________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
*
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮૦
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
[ આ
વિસારવી ન જોઇએ. શિયળપાલનના ઉદાર આશય સમજી, એના મમ જીવનમાં ઉતારવાની જરૂર છે. યાદ રાખજો જીવનનું પરમધન શિયલ છે. જીવનનું પરમ ઉત્તમાત્તમ આભૂષણ શિયલ જ છે, “ શીરું ઘર મૂળમ્ '' શિયલ પાલન કરનાર મહાનુભાવ પરમ સત્યવાદી, પ્રિયંવદ, ઉદાર, નમ્ર-સરલ અને વિવેકાદિ ગુણોથી અલંકૃત થાય છે. એ મહાન સદાચારી પુરુષ સંત બને છે, આત્માને પરમાત્મારૂપે ઓળખતાં શીખે છે.
સદાચારી માનવી ખીજાનાં દુઃખા દૂર કરે-એને આનંદ આપવા તત્પર થાય. પ તિથિએ શાંતિથી નિવૃત્તિ ભોગવતા બીજાને શાંતિ અને નિવૃત્તિ લેવા દે. પોતાના હાથ નીચેના માણુસા–નાકરા–કુટુમ્બીયા–સમાં અને વ્હાલાંને શાંતિ આપે-આનંદ આપે-સાચી નિર્દત્ત આપે. ન તા ક્રાઇના ઉપર ક્રોધ કરે–ન દ્વેષ કરે-ન કલહ કરે-ન પારકી નિંદા કરે કે ન તે બીજાને પીડા થાય તેવુ આયરણુ કરે; આનું નામ છે સદાચારિતા, શિયળપાલન આપણને સદાચારના સન્માર્ગે પ્રેરે છે.
આવી જ રીતે તપ-આપણુને ઇન્દ્રિયજય કરવા પ્રેરે છે. મનઃસંયમની સાધના કરવા તપ એ ઉત્તમ સીડી છે. ક્ષમાપૂર્વકનું તપ-જ્ઞાન અને વિવેકપૂર્વકનું તપ કઠિન કમ્યૂના ક્ષયનું પરમ સાધન છે. સુવણુ' તપે છે તે ઉજ્જવલ બને છે, આત્મા તપથી તર્પ છે અને નિર્મલ બને છે. તપસ્વીને આત્મા નિલ નહિ, સબલ બને છે. તપસ્વી જતા તે - દૃઢ સકલ્પની સાધના કરનારા હોય છે. ક્ષમા અને વિવેકપૂર્વકના તપને સંકલ્પસિદ્ધિનુ `પરમ સાધન માન્યું છે. તપસ્વી જન સાદાઇ-સદાચાર-સરલતા-શાંતિ અને સમતાથી શોભે છે. આપણાં પર્વો-પતિચિષા આપણુને સખાધે છે. ઊડી-જાગા-પ્રમાદ છેડા. ડે ખારા ! તારું જીવનધન લુંટાઇ જાય તે પહેલાં જાગ્રત થા, જામત થા. પ્રમાડ્મય ઉત્તિષ્ઠ વૃત્તિષ્ઠ.
પના દિવસોમાં કુટુમ્બમેળા જામ્યા હાય, આરબ-સમાર'ભની નિવૃત્તિ હોય. આત્મનિરીક્ષગુદ્વારા પેાતાની ત્રુટીયેનું ભાન કરી-કરાવી તપ-ત્યાગ—સયમ અને સાધનાના માર્ગાનુ' આલંબન લેવાતુ હાય ત્યાં નિાનંદ પ્રાપ્ત થાય એમાં આશ્ચર્ય શું છે? તપ કરીને પ્રમાદના ત્યાગ કરવા જ જોઇએ. માજ-વિલાસ અને વૈભવને ત્યાગ કરી, એશ અમે આરામને તિલાંજલી આપી સદાનંદી બનવા તત્પર થવુ જોઇએ. નાનાથી લખતે મેટા સુધીનાં દરેક જતે વિવિધ તપ-અભિગ્રહ-વ્રતપચ્ચખાણ કરે. પર્વાનુ–પ તિથિયાનુ આ સાચું આરાધન છે. વિવિધ ર'ગબેર`ગી વસ્ત્રો અને આભૂષણોના ચમકારા ક્ષણિક છે—ચપલ અને ચંચલ છે, પરંતુ ઇચ્છાઓને જીતી, આજ્ઞા-લીપ્સા કે તૃષ્ણાના ત્યાગ કરી...
“ રાય રકમાં ભેદ ન જાણું, કનક ઉપલ સમ લેખે,
નારી નાગણ કે। નિહ' પરિચય, તા શિવમંદિર પેખે ” અવધુ
આવા બને. આવું જ શુદ્ધ ભાવનાનું રહસ્ય છે. પ્રતિક્રમણ—સામાયિક-પૂજા-વાબ્યાય-પૌષધાદિ શુદ્ધ ભાવનાપૂર્વક કરે. દાન–શિયલ અનેે તપાદિની ઉપાસના-શુદ્ધ ભાવનાથી કરે. ઘેાડુ પણ શુદ્ધ અને સારું કરે. જેના રૂ ંવાડે રૂંવાડે શુદ્ધ ભાવનાનું
For Private And Personal Use Only
