Jain Dharm Prakash 1952 Pustak 068 Ank 11

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

અંક ૧૧ મે ]
અકારણ કર્મબંધન.
ભોગ બની જઈએ છીએ. એ બાબત આપણને વિચાર સરખો પણ આવતા નથી. આપણે કેટલું જોખમ ઉઠાવીએ છીએ એની આપણને ખબર પણ પડતી નથી. એ કેટલી દુઃખની બિના છે. દરેક ઘટના માટે તટસ્થ વૃત્તિ જે આપણે કેળવી શકતા ન હોઈએ અને એવા અકારણું કર્મબંધથી મુક્ત રહેવા માગતા હોઇએ તે એ વાંચન આપણે બંધ જ કરી દેવું થગ્ય ગણાય.
હાલનો જમાનો એવો છે કે- અનેક રાજકીય ઘટનાઓને આપણા સમાજ ઉપર, ધર્મભાવનાઓ ઉપર અને નિય વ્યવહાર ઉપર આપાત થતા રહે છે. એવે વખતે આપણે અભિનિવેશ કે વિકારવશ નહીં થતા મનનું સમતોલપણું જાળવી વિચાર કરતા શીખવું જોઈએ. અમુક ધારો ઘડાય તેમાં સરકારને અમુક દુષ્ટ હેતુ છે અગર અમુક સરકારી એદ્દેદારને અમુક હેતુ હોવો જોઈએ વિગેરે બોલી ઘણી વખત રાજકારણના બીનઅનુભવી લોક વગરફેગટના અનિરછનીય વાતાવરણ ઊભું કરે છે. અને અને અનર્થ કરી લોકોમાં વિદ્રોહી વિચારોને જન્મ આપે છે એમાં એ ભાઈ વિનાકારણે અભિનિવેશમાં પોતાનું પિત ખુલ્લું કરે છે. અને અકારણ કર્મબંધનનો ભોગ બને છે. સરકારના ધારાસભ્યો બધું સારું જ કરે છે એમ કહેવાને અમારો હેતુ નથી. તેમની ભૂલ અનેક કારણોને લીધે થવાનો સંભવ છે. એ ભૂલે સમજવા માટે આપણે તેમના દષ્ટિબિંદુનો પણ અભ્યાસ કરવો પડે અને યોગ્ય માર્ગે એ ભૂલ બતાવી આપણું ઇષ્ટ સધાય પણ ખરું, પરંતુ વિકારવશ થઈ અકારણ કમબંધના ભોગ થવાની આપણે કાંઈપણ જરૂર રહેતી નથી. પિતાને ઊંચે ધાર્મિક હેતુ વવાય છે એવો વિચાર કરીને પણ આપણે ક્ષણિક કારણે મોહવશ થઈ વિના કારણે કમબંધનથી બચવાની આપણી ફરજ છે. કોઈપણ ઘટના માટે વિચાર કે ઉચ્ચાર કરતાં પહેલાં આપણી લાયકી તે તે વિષય પર કેટલી છે એને વિચાર કરવો જોઈએ. પ્રભુનો સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાંત એવે વખતે આપણને મદદગાર થઈ પડે તેમ છે. દરેક ધટનાને જુદા જુદા દષ્ટિબિંદુએથી વિચાર કરતા આપણા વિચારને યોગ્ય દિશા મળવા સંભવ છે. ધર્મ માટે પણ ઝનૂન કે અભિનિવેશ ઘણી વખત ખોટા પરિણામો લાવે છે. અકારણ કમબંધનથી બચવું હોય તે આપણું મનનું સમતોલપણું કેઈપણ રીતે ગુમાવવું નહીં જોઈએ.
સકારણ કર્મબંધનથી બચવા માટે જેમ સાવચેતી રાખવાની છે તેમ અકારણ કર્મ બંધન માટે પણ આપણે પ્રયત્નશીલ રહેવું જોઇએ. ઊલટાનું અકારણ કમબંધન થાય છે કે કેમ તે માટે આપણે અસાવધ હોવાને લીધે તેને માટે તો વધારે સાવચેતી રાખવી જોઇએ. આપણે એવી રીતે વિચાર કરતા થઈ આત્મોન્નતિના મહાન કાર્ય માટે સાવધાન રહેવું એજ અભ્યર્થના !