________________
In
મશપરિચય
જ્યારે
છત્રપતિ શિવાજી–લેખક અને પ્રકાશકઃ શિવાજીના બાળપણથી તેના અંત સુધીના શ્રી વામન સીતારામ મુકાદમ, ગોધરા. કિંમત એકેએક ભવ્ય અને રોમાંચક પ્રસંગો નજર રૂ. ૫-૮-૦
સમક્ષ તરી આવે છે. સરળ ભાષા, ધીમે પ્રવાહ હિંદમાં જડ ઘાલી બેઠેલી મોગલ સલ્તનતે અને સંવાદપ્રધાનતા કલાકૃતિ તરીકે કદાચ એને
પ્રતિજ્ઞા લીધી પ્રથમ સ્થાન ન જીતી જવા દે તોપણ સર્વભોગ્ય ત્યારે એ સલ્તનતનાં મૂળ ઉખેડી નાંખનાર જીવનચરિત્ર તરીકે એનું સ્થાન અજોડ છે. મહારાષ્ટ્રવીર છત્રપતિ શિવાજીના નામથી હિંદી આ કૃતિમાં કેટલેક સ્થળે આપણે કુસંપનાં જનતા સુપરિચિત છે. હિંદના ઇતિહાસમાં દષ્ટાંત ટાંકવામાં આવ્યાં છે એ કંઈક સુધારે પૃથ્વીરાજ કે પ્રતાપસિંહ પછી શિવાજી જ એક માગી લે છે. પૃથ્વીરાજના પરાજય સાથે ભીમ એ વીર છે કે જેના સ્મરણ સાથે સાચા કે જ્યચંદ્રને લાગતું વળગતું પણ નથી. તે કેવળ હિંદીનું મસ્તક નમી પડે. હિંદના પાછલા શાહબુદિનની દુષ્ટતાને ઢાંકવાને મુસલમાન અંધારયુગનો ઈતિહાસ એ એક જ મણિના ઈતિહાસકારોએ ગોઠવી કાઢેલી અને ચંદ બારેટે પ્રતાપે ઉજળો છે. કચરાતા હિંદુત્વને એણે સ્વીકારી લીધેલી કાલ્પનિક વાર્તા જ છે. મુસલઉગારી લીધું એટલું જ નહિ, હજારો વર્ષ સુધી માનોને હાથે હિંદુઓના આંતરિક ઝગડાનું યુદ્ધનીતિ અને શસ્ત્રોની મર્યાદા સાચવી રાખનાર સંશોધન અંગ્રેજોને હાથે હિંદુમુસ્લીમ ઝઘડાના હિંદી પ્રજાને એણે જ પુનઃ કૌટિલ્યનીતિ- સંશોધન સરીખું છે. પ્રતિ શાહ કુને વિજય મંત્ર શીખવ્યો. માનવ શરીરવિકાસ–લેખકઃ છોટાલાલ
એ વીરનું કોઈ પણ સુવાચ્ય જીવનચરિત્ર બાલકૃષ્ણ પુરાણી. પ્રકાશક-ગુજરાત વ્યાયામ હિંદી પ્રજાને મન આવકાર્ય હોવું ઘટે. એવાં પ્રચારક મંડળ-અમદાવાદ. કિંમત રૂ. ૧-૮-૦ જીવનચરિત્રોના પાનથી જ હિંદની નિર્બળ ને આ ગ્રન્થમાં લેખકે માનવશરીરની ઉત્પત્તિ, ચૂંથાઈ ગયેલી પ્રજાને શુદ્ધ સંસ્કારનું બળ મળશે. એનું સ્વરૂપ અને એને વિકાસ સર્વોચ્ચ
મરાઠી કે અંગ્રેજી ભાષામાં છત્રપતિ ભાષામાં સમજાવવા પ્રયાસ કર્યો છે, અને એ શિવાજીનાં અનેક વિસ્તૃત જીવનચરિત્રો છે. પ્રયાસમાં તે સફળ પણ થયા છે. શરીરનાં પણું ગુજરાતીમાં તે એ વીરના તેજસ્વી આંતર અને બાહ્ય અંગોપાંગ, આહાર, શ્રમ જીવનને પરિચય કરાવતો આ એક જ પ્રખ્ય વગેરેનું સ્વરૂપ સમજાવી તેમણે શારીરિક ખીલછે. તેની શૈલી સરળ ને સુવાય છે; લેખન- વણી સંબંધમાં જરૂરી માર્ગદર્શન કરાવ્યું છે. પદ્ધતિ કેટલેક અંશે એબટના નેપોલિયન-ચરિત્રને ગુજરાતમાં આ વિષયનાં બીજાં પુસ્તક છે મળતી છે.
પણ સાંગોપાંગ-સચિત્ર સ્વરૂપે આ પુસ્તક એક જ બેઠકે વાંચી જવું ગમે એવું આ મોખરાનું સ્થાન સહેજે જીતી જઈ શકે, પ્રત્યે ૭૦૦ પાનાનું સચિત્ર જીવનચરિત્ર ગુજરાતી સર્વસામાન્ય છતાં પ્રશ્નો વગેરેથી તેનું શાળાસાહિત્યને યશ અપાવી શકે એમ છે. તે વાંચતાં પોગી મહત્ત્વ પણ વધારાયું છે. ગુજરાત
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
