Book Title: Bhakshyabhakshya
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Muktikamal Mohan Granthmala
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022953/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ slloy dazana SID KRIT (I/kaDavuM bhakSyAbhaThya [ zuM khAvuM ane zuM na khAvuM te ] rathamALA - puSpa : 18 : Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ San S=== === = == = dharmabodha graMthamALA-puSpa : 18: bhakSyAbhaThya [khAvuM ane zuM na khAvuM te] : lekhaka : dhIrajalAla karazI zAha, Er Si Chuan Chuan Chuan Jia Jia Jia Jia Jia Jia Jia Jia : prakAzaka : zrI muktikamala jaina mehanagranthamALA. kAryAdhikArI-lAlacaMda naMdalAla zAha The. rAvapurA, ghIkAMTA, vakIla bradharsa presa-vaDedarA. A AvRtti 1 lI. ka. 10 AnA vi. saM. 2009. ja mudraka zAha gulAbacaMda lalubhAI, zrI mahedaya prinTIMga presa-bhAvanagara = = ===== = == = == == == Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * prakAzaka : muktikamala jaina mohanagraMthamALA rAvapurA, mahAjana pALa-vaDAdarA. AvRtti pahelI pahelI vAra sa AnA vi. saM. 2009 zrA. su. 15 * mudraka : zA. gulAbacaMda lallubhAI zrI mahAdaya pri. presa-bhAvanagara. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -: vi Sa yA nu * ma: ( 1 ) bhakSyAbhakSya 1 dhamanI zreyaskaratA 2 dharmanA mukhya siddhAMtA 3 jIvanamAM AhAranuM sthAna 4 AhAranA prakAro ... ... 5 AhAra paratve dhArmika siddhAMtAnA amala huM kevA vicArAne vajana ApavuM ? 7 bhakSyAbhakSyanA niNaeNya karanArI bAbate 8 AhAramAM ahiMsA, sayama ane tapanA siddhAMta 9 nipuNAnI kacA (2) bhAvIza abhakSyA 900 1-5 pAMca ara phaLA 6-9 cAra mahAvigazvae 10 hima ( kharapha ) 11 viSa ( jhera ) 12 karA 13 sarva prakAranI mATI 14 rAtribhojana 15 bahubIja ... ... ... ... ... : ... : : : : : : : :: ... ... ... ::: ... ... ... : : ... HH ... : : : : : ... ... : : : : : : : : : ... ... ... ... ... ... ... ... ... :: : : : 1 chuM 4 $ 10 11 18 27 xx 4 4 4 * para Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 anaMtakAya 17 saMdhAnaka ( meLa athANAM ) 18 dheAlavaDAM 19 veMgaNu ( rIMgaNAM ) 20 ajANyAM phaLa-phUla 21 tuccha phaLa 22 calitarasa 23 upasaMhAra : ... 4 : : ... :: ... ... ... OM H : : 200 ... ... 880 : : :: ... ... : ... : : : 53 * 17 58 60 60 65 5 e :: : : ... OM OM OM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 1 : kyAbharyo. (1) dharmanI zreyaskaratA. sarve prANIo sukhane Icche che, sukhane cAhe che, sukhanI prabala AkAMkSA rAkhe che ane te mATe vividha vyavasAya ke vividha pravRttio kare che, paNa sukhanI prApti te tene ja thAya che ke jeNe kaMI paNa dharma saMgraha karyo hoya. tethI ja kahevAyuM che ke - grAmo nAsti kutaH sImA ? patnI nAsti kutaH sutaH / prajJA nAsti kuto vidyA? dharmo nAsti kutaH sukham 1 // gAma nathI tyAM sIma kevI? patnI nathI tyAM putra ke? buddhi nathI tyAM vidyA kevI? ane dharma nathI tyAM sukha kevuM? rAjyaM susaMpado bhogAH, kule janma surUpatA / pANDityamAyurArogya, dharmasyaitatphalaM viduH / / rAjya, susaMpatti, vividha prakAranA bhoge, uttama kulamAM janma, suMdara rUpa, vidvattA, AyuSya ane Arogya-e sarve dharmanAM phala jANavAM. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamabodha-caMthamALA : 2 : 1 purU kulaM vizvalAdhyaM vapurapagadaM jAtiramalA, surUpaM saubhAgyaM lalitalalanA bhogyakamalA / cirAyustAruNyaM balamavikalaM sthAnamatulaM, yadanyacca zreyo bhavati bhavinAM dharmata idam / / vizvavikhyAta kula, rogarahita zarIra, nirmala jAti (pitAne pakSa te kula ane mAtAne pakSa te jAti), manahara rUpa, saubhAgya, suMdara strI, bhegavI zakAya tevI lakSamI, dIrgha AyuSya, yauvana, paryApta bela, atulasthAna ane bIjI paNa je je vastuo prANaone mATe uttama gaNAya che, te sarve dharmathI ja prApta thAya che. dharmanI A zreyaskaratA lakSamAM rAkhIne ja prajJAnidhAna paramapuruSoe kahyuM che ke bAvattarikalAkusalA paMDiapurisA apaMDiA ceva / sabakallANaM pavaraM, je dhammakalaM na jANaMti // sarva kalAomAM zreSTha evI dharmakalAne jeo jANatA nathI, teo tera kalAmAM kuzala paMDita hovA chatAM vAstavika rIte apaMDite ja che. sArAMza ke-manuSyane bIjI badhI AvaData hoya paNa dhArmika siddhAMtane jIvanamAM utAravAnI AvaData na hoya te ene samajI, DAhyo ke paMDita bhAgye ja kahI zakAya. vadhAre spaSTa kahIe te eka manuSya dezanetA gaNAte hoya, mahAvidvAnanI khyAti pAmela hoya, keI akhabAranuM saMcAlana karIne prasiddha thayela hoya athavA kaI jJAtine paTela hoya, kaI samAjane AgevAna hoya, ke saMsthAne pramukha kAryakartA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramu': : 3 lakSyAbhaDhya DhAya ke kalAvizAradanI kItine varele DAya pazu dhArmika AcAravicArathI hIna hAya tA e netApaNuM, e vidvattA, e prasiddhi, e paTelAI, e AgevAnI, e pramukhapada ke e kalAvizAradatA tene sAcu' sukha ApI zakatI nathI. (2) dharmanA mukhya siddhAMtA, dhArmika siddhAMtAthI ahIM traNa vastu abhipreta cheH-- (1) ahi~MsA, (2) saMyama ane (3) tapa, kahyuM che ke-- dhammo maMgalamukkihUM, ahiMsA saMjamo tavo / devA vitaM namasaMti, jassa dhamme sayA maNo // ahiM'sA, sayama ane taparUpa dharma utkRSTa maMgala che. AvA dhama jenA manamAM sadA vasele che, tene devA pazu namaskAra kare che. eTale je manuSyanA jIvanavyavahAramAM ahiMsAne sthAna che, sayamane sthAna che, tapane sthAna che, te samajI che, DAhyo che, paDita che, yAvat sAcA mumukSu che. AvA ja abhiprAya anya maharSioe judA zabdomAM vyakta karyAM che. satyaM nAsti tapo nAsti, nAsti cendriyanigrahaH / dayA dAnaM japo nAsti, caitaccANDAlalakSaNam // jo satya nathI, tapa nathI, iMdriyA para kAbU nathI, yA nathI, dAna nathI ane prabhunAM nAma' smaraNu ke raNu paNa nathI, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabodha-caMthamALA * puSpa te e cAMDAlanuM lakSaNa jANavuM. tAtparya ke-jeo uttama keTinA ke ucca varNanA hevAne dA kare che, temanAmAM satyanI jijJAsA, satyanI prIti ane satyane Agraha joIe. temanAmAM tapanI bhAvanA, tapane Adara ane tapanuM yathAzakti anuSThAna joIe. vaLI temanI Idri tephAnI gheDA jevI svachaMdI na hoya, paNa pUrepUrI kAbUmAM heya; te ja rIte temanAM hRdayamAM dayA-karuNuanukaMpAne jhare satata vahete heya. te kaI dIna-duHkhIne pitAnI pAse Avele joIne ema na kahe ke "tArAM karyAM tuM jogava. amAruM mAthuM zIdane pakave che?" athavA te "atyAre tame kayAMthI phUTI nIkaLyA? pachI Avaje." paraMtu tene AzvAsana ApIne ema kahe ke "bhAI, gabharAIza nahi. tAruM duHkha avazya dUra thaze. sukha pachI duHkhanI ghaTamALa A jagatamAM cAlyA ja kare che, eTale sukha pachI duHkha ane duHkha pachI sukha avazya Ave che. ane tene pitAthI banatI badhI madada karavAne tatpara thAya. eTale ke tenAmAM dAnanI vRtti paNa avazya hoya. te ja rIte te UThatA besatAM prabhunuM nAma lenAre hoya, prabhune yAda karanAro hoya ane tenI eka yA bIjI rIte upAsanA karanAra hoya. je manuSyamAM AvA guNe nathI, te game te varNamAM, game te kuLamAM ke game te jAtimAM janmyA hoya chatAM lakSaNathI cAMDAla ja che. (3) jIvanamAM AhAranuM sthAna jIvananA saghaLA vyavahAramAM paheluM sthAna AhAranuM che. tethI ja zAstrakAra maharSioe saMjJA ane paryAptionI gaNanA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu 2 5 3 lAbhaDhya mAM pahelA nirdeza tenA karelA che. sattA eTale preraNA ke jIvana dhAraNa karavA mATenI prAthamika vRttie. hAlanA vaijJAnike tene InsTIkaTa ( Instinot ) kahe che. te mukhyatve cAra prakAranI hAya che. ( 1 ) AhAra, (2) nidrA, ( 3 ) bhaya ane ( 4 ) maithuna. paryApta eTale jIvanane zakaya banAvanArI paulika sAmagrI ke tenAthI utpanna thanArI zita. te cha prakAranI hAya che. ( 1 ) AhAraparyaMti. ( 2 ) zarIraparyApta, ( 3 ) iMdriyaparyaMti. (4) zvAseAAsapati, ( 5 ) bhASAparyApti ane (6) mana:paryAsi. (4) AhAranA prakArA. ahIM e spaSTIkaraNa karavu' ucita gaNAze ke nigraMtha mahiSa Ae AhAranuM svarUpa traNa prakAranuM mAneluM che. (1) ejasa AhAra, (2) rezama AhAra ane (3) kavala AhAra. temAM bhavAMtarane pAmeleA jIva kANu yogadvArA prathama samayamAM ane mizrakAya cAgavaDaeN aparyAptAvasthAmAM je pudgalA grahaNa kare che, tene ejasu AhAra kahevAya che. zarIrAdiparyAsa pUrNa thayA bAda rAmakRSa ke 'vADAMdvArA je AhAra grahaNa karavAmAM Ave che, tene rAma ke leAma AhAra kahevAya che. rAmakUpadvArA AhAra grahaNa karavAnI kriyA pratipaLe cAlu DAya che. A vAtanI pratIti sUryanA tApathI satasa ane tRSAtura thayelA pravAsI vRkSanI chAyAmAM jatAM parama zAMtine anubhava kare che, tenAthI maLe che. e pravAsIe rAmakRpadvArA zItalatAnAM pudgalA zrahaNa karyAM, tethI tene parama zAMtine anubhava thaye Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamabodhacaMthamALA : 6 : ' ane mukhadvArA je AhAra grahaNa karavAmAM Ave che tene kavala AhAra kahevAya che. nAka dvArA apAte AhAra ke jene nejhala phIDIMga (Nasal feeding) kahe che te paNa kavala AhAramAM grahaNa kare ucita lAge che. gudA dvArA apAte AhAra ke jene rephaTala phIDIMga (Rastal feeding) ane saiyadvArA apAte AhAra ke jene iMjekazana kahevAmAM Ave che, te saghaLAne samAveza lema AhAramAM gaNa ThIka lAge che. (5) AhAra paratve dhArmika siddhAMtane amala AhAra e jIvanane pahelA ane mukhya vyavahAra levAthI upara jaNAvelA saghaLA dhArmika siddhAMtane amala te paratve the ghaTe che. bIjI rIte kahIe te jeone AhAra, jeenuM bhajana ke jeonuM khAna-pAna zuddha nathI, tene AcAra zuddha nathI; ane jene AcAra zuddha nathI tene dharmanI prApti thatI nathI, kAraNa ke AcAra e ja dharmanuM paheluM ane prazasta pagathiyuM che. tethI aspRdayanI IrachAvALA pratyeka mumukSue bhakSya ane abhakSyane jANuM laIne abhakSyane sadaMtara tyAga karavo ghaTe che. (6) kevA vicArone vajana ApavuM? A viSayanuM kaMI paNa vadhAre vivecana karIe te pahelAM e jaNAvI devuM ucita gaNaze ke-AgaLanA jamAnAmAM maharSio, munio, vidvAne ke paMDitanA abhiprAyane ja vajana apAtuM ane rAjya tathA samAja dvArA tene ja pracAra thate. tethI niyata thayelA AcAra paratve lekenI buddhi vyavasthita rahetI ane samAjanuM dhoraNa sArI rIte jaLavAI rahetuM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu : 7 : lAlakSma paraMtu Aje te game te koTinA manuSya lakhIkheAlIne peAtAnA vicArAnA pracAra karI zake che, pachI te vicArA game tevA svacchaMdI, hAnikAraka ke bhUlabharelA kAMna hAya ! enuM pariNAma e AvyuM che AvI rahyuM che ke je AcAre atyaMta uttama hatA ane tene lIdhe bhAratIya samAja peAtAnuM gaurava tathA peAtAnI pratiSThA TakAvI zakyA hatA, te AcArA pratyenI leAkeAnI zraddhA DagamagI gaI che ane svacchaMdAcAra kUdake ane bhUsake AgaLa vadhavA lAgyA che! A adhaHpatana kyAM jaIne aTakaze ? te kahevuM muzkela che, paNa sujJa janA eTalu avazya karI zake che ke bejavAmadArIthI lakhAtAM ane khelAtAM kAI paNa abhiprAyAthI aMjAI na jatAM, te sabadhI UMDANathI vicAra karavA ane ApaNA tyAgI--virAgI mahAtmAoe tathA dharmaniSTha vidvAnAe te saMbadhamAM zu' kaheluM che, tenI taTasthabhAve tulanA karavI. thADA vakhata pahelAM bhAratIya sauMsadamAM anAjanI taMgInA prazna carcAi rahyo hatA, tyAre eka mAnanIya pradhAne kahyuM ke 8 Aje anAjanI khUba ja taMgI pravarte che, mATe leAkeAe mAchalAM khAvAnuM zarU karavu' joie.' A zabdo te ja mAnanIya pradhAnadvArA khelAyA hatA ke jeo rAjanItimAM paNa ahiM sAnI himAyata karanArA hatA ane ahiMsaka samAjanI racanA karavAnI bhAvanAvALA sarvodayanA siddhAMtane svIkAranArA hatA. temanA A abhiprAyathI keTalA vanaspatyAhArI ke zAkAhArI manuSyAe mAchalAM khAvAnuM zarU karyuM" te samAcAranI prasiddhinA abhAve jANI zakAyuM nathI, paNa sAmAnya akkalanA koI manuSya Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pramodhanya thamALA < : puSpa tenAthI doravAI jaIne tevu kRtya kare te cheka na banavAjoga nathI. have te mAnanIya pradhAne prathama teA anAjanI khUba ja taMgI pravarte che, evuM je vidhAna karyuM, te sarakArI AMkaDA