________________
૧૧૬
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વાને ટુંકસાર.
રૂચી થાય આરંભ પરિગ્રહીને શુરૂ કરી માને, સ્વમતિ કલ્પીત ધર્મને માને એટલું જ નહીં પણ તત્વાર્થે જિનેાક્ત માર્ગ ઉપર દ્વેષ ધરે એવી વિપરીત શ્રદ્ધા તે મિથ્યાત્વ માહની. એ રીતે ત્રણ પ્રકારે દર્શન માહની કર્મ છે. હવે ચારિત્ર મેાહનીના ૨૫ પ્રકાર કહે છે.
૨ ચારિત્ર માહની કર્મ=સાળ કષાયને નવના કષાય એ રીતે પચીશ પ્રકાર છે.
૧ કષાય કૃષ=સંસાર ને આય લાભ સંસારના જેના ઉદયથી લાભ થાય તેનું નામ કષાય છે તે ક્રોધ, માન, માયાને લેાભ તે પ્રત્યેક ચાર ચાર પ્રકારના છે.
૧ અનંતાનુ ખંધી કષાય ચાર=અનંત સ ંસાર તેના અનુબંધી એટલે વૃદ્ધિ કરનારા કષાય તે અનંતાનુ બંધી ક્યાય. કદાગ્રહ યુક્તિએ બુદ્ધિ શુન્ય પણે એકાંત વાદીની કાઈ પણ ઉપાયે રૂચી ટળે નહીં, જિનમત ઉપર અરૂચી રૂપ દ્વેશ હેાય તે જાવ જીવ સુધી રહે એવા દુસાધ્યું, સમકીતના પ્રાયે ઘાત કરે, નરક પ્રાયેાગ્ય કર્મ બંધાય તે અનંતાનુ મંધી ચાર ત્થા દર્શન માહની ત્રણ મળી સાત પ્રકૃતિ કાઇ ઠેકાણે દન માનીમાં ગણી છે. કમ ખપાવતી વખતે પ્રથમ એ સાત પ્રકૃતિ ખપે છે ત્યારે સમકીત પામે છે. બાકીની પ્રકૃતિ (ર૧) ચારિત્ર માહનીમાં ગણી છે. ૨ અપ્રત્યાખાની કષાય ચાર=અપચ્ચખાણી ફસાય