________________ લાગી. એના માટે પોતે પેઈન્ટીંગ કરીને વેચે તેના પૈસાથી બાળકોનું ભરણપોષણ કરે. જોતજોતામાં એની પાસે 200-300 બાળકો થઈ ગયાં. આ કેવો ગજબ પરોપકાર કહેવાય ! છતાં શાસ્ત્ર કહેશે જો પ્રથમ બે પ્રાર્થના જીવનમાં નથી તો આ નિઃસ્વાર્થ ભાવે થતા પરોપકારને પણ મોક્ષમાર્ગની બહારનો પરોપકાર કહેવાશે. એટલું ધ્યાન જરૂર રાખવું કે આવી પરોપકારી વ્યક્તિને ધર્મ પમાડવો અપેક્ષાએ સહેલો છે. પણ જે પોતાનાં સગાં માટે પણ ઘસાવા તૈયાર નથી તેને ધર્મ પમાડવો અઘરો છે. આર્યદેશની વાતો....પરોપકારની વાતો દક્ષિણ સૌરાષ્ટ્રમાં સોરઠ જિલ્લામાં વંથલી નામે ગામ છે. ઇ.સ. ૧૮૦૦ની આસપાસ ત્યાં એક બ્રાહ્મણ કુટુંબ રહેતું હતું. તેમાં રઘુનાથ નામે એક છોકરો હતો. તેની પત્ની લીલબાઈની વાત છે. રઘુનાથ અને લીલબાઈનો સંબંધ નાનપણથી થઇ ગયેલો. લીલબાઈ આઠેક વર્ષનાં થયાં હશે ત્યારે શીતળાના ભયંકર રોગમાં પટકાયાં. તેમાંથી સાજા તો થયાં પણ બંને આંખો તદ્દન ગુમાવી. રઘુનાથની મા જોવા આવ્યા અને ખેદ કર્યો ત્યારે લીલબાઈની માએ કહ્યું. છોડીના બાપ કહેતા હતા કે હવે આ આંધળીને પરણાવી કોઇના પર ભાર નાખવો નથી. રઘુનાથની માએ કહ્યું, “છોકરીએ આંખો ખોઇ તેથી શું એ તમારા ઘરમાં ભારરૂપ થઈ છે ખરી? પેટનું કયું કાંઈ ભારરૂપ થાય? તો બેન ! મારેય એ પેટની જણી જ છે. એની આંખ જવાની હશે તો ગઈ, પણ છોકરીને પરણાવી દેજો. આ એના બાપનું ઘર છે. વખત જતાં ભાઈઓનું થશે. પણ મારું ઘર તો લીલીનું પોતાનું છે.” આમ કહી છોકરીને માથે હાથ ફેરવતાં કહ્યું : “લીલી, બેટા ! ઓલું ઘર તો તારું પોતાનું છે, હો માડી!” ને આવી ખેંચતાણને અંતે અગિયારેક વર્ષની વયે પ્રાર્થના : 2 89 પડાવ : 10