para vizvAsa rAkhIne karyuM hatuM ke je mATA bhAge khATA hAvAnA saMbhava hatA. AMkaDAonI A IMdrajAlamAM na phasAtAM vAstavika sthitinA abhyAsa karavA mATe temane vAraMvAra anurAdha thayA hatA ane ghaNuM anAja chupAyeluM paDayu che, e hakIkata para temanu lakSa doravAmAM AvatuM hatuM, chatAM temaNe A vidhAna karyuM hatuM ane tenA upAya tarIke temaNe mAchalAM khAvAnI salAha ApI hatI ! A salAha ApavAmAM temaNe gabhIra vicAraNA karI haze kharI ! athavA peAte zuM kahI rahyA che, tenI javAbadArInA kaI khyAla rAkhyA haze kharA ? je lokAne mAchalAMnAM TopalAM najIkamAMthI pasAra thatAM hAya tA paNa nAke kapaDuM ADuM rAkhavu. paDe, te enuM bhakSaNa karI zake kharA ? ane mAnI leA ke bhakSaNa karavAne tatpara thAya te paNa e AhArathI temanu svAsthya jaLavAya kharuM? prakRti ane rucinI viruddha AhAra graha karatAM svAsthya bagaDe che ane rAgacALA phATI nIkaLe che, e vAtanA A mAnanIya pradhAne kaMI vicAra karyAM khA ? vaLI sthAna, saMcAgA, sattva e badhAnA AhAravyavasthA paratve vicAra karavAnI jarUra kharI ke nahi ? tathA je lAka dharmanA pAlana mATe maravAnuM pasaMda kare athavA divaseAnA divase upavAsa karavA taiyAra hoya, temane A rIte peAtAnA dhArmika siddhAMtAnA tyAga karIne abhakSya khAvAnI salAha ApavI, emAM kayA prakAranuM DahApaNuM ? kayA prakAranuM saujanya ? kayA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : bhakyAlakSya prakAranuM kartavyapAlana? tAtparya ke e vacane taddana bejavAbadArIthI belAyelAM hatAM ane keIe paNa tenAthI deravAI javA jevuM hatuM ja nahi. AvI ja paristhiti Adhunika lekhakenI che. teo vaijJAnikanA mukhethI koI paNa navo vicAra sAMbhaLe che ke tarata ja tenI himAyata karavA lAgI jAya che, paNa eka samAja para tene prayoga karavAmAM kevI ane keTalI javAbadArIo rahelI che, tenI gaMbhIra vicAraNA karatA nathI. amerikAnI eka saMsthAe uMdara para keTalAka prayoga karIne manuSya ke AhAra karavo joIe, te viSenuM maMtavya bahAra pADayuM, eTale keTalAka Adhunika lekhakoe tene vadhAvI lIdhuM ane tenI jorazorathI himAyata karI, paNa e vicAra na karyo ke uMdara ane manuSyamAM ghaNuM ja aMtara che. uMdara daramAM rahe che, manuSya gharamAM rahe che. uMdara kAcuM anAja khAya che, manuSya rAMdhIne khAya che. uMdarane mAtra zArIrika kAma karavAnuM che, manuSyane zArIrika ane mAnasika baMne kAryo karavAnAM che. TUMkamAM baMnenAM jIvanamAM ane kAryamAM AkAza pAtAla jeTaluM aMtara che, eTale uMdara para karelA akhatarAonuM pariNAma manuSyanA jIvanamAM ghaTAvavuM, te kaI paNa rIte yukta kahevAya nahi. - viTAmInsa eTale prajIvakenI bAbatamAM paNa e ja hAlata che. nitya navAM navAM viTAmInsanI jAherAta thatI rahe che ane mukhamAMthI pANI chUTe tevAM tenAM AhlAdaka varNane thatAM rahe che, paraMtu e badhAM viTAmInsone eka sAmAnya manuSyanA AhAramAM Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamadhathamALA : 10 : : puSa kaI rIte meLa meLava, tene koI vyavahAru upAya darzAvAte nathI. A saMgamAM ApaNA pUrvapuruSae AhAranI samazyAne je rIte Ukela karyo che ane jenI pAchaLa hajAra varSane jIvaMta anubhava paDe che, tene vaLagI rahevuM zuM khoTuM che? (7) bhakSyAbhaDhyane nirNaya karanArI bAbate. keTalAka manuSyo ema mAne che ke "bhakyAbhaDhyanI bAbatamAM Arogyano muddo jaLavAya eTale basa. tAtparya ke-"je vastunuM bhakSaNa karavAthI Arogya jaLavAI rahe te bhakSya ane je vastunuM bhakSaNa karavAthI Arogyane hAni pahoMce te abhakSya." paraMtu temanuM A maMtavya vyAjabI nathI. ene artha te e ja thAya ke manuSya mAtra dehanuM ja lAlana-pAlana karavAnI jarUra che ane sAtvika vicAro ke sAtvika jIvananI AvazyakatA nathI. eTale bhakSyAbhaDhyane nirNaya karavAmAM dhArmika siddhAMtanuM pAlana thAya te prathama jovAnI jarUra che. keTalAka manuSya ema mAne che ke "ArogyanuM game te thAya, paNa dhArmika siddhAMtane amala the ja joIe." A mAnyatA jarA vadhu vicAravA yogya che. dhArmika siddhAne amalamAM mUkanArane mAMdagI AvatI ja nathI. vartamAnamAM mAMdagI dekhAtI hoya te te bhUtakALamAM karelA dhArmika siddhAntanA bhaMganuM phaLa che. e vAta taddana sAcI chatAM Aje keTalAka ema bele che ke-"Arogya barAbara na hoya te dharmanI ArAdhanAmAM Dagale ane pagale aMtarAya UbhuM thAya che, eTale dhArmika siddhAMtane joIe te ane joIe teTale Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramu' : : 11 : zAbhaDhya " amala thaI zakatA nathI. dAkhalA tarIke rAja sAmAyika ane pratikramaNa karavAM joie tathA trikAla jinapUjana karavu joIe' evA dhArmika siddhAMtanA svIkAra karyAM hAya paNa rAja koi ne koI vyAdhi thaI AvatA hAya ke prakRtimAM bagADA thatA hoya te temAMnuM zuM thaI zake? ane kevuM thai zake ? te ja rIte amuka samaya svAdhyAya karavA hAya, kAceAtsagamAM sthira rahevu hoya ke amuka atare rahelAM tItha sthAnanI yAtrA karavI hAya tA zArIrika svAsthyanA abhAve temAMnuM kaMI thaI zake kharuM ? " mATe Arogya tarapha prathama dhyAna ApavuM joie. paraMtu tAttvika dRSTie jo vicAravAmAM Ave teA e vAkaye peAtAnI zithilatAne jaNAvanArA che. Aje kAi dhArmika niyama levAya temAM " sAjA--mAMdA chUTa H gAma-paragAma chUTa A madhI chUTa chATa pAtAnA dharmapAlanamAM DhIlAza jaNAve che, mATe zarIranA ArAgyAdi mATe dharmasiddhAntAnA amala karavAnI prathama jarUra che. bhrakSyAbhakSyanA viveka jo kharAkhara sacavAya te dharma sacavAya che ane ArAgya paNa sAruM' rahe che. nyAyanI khAtara kahevu* joie ke nigraMtha mahAtmAoe bhakSyAlayanA nirNaya karavAmAM A baMne khAkhatAne kharAkhara lakSamAM rAkhelI che. (8) AhAramAM ahiMsA, sayama ane tapanA siddhAMta. ,, AhAranI khAmatamAM ahiMsA, sayama ane tapanA siddhAMta kevI rIte lAgu paDe che, te spaSTa rIte samajI levAnI jarUra che. sAmAnya rIte puruSanA AhAra 32 kavala ane strInA AhAra 28 kavala gaNAya che. A pramANuthI kaMi paNa ochuM khAine udarane thADuM. UNuM rAkhavuM te UnArikA nAmanuM tapa Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meSa-graMthamALA : 12 : : puSpa che; rasa sajJA nIce AvatA lakSya padArthAnA svecchAe tyAga karavA athavA temAMnA kAMIpaNa padArthanuM pratyAkhyAna karavuM e rasatyAga nAmanuM tapa che; ane khAvAnAM drabyA( vRtti )nI saMkhyA ghaTADavI eTale ke tene saMkSepa karavA e vRttisakSepa nAmanu tapa che. A tapeAnI vadhAre vigata ameAe 'tapanAM teja mAM jaNAvI che, eTale mumukSuoe tyAMthI joI levA bhalAmaNa che. AhAra grahaNa karatI vakhate je padArthoM vAparavAmAM Ave temAM mAtra uttarapUrtinA ja hetu rAkhavA, pazu rasavRttine poSavAnA hetu na rAkhavA te rasane driya paranA saMyama che ane AvA saMyama, mana para sayama rAkhyA vinA keLavI zakAte nathI, eTale temAM manane saMyama paNa aMtagata che. AhAramAM cha prakAranA rasA mAnavAmAM AvyA cheH (1) madhura eTale mIThA, (2) amla eTale khATA, ( 3 ) lavaNu eTale khArA, ( 4 ) tikta eTale 'tIkhA, (5) kaTu eTale rakaDavA ane (6) kaSAya eTale tUrA. A rasamAMthI madhurarasa leAhI, mAMsa, meda, asthi, majjA, eja tathA vIyane vadhAranArA, AMkhAne hitakArI tathA mUrchA ane dAhane zamAvanArA che, paNa tenuM ati sevana thAya te khAMsI, zvAsa, Alasya, vamana, sukhamAdhurya, kaDhavikAra, kRmiroga, kaMThamALa, khuM, * jue A ja graMthamALAmAM pragaTa thayela puSpa naM. 12. 1-2 gujarAtamAM tikta rasane tIkhA ane kaTune kaDavA kahevAya che, paraMtu zAstradRSTie tikta eTale kaDavu ane kaTu eTale tIkhuM ema kahela che. mAravADa vagere dezamAM Aje paNa ema ja pracAra che. maracAM kaDavA ane karIyAtuM tIkhuM ema tyAM kahevAya che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasuMda : 13 : lakSyAlakSma zlIpada( hAthIpagA ), khastireAga( mIThI pezAba ane mUtrAzayanA khIjA rAgA ) tathA abhiSyaMda [ netranA rAga ] vagere rAgo utpanna thAya che. amla rasa pAcaka, zAtha-zAmaka, madIneA nAza karanAra, mUtra-malane chUTA pADanAra, temaja hRdayane hitakArI che, paNa tenuM adhika sevana thAya teA daMta ( dAMtAnuM jakaDAi javuM ), netrabaMdha ( AkhAnuM mIMcAI javu'), rAmaharSa ( vAra vAra rUMvADAM khaDA thavAM ),kaphanAza tathA zarIrazaithilyane utpanna kare che ane kaTha, chAtI tathA hRdayamAM dAha pedA kare che. lavaNa rasa mala-zuddhine karanArA che, khorAkane pacavAmAM madada karanArA che ane avayavAne kAmala rAkhanArA che, paNa tenuM adhika sevana thAya teA khujalI, kADha ke zAtha( sAjo ) utpanna kare che, cAmaDInA raMga bagaDe che, puruSArthanA nAza kare che, AMkha vagere iMdriyAnA vyavahArane mada kare che tathA sukhapAka, netratryathA, raktapitta, vAtarakta ane khArA ADakAra vagere duSTa rAgene janma Ape che. tikata rasa agninuM dvIpana karanArA, pAcaka, malamUtranA zeAdhaka ( zuddha karanArA ane zarIranI sthUlatA, Alasya, ka, kRmi, viSajanya rAga, keADha tathA khujalI Adi rAgonA nAza karanArA che, paNa tenu adhika sevana thAya te bhrama, mada, ka'zASa, tAluzASa, ezASa, garamI, alakSaya, kapa ane hAtha, paga tathA pIThamAM zULa utpanna kare che. keMTu rasa khujalI, pitta, tRSA, mUrchA tathA javara Adine zAMta karanArA che tathA mala, mUtra, meda, carabI ane vikAra vagerene sUkSma vanArA che, paNa tenuM adhika sevana thAya te DokanI naseA jakaDAya che, nADIe kheM'cAya che, zarIramAM nyathA utpanna thAya che, kaLatara 9 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha bAdha-graMthamALA : 14 : : puSpa ane kaMpa thavA lAge che tathA bhUkha maMda paDI jAya che. kaSAya (turA) rasa dastane rAke che, zarIranAM gAtrAne dRDha kare che, traNa tathA prameha AdinuM zAdhana kare che, paNa tenuM adhika sevana thAya tA mukhazeASa, AdhyAna ( AphrA ), nasAnuM jakaDAvu, kaMpana, zarIra-sa`kAca Adi rAgone utpanna kare che. eTale rasamRddhi ke rasalAlupatA e ArogyanI dRSTie hAnikAraka ja che. carakasaMhitAmAM kahyuM che ke A 6 na rAgAnnApyavijJAnAdAhArAnupayojayet / parIkSya hitamaznIyAddeho hyAhArasambhavaH || AhAranA upacega AsakitathI ke ajANapaNe na karavA joIe. barAbara samajIne hitakAraka AhAra levA joie, kemake zarIra AhAramAMthI ja kharUMdhAya che. ' na ca mohAt pramAdAdvA priyamahitamasukhodarkamupasevyamAhArajAtamanyadvA kiJcit // , mAhathI ke pramAdathI mIThuM paNu ahitakAraka ane parigrAme sukhane nAza karanAruM khAnapAna ke keAI paNa vastunA upayAga na ja karavA joie. game tyAre ke game teTalI vakhata na khAtAM samayasara ja bhAjana karavu' e paNa eka prakAranA saMyama che. AvA saMyamathI mana keLavAya che, rasane driya para kAbU Ave che ane AreAgya sArI rIte jaLavAi rahe che. kahyuM che ke-- hitAzI syAnmitAzI syAt kAlabhojI jitendriyaH / pazyan rogAn bahUn kaSTAn buddhimAn viSamAzanAt // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 15 : bhakSyAlakSya viSamAzana eTale agya rIte kherAka levAthI ghaNA kaNakArI rego utpanna thAya che, evuM joIne buddhimAna puruSe hitakAraka ja khAvuM joIe, mApasara ja khAvuM joIe, barAbara samayasara ja khAvuM joIe ane idri para vijaya meLavavuM joIe. savAramAM UThatAM veMta cA pIvI, pachI nAsta kara vaLI cA pIvI, vahelA meDA jamavuM, baporanA kuTa, AIskrIma ke seDA veTara vagere pazuone upayoga karo ane cAnA kapa cAlu rAkhavA, sAMjanA game tyAre jamavuM ane sUtA pahelAM paNuM cAnuM ArAdhana karavuM, emAM kaI siddhAMta ke niyama jaLavAya che kharo? A prakAranI Teve bhakSyAbharyAnA siddha niyama bhUlI javAyA tene AbhArI che tathA svachaMdI ane avicArI jIvanamAMthI utpanna thayelI che. enuM pariNAma e AvyuM che keArogyane moTA pramANamAM nAza thaye che, zarIranAM saMghayaNe durbala paDyAM che ane mAnasika vikRtio vadhI che. vaLI ' jamatI vakhate vAta karavI joIe ane hasavuM joIe " evA siddhAMtane pracAra Aje jorazorathI thaI rahyo che, paNa AyurvedanA parama niSNAta caraka maharSie spaSTa lakhyuM che kebApAna taraNanA mulatA bolyA ane hasyA vinA khAvA tarapha khyAla rAkhIne ja khAvuM joIe. tenuM kAraNa e cha -' jalpato hasato'nyamanaso vA bhujAnasya ta eva hi toSa mavanita, 2 ghavAtaztamannatA-bolatAM, hasatAM ke anyamanaska thaIne