________________
૨૨૯
૧૧ : સૂયગડાંગ ઃ પહેલા શ્રુતસ્કંધના ૧ થી ૭ અધ્યયનોનું અવલોકન – 11
Bukoba
‘અત્યં માસંતિ ગરિા, સુત્ત યંતિ બદરા નિકળા’ ‘અરિહંતો અર્થને પ્રકાશે છે તો નિપુણ-ગણધરો સૂત્રને રચે છે.’ ‘સપન્નેફ્ વા’, વિામેરૂં વા’ અને ‘ધૂવેક્ વા’ આ ત્રિપદી પરમાત્માએ અર્થરૂપે આપી, તેથી ‘સૂર્ય-સૂત.' અને આ ત્રિપદીને ઝીલી ગણધર ભગવંતોએ સૂત્ર ગૂંથ્યાં - દ્વાદશાંગીની રચના કરી, તેથી ‘ગડ-કૃત.' આ રીતે સૂયગડ-સૂત્રકૃત નામ થયું.
229
‘સૂચનાત્ સૂત્રમ્’
‘જેમાં સૂચન માત્ર કરેલું હોય તે સૂત્ર.'
જેમાં સ્વસમય અને પરસમય એટલે સ્વદર્શન અને પરદર્શન. ટૂંકમાં ષડ્દર્શનની સૂચના કરવામાં આવી છે, તેને પણ સૂચાકૃત=સૂયગડો કહેવાય છે.
નામોના અર્થ ઘણાંને જાણવાની જિજ્ઞાસા હોય છે. ઘણાંને કુતૂહલ પણ હોય છે. તેથી અમને પૂછવામાં આવે કે, અમારા નામનો અર્થ શું થાય ? પણ તમારા નામનો અર્થ અમે કહીને શું કરીએ ? અમારા માટે કહ્યું છે કે, જ્યારે શિષ્યનું નામ પાડવાનું હોય, ત્યારે શિષ્યને જે કક્ષાએ લઈ જવાનો હોય તેવું નામ પાડવું. જેથી શિષ્યને રોજ ખ્યાલ આવે કે મારે આવા બનવાનું છે. મારા ગુરુદેવ મારા માટે આવું ઝંખે છે. પૂજ્યપાદ આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજાએ બનાવેલા “ષોડશક” નામના ગ્રંથમાં નામ સ્થાપના કેવી રીતે કરવી ? કેવું નામ આપવું ? તેની અસરો શિષ્ય ઉપર કેવી રીતે, શું-શું પડે છે ? તેની બહુ લંબાણથી વિગતવાર વાત કરી છે. એટલે નામનું પણ મહત્ત્વ છે.
Jain Education International
આજે તો હાલત બદલાઈ ગઈ છે. પહેલાં તો નામ ઉપરથી જ માણસ કયા પ્રદેશનો અને કઈ જ્ઞાતિનો છે તે ઓળખાતો. જો નામની પાછળ ‘લાલ’ આવે તો અમુક પ્રદેશનો, નામની પાછળ ‘ચંદ્ર' આવે તો અમુક જ્ઞાતિનો - એમ ‘મલ’-‘દાસ’ આવે તો અમુક જાતિનો ઓળખાતો. બ્રાહ્મણનાં નામો બ્રાહ્મણને અનુરૂપ આવે, વૈશ્યનાં નામો વૈશ્યને અનુરૂપ આવે, જૈનનાં નામો જૈનને અનુરૂપ આવે. શુદ્રનાં નામો શુદ્રને અનુરૂપ આવે, એમ નામો પોતાના વર્ણ મુજબ પડતાં. આજે તો જૈનોને પણ વિદેશી નામોની ઘેલછા લાગી છે. તમારાં દીકરા-દીકરીનાં નામો પણ અનાર્ય જેવાં છે. કારણ કે, સંતાનોનાં આત્મવિકાસનો ભાવ જ નથી.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
