Book Title: Papni Saja Bhare Part 09 Author(s): Arunvijaymuni Publisher: Dharmanath Po He Jainnagar Swe Mu Jain Sangh View full book textPage 2
________________ પ્રવચન–મું છઠું પાપસ્થાનક – “ક્રોધ ક્રોધ કષાયને કેવી રીતે જીતીએ ? પરમપૂજ્યપાદ પરમનાથ પરમહંન્ ચરમ તીર્થંકર શ્રમણ ભગવાન મહાવીર સ્વામીના ચરણ કમળમાં સેંકડો નમસ્કાર પૂર્વક. कोहं माणं च मायं च, लोभं च पाववडढणं । वमे चत्तारि दोसे उ, इच्छन्तो हियमप्पणो ॥ પિતાના આત્માના હિતની ઈચ્છા રાખવાવાળા મનુષ્યોએ પાપને વધારનારા ક્રાધ-માન-માયા અને લોભ એ ચારે દોષને ત્યાગ કરે જોઈએ. આત્મ ગુણેને વિકાર-કષાય – અનાદિ-અનંત ચરાચર આ વિશ્વમાં મૂળભૂત દ્રવ્ય બે જ છે. એક જીવ અને બીજે અજીવ. જીવ એક જ્ઞાન-દર્શન વગેરે ગુણવાળે ચેતન દ્રવ્ય છે. જ્યારે અજીવ જ્ઞાન-દર્શન વગેરેથી રહિત વણ-ગંધ રસ–સ્પર્શાત્મક જડ દ્રવ્ય છે. સ્વયં જ્ઞાનવાન આત્માના મુખ્ય આઠ ગુણોમાં ત્રીજો ગુણ છે “અનંત ચારિત્ર” અથવા “યથાખ્યાત સ્વરૂપ” અર્થાત્ યથા=જેવું પિતાનું શુદ્ધ સ્વરૂપ છે,” જે ખ્યાત=“કહેવાયું છે” તેવા શુદ્ધ સ્વરૂપને યથાખ્યાત કહ્યું. તેને જ અનંત ચારિત્ર ગુણ પણ કહે છે. સંસારી અવસ્થામાં અનાદિ રાગ-દ્વેષના કારણે આત્મા મલિન જ છે. જેવી રીતે સેનું પ્રથમ અવસ્થામાં ખાણમાં જ મલિન છે, માટીની સાથે મળેલું છે તેવી રીતે આત્મા પણ નિગોદરૂપી ખાણમાં પ્રાથમિક Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.orgPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 ... 42
