________________
પ્રદેશીપ્રતિમાધ યાને આત્મસિદ્ધિ ]
૨૩
તે જ રીતે તારા પિતા તારા પ્રત્યે ઘણા પ્રેમવાળા હાવા છતાં કર્મરાજાના ગુનેગાર બનીને જીવનભર નરકની યાતના ભાગવતા હોય અને તે કારણે મનુષ્યલોકમાં આવીને તને કઈ કહી શકે નહિ, તેા શું એમ માની શકાય ખરું' કે નરક જેવી કેાઈ વસ્તુ જ નથી ?
શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે ‘ નરકમાં ઉત્પન્ન થનાર આત્માઆ ઠંડી, ગરમી, ભૂખ, તરશ, રાગી શરીર, પરતંત્રતા વૃદ્ધાવસ્થા, દાહ, ભય અને શોક એમ દસ પ્રકારની વેદના ભોગવે છે. આવી વેદના ભોગવતો તારા પિતા આ મનુષ્યલેાકમાં આવીને કહી ન શકે માટે નરક નથી, એમ માનવું એ અનુચિત અને અયોગ્ય છે.
પંચેન્દ્રિય જીવેાના વધ કરવાથી, માંસનું ભક્ષણ કરવાથી, વ્યભિચાર વગેરે પૂરાં કામેા કરવાથી, તેમજ મહા આરંભ અને મહા પરિગ્રહમાં આસક્ત થવાથી પ્રાણીએ નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને ઉપર જણાવી તેવી અકથ્ય વેદનાએ અનુભવે છે. આ કારણથી જ બુદ્ધિમાન પુરુષાએ નિર્ણય કર્યો છે કે ‘દુઃä પાપાત્ પુરૂં ધર્માંતદુ:ખ પાપવડે થાય છે અને સુખ ધર્મ વડે-પુણ્ય વડે થાય છે.’ આ રીતે પાપ અને પુણ્ય સિદ્ધ હાવાથી તેને કરનારા તથા તેનાં ફળ ભોગવનારા અને તેમાંથી છૂટનાર આત્મા પણ સિદ્ધ જ છે.
હે રાજન ! અરણીનાં લાકડામાં અગ્નિ હાય છે, એ વાત જગપ્રસિદ્ધ છે, પરંતુ તે કયાં રહેલો છે ? તે જોવા માટે એ લાકડાના નાના નાના ટુકડા કરવામાં આવે અને