Gujarati Sahitya Kosh Part 01

Author(s): Jayant Kothari, Jayant Gadit, Chandrakant Sheth, Raman Soni
Publisher: Gujrati Sahitya Parishad

Page 516

કૃતિ : જેકાપ્રકાશ: ૧.
હર્ષકુલ-૨[
]: જૈન સાધુ. પુણ્યસાગરજીના સંદર્ભ : લીંહસૂચી.
[કા.શા.] શિષ્ય. ૬ કડીના “મહોપાધ્યાયપુણ્યસાગરગુરુ-ગીત (મુ.)ના કર્તા. કૃતિ : ઐજંકાસંગ્રહ.
[કા.શા.] હર્ષકીતિ : આ નામે ૩૩ કડીનો ‘લકામત પ્રતિબોધ-કુલક’ (લે. સં. ૧૭મું શતક અનુ.), ૧૯ કડીનો ‘કર્મહિડોલ-રાસ', સુદર્શન શેઠની હર્ષકુલશિષ્ય ઇિ. ૧૬૨૧ સુધીમાં : જૈન સાધુ. ૧૩ કડીની ‘મહસઝાય’ અને ૨૪ કડીની ‘મૃગાપુત્રની સઝાય’ મળે છે. તેમના કર્તા પclીપડિલેહણ-સઝાય’ (લે. ઈ. ૧૬૨૧)ના કર્તા. કયા હર્ષકીર્તિ છે તે સ્પષ્ટપણે કહેવું મુશ્કેલ છે.
સંદર્ભ : મુપુગૃહસૂચી.
કિ.શા.] સંદર્ભ : ૧. મુપુગૃહસૂચી; ૨. રાહસૂચી : ૧, ૩. લીંહસૂચી.
, હર્ષકુશલ : આ નામે ૧૦ કડીની ‘સનસ્કુમારઋષિ- ઝાય', “વીસી'
કિ.રી.] (લે. ઈ. ૧૬૩૪/સં.૧૬૯૦, શ્રાવણ સુદ ૪) તથા ૩૬ કડીની હર્ષકીતિ-૧ ઈ. ૧૭મી સદીનો પૂર્વાધી : નાગોરી તપગચ્છના જૈન સુગુરુ-છત્રીસી' મળે છે. તેમની કર્તા કયા હર્ષકુશલ છે તે સાધુ. રત્નશેખરની પરંપરામાં ચંદ્રકીતિના શિખ. પહેલાં ઉપાધ્યાય નિશ્ચિતપણે કહેવું મુશ્કેલ છે. હતા, પાછળથી સૂરિપદ પ્રાપ્ત થયું. એમણે રચેલા અનેક સંસ્કત સંદર્ભ : ૧. જેનૂકવિઓ : ૩(૧); ૨, મુપુગૃહસૂચી: ૩. હજૈજ્ઞાગ્રંથો પરથી તેઓ વ્યાકરણ, કાવ્ય, છંદ અને વૈદકના વિદ્રાન હશે સૂચિ: ૧.
[કા.શા.] એમ જણાય છે.
હર્ષકુશલશિષ્ય [ ]: જૈન. ‘મહાવીર જિનસત્તાવીસ એમણે ૩ ઢાળ ને ૨૪૨૮ કડીની ‘વિજયકુમાર-કુમારી-સઝાય.
( વિજયકુમાર ૩મારી- ભવ-સ્તવન’ (લે. સં. ૧૯મી સદી અનુ.)ના કર્તા. વિજયશેઠ- વિજ્યા શેઠાણી-રાસ/વિજ્યશેઠ-વિજયાશેઠાણી સ્વલ્પ-પ્રબંધ
સંદર્ભ: મુપુન્હસૂચી.
[કી.જો.] કૃષ્ણશુકલપક્ષ-રઝાય/શીલ વિશે વિજય શેઠ અને વિજયા શેઠાણીની સઝાય” (ર. ઈ. ૧૬૦૯ આસપાસ મુ.) એ ગુજરાતી કૃતિની રચના હર્ષકુંજર [
]: ૨૧ કડીના ‘રાવણપાર્શ્વનાથ કરી છે.
ફાગુ'ના કર્તા. એમનો ‘વૈદકસારસંગ્રહ’ સંસ્કૃતમાં મળે છે તેની સાથે ગુજરાતી સંદર્ભ : જૈન સત્યપ્રકાશ, માર્ચ ૧૯૪૯-ધમાલ એવં ફાગુ બાલાવબોધ છે. પરંતુ એ બાલાવબોધ અજ્ઞાતકક જણાય છે. એમની સંજ્ઞક કતિષય ઔર રચનાઓંકી ઉપલબ્ધિ', અગરચંદ નાહટા. ‘જ્યોતિષ-સારોદ્ધાર’ કૃતિ આમ સંસ્કૃત-પ્રાકૃતમાં છે, પણ એમાં
[કા.શા.] થોડાક અંશો ગુજરાતી છે.
