukara banAvIne aAje kharekhara pADAnAM vAMke pakhAlIne kaDIbaddha sAMkaLane teDI pADanAruM koIpaNa vicAra ke DAmavA jevI anucita paddhati svIkArI che, te atyAra vANI-svAtaMtrya jainadarzanamAM na calAvI levAya.' sudhI temaNe jAlera, gaDhasIyANu, Adi gAmomAM krAuna 16 jinI A pustikAnA 54 pejamAM navAM madiro baMdhAvaDAvI, saMkaDo-hajAro jina pratipU. mahArAjazrIe je hakIkato AlekhI che. te mAonI aMjanazalAkA zA mATe karAvI? zuM e badhuM kevala ekapakSIya ane pUrvagraha dUSita che, ema pusti- azAstrIya hatuM ? kAle teo jinamaMdira baMdhAvavAnuM kAnuM samagrapaNe vAMcana karanAra vicArekane lAgyA vinA kArya paNa azAstrIya che, ema siddha karavA prayatna nahi rahe. je je zAstragraMthonA ullekho A nibaM, nahi kare ema kema kahevAya? dhamAM mUkavAmAM AvyA che, te badhA parasparanA saMbaMdha prastuta prakAzanamAM "nitya aSTaprakArI pUjAnI vinAnA. chatAM te badhAye ullekhamAMthI eke ullekha, AvazyakatA nathI. kadAcit aSTaprakArI pUjAnuM vidhAna * jinapUjIne nitya nahi karavI joIe ? tevA niSedha che, nitya karavAnA pariNAme maMdiramAM pUjArIo rUpe nathI, eja vastu spaSTa kahI Ape che ke, lekhaka rAkhavA paDe che, gharamaMdironI prathA cAlI gaI ane 5. mahArAja zrIne manamAM eka vastu amukarUpe nizcita aSTaprakArI, sattarakArI ke ekavIza prakArI pUjA e aA pachI tene siddha karavA mATe ja kalama hAthamAM nitya nahotI paNa pAchaLathI ghUselI che.' mukhyatve A hate cena-kena potAnA maMtavyane prAmANita karavA muddAone spazIne pU. mahArAjazrIe keTalAMka zAstrIya sArU A prayatna temaNe karyo che, ema mane je prastuta gaNAtA pATho ApyA che, je kevaLa pite nizcita pustikA vAMcatAM spaSTa chApa paDI gaI che, te sahadaya karelA muddAone yena-kena sAbIta karavA mATe hoya paNe huM kahI zakuM chuM. pU. mahArAjazrIe mAravADamAM te rIte rajU karyA che. jyAre je je graMthomAM A aneka sthaLoe nUtana jinamaMdira tathA jinapratimAo hakIkatanI virUddhanA ullekha AvyA che. tene aMge pitAnA upadezathI bhAviko dvArA sthApita karAvyA che, te te graMthane kAlpanika, apamANika kahIne te te ane atyAra sudhI prAcIna praNAlI pramANe pUjA graMthakArone anyAya karavAnI teozrIe pravRtti karI che. karAvI che, te rahI-rahIne emane A navuM jJAna nityapUjAnA prAmANikapaNA mATe pU. pAda yAkinIdharma. kyAMthI lAvuM ? te samajI zakatuM nathI. hA, mAravADanA sUnuM AcArya mahArAja zrI haribhadrasUrijI mahArAjanA pradezamAM sthAnakavAsI tathA terApaMthI samAjanuM jora paMcAzakagraMthano ullekha spaSTa che. pUjApaMcAzakanA vizeSa che. jinamaMdiramAM pUjA karanArA ochA thatAM cethA paMcAzakamAM 14mI gAthAmAM teozrI karajAya che, jinamaMdiromAM AzAtanA khUba thatI rahI mAve che: Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 706 : : sarjana ane samAlocanA : dhavaraghuvaDvottadIEi, TriggE riphaM, paNa AvuM ja sudhAraka () zAhI pratyAghAtI lakhANa suvikTavAyarAmAmarivara / lakhela che. tA. 11-9-1931nA lakhela te nibaMdhanA A gAthAnI trIkAmAM pU. pAda navAgI vRttikAra peja 19nA cothA peregrAphamAM teo lakhe che; "Arya AcArya mahArAja zrI