________________
૧૯૩
સમરાદિત્ય મુનિએ ભગવત પ્રભાસ આચાય સાથે રહેતા ગુરુકુળ વાસમાં કેટલાંય વર્ષોં પસાર કર્યાં. ગુરુ મહારાજે વાચક-ઉપાધ્યાય પદ આપ્યું. કેાઈક સમયે વાચક સમરાદિત્ય શિષ્ય-સમુદાયથી પરિવરેલ વિહાર કરતાં અાધ્યા નગરીએ શક્રાવતાર નામના ચૈત્યમાં પધાર્યાં.
ત્યાં ચારણ મુનિએ અને વિદ્યાધરાએ આવી વંદન કર્યું. સમરાદિત્ય વાચકનું આગમન સાંભળી પ્રસન્નચન્દ્રે રાજા પણ પરિવાર સહિત આવી વંદન કરી પાસે બેઠા. અને નમ્રતાથી પ્રશ્ન કર્યાં કે, “હે ભગવન ! શ્રી ઋષભદેવ ભગવાન પ્રથમ ધર્મચક્રી-તીર્થંકર પહેલાં ધમ હતા કે નહીં?
ભગવતે કહ્યું, 'હું સૌમ્ય ! આ ભરત ક્ષેત્રમાં આ અવસર્પિણીમાં શ્રી ઋષભદેવ ભગવાન પ્રથમ ધર્મચક્રવતી છે, પણ તે પહેલાં ધમ ન હતા તેમ નહિ, પરંતુ જિન-તીથ કરા અનાદિથી થાય છે અને તેમણે પ્રરૂપેલ ધર્મ પણ અનાદિ છે. રાજ્યએ કહ્યું, હે ભગવત! શું આ અવસર્પણી કાલ દરેક સ્થાને હાય!
ભગવંતે કહ્યુ, હું સૌમ્ય ! આ અવસર્પિણી કાલ ફક્ત પાંચ ભરત અને પાંચ ઐરવત ક્ષેત્રમાં જ હોય છે. જ્યારે મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાં નિયમિત એક સરખા અહીંના અવસર્પણીના ચેાથા આરા જેવા કાળ ડ્રાય છે અને તેથી ત્યાં સ`કાલે
૧૩
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