હર્ષચંદ્રહરખચંદ : હર્ષચન્દ્રને નામે ‘વર્ધમાનજન્મમંગલ', ૮ કડીનું ‘અનિદ્વારિકાવિવરણ', બૃહત્ શાંતિવૃત્તિ', ‘લ્યાણમંદિરસ્તોત્ર
‘પાર્શ્વનાથ ગૂઢારથ-સ્તવન' તથા હરખચંદને નામે ‘પાજિનવૃત્તિ', ‘સારસ્વતટીકા', સિંદુરપ્રકરણવૃત્તિ', “ધાતુપાઠ’, ‘શારદી નામમાળા’, ‘શુતબોધવૃત્તિ' વગેરે એમની સંસ્કૃત કૃતિઓ છે.
સ્તવન’ (લે. ઈ. ૧૮૧૩) એ કૃતિઓ મળે છે. તેમના કર્તા ક્યા કૃતિ : ૧. પ્રાસ્તસંગ્રહ; ૨. સજઝાયમાલા : ૧-૨ (જા); ૩.
હર્ષચન્દ્ર હરખચંદ છે તે સ્પષ્ટપણે કહેવું મુશ્કેલ છે. સઝાયમાળા(પ.).
સંદર્ભ : ૧. જૈનૂકવિઓ : ૩(૨); ૨. મુપુગૂહસૂચી; ૩. હજૈજ્ઞાસંદર્ભ : ૧. જૈસા ઇતિહાસ;]૨. સાહિત્ય, ઑગષ્ટ-સપ્ટે. ૧૯૩૫
સૂચિ: ૧. –શુતબોધ પર જૈન ટીકા', મૂનિ હિમાંશવિજ્યજી: ૩. કૅટલૉગગરા, હર્ષચંદ્ર-૧ (ઈ. ૧૬૭૪ સુધીમાં] : જૈન સાધુ. રૂપહર્ષના શિષ્ય. ૯ ૪. જૈનૂકવિઓ : ૧, ૨, ૩(૧); ૫. મુમુગૃહસૂચી; ૬. લીંહસૂચી૭ કડીના
1, કડીના ‘જિનચંદ્રસૂરિ-ગીત’ (લે. ઈ. ૧૬૭૪/સં. ૧૭૩૦, આસો વદ હજૈજ્ઞાસૂચિ: ૧.
કૃતિ: ઐજૈકાસંગ્રહ.
[કા.શા.] હર્ષકુલ-૧ [ઈ. ૧૬મી સદી પૂર્વાર્ધ) : તપગચ્છના જૈન સાધુ. હેમવિમલસૂરિની પરંપરામાં કુલચરણના શિષ્ય. બંધહેતૃદય-ત્રિભંગી-
હર્ષચંદ્ર-૨ [ઈ. ૧૮૦૦માં હયાત] : ૬ કડીના “નેમિનાથજીનું સ્તવન” સૂત્ર' એ સંસ્કૃત કૃતિમાં કવિ પોતાને લક્ષ્મીસાગરસૂરિના શિષ્ય (+
- (ર.ઈ. ૧૮૮૦. ૧૮૫૬, ભાદરવા સુદ ૧૨; મુ.)ના કત. તરીકે ઓળખાવે છે.
કૃતિ : પ્રાસ્તસંગ્રહ.
[કા.શા.] એમણે ૩૬૦૪૫૭ કડીની “વસુદેવ-ચોપાઈ/વસુદેવ-રાસ/વસુ- હર્ષચંદ્ર(ગણિ)-૩ [ઈ. ૧૯મી સદી પૂર્વાર્ધ-અવ. ઈ. ૧૮૫૭/સં. દેવકુમાર-ચોપાઈ' (ર.ઈ.૧૫૮૧) એ ગુજરાતી કૃતિની રચના કરી છે. ૧૯૧૩, ફાગણ વદ ૧૪] : પાáચંદ્રગચ્છના જૈન સાધુ. લબ્ધિ
સૂત્રકૃતાંગસૂત્ર પર દીપિકા’, ‘વાક્યપ્રકાશટીકા', વગેરે એમની ચંદ્રસૂરિના શિષ્ય. પિતાનું નામ શગનાશાહ અને માતાનું નામ સંસ્કૃત કૃતિઓ છે.
વખતા. દીક્ષા ઈ. ૧૮૨૫માં અને આચાર્યપદ ઈ.૧૮૨૭માં. સંદર્ભ : ૧. ગુજૂકહકીકત; ૨. ગુસાઇતિહાસ : ૨૩. ગુસાર- આ કવિએ કેટલાંક સ્તવનો રચ્યાં છે, જેમાં ૯ કડીનું ‘તારંગાસ્વતો; ૪. જૈસાઇતિહાસ;]૫.આલિસ્ટઑઇ :૨; ૬. જૈનૂકવિઓ: જીનું સ્તવન’ (ર.ઈ. ૧૮૪૭/સં. ૧૯૦૩, મહા વદ ૧૨; મુ), ૧૨ ૧, ૩(૧); ૭. ડિકૅટલૉગભાવિ; ૮. મુગૃહસૂચી: ૯. લીંહસૂચી; કડીનું “નવપદજીનું સ્તવન (મુ.) અને ૯ કડીનું ‘રાણકપુરનું સ્તવન ૧૦. હેજેજ્ઞાસૂચિ: ૧.
[કા.શા. (મુ.)નો સમાવેશ થાય છે.
(કા.શા.
૮; મુ.)ના કત.
હર્ષકીતિ : હર્ષચંદ્ર(ગણિી-૩
ગુજરાતી સાહિત્યકોશ : ૪૮૭