abhayadevasUrijI mahArAja spa- rakSite kumArAvasthAmAM mAtA-pitAnI AjJA sivAya chatA kare che: " ta mi - mRmi - dIkSA lIdhI. te bAbatamAM prabhAvaka caritrakAre kAMI paNa TIkA karI nathI, paNa anya granthakAra A ...q=aa nivA ..." A ullekha paNa jina saMbaMdhamAM lakhe che ke-"Arya rakSitanI dIkSA mahApUjAmAM jalaAdinuM vidhAna darzAve che. ane graMthane samagra saMdarbha tathA pUjApacAzakanuM AkhuM prakaraNa ja vIranA zAsanamAM pahelI ziSyaniTA (corI) che." AjakAla jeo kahe che ke, 16 varSathI nIcenI nitya kartavyane nirdeza kare che. te rIte pU. pAda kalikAlasarvajJa A. bha. zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahA vayavAlAne dIkSAmAM AjJAnI jarUra che. uparanAne nahi! teo vicAre ke 22 varSanI avasthAmAM vagara rajAe rAjazrI yogazAstranA trIjA prakAramAM spaSTa pharamAve che; thayelI Arya rakSitanI dIkSAne ziSyacorI kema kahI niH qciAnistotra-TaeNmacarca ramanA haze ?' prabhAvacaritra, pra.AtmAnaMda jaina sabhA) kharI prArA thAzavita thatA revaDuM vrata zarA rIte pU. zrI Arya rakSitajInI dIkSA 16 varSanI vaye A lokanI sopajJaTIkAmAM teozrIe spaSTa thayelI che, chatAM pU. paM. zrI kalyANuvijayajI mahArAjazabdomAM ullekha karyo che ke-batra 6 snAnavivara zrI bAladIkSA sammata nathI. mATe A kaTAkSa thawvazietrAmajanAruMvAra... kamRtanAM svata: kare che ! vidvAna nArAH' arthAt "ahi puSpAdithI snAna, A uparathI pU. paM. zrI kalyANuvijayajI mahAvilepana, viziSTa vastrAbharaNu Adi svAbhAvika pUjA- rAjanA bAladikSA viSenA vicAro tathA anyAnya vidhinAM kartavyone samAveza thaI jAya che. mATe e zAstrIya vyavahAro viSenA vicAro, keTa-keTalA pratyAvidhi samajI levI." te rIte pU. A. bha. zrI devendra ghAtI tema ja manasvI che, e jaina samAjanA zradhdhAsUrijI mahArAja kRta "caityavaMdana bhASyanI vRtti saMdhA zIla varganA dhyAnamAM lAvavA mATe ja AjathI 15 cArabhASyamAM nitya pUjA mATe aneka graMthonA ullekho varSa pahelAnA temanA eka lakhANane utAro akSaraza: pUrvaka aSTaprakArI pUjAnuM spaSTa vidhAna pharamAvyuM che. ahiM mUkyo che. devadravya viSe paNa teonA vicAro te rIte dharmasaMgraha, zrAddhavidhi, zrAddhadinakRtya, Adi kevala manasvI ane taraMgI che. teone ItihAsa anekAneka prAmANika zAstragraMthanA ullekha niyapUjAnuM zilpa. tiSa ItyAdi viSayonuM viziSTa jJAna haze, tathA nitya aSTaprakArI Adi pUjAnuM spaSTatApUrvaka e kadAca mAnI zakAya. paNa tenA vicAromAM vidhAna kare che. aptaraMgI tathA manasvitA hovAthI vikRtine praveza Ama hovA chatAM prastuta prakAzanamAM pU. paMnyA- thayo che, ema namrabhAve jaNAvavAnI huM jarUra jouM sajI mahArAje je vidhAno karyA che, ane je rIte chuM. taduparAMta: pUjya puruSo viSe teone bahu mAnaAvAM prakAzananA pracAramAM khUba rasa dAkhavyo che, bhAva paNa joIe te nathI. teonA eke eka te spaSTa kare che ke teo vartamAnayuganI khAsIyata. graMthamAM pUrvAcAryone kevala nAmathI ja ane te paNa rUpa zAstrIya paraMparAnI nirapekSavRttimAM ja pitAnuM Rlaka zabdathI saMbodhe che. jema ke, prabhAvazvaritranA mahattva mAnanArA che. pU. mahArAjazrInI prakRti prathama prabaMdhapAcanAmAM teoe ThAma-ThAma haribhaka, prabhAthI ja AvI jAtanI che, AjathI lagabhaga 25 varSa caMdra, Arya rakSita, siddhasena, ityAdi zabdomAM A pahelAM teoe prabhAvaka caritra graMthanI prastAvanArUpe badhA samartha zAsanaprabhAvaka AcAryadevone saMbodhyA prabaMne palAyana' nAmanA nibaMdhamAM bAladIkSA viSe che, je yogya aucityane abhAva sUcave che.' Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A : kalyANI DIsembara 1956 : prastuta "jinapUjA paddhati pustikAnA prakAzanaThArA tapadharmanuM svarUpa, tenI AvazyakatA, tenI upayogitA, lekhaka pU. paM. mahArAjazrIe zAsananI ke sAhityanI tenA prakAro, tathA tapanI ArAdhanA mATenI vidhi kazI ja sevA karI nathI. paNa vartamAna vAtAvaraNamAM ItyAdi viSenuM sAhitya paNa saraLa bhASAmAM prasiddha sthAnakavAsI samAja, terApaMthI samAja tathA ApaNuM thavuM jarUrI che. AjanA yuga pracArano che. mATe ja samAjanA sudhAraka (') varganA pracArane Teko ApavA upakAraka vastune vartamAna padadhatinA kadame kadama milAdArA zAsana tathA samAjanI sAhitya ane saMskAranI vIne suyogya zailIe zAstradaSTine najara samakSa rAkhI, kusevA ja karI che. pitAnA vicArone A rIte prayA- zradhdhAzIlavarge pracAra karavo Avazyaka che. prastuta ravA pahelAM teo mATe samAjanA anekAneka vidvAna prakAzana, e daSTie prasiddha thayuM che. prastRta pustakanA jainAcAryonI sAthe, pitAnA samudAyanA vaDilo sAthe kra. 16 pacha 35ra pijamAM 162 tapane vidhiyogya vicAra vimarza karavAnI jarUra hatI, ema jarUra vidhAnapUrvaka samAveza karavAmAM Avyo che. tapanI mAre kahevuM joIe. A prakAzana, kasamayanuM ane vagara sAthe te tapanI ArAdhanAnA prAsaMgika phala upara vicAryuM che. haju paNa teozrI jema potAnA aneka pracalita thAo paNa TuMkamAM saralazailIe rajU kara etihAsika ullekhomAM thayelI bhUlo pAchaLathI sudhA. vAmAM Avela che. kathAomAM AvatA prasaMgane anuravAnI saraLatA bhUtakALamAM dAkhavI che te rIte AmAM rUpa citro paNa prastuta pustakamAM mUkela che. paNa pharI taTasthabhAve vicAre, ane pitAnI ala- prAraMbhanA pejamAM tapadharmane mahimA tathA nAonuM parimArjana kare ! teonA vicAronI vinA- prabhAva varNavatA loko bhASAMtara sahita mUkayA che. zakatA jotAM, prastuta prakAzananI vistRta samIkSA karavAnuM tapanI sAmAnya vidhi prasiddha karI che. uddaghAta ucita samajI meM A rIte TuMkamAM samAlocanA karI pachInA 80 peja sudhI, saMpAdaka pU. mahArAjazrInA che. A pustikAnA ekeeka muddAnI vistRta samIkSA samudAyanA nAyaka svargIya pU. pAda paMnyAsajI mahAjanasamAjamAM rahelA samartha vidAna, zradhdhAzIla rAja zrI dharmavijayajI mahArAjanuM, sva. pU. pAda tyAgI munipuMgavoe madhyasthabhAve zAstrIya daSTi tathA AcArya mahArAja zrImad vijayasurendrasUrIzvarajI mahAvyavahArU dalIlothI karavI joIe, ema mAruM namra rAjanuM, tathA vartamAna samudAya nAyaka pU. AcArya maMtavya che. pU. paM. bha. zrI pratye sabhAva chatAM je mahArAja zrImad vijayarAmasurIzvarajI mahArAjanuM, ema ahiM teonA vicAro mATe mAre A lakhavuM jarUrI traNeyanA jIvanacaritro mUkyAM che. bAda prakAzaka saMsthA