Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 01

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 7

અંક ૧ લે ]
વ્યતીત વર્ષ અને નૂતન વર્ષ અને કારીગરો આજીવિકા ચલાવી શકે છે. ઘરમાં ઘણાખરા રળે છે, ખર્ચ પણ મર્યાદિત હોય છે, ખાવાપીવાની કે પહેરવેશની ખોટી ફલાફેલ મજૂર વર્ગમાં હેતી નથી. એટલે મધ્યમ વર્ગ જ બંને વર્ગ વચ્ચે પીસાતે આવે છે. આ સ્થિતિનું આપણને ભાન થયું છે, અને તે સુધારવા પ્રયાસો થાય છે, તે એક આવકારદાયક વાત છે. પણ હજુ સુધારો સર્વાગી થયો નથી. તે સુધારવામાં ઘણું અંતરાયે નડે છે. આપણા મૂડીદારવર્ગ અને તેમાં ખાસ કરીને સટ્ટો કરનાર અને કાળાબજાર કરનારા પૈસાદારવર્ગ જાણે અજાણ્યે સમાજને ઊંધે રસ્તે વાળે છે. તે પિતાના પૈસાનું પ્રદર્શન કરે છે, લગ્ન આદિ પ્રસંગોમાં ઘણું દ્રવ્ય ખર્ચે છે, એટલે મધ્યમ વર્ગના માણસને પણ તેમની પછવાડે ખેંચાવું પડે છે. જ્યાં સુધી ન્યાત-જાતના અને ધર્મના બંધને છે ત્યાંસુધી શ્રીમંત માણસોએ પણ ન ભૂલવું જોઈએ કે સમાજના સર્વ માણસે-મધ્યમ અને ગરીબ સાથે તેઓનું ભાવી સંકળાએલું છે. તેઓના ઉદ્ધારમાં જ શ્રીમંતોનું શ્રેય છે, માટે ખોટા ખર્ચો કરી બેટ દાખલો બેસાડવો તેમાં સમાજનું કે તેઓનું પણ હિત નથી. મધ્યમ વર્ગના માણસોએ પણ પિતાનું શેમાં હિત છે તે સમજવું જોઈએ. ખોટા ખર્ચો કાઢી નાખવા જોઈએ. દરેક માણસ પોતાને ઉપજ ખર્ચનો હિસાબ જોશે તે જણાશે કે ઘણા એવા ખોટા ખર્ચે ઓછા કરી બચાવ કરી શકે તેમ છે. ઘરના બીજા માણસોએ પણ યથાશક્તિ ખર્ચ માં બચાવ કરવા અને ઘરની ઉપજમાં ઉમેરો કરવા પોતે પગલાં લેતાં શીખવું જોઈએ. શરીરને તંદુરસ્ત રાખવા અને ઊગતા સંતાનને પિષ્ટિક ખોરાક-અન્ન પૂરું પાડી સુદઢ બનાવવા પ્રયત્ન કર જોઈએ. આપણા ધર્મમાં આહારવિહારના એવા સુંદર નિયમો બતાવ્યા છે કે જો ગૃહસ્થ માણસ તે પ્રમાણે ચાલે તે નૈતિક અને આધ્યાત્મિક શુભ પરિણતિ ઉપરાંત શારીરિક અને માનસિક તંદુરસ્તી મેળવી શકે, પણ અત્યારે જે ઉપદેશ આપવામાં આવે છે, જે ક્રિયામાર્ગ ઉપર સમાજને દોરવામાં આવે છે તેમાં પલટાયેલા દેશકાળ અને સંયોગ તરફ લક્ષ્ય આપવામાં આવતું નથી. પરિણામ એ આવે છે કેશ્રાવક નથી થતા સ્વાવલંબી કર્તવ્યશીલ સેવાભાવી સાચે શ્રાવક, કે નથી અને વ્રતધારી મુમુક્ષુ-સાધક. સાધુ અને શ્રાવકના જીવનમાં એક બીજાના કર્તવ્ય-ધર્મની બેટી અસર થાય છે, પરિણામે બંને પિતાના ધર્મ-કર્તવ્યમાંથી
ખલિત થતાં જોવામાં આવે છે. સમાજના ચિંતકેએ, ઉપદેશકોએ અને સાધુ મહારાજાઓએ આ તમામ વસ્તુસ્થિતિ વિચારી લેવાની છે. નૂતન વર્ષમાં આપણે પ્રભુ પાસે પ્રાર્થના કરીએ કે આવા કાંતિકારી વિષમ કાળમાં સમાજને અભ્યદય થાય એ શુભ માર્ગ અમને પ્રાપ્ત થાય.
આપણી સામાજિક સ્થિતિ પણ ઘણો વિચાર માગે છે. આપણામાં સંગઠ્ઠન નથી, એકતા નથી, અંદર અંદરના વિખવાદ છે, ગૃહસ્થ કે સાધુઓમાં એક રાગ નથી, અડું અહંભાવ સર્વત્ર વર્તે છે. લગ્ન આદિ સામાજિક ક્ષેત્રમાં પણ