________________
“નમો તો સવ્વસાહૂણ' આ પદનો રંગ કાળો કલ્પવામાં આવ્યો છે. કાળો રંગ એકાગ્રતા માટે અને નકારાત્મક વિચારોના શોષણ માટે મહત્ત્વનો ચે.
આ દરેક પદનું તેના વર્ણસહિત ધ્યાન ધરવામાં આવે તો લાભ થાય છે. શરીરના પાંચ ચક્રો સાથે મહામંત્રના પાંચ પદોનો સંબંધ
આપણા શરીરમાં આવેલ બોતેર હજાર નાડીમાં ત્રણ મુખ્ય નાડી ઈડા, પીંગળા અને સુષુણ્ણા નાડીની અંદર આવેલી અતિ સૂક્ષ્મ નાડી જેને બ્રહ્મનાડી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે તે બ્રહ્મનાડીની અંદર સાત ચક્રો આવેલા છે. શ્રી નવકાર પાંચ પદોનો આમાંથી સાત ચક્રો સાથે સીધો સંબંધ છે.
નમો અરિહંતાણં પદને આજ્ઞાચક્ર સાથે સંબંધ છે. આ આજ્ઞાચક્ર કપાળમાં ભ્રકુટિની વચ્ચે આવેલું છે. આ ચક્રનું ભેદન થતા સમાધિનો આનંદ અનુભવાય છે. (આને જ્ઞાનકેન્દ્ર કહેવાય છે) | નમો સિદ્ધાણં પદને સહસ્ત્રારચક્ર સાથે સંબંધ છે. જે મસ્તકના સૌથી ઉપરના બ્રહ્મરદનમાં આવેલું છે. આ ચક્રનું ભેદન થતા મુક્તિનું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. (તેને દર્શન કેન્દ્ર કહેવાય છે) | નમો આયરિયાણં પદને વિશુદ્ધિચક્ર સાથે સંબંધ છે જે ગળામાં આવેલું છે. આ ચક્ર સિદ્ધ થતા પરમજ્ઞાનની આરાધના સિદ્ધ થઈ શકે છે. (આ ચારિત્ર કેન્દ્ર છે). | નમો ઉવક્ઝાયાણં પદને અતાહતચક્ર સાથે સંબંધ છે. તે હૃદયમાં આવેલું છે. આ ચક્ર સિદ્ધ થતાં દૂરદર્શન અને દૂરશ્રવણની (અવધિજ્ઞાન) સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે (આ આનંદ કેન્દ્ર છે.)
નમો લોએ સવ્વસાહૂણં આ પદનો મણિપૂર ચક્ર સાથે સંબંધ છે. જે નાભિમાં આવેલું છે. આ ચક્ર સિદ્ધ થતાં પરકાયા પ્રવેશની વિદ્યા સિદ્ધિ થઈ શકે છે. ( આ શક્તિ કેન્દ્ર છે.)
ઉપર જણાવ્યા પ્રમાણે નવકાર મહામંત્રના પાંચ પદોના ઉચ્ચાર કરતા જણાવ્યા પ્રમાણે પાંચ ચક્રોમાં અર્થસહિત ધ્યાન કરવાથી ચૈતન્યકેન્દ્રોનો વિકાસ થતા અદ્ભૂત શક્તિઓ પ્રગટ થાય છે. બીજા શબ્દોમાં કહીએ તો શ્રી નવકારમહામંત્રના શુદ્ધ ઉપયોગપૂર્વકના અને ચિત્તની હાજરી સહિતના સ્મરણ સાથે જ્યારે ઉપર જણાવેલ ચક્રોમાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવે ત્યારે તે તે ચક્રોને અનુરૂપ કેન્દ્રોમાં અદ્દભૂત શક્તિનો સંચાર થાય છે. ને દિવ્ય અનુભૂતિઓનો આસ્વાદ માણવા મળે છે. અને સાથે ચિત્તશુદ્ધિ પણ થતી જાય છે. આ ચક્રોના ધ્યાન કરવાથી વિશેષ પ્રકારની સિદ્ધિઓ પણ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. - વર્તમાનમાં એવા સાધકો છે કે જેમને ઉપર ઉક્ત સાધના કરેલી છે. જેટલી એકાગ્રતા વધુ તેટલો પ્રગાઢ અનુભવ થાય છે. આમ, આ પ્રકારની આરાધનાથી માનવી ઈચ્છિત ફળ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. એ કોઈ ચમત્કારિક વાત નથી. વિજ્ઞાન પણ કહે છે કે આપણા મગજની અંદર જે કોષો છે તેના બહુ ઓછા ભાગનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. બાકીના કોષોને કાર્યરત કરીએ તો ઘણું પ્રાપ્ત કરી શકાય. આ જ વાત અહીં (ચક્રોના માધ્યમથી) સમજાવી છે. શબ્દોની સંકલના આ સુષુપ્ત કોષોને જાગૃત કરી સિદ્ધિ અપાવે છે. મહામંત્રના ધ્યાનથી પ્રાપ્ત થતી ભયમુક્તિઃ
મહામંત્રનું ધ્યાન ધરનાર બહારના બનાવોથી ચલિત ન થવાની શક્તિ પ્રાપ્ત કરે છે. તેથી બહારના બનાવો તેનામાં સંક્લેશ ઊભા કરી શકતા નથી. પોતે તદ્દન નિલેપ અને શાંત રહી શકે છે. ધ્યાન ધરનાર બનાવોને રોકી નથી શકતો પણ બનાવોથી ઉત્પન્ન થનાર સંવેદનાઓને, ધ્યાનના પ્રતાપે રોકી શકે છે. બનાવોની સાથે ધ્યાનસાધકોની
[૧૦૨]