hatuM, te lakhI taTasthapaNe samabhAve meM mArI pharaja jainadharmopakaraNa sabhAnI pravRttino paricaya Apyo che. ajevI che. ekaMdare ka. 16 pijI, 98+3pa2 pejanA daLadAra, taratnamahedadhi saMpAdaka: pU. munirAja borDapaTTInA ane triraMgI ArTa peparanA jekeTa yukta zrI bhuvanavijayajI mahArAja, prakA jainadharmo- A pustakanuM saMpAdana paddhatipUrvakanuM ane tapadhamana pakaraNa khAtuM. traNa daravAjA, sAMkaDI zerI, aMgenI upakAraka tathA upayogI hakIkatathI samRddha che. pATaNa. (u. gu.) mUlya rUA. 4-0-0 . kAgaLe pharIna papapa jevA sapheda ane mulAyama hota jainazAsanamAM karmanirjarAnA amogha sAdhanarUpa te pustaka vadhu suMdara tathA AkarSaka banata! pU. tapadharmanuM mahatva atizaya che. dharmanA asaMkhya yoga mahArAjazrIna saMpAdana mATe parizrama prazaMsAI che. jenadarzanamAM vihIta karelAM che. temAM tapadha" paNa tapadharmanA rasika bhavyAtmAoe AvuM pustaka vasAvI upakAraka aMga che. saMvega, nirveda, tyAga, tathA vairA- levA jevuM upayogI che. ane zobhAvanAra tapa che. samAjamAM vartamAnakALe zrI lekhAmRta saMgraha bhAga paH lekhaka pU. tapane pracAra vizeSapaNe vadhato jAya che. A sthitimAM AcAryadeva zrImad vijayaamRtasUrIzvarajI mahArAja prakA. zrI harSa-puSyAmRta jainagraMtha 10. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 998 :: sarjana ane sayAmanA : bhAlA, zAMtipura-lAkhAbAvaLa, (sI) mUlya: pArthavijayajI mahArAje lakhelI che. jemAM devadravyanI 12 AnA posTeja be AnA. vRddhithI mAMDIne tene kayAM kayAM sadupayoga thaI zake ? devadravya kone kahevAya? ityAdi viSayone carcavAmAM pU. pAda AcArya mahArAja zrI vijayaamRta AvyA che, je devadravyane aMge jaina zAstrAnusArI sUrIzvarajI mahArAje zrI jinezvara bhagavaMtanI pUjA praNAlIne maLyA IcchatA AtmArthI AtmAone viSe mananIya ane zAstrIya tathA vyavahArU dalIlo ? TuMkamAM sAruM mArgadarzana Ape che, 92thI 138mAM pUrvakanA je lekho sAmayikomAM lakhelA tene upayogI ? nUtana rAga-rAgiNInA stavane che, ane chevaTe pAMca suMdara saMgraha A pustikAmAM prasiddha thaelo che. peja mAM siddhAcalagirivaranA 21 khamAsamaNuM che. kullakepa 8 pejI sAIjhanA 10-120 pejanI A ekaMdare 144 pejanA kAcA bAIDIMgavALA A pustikAmAM cAra prakaraNo dvArA jinapUjAne aMge prakAzanamAM upayogI saMgraha prasiddha thayo che, saMpAdakane vividha prakAranuM saMgIna sAhitya prasiddha thayuM che. prathama zrama sAre che. uparokta bane pustikAnI sAIjha . prakaraNamAM jinapratimAnI siddhi karavAmAM AvI che. 16 pacha haita te vadhu suMdara ane AkarSaka lAgata. bIjA prakaraNamAM jinapatimAnI devakRta pUjAnI hakIkata zAstrazailIpUrvaka rajU thaI che. trIjA prakaraNamAM dharma- zrI amRta gahelI saMgraha saMpAdaka zIla bhavya jenI prabhupUjA karavAnI vidhi darzAvI upara mujaba, prakAzaka upara mujaba: mUlya. che cothA prakaraNamAM aThThAI mahesavane aMge samucita 12 AnA. prakAza lekhaka pU. mahArAjazrIe pADyA che. chelle puSpa- krAuna 16 peja 86 pijanI A pustikAmAM pUjAnA prabhAva upara dharmadattanI kathA mUkavAmAM AvI nutana rAga-rAgiNImAM guruguNa garbhita