khAtAM te ja de utpanna thAya che ke je utAvaLe utAvaLe khAvAthI utpanna thAya che. tamArAdAtta-taramanA arIta Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhadha-graMthamALA : 16 : : puSpa mATe ja melyA vinA ke hasyA vinA khAvA tarapha khyAla rAkhIne khAvuM. ' hitakArI ane ahitakArI AhAranI vyAkhyA AyurvedAcACe kai rIte karI che, te jANavu` rasaprada che. teo jaNAve che ke-je AhAra zarIramAM samapariNAmamAM rahelI dhAtuone samAna rAkhe che ane viSamane sama kare che, te ja AhAra hitakArI che ane tethI viparIta ahitakArI che. vadhAre spaSTa kahetAM je AhAra deza, kAla, agni, mAtrA, sAtmya, vAta, pitta, kaph, saMskAra, vIrya, kAi, avasthA, krama, parihAra, upacAra, pAka, saMcAga, mana, sa pat ane vidhithI viruddha DAya che, te ahitakArI che. dAkhalA tarIke mAravADa ke kaccha-kAThiyAvADa jevA rUkSa ane jAMgala dezamAM lUkhA ane tIkSNa padArthonuM sevana karavu' tathA samudranA kinArAvALA dezemAM dahIM-chAzamAM mIThAne upayoga karavA, e deza viruddha bhAjana che. zIta RtumAM ThaMDA ane lUkhA padArthoM vAparavA ane grISma RtumAM garama padArthoM vAparavA, e kAla virud bhAjana che. maMdAgni hAvA chatAM ghI ane sAkaranI mukhyatAvALA ke pacavAmAM bhAre padArtha vAparavA, e agni viruddha bhAjana che. pramANathI adhika khAvuM, e mAtrA vind bhojana che. athavA je padArthoM je pramANamAM vAparavA joie tethI ochAvattA pramANamAM vAparavA e mAtrA viruddha bhAjana che. zAkAhArIne mAMsa ApavuM ke lasaNa-DuMgaLInI khAdhAvALAne lasaNa-DuMgaLI ApavI te sAtmya vi++ bhAjana che. vAtane, pittane ke kane kRSita karanArA padArthoM vAparavA, e vAta viruddha, kapha viruddha ane Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 17 : bhakyAlakSya pittaviruddha bhajana che. tAMbAnA pAtramAM rAkheluM dahIM khAvuM e saMskAra viruddha bhajana che. ( elyuminiyamanA pAtramAM rAkhelI ghaNI vastuo saMskAraviruddha banI jAya che.) uSNavIryavALI vastuone zItavIryavALI vastuo sAthe ke zItavIryavALI vastuone ughuvIryavALI vastuo sAthe meLavIne khAvI e vIryavirudha bhejana che. mRdu koThAvALAe tIrNa padArtho vAparavA e karNaviruddha bhajana che. athavA jenA kAThAne je mAphaka na AvatuM hoya teNe te ja vastu vAparavI, e kekaviruddha bhejana che. cAlIne thAkI gayA pachI thoDe paNa visAme lIdhA sivAya eka sAthe vizeSa pramANamAM ThaMDuM pANI pIvuM e avasthA viruddha jana che. athavA bALaka, yuvAna ane vRddhoe avasthAne anusarIne je bhejana karavuM ghaTe che, tethI viruddha bhajana karavuM e paNa avasthAviruddha bhejana che. bhUkha na lAgI hoya te paNa khAvuM ke mala-mUtrane tyAga karyA vinA khAvuM e kamavirUddha bhajana che. je padArthone niMdita, tyAjya ke ahitakara batAvavAmAM AvyA che, tenuM sevana karavuM e parihAravisaddha bhajana che. baLI gayeluM ke kAcuM bhejana karavuM e pAkaviruddha bhejana che. athavA cA pIne AIsakrIma khAve ke AIsakrIma khAIne cA pIvI, e paNa pAkaviruddha bhajana che. khATI vastuonI sAthe dUdha vAparavuM, e sagaviruddha bhejana che. je vastu khAvAnI sadI na hoya, te ja vastu khAvI, e maneviruddha bhajana che. kAcAM ke saDelAM phaLa khAvAM ke kAcuM yA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha badhagraMthamALA : 18 : - puSpa saDelu' anAja khAvu, e sapaviruddha bhAjana che. AhAra karavAnA je uparyukata vidhi che, tene choDIne bhAjana karavu, e vidhiviruddha bhAjana che. je bhAjanathI netraroga, visama, kuSTha, bhagaMdara Adi rAgA thavAnA saMbhava DAya, tevuM bhAjana karavuM e pariNAmaviruddha bhAjana che. tAtparya ke-rasamRddhinA tyAga karavA, samayasara ja lAjana karavu' ane hitakArI bhAjana karavuM tathA bhAjana karatI vakhate utAvaLa na karatAM melyA ke hasyA vinA zAMta ane prasanna citta rAkhavu, e AhAranA viSayamAM sayamanA upanaya che. gRhasthAne AhAranI sAmagrI meLavavAmAM ane tene taiyAra karavAmAM amuka AraMbha-samAraMbha eTale hiMsA karavI paDe che, paNa te ochAmAM ochI kema thAya tenuM lakSa rAkhavuM, e ahiM sAdharmanu pAlana che. A dRSTie mAMsAhArane sarvathA vanya gaNavAmAM Avye che ane vanaspatijanya AhAra tathA dUdha ane tajanya vastuone upayukta gaNavAmAM AvI che. A rIte ahiMsA, saMyama ane tapanA siddhAMtane AhAranI khAkhatamAM kharAkhara lAgu karI zakAya che ane sumukSuoe te ja pramANe vartavuM ghaTe che. abhakSyanA tyAga karavAthI je phaLa nipuNAne maLyuM, te phaLa sava kAI meLavI zake che. (9) nipuNAnI sthA aMga nAme deza che; temAM ca'pA nAme nagarI che. tyAM sahasrIya nAmanA nyAyaparAyaNa rAjA rAjya kare che. tene Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 19 : lakSyAbhakSya bahumuddhi nAmanA maMtrI che, je dharmanA parama anurAgI che ane rAjyanItimAM ghaNuA ja kuzala che, jyAM rAjA nyAyI hoya ane maMtrI kuzala haiAya tyAM prajAne koI vAtanuM duHkha na hoya, eTale ca'pAnagarInA leAkeA yathAzakti dharmAMrAdhanamAM tathA AnaHpramekramAM peAtAne samaya pasAra kare che. evAmAM eka vAra viSa meghanI vRSTi thaI, eTale tamAma jalAzayAnAM jaLa viSamizrita thai gayAM, mAga-bagIcA sUkAI gayA ane dAvAnaLe bharakhI lIdhI hoya, tema sarva vanaspati sUkAI gaI. AthI sarvatra hAhAkAra varSAM ane rAjA tathA matrI ghaNA ciMtAtura thayA. anAja te| saMgharyuM. hAya te kAma lAge paNa pANInu zu karavuM? te eka mATI mUMjhavaNunA viSaya thaI paDyo. pANInAM TAMkA tA amIra-umarAva ane zrImaMtAnAM gharamAM hAya, paNa sAmAnya prajAjananA nirvAha tenAthI kema thAya ? eTale rAjAe jozIne teDAvyA ane joza jovaDAvyA ke mIThAM jaLanI vRSTi kyAre thaze ? jozIe lAMmAM lAMkhAM TIpAM ukelyAM ane dhana, makara, kuMbha, mInanI gaNatarIe karI, vaLI purANI peAthIo joI ane pATImAM yaMtrA citaryAM; paNa mIThAM jaLanI vRSTi kyAre thaze, te kAI kahI zakayuM nahi. AthI rAjAnI ci'tAmAM vadhArA thayA ane matrInI nidrA UDI gai. jenAM haiyAmAM haradama prajAhitanI ci'tA hAya, tene AvA prasaMge UMgha kema Ave ? A pramANe caMpAnagarImAM muzImata ane mUMjhavaNunu vAtAvaraNa vyApI rahyuM che, tyAM eka prAta:kALe vanapAlakAe AvIne vadhAmaNI ApI keH ' mahArAja ! sUkAI gayelI sa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhagadhagraMthamALA : 20 : - puSpa , 6 vanaspati navapallavita thaI gaI che ane mAga-khagIcAo pahelAMnI jema phaLa-phUlathI suAAbhita banyA che. ' jalAzayAnA rakSakAe AvIne jaNAvyuM ke- kRpAva ta ! vAva, kUvA, taLAva ane sarAvarAnAM jaLa mIThAM thaI gayAM che. ' ane kSetra(khetara)pAlAe AvIne kahyuM ke * prabhA ! sava` khetarA dhAnyathI lIlAMchama banI gayAM che ane 5'khI leAla karavA lAgyAM che. ' tathA nagararakSakAe AvIne nivedana karyuM ke * garIbaparavara ! Aje prajAmAM AnaMda ane utsAhanuM aneruM vAtAvaraNa vyApI rahyuM che. ' Ama cAre mAjuthI zubha samAcAra AvatAM rAjA ati AnaMdamAM AvI gayA, paNa A camatkAra zAthI anya ? : ke te samajI zakyA nahi. koIe raeNnyu che. ' amuka tapasvInuM` tapa cagInI yogasAdhanA amuka A prabhAva maMtranA che, ' koIe " " phaLI che. ' koIe kahyu ke kahyuM ke * A prabhAva taMtranA che. ' kAIe kahyuM ke 'ApaNe amuka devanI pUjA karI hatI, tenu' A phaLa che. " kAie kahyu ke ' ApaNe amuka devInI ArAdhanA karI hatI, tenI A kRpA che.' Ama judA judA aneka abhiprAya prakaTa thavA lAgyA, paNa temAMnA koI abhiprAya rAjAnA mananuM saMtASakAraka samAdhAna karI zamyA nahi. kAie kahyuM ke 6 t kahyuM 6 " evAmAM eka vanapAlake AvIne vadhAmaNI ApI ke mahArAja ! nagara bahAra udyAnamAM kevalI bhagavata samavasaryAM che.' eTale rAjA caturaMga senA laIne nagara bahAra udyAnamAM gaye ane kevalI bhagavaMtane vidhisara vaMdanA karIne cegamudrAe sAme beThA. pachI teNe vinayathI pUchyuM ke ' huM bhagavaMta ! A Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasoH : 21 : bhaThyAlakSma nagaramAM pravartI rahela' azubha ekAeka dUra kema thayuM? A samajavA ?' tyAre kevalIbhagavaMte kahyuM': * prabhAva kAne rAjan ! gai rAtrie bahubuddhi pradhAnane tyAM eka putrInA janma thayeA che, tenA puNyaprabhAvathI A ghaTanA banI che, te putrInA pUrvabhava tuM dhyAnathI sAMbhaLa. ane bhadrA putrI hatI. rasane driyanI pUrve bhadrapura nAmanA nagaramAM bhadra nAme zeTha nAme zeThANI rahetAM hatAM. temane subhadrA nAmanI te rUpa ane lAvaNyathI maneAhara hatI, paNa gRddhine vaza thayelI hatI, eTale bhabhyAsakSyanA viveka karyAM vinA game tevAM patra, puSpa ane kaMdamULa vagerenuM bhakSaNa karatI hatI. mAtA-pitA nigraMtha-pravacanamAM mAnanArAM hatAM, eTale temanAM gharamAM abhakSya vastue AvatI na hatI, para Mtu te nAkara-cAkara pAsethI chAnI rIte magAvIne khAtI hatI. A vAta mAtA-pitAnA jANavAmAM AvI, eTale temaNe putrIne zikhAmaNa ApI - ApaNA kulanA AcAra evA che ke ajANyA phaLa-phUla khAvAM nahi, kaMdamULanuM bhakSaNa karavuM nahi. temaja viThThala ke calita rasavALI vastuo vAparavI nahi; mATe tAre evI kAI paNa vastu khAvI nahi.' paraMtu subhadrA rasanI lAlasAmAM lubdha hatI, eTale teNe e zikhAmaNane sAMbhaLIna-sAMbhaLI karI ane peAtAnI paddhati cAlu rAkhI. kAlakrame ceAgya umaranI thatAM, tenAM lagna eka dha iSTha kuTuMbamAM karavAmAM AvyAM. ahIM paNa tene abhakSyanA vyavahAra pracchanna rIte cAlu rahyo, eTale sAsariyAMne aprIti thaI ane temaNe ene piyara mAkalI ApI. mAtA-pitA samajI gayA Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamadhamALA : rara : * puSpa ke putrInI vaza rahetI nathI, tenuM A pariNAma che, eTale temaNe ene guruNIne seMpI ane tene keI paNa rIte ThekANe lAvavAnI vijJapti karI. guruNIe tene bahu samajAvI, tyAre teNe abhakSya na vAparavAno niyama lIdhe, paNa te dekhAva pUratuM ja hatuM. Akhare eka divasa te gurune choDIne sAsare cAlI gaI ane sAsariyAoe ema samajIne tene sthAna ApyuM ke have te jarUra sudharI haze. paNa "lUlInAM lakhaNa jAya nahi, eTale teNe eka divasa kaMdamULa vagere maMgAvIne khAdhAM ane te vAtanI sAsune khabara paDatAM teNe jAkAre dIdhe. AthI pitAne piyara AvavA nIkaLI. tyAM rastAmAM eka jaMgala AvyuM ane temAM eka manahara phaLavALuM vRkSa jevAmAM AvyuM eTale subhadrAnI DADha DaLakI ane teNe e phaLa khAdhA. paraMtu e phaLe jherI hatAM ane prANane zIdhra nAza karatAM hatAM tethI subhadrA maraNa pAmI ane pahelI narake gaI jeo jIbhane vaza na rAkhatAM game te AhAra-vihAra kare, tene mATe A sivAya bIjI gati kaI heya? tyAMthI maraNa pAmI te bIjI narake gaI ane tyAMthI maraNa pAmIne bhUMDa, gardabha, bilADI, sApa, vIchI, kAgaDA, gIdha vagerenA aneka bha karatI Akhare lakSamIpura nagaramAM lakSmIdhara zeDanI lakSamIvatI bhAryAnI kukhe putrIrUpe avatarI. nAma bhavAnI rAkhavAmAM AvyuM. pUrvabhavamAM ghaNuM pApa karyA hatAM. vaLI niyamane bhaMga paNa karyo hato, eTale janmathI ja tene mahAre lAgu paDayA ane te khUba khUba rIbAvA lAgI. paNa AyuSyarekhA baLavAna hatI eTale te maTI thaI ane yuvAvasthAmAM AvI, paraMtu Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : & 23 4 bhaNyAlakSya e yuvAvasthA tene zApa samAna thaI paDI, kAraNa ke keIe tene hAtha grahaNa karyo nahi. AthI atyaMta nirAza thaIne te eka sAdhavajI pAse gaI ane pUchavA lAgI ke- ApanI pAse evuM keI auSadha che ke je mAro janmane vyAdhi TALe?" sAThavIjIe kahyuM ke-"hA, amArI pAse evuM auSadha che ke je A janmanAM ja nahi, paNa janmojanmanA vyAdhine dUra kare." pachI temaNe ene dharmane upadeza dIdhuM ane virati eTale vrata-niyamanuM mahatva samajAvyuM. tyAre bhavAnIe prazna karyo ke- A mahAroge kyA pApanuM phaLa haze?" sAdhavajI avadhijJAnavALA hatA, eTale temaNe enA pUrvabhave kahyA ane abhakSyane niyama laIne kevI rIte bhAMge, te vagere jaNAvyuM. A hakIkata sAMbhaLatAM bhavAnIne jAtismaraNajJAna thayuM ane pratibaMdha pAmI samyakatvamULa zrAvakenAM bAra vrata grahaNa karyA. tathA sAtamA bhegopabhega dratamAM sarva abhakSyone tyAga karIne mAtra thoDI vastuonI ja chUTa rAkhI. A rIte te pIvAmAM traNa vAra ukALeluM acita pANI ane te paNa vAvanuM ja. kalamI khAne bhAta, maga, deDInuM zAka, gAyanAM dUdha, ghI ane chAza, phaLamAM AMbaLAM ane svAdimamAM mAtra