Dev Dharma Pariksha

Author(s): Yashovijay Upadhyay,
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust

Page 2

- देवधर्मपरीक्षा
..અનુમોદના..... અભિનંદન.........ધન્યવાદ.
“ સુકૃત સહયોગી #
શ્રી શાહીબાગ અભિનંદન
જૈન સંઘ
જયપ્રેમ સોસાયટી, અમદાવાદ. નાના સફાવન अरि बुद्धि અનુમોદના
..અનુમોદના..... અભિનંદન........ધન્યવાદ..
પ્રાપ્તિ સ્થાન : શ્રી જિનશાસન આરાધના ટ્રસ્ટ
શ્રી ચંદ્રકુમારભાઈ જરીવાલા, દુ.નં.૬, બદ્રિકેશ્વર સોસાયટી, મરીન ડ્રાઈવ ઈ રોડ, મુંબઈ-૨. ફોન : ૨૨૮૧૮૩૯૦, ૨૨૬૨૪૪૭૭
શ્રી ચંદ્રકાંતભાઈ એસ. સંઘવી, ૬ બી, અશોકા કોમ્પ્લેક્ષ, પહેલા ગરનાળા પાસે, પાટણ-૩૮૪૨૬૫. (ઉ.ગુ.), મો. : ૯૯૦૯૪૬૮૫૭૨
શ્રી બાબુભાઈ સરેમલજી બેડાવાળા, સિદ્ધાચલ બંગ્લોઝ, સેન્ટ એન હાઈસ્કૂલ પાસે, હીરા જૈન સોસાયટી, સાબરમતી, અમદાવાદ-૫. મો. : ૯૪૨૬૫ ૮૫૯૦૪.
'देवधर्मपरीक्षा
સુર સમકિતવંતા
“હેં ગુરુદેવ ! આજ-કાલ દેવો કેમ આવતા નથી ?” શિષ્યના આ પ્રશ્નનો ગુરુએ યોગ્ય અવસર જોઈને ઉત્તર આપ્યો, “હમણા તે પ્રમાર્જન કર્યા વિના પરાત રાખી ને ? જો દેવો આવતા હોય તો તારો ઓઘો લઈ લે.”
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં એક માર્મિક પ્રસંગનું વર્ણન કર્યું છે, જેમાં એક યક્ષ મહાત્માઓના પડખા સેવવા તેમની સમીપ આવે તો છે, પણ તેમની વિકથા આદિ પ્રમાદ જોઈને તરત ત્યાંથી રવાના થઈ જાય છે.
દેવોને વિબુધ કહ્યાં છે. તેઓ કાંઈ વેશમાત્રથી ભોળવાઈ ન જાય. તેઓ તો માત્ર આચાર જ નહીં પરિણતિને પણ માપી લે છે.
પ્રજ્ઞાપના આદિ આગમોનું દોહન કરીએ એટલે ખ્યાલ આવે છે કે પ્રત્યેક સમયે અસંખ્ય દેવો આપણી આસપાસમાંથી પસાર થઈ રહ્યાં છે. કારણકે ઉર્ધ્વમધ્યલોક અને અધોમધ્યલોકના દ્વિપ્રાદેશિક પ્રતરમાં પ્રતિસમય અસંખ્ય દેવો સમુદ્ઘાતની અવસ્થામાં ઉપલબ્ધ થાય છે. આમ છતાં આપણને એકાદ દેવના પણ દર્શન ન થતાં હોય તો પહેલા નંબરમાં તો આયા-પરિણતિની કયાશ સમજવી જોઈએ, બીજા નંબરમાં પુણ્યની કચાશ સમજવી જોઈએ. ત્રીજા નંબરમાં કાળનો દોષ જોવો જોઈએ. તેની બદલે દેવોનો દોષ જોવો એ તો દેવોની આશાતના છે.
સમસ્ત સંયમીંગણ પ્રતિદિન બે વાર પ્રતિક્રમણસૂત્રમાં એક પદ બોલે છે ‘મેવાળાં સાવળાપુ’ દેવોની અશાતના એ પણ એક આલોચનાસ્થાન છે પાપ છે. આ પદનું રહસ્ય અને તેમાં સમાયેલ ગંભીર આશયનું અવગાહન કરવા માટે પર્યાપ્ત ચિંતનની આવશ્યકતા છે.
વિશિષ્ટ પચ્ચક્ખાણો - વ્રત - નિયમો - અને મહાવ્રતોનો અંગીકાર કરતી વખતે “દેવવિયં' - ‘દેવોની સાક્ષીએ' એવો ઉચ્ચાર કરવામાં આવે છે. આલોયના કરવા માટે યોગ્ય ગુરુનો યોગ ન મળે તો ક્રમશઃ અન્ય સમુદાયના આચાર્ય વગેરેથી માંડીને દેવતા પાસે પણ આલોચના