Book Title: Nyayamanjari
Author(s): Jayant Bhatt, Suryanarayan Sharma
Publisher: Chaukhamba Sanskrit Series Office
View full book text
________________
२०८ - न्यायमचर्याम्
अत्रीच्यते सत्यमसिद्धो भवत्वयं कापिलकल्पितो हेतुः प्रकृतितद्विकृति. प्रश्नप्रक्रमणेनापि तदसिद्धमवधारयितुं शक्यत एव, किन्तु हेतुस्वरूपेऽवधारिते तदूषणमभिधानीयमनवधारितस्य दूषयितुमशक्यत्वादिति तत्प्रश्नो नार्थान्त. रगमनम् , प्रश्नोत्तरमेव भाषणः परामर्श निकटतरपरिस्फुरदपसिद्धान्ताभिधाननिबन्धननिग्रहान्तरविषयतां प्रतिपन्न इति हेत्वाभासवर्त्मनिन दूरंगम्यते ।
क चिदपि परनिग्रहस्य हेतौ हृदयपथं प्रथमं किलावतीर्णे। अपरमपि न कारणं विचिन्त्यं किमिव फलं खलु पिष्टपेषणस्य ।। हेवाभासाश्च यथोक्काः ॥ अ. ५ आ. २ सू. २५ हेत्वाभासास्तु पूर्वोक्तलक्षणैरेव लक्षिताः निग्रह थानतां यान्ति,यथोक्ता इत्यतो ऽब्रवीत् ॥ प्रमाणस्य प्रमेयत्वं प्रमेयस्य प्रमाणता। यथा लक्षणभेदेन न तथैतेषु दृश्यते । भेदेनोक्ताः किमर्थं त इति निगदिता पूर्वमेवात्र युक्ति. वादे ह्येते प्रयोज्याः प्रगुणनयविदा तस्वशुद्धिं विधातुम् । एतेषां धर्मकीर्तेरपि च न विमतिनिग्रहस्थानतायामित्थं द्वाविंशतिनों गुरुभिरभिहिता निग्रहस्थानभेदाः ॥
इति (१६) निग्रहस्थानपदार्थ: इत्येवं सूत्रकारोगममनुसरता ऽनुज्झता भाष्यभूमि स्थाने स्थाने परेषां मतमतुलगति तिरवता तार्किकाणाम् । कां चिद्वाक्यार्थचर्चामपि विरचयता ऽनुक्रमेणावतीणीं निर्णीताः स्वे निबन्धे निपुणमिह मया षोडशैते पदार्थाः ।। न्यायोद्गारगभीरनिर्मलगिरा गौरीपतिस्तोषितो वादे येन किरीटिनेव समरे देवः किराताकृतिः । प्राप्तोदारवरस्ततः स जयति ज्ञानामृतप्रार्थना. नाम्ना ऽनेकमहर्षिमस्तकवलत्पादो ऽक्षपादो मुनिः ।। वादेष्वाप्तजयो जयन्त इति यः ख्यातः सतामग्रणीरन्वर्थो नववृत्तिकार इति यं शंसन्ति नान्ना बुधाः । सूनुव्योप्तदिगन्तरस्य यशसा चन्द्रस्य चन्द्रविषा चक्रे चन्द्रकलावचूलचरणध्यायी स धन्यां कृतिम् ।।
नमः शशिकलाकोटिकल्प्यमानाङ्करश्रिये ।
प्रपन्नजनसंकल्पकल्पवृक्षाय शंभवे ।। इति श्रीजयन्तभट्टकृतायां न्यायमञ्जयों द्वादशमाह्निकम् ॥ १२ ॥
समाप्ता चेयं न्यायमञ्जरी ॥

Page Navigation
1 ... 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656