________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગુણાનુરાગ.
૧૮૯ “આ જન્મમાં જીવ ગુણને કે દેશને જેને અભ્યાસ કરે છે તેજ ગુણ કે દેષ કરીને તે (પર્વના) અભ્યાસવડે કરીને પરલોકમાં પામે છે. ”
વિવેચન---આ ભવમાં જે પારકા ગુણાનુવાદ કરવામાં આવે, ગુણ મેળવવાને પ્રયાસ કરવામાં આવે, કઈમાં અલ્પ પણ ગુણ હોય તે જોઈને રાજી થવાનું અને તે તેવા ગાઢ અભ્યાસને ચગે આવતા તાવમાં પણ ગુણની પ્રાપ્તિ થાય, અને જે આ ભવમાં પારકા દે જોવાની ટેવ પડે, પારકી નિંદા કરવાને અભ્યાસ રહે અને ગુણ જોઈને રાજી ન થવાય તે આવતા ભવમાં તેવા ઈ મસરાદિ દેની પ્રાપ્તિ થાય. માટે ગુણની કે દેવની જેની ઇચ્છા હોય તેને અભ્યાસ આ ભવમાં કરે એગ્ય છે.
પારકા દેષ જેના ગુણ પણ કે ગણાય છે તે કહે છે-- जो जंप परदोसे, गुणसयनरिओघि मच्छरनरेण ।
सो विनसाण मसारों, पलालपुंजव्व पमिभाई ॥९॥ “સેંકડો ગુણોથી ભરેલ હોવા છતાં પણ જે મત્સરવડે કરીને પારકા દેષ બેલે છે તે તે ગુણી પણ પંડિત પુરૂષોને પરાળના (ફતરાના ઢગલાની જે અસાર પ્રતિભા સમાન થાય છે (લાગે છે). ”
વિવેચન–પિતામાં ગમે તેટલા ગુણ હોય પણ જે પારકા ગુણને સહન કરી શકતે ન હેય-પિતે દાતાર હોય પણ પારકા દાતારપણાની વાત સાંભળી શકતો ન હોય-પિતે બ્રહ્મચારી હેય પણ પરની બ્રહ્મચર્ય સંબંધી વાત સાંભળી શકો ન હોય–અર્થાત પરના તેવા ગુણની વાત સાંભળતાં તે ગુણને ઢાંકી દેવા માટે પરના દેષ બેલતે હોય અથવા સ્વકલ્પનાવડે પરના દાતારપણામાં અથવા બ્રહ્મચારીપણામાં દેષને અથવા કોઈ કારણને ઉદ્દભવ કરતા હોય તે તેવા ગુણીને પણ પંડિત પુરૂ ફોતરાના ઢગલા જે નિમલ્ય-નિઃસાર ગણે છે. કેમકે જેનામાં પારકા ગુણ સહન કરવાની શક્તિ નથી તેનામાં ગુણે ટકી શકતા નથી અને જે ગુણે હાય છે તે પણ સત્વ વિનાના હોય છે. પારકા દેષ બેલનાર પોતે પાપી બને છે તે સંબંધી કહે છે
जो पर दोसे गिन्ह, संतासंतेवि उस नावणं ।
सो अप्पाणं बंध, पावण निरत्यएणावि ॥ १० ॥ “જે મનુષ્ય દુષ્ટભાવે કરીને છતા કે અછતા પણ પારકા દેષને ગ્રહણ કરે છે તે નિરર્થક પિતાના આત્માને પાપવડે બાંધે છે.”
વિવેચન–જે મનુષ્ય દુદ બુદ્ધિથી એટલે અન્યને પિતાથી હલકો દેખાડવાની ધારણાથી પારકા છતા કે અછતા દોષોનું જેની તેની પાસે ઉદ્દઘાટન કરે છે તે મનુષ્ય નિરર્થક-માત્ર પિતાની જીભની વિપરીત ટેવને લઈને પિતેજ પાપથી
For Private And Personal Use Only