________________
ત્રણ સાધને યાને રત્નત્રયી ]
- ૫૧
છે, કારણ કે તેમાં સમાન સમયે પ્રવેશેલા આત્માઓના ઉત્તરોત્તર અધ્યવસાયમાં નિવૃત્તિ યાને ફેરફારી નથી હોતી, સમાનતા હોય છે.
સમાનતા અધ્યવસાન સમયે બસ
મિથ્યાત્વમાં રાચી રહેલે આત્મા આ રીતે ત્રણ કરણના ગે સમ્યગદર્શનવાળો એટલે સમ્યગ્દષ્ટિ બને છે અને આધ્યાત્મિક વિકાસની અભિમુખ થાય છે.
અહીં એટલી સ્પષ્ટતા કરવી જરૂરી છે કે જે આત્માઓ યથાપ્રવૃત્તિકરણ કરીને રાગદ્વેષની નિબિડગ્રંથિની સમીપે આવે છે, પણ તેને કેઈ કાળે છેદ કરવા સમર્થ થતા નથી, તેઓનું ભવભ્રમણ અનંતકાળ સુધી ચાલુ જ રહે છે અને તેથી તેઓને અભવ્ય કહેવામાં આવે છે, જ્યારે સમ્યગ્દર્શન કે સમ્યકત્વ પામવાની શક્તિવાળા આત્માના ભવભ્રમણને વધારેમાં વધારે અર્ધ પૂગલપરાવર્તન (કાળનું એક મોટું પ્રમાણ) જેટલા કાળમાં અવશ્ય અંત આવે છે, એટલે તેમને ભવ્ય કહેવામાં આવે છે.
સમ્યગદર્શન કેને કહેવાય?” એના ઉત્તરમાં વાચકશેખર શ્રી ઉમાસ્વાતિ મહારાજે તત્વાર્થાધિગમસૂત્રમાં કહ્યું છે કે “તરવાઈશ્રદ્ધા સચવનમ–તત્વની યથાર્થ શ્રદ્ધા તે જ સમ્યગદર્શન.” આને સ્પષ્ટ અર્થ એ છે કે જિનેશ્વર ભગવંતોએ તનું જ સ્વરૂપ બતાવ્યું છે, તેવાજ સ્વરૂપે તેની શ્રદ્ધા થાય, હાર્દિક પ્રતીતિ થાય ત્યારે સમ્યગુ દર્શન કે સમ્યકત્વની પ્રાપ્તિ થઈ કહેવાય. આ તત્ત્વશ્રદ્ધાનું