sepArI. A rIte AkaruM vrata grahaNa karIne tene regya nirvAha karatI te potAne ghaNekhare samaya dharmArAdhanamAM ja pasAra karavA lAgI. evAmAM kaI paradezI vaidya Avyo ane teNe bhavAnInI tabiyata joIne jaNAvyuM ke-"he putrI! tuM A amRtaphaLanuM bhakSaNa kara ane tenI sAthe maMtreluM pANI pI, te tArA sarva rege jaDamULathI nAza pAmaze. " paraMtu niyamane daDha rIte vaLagI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamadha-vaMthamALA : 24 : . : puSpa rahenArI bhavAnIe tenI vAtane svIkAra karyo nahi, eTale mAtApitAe tathA kuTuMbIoe jaNAvyuM ke- A avasara cUkavA jevo nathI. AvA vaidya ane AvAM auSadhe pharI pharIne maLatAM nathI." pratyuttaramAM bhavAnIe kahyuM ke A jagatamAM ahaMta jevA keI vaidya nathI ke janma-maraNane roga maTADe che ane ane dharma jevuM kaMI auSadha nathI ke jenuM sevana karavAthI karmane mahAroga TaLI jAya. mATe A vaidya ane A auSadhathI sayuM. huM te mArA niyamane barAbara vaLagI rahIza. A pramANe tenI daDhatA joIne mAtApitA tathA kuTuMbIo kaMIka kheda pAmyA, paNa te ja vakhate pelA vaidya pitAnuM mULa svarUpa prakaTa karIne jaNAvyuM ke meM anya devanAM mukhathI tArI daDhatAnI je vAta sAMbhaLI hatI, te akSarazaH sAcI paDI che ane tethI huM ghaNe ja prasanna thaye chuM." ema kahIne teNe bhavAnInI kAyAne rogarahita karI ane kaMcana varaNI banAvI dIdhI. A banAvathI prabhAvita thayelA aneka lokoe abhakSyane tyAga karyo ane anya vrata-niyame paNa grahaNa karyA. pachI e bhavAnInAM eka yuvAna sAthe lagna thayAM, paNa te lekAcAra pUratAM ja hatAM. bhavAnInI samajAvaTathI tene pati jainadharmamAM daDha AsthAvALe thaye ane teNe paNa bhavAnInI mAphaka brahmacaryavrata pALavAne nirNaya karyo. A prakAranAM brahmacarya pAlanathI temanAM gharamAM lakSmI vadhavA lAgI, jene upayoga teoe sAta kSetramAM karyo. pachI mRtyu pAmIne teo bAramA devaleke utpanna thayA. tyAMthI bhavAnIne jIva cyavIne he rAjana ! A bahubuddhi maMtrIne ghera putrIrUpe avataryo che. puNyanA prabhAvathI zuM nathI thatuM?" Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu H sunizrI rata rA lakSyAbhakSya kevalI bhagavaMtanI A vANI sAMbhaLIne rAjA vagere dharmamAM daDha AsthAvALA thayA ane maMtrI e putrInu gAtradevInAM jevuM bahumAna karavA lAgyA. tenuM nAma nipuNA rAkhavAmAM AvyuM ane te kharekhara sa kalAmAM nipuNa nivaDI, 6 eka vAra rAjasabhAmAM kAi vAdI ALye, jeNe aneka dezanA vAdIone jItelA hatA. teNe rAjAne kahyuM ke 'tamArA nagaramAM kAi vAdI che ke jenI sAthe huM vAda karuM ?' tyAre rAjAe kahyuM ke * kAle kAI samartha vAdIne melAvIne tamArI sAthe vAda karIzuM.' pachI vAdInI zodha cAlI, paNu kAi sama vAdI jovAmAM AvyA nahi. AthI maMtrI ghaNA ci'tAtura thaIne ghera AvyA, tyAre nipuNAe temanI A ciMtAtura hAlata joine pUchyuM ke ' pitAjI ! evI te zuM ci'tA upasthita thaI che ke Apa ATalA badhA ci'tAtura banI gayA che ?' tyAre maMtrIe banelI badhI hakIkata kahI saMbhaLAvI, te sAMbhaLIne nipuNAe kahyuM ke ' pitAjI ! Apa saghaLI ciMtA dUra karA, huM kAle e vAdI sAthe vAda karIza ane vijaya meLavIza. ' pachI bIjA divase rAjasabhA samakSa nipuNAe pelA vAdI sAthe vAda karyAM ane tene niruttara banAvI parAsta karyAM, eTale sahue tenI praza'sA karI ane rAjAe tenI sAthe lagna karI, tene paTTarANI banAvI. kAlakrame rAjarANIe vairAgya pAmIne dIkSA lIdhI ane vratanuM niraticAra pAlana karIne paramapadanI prApti karI. tAtparya ke abhakSyanA tyAga nipuNAne mAkSapada meLavavAmAM atyaMta sahAyabhUta thayA, tevI ja rIte sava koine sahAyabhUta thaI zake che. --- Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 2 : bAvIza abhaNyo nigraMtha mahAtmAoe kahyuM che kepNcuNbri cau vigaI, hima-visa-karage a savva maTTIya / moyauri jiya, vI -gavaMta-saMvALA che ? . gholavaDA vAyaMgaNa, amuNia-nAmAI pupphaphalAI / tucchaphalaM calia-rasa vaje davvANi bAvIsaM // 2 // mumukSue bAvIza vane-abhaNane varjavA joIe. te A pramANe - 5 pAMca uMbaraphaLe 1 anaMtakAya 4 cAra mahAvigaI 1 saMdhAna (bALa athANuM 1 hima 1 ghAlavaDAM 1 viSa 1 veMgaNa (rIMgaNa) 1 karo 1 ajANyAM phUla ane phaLa 1 sarva prakAranI mATI 1 turacha phaLa 1 rAtribhejana calita rasa. 1 bahubIja Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAraNuM : (1-5) pAMca ubaraphaLe. (1) ubara ke jene uMbare athavA gulara kahe che, tenAM phaLamAM sUkSma trasa jIve ghaNA ja hoya che ane bIjAnI saMkhyA paNa adhika hoya che, tethI tene abhakSya gaNavAmAM AvyA che. (2) kacuMbara ke jene kAluMbara ke kALe uMbarA kahevAmAM Ave che, tenAM phaLa paNa evA ja prakAranAM hAI abhaya gaNavAmAM AvyA che. (3) vaDanA TeTAmAM paNa sUkSma bIje ghaNA hoya che ane sUkSma trasa jIve UDatA hoya che, tethI tene paNa abhakSya gaNavAmAM AvyA che. (4) pArasa pIpaLA tathA pIMpaLAnI TeTIo paNa evI ja hoya che, tethI tene abhakSya gaNavAmAM AvI che. (5) plekSa jAtinA pIpaLAnI TeTIo paNa evA ja kAraNe abhakSya gaNAI che. A phaLano upayoga zaheramAM bhAgye ja thAya che, paNa gAmaDAmAM tathA vanapradezamAM vizeSa thAya che ane duSkALa vageremAM keTalAka tenA vaDe ja nirvAha kare che, paNa zrAvaka yA mumukSue tevAM prasaMge paNa A phaLa bhakSaNa karavA egya nathI. (6-9) cAra mahAvigaIe. jenA sevanathI mana, vacana ane kAyAmAM vikRti-vikAra Ave tene vikRti-vigaI kahevAmAM Ave che. AvI vikRtiovigaIe dasa cheH (1) madha, (2) madirA, (3) mAkhaNa, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zama bodha-graMthamALA : 28 : * puSpa (4) mAMsa, (5) dUdha, (6) dahIM, (7) ghI, (8) tela, (9) gaLapaNu ane (10) kaDA vagaI. A vigaIemAMnI pahelI cAra viga gaNAya che ane te mumukSune mATe sarvathA abhakSya che. mahAvigaI (6) madhaH kutA, bhamarI ane mAkhI e traNe jaMtuo peAtAnI lALamAMthI madha banAve che, eTale zAstrakArAe kuMtAnu madha, bhamarInuM madha ane mAkhInuM madha evA traNa prakAre mAnelA che. A traNe prakAranA madhamAM te te raMganA asaMkhya jIvA niraMtara upajatA rahe che, tethI tenI gaNunA abhakSyamAM karavAmAM AvI che. vaLI vAgharI ke anya halakI kAmanA mANasA jyAre madha levA jAya che tyAre prathama te jagyAe dhUmADA karIne kuMtA, bhamarI ke mAkhIone atyaMta trAsa ApIne temanA raheThANurUpa puDAmAMthI temane hAMkI kADhe che. te vakhate UDI javAne azakta evAM temanAM baccAM dhUmADAthI guMgaLAIne maraNa pAme che. ane je ja Mtuoe athAga mahenata karIne madha ekaThuM karyuM hAya, temanuM madha eka sapATe paDAvI letAM temane keTalu duHkha thatu' haze, e paNa vicAravA ceAgya che. zrI hemacaMdrAcAya jIe yogazAstramAM kahyuM che keH-- * bhakSayan mAkSikaM kSudrajantulakSakSayodbhavam / stokajantu nihaMtubhyaH saunikebhyo'tiricyate // lAkhA nAnA ja MtuonA kSayathI pedA thayeluM madha khAnArA gheADA jIvAne mAranArA cAMDAlathI paNa vadhI jAya che. tAtparyaM ke- cAMDAla amuka jIvAne mAre che, jyAre madha khAnArA saMkhyAnI dRSTie ghaNA jIvAne mAre che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu : : 29 : ekaika kusumakroDAdrasamApIya makSikAH / yadvamanti madhUcchiSTaM tadaznanti na dhArmikAH // eka eka puSpanI aMdarathI mAkhIo rasa pIine khIje ThekANe tenu' vamana kare che, te madha kahevAya che. AvuM ucchiSTa madha dhArmika puruSA khAtA nathI. apyauSadhakRte jagdhaM madhuzvabhranibandhanam / bhakSitaH * prANanAzAya kAlakUTakaNo'pi hi || bhAbhaDhya keTalAka manuSyeA madhanA tyAga kare che, paNa auSadhanimitta tenu bhakSaNa kare che, paraMtu A rIte bhakSaNu karAyeluM madha narakanu kAraNa bane che, kAraNa ke kAlakUTa viSanA kaNa nAnA hoya nAzane mATe thAya che. te paNa te prANa madhuno'pi hi mAdhuryamabodhairahahocyate / AsAdyante yadAsvAdAcciraM narakavedanAH || ahA ! keTalAka ajJAnI jIvA ema kahe che ke-madhamAM te mIThAza ghaNI che, eTale te khAvu joIe. paNa jenA svAda karatAM narakanI vedanA cirakALa bhAgavavI paDe, tene mIThuM kema kahevAya ? tAtparya ke-tenI kSaNika mIThAzathI lAbhAI na jatAM, tenAthI AvanArAM bhayaMkara pariNAmAnA vicAra karIne tene avazya tyAga karavA joIe. (7) madirAH--madirA eTale madya, surA, kAda kharI, dArU ke zarAma temAM paNa te te prakAranA sUkSma jIvA nira Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhodha-graMthamALA : 30 : H puSpa tara utpanna thAya che. tathA tenu sevana karavAthI bIjA paNa aneka geralAbhA thAya che, tethI tenI gaNanA abhakSyamAM karavAmAM AvI che. zrI hemaca'drAcArye cogazAstramAM madirApAnathI thatA geralAbhAnu varNana nIce pramANe karyuM cheH .. * jema vidvAn manuSyanI patnI paNa durbhAgyanA kAraNe dUra cAlI jAya che, tema madirApAna karanAranI buddhi dUra cAlI jAya che. * madirApAnathI parAdhIna thayela cittavALA pApI manuSya peAtAnI mAtAnI sAthe strInI mAphka vartana kare che ane strIno sAthe mAtAnI mAphka vartana kare che. * maghathI calita cittavALAe peAtAne ane parane jANI zakatA nathI, tethI neAkara hAvA chatAM peAtAne svAmI gaNe che ane svAmInI sAthe kikara jevA vartAva kare che. * maDadAMnI mAphka medAnamAM paDelA ane UghADA mukhavALA madirA pInAra manuSyanA mukhamAM chidranI za'kAthI kUtarAe mUtare che. * madyapAnanA rasamAM magna thayelA khajAramAM paNa nagnapaNe sUve che ane peAtAnA gUDha abhiprAyAne chAnI vArtAne chatI karI de che. * sudara citrA para kAjaLa DhALavAthI jema tenI suMdaratA nAza pAme che, tema madyapAna karavAthI kAMti, kIti, buddhi ane lakSmI nAza pAme che. * madyapAna karanArA bhUtathI pIDAyelAnI jema nAce che, zAkavALAnI jema raDyA kare che ane dAhajavarathI pIDAyelAnI jema jamIna para ALeADhyA kare che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avAra: : 31 : bhaNyAlaya * madyapAna zarIrane zithila karI nAkhe che, Idriyone nirbaLa banAvI de che ane atyaMta mUrachI pamADe che. jema agninA kaNathI ghAsane samUha nAza pAme che, tema madirAnuM pAna karavAthI viveka, saMyama, jJAna, satya, zauca, dayA ane kSamA e sarvene nAza thAya che. * magha aneka deze tathA aneka ApadAonuM kAraNa che, mATe gAtura manuSya jema apathyane tyAga kare che tema AtmahitaciMtaka manuSya tene tyAga kara ghaTe che. | madirApAnanI TevavALAo kevI Arthika muzIbatamAM AvI paDe che, te bhAgye ja koIthI ajANyuM haze. madirApAna karanAranI Avakane moTe bhAge temAM ja kharacAI jAya che, eTale te pitAnA kuTuMbanA bharaNa-poSaNa mATe egya kharca karI zakatuM nathI ke pitAnAM bALakane sAruM zikSaNa ApI zakatuM nathI; eTaluM ja nahi paNa paisAnI taMgI paDatAM-taMgI paDe ja chepitAnA tathA pitAnI strInAM ghareNu-gAThAM vece che ane paThANe, kalAle ke vyAjakhoronAM nANuM udhAra laIne kAyamane mATe devAdAra banI jAya che. ahIM e spaSTIkaraNa karavuM ucita gaNAze ke spIrITe, Akole, TIMkacara, Asa, tADI ane nIre e sarvemAM eka yA bIjA prakAre madirAnuM tatva hevAthI, te sarve paNa madirAnA jeTalA ja abhakSya che. "dArU cheDI de paNa tADI ke nIro pIvAM" e jAtane upadeza dhArmika daSTie ISTa nathI ja. mukhya vAta e che ke-manuSya Ihaloka ane paralekanuM hita Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabodha- mALa : 32 : H puSa bagADe tevA abhakSya padArthonAM vyasanathI dUra rahevuM ane zuddhasAtvika padArthovaDe ja jIvanayAtrA karavI. zarAbane duniyAnA koI paNa dharme ISTa mAnya nathI, eTaluM ja nahi paNa rAjyoe paNa tenI bhayAnakatAne pichANI tene dezavaTe devAnuM ISTa mAnyuM che. zrI hemacaMdrAcAryanA upadezathI mahArAjA kumArapALe pitAnA rAjyamAM sAte vyasanane niSedha karyo hato, jemAM dArUbaMdhIne samAveza thato hate. ane Aje paNa bhAratavarSa tathA bIjA rAjya dArUbaMdhIne prayAsa karI rahyA che, je mAnavasamAja mATe hitakArI che. (8) mAkhaNu-kAzamAMthI bahAra kADhyA pachI aMta. muhUrta thaye temAM ghaNuM sUkSmajaMtuonA samUha pedA thAya che, tethI te abhakSya gaNAyuM che. kahyuM che ke- ekasyApi hi jIvasya hiMsane kimapaM bhavet ? jantujAtamayaM tatko navanItaM niSevate ? / / eka paNa jIvane mAravAmAM atyaMta pApa che, te jaMtu enA samudAyathI bharapUra A mAkhaNanuM keNu DAhyo manuSya bhakSaNa kare? athata