________________
૧૦૮
*6 000 03P? ?
એ વખતે ત્રાડ મારીને શ્રીલક્ષ્મણજી અંકુશને કહે છે કે, ‘થોભ, જરા થોભ ! એટલું બોલતાં બોલતાં તો શ્રીલક્ષ્મણજીએ ચક્રને હાથમાં લઈને ભમાવવા માંડયું. ક્રોધે ભરાયેલા શ્રીલક્ષ્મણજીના હાથમાં ભમતું ચક્ર જાણે ખૂદ સૂર્ય જ ભમી રહ્યો હોય એવું લાગતું હતું. આકાશમાં સારી રીતે ભમાવીને લક્ષ્મણજીએ અસ્ખલિત વેગવાળા તે ચક્રને અંકુશ ઉપર છોડયું. એ ચક્રને પોતા ઉપર આવતું રોકવાને માટે અંકુશે તેને અનેક પ્રકારના અસ્ત્રોથી તાડન કર્યું અને લવણે પણ પોતાનું સઘળું જ સામર્થ્ય અજ્માવી દીધું. પરંતુ તેમાં તેઓને સફ્ળતા મળી નહિ. તેઓ કોઈપણ રીતે ચક્રની વેગમય ગતિને રોકી શક્યા નહિ.
આમ છતાં બન્યું એવું કે ચક્ર વેગબંધ આવ્યું તો ખરૂં, પણ તે ચક્રે અંકુશને કે લવણને કશી જ હાનિ કરી નહિ. એ ચક્ર અંકુશને પ્રદક્ષિણા દઈને, પક્ષી જેમ પોતાના માળામાં પાછું ફરે તેમ, તે ચક્ર શ્રીલક્ષ્મણજીના હાથમાં પાછું ફર્યું. તોય શ્રી લક્ષ્મણજીએ એ ચક્રને બીજીવાર મૂક્યું અને બીજીવાર પણ, ભાગેલો હાથી જેમ ગજશાળામાં પાછો ફરે તેમ, તે ચક્ર શ્રી લક્ષ્મણજીના હાથમાં પાછું ફર્યું.
શ્રી રામ-લક્ષ્મણને શંકા
આ રીતે ચક્ર પણ દુશ્મનનો નાશ સાધવામાં જ્યારે નિષ્ફળ જ નિવડયું, ત્યારે શ્રીરામચંદ્રજી અને શ્રીલક્ષ્મણજીના ખેદનો તો પાર જ રહ્યો નહિ. ખેદ પામેલા તે બન્ને એવો જવિચાર કરવા લાગ્યા કે
‘‘વિ સિરીશા‚àતૌ, ન ત્વાવામિહ ભારતે ? ।’’
“શું આ ભરતક્ષેત્રમાં આ બન્ને જ બળદેવ અને વાસુદેવ હશે ? શું અમો બન્ને બળદેવ અને વાસુદેવ નહિ હોઈએ ?"
સભા : આટલી હદ સુધી શંકા ?
પૂજ્યશ્રી : થાય જ ને ? કોઈ ઉપાયે બન્ને જ્ગમાંથી એકે ય જીતાય નહિ અને છેલ્લે છેલ્લે ચક્ર જેવું અમોઘ અસ્ત્ર પણ પ્રદક્ષિણા