________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૧૧ મે !
શું એ હાર ટોડલો ગળી ગયો ?
૨૪૩
સુદેવ-જેવી આજ્ઞા, માતાજી! હવે હું ઈકોતેરને શાસ્ત્રીય અર્થ કહું છું. આપણું એક વર્ષ એટલે ૩૬૦ રાત્રિ દિવસ, એ દેવલોકના એક રાત્રિ દિવસ બરાબર છે. એટલે આપણું ૩૬૦ વર્ષ એ દેવકને એક વર્ષ બરાબર છે. આવા ૪૩૨૦૦૦૦ વર્ષની એક ચેકડી ગણાય છે, આવી ૧૦૦૦ ચેકડી એટલે ૪૩૨૦૦૦૦૦૦૦ ચાર અજબ બત્રીશ ક્રોડ વર્ષને બ્રહ્માને એક દિવસ ગણાય છે. બ્રહ્માના આ એક દિવસ જેટલા સમયમાં ૧૪ મનુઓ રાજય કરે છે, એટલે એક મનુના રાજ્યનો સમય ૧૦૦૦ ચેકડી+૪=૭૧ ૬/૧૪ ચેકડી જેટલો ગmય. મતલબ કે ઈકોતેર ચોકડીનાં વર્ષ ૩૦૬૭૨૦૦૦૦ થયાં તેમાં ૬/૧૪ ચોકડીનાં વર્ષ ૧૫૫૧૪૨૮-૬ માસ ૨૫ દિવસ ઉમેરીએ તો ૩૦૮૫૭૧૪૨૮ વર્ષ ૬ માસ ૨૫ દિવસ થાય. એટલે આ વર્ષે જેટલા કાળના પૂર્વજોને તારે. આવો અર્થ આની અંદરથી નીકળે. ઈકોતેરની સંખ્યામાં આટલો લાંબો કાળ સમાયેલો છે. આ કાળની ક૯૫ના એકદમ આવી શકતી નથી, પરંતુ ૭૧ ની સંખ્યા આ રીતે નીકળી શકે છે. ઉપરાંત આમાં ઘણું ઘણું જાણવા જેવું છે. બ્રહ્માની રાત્રિ, તેમાં થતે આત્મતિક પ્રલય, અને તે પ્રલય કાળ. તેમજ દરેક મનુના કાળની વચ્ચે રહેતો સંધ્યાકાળ, હાલ ચાલતો મન્વન્તર અને પસાર થયેલ સંધ્યાકાળ તથા ચોકડીઓ વગેરે ગણતરી કરતાં બહુ સમય જોઈએ.
ઇંદુમતી–મહારાજ ! તમે બહુ ઊંડી ગણતરી શોધી કાઢી.
સુનદા-માતાજી! ચોકડી શબ્દ સાંભળતાં મને એક સૂત્ર યાદ આવે છે કે જે વારંવાર દષ્ટાંતમાં અપાય છે, તેને પણ કોઈ આ જ હેતુ હોવો જોઈએ.
ચોદ ચોકડી રાજ મળે પણ તૃષ્ણને નહીં પાર” રાજમાતા–બેટા! આ વાક્ય તૃષ્ણાનું પ્રાબલ્ય બતાવે છે, તૃષ્ણાના પુરમાં તણાયેલા જીવને ઉદ્દેશીને આ કહેવત કહેવાય છે.
આમાં વપરાયેલો ચોકડી શબ્દ એ પણ કાળનું આ મહ૬ કાળનું જ પ્રમાણુ બતાવે છે. એક ચેકડીમાં કેટલે કાળ સમાય છે, તે વિપ્ર સુદેવજીએ આપણને બતાવ્યું. તે પ્રમાણે ૧૪ ચેકડી એટલે કાળ ગણીએ તે ૬૦૪૮૦૦૦૦ વર્ષ થાય. મતલબ કે આટલા લાંબા કાળનું રાજસુખ મળે તે પણ જીવ તુચ્છથી મુક્ત થતો નથી. જ્ઞાનીએ તૃષ્ણનું આવું જોર બતાવે છે.
રાજમાતા–મહારાજ ! થોડી વાનવાર્તા આગળ ચલાવે, હજુ ઘંટ વાગ્યા નથી.
સુદેવ-જેવી આજ્ઞા માતાજી ! બ્રાહ્મણોને કર્મ, ઉપાસના અને જ્ઞાનનું એ ત્રિવિધ આરાધન કરવાનું હોય છે. સાચે બ્રાહ્મણ આ ત્રણ અંગનું શુદ્ધ સ્વરૂપ સમજે તે તેને કોઈ ધર્મ સાથે વિરોધ આવતો નથી અને પોતાનું શ્રેય કરી શકે છે. નિત્ય, નૈમિત્તિક અને કામ્ય એવા ત્રણે પ્રકારનાં કર્મે અહિંસક ભાવે જ કરવા જોઈએ. જ્યાં હિંસા છે ત્યાં ધર્મ નથી. અહિંસાનું જ્યાં જેટલું પાલન તેટલે જ ધર્મલાભ ગણાય, એટલે તેટલાં જ કર્મ શુદ્ધ ગણાય. બાકીનાં કર્મો પાપબંધનું કારણ છે. જીવને આ કર્મો વાસનાના બળથી
For Private And Personal Use Only