dayALu mANasa te bhakSaNa na ja kare. pazcimanA lekanA vadhAre paDatA saMsargathI ApaNa leke paNa "breDa ane baTara" eTale "pAuM reTI ane mAkhaNane upayoga karavA lAgyA che, te dhArmika dRSTie ucita nathI ja. pAuM reTI ATAmAM je prakArane Athe lAvIne banAvavAmAM Ave che te rIte-abhakSya che ane sAtvikatAnI daSTie paNa roTalA, roTalI, khAkharA, pUrI ke zakarapArA karatAM utaratI che, 2 akSaya tivI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : bhayAbhaNijya te pachI tenuM bhakSaNa hoMze hoMze zA mATe karavAmAM Ave che? te samajI zakAtuM nathI. vaLI mAkhaNa karatAM ghIne upaga ISTa che, kAraNa ke mAkhaNa ceDA vakhatamAM utarI jAya che ane te utareluM mAkhaNa vamana, harasa, kaDha, kapha tathA medAne utpanna kare che, jyAre ghI lAMbA samaya sudhI utarI jatuM nathI ane te rasAyana, madhura, netrane hitakArI, agnidIpaka, zItavIryavALuM, buddhivardhaka, jIvanaprada, zarIrane kemaLa rAkhanAruM, bala, kAMti ane vIryane vadhAranAruM, malaniHsAraka ane bhejanamAM mIThAza ApanAruM che. eTale ApaNA prAcIna rivAja mujaba savAranA nAstAmAM khAkharA, ghI, dahIM, dUdha vagerene upaga kare ISTa che, paNa pAuM-roTI ane mAkhaNane uga kare ISTa nathI. ahIM e vAtanuM spaSTIkaraNa karavuM ucita gaNAze ke svayaM pAka athavA dareka kuTuMbe pitAnuM bhejana taiyAra karI levAnI prathAmAM bhaNyAbhazyane je viveka jALavI zakAya che, te dhaMdhAdArI daSTie calAvavAmAM AvatI vasI, leje ke hoTalamAM khANuM levAthI jALavI zakAtuM nathI, khAsa karIne hoTalanAM khANAmAM abhakSyane upaga vizeSa thAya che, tethI mumukSuoe tenAthI dUra rahevuM ghaTe che. (9) mAMsa-paceMdriya prANIone vadha karyA sivAya mAMsa taiyAra thatuM nathI. vaLI temAM paLe paLe aneka saMmUchima jIve utpanna thAya che, eTale mAMsane sarvathA abhakSya gaNavAmAM AvyuM che. kahyuM che ke - Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabodha-caMthamALA : 34 : cikhAdiSati yo mAMsaM praannipraannaaphaartH| unmUlayatyasau mUlaM dayAkhyaM dharmazAkhinaH // prANIonA prANane nAza karIne je mAMsa khAvAne icche che, te dayA nAmanAM dharmavRkSane mULathI ukheDI nAkhe che. azanIyan sadA mAMsaM dayAM yo hi cikIrSati / jvalati jvalane vallIM sa ropayitumicchati // niraMtara mAMsa khAvuM ane dayA karavAnI IcchA rAkhavI, te baLatA agnimAM velane repavA jevuM kArya che, arthAt mAMsa khAnAramAM dayAne guNa TakI zakyuM nathI. mAMsAsvAdanalubdhasya dehinaM dehinaM prati / haMtu pravartate buddhiH zAkinyA iva durdhiyH|| mAMsanuM AsvAdana karavAmAM lubdha thayelA manuSyanI buddhi duSTa zAkinIonI jema dareka prANune haNavA mATe pravRtta thAya che. na dharmo nirdayasyAsti palAdasya kuto dayA 1 / palalubdho na tadvetti vidyAdvopadizena hi // nirdaya manuSyamAM dharma heya nahi ane mAMsa bhakSaNa karanAramAM dayA heya nahi, eTale mAMsalapI dayA ke dharmane jANatuM nathIane kadAca jANe te paNa pite mAMsabhakSaka hovAthI tenI nivRtti mATe bIjAne upadeza ApI zakyuM nathI. tethI ja nigraMtha mahAtmAo kahe che ke -- Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM: lAbhakti miSTAnnAnyapi viSTAsAdamRtAnyapi mUtrasAt / syuryasminnaMgakasyAsya kRte kA pApamAcaret // je zarIramAM nAkhelAM miSTa anno paNa viSTArUpa thAya che ane amRta jevAM pAna paNa pezAbamAM pariName che, te asAra dehanA piSaNa mATe (prANIone mAravAnuM ke tenuM mAMsa vAparavAnuM) pApa keNa kare ? ye bhakSyanti pizitaM divyabhojyeSu satsvapi / sudhArasaM parityajya bhujante te halAhalaM // je manuSya suMdara divya bhejane vidyamAna chatAM mAMsanuM bhakSaNa kare che, te amRta rasane tyAga karIne jheranuM sevana kare che. manusmRtimAM kahyuM che keanumntaa vizasitA nihantA krayavikrayI / saMskartA copahartA ca khAdakazceti ghAtakAH // nAkRtvA prANinAM hiMsAM mAMsamutpadyate kvacit / na ca prANivadhaH svaya'stasmAnamAMsaM vivarjayet / / anudAna ApanAra, vaheMcanAra, mAranAra, lenAra, denAra, rAMdhanAra, pIrasanAra ane khAnAra e badhA prANIne ghAta karanAra che, kAraNa ke prANInI hiMsA karyA sivAya mAMsa utpanna thatuM nathI ane prANIne vadha karavAthI varga maLatuM nathI, mATe mAMsano tyAga kare ghaTe che. mahAbhAratamAM kahyuM che ke - Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabodha-caMthamALA : 36 : madyamAMsAzanaM rAtrau, bhojanaM kandabhakSaNam / ye kurvanti pRthA teSAM, tIrthayAtrAjapastapaH // .. je puruSa madha pIve che, mAMsa khAya che, rAtrie jame che ane kaMdanuM bhakSaNa kare che, tenI tIrthayAtrA ane japa-tapa niSphaLa thAya che. manuSya mAMsAhAra cheDIne mAtra vanaspatine AhAra ja zA mATe kare? te aMge nIcenA muddAo manana karavA yogya cheH (1) anna, phala, phUla ane vanaspatimAMthI zuddha, puSTikAraka, susvAdu ane upayogI kherAka maLI zake che, tethI mahAhiMsA dvArA siddha thatA mAMsane upayoga karavAnI jarA paNa AvazyakatA nathI. anAja ochuM pAke che, tethI mAMsAhAra karavuM joIe, e dalIla vAhiyAta che. bhAratavarSa hajAro varSathI pitAnI jarUrIAta jeTaluM anna pite ja pedA karatuM AvyuM che ane tene bIjA deza para AdhAra rAkhavo paDyo nathI. anAjanI AyAta keTalA vakhatathI thavA mAMDI te tapAsavAthI A vAtanI khAtarI thaze ane keI kAraNasara anAja ochuM paDavA mAMDayuM hoya te te vadhAre kema pakavavuM? ene prayAsa karavAnI jarUra che. je zakti prANIone zikAra karavAmAM ke mAchalAM pakaDavAmAM kharcavAmAM Ave che, te zakti khetIvADInI pAchaLa kharacAya te sarvene joItuM anna (vanaspatyAhAra)maLI zake ema che. vaLI naheranI vyavasthA karavAthI tathA khetIvADInI prathA sudhAravAthI paNa e kAma banI zake tema che. (2) manuSya jAtinuM zarIra svabhAvathI ja mAMsAhArane Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAraNa: : 39 : kyAbhaTsa yegya nathI. te vanaspatine AhAra jeTalI sahelAIthI pacAvI zake che, teTalI sahelAIthI mAMsane AhAra pacAvI zakatI nathI. mahAvaro pADIne mAMsa hajama karatAM zIkhavuM e judI vAta che. ema te manuSya aphINa ane semala jevI jherI vastu ene paNa mahAvarAthI kyAM pacAvI jatA nathI? paNa teTalA mAtrathI aphINa ane semala e kudaratI AhAra che, tema kahI zakAtuM nathI. (3) mAMsAhArI lekene vanaspatinA AhAra vinA cAlI zakatuM nathI ane vanaspatinA AhAra karanArane mAMsAhAra vinA cAlI zake che, tethI paNa e vAtane puSTi maLe che ke manuSyane svAbhAvika kherAka vanaspati che. (4) vanaspatinI sarakhAmaNImAM mAMsa jaladI bagaDI jAya che. vaLI vanaspatinuM sArA-kherApaNuM narI AMkhe tarata dekhI zakAya che, jyAre mAMsanuM sArA-khaTApaNuM narI AMkhe tarata dekhI zakAtuM nathI. eTale ke te mAMsa gI jAnavaranuM che ke naragI jAnavaranuM che, te jANI zakAtuM nathI. (5) vanaspatinA rAkanuM ajIrNa thavAthI je nukazAna thAya che, tenA mukAbale mAMsAhAranA rAkanuM ajIrNa thavAthI ghaNuM vadhAre nukazAna thAya che. ghaNI vAra prANane zIgha nAza thAya che. (6) nitya mAMsane AhAra karanAra mAMsAhArI lekone paNuM ghaNuM segamAM mAMsane khorAka cheDI devuM paDe che ane A vanaspatinA khorAkane Azraya lIdho che, tenuM kAraNa e ja che ke vanaspatine khorAka mAnavaprakRtine vizeSa anukULa che. sArA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhodha graMthamALA : 38 : H puSa jANukAra hakImA spaSTa kahe che ke mAMsAhArI nadIonA kesa pAMca TakA sudhare che ane pa'cANuM TakA bagaDe che jyAre vanaspatinA khArAkavALA dardIonA kesa pAMca TakA khagaDe che; paoNMcANu TakA sudhare che. ( 7 ) mAMsAhAra karanArA si'ha, vAgha, cittA, ziyALa, gIdha vagere jAnavarA,mahAALasu, krUra prakRtivALA ane luccA hAya che, tyAre mAtra vanaspatinA AhAra karanArA hAthI, gheADA, gAya, baLada, bheMsa, haraNa vagere mahenatu, saumya prakRtivALA ane vaphAdAra hAya che. eTale mAMsAhAra tAmasika vRttine uttejana ApanArA che ane vanaspatyAhAra sAttvika vRttine uttejana ApanArA che, adhyAtmanAM ucca rahasyo mAMsAhArIne avagata thatAM nathI. (8) manuSyanA lAhInA eka hajAra bhAgamAM phIbrIna nAmanuM tattva traNa bhAgathI vadhAre hoya te ISTa nathI. vanaspatinA khArAka levAthI A phIthrInanuM tattva pramANusara jaLavAI rahe che, jyAre mAMsAhAranA khArAka levAthI phIthrInanuM pramANa vadhI jAya che ane tethI ghaNA rAgA utpanna thAya che. (9) DAkaTara pArka nAmanA eka yurApiyana vidvAna prANijanya ane vanaspatijanya AhAranA viSayamAM sUcita kare che ke uttama mAMsamAM uSNatA ane utsAhane utpanna karanAruM tattva 6 TakA che, jyAre ghauM, cAkhA ane zIMgAmAM thatAM anAja ( maga, maTha, aDada, cAkhA vagere ) mAM 45 thI 80 TakA che. eja rIte eDama smitha nAmanA eka yurApiyana vidvAna veltha Apha nezana ' nAmanA pustakamAM jaNAve che ke ' mAMsanA spa 6 " Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 39 : bhacAbhakSya paNa karyA vinA mAtra anna, ghI, dUdha ane bIjI vanaspatiothI zArIrika ane mAnasika zakti barAbara jaLavAI rahe che tathA puSTi ane taMdurastI paNa ghaNuM sArI rahe che. A ja rIte bIjA paNa aneka DokaTaroe vanaspatine AhAra uttama hovAne abhiprAya Apela che. (1) "ahiMsA paramo dharma " e sarvamAnya dharma siddhAMta che, tethI paNa vanaspatine AhAra ja ucita che. anAya lekamAM mAMsAhAranI pravRtti vizeSa che, teo je auSadhAdi taiyAra kare che, temAM eka yA bIjA prakAre mAMsane upayoga kare che. dAkhalA tarIke (1) keDalIvara oila e mAchalInuM tela che. (2) skeTa imarazana bevarilamAM baLada ane pADAnuM mAMsa Ave che. . (3) vesena inamAM DukkaranI carabI Ave che. (4) bIphAIrana vAinamAM gheTAnA mAMsathI yukta dAru hoya che. (5) virelamAM gAyanA magajane rasa hoya che. (6) ekSarekaTalakanamAM kukaDInA baccAne mAMsarasa hoya che. eTale mAMsAhArane sarvathA abhaya gaNanAre AvAM oSadhanuM "sevana karavuM ucita nathI. e vAta yAda rAkhavI ghaTe che keAyurvedamAM vanaspatijanya aauSadhane upayoga mukhya che. yunAnImAM prANijanya auSadhone upaga mukhya che ane elepathI Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haMmabedha1thamALA : 40 : ke vilAyatI vaidAmAM prANijanya auSadha, spIrITe, TIkacare ane mAMsarasa vagerene upayoga mukhya che, eTale jarUra jaNAya te Ayurvedika auSadhone Azraya le paNa yunAnI ane elepathIne Azraya te na ja le. enA Azraye gayA pachI bhakSyAbhaDhyanuM dhoraNa haragIjha jALavI zakAtuM nathI. reganA nivAraNa aMge Ayurvede je vicAre prakaTa karelA che, te jANavA jevA cheH * deva ane yuktine lagatA auSadhothI zArIrika roga maTe che ane jJAna, vijJAna, dhairya, smRti ane samAdhivaDe mananA rogo maTe che. * dharmathI viruddha na hoya tevA AjIvikAnAM sAdhane meLavavAM joIe. tema karavAthI zAMti, zAstrAdhyayana ane sukhane lAbha maLI zake che. * A leka ane paralokamAM hitanA abhilASI buddhimAna puruSoe nIce jaNAvelA vegone rokavA joIe mana, vacana ane kAyAnI ayogya-sAhasika pravRttio, lebha, zeka, bhaya, krodha, abhimAna, nirlajajatA, ISya, atirAga ane atidveSa, kaDavAM veNa, cADI, jUThANuM, aprAsaMgika kathana e vacananA vegone rikavA tathA maithuna, corI, hiMsA vagere zarIranA vegone rokavA. | * ISya, zeka, bhaya, krodha, mAna, dveSa vagere mAnasika vikAre prajJAparAdha kahevAya che. A prajJAparAdhane tyAga, IndriyanuM alapaTapaNuM, saMsAranI asAratAnuM samaraNa, deza, kAla ane pitAnI sthitine khyAla tathA sadAcAranuM pAlana navA regone Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAra : * 41 : bhakSyAlakSya utpanna na thavA devAnA upAye che. te mATe DAhyA mANasoe pahelethI ja potAnuM hita vicArIne tevA upAye sevavA joIe. * niHsvArthI hitasvIonI zikhAmaNa, sAcI samajaNa ane egya AcaraNa, e traNa reganI utpatti ja thavA detA nathI athavA roga utpanna thayA hoya, te tenI zAMtinA upAye paNa e ja che. 9 zAMta karavAnA auSadhe traNa prakAranA che: (1) devavyApAzraya, auSadhAdi yukti-vyapAzraya ane manavyapAzraya. e traNa prakAranA auSadhomAM paNa manavyapAzraya vadhAre baLavAna che. ( AzvAsana, cintana, zAMti ane dhArmika anuSThAne dvArA prApta thatuM Atmika AhalAda e A prakAranA upAya che.) A vicArasaraNI ArogyanI rakSA sAthe dharmanI paNa