________________
૨૪
મિ નિર્વાણ ભગ ૭.
પૂજ્ય શ્રી લજ્જાના માર્યા નથી બોલતા કે બીજું કાંઈ કારણ છે ? તત્ત્વવિચારણા નથી કરતા, એ આપણે માટે બહુ શરમભર્યું છે. એમ લાગે છે, માટે નથી બોલતાકે નહિ બોલવામાં બીજો કોઈ આશય છે?
સભા : વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવીએ એટલું.
પૂજ્યશ્રી : વ્યાખ્યાન પણ દત્તચિત્તે સાંભળો છો ? વ્યાખ્યાન સાંભળતી વેળાએ પણ ચિત્તના વલોપાતને દૂર કરો છો ? ઘડીયાળ તરફ નજર કેટલીવાર જાય છે ? સુખી માણસોને પણ પેઢી કેટલીવાર યાદ આવે છે ? વ્યાખ્યાનમાં જે સંભળાવાય, તેનો વિચાર કરવો અને શક્યનો અમલ કરવો, એવી ભાવના કેટલાની ? વ્યાખ્યાન પણ જો યથાવિધિ નિયમિત સાંભળવાનો પ્રયત્ન થાય, તોય જીવનમાં ઘણો ફેર પડી જાય. વ્યાખ્યાન જેવી રીતે, સાંભળવું જોઈએ, તેવી રીતે સાંભળવાનો પ્રયાસ થાય, તો સેંકડો વ્યાખ્યાનો સાંભળવાનો દાવો કરનારા પણ કેટલાકો દયાપાત્ર જીવન જીવનારા જોવાય છે, એ બને ખરૂં ? ખરેખર, તત્ત્વવિચારણા તરફના દુર્લક્ષ્ય અનેક અનિષ્ટોને ઉત્પન્ન કરી દીધાં છે. એના જ યોગે, વારંવાર કહેવાએલી, સમજાવાએલી અને ચર્ચાએલી એવી પણ વાતો માટે, જ્યારે ને ત્યારે વિકલ્પો ઉઠે છે, અને પ્રસ્તો પૂછવામાં આવે છે.
સભા : આત્માના હિતની જેટલી જોઈએ તેટલી અમારામાં દરકાર નથી એથી જ આમ બને છે.
પૂજ્ય શ્રી : આટલું પણ તમને લાગે છે, એ આનંદનો જ વિષય છે. તમે વારંવાર પૂછો એનો ટાળો નથી, પણ તમારામાં જરૂરી દરકાર પ્રગટે એ હેતુથી જ આ કહેવાય છે. સુખી થવું હોય, તો આત્માના હિત તરફની બેદરકારી ટાળ્યા વિના ચાલે તેમ નથી, એ ચોક્કસ વાત છે.
