________________
કલ્યાણઃ એકબર, ૧૯૬૦ : ૫૯૩
આ રીતે સમગ્ર દ્રષ્ટિયે જોતાં જેનસમા- કેઈપણ ધાર્મિક મિલકત કે ધર્મસ્થાનોને જના સંખ્યાબંધ ધર્મસ્થાની સ્વતંત્રતા આ સ્વતંત્ર વહિવટ કરવાને જેને કે હિંદુઓ યોગ્ય ખરડાથી અનેક રીતે રૂંધાઈ જવાની છે. કેઈપણુ જ નથી રહેલ, માટે સરકારને હસ્તક્ષેપ કરવાની ધર્મશીલ શું પણ ગૌરવપ્રિય વ્યક્તિ તેની ગમે આવશ્યક્તા લાગી છે. આથી કેવલ હિંદુ તથા : તેટલી ધાર્મિક ભાવના કે સેવાવૃત્તિ હશે તે ચે જેનેના ધાર્મિક સ્થાને માટે આ ખરડો તૈયાર ટ્રસ્ટી થવાનું પસંદ નહિ કરે, તે પરિસ્થિતિ કરે છે. ભારતમાં વસતા કરે: મુસ્લીમે, આ ખરડો પસાર થતાં નિમશે, એ નિઃશંક લાખો પારસી તથા શીખેને આ ખરડો રૂ. છે. એક તે આજ કાલ કરે છે. લેકેની તે જ નથી, તેમજ ભારતમાં ગણાતા ને આર્થિક પરિસ્થિતિ ઘસાતી જતી છે, તેવા કાલ- અબજો રૂા જેના સંરક્ષણ માટે ભારત સરકાર, માં માંડ-માંડ પિતાના વ્યાપાર-વ્યવસામાંથી પ્રજાના કરવેરામાંથી ખર્ચા રહેલ છે તે જન્મ નિવૃત્તિ મેળવીને ધાર્મિક ભાવનાથી કે ફરજ તથા કાશ્મીરને પણ આ ખરડો સ્પર્શતે નથી સમજીને ધાર્મિકમિલકત તથા ધર્મસ્થાનેને જે આ કે ભેદભાવ? ભારત સરકાર જે નિષ્પક્ષ લેકે વહિવટ કરી રહ્યા છે, તે લેકે પણ ખર. તથા નિભ રીતે રાજ્ય કરવા ઈચ્છતી હોય તે ડામાં સૂચિત કરેલી કલમે પ્રમાણે આ બધી તેને દરેક મુસદ્દો, તેને દરેક ખરડે કે દરેક કટાકૂટમાં પડવા રાજી કઈ રીતે થાય ? આજે કાયદે ભારતીય પ્રજાજન તરીકે દરેક ભારતીય પિતાને ઘર-સંસાર આબરૂ પૂર્વક મહામુકે- નાગરીકને સ્પર્શતે હવે જોઈએ તેમાં ભેદલીયે લેકે ચલાવતા હોય ત્યાં વાતે વાતે આજ- ભાવ કઈ રીતે ચલાવી લેવાય નહિ! હિંદુ કે ના સરકારી તંત્રની તુમારશાહીના જમાનામાં મુસ્લીમ, પારસી કે શીખના ભેદભાવ કમીશ્નરની પાસે દેડી જવાનું એને માટે કઈ રાખનારી વર્તમાન સરકાર સંપ્રદાયવાદ કે રીતે શક્ય બને ? મિલક્ત સમાજની, ધમ- કોમવાદને વિરોધ કઈ રીતે કરી શકે ? સ્થાના સમાજનાં અને તેને વહિવટ કેમ કરવે? જે ધમનો જે ઉદ્દેશ હોય તે દ્રસ્ટને જે ઉદેશ કયાં કરવું? કયારે કેટલું કરો ? મિલકતની હોય તેને વફાદાર રહીને ટ્રસ્ટી તેને વહિવટ ફેરબદલી કેમ કરવી ? ખર્ચ કેમ કરી ? પ્રમાણિકપણે કેમ કરે? આજ વસ્તુ ભારત કયારે કરવી ? કયારે ના કરવી? ટ્રસ્ટી કોને સરકાર કે કેઈપણ પ્રાંતીય સરકારને તપાસવાની નીમ ? આ બધી બાબતોમાં ટ્રસ્ટીને કમી રહે છે, આ ઉદ્દેશને અનુરૂપ જે કાંઈ કાયદે કે નરની સુચના મુજબ કરવાનું રહે છે. આ બધી કલમે રજૂ થાય ને નકકી થાય ત્યાં સુધી હકીકતે વિચારતાં આ ખરડે ધામિક ટ્રસ્ટે સરકાર વ્યાજબી રીતે વર્તે છે, એમ કેમ કહી પર સર્વ સત્તાધીશ તરીકે કમીશ્નરને નિયુકત શકાય? તે સરકાર કે ધારાસભ્યોએ પસાર કરે કરવાને માટે જ જાણે તૈયાર કરાયેલ હોય તેમ આ ઉદ્દેશ મુજબને ખેંરડે ન્યાયી છે તેમ કેમ લાગે છે.
કહી શકાય. બાકી અત્યારે જે ખરડે પ્રવર
સમિતિને સેંપાયે છે. તે ખરડે કેઈપણ રીતે ખરડામાં ભેદભાવ બીને કેમવાદી
પસાર ન જ થવું જોઈએ, જે તે ખરડે સરકાર કેમ રાખે છે ?
પસાર થશે તે ભારતમાં વસતી કેડની એટલે આ ખરડાની કલમે જોતાં ભારત સંખ્યામાં રહેલી હિંદુ પ્રજાને તથા જૈન સમાજ સરકારને એમ લાગ્યું છે કે, “હિંદુઓ તથા જેવી શાંત, વ્યાપારી તથા દરેક રીતે સર્વને સહકાર જેનામાં જ પોતાની ધામિક મિલ્કતની વ્યવ આપનાર ધર્મ પ્રેમી પ્રજાને ભારે અન્યાય સ્થા કરવાની લાયકાત જાણે રહી નથી, અને થઈ જશે, ને તેના ધાર્મિક સ્વાતંત્ર્યને તેમ
