________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રીપાળરાનના રાસ ઉપરથી નીકળો સાર. માં હાથીએ આવીને તેને મારી નાંખે.” માટે એવી મિથ્યા વિચારણા કરવી નહીં. ગુરૂમહારાજને વચનપર શ્રદ્ધા રાખી શાસ્ત્રષ્ટિથી તેની વિચારણા કરવી. આ૫મતિને આગળ કરવી નહીં. આપમતિને આગળ કરવાથી અને તે પ્રમાણે ચાલવાથી દુર્ગતિના ભાજન થવું પડે છે, અને જે ગુરૂનાં વચનપર પ્રતીત રાખી તદનુસાર વર્તન કરે છે તે સગતિના ભાજન થાય છે.
સત્યધર્મને વ્યાખ્યાનમાં ચાર પ્રકારનાં સત્ય કહ્યો છે. તે નામ, સ્થાપના, દ્રવ્ય ને ભાવ એ ચાર સમજવાં. રાષભાદિક પ્રભુના નામ તે નામસત્ય, તેમની કાઇ પાપાણદિની પ્રતિમા તે સ્થાપના સત્ય, શ્રેણીકાદિ જે તીર્થંકર થવાના છે તે દ્રવ્ય સત્ય અને વર્તમાનકાલ કેવીપણે વિચરતા સીમંધર સ્વામ્યાદિ તીર્થકરે તે ભાવ સત્ય એમ ચારે નિપાતત્ય જાણવા.
તપધર્મમાં બાર પ્રકારનો તપ કહ્યું છે, તે આ પ્રમાણે-૧ જઘન્ય નવકારશી ને ઉત્સુઇ જાવજીવ સુધી આહાર પાણીને ત્યાગ કરવો તે અનશન તપ, ૨ આહારના પ્રમાણથી એ છે આહાર કરે તે ઉણાદરી તપ, ૩ દ્રવ્યને સંક્ષેપ કરે તે વૃત્તિક્ષેપ તપ, ૪ રસ (વિગયીને ત્યાગ કરે તે રસત્યાગ તપ, પ પ્રમુખ કલેશ સહન કરવો તે કાયક્લેશતપ, અને પાંચ ઇન્દ્રિયને ગુપ્ત કરવા તે સલીનતા તપ. આ જ પ્રકારને બાહ્યતપ કહેવાય છે. ૧ ગુરૂ પાસે પ્રાયશ્ચિત્ત લેવું તે પ્રાયશ્ચિત્ત તપ, ૨ વડિલેને વિનય સાચવવો તે વિનય તપ, ૩ ગુરૂ વિગેરેની વૈયાવચ્ચ કરવી તે વિયાવચ્ચતપ, ૪ વાંચના પૃચ્છનાદિ સ્વાધ્યાય કરે તે સ્વાધ્યાય તપ, ૫ ધર્મધ્યાન શુકલ ધ્યાન ધ્યાવું તે ધ્યાનતપ અને ૬ એકચિત્ત કાઉસગ્ન કરે તે કાસગંતપ. આ જ પ્રકારને અત્યંતરતપ કહેવાય છે.
પ્રાતે મોક્ષના ઉપાયભૂત નવપદ્ર કહ્યાં છે તેની ટુંકી વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે– ૧ ચાર ઘનઘાતિ કર્મનો ક્ષય કરી કેવળજ્ઞાન પામ્યા તે અરિહંત, ૨ આઠે કર્મોને ક્ષય કરી સિદ્ધ થયા તે સિદ્ધ, ૩ પાંચ આચારને પાળે પળાવે તે આચાર્ય, ૪ અંગ ઉપાંગ ભણે ભણવે તે ઉપાધ્યાય, પ શિવસુખ સાધવાને પ્રયત્ન કરે તે સાધુ, ૬ જ્ઞાન અને જ્ઞાનીની ભક્તિમાં સાવધાન રહેવું તે જ્ઞાન, ૭ સમક્તિ દ. શન પામવાનાં કારણે સેવવાં તે દર્શન, ૮ આઠ કર્મના થયેલા સંચયને રિક્ત કરે ખાલી કરે તે ચારિત્ર અને ૯ નિકાચિત કર્મને પણ દૂર કરે તે તપ. આ પ્રમાણે નવપદ સમજવો. તેનું આરાધન કરવાથી અનેક પ્રાણી મેલસુખ પામ્યા છે, પામે છે અને પામશે. માટે તેના આરાધનમાં તત્પર રહેવું.
For Private And Personal Use Only