________________
પર્વાધિરાજ પ્રતિક્રમણ અને ઘીની બોલીઓ
લેખક: “સમાજ સેવક'-મુંબઈ પર્વાધિરાજ પર્યુષણ પર્વનું આગમન થયું જ્ઞાનસત્રમાં ખેંચવામાં આવે છે, જે બાળકને છે. વસ્તી વધારો થવાના કારણે ઉપાશ્રય ભર્યા સૂત્ર-સ્તવનેની પ્રતિયોગિતામાં પહેલે નંબર ભય લાગે છે. રાત્રે પણ તેમ જ લાગે છે. રાત્રે આવતા ઈનામ મળે છે તે જ બાળક મોટા પ્રતિક્રમણ કરવા જતા જગ્યા રહેતી નથી. થાય ત્યારે પ્રતિક્રમણ સૂત્રે બેલવા માટે તેમની આઠે આઠ દિવસ આજ હાલત હોય છે. તેમાં પાસેથી આપણે ઘીની બેલી બોલાવી જ્ઞાનદ્રવ્ય સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ વખતે તે મોટા મોટા ભેગું કરીએ છીએ. પરિણામ એ આવે છે કે ઉપાશ્રય પણ નાના પડે છે.
મધ્યમવર્ગના આ બાળકે ઘી ની બોલી બેલી પ્રતિકમણની ક્રિયા શરૂ થાય તે પહેલાં શક્તા નથી અને તેમને પિતે તૈયાર કરેલા મહત્વના દરેક સૂત્રનું ઘી બોલાય છે. પ્રાયઃ સૂત્રે બોલવા મળતા નથી. ફલત: તેઓ ધીરે
સ્નાતસ્યા અજિતશાંતિ અને મોટી શાંતિ સૌથી ધીરે સૂત્ર-સ્તુત્રો ભૂલતા જાય છે. વધારે ગેય સૂત્ર હોઈ કેઈ હાંશીલા શેઠીયા મારા એક મિત્ર છે. જેઓ હંમેશા ગેડીજી જેમને ખાસ ગાવાને મુહાવરો નથી, તેઓ ઘી પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ કરવા જતા. ગોડજીમાં બેલીને આ સૂત્રે બેલવાને આદેશ લેતા હોય પિસાતીઓ તે હોય જ. તેથી તેમને કઈ દિવસ છે. સમય આવે ત્યારે તેઓ પોતાને જેમ “વંદિત્તાસૂત્ર બલવાને આદેશ જ ન મળે. ઘર આવડે તેમ તે સૂત્ર-સ્તંત્ર બોલી જાય છે. ૧૦/૧૦નું હતું એટલે ઘરે પ્રતિક્રમણ કરી ન
પ્રતિકાણની સભામાં રત્ન પણ હોય છે. શકે. આજે આ ભાઈ વંદિતા સૂત્ર ભૂલી ગયા તેઓ જ્યારે મહત્વના સૂત્ર-સ્તત્રસ્તવન બેલે છે. હવે તેમને જ્યારે પ્રતિક્રમણ કરવું હોય ત્યારે સભાની પ્રત્યેક વ્યક્તિમાં રોમાંચ ઉભા ત્યારે રાત્રે લાઈટ કરીને આડશ કરીને વંદિતા થઈ જાય છે. મારા એક મિત્ર, ફક્ત અતિ સુંદર સૂત્ર” વાંચી જવું પડે છે. રીતે બોલતા સ્નાતસ્યા, અજિતશાંતિ અને મોટી પ્રતિક્રમણ કરવા આવનાર મહાનુભાવેને શાંતિ સાંભળવા જ હંમેશા પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ આપણે બે વિભાગમાં વહેચી શકીયે? કરવા જતા હતા. પણ આપણે જ્ઞાનદ્રવ્યની ૧. જે ભાઈઓએ પ્રતિક્રમણ સૂત્રના વૃદ્ધિના લેબમાં વરસમાં ફક્ત ૮ દિવસ-છેલ્લે અર્થે કરેલા છે. તેમને પ્રતિકમણું શરૂ થાય એક દિવસ આવવાવાળા આત્માઓને આવા એટલે તેમનું મન લાગી જાય. કારણ જેમ રોમાંચક લાભથી વંચિત રાખીયે છીએ તે જેમ સૂત્રે બેલાતા જાય છે તેમ તેમ તેમનું અત્યંત ખેદ ની વાત છે.
મન તે તે સૂત્રોના ભાષાતર કરવામાં (મનમાં) કેઈએ કીધું છે કે Jains are Gumbler લાગી જાય છે તેમનું મન ધર્મકાર્યમાં રોકાયેલું of Controdictions. કદાચ આ ઉક્તિમાં તથ્થ રહે છે, જે પ્રતિક્રમણ જેવી ધાર્મિક ક્રિયાને લાગે છે. જે બાળકોને સમાજ પીપરમેન્ટ-પેંડાની એક હેતુ છે. આ વર્ગની હાલ આપણે લાલચ આપ પાઠશાળા તરફ ખેંચવા પ્રયત્ન કરે વિચારણું નહિ કરીયે, છે, જે બાળકોને સમાજ મફત રહેવાની અને ૨. જે ભાઈઓએ પ્રતિક્રમણ સૂત્રના અર્થ ભજન કરવાની સગડતા આપી શિક્ષાયતને- કર્યા નથી. આ બહુ મોટો સમુદાય છે. તેઓ
પર્યપણાંક ]
જૈનઃ
[૫૪૩
