Jain Dharm Vikas Book 03 Ank 09

Author(s): Bhogilal Sankalchand Sheth
Publisher: Bhogilal Sankalchand Sheth

Page 4

જનધર્મ વિકાસ,
જેઠ સં. ૧૯૯ ક જૈન ધર્મવિકાસ " અંક મેં તંત્રી સ્થાનેથી પૂછnઋષા કચ્છ અને સ્પર્ધામાં કરે છે ને તેમાં મુદ્દલ
૬ શકિતની શત્રતા પાછા પડતા નથી. R eaછE
શક્તિને સદુપયોગ, શક્તિનું રક્ષણ, “g gડ્યાર ના ઘાર? એ શક્તિને દુર્વ્યય અને શક્તિની શત્રુતા શબ્દ વડે અર્થશાસ્ત્રના રચયિતા ચાણા આ ચાર વસ્તુમાં આજે આપણે ત્યાં
વણિકની બુદ્ધિની પ્રશંસા કરતાં કહ્યું છે કઈ સ્થિતિ પ્રવર્તે છે તે તપાસવા • કે શત્રુને પરાભવ કરવામાં શરીર ચોગ્ય છે. લડવૈયો પિતાના બાણથી લક્ષ્યરૂપ શત્રુને આજે હિંદ ભરના તમામ વર્ગમાં હણે, કદાચ લક્ષ્ય ચૂકે તે ન પણ હણે જૈન કોમ બુદ્ધિ સંપત્તિ, આચાર અને જ્યારે વણિકની દષ્ટિ તે એટલી અચૂક વિચારની દષ્ટિએ તમામ કેમ કરતાં ને અફળ હોય છે કે તેની દષ્ટિમાત્રથી ઉજળી અને સુઘડ છે. તે પોતાના સમાજમાં શત્રુ (સમૂહના)ને પરાભવ તે નહિ જ સુવર્ણયુગ પ્રવર્તાવી શકે તેવી તેની પાસે. પણ તેની સાત પેઢીમાં પણ ફરી શત્રુ શક્તિ અને સાધનસામગ્રી છે. પણ કહેવું, ન થાય તેવું કરી મુકે. લોકેક્તિ પણ છે જોઈએ કે તે શક્તિ અને સાધન સામગ્રીને કે-વાણિયા વિના રાવણનું રાજ્ય ગયું. ફળદાયક ક્ષેત્રોમાં જે જોઈએ તે અર્થાત્ રાવણને વણિક મંત્રી હોત તો સદુપયોગ થયો નથી. ખરે જ તે સદુરાવણ ઉભાગે જાત નહિ. અને આ રીતે પગ થયો હોત તો આજે સમાજની દુઃખી થઈ રાજ્યભ્રષ્ટ બની વગેવાત સેંકડો કેળવણી આપતી સંસ્થાઓ અને પણ નહિ.
લાખના ભંડળવાળાં મંડળો ફળરહિત બુદ્ધિવૈભવી વણિકે શાત્મહેતા, નિસ્તેજ ન હેત. કરોડો અને લાખોનું મુંજાલમંત્રી, વસ્તુપાળ, ઉદયનમંત્રી વિગેરે દેવદ્રવ્ય હોવા છતાં જીર્ણશીર્ણ મંદિરો પૂર્વકાળમાં જેનસમાજે નિપજાવ્યા છે. ન હોત, અને બેડી બ્રાહ્મણના ખેતર ટૂંકમાં આજે તે જનધર્મ બહુલતાએ જેવી અવ્યવસ્થા અને અંધેર આજે જે વણિકેથી આચરણ પામતે ધર્મ છે. પ્રવર્તે છે તે દશા ન હોત.
તે હવે આ વણિકની મુખ્યતાવાળ સમાજની શક્તિને સદુપયોગ સમાજનધર્મ છે છતાં તેવા બુદ્ધિભવી જને ઉન્નત અને વૈભવશાળી બનાવે છે વણિકે નથી કે તેમના બુદ્ધિવૈભવને જ્યારે સદપગ વિનાનો શક્તિ સંચય ઉપયોગ નથી. આજે પણ તેવાજ બુદ્ધિ- વર્તમાન સ્થિતિમાં ઉન્નતતા ભલે ન લાવે વિભવી વણિકે છે અને તેઓની બુદ્ધિને છતાં ભવિષ્યમાં ઉન્નતિના અને પ્રભાઉપગ પિતાના વ્યાપાર, વ્યવહાર,જ્ઞાતિ વનાના ક્ષેત્રની સાધન સામગ્રી તે જરૂર