________________
278
THE FUNERAL CEREMONIES
The other prominent topic of the Súkta, the disposal of the dead body, is of less importance, but is not without interest; it is treated of especially in the three verses succeeding those relating to the widow, and the phraseology is certainly more in favour of burying than of burning. The consigning of the deceased to the earth, and the anxiety expressed that
14. प्रतीचीने मामहनीष्याः पर्णमिवा दधुः
प्रतीची जग्रभा वाचमश्वं रशनया यथा ॥ The following is Sáyana's commentary on the seventh and eighth verses. 7. इमानारीरिति ॥ अविधवाः धवः पतिः अविगतपतिकाः
जीवद्भर्तका इत्यर्थः ॥ सुपत्नीः शोभनपतिकाः इमा नारी: नार्य आंजनेन सर्वतो जनसाधनेन सर्पिपा घृतेन अक्तनेत्राः सत्यः संविशंतु स्वगृहान्प्रविशंतु तथा अनश्रवः अश्रुवर्जिताः अरुदत्यः अनमीवाः अमीवा रोगस्तदूर्जिता मानसदुःखवर्जिता इत्यर्थः ॥ सुरत्नाः शोमनधनसहिताः । जनयः जनयंत्यपत्यमिति जनयो भाऱ्याः ॥ ता अग्रे सर्वेषां प्रथमत एव योनिं गृहं आरोहंतु आगच्छंतु । देवरादिकः प्रेतपत्नीमुदीर्घ नारीत्यनया भर्तृसकाशादुत्थापयेत्सूत्रितं च ॥ 8. उदीर्वेति । हे नारि मृतस्य पनि जीवलोकं जीवानां पुत्रपौ
त्रादीनां लोकं स्थानं गृहमभिलक्ष्य उदीर्ध्व अस्मात्स्थानादुत्तिष्ठ । ईर गती आदादिकः । गतासमुत्क्रांतप्राणमेतं पतिं उपशेषे तस्य समीपे स्वपिषि तस्मात्त्वं एहि आगच्छ यस्मात्त्वं हस्तग्राभस्य पाणिग्राहं कुर्वतः दिधिषोः गर्भस्य निधातुः तवास्य पत्यु: संबंधादागतं इदं जनित्वं जायात्वमभिलक्ष्य
संबभूथ संभूतासि अनुसरणनिश्चयमकार्षीः तस्मादागच्छ ॥ From the expression anusarana nischayam akárshih, “thou hast made the determination of following,” it would appear as if Sayava considered the burning as only delayed; but, besides that subsequent burning is not consistent with the presence of the corpse, we must recollect the commentator expresses only the notion of his own time, or the 14th century, when of course the practice existed.
