Jain Dharm Prakash 1951 Pustak 067 Ank 01

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 13

અંક ૧ લે ] જ્ઞાનપંચમીનું રહસ્ય અને જ્ઞાન-માહા. હજી પણ એ જ મહાત્મા જ્ઞાનનું મહત્વ જણાવતાં કહે છે કે – સમકિતદષ્ટિ સંજમી, અપ્રમત શુભ ચિત્ત;
સૂત્ર અરથ નિત નવનવ, ભણતાં હોય પવિત્ત, ૬ તત્વજ્ઞાન ચિંતન ભણી, લય લાગી જસ ચિત;
તે સુનિવર ભવ કેડના, કરમ ખપાવે નિત. ૨ જ્ઞાનનું તેજ અને મહિમાં હજી પણ પકાર પ્રમાણે કરે છે– અપૂરવ જ્ઞાન ભણે બહુ નિર્જરા રે, સમકિત નિરલ તેહથી થાય રે તવ પ્રકાશે જડતા સવિ ટળે રે, આતશકિત અનંત સુહાય રે. અજ્ઞાની બહુ કડો વરસે કરી રે, કરમ ખપાવે જેટલું આપો રે, જ્ઞાની વિગતે ગુણો તેટલું રે, ક્ષણમાં ખપાવે સંચિત પાપ રે. છ અકુમ ચ પણ ઉપવાસથી રે, કરમ અનાણું ટાળે જેહ રે. તેથી અનંતગુણ શુદ્ધિ જ્ઞાનીને રે, ભજન કરતાં નિત હેય હશે.”
અહો ! શું સુંદર જ્ઞાનનો મહિમા છે. આપણે જ્ઞાનાનંદથી વંચિત જ છીએ એમ કહીયે તે ચાલે. વાંચે જ્ઞાનને પ્રતાપ. “જ્ઞાન અકારણ બંધુ જીવને રે, કરમ કઠિન તમ ટાલણ ૧ભાણ રે, સંસારસાગર તારણ તારી સમો રે, નાણથી લહિયે પદ નિરવાણ રે.'
આનો અર્થ કોઈ મહાનુભાવ એ ન કરે કે હું એકાંત જ્ઞાન માર્ગ-જ્ઞાનવાદને જ મુખ્ય માનું છું. જ્ઞાન સાથે સંયમ-ત્યાગ વગેરે જોઇને જ અને જ્ઞાન પગ સમ્યજ્ઞાન જ સમજવાનું છે. ખુદ ગ્રંથકાર પણ હજી લખે છે કે – “જ્ઞાન હિત કિરિઆ ખજુઓ સમીર, કિરિઆ વિણું નાણું તે જલહલ ભાણ રે; દેશ આરાધક કિરિઆ નિધિ કહ્યું કે, સરવ આરાધક નાણુ ઉપહાણ રે.” જ્ઞાનનું આટલું મહત્વે શા માટે છે તે વાંચો.
“કૃતથી શુભ મતિ સંપજે, શ્રતશી જાય વિકાર મૃતવાસિત જાણે લલા, તાતત્વ વિચાર.” શ્રતજ્ઞાની સંસારને, તારી પાસે ભવપાર;
યુતવિણ ભૂલા પ્રાણીયા, દત ઉત ફિરે સંસાર અલ્પજ્ઞની પ્રવૃત્તિ કેવી છે તે પણ વાંચે.
અલ્પાગમ જઈ ઉગ્ર વિહાર કરે, વિચરે ઉદ્યમવંત રે;
ઉપદેશમાળામાં કિરિયા તેહની, કાયકલેશ સ હું રે.. મહે પાપાય શ્રી યશોવિજયજી મહારાજા તે કહે છે-- ૧ સય. ૨ વહાણ. ૩ પ્રધાન.