piSaka che, jyAre bIjI paddhatio mAtra jaDavAda para racAyelI hoIne dharmabhAvanAne davaMsa karanArI che, eTale ema kahevuM sarvathA ucita gaNAya ke jene Arya saMskAre jALavI rAkhavA che ane dayAdharmanuM pAlana karavuM che, teNe te Ayurvedane ja agrasthAna ApavuM joIe ane temAM paNa vanaspatijanya auSadhane ja pracAra karavo joIe ke je pramANamAM ghaNuM ja sastAM ane banAvaTamAM paNa ati sarala che. mAMsAhAranI vAta pUrI karatAM e paNa jaNAvI devuM ISTa gaNAze ke Aje keTalIye haiTale khAsa karIne IrAnI resTorAM cAmAM amuka prakArano svAda lAvavA khAtara IMDAne rasa nAkhe Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharma samALA : 41 : BR che, eTale tevI cA abhakSya che. yAmanu pAlana karavAnI IcchA rAkhanAre AvI cA prANAMte paNa pIvI ghaTatI nathI. ( 10 ) hima( kharaphaeN) sumukSu AtmA pANInA upayoga paNa jarUra jeTalA ja kare ane te paNa ane tyAM sudhI prAsukanA ja, teA pachI jenA upayoga karavA Avazyaka nathI, tevA hiMma(barapha)nuM lakSaNu kema kare? hima e pANInu ghana svarUpa che, eTale temAM kAyanA asaMkhya jIvA hoya che. kepTana skArsa bIe sUkSmadarzaka yaMtranI madadathI eka pANInAM TIpAmAM 36450 hAlatAcAlatA jIvA joyA hatA ane tenuM citra paNa mahAra pADeluM che, te jJAnI bhagavaMtAe pANInAM eka TIpAmAM asaMkhya jIvA hAvAnu je vidhAna kareluM che, tene asaMbhavita mAnavAstu kAI kAraNa nathI. Aje zaherAmAM-ane gAmaDAmAM paNa-baraphanI lArI pharatI thaI gaI che ane baraphanA gALA vagere banAvI Ape che, je bALako hAMze hAMze khAya che, paNa enAM bhakSaNathI khALakAmAM bimArInuM pramANa keTaluM vadhyuM che, tenA vicAra karavAmAM Ave che kharA ? suprasiddha DAkaTaro ane vaidyonA evA abhiprAya che ke aneka cepI rAgeAnAM jaMtu A baraphanI lArIo mAraphte phelAya che, tethI temAM vecAtA baraphanA upacega karavA e bALakI mATe khataranAka che. elApathI paddhati pramANe tAvanuM pramANa thADuM paNa vadhe ke baraphanA chUTathI upayega karavAmAM Ave che. TAIphoIDa jevA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 43 4 bhasyAbhAra tAvamAM te rajane aradhe ke pi maNa barapha vaparAya che. paNa sujJa ane satyavAdI cikitsakee spaSTa kahyuM che ke je tAva mArI nAkhe te jherI ja heya, te game teTalA maNa barapha mUkavAmAM Ave, te paNa daradI bacI zaktA nathI ane je mArI nAkhe te jherI na hoya, te amuka vakhata gayA bAda tAvane vega game teTale Akare hoya, te paNa mAthAne bhAra haLave thaI jAya che. eTaluM kharuM ke barapha mUkatI vakhate daradIne ArAma rahe che, paNa te ja kArya mIThAnAM pitAMthI thaI zake che. vaLI baraphanA A prakAranA upayogamAM zaradI thaI javAno bhaya rahe che, te bhaya mIThAnAM pitAne upayoga karavAmAM rahetuM nathI. tAtparya ke baraphanA baheLA upagathI tAva haThI jAya che e mAnyatA barAbara nathI ane bIjA upAyothI paNa tenuM kArya sAdhI zakAya che, eTale baraphano upaga na ja karavuM hoya te ghaNI saralatAthI tema banI zake che. (11) viSa (jhera). viSa eTale jhera. te mukhyatve cAra prakAranA hoya che. khanija, prANIja, vanaspatija ane mizra. semala, haDatAla vagere khanija viSe che. sApanuM jhera, vIMchInuM jhera vagere prANIja viSe che. vachanAga( vatsanAbha), aphINa,jherakecalAM, dhatura, AkaDo vagere vanaspatija viSe che. A viSemAMthI satva kheMcIne ke bIjA auSadhi prayogathI taiyAra karelA tAlupuTa vagere mizra viSe che. keTalAMka viSe evAM hoya che ke je tAtkAlika mAre che ane keTalAMka viSe evAM hoya che ke je bhrama, dAha, mUrachI, Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhaya bodhagraMthamALA : 44 : : suSpa *zASa, zAtha vagere utpanna karIne dhIme dhIme mAre che; eTale viSane abhakSya gaNavAmAM AvyuM che. sAmala, aphINa vagere viSe prAra bhamAM ghaNAM thADAM levAthI pacI jAya che ane dhIme dhIme tenI mAtrA vadhAravAthI vadhAre pramANamAM paNa pacI jAya che; paraMtu A rIte viSa khAvAnI Teva pADavI, te kAI paNa rIte ucita nathI. sAmala khAvAnI Teva pADanArane hameza puSkaLa khArAka levA paDe che tathA tenI viSayavAsanA kAbUmAM rahetI nathI. A viSayamAM mahammada begaDAnu dRSTAMta prasiddha che. teNe nAnapaNathI sAmala khAvAnI Teva pADI hatI, tethI tene puSkaLa khArAka joItA hatA ane jyAre te sUvA jatA tyAre paNa tenA palaMga AgaLa . vividha vastuothI bharelA be moTA khumacA mUkavAmAM AvatA. aphINa khAvAthI buddhi ochI thAya che, magajamAM khuzkI vadhe che, khalamAM nyUnatA Ave che, sustI pennA thAya che, mukha paranA prakAza ghaTI jAya che, mAMsa sUkAya che, cAmaDI para jaladI karacalIo paDI jAya che ane vIya ochuM thAya che. vaLI aINu khAnArane rAte mATe sudhI UMgha AvatI nathI ane savAramAM moDe sudhI pathArImAM paDyA rahevuM paDe che. tathA zaucamAM ghaNA ja vakhata jAya che, kAraNa ke aphINu bhAre kabajiyAtane pedA karanAruM che. aphINu khAvAnI Teva paDyA pachI te jaladI dUra thatI nathI, eTale paravaza thavu paDe che. ApaNA dezamAM girAsadArA, rajapUta vageremAM aphINa khAvAnA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasa : : 45 : bhalyAbhaTTa rivAja vizeSa che. teo enuM sanmAna eTale sudhI kare che ke ghera putranA janma thAya ke sagAI--vivAha Adi zubha prasaMgo utpanna thAya tyAre jJAtijanA ane mitrA vagerene bhegA karI aphINanA kasa kADhe che ane eka bIjAne AgrahathI pAya che. vaLI eka mANusa sAthe game teTalI duzmanAvaTa hAya paNa tenI sAthe besIne kasuMbA pIdhA, tA te duzmanAvaTanA aMta AvelA gaNAya che. nAnapaNunI khAma sAkhatathI temanAmAM A vyasananA praveza thAya che-pachI te temane rAjI rAkhavA tathA temanI pAsethI dhAryu kAma karAvI levAnI IcchA rAkhanArA khavAsA, gAlAe, gAlI, rAMDA ane bhAMDA aphINanAM vakhANu karI temanAM e vyasanane majabUta banAve che. teo dvArA khelAtA vividha duhA ane kavitanA eka namUnA pAThakeAnI jANa mATe ahIM ApyA cheH L gajagAhaNaDAraNa gaDhAM, hAtha yA deNahamalla | matavAlAM pauraSa caDhe, Ayo mIta amalla | ' keTalAka mAzuso caMDula, gAMLe, carasa, dhaturA ane bhAMga pIvAnuM vyasana pADe che ane jisane na pI gAMje kI kalI usa laDake se laDaki malI / athavA ghoTa chAMNa ghaTa meM dharI, uThata lahara taraMga | vinA muja vaijraja meM, jiyA jJAta hai maMtra // Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhabodha-caMthamALA : 46 : jo tU cAhe mukta ko, suNa kaliyuga kA jIva / gaMgodaka meM chANa kara, bhaMgodaka kU pIva // bhaMga kahai so bAvare, vijayA kaheM so kura / isakA nAma kamalApati, rahe naina bharapUra // Adi vacane belIne bIjAne paNa tevuM vyasana karavAne prere che, paNa teo e bhUlI jAya che ke-A jAtanA vyasanethI nityanI paravazatA uparAMta khAMsI, dama vagere re lAgu paDe che ane buddhi tathA maraNazaktine nAza thAya che. - tamAkunuM vyasana paNa tevuM ja jAlIma che. vaivakanA graMthamAM jaNAvyuM che ke "tamAku eka jherI vastu che, kAraNa ke temAM neziyA kArbonika esIDa ane meneziyA nAmanI vastuo rahelI hoya che, je manuSyanAM hRdayane nabaLuM pADe che tathA khAMsI, dama vagere aneka prakAranA roga utpanna kare che. vaLI e vAta paNa lakSamAM rAkhavI ghaTe che ke tamAku pInAranuM meTuM hamezAM gaMdhAtuM rahe che ane tenAM dAMta para eka prakArane melane thara bAjhI jAya che. tethI bIDI, sIgAreTa, calama, hekalI ke hoko pIvAnuM vyasana pADavuM e nukazAnakAraka che. jo ke tenA zokhIne te kahe che ke - kRSNa cale vaikuNThako, rAdhA pakaDI bAMhi / yahAM tamAkhU khAyalo, vahAM tamAkhU nAMhi // sira para baMdhA na seharA, raNa car3ha kiyA na rosa / lAhA jaga meM kyA liyA, piyA na cammara posa // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhArasu : : 47 : hukkA harikA lADalA, rAkhe saba kA mAna / bharI sabhA meM yoM phiro, jyoM gopina meM kAna // paraMtu temaNe nIcenI paMktionuM manana karavuM ghaTe che. tamAkhupatraM rAjendra ! bhaja mAjJAnadAyakam / tamAkhupatraM rAjendra ! bhaja mAjJAnadAyakam // zAlakSma huM rAjendra ! ajJAnane DhanArA tamAku patranuM tuM sevana kara, arthAt tArA jJAnanA nAza karavA hoya te ja tamAku patranu sevana kara. huM rAjendra ! tu' te Akhupatra eTale gaNezanu sevana kara ke je lakSmI ane jJAna Ape che. dhUmrapAnarataM vipraM, satkRtya dadAti yaH / dAtA sa narakaM yAti brAhmaNo grAmazUkaraH // je manuSya tamAku pInAra brAhmaNanA satkAra karIne tene dAna de che, te narake jAya che ane te tamAku pInAra brAhmaNu marIne grAmya bhUMDa thAya che. tamAkunAM sevanathI thatA geraphAyadAo viSe aneka graMthA lakhAyAM che, je mumukSuoe kAI paNa pustakAlayamAMthI meLavIne dhyAnapUrvaka vAMcavA ghaTe che. auSadhAnI khAkhatamAM paNa viSanA viveka karavAnI jarUra che; kAraNa ke viSamaya auSadhArita phAyado kare che, paNa saravALe magaja, hRdaya, phephasAM vagerene nabaLAM pADe che ane AyuSyamAM ghaTADo kare che. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhayodhagraMthamALA : puSa : 48 : ( 12 ) karA je kAraNothI hima athavA kharane abhakSya mAnavAmAM AnyA che, teja kAraNoe AkAzamAMthI paDatA karAne paNa abhakSya mAnavAmAM AvyA che. (13) sarva prakAranI mATI mATI e manuSyane AhAra nathI, chatAM keTalAMka khALakA ane keTalIka strIo tenuM bhakSaNa kare che, tethI zAstrakArAe tenA niSedha sUcanyA che. mATI e pRthvIkAya che ane eka AMkhaLA jeTalI pRthvIkAyamAM eTalA jIvA rahelA che ke temAMnA pratyeka jIva o kabUtara jevaDI kAyA kare teA lAkha ceAjananA jaMbudrIpamAM paNa samAya nahi. vaLI tenuM bhakSaNa karavAthI pAMDu rAga, Ama vAta, pitta, patharI vagere rAgo thAya che, te vAta paNa lakSamAM levA jevI che. aneka bALako mATI khAvAnI Adatane lIdhe ja pAMDuroganA bhAga khanI akALe maraNa zaraNa thAya che. zrAvake mIThuM paNa acitta karIne vAparavuM, ghaTe che. tenA kALa saMbaMdhamAM kahyuM che ke-- acitta lavaNa varSA dina sAta, sIyAle dina pannara vikhyAta; zAsa divasa unhAlA mAMya, AdhA che sacitta te thAya. arthAt acitta kareluM mIThuM varSARtumAM sAta divasamAM, ziyALAmAM paMdara divasa ane UnALAmAM eka mAsa sudhI acitta rahe, te pachI te sacitta thAya. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAraNuM : phinie acajacoma A vAta tAvaDI, leDhI ke tavImAM zekIne karelA acitta mIThA ane samajavAnI che, kAraNa ke bhaThThImAM pAkelA balamaNane kALa be ke traNa varSathI paNa vadhAre manAyela che. (14) rAtribhojana. sUrya asta thayA pachI bIjA divase sUryane udaya thAya tyAM sudhImAM je bhajana karavuM tene rAtribhejana kahevAya che. A rIte bhojana karavAmAM aneka deze rahelA che, eTale tenI gaNanA abhakSyamAM karavAmAM AvI che. zrI hemacaMdrAcArya yogazAstramAM jaNAve che ke * rAtrinA samaye niraMkuzapaNe vicaratA preta-pizAca Adi ane evuM kare che, mATe sUryAsta thayA pachI bhejana karavuM nahi. | ga ghora aMdhakArathI netranI zakti ruMdhAI javAnA kAraNe bhajananI aMdara paDatAM jaMtuone joI zakAtAM nathI, tethI rAtrine viSe kaye sujJa bhejana kare? A bhajanamAM je kIDI Ave te buddhine nAza thAya che, mAkhI Ave te vamana thAya che, kaLIo Ave te keDha utpanna kare che, kaTe ke lAkaDAMnI karaca Ave te gALAmAM vedanA thAya che. ane vALa AvI jAya te svarane bhaMga thAya che, Ama rAtribhUjana karavAmAM aneka deze rahelA che. rAte nAnAM jaMtuo joI zakAtAM nathI, tethI prAzuka evAM AhAra-pANI paNa karavAM nahi, kevalI bhagavatee tevAM AhAra-vANIne spaSTa niSedha kare che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thamALA : 50 : su je bhAjanamAM aneka jIvA ekaThA maLyA che, tevA tribhojanane karanAra mUDha jIvAne rAkSasAthI judA kema pADI zakAya ? arthAt te eka prakAranA zAsA ja che. * divase ane rAte je manuSya khAte ja rahe che, te ziMgaDA ane pUMchaDA vinAnA pazu ja che. * je manuSya divasanI AdinI ane aMtanI e ghaDIe mUkIne bhAjana kare che, te puNyanuM bhAjana thAya che. * rAtribhojana karanAra manuSyane ghuvaDa, kAgaDA, khilADI, gIdha, sAmara, bhUMDa, sarpa, vIMchI ane dha vagere rUpe utpanna thavu paDe che. purANAmAM kahyuM che ke-- astaMgate divAnAthe ( 1 ) Apo rudhiramucyate / annaM mAMsasamaM proktaM, mArkaDeya