________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૮
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ
અક્ષાડ
તેવી છે. અને થેાડા વખત માટે આજુબાજુની ગરમીને ભૂલાવે તેવી છે. આ વાત અનુભવ કયે જ સમાય તેવી છે. સામાયકમાં સારું વાંચન કરીએ કે સારા લેખ લખીએ અથવા ધ્યાનધારાની એકતા અનુભવીએ કે કાયાત્સગ કરીએ . એની મેાજ એ ટાણે થાય છે એટલુ જ નિહ, પણ એની મીઠાશ આખો દિવસ મન પર રહે છે અને આગળ વધતા પથને એ અજવાળે છે. ધર્મની છાયા એ અનુભવ કરવા જેવી વાત છે, એને આદર્શો સ્વીકારવા માત્રથી કાંઇ વળે તેમ નથી. એ તે! સામાયક કરી જોઇએ, સયમના પ્રભાવ જીવી જોઇએ અને બાહ્ય ઉપાધિ ભૂલી જએ ત્યારે જ આ સહકારની છાયાના અનુભવ થાય તેમ છે.
વળી ખૂખીની વાત એ છે કે આ છાયા મેળવવા માટે એક પાને ખર્ચ કરવા પડતા નથી, ઘર બનાવવાનાં સાધના એકઠાં કરવા પડતાં નથી, કડિયા મીસ્ત્રી ખેલાવવા પડતાં નથી, પ્લાન તૈયાર કરાવવા પડતાં નથી, કાષ્ટની પરવાનગી લેવી પડતી નથી, પાડાશી સાથે ભાગવા કરો, ખાળકુવા કે હવા-પ્રકાશના હૅના ઝઘડા કરવા પડતાં નથી. આવી અંતરંગ શાંતિ સુલભ્ય હાઇ અનુભવવા યેાગ્ય છે અને એક વાર એની ટેવ પાડવાથી પ્રગતિ પંચમાં ખૂબ વિકાસ કરી આપી તનમનની શાંતિ સાથે ચેતનને અખંડ આનંદ આપે તેવી તેમાં શકયતા છે.
માયા મમતામાં પડેલા પ્રાણીને પત્ની, પુત્ર કે સગાંવહાલાની માયા લાગે છે. એ છોકરાને માથું દુખવા આવે ત્યાં ગાંડા-ઘેલા થઈ જાય છે અને સ્નેહ-મમતાને અંગે દ્વારા શંકા મનમાં ગોઠવી દે છે. આવી માયા કારમી છે, અસ્થિર છે, અલ્પ સમયની છે. આ તા મેળાના મેળાપ છે, રેલ્વે ટ્રેનની ઓળખાણુ છે, સવાર થશે કે પંખી ઊડી જશે અને પાછા કયાં મળશું? કયારે મળશુ' ? કેવા સ્વરૂપે મળશુ' ? એ સ અનિશ્ચિંત રહે છે. આવી માયામાં લપટાઈ આખા માંગ બગાડી નાખવા એ સમજદારનું કામ નથી. પણ આ વાત જરા મુશ્કેલ છે. સામાયક પાસડુની વાતમાં તે કાંઇક સુકરતા છે, આ માયાત્યાગની વાત વધારે આકરી છે, પણ જરૂર વિચારવા જેવી છે.
છતાં માયાત્યાગ ન થઈ શકતા હાય તા નિ`મી નિઃસ`ગી સાધુપુરુષ સાથે માયા કરવી.એમની સાથેની માયામાં કચવાટનું આખું તત્ત્વ રહેતું નથી અને એમના પરિચયમાં માયાનું સ્વરૂપ ઓળખાતાં આખું રાગનું એસડ સાંપડે તેમ છે. આ અણુગારની માયા શીખવા માટે ઉપર જણાવેલ સામાયક પૌષધના સહકાર-તરુના આશ્રયુની જરૂર છે અને એવા સાચા શાંત સ્થળની પ્રાપ્તિ થઇ જાય તા ભવના ફેરા આળસી જાય, અખંડ શાંતિની પ્રાપ્તિ થઇ એકદરે લીલાલહેર વર્તી જાય, માટે પ્રાથમિક અભ્યાસ તરીકે એ વાત કરવાની આવશ્યકતા દેખાય છે; એક તા બની શકે ત્યારે સામાયક પૌષધ કરવાની પદ્ધતિ સ્વીકારી સહકારવૃક્ષની શીતળ છાયા અનુભવવી અને બીજું માયાને ત્યાગ સથા ન થઈ શકે તે સાચા ત્યાંગી મુનિ સાથે માયા સ્નેહ કરવા. સમજવુ * સૌંસારની માયા ફૂડી ( ખાટી ) છે, એની છાયા શીતળતા વગરની છે, કાયા ઠણુકા લાગતાં ફૂટી જાય તેવી કાચ જેવી નકામી છે અને માયા કરવી તા ખરા ત્યાગી વિરક્ત આત્મદશાવાળા મુનિની કરવી. આ બન્ને વાત ધ્યાનમાં રાખવાથી માર્ગદર્શન થાય છે
For Private And Personal Use Only