________________
૧૭૬
શ્રી જૈન ધર્મના તત્વોને ટુંકસાર.
બંધાય તે વખતે તેને દળ ભાગ વિશેષ હોય ને નિરંતર બંધાતાં નામ કર્મ તથા ગાત્ર કર્મની સ્થિતિ (૨૦ કડા કેડી સાગરોપમ) ની હવાથી આયુષ્ય કર્મ કરતાં તેનાં દળ વિશેષાધિક હોય ને નામ ગોત્ર બંનેનાં રારખાં હોય.
- જ્ઞાનાવરણી, દર્શનાવરણ તથા અંતરાય કર્મ એ ત્રણની સ્થિતિ ત્રીશ કોડા કડી સાગરોપમની છે તેથી નામ તથા ગેત્ર કર્મ કરતાં પણ તેનાં દળિયાં વિશેષ હોય અને ત્રણેનાં મહિમાંહે સરખાં હોય.
મેહની કર્મ ભાગ તે ત્રણ કરતાં પણ અધિક હોય કેમકે દર્શન મેહનીની સ્થિતિ (૭૦ કોડા કેડી સાગરોપમ) ને ચારિત્ર મેહનીની ( ૪૦ કડા કેડી સાગરોપમ) છે તેની સ્થિતિ વિશેષ દળ ભાગ વિશેષ હોય. | વેદની કર્મને દળ ભાગ સર્વથી અધિક હોય છે કે મેહની કરતાં વેદની કર્મની સ્થિતિ (૩૦ કડી કેડી સાગરોપમ ઓછી છે તે પણ મેહનીનાં દળ ઉત્કૃષ્ટ રસે છે અને વેદનીનાં દળને રસ અઘાતી છે તેથી મંદ રસ છે તેથી જેમ ઘેંશ રાબ દી પીએ તે જ પેટ ભરાયને શીખંડ, ખાંડ, ઘી વગેરે થોડું ખવાય તે પણ સુધા મટે તેમજ પથરનું સ્થળ દળ મેટો કડક વાગે તોજ જીવ જાય અને વિષે થોડું હોય તે પણ મરણ નીપજે તેની પેઠે મોહની કર્મના તિવ્ર રસ દળ છે તે છેડા હોય તે પણ