maharSiNA || sUrya asta thayA pachI pANI leAhI samAnaM ane anna mAMsa samAna che, ema mArkeya maharSie kahyu che. mahAbhAratamAM jaNAvyuM che ke-- catvAro narakadvArA, prathamaM rAtribhojanam / parastrIgamanaM caiva, sandhAnAnantakAyakam // ye rAtrau sarvadAhAraM varjayanti sumedhasaH / teSAM pakSopavAsasya phalaM mAsena jAyate || Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 51 4 nodakamapi pItavyaM, rAtrAvatra yudhiSThira ! | tapasvinAM vizeSeNa gRhiNAM jJAnasampadAm // bhAbhaya cAra kAryo narakamAM laI janArAM che: pahelu teA rAtribhojana, khIjuM parastrIgamana, trIjIsaMdhAna eTale kheLa athANAnu bhakSaNu ane cAthuM anaMtakAyatuM sevana. je buddhimAna puruSA eka mAsa sudhI rAtribhojananA tyAga kare che, temane eka pakSanA upavAsanuM phaLa maLe che. te mATe huM yuddhiSThira ! jJAnI gRhasthAe ane khAsa karIne tapasvIoe rAtrine viSe pANI pIvu paNa cagya nathI. Ayurveda kahe che ke-- hRnnAbhipadmasaMkocazcaNDarocirapAyataH / ato naktaM na bhojavyaM, sUkSmajIvAdanAdapi // sUrya asta thayA pachI hRdayakamaLa ane nAbhikamaLa sa"kAcAI jAya che tathA sUkSma jIvAnu bhakSaNu thaI jAya che, tethI rAtre bhAjana karavuM nahi. AhAra cAra prakAranA mAnavAmAM Avye che. (1) azana, (2) pAna, (3) khAdima ane (4) svAdima, temAM udaratRpti karI zake tevA rATalI, bhAta, pakavAnna, dUdha, zarakhata vagere padArthAMne azana kahevAya che; svaccha pANIne pAna kahevAya che; phUla tathA sUkA mevA vagere je padArthoM amuka aMze udaratRpti karI zake tene khAdima kahevAya che ane mukhavAsane cogya padArthAMne svAdima Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhama odha graMthamALA : 52 : H puSpa kahevAya che. A cAre prakAranA AhAranA rAtrie tyAga karavA ghaTe che. tema na ja banI zake teA amuka pANI pIvAnI chUTa rAkhI bAkInA traNa AhAranA tyAga karavA ghaTe che ane te pazu na ja bane te pANI ane svAdimanI chUTa rAkhI azana ane khAdimanA avazya tyAga karavA ghaTe che. A rIte caturvidha AhAra eTale cavihu AhAra ke cavihAhAranA tyAga karavA tene cavihAhAranu` paccakakhANu kahevAmAM Ave che; trividha AhAra eTale tivihu AhAra ke tivihAhAranA tyAga karavA tene tivihAhAranu` paccakakhANa kahevAmAM Ave che ane dvividha AhAra eTale duviddha AhAra ke duvihAhArano tyAga karavA tene vihAhAranu` paccakakhANu kahevAmAM Ave che. A zabdo apabhraMza banIne anukrame cAvihAra, tivihAra ane duvihAra kahevAya che. (15) bahubIja jemAM bIjo bahu hoya ane vacce aMtara hAya nahi, eTale ke tene rahevAnAM sthAna judAM judAM hAya nahi, tene bahukhIja kahevAmAM Ave che. rIMgaNA, kAThIMbaDA, TIMbaru, karamadAM, khasakhasa, rAjagarA, paMpATA vagere A prakAranI vastu che. dADama, sItAphaLa, dUdhI, kArelAM, turiyAM e bahubIja kahevAtAM nathI, kAraNa ke temAM bIjo vacce aMtara hAya che. dareka khIjamAM eka paryApta jIva hAya che, tethI bahumIjanA tyAga karavA ghaTe che. vaLI ahakhIjavALI vastuo pittanA prakopa kare che, e kAraNe paNa vajavI ghaTe che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAra : 53 : kyAlaya (16) anatakAya vanaspati be prakAranI che. pratyeka ane sAdhAraNa temAM eka zarIrane viSe eka jIva hoya tene pratyeka kahevAmAM Ave che ane eka zarIramAM anaMta ja hoya tene sAdhAraNa kahevAmAM Ave che. zarIra zabdathI phaLa, phUla, chAla, kAka, mUla, pAMdaDAM ane bIja e dareka pRthapha pRthapha samajavA. tAtparya ke te darekanuM eka svataMtra zarIra gaNAya che. pratyeka ane sAdhAraNa vanaspatine oLakhI kADhavA mATe zAstrakAra maharSioe nIcenAM lakSaNe batAvelAM che sa-saMdhi-vuiM, samAnI ra bichuM sAhAraNaM sarIraM, tavivariaM ca patteyaM // jenI nase, sAMdhA ke gAMThe spaSTa na hoya; jene bhAMgavAthI sarakhA bhAge thatA hoya; je tAMtaNAthI rahita hoya; jene chedIne vAvavAmAM Ave te paNa pharI Uge, tene sAdhAraNa zarIravALI vanaspati jANavI ane bAkInI vanaspatine pratyeka jANavI. A pratyeka ane sAdhAraNa vanaspatio paikI sAdhAraNa vanaspatine vyavahAra anaMtakAyanAM nAmathI karavAmAM Ave che, kAraNa ke tenI eka kaNImAM paNa anaMta ja hoya che. anaMtakAyamAM nIcenI 32 vanaspationI gaNanA mukhya cheH (1) suraNa. (2) vajakaMda, (3) lIlI haLadara, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bocathamALA : 54 : (4) Adu (zaMgabera). (5) lIle kayure. (6) zatAvarI. auSadhamAM vizeSa vaparAya che. khAsa karIne dhAtupuSTi ane buddhi-mRtivaddhaka prayogomAM tene upayoga vizeSa thAya che. bIjI pratyeka vanaspati tevuM ja kAma ApI zake che, tethI tene upaga anivArya nathI. (7) virAlI. eka jAtanI vela. (8) kumArI-kuMvArapAThuM, te sAmAnya AhAramAM upayogI nathI, davA vagere kAraNe vaparAya che, eTale tenuM kAma bIjI vanaspatithI laI zakAya. (9) zera (DAMDaliye, hAtha liye vagere). te paNa sAmAnya AhAramAM upayogI nathI, kAraNa ke tenuM dUdha viSanAM lakSaNavALuM hoya che. tenAM phaLa viSalakSaNavALAM nathI, vaLI svAdamAM paNa madhura hoya che, te kAraNe keTalAka loko khAya che. keTalAka tene upaga damane vyAdhi maTADavA mATe kare che, tethI ahIM tenuM abhakSya tarIke spaSTa vidhAna karavAmAM AvyuM che. (10) gaLe. (11) lasaNa. tene khAvAthI mukha durgaMdhavALuM thAya che, e kAraNe paNa te tyAjya che. (12) vAMsa kArelAM-vAMsanAM mULanI TIsIe. (13) gAjara (14) lavaNa vRkSanI chAla, jene bALavAthI sAjIkhAra thAya che. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahAsa : * sama : lAbhakSya (15) TADhaka padminIka'na (16) girikarNikA-garamara, kaccha, kAThiyAvADa vagere romAM tenu athANuM thAya che. (17) kisalaya-kAmala patra. navA UgatA sarva gucchanAM pAMdaDAM ane takAya hAya che. (18) khari'zukA-khurasANI. tene mAtra lIlI lIlI DAMDIe ja DAya che, tenu dUdha viSa lakSaNavALu che. (19) ga-taLAva ke sarovaramAM thAya che. keTalAka loko tenA AhAra tarIke upayeAga kare che. (20) lIlI mAtha-rimAtha, (21) bhramaravRkSanI chAla, bhramaravRkSanAM khIjA aMgA pratyeka che. (22) khileADIka'4. (23) amRtavela-jyAM paDe che, tyAM bahu ja vistAramAM vadhI jAya che. (24) mULA-dezI ane paradezI eTale dheALA ane rAtA kadavALA mULAnAM pAMce aMga alakSya che. te pAMce AMga A pramANe jANavAH ( 1 ) kAMdA. ( 2 ) DAMDalI. ( 3 ) phUla. (4) phaLa ke jene mAgarA kahe che. (5) khIja, je ghaNAM jhINAM hrAya che. (25) bhUmiphADA. varSARtumAM chatrane AkAre UgatA bilADInA Topa. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodha-cathamALA (26) viruDha-palALIne aMkura pheDavAmAM Avela kaThoLa, je zAka karavAnA kAmamAM levAya che. sAmAnya rIte kaThoLa traNa kalAkathI vadhAre palALI rAkhavAthI temAM aMkura phUTavAno saMbhava che. (27) Dhakavatthala e UgavAnA prAraMbhakAlamAM anaMtakAya che. (28) suaravallI-eka jAtanI vela. keTalAka ahIM suravAla e prayoga paNa kare che ane te eka jAtanuM dhAnya che, ema jaNAve che. (29) palaMka-pAlakhanI bhAjI. (30) kamaLa AmalI (ThaLiyA thayA vinAnI). (31) Alu-baTATA vagere. (32) piMDAlu. A nAmanA kramamAM ane prakAramAM kaI kaI sthaLe phera dekhAya che. jemake DhALa-anatI re kaMda jAti jANe saMha, jasa bhakSaNa re pAtika bAlyA che bahu kacUro re haLadara nIlI Adu vaLI, vaja sUraNa re kaMda behu kumaLI phaLI. trATaka-je phaLIkumaLI bIja pAkhe, cAkhe catura na AMbalI, Alu, pigalu, thega, zuddhara, satAvarI, lasaNa kaLI; gAjara, mULA, gaLe, giraNuM, virahAlI, TaMka, vaNUle, palaMka, sUraNa, bola, bIlI metha, nIlI sAMbhaLe. Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 57 : zakyA hALa-vaMsakarelAM re kuMpala kuMalA tasa taNuM aMkUrA re leDhA te jaLapayANA kuMArI re, bhamara vRkSanI chAlaDI, je kahi re leke amRtavelaDI. ToTaka velaDIkerA taMtuvAjA khIlelA ne kharasUA, bhaMI pheDI chatrAkAra jANe, nIla phUla te savi juo. batrIza leka prasiddha bolyA, lakSamIratnasUri Ima kahe, parihare je bahu deSa jANI, prANI te zivasukha lahe. paraMtu temAM tAvika keI taphAvata nathI. A te lekaprasiddhanI gaNatarI che, bAkI badhAM ja anaMtakAya abhakSya che. suMTha ane haLadara sukAyA pachI abhakSya nathI, bIjA sUkAyA pachI paNa abhakSya che. Aje vIzI ane hoTelamAM kaMdamULane upaga vizeSa thAya che. zAka moTA bhAge rIMgaNa ane baTATAnuM hoya che. tathA bIjA zAkamAM paNa DuMgaLI ke lasaNa nAkhe che. dALamAM Adu baTATAnI kAtarI vagere nAkhe che. pharasANamAM paNa Adu vagerene upayoga kare che. athANAmAM. lIlI haLadara, Adu ke DuMgaLInI kacuMbara banAve che. caTaNamAM paNa lasaNa vagere vApare che, tethI mumukSuoe AvAM sthaLe bhejana levAno prasaMga AvatAM upaga rAkha ghaTe che. (17) sadhAna(ka) (baLa athANAM) athANuM, rAItAM, tela, rAI, mIThA ane maracAne vadhAre Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paDate upayoga thavAthI pAcanazakti maMda paDe che ane lehImAM vikAra thaI aneka prakAranA roge udubhAve che, eTale tene upaga maryAdita rIte ja the ghaTe che. athANuM e AhArane anivArya bhAga nathI, paNa zAkabhAjI ane dALa vagere na heya te tenI avejImAM svAdapUraka vastu tarIke upayogI thAya che, eTale jee tene sarvathA tyAga karavA Iche, te karI zake che. athANAM be rIte bane che. sUkAM ane baLa, temAM kerI, guMdA, khAreka, maracAM vagerene barAbara taDakA devAyA hoya ane tyArabAda rAI, geLa vagere caDAvIne telavUDa karelAM hoya te tevAM athANuM gaMdha, rasa, sparza kare nahi, tyAM sudhI bhaNya saMbhave che, paNa anyathA bhaThya saMbhavatAM nathI. ane bALa athANAM te sarvathA abhakSya ja che. lIMbu, kerI, guMdA, kAkaDI, lIlAM marI, cIbhaDAM, maracAM beLa bane che. Adu, haLadara, gaLamara, gAjara, kuMvAra, metha, bIlAM, lIlA vAMsa vagere te prathamathI ja abhakSya che, eTale tenAM athANuM karavAM haragIjha ucita nathI. (18) ghelaDAM (kAcuM gorasa ane dvidala) ghalavaDAM eTale kAcA dahIM mizrita vaDAM. te kAcA gorasanI sAthe dvidala-vidalane soga thavAthI abhakSya gaNAya che. zAstrakAra maharSioe kahyuM che ke savvesu vi desesa, sanvesu vi ceva tahaya kAlesu / kusiNesu Amagorasajuttesu nigoapaMceMdI / sarva dezomAM ane sarva kALamAM kAcA gorasa yukta viDhaLamAM nigada che ane paMcendriya che utpanna thAya che. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAramuM : bhAjapa viThaLanuM spaSTIkaraNa A pramANe karavAmAM AvyuM che. jaMmi u pIlijaMte, neho na hu hoi viti taM vidalaM / vidale vi hu uppana nehajuaM hoi no vidalaM // jene pilavAthI tela na nIkaLe tevuM be phADavALuM dhAnya (dvidala) vidala kahevAya che ane je dvidala hoya, chatAM pIlavAthI tela nIkaLe te vidala kahevAtuM nathI. rogazAstramAM kahyuM che keaamgorssNpRktdvidlaadissu jantavaH / dRSTAH kevalibhiH sUkSmAstasmAttAni vivarjayet // kAcA dahIM, dUdha ane chAzarUpa gerasanI sAthe dvidala vagere kaTheLane saMga thavAthI utpanna thatAM sUkSma jaMtuo kevalI bhagavatee joyA che. tethI gorasa ane kaThoLanA saMcAgavALI vastuone tyAga kara ghaTe che. kaThoLa eTale caNA, maga, maTha, aDada, tuvera, vAla, caLA, kaLathI, vaTANA, masura vagere. kaThoLa mAtranAM pAMdaDAMnI bhAjI, vALa, coLAphaLI, tuvera, maga-guvAra-vaTANanI phaLI, lIlA caNa, tenI sUkavaNI, saMbhAra, athANuM, dALa, kaLI, seva, gAMThIyA, pUrI, pApaDa, buMdI ane vaDIne sAmAcArIthI dvidaLa gaNavAmAM Ave che. methI nAkhela athANune samAveza paNa dvidalamAM thAya che. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bodha graMthamALA 60 : - puSpa kaDhI chAzane barAbara ukALyA pachI temAM ATA bheLavIne karAya che, eTale bhakSya che. te ja rIte dahIMvaDA, dahIMvaDI kAbelA gArasamAM karelAM hAya tA lakSya che, ( 19) ve'gaNa-rIMgaNAM ke sarva jAtinAM veMgaNu eTale rIMgaNAM abhakSya che, kAraNa temAM khabahubIja hoya che, tenI TopImAM sUkSma trasajIvA hoya che, te khAvAthI nidrA vadhe che, pittamAM vRddhi thAya che ane vikAra tathA niSNa"sa pariNAma upaje che. purANAmAM paNa kahyuM che ke- yastu vRntAkakA liGgamUlakAnAM ca bhakSakaH / antakAle sa mUDhAtmA na smariSyati mAM priye ! | " viSNu bhagavAn rAdhAne kahe che ke * priye ! je manuSya veMgaNu, ArliMgaDa ane mULAnA bhakSaka che, te aMtakALe mAruM smaraNu nahiM karI zake, arthAt A vastuo tAmasa svabhAvane utpanna karanArI che, eTale tenAmAM bhakita karavA jeTalI sAtvikatA rahetI nathI. ( 20 ) ajANyAM phaLa-phUla je phaLa-phUlanuM nAma kAI jANatuM na hAya ke jenA guNa doSanI kAI khAtarI na hAya, tevAM phaLa ane phUle abhakSya che, kAraNa ke tenuM bhakSaNu karavAthI mAtu' AvI javAnA, dAMta abAI javAnA, peTamAM bhayaMkara darda thavAnA, anya rAgA thavAnA, temaja prANahAni thavAnA paNa saMbhava che. A viSayamAM 'kacUlanI sAya sAMbhaLavA yAgya che. