Jain Dharm Prakash 1909 Pustak 025 Ank 03

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

s
કી જૈન ધર્મ પ્રકાશ. ભાવાર્થવિવિધ કમનુભાવથી વિચિત્ર પ્રકારના સંયોગો મળે છતે જે અંતરષ્ટિ તેમાં મુંઝાતા નથી તે જેમ આકારા કાદવથી લેપાતું નથી તેમ પાપપકથી લેપાતાજ નથી.
વિવરણ–નાના પ્રકારના શુભાશુભ કર્મના પ્રભાવે જીવને જૂદા જૂદા અનુકુળ અને પ્રતિકુળ સંગે સ્વભાવિક રીતે જ મળે છે. તેમાં જે વિવેકષ્ટિથી નહિં મુંઝાતા તટસ્થ થઈ રહે છે, તેમાં મિથ્યાભિમાનથી મુંઝાઈ જઈ અહંતા મમતા ધારતા નથી, હર્ષ શોકને તજી સમભાવે રહે છે, અને કર્તુત્વપાશું તજીને કે. વળ સાક્ષીત્વપણુંજ સેવે છે તેવા સમભાવી જનેને તે પ્રસંગે કંઈ પણ હાનિ થતી નથી. જેમ આકાશને કંઈ પણ લેપ લાગતું નથી, તેમ નિર્મોહી જીવને કઈ પણ કર્મનો લેપ લાગતું નથી. નિર્મોહી આત્મા તે નિર્મળ જ્ઞાનષ્ટિથી આ સંસારને એક નાટક જેવું જુએ છે, વિવિધ કમવશવર્તી જેને નાનાવિધ કાર્ય કરવાને જુદાં જુદાં પાત્ર સમજે છે, મેહરાયને તેને સૂત્રધાર લેખે છે, અને પિતે એક મધ્યસ્થ પ્રેક્ષક તરીકે સર્વ નાટકરચનાને સમભાવથી જોતાં છતાં તેમાં લગારે મુંઝાતા નથી. દુનિયાની ગમે તેવી મોહક વસ્તુમાં તેને મેહ થતું નથી, દુનિયાની અસારતા યાને ક્ષણભંગુરતાને તે સારી રીતે જાણીને તેથી ઉદાસીનતા ધારે છે, તેથી દુનિયાની મેહમાયામાં તે લગારે ફસાતા નથી, પણ તે મોહમાયાને પિતે વિવેક દષ્ટિથી સમૂળગી દૂર કરવાને શક્તિમાન થાય છે. અમૂઢદષ્ટિ એવા તે મહાશયની આ મેહમાયામાં કેવી ઉદાસીનતા બની રહે છે, તેનું શાસ્ત્રકારેજ અન્યત્ર ચિત્ર આપેલું છે, તે સર્વ કેઇ આમ હિતેષીઓને અવલકવા યોગ્ય છે.
પદ–રાગ બિહાગ. માયા કારમીર, માયા મ કરે ચતુર સુજાણ એ ટેકો માયા વાહ્યા જગત વધુધ, દુ:ખ થાય અજાન, જે નર માયાએ મેહી રહે તેને સ્વને નહિ સુખ ઠામ; માયા કારમીરે,
માયા. ૧ બહાના મોટા નરને માયા, નારીને અધિકેરી; વલી વિશેષે અધિકી માયા, ગરાને જાજેરી માયા ૨ માયા કામણ માયા મેહુન, માયા જા તારી; માયાથી મન સહુનું ચલિયું, લોભીને બહુ યારી. માયા ૩ માયા કારન દેશ દેશાંતર, અટવી વનમાં જાય; જહાજ બેસીને દીપદ્વીપાંતર, જઈ સાયર જે પલાય, માયા ૪ માયા મેલી કરી બહુ બેલી, લોભે લક્ષણ જાય; ભયથી ધન ધરતીમાં ગાવે, ઉપર વિસહુર થાય. માયા. ૫