rahuMlIone che. ekaMdare pU. AcArya mahArAjazrIe prabhupUjAnA upayogI saMgraha prasiddha thayo che. pU.pAda A. bha. upakAraka viSayane anulakSIne A prakAzanamAM saMcATa zrImada vijayalabdhisUrIzvarajI mahArAja, pU. A. bha. tathA talasparzI vivecana ApyuM che. je prabhubhaktinA zrI vijayabhamRtasarIzvarajI mahA. pU. munirAja zrI rasika mATe preraka tathA uddabodhaka che. tema ja A kIrtivijayajI mahAi tathA suredranagaranivAsI ve0 viSayanA khapI jijJAsu AtmAone taTasthabhAve bhAI manasukhalAla DAhyAbhAI A badhAye racelI vicAraNIya sAmagrI mUkI che. pU. mahArAjazrIne pari galIone temaja saMpAdaka pU. munirAjazrIe racelI zrama prazaMsApAtra che. prakAzana upayogI che. saLaMga gaNuMlIone AmAM samAveza thayo che. je nUtana lakhANa karatAM AvA viSayanI chaNAvaTa praznottarIrUpe rAga-rAgiNImAM rasa dharAvanArA guruguNagAnanA khapa hoya te vadhu samaya bane e niHzaMka che. zrAvikAsamAjane avazya rasamaya tathA sArA kaMThapUrvaka lekhAmRta saMgraha: bhAga cha; saMpA0 pU. paddhatithI gAvAmAM AvatA sAMbhaLanAra vargane paNa udbodhaka ane upakAraka banaze, ema kahI zakAya. munirAja zrI jinendravijayajI mahArAja, prakA0 ubhA vacce vacce keTalIka gahelIo prAcIna rAgamAM paNa upara mujaba, mUlya, 12 AnA che. ekaMdare A saMgraha suMdara tathA upayogI che. sva. pU. munirAja zrI pArthavijayajI mahArAjanuM mahAtmA zrI mada le. pU AcArya jIvana caritra tathA temanA kAladharmane aMge AvelA tArapatro ItyAdino saMgraha, A kupa 8 pijI pustikAnA mahArAja zrI vijaya amRtasUrIzvarajI ma. prakA 68 pejamAM prasiddha thayela che. 69 thI 91 sudhInA pijemAM upara mujaba mUlya: 6 AtA. paraheja 1 Ane. devadravya saMbaMdhI vartamAnamAM je aneka prazno jAgI rahyA pUrvabhavamAM jinamaMdirAdi baMdhAvI, pratiSThA che, tene zAstrIya daSTine prAdhAnya rAkhIne pratyuttara vagere saddharmanA sva-para upakAraka dhamanuSThAnane kara paddha thayo che. A praznottarI sva. pU. munirAja zrI vAmAM pazcAttApathI te te kAryone dUSita karavAmAM je Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : kalyANa : DIsembara : 1956 709: anartho javane bhogavavA paDe che. te ja rIte munivarone mahArAja prakAzaka: zrI bAbubhAI savacaMda The. kALupurareDa dhana daIne pAchaLathI pazcAttApa karanArane je duHkhamizrita zeTha manasukhabhAInI paLe amadAvAda mUlya: sattara rU. sukhanI bhavAMtaramAM prApta thAya che, te hakIkatane lakSyamAM ' rAkhIne A manane vaza rAkhavAnuM sAdhana AnupUrti che. ghaNAM dhanadanuM jIvanacaritra ahiM bhAI-bahene pAMca ane nava padenuM AnupUrvi dvArA raju thayuM che, kathAnI zarUAtamAM prAsaMgika ekAgracitte smaraNa-raTana kare che, paNa A AnupUrvino aneka upadeza, preraNuM tathA vartamAna vAtAvaraNamAM bodhaka hitazikSA paNa gUMthAyelA che. eka evo mahAna graMtha taiyAra karavAmAM AvyuM che vArtAnI phUlaskepa 8 pejI sAIjhanA 58 pejanI A ke jotAM ja ApaNane ema lAge ke A graMtha mahattva pustikA ekaMdare bodhaka che. paNa ka. 16 pichamAM che. navapadanA kula bhAMmAM 362880 thAya moTA TAIpathI A prakAzana prasiddha thayuM hatuM