________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૯ મે ] શ્રી આનંદધનજીનું દિવ્ય જિનમાર્ગદર્શન
૨૭૭ પરમ ઉદારચિત્ત સાગરવરગબીરા મહાત્મા ગીજનોની જે વિશ્વમાહિણી ને વિરહારિણી પરમ ઉદાર દૃષ્ટિ તે યોગદષ્ટિ છે, કારણ કે તે તે દર્શન તે તે જ્યની અપેક્ષાએ સાચું છે, એમ આ ગિજને સારી પેઠે જાણે છે, એટલે સર્વ દર્શનેને તેઓ એક જિનદર્શનના અથવા શુદ્ધ આત્મદર્શનના અંગરૂપ માને છે, એક આત્મતત્વના મૂળમાં તે સર્વ વ્યાપ્ત છે એમ જાણે છે. એથી કરીને તેઓ પછી ખંડન-મંડનની મિથ્યા કડાકૂટમાં પડતું નથી.
આમ ઓધદષ્ટિ ગાડરીઆ પ્રવાહ જેવી, લૌકિકભાવવાળી છે, ને એગદષ્ટિ તત્ત્વમાહિ , પરમાર્થદર્શી તથા લેકેત્તરભાવવાળી છે. એવદષ્ટિમાં પિતતાના મતે-દર્શનને આગ્રહ હોય છે, અને મારું તે સાચું એમ માને છે; એગદષ્ટિમાં કોઈ પણ મત-દર્શનને આગ્રહ કે વિક૯પ હોતો નથી, સાચું તે મારું એમ માને છે. ધદષ્ટિ સંકુચિત ને છીંછરી હોય છે, યોગદષ્ટિ વિશાળ ને ગંભીર આશયવાળી હાઈ સવ ને સમાવેશ કરે છે. એધદષ્ટિવાળા ભવાભિનંદી હોઈ લોકપંક્તિમાં બેસે છે, ને જનમન-રંજનાથે પ્રવૃત્તિ કરે છે; યોગદષ્ટિવાળા મુમુક્ષુ આત્માર્થી પુરુષ લેકપંકિતથી પર હાઈ કેવળ આત્મકલ્યાણાર્થે સમસ્ત પ્રવૃત્તિ કરે છે.
આ યોગદષ્ટિ જેમ જેમ ખુલે છે, તેમ તેમ વસ્તુતત્વનું વિશેષ નિર્મલ દર્શન થતું જાય છે. જેમ આંખ મીંચેલી હોય, તે જરાક ઉઘડે તે પાસેના પદાર્થનું ઝાંખું દર્શન થાય, વધારે વધારે ઉઘડતાં વધારે દૂર દૂરનું દર્શન થતું જાય છે ને છેવટ સંપૂર્ણ ખુલતાં અનંત આકાશ ૫ગુ દેખાય છે. તેમ ગદષ્ટિ જરાક ઉન્મીલન થતાં-ઉધડતાં તત્ત્વનું ઝાંખું મંદ દશન થાય છે, વિશેષ ખુલતાં વિશેષ દેખાય છે તે સંપૂર્ણ ખુલતાં અનંત વિશ્વસ્વરૂપ પ્રગટ ભાસે છે. દૃષ્ટિના ઉન્સીલન પ્રમાણે દર્શનની તરતમના હાય છે. (ચાલુ )
ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા 4. B. B, S. धभावादिति । प्रवृत्तिरप्यमीषां परार्थ शुद्धबोधभावेन विनिवृत्ताग्रहतया मैच्यादिपारतन्त्र्येण गंभीरोदाપારાવાત વિ1િ. નીવારણનીતિ”-શ્રીહરિભદ્રસૂરિકૃત ગદષ્ટિસમુચ્ચયવૃત્તિ
“સાધન ધન દિન રળુિમાં, બાલ વિકલ ને અનેરા રે;
અર્થ જુએ જેમ જીજીઆ, નમ એઘ નજરના ફેરા રે..વીર જિનેસર દેશના. દર્શન સકલના નય ગ્રહે, આપ રહે નિજ ભાવે રે; તિફરી જનને સંજીવની, ચારે તે ચરાવે રે...વીર છે”
--શ્રી યશોવિજયજીકૃત શ્રી યોગદષ્ટિસજઝાય x “ लोकाराधन देतोर्या मलिनेनान्तरात्मना । क्रियते सेक्रिया सात्र लोकपंक्तिरुदाहृता ॥ भवाभिनन्दिनो लोकपंक्त्या धर्मकियामपि । महतो हीनदृष्ट्योचैर्दुरन्तां तद्विदो विदुः ।।"
–શ્રી હરિભદ્રસુરિત ગબિન્દુ જગતને રૂડું દેખાડવા અને તવાર પ્રયત્ન કર્યો, તેથી રૂડું થયું નથી. કેમકે પરિભ્રમણ અને પરિભ્રમણના હેતુઓ હજુ પ્રત્યક્ષ રહ્યા છે. એક ભવે જે આત્માનું રડું થાય તેમ યતીત કરવામાં જશે, તે અનંત ભવનું સારું વળી રહેશે, એમ હું લધુત્વભાવે સમજે છઉં.”
-મહુતવદ્રષ્ટી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી
For Private And Personal Use Only
