Kshirarnava

Author(s): Prabhashankar Oghadbhai Sompura
Publisher: Balwantrai Sompura

Page 388

क्षीरार्णव भ. - १२० क्रमांक अ-२१ आयुध और बाहनवाले इंद्रादि स्वरूपों चतुर्मुख जिन भवनमें उत्सबमें हो इस तरह नृत्य करते और ताल देते गण सेवकोंके फिरते स्वरूपों करना | देवाङ्गनाओंके स्वरूप में कोई नीचे बाण मारते हाथवाली - कोई नृत्यमानादि हाथ मामादियुक्त करना । विशेषकर देवाङ्गनाओं नीची दृष्टिवाली कोई समान पद तलवाली कोई बाचे उठाए हुए पदतलबाली ऐसी देवाङ्गनाके स्वरूपों करना । देवोंकी मूर्तियों कोई (चार) छः या आठ हाथवाली मान सूत्र प्रमाणके साथ - सप्रमाण करना । ८२-८३-८४-८५-८६.
तालमानाः समाख्याता नृत्यंति षोडशां कलाः ।
पहस्ताश्च (सहिता) अग्निगणा ते चाप सव्यताघृतम् ॥८७॥ वामहस्तं कर्ण दक्षयान पद तलम् । दक्षपादोत्वलं कृत्वा द्विधा वामांगसंयुतम् ॥ ८८|| अधोकरश्च वामालिन्यो यमो दक्षिणनिरीक्ष्यते । नैरुत्ये क्षेत्रपालच यक्षगण स्ततोपरं ॥८९॥ अधो हेतु तेजां ते (१) उत्तानं नृत्यकारक 1
परावृत्य च वरुणं शिरं दक्षकरो भवेत् ॥ ९०॥ अधो दृष्टि प्रयत्नेन हृदये वामहस्तकम् ।
સાળે કળાથી ખિલેલા તાલમાનથી નૃત્ય કરતી દેવાંગનાનાં સ્વપ્ન કરવાં. છ ભૂજાવાળા અગ્નિ ગણુ સવ્યાપસવ્ય ગોળ અંગ મરોડવાળાં રૂપે કરવાં. દેવાંગનાઓમાં ડાબે હાથ કણને સ્પર્શી કરત! જમણા હાથ પગ ( પકડતા ) કરવા. કેટલીક દેવાંગનાના જમણા પગ કમળની જેવા બીજી વીધિથી ડાખા અંગ દેખાડતી એવી દેવાંગના કરવી. જેનેા હાથ નીચે ડાબી તરફ ઢળતા નૃત્ય કરતા કરવા. દક્ષિણ દિશામાં યમ=ધરાજ નિરીક્ષણ કરતા કરવા. નૈઋત્ય કોણમાં ક્ષેત્રપાળ (ભૈરવ નીતિ) ના સ્વરૂપે કરવાં. યક્ષ અને ગણુાનાં રૂપો પણ કરવાં .................................श्रेष्ठ (अथी ) सेवी " उत्तान " हेवांगना नृत्य डरती ४२वी. पश्चिम દિશામાં વરૂણ દેવનું સ્વરૂપ કરવું. દેવાંગનાઓના કેટલીકના જમણા હાથ મસ્તકપર કરયે!. નીચે દૃષ્ટિ રાખેલી અને ડાબે હાથ છાતીએ રાખીને નૃત્ય रती ४२वी. ८७-८८-८८-८०.
सोलह कलाओंसे विकसे हुए तालमानसे नृत्य करती देवांगनाके स्वरूप करना । छः भूजावाले अमिगण सव्यापसव्य गोल अंग मरोड़दार रूपों करना । ओ बायां हाथ कर्णको स्पर्श करता, दाहिना हाथ (पाँचको पकडता )