ane re che paNa A pahelA bhAgamAM 120960 bhAMgAne prAsaMgika citrothI samRddha banyuM hota te vadhu AkarSaka samAveza karyo che, bAkInA bhAgA bIjA ane trIjA banata! lekhaka pU. AcArya mahArAjazrInI kalama sarala bhAgamAM ApavA vicAra rAkhe che, phullakepa phula sAijhanA tathA sacoTa che. A graMthanAM 376 peje che, AnupUrvi saraLa rIte gaNI zakAya e rIte Akho graMtha TAipa karAvyo che, (vadhu prakAzanenI samAlayanA have pachI) sa nakala ja pragaTa karavAmAM AvI che. A graMthanI tA. 2-12-56. AnurvinuM smaraNa karavAthI arihaMtAdi navapadamAM ekadhyAna thavAze. pU. mahArAjazrIne tathA zrIyuta navapadanI anAnupUrvi bhA. 1 le. bAbubhAI paMDitajIne prayAsa prazaMsanIya ane anu mehnA pAtra che. saMja: pU. munirAja zrI somavijayajI 1 zIghatA jIniye ! zIvratA krIni ! ! ! mUlyameM bhArI kamI / ardha zatAbdI mahotsava ke upalakSa. caitra zukalA pUrNimA saM. 2013 taka / zrI abhidhAna rAjendra koSa kA pUrA seTa sAtoM bhAgakA mUlya 155) ke bajAya kevala 125) liye jAyeMge / isake Ahirikta hamAre yahAMse nimna likhita pustakeM bhI maMgAiye / sUkta muktAvalI mUlya ruA. 2) candarAja caritra (saMskRta) mUlya sA..2) draSTAnta zataka mUjya zaTchAvAna vayanA (fEva anu) . 2) zAMta supArasa mAvanA mUlya che?) - prAptisthAna - bhUpendrasari jaina sAhitya samiti - Ahora (rAjasthAna) Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 HER RECR [ anusaMdhAma peja 638nuM cAlu ] kAraNa ke ApaNA AgevAnA athavA te ApaNane doravaNI ApanArAo AvI ja ghelachAnA Azaka hAya che! dharmaSTi, tyAga ke samabhAva pratye enAmAM mamatA hotI nathI, hAya che teA kevaLa aupacArika ja hAya che. enA samagra mAnasanA eka bahudhA bhautika lAlasA pAchaLa ja paDyo hAya che. pariNAme tenuM mArgadarzana janatAne sanmArge na vALatAM unmArge ja vALe che. nAnAmAM nAnA praznone upekSAthI aLagA rAkhavA joie athavA enA tathyane vivekapUrvaka vicAra karI praznone patAvI nAMkhavA joie. paraMtu A sahelA rastA arthAt aNugamatA vicAre racyA-pacyA rahIe chIe. Aja ApaNe cUkI rahyA chIe ane vAtanuM vatesara karavAmAM vastune pacAvI javAnI azakti darzAvavAmAM ja ApaNe mAnavI pAte kyAM ubhA che enI kadi ciMtA nathI karatA, paNa bIjA kyAM ubhA che enI ja paMcAta karatA hoya che. 1. A AjanI pragati che, A AjanI Adata che, A AjanA vikAsa che ane A AjanI paristhiti che. zrI mAhanalAla dhAmI. mahAmatranA prabhAva H-- Aja bharatamAM dArU gAmamAM 'AMtati' brAhmaNane 'sarasA' strI hatI, tenA upara * 'kayAna' brAhmaNa mAhita thayA ane chaLathI sarasAnuM apaharaNa karyuM.. 'atibhuti' sarasAnI zArdhamAM khukha bhaTakyA, paNa kazA ja patto maLyA nahi. tethI teNInA virahathI khuba ja pIDA pAmyA. te pIDAmAM maraNa pAmI hasanA bALa tarIke utpanna thayA. kAi eka divase e husane eka zyana pakSIe pakaDyo. cena pakSIthI bhakSaNa karAtA te eka sAdhu pAse payA te maratAM haMsane sAdhue zrI namaskAra mahAmatra sabhaLAvyA, e maMtranA prabhAve te hasa marIne kinnarImAM daza hajAra varSanA AyuSyavALA deva tarIke utpanna thayo. deva tyAMthI cavIne vidagdha naga2mAM prakAzasiMha rAjA