Jain Dharm Prakash 1918 Pustak 034 Ank 03

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 8

જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
સહન કરે છે. તેઓ ભવિતવ્યતાનું એકાંત આવાંધાન પકડી કર્મ અપાવવા કંઈ પણ ઉદ્યમ નહિ કર નિશ્ચિતપણે બેસી રહેતા નથી. એ ઉપરથી આપણે પણ ઘણું ગ્રહણ કરી શકીએ તેમ છે.
કરના જીએ પોતાના પૂર્વ ભવમાં રત્નત્રયીનું યથાર્થ આરાધન કરેલું હોય છે, તેનું જ આ પરિણામ છે. સમ્યગ જ્ઞાનપૂર્વક ચારિત્ર ધર્મનું યથાશકિત આરાધના કરવાથી અશુભ કર્મપ્રકૃતિઓનું જોર કમતી થાય છે, અને પુણ્યપ્રકૃતિનું જોર વધે છે. કેટલાકની એવી સમજુતી હોય છે કે “ પુણ્ય એ આશ્રવ છે... અને તેનો બંધ પણ જીવને ક્ષિપ્રાપ્તિમાં અંતરાય કરનાર છે, તેથી પુણ્યને બંધ પડે તેવી ક્રિયાઓ પણ કરવી નહી; પણ અહિ ન્યાયપૂર્વક વિચાર કરવાને છે. જીવ અનાદિકાળથી મિથ્યાત્વ, અવિરતિ વિગેરે કારણોથી અશુભ આશ્રવને ગ્રહણ કરી પાબંધ કરી રહ્યા છે. તેને જે તેના પ્રતિપક્ષી પુણ્યના કારણધી નહિ રોકીએ તો ક્ષણે ક્ષણે અશુભ કર્મને બંધ કરી નીચગતિમાં જવાની સામગ્રી ભેગી કરશે, તેથી તેને તેમ કરતાં અટકાવવા માટે પુણ્યબંધ થાય તેવી કરણ કરવાથી નીચી ગતિને બંધ ન પડે એ કાંઈ ઓછો લાભ નથી. શાસ્ત્રમાં પુણ્યાનુબંધી પુણ્યને મેક્ષસ્થાને પહોંચાડવાને રખોપા તુલ્ય ગણેલ છે અને સંસારબંધનથી મુક્ત થઈ સિદ્ધસ્થાન પ્રાપ્ત કરવાને પુન્યાનુબંધી પુન્યની મદદ સિવાય કઈ પણ જીવ ત્યાં જવાની સામગ્રી મેળવી શકતા જ નથી. કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન કરવાને પ્રથમ તો વજીત્રાલનારા સંઘષણની જ જરૂર છે, અને તે સંધયણ પણ પુન્ય સિવાય પ્રાપ્ત થતું નથી, તેનો સમાવેશ પુણ્યપ્રકૃતિમાંજ કરેલ છે અને બાકીના પાંચને તેની અપેક્ષાએ પાપ પ્રકૃતિમાં કરે છે. પુણયના બંધથી ડરનાર આગળ શી રીતે વધી શકે એવાર કરવા જેવો વિષય છે. આવા હત્ત્વના વિષયમાં કદાગ્રહથી વિચાર કરવાને બદલે ન્યાયબુદ્ધિથી સમ્યગ રીતે વિચાર કરનારજ ચેગ્ય રસ્તે ચઢી શકે છે.
વાંચક બંધુ ! તીર્થકર ભગવાનનાં અતિશનું અર્નિશ સમરણ કરી અને ભગવંતના અનંતા ગુણોની પિછાન કરી તેના નિમિત્તથી આણ આમાની શુદ્ધિ કરવાનો પ્રયાસ કરીશું તો આપણે કંઈને કંઈ અશે આગળ વધી શકીશું-એવી શ્રદ્ધા રાખવાની ખાસ જરૂર છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક આગળ વધી શકાય એવે આ મનુષ્ય જિમ ફરી ફરી મળવાનું નથી. જે આપણે પ્રમાદમાં જીવન પૂરું કરીશું તે પછી આખર આપણે પસ્તાવું પડશે, માટે ચેતીને આગળ ચાલવું એ આપણી પોતાની જ ફરજ છે એ ફરજ અદા કરી આપણા જીવનને સફળ કરવું એ આપણા પોતાનાજ હાથમાં છે.
નંદલાલ લલુભાઈ વકીલ,