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .: 61 : lakSyAlA vaMkacUlanI sajhAya. (kaI le parvata dhUdhale re-e dezI. ) jabUdvIpamAM dIpatuM re lAla! kSetra bhArata suvizALa re vivekI ! zrIpura nagarane rAjiye re lAla ! vimaLajazA bhUpALa re vivekI, Adara kAMI AkhaDI re lAla! 1 [ AkhaDI eTale bAdhA, vrata, niyama ke paccakakhANa ] sumaMgaLA paTarANIe re lAla ! jagyuM te yugala amUla je vivekI ! nAma ThavyuM deya bALanuM re lAla ! puSpacUlA puSpasUla re vivekI ! Adara kAMI AkhaDI re lAla ! 2 anukrame uddhata thaye re lAla ! leka kahe vaMkacUla re vivekI ! lekavacanathI bhUpati re lAla! kADhyo sUta vaMkacUla re vivekI ! Adaraje kaI AkhaDI re lAla. 3 [ puSpazUla meTe thatAM uddhata thaye ane aneka prakAranAM tephAne tathA na IcchavA jevAM kAma karavA lAgyo, eTale kee tenA vartana viSe rAjAne phariyAda karI ane rAjAe tene jAkAre dIdhe. AgalA rAjAe keTalA nyAyaparAyaNa hatA, tenuM A udAharaNa che.] Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ othamALA puSpacUlA thaI benaDI re lAla ! ' patimAM ga vaMkacUla re vivekI ! patripati kiye bhillaDe re lAla! dharma thakI pratikULa re vivekI Adaraje kAMI AkhaDI re lAla ! 4 [ aDate rakhaData cerapallImAM gayA ane tyAMnA bhinna rAjAe anukrame tene palipati banAvyuM. A vaMkacUla ni. thatA, duSTatA, sAhasiktA vagere guNethI yukata hatuM ane dharmathI sadaMtara pratikULa vartana karate hate.] sAta vyasana sarase rame re lAla, na game dharmanI vAta che vivekI ! vATa pADe ne cerI kare re lola, pAMcase teNe saMghAta re vivekI! Adara kAMI AkhaDI re lAla! pa. [ saraseM-atyaMta rasapUrvaka. pAMcase teNe saMghAta re tenI sAthe pAMcaso bIjA core hatA.]. gajapura-pati diye dIkarI re lAla! rAkhavA nagaranuM rAja re vivekI ! siMhaguphA tiNe pAlamAM re lAla! nirabhaya rahe milarAja re vivekI ! Adara kAMI AkhaDI re lAla! 6, [ gajapurane rAjA pitAnA rAjyamAM vAraMvAra paDatI dhAra aTakAvavA mATe tene potAnI putrI paraNAve che ane vaMkacUla Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahAjI H 63 : bhAlakSma tenI sAthe bhega bhAgavatA si'huguTTA nAmaka eka atyaMta sukSita sthAnamAM rahIne cArapallInuM rAjya calAve che. ] susthita sadguguruthI teNe 2 lAla ! pAmyA niyama te cAra re vivekI ! phaLa ajANyu kAga mAMsanuM re lAla ! paTarANI parihAra 2 vivekI ! AdarajyeA kAMI AkhaDI re lAla ! 7. sAta caraNu saryAM vinA 2 lAla ! na dhruvA ripu zira dhAya re vivekI ! anukrame te cAre niyamanAM re DhAla ! pArakhAM lahe bilarAya re, vivekI! AdarajyA kAMi AkhaDI re lAla ! 8. [ eka vAra susthita nAmanA AcAya cArapallImAM AvI caDe che ane cAturmAsa kare che. pachI cAmAsu pUrNa karIne jatI vakhate vaMkacUlane kahe che ke-tu. kaMI paNa niyama grahaNa kara. vaMkacUla te mATe potAnI asamarthatA prakaTa kare che, paNa Akhare AcAryanA upadezathI cAra niyamA grahaNa kare che (1) ajANyAM kuLa-phUla khAvAM nahi. (2) kAgaDAnuM mAMsabhakSaNa karavuM nahi. ( 3 ) rAjarANIne bhAgavavI nahi ane ( 4 ) sAta DagalAM pAchA haTyA vinA zatrunA zira para ghA karavA nahi. A cAre niyamamAM kramazaH tenI parIkSA thai. eka vAra cArI karIne AvatAM badhA cArA sAthe te bhUlA paDyo ane jaMgalamAM Amatema bhaTakavA lAgyA. te vakhate bIjA cArAe sudara Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hamabodha-cathamALA : 64 : 5 jaNAtAM kripAkaphalanuM bhakSaNa karyuM. paNa vaMkacUla tenuM nAma ke tenA guNa-deSa jANatuM na hatuM, eTale teNe tenuM bhakSaNa karyuM nahi, pariNAme badhA core mRtyu pAmyA ane te bacI gaye. eka vAra bimArI AvatAM vaidhe tene kAgaDAnuM mAMsa khAvA kahyuM, paNa teNe kAgaDAnuM mAMsa khAdhuM nahi. te ja rIte eka vAra cerI karavA jatAM rAjarANIe bhegA mATe prArthanA karI paNa tene teNe svIkAra karyo nahi. eka vAra pitAnI patnIne parapuruSa sAthe sUtelI joI tene mAravAne taravAra ugAmI paNa te ja vakhate niyama yAda AvavAthI sAta DagalAM pAcho ho ane tenI taravAra bhIMta sAthe athaDAtAM tenA avAjathI tenI patnI ane tenI sAthe sUtele puruSa jAgI uThyo! paNa te kharekhara puruSa na hatuM, paraMtu tenI sagI bahena ja e pizAka paherIne vAta karatAM tenI sAthe sUI gayelI hatI, ethI patnI ane bahena e baMnene jAna bace. A rIte cAre niyama teNe barAbara pALyA.]. vaMkacUle cAre niyamanA re lola! phala bhegavyA pratyakSa re vivekI ! parabhave sukha pAmiye re lola! AgaLa laheze makSa re vivekI ! Adarabhe kAMI AkhaDI re lAla! 9. kaSTa paDe je sAhasI re lAla ! na lepe nija sIma re vivekI ! Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 65 : kahe mati nekI tehanI re lAla ! jeha pure dhama nIma re vivekI ! lakSya bhakSya AdarajyA kAMi AkhaDI re lAla ! 10. A [vaMkacUlane cAre niyamAnA pratyakSa lAbha thayA eTale A bhavamAM ja lAbha maLye ane parabhave paNa te devalAkamAM utpanna thai ghaNuM sukha pAmyA. have pachI te mekSamAM jaze. pramANe je sAhisaka puruSa game tevAM kaSTa paDavA chatAM peAtAnI maryAdAnuM ullaMghana na karatAM dharmanA niyamA pALe che, tenI nekIne matisAgara vakhANe che. ] (21) tuccha phaLa jemAM khAvAnuM thADuM hoya ane phekI devAnuM vizeSa hAya, tene tuccha phaLa ke tuccha auSadhi (vanaspati) kahevAmAM Ave che. caNIora, pIlu ke khIcu, guMdA, vaDaguMdA, jAMbU, keraDAnAM phUla, araNInAM phUla, kAcI ziMgA, mahuDAM vagere A prakAranI tuccha auSadhi che. tenuM bhakSaNa udaratRpti mATe hetu nathI, paNa bahudhA rasaneMdriyanI mAja mANavA mATe ja hoya che ane tevI mAja mANavI e mumukSune yogya nathI. ( 21 ) calitarasa jene rasa eTale svAda ke pariNAma addalAI jAya tene calitarasa kahe che. kAhI gayelI ane vAsI vastuonA samAveza A prakAramAM thAya che. phATalA, zaTalI, dALa, bhAta, Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmabodha-caMthamALA : 66 : zAka, khIcaDI, zIre, lApasI, bhajIyAM, thepalAM, puDalA, vaDAM, naramapUrI, DhokaLAM vagere eka rAtri vyatIta thayA pachI vAsI gaNAya che. kaI vastu kayAre calitarasa thAya che, te jANavAnI jarUra che. (1) ATaH cALyA vagarane A danyA pachI keTalAka divasa mizra eTale kaMIka sacitta ane kaMIka acitta rahe che. pachI acitta thAya che. daLyA pachI vagara cALela ArTa zrAvaNa-bhAdaravAmAM pAMca divasa, Aso-kArtikamAM cAra divasa, mAgazara-paSamAM traNa divasa, mAha-phAgaNamAM pAMca pahora, caitra-vaizAkhamAM cAra paherA ane jeTha-aSADamAM traNa pora pachI acitta thAya che. ane daLyA pachI tarata ja cAnya hoya te badhI RtumAM te ja divase acitta che ane be ghaDI pachI kAraNa paDaye munirAja paNa vaherI zake che. comAsAnI bAtumAM ATe dararoja be vakhata, tathA ziyALAUnALAmAM eka vakhata cALavo joIe, anyathA jALAM bAjhI jaI abhakSya thAya che. A vAparatAM pahelAM avazya cALA ja joIe. mIThAI uttama prakAre banAvelI hoya te varSAkALamAM utkRSTa 15 divasa, UnALAmAM utkRSTa 20 divasa ane ziyALAmAM utkRSTa 30 divasa sudhI bhakSya che. paraMtu tenI banAvaTa barAbara na thaI hoya ane varNa, gaMdha, rasa, sparza badalAI jAya che te divase paNa abhakSya banI jAya che. dUdhIne hala je divase karyo hoya te divasa mATe ja bhakSya che ane lIle, sUke, badAmane hala vagere ghauMnA loTane be traNa divasa Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aDhAramuM : : 67 : bhakSyAbharyA saDAvIne temAMthI sAva kADhyA pachI banAvela hoya che, tethI abhakSya che. jalebInuM paNa tema ja che. temAM Athe karavAnI je rIte che, te jIvanI utpattine hetu che. mAH dUdhane mATe je divase karyo hoya, te ja divasa bhaya che, rAtrie abhakSya thAya che. je te mAvAne ghImAM taLIne rAkhele hoya te rAtri rahI zake. je mAvAnI mIThAI banAvavI heya, te tene tarata ja upayogamAM laI levuM joIe. anyathA te khAro thaI javAne ke tenA para lIla-puga caDI javAne saMbhava che. dUdhapAka vagereH bAsudI, khIra, zIkhaMDa, dUdhanI malAI vagere bIje divase vAsI thAya che. dahIMnI malAIne kALa dahIM mujaba eTale be divasa che. tyAra pachI te abhakSya gaNAya che. senapraznamAM kahyuM che ke-prabhAte meLaveluM dahIM bheLa pahora pachI ane saMdhyA samaye meLaveluM dahIM bAra pahera pachI abhakSya thAya che. kerI ane rAyaNu AdrA nakSatra besI gayA pachI abhakSya che. sUke me ane bhAjI (tAMdaLaje vagere) phAgaNa suda 15 thI kArataka sudi 15 sudhI abhakSya gaNAya che. ahIM e vAtanuM spaSTIkaraNa karavuM ucita gaNAze ke bhajana karatI vakhate jarUra jeTaluM ja levuM joie ane jarA paNa chAMDavuM joIe nahi, kAraNa ke chAMDelI vastuomAMthI kehavATa thAya che ane temAM asaMkhya cha utpanna thAya che. vaLI svarachatAnA daSTibiMduthI paNa eThuM mUkavAnI Teva jarA paNa IcchavA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamadhacaMthamALA : 68 : * puSpa gya nathI. te sAthe rASTrIya bacAvanI daSTie paNa annane achaDuM karIne pheMkI devuM te khoTuM che. keTalAka manuSya ghaNI vastuo laIne temAMthI badhI geDI geDI cAkhe che ne pachI hAtha dhoIne uDI jAya che. A jItathI TevathI eka jamaNavAramAM eTale eThavADa paDe che ke je seMkaDe mANasane rojanA bhajana mATe pUrate thAya. A badhAM kAraNe thI eThuM na mUkatAM thALI dhaIne pI javAnI Teva uttama che. patarALAM eThavADathI kharaDAI rahe che ane pheMkI detAM ghaNe gaMdavADa thAya che. tenI sarakhAmaNImAM thALI-vATakAne upayoga uttama che. vaLI bhejanamAM keTalIka cIje garamAgarama paNa pIrasAya che, tethI thALI-vATakA nIce na mUkatAM pATalA ke bAjoThI para mUkAya te ISTa che. upasaMhAra khAvA mATe jIvavAnuM nathI, paNa jIvavA mATe khAvAnuM che," e sUtra barAbara lakSamAM rAkhIne, ochAmAM ochI hiMsA thAya tevA padArthothI, saMyama ane tapanI bhAvanApUrvaka, bhajana vyavahAra kara, e mumukSune mATe atyaMta Avazyaka che. "jeNe jIbha chatI, teNe badhuM javuM' e vacanane marma vicArIne bane teTalAM sAdA ane sAtvika bhejanane ja upayoga karo." abhakSyane tyAga karyA vinA viratipathe AgaLa vadhI zakAtuM nathI, mATe sarve abhakSyane tyAga kare. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritra Sii C tapa [6] navA bahAra paDelA granthA AtmakalyANamALA (1) hajAre vAMcake jenI rAha joI rahyA hatA, pU. munivare, sAvIjIo, jenI khUba prazaMsA karI rahyA che te atyaMta bhAvapAdaka prAcIna prArthanA, gujarAtI saMskRta caityavaMdana, stutie, DhAlIyAM, stavane, sajhAye, padanA atyuttama saMgraha jemAM che. kiM. rUA. 4) - (2) dharmabodha graMthamAlAnA zIdhra grAhaka banI jAva, mAtra posTeja sAthe rUA. 12) nI kiMmatamAM jIvananuM ghaDatara karavA mATe judA judA viSayo upara recaka zailImAM lakhAelAM 20 pustako vasAvI lo. (3) paiSadha vidhi (cothI AvRtti ) saMpUrNa sUtro vidhi sAthe, nahi bhaNelAo vAMcatA jAya ane paiSadha karI zake tevI yojanA jemAM karavAmAM AvI che. kiM. 0-12--0. (4) mohanamAlA (cothI AvRtti) prAcIna arvAcIna stavana tathA prArthanA, caityavaMdana, thAya, gahulIe, tapavidhi, stotra, chaMdane saMgraha kiM. rUA. 1. (5) sajajhAyA tathA DhALIAone suMdara saMgraha ki. rUA. rA. chapAtA granthA (1) ka9pasUtrasubAdhikA TIkA (2) zrI bhagavatIsUtranAM pravacana (3) bRhatasaMgrahaNI suvistRta sacitra bhASAMtara ( bIjI AvRtti). chUTaka pustako paNa maLI zakaze. -: grAhako thavAnAM tathA pustaka meLavavAnAM ThekANuM :zA, lAlacaMda naMdalAla sI. zAMtilAla zAhanI kAM, The. rAvapurA, ghIkAMTA-vaDodarA - The. 86, prinsesa sTrITa-muMbaI sarasvatI pustaka bhaMDAra medharAja jaina pustaka bhaMDAra The. ratanapALa, hAthIkhAnA The. gulAlavADI, gADIjInI cAla naM. 1 amadAvAda muMbai in