________________
કનકપ્રભ નામના એક વિદ્યાધરોના રાજાને જોયો. તે કનકપ્રભ રાજા શ્રી સમેતશિખરજી તીર્થની યાત્રાએ જઈ રહ્યો હતો. ઇન્દ્રના જેવી પરમઋદ્ધિવાળા કનકપ્રભ રાજાને જોતા, વિવિધ પરીષહોને સહવાપૂર્વક ઉત્કૃષ્ટ તપને આચરી રહેલા પ્રભાસમુનિએ એવું નિયાણું કર્યું કે, ‘આ તપના પ્રભાવથી હું આ વિદ્યાધર નરેશ કનકપ્રભના જેવી ઋદ્ધિવાળો થાઉં !’
દુન્યવી સુખની સામગ્રી આંખે ચઢે અને આત્મા સાવધ ન હોય તો આમ પણ બની જાય. સામાન્ય પણ નિમિત્તો કેટલીકવાર આત્માને ઉપયોગ શૂન્ય બનાવીને એકદમ પટકી નાંખે છે. ચૌદપૂર્વી આત્માઓ પણ નિગોદમાં ગયા, તે શાથી ? ભૂલ્યા માટે ને ? જો ચૌદપૂર્વી જેવાને પણ ભૂલવાનો અને પડવાનો સંભવ, તો આપણે માટે ? આપણે તો વધારે કાળજી રાખવાની હોય.
નિયાણું, એ ઘણી જભયંકર વસ્તુ છે. તપ-સંયમને વેચી પરિણામે દુર્ગતિગામી બનવાનો એ ધંધો છે. ધર્મ આચરતાં પહેલાં પણ સંસારસુખનો હેતુ નહિ રાખવો જોઈએ અને ધર્મના ફળરૂપે પણ સંસારસુખની કામના નહિ કરવી જોઈએ. નિયાણું કરનારને તપ આદિના યોગે ઇચ્છિતની પ્રાપ્તિ તો થઈ જાય, પણ તે પછી એવા આત્માઓ પ્રાયઃ દુર્ગતિગામી જબને છે.
સભા : શ્રીમતી સીતાજીના જીવે નિયાણું કર્યું હતું ને ?
પૂજ્યશ્રી : સંયમના ફળરૂપે હું શંભુરાજાના વધનું કારણ બનું, એવું શ્રીમતી સીતાજીના જીવનું નિયાણું હતું ?
સભા : ના જી.
પૂજ્યશ્રી : અનંત ઉપકારીઓના શાસનમાં ધર્મ સંસારસુખના હેતુથી આચરવાનો જેમ વિષેધ છે, તેમ ધર્મના ફળરૂપે સંસારસુખની કામના કરવાનો પણ નિષેધ છે. મુગ્ધાત્માઓ, કે જેઓ આ વસ્તુને સમજતા નથી. તેઓને માર્ગે
મુનિને વેગવતનું કલંકન...૯.
૨૧૫