________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૧૭૬
જૈન ધર્મ પ્રકાશ.
તે સર્વ દુઃખના અંત આવ્યે જાણવા.’ આથી સમજાય છે કે સકળ સુખ સ્વાધીન કરવાની ખરી કુ’ચી મન અને ઇંદ્રિયાને શાઅયુક્તિથી સ્વવશ કરી તેમને સન્મામાંજ દેારવામાં—ટેવવામાં સમાયેલી છે; તેથી એજ કર્તવ્ય છે.
૯૦ કલ્પવૃક્ષ સજમ સુખકાર—જેમ સવ વૃક્ષેમાં કલ્પવૃક્ષ ઉત્તમ દે વતરૂ ગણાય છે અને તેની છાયા, મૂળ, પત્ર, પુષ્પ અને ફળ સર્વે ઉત્તમ છે તેમ ‘ સંયમ સુખ ભંડાર ’સન્દેશિત સયમ સર્વ સુખનું નિધાન છે. વીતરાગ પ્રભુનાં નિષ્પક્ષપાતી વચન ઉપર અચળ આસ્થા એ સયમનુ મૂળ છે. યમ નિયમ વિગેરે તેનાં પત્ર છે. સહજ સમાધિરૂપ તેની શીતળ છાયા છે. ઉત્તમ દેવ મનુષ્ય ગતિ તેનાં સુગધી પુષ્પ છે અને મેક્ષરૂપે તેનુ' સર્વાંત્તમ ફળ છે. આવા એકાંત સુખદાયી સયમની કેને ચાહના ન હેાય ? પરંતુ અનાદિ કાળથી આત્મક્ષેત્રમાં ઉગી નીકળેલાં મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાન, અને અવિરતિરૂપ ( wels lenerits ) દુર્ગુણા રૂપી નકામા હાનિકારક રાપાએને ઉખેડી નાંખી પ્રથમ હૃદયભૂમિની શુદ્ધિ કરવા અક્ષુદ્રતાદિક ચેાગ્યતા સ’પાદન કરી અનુક્રમે સર્વજ્ઞદેશિત સયમના યા અધ્યાત્મના અવધ્ય ખીજરૂપ શુદ્ધ શ્રદ્ધાન રાપી તેમાં નિર્મળ જ્ઞાનરૂપ અમૃતનુ સિંચનકરવામાં આવે છે, તે તેમાંથી પરમ સુખદાયક યમ નિયમાદિક સયમયેગના પ્રાદુર્ભાવ થાય છે; અને તેથી સ્વર્ગનાં તથા મેાક્ષનાં ઉત્તમાત્તમ સુખ સ‘પ્રાપ્ત થઇ શકે છે. એમ સમજી આત્માથી જનાએ ઉક્ત દિશામાં વિશેષે ઉદ્યમ કરવા ઉચિત છે.
,
૯૧ અનુભવ ચિંતામણિ વિચાર——અનુભવજ્ઞાન ચિંતામણિ રત્ન જેવું અમૂશ્ય છે, તેથી ચિંતિત સુખ સાધી શકાય છે. તેનુ' ગ્રંથકારે એવું લક્ષણુ ખતાવ્યુ છે કે ‘ વસ્તુ વિચારત ધ્યાવત, મન પાવે વિશરામ; રસ સ્વાદન સુખ ઉપજે, અનુભવ યાકે! નામ ’ અર્થાત્ અમુક ધ્યેય વસ્તુને વિચારતાં કે ધ્યાવતાં મન શીતળતાને પામે અને તે વસ્તુના રસનુ આસ્વાદન કરવા રૂપ સહુજ સ્વભાવિક સુખ જેથી વેદ. વામાં આવેતેનું નામ અનુભવ’ શાસ્ત્ર તે વસ્તુની દિશા માત્ર ખતાવે છે, ત્યારે તેના પારતા અનુભવજ પમાડે છે. ’ · અનુભવજ્ઞાન કેવળજ્ઞાન રૂપી સૂર્યને અરૂણે દય છે. ’ ‘કાની કેાની કલ્પના રૂપી કડછી શાસ્રરૂપી ક્ષીરમાં ફરતી નથી, પરંતુ અનુભવ રૂપી જીભવડે તે શાસ્ત્રક્ષીરનું આસ્વાદન કરનાર કાઇક વિરલાજ હૈાય છે. આ બધાં સૂત વચને અનુભવજ્ઞાનના અ મહિમા પ્રદર્શિત કરે છે, એમ સમજી જેથી પોતાના શુદ્ધ આત્મતત્ત્વને સપૂર્ણ સાક્ષાત્કાર થાય તેવા અનુભવજ્ઞાન માટેજ યત્ન કરવા ઉચિત છે.
હર કામગવી વર વિદ્યા જાણુ—અત્ર સદ્ વિદ્યાને કામધેનુ જેવી સુખ દાયી કહી છે, જેમ કામધેનુ સહુ જાતનો મનકામના પૂરે છે તેમ સદ્વિદ્યા પણ પૂરે
For Private And Personal Use Only
