________________
તત્વાર્થ
૨૧૩
નામ કર્મ બાંધ્યું. એવી રીતે સંસારીકપણુમાં છતાં અનંતા જીવ સંસારને પાર પામ્યા તથા પાર પામવા સન્મુખ થયા. સંસારનો ત્યાગ કર્યા પછી સંયતપણને વર્તતા છે તે સંસારને પાર પામેલા અનંતા છે આનું કારણ શું? માત્ર જ્ઞાન. અજ્ઞાનરૂપ મારાપણાની બાહયવૃત્તિને વિલય થયે એટલે સંસાર ભાર ટળે એટલે નિજસ્વભાવની પ્રાપ્તી થાય છે આ ઉપરથી સિદ્ધ થાય છે કે સંસાર વૃદ્ધિનું કારણ અજ્ઞાન છે અને તે અજ્ઞાનં જીવ ઈદ્રિયજનિત મન વચન ને કાયાના યેગથી મહાદિકષાયે પરવશ થાય છે; કષાય અવિરતિનું કારણ છે તેથી અવિરતપણે ભક્ષાભક્ષ રૂપ કુપચ્ય કરે છે તેથી સંસાર વૃદ્ધિ થાય છે માટે સંસારનું કારણ અજ્ઞાન છે તે અજ્ઞાનતાની અનંત કાળની ભુલ સુધારવી તે અનંત વિર્યવાન આત્માને સેહેલ છે પણ જેમ વિષય વાસિત પુરૂષને સ્ત્રી આદી એગ્ય સામગ્રી મળતાં આત્માના તમામ પ્રદેશ વિષય વિર્યોદય દીપે છે તેવા પ્રકારના ઉત્કૃષ્ટ પ્રીતિ ભાવે આત્માના તમામ પ્રદેશ વિરતી ભાવમાં વરતી મન વચનને કાયાના યુગની આત્મા તરફ દ્રષ્ટી ફેરવે એટલે અંતરગ શુભ વૃત્તિ કરે તે આ જન્મ મરણની જાળમાંથી જીવ છુટવા પામે, ને જ્ઞાનાદિકનીજ સ્વરૂપની પ્રાપ્તી થાય. માટે જ્ઞાન તેજ એક પ્રધાન્ય છે તે વગરની તમામ કિયા સંસાર વૃદ્ધિના હેતુ છે તે પણ કિયા જ્ઞાનનું