________________
અંતિમ દર્શન થયા એ ઘટનાનો ઉલ્લેખ કરી પત્ર સમાપ્ત કરીશ. કારણ કે આપને કદાચ મહાવિદેહમાં પ્રભુની દેશના શ્રવણ કરવાનો સમય થઈ ગયો હશે?
- વિ.સં. ૨૦૬૨નું ચાતુર્માસ આપે ખંભાત કર્યું. આપ ખંભાતથી વાપી થઈ પાછા ફરી રહ્યા હતા. અમે વડોદરામાં હતા. અમને સમાચાર મળ્યા... આપ વડોદરા પધારો છો. અમારી ખુશીનો પાર ન રહ્યો. આપ જાની શેરીમાં ઉતરેલા. અમે સુભાનપુરાથી ખાસ આપના વંદનાર્થે આપની સેવામાં ઉપસ્થિત થયા. એ દિવસે આપને અટ્ટમનો ત્રીજો ઉપવાસ હતો. બપોરે દાદા ભગવાનવાળા કનુભાઈ સાથે આપની બેઠક હતી. આપ અમને આમંત્રણ આપ્યું. અમે આપની સાથે આવ્યા. ભોજનશાળાના બીજા માળે આ બેઠક હતી. હું આપના શિષ્ય સાથે ઉપર પહોંચ્યો. કનુભાઈ ત્યાં આવી ગયેલા, ખુરશી ઉપર બિરાજી ગયેલા. મેં પણ આપનું આસન એમની બાજુની ખુરશી ઉપર ગોઠવી દીધું. - થોડીવારમાં જ આપ પધાર્યા. આપે ખુરશી પરથી આસન લઈને નીચે જમીન પર ગોઠવી દીધું. ત્યારે હું તો સ્તબ્ધ જ બની ગયો. જ્ઞાનના ક્ષેત્રે હિમાલય જેવી ઊંચાઈને ધરાવતા આ મહાપુરુષની આ હદની નમ્રતા ! શું એટલે જ કદાચ તેઓ આટલા ઊંચા ગજાના જ્ઞાની બન્યા હશે?
- અલબત્ત, મારાથી આ દેશ્ય સહન ન થયું. એક ગૃહસ્થની સામે વિશ્વવંદ્યવિભૂતિ નીચે બેસે તે કેમ ચાલે ? મેં આપને સમજાવ્યા. પૂજ્યશ્રી ! આપ તો સાધુ છો, એ સંસારી છે. અને આપ જેવા જ્ઞાનીપુરુષ અહીં એમની થીયરી જાણવા આવ્યા છો... નહિ કે ભણવા... અમે સમજાવીને આપને ખુરશી પર બેસાડ્યા. કનુદાદાનું વક્તવ્ય શરૂ થયું. હજી એકાદ બે મિનિટ પસાર થઈ... ત્યાં તો આપ ખુરશી પરથી સ્મિગની જેમ ઉછળીને ઊભા થઈ ગયો. ફરી પાછું શું થયું ? એ જાણવા અમેય આપની પાછળ ઊભા થઈ ગયા. આપે કહ્યું : મહાબોધિવિજયજી! હું ખુરશી પર નહિ બેસી શકું. આપણે સમજવા આવ્યા છીએ, ત્યારે આપણાથી ખુરશી પર ન બેસાય. જ્ઞાન તો નીચે બેસીને - સામે બેસીને જ લેવાય. શ્રેણિક મહારાજાનું દૃષ્ટાંત યાદ છે ને ! અને અમે આપને સમજાવવા આગળ દલીલ કરીએ એ પહેલા આપ જાતે જ આસન પાથરીને નીચે બેસી ગયા, ખલાસ ! હવે અમારાથી કાંઈ થઈ શકે એમ ન હતું. આપની પાછળ અમેય આસન પાથરી નીચે બેસી ગયા. લગભગ સવા કલાક કનુદાદાનું વક્તવ્ય ચાલ્યું. અમે તો કનુદાદાને સાંભળવાને બદલે આપને જોતા હતા. નાના બાળકની જેમ આપ એમને સાંભળે જ જતા હતા... સાંભળે જ જતા હતા... ન કોઈ આક્યુમેન્ટ - ન એમને ઉતારી પાડવાની ચેષ્ટાખરેખર આપે જ્ઞાનનો સાગર પ્રી જાણ્યો અને પચાવી પણ જાણ્યો. આજેય આ ઘટના સિરિયલની જેમ નજર સમક્ષ આવે છે, અને આપના ચરણોમાં નતમસ્તકે થઈ જવાય છે..