ane pravArAvalI rANIne 'kuMDalamAMData' putra thayA. kALe karIne maraNa pAmI mithilAnagarImAM janakarAjAnI videhA rANInA garbhamAM putra tarIke utpanna thayA. (bhAma`Dala) tenA sAthe sarasAnA jIva jolArUpe putrIpaNe utpanna thai. (satI sItA) (sarasA sAdhvI thai brahmalokamAM deva thaI hatI tyAMthI cIne satI sItA tarIke utpanna thai.) --zrI jaina rAmAyaNamAMthI. FR FRE 34; JE RRRRRRR Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (TAITala peja bIjAnuM cAlu ) rUA. 11 zrI vasaMtarAya jagajIvanadAsa jhaverI rUA. 11, jaina ve. mU. saMdha vIchIe. hA. pAlItANA. zrI cunIlAla jhuMjhAbhAI surendranagara rUA. 11, pAzubhAI khImazI purIA muMbaI. vALAnA suputra zrI zAMtilAlanA rUA. 11, zrI punamacaMdabhAI celAbhAI jaletrA. zubha lagna nimitte. rU. 11, nagInacaMda jhaveracaMda dahegAma karAyA rUA. 11, zrI jaina zve. mULa saMdha bAjIpurA rUA. 11, zrI kasturacaMdajI nAthulAla badanAvara | sAdhvIjI zrI suraprabhAzrIjI ma. nI rUA. 11, vinodacaMdra metIlAla cokasI surata | zubha preraNAthI. rUA. 11, zrI hiMmatalAla bhUrAbhAI desADIA rUA. 13, zrI rAmajI hIrajI zAha mabale. zrI lAdhAbhAI rAyamalanI zubha preraNAthI. rU. 11. caMdulAla mehanalAla zAha muMbaI rU. 11, zrI gulAbacaMda khulacaMda muMbaI 1 rUA. 11, zrI bhAicaMda dalIcaMda kurUnDavADa muMbaI navasArInA bALa tapasvIonI ArAdhanA pU. munirAja zrI rahitavijayajI mahArAjazrInI nizrAmAM bhAI mohana jazarAja kaccha-mudrAvALAe 11 varSanI nAnI uMmare Aso va. 2 thI zrI vardhamAnatapanA pAyAnI zubha zarUAta karI hatI ane te pAye pUrNa karyo. navasArI zrI saMghe anumodanA karavA sAthe bahumAna karyuM hatuM. roja navakArazI, guruvaMdana kare che. gharamAM dhArmika vAtAvaraNa bhAI mehana uM. va. 11 bhAI jitendra uM. va. 11 sAruM che. anumodanA ! navasArInA vatanI bIjA bhAI jitendra phakIracaMde paNa 11 varSanI nAnI uMmare pU. mahArAjazrInI nizrAmAM zrI vardhamAnatapanA pAyAnI zubha zarUAta karI hatI. reja prabhupUjA, navakArazI, guruvaMdana ane chellA traNa varSa thI paryuSaNAmAM cosaTha paherI pauSadha kare che. bALavayamAM 20 divasa sudhI ekadhArI AyaMbilanI ArAdhanA karI e anumodanA pAtra che. zrI saMghe paNa anumodanA karavA sAthe bhakti karI hatI. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ inuuuuuuu o-8 0-10 pU.5, jhI bha dapha2 mara 21 * REGD.NO. B. 4925 KALYAN phA paMdaramAM traNa hajAra pejanuM vAMcana mahAkavi dhanapAla pavitratAne paMthe o-12 prabhunA paMthe jJAnanA prakAza 0-8 jainatatva sArAMza zAMtino mArga praznanottarI bedhamALA rAmabANa upAya prazamarati zrAvakAgya AcAra-vicAra jainatatvapravezaka jJAnamALA 0-8 amara balidAna praznottara-rasadhArA 0-8 jaina dRSTie coga 2-8 kAvya sudhAkara 3-0 bhakti bhAmaMDala zatru jaya digadarzana kudaratI upacAra 7-8 Akho seTa kharIdanArane vaza TakA kamIzana kApI ApIzuM. paTeja kharca alaga, kula 17 pustake, traNa hajAra pejanuM vAMcana, kiMmata rUA. 18-12-0 kamIzana kApI rUA. 15-0-0 sAmacaMda DI. zAha pAlItANA [ saurASTra ] 1-4 1 -0. - maDhaka : TIca' jagajIvana zeTha, kalyANa prInTIMga presa-pAlItANA