________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૮ હવે વાત -અર્થશાસ્ત્ર એટલે અર્થના વિવેચવાણું નીતિશાસ્ત્ર તેનું દાંત આ પ્રમાણે –
કેઈએક વણિકને એ સ્ત્રીઓ હતી. તેમાં એક પુત્ર હતો અને બીજી વધ્યા હતી. વધ્યા બીજીના પુત્રને એવી સારી રીતે પાળતી હતી કે તે પુત્ર “આ મારી માતા છે અને આ મારી માતા નથી ” એવો કાંઇપણ ભેદ જણને નહીં, એકદા તે વણિ પિતાની અને સ્ત્રી તથા પુત્ર સહિત દેશાંતર ગયે અને જ્યાં સુમતિનાથ નામના પાંચના તીર્થ કરની જન્મભૂમિ હતી તે ગામમાં જઈને રહ્યા. ત્યાં ગયા પછી તરતમાં જ તે વહિ મરણ પામ્યા. તેથી તેના અને સ્ત્રીઓને પરસપર કલહ થયે, તેમની એક કહેવા લાગી કે- “આ પુત્ર મારે છે, માટે હું ઘરની માલીક છું.” બીજી પણ તેજ પ્રમાણે કહેવા લાગી. તે બનેની રાજકારમાં ફરીયાદ ગઈ. તેમાં રાજના અધિકારીઓ તથા રાજા કાંઈપણ નિર્ણય કરી શક્યા નહીં, આ વૃત્તાંત સુમતિનાથસ્વામી ગર્ભ માં હતા ત્યારે તેની માતા મંગળાદેવીએ જાસાંભળે. તેથી તેણીએ તે અને શોકને બોલાવીને કહ્યું કે કેટલાક દિવસ પછી મારે પુત્ર થશે, અને તે મેટ થશે ત્યારે આ વૃક્ષની નીચે બેસીને તમારો ઈસાફ કરશે, માટે તેટલો વખત તમે બંને સરખી રીતે ખાઓ, પીઓ ને આનંદથી રહે.” તે સાંભળીને જેણીને પુત્ર ન હતો તેણીએ વિચાર્યું કે-“આટલે કાળ તે આનંદ કરવાને મળે. પછી શું થશે તેની કેને ખબર છે?” એમ વિચારીને તેણીએ હસતે મુખે અંગીકાર કર્યું. તે જોઈને દેવીએ જાણ્યું કે આ પુત્રની ખરી માતા નથી.” એમ જાણીને તેનો તિરસ્કાર કર્યો, અને બીજીને ઘરની સ્વામિની કરી. અહીં મંગળાદેવીની પરિકી બુદ્ધિ જાણવી. ૯ હવે ગ્રામ જે હું ઈચ્છું તે આપુ. આ દાંત આ રીતે છે–
કે એક સ્ત્રી હતી. તેનો પતિ મરણ પામ્યા. તે લોકોને વ્યાજે આપેલું ધન તેણીને સ્ત્રીને) કેઈ આપતું નહોતું એટલે તેણીએ પિતાના પતિના એક મિત્રને કહ્યું કે-“તમે મને લેકે પાસેથી મારું ધન અપાવે. ત્યારે તે બે કે-“જે મને તું ભાગ આપે તે આપ.” ત્યારે તે બોલી કે-“તમે જે ઇચ્છો તે મને આપજે.” તે સાંભળીને તેણે લોકો પાસેથી સધન પ્રયાસ કરીને ઉદ્યરાવી લીધું. પછી તેમાંથી તેને તેણે ઘણું ધન આપવા માંડ્યું, એટલે તેટલું થોડું દ્રવ્ય એ લીધું નહીં. તે બનેને તકરાર રાજદ્વારમાં ગયે. ત્યાં
For Private And Personal Use Only
