________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંકે ૧ર મો].
પ્રભુસેવાની પ્રથમ ભૂમિકા
૨૯૧
શ્રી સૂત્રકતાંગના દિ. શ્ર. ૪, ના ૭૦ મા સૂત્રમાં નિગ્રંથ મુનિનું આ પ્રકારે પરમ સુંદર હૃદયંગમ વર્ણન કર્યું છે- તે અણગાર ભગવતે ઇસમિત, ભાષાસમિત, એષણાસમિત, આદાનભંડમાત્ર નિક્ષેપણા સમિત, પારિકા પનિકા સમિત, મનસમિત, વચનસમિત, કાયસમિત, મનગુપ્ત, વચનગુપ્ત, કાયગુરૂ, ગુપ્ત, ગુખેંદ્રિય, ગુપ્ત બ્રહ્મચારી, અક્રોધ, અમાન, અમાય, અલોભ, શાંત, પ્રશાંત, ઉપશાંત, પરિનિત, અનાશ્રવ, અગ્રંથ, છિન્નશ્રોત, નિરુપલેપ, કાંસ્યપાત્ર જેવા મુક્તજલ, શંખ જેવા નિરંજન, જીવ જેવા અપ્રતિકતગતિ, ગગનતલ જેવાં નિરાલંબન, વાયુ જેવા અપ્રતિબંધ, શારદજલ જેવા શુદ્ધ હૃદય, પુષ્કર પત્ર જેવા નિરુપલેપ, કૂર્મ જેવા ગુખેંદ્રિય, વિહગ જેવા વિષમુક્ત, ગેંડાના શીંગડા જેવા એકજાત, ભારંઠપક્ષી જેવા અપ્રમત્ત, કુંજર જેવા શૌડીર, વૃષભ જેવા સ્થિર, સિંહ જેવા દુધ, મંદર જેવા અપ્રકંપ, સાગર જેવા ગંભીર, ચંદ્ર જેવા સૌમ્ય લેહ્યાવંત, સૂર્ય જેવા દિસતેજ, જાત્ય સુવર્ણ જેવા જાતરૂપ, વસુંધરા જેવા સર્વરપર્શવિરહ, સુહુત હુતાશન જેવા તેજથી જવલંત હોય છે. તે ભગવંતોને ક્યાંય પણ પ્રતિબંધ હોતું નથી.'
આવા ગુણનિધાન પાતક-ધાતક સાધુપુરુષને ‘ પરિચય' એટલે શું ? પરિચય એટલે સમાગમ, સત્સંગ, સંસર્ગ, ઓળખાણ, સ્વરૂપપિછાન, તથાદર્શન, એવા પરમ નિર્દોષ,
પરમ નિર્વિકાર, વીતરાગ જ્ઞાની પુરુષને-સાધુ સંતજનને તેના પરિચય યથાર્થ ગુણસ્વરૂપે ઓળખવા, તેમનું જે સહજ શુ આત્મસ્વરૂપ એટલે શું ? છે તે સ્વરૂપે તેમનું “ તથાદર્શન’ કરવું, સત્પષનું પુરુષ સ્વરૂપે
જેમ છે તેમ યથાસ્થિત દર્શન કરવું, તે જ વાસ્તવિક પરિચય અથવા ઓળખાણ છે. આ સતપુરુષ “સત ” છે, પ્રત્યક્ષ સસ્વરૂપને પ્રાપ્ત થયેલા સાચા સદગુરુ છે. શાસ્ત્રોક્ત સકલ સાધુગુણથી શોભતા આ સાધુચરિત સાચા ભાવસાધુ છે; શુદ્ધ સુવર્ણ જેવા શુદ્ધ, પરમ અમૃત જેવા મધુર અને શુદ્ધ ટિક જેવા નિર્મલ પરમ પવિત્ર પુરુષ છે. સર્વે પરભાવવિભાવને સંન્યાસ–ત્યાગ કરનારા આત્મારામાં એવા આ સાચા “ સંન્યાસી - ધર્મસંન્યાસ લેગી છે; બાહ્યાભ્યતર ગ્રંથથી–પરિગ્રહથી રહિત એવા સાચા નિગ્રંથ-ભાવશમણુ* છે; પરભાવ પ્રત્યે મને એવા આત્મજ્ઞાની વીતરાગ જ્ઞાની
મુનિ” છે; સહજ આત્મસ્વરૂપ પદનો જેને સાક્ષાત્ યોગ થયો છે એવા યથાર્થ ભાવયોગી છે. સ્વરૂપવિશ્રાંત એવા આ શાંતમૂર્તિ “સંત” છે. એમના “સત ' નામ પ્રમાણે “સત્ 'સાચા છે; આમાના પ્રત્યક્ષ પ્રગટ સતસ્વરૂપથી યુક્ત એવા “ સત’ છે-ઈત્યાદિ પ્રકારે પુરુષની સત્ પુરુષ સ્વરૂપે પીછાન થવી તે “પરિચય” છે.
આ પરિચય કાંઈ એકદમ થઈ જતો નથી, પણ જેમ જેમ સંતસમાગમ-સત્સંગના બળથી સંબોધને પ્રસંગ વધતું જાય છે, તેમ તેમ સંતસ્વરૂપની પીછાન વધતી જાય છે;
x “ ના જામ અબTiા માવંતો રિયામિયા માતામિદા!” ઈ. * " सुविदिदपदत्थसुत्तो संजमतवसंजुदो विगतरागो। समणो समसुदुक्खो भणिदो सुद्धोवओगोत्ति ॥"
-શ્રી કુંદકુંદાચાર્યજીકૃત શ્રી પ્રવચનસાર,
For Private And Personal Use Only
