________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ન્યાયાધિપતિએ જેટલું ઉઘરાવેલું દલ નું તે સર્વ મંગાવી તેના બે લ ગ . તેમાં એક મોટો ભાગ અને બીજે ના કર્યો. પછી ન્યાયાધિપતિએ તે પુરુષને પૂછ્યું કે-“આમાંથી તું કયે ભાગ છે છે?” તે કે “હું મોટા ભાગ ઇચ્છું છું.” તે સાંભળીને ન્યાયાધિએ તે અનેના કેલકરારને અક્ષરાર્થ વિચાર્યો. તેમાં તે સ્ત્રીએ કહ્યું હતું કે “અમે જે ઈચ્છો તે મને આપજો.” એટલે પિલા પુરૂષને કહ્યું કે તું મોટે ભાગ છે, માટે એ ભાગ આ સ્ત્રીને અને નાને ભાગ તારે.' એમ કહીને તેના વિવાદને નિર્ણય કર્યો. અહીં ન્યાયાધિપતિની ઐત્પત્તિકી બુદ્ધિ જાણવી.
૧૦ હવે સવા સો હજાર અને એક લાખ-તેનું દ્રષ્ટાંત આ પ્રમાણે –
કોઈ એક પરિવ્રાજક હતા. તેને પાસે બેયનામનું એક મોટું રૂપાનું પાત્ર હતું. તે પરિવ્રાજક જે કઈ પણ એક વાર સાંભળે તે સર્વ સ્થાર્થ રીતે ધારી લેતો હતો. તેથી પિતાની બુદ્ધિના પાવર વહન કરતાં તેણે સર્વજને સમક્ષ પ્રતિજ્ઞા કરી કે-“જે કઈ માણસ મને કાંઈ પણ અપૂર્વ સંભળાવે તેને આ મારૂં રૂપાનું પાત્ર આપી દઉં.” પરંતુ તેને કોઈ પર અપૂર્વ વાત સંભળાવવાને શક્તિમાન થયું નહીં. કેમકે તે જે કાંઈ સાંભળે તે સર્વ અખલિતપણે તેજ પ્રમાણે બોલતો હતા, અને કહેતો હતો કે-“આ તે પહેલાં પણ સાંભળ્યું હતું, નહીં તે હું અખલિતપણે શી રીતે બોલી શકું?” આ વાવ સર્વત્ર પ્રસિદ્ધિને પામી. ત્યાર પછી એકદા કેઈ સિદ્ધપુત્રે તેની પ્રતિ જાણીને તેને કહ્યું કે-“હું તને અપૂર્વ વાત સંભળાવીશ.” એટલે તે આશ્ચર્ય જોવા માટે ઘણા લોકો એકત્ર મળ્યા અને રાજાની સમક્ષ તે બન્નેને વાણવ્યવહાર. સિદ્ધપુર બોલે કે–
"तुझ्झ पिया मह पियुगो, धइ अन गगं सयसहस्सं ।
जइ सुयपूव्वं दिजउ, अह न नुयं खोरयं देप्नु" |१||
તારા પિતા પાસે મારા પિતાના અન્યૂન (સંપૂર્ણ સો હુાર પેવે એક લાખ રૂપિયા લે છે, આ વાત જે તે પૂર્વે સાંભળી હોય તે તે રૂપીયા મને આપ, અને ન સાંભળી હોય તે આ તારૂં ખો નામનું પાત્ર દે.”
આ વચનથી પરિવ્રાજક પરાજ્ય એ અને પાત્ર આથી દેવું પડ્યું. અહીં સિદ્ધપુત્રની ઔત્પનિકી બુદ્ધિ જાણવી.
ત્પત્તિની બુદ્ધિ ઉપરના દષ્ટાંત સંપૂર્ણ.
For Private And Personal Use Only
