________________
अय धर्म : श्रेयानयमपि च देवो जिनपति व्रतं चैतत् श्रीमानयमपि च य : सर्वफलदः किमन्यैर्वागजालैर्बहुभिरपि संसारजलधौ
नमस्कारात्तत् त किं यदिह शुभरुपं न भवति । અર્થાત્ આ નવકાર કલ્યાણકારી ધર્મ છે, જીનેશ્વર દેવ પણ એ છે, વ્રત પણ એ છે અને જે સર્વ ફળોને આપે છે તે શ્રીમાન પણ એ છે બીજા ઘણાં વાક્ય પ્રયોગથી શું? આ સંસારસમુદ્રમાં એવું શું છે કે જે આ નવકારમંત્રથી શુભરૂપ ન થતું હોય? (આ સંસારમાં શુભરૂપ છે તે બધુ નવકારના પ્રભાવે જ થાય છે)
મહાનિશીથ સૂત્રમાં કહ્યું છે કે નવકારમંત્રનું ભાવથી ચિંતન કર્યું હોય તો ચોર, જંગલી પ્રાણી, સર્પ, પાણી, અગ્નિ, બંધન, રાક્ષસ, સંગ્રામ અને રાજાનો ભય નાશ પામે છે.
બીજા ગ્રંથોમાં લખ્યું છે કે બાળકનો જન્મ થાય ત્યારે નવકાર સંભળાવવો તેથી તે જીવને ભવિષ્યમાં સારા ફળની પ્રાપ્તિ થાય. મરણ સમયે પણ નવકાર સંભળાવવો જે સાંભળવાથી શુદ્ધ અધ્યવસાય તથા સદ્ગતિ મળે. આપત્તિઓમાં નવકાર ગણવાથી આપત્તિઓ નાશ પામે છે ને ઋદ્ધિ - સિદ્ધિના પ્રસંગમાં પણ નવકાર મંત્રનું સ્મરણ કરવું જેથી ઋદ્ધિ સ્થિર રહેવાપૂર્વક વૃદ્ધિ પામે છે.
શાસ્ત્રમાં જણાવ્યું છે કે નવકારનો એક અક્ષર ગણવાથી સાત સાગરોપમનું પાપ બાળે, તેનું એક પદ ગણવાથી પચાસ સાગરોપમનું પાપ ઓછું થાય તેમ જ એક સંપૂર્ણ નવકાર પાંચસો સાગરોપમનું પાપ ખપાવે. જે ભવ્ય જીવ વિધિપૂર્વક શ્રી જીનેશ્વર ભગવંતની પૂજા કરી એક લાખ નવકાર મંત્ર ગણે તો તે શંકારહિત તીર્થકર નામ કર્મ બાંધે જે જીવ આઠ ક્રોડ, આઠ લાખ; આઠ હજાર આઠસો ને આઠ (૮,૦૮,૦૮,૮૦૮) વાર નવકાર મંત્ર ગણે તો તે ત્રીજે ભવે મુક્તિ પામે છે.
મંત્રની ચૂલિકામાં જ શ્રી નવકારમંત્રનું મહાભ્ય બતાવતા કહ્યું. “એસો પંચ નમુક્કરો, સવ્વપાવપ્રાણાસણો મંગલાણં ચ સવ્વર્સિ, પઢમં હવઈ મંગલં” એ પાંચ પરમેષ્ઠિને કરેલો નમસ્કાર સર્વ પાપોનો નાશ કરે છે અને સર્વમંગલોમાં પ્રથમ મંગલ છે.
શ્રી સિદ્ધિસેન દિવાકર સૂરિ નમસ્કાર મહાભ્યના છઠ્ઠા પ્રકાશમાં મંત્રનું મહાભ્ય બતાવવા કહે છેઃ.
આ મંત્રનું ત્રિકાળ ધ્યાન ધરે છે તેને શત્રુ મિત્ર રૂપ થાય છે. વિષ અમૃતમય થાય છે, સર્વ ગ્રહો અનુકુળ થાય છે. બીજાએ પ્રયોગ કરેલા કોઈ મંત્ર તંત્ર યંત્રાદિક પણ તેનો પરાભવ કરી શકતા નથી. તેની પાસે સિંહો શિયાળ જેવા થઈ જાય છે. હસ્તિઓ હરણ જેવા થઈ જાય છે. રાક્ષસો પણ તેની રક્ષા કરે છે, વિપત્તિઓ સંપતિને માટે થાય છે. જેના મનમાં નવકારમંત્રનું સ્મરણ છે તેને જળ, સ્થળ, સ્મશાન, પર્વત, દુર્ગ અને બીજા કઝાકારી સ્થાનોમાં કષ્ટ આવી પડે તો પણ તે ઉત્સવરૂપે જ પરિણામે છે.
વળી વિધિપૂર્વક પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર મહામંત્રનું ધ્યાન કરવાવાળો પુણ્યવાન પુરુષને, તિર્યંચ કે નરકગતિ પ્રાપ્ત થતી જ નથી. ચક્રવર્તી વાસુદેવ, પ્રતિવાસુદેવ, બળદેવ વગેરેના ઐશ્વર્યની સંપદાઓ સુલભ થાય છે.
જ્યોતિષિદેવો, ચમરેન્દ્રદેવો, સૌર્ધમેન્દ્ર દેવો, અહમિદ્ર દેવોની સમૃદ્ધિ પંચપરમેષ્ઠિરૂપ કલ્પવૃક્ષના અંકુરો, પલ્લવો, કળીઓ કે પુષ્પો સમાન છે.
જે નમસ્કારરૂપી મોટા રથ પર આરૂઢ થાય છે તેઓ વિખરહિત મોક્ષસ્થાને પહોંચી ગયા છે, પહોંચી જાય છે અને પહોંચી જવાના છે. જો આ મંત્ર અત્યંત દુર્લભ એવા મોક્ષને આપનારો છે તો પછી બીજા લૌકિક સુખો આપે તેમાં શું આશ્ચર્ય?
[૮૮]
