________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
લાગે છે. માટે જીવન જાણવા માટે છે એમ “હે ગૌતમ! મનુષ્યદેહ મળે, સારો સમજ, એક ઘડી માટે પણ ગાફેલ ન રહીશ. દેશ મળે, સારું કુળ મળ્યું, પણ સારું હે ગૌતમ! મનુષ્યભવ તે મળ્યો પણ એ
અ શરીર ન મળ્યું તે? પાંચમાંથી એકાદ-બે કડો મળ્યો તો વળી ભારે દુઃખ! સારા દેશ,
ઈદ્રિય એછી મળી તે ? આંખે અંધ થયા સારે પ્રાંત, સારી ભૂમિ, સારા માણસો એમાં
જ તે કાને બહેરા થયા તો? પગે લંગડા થયા જન્મવું એ પણ સદ્ભાગ્ય છે. માટે આ મેળ
જ તે ? પુરુષ થઈને પુરુષત્વહીન જમ્યા છે? વવા ક્ષણ માટે પણ ગાફેલ ન રહેજો! નહિ તો દળી દળીને ઢાંકણીમાં ઉઘરાવ્યા બરાબર છે. તે કોડી સારું હજાર રૂપિયા ખેનાર મૂર્ખના
અને માટે સુકર્મમાં જરા પણ ગાફેલ ન રહો !
લે છે જેવું થશે. એક વેપારી હજાર રૂપિયા કમાઈ “હે ગૌતમ! આ બધું ય મળ્યું, પણ પાછો વળ્યો. એણે નક્કી કર્યું કે ૯૯૯ એક ધર્મ ન મળે તે મળીમળીને બધું રૂપિયા વાંસળીમાં બાંધી કેડે રાખવા. એક ન મળ્યા બરાબર છે! પિલાં ત્રણ વાણિયાની રૂપિયે વટાવી, એમાંથી વાટખર્ચ કાઢવું! વાત છે ને! એક સરખી મૂડી લઈને ત્રણે એણે રૂપિયાની કેડીઓ લીધી. ને એમાંથી વેપાર કરવા નીકળ્યા. એમાં એકે ખૂબ લાભ વાટખરચી કાઢવા લાગે ધીરે ધીરે ઘર આવી મેળવ્યા. મૂડી બમણી કરીને આવ્યો બીજાએ પહોંચ્યું. એક પડાવ બાકી રહ્યો, ત્યાં પેલી ન વેપાર કર્યો, ન લાભ મેળવ્યું. મૂળ મૂડી કેડીઓ ખૂટી ગઈ. વેપારીને યાદ આવ્યું સાચવીને પાછો આવ્યો. પણ ત્રીજાએ તે કે છેલ્લા પડાવ આગળ એક કેડી રહી ગઈ છે. બોટને જ વેપાર કર્યો, ને મૂળ મૂડી ખાઈ એ લઈ આવું તે ખરચી પૂરી થાય, ને નવે માથે દેવુ લાદી પાછો ફર્યો! રૂપિયે વટાવો ન પડે. પણ પોતાના સાથીદારોથી એકલા પાછા ફરતાં એને ડર લાગે. એમ સંસારમાં આ ત્રણ પ્રકારના માણસો આખરે એણે ૯ રૂ.ની વાંસળી ત્યાં જમીનમાં હોય છે. સદાચારી, શીલને પુરુષાર્થવાળા, આ દાટી દીધી ને કેડી લેવા ચાલ્યા, કેડી લઈને ભવ સુધારે છે, પરભવને પણ સુધારે છે. એ પાછો આવ્યો ત્યારે ખબર પડી કે વાંસળી પ્રથમ પ્રકારના વેપારી જેવા છે. કેટલાક સદાકેઈ ચોરી ગયું છે. માટે કેડી સાટ હજાર ચારીને સુન્નતી હોય છે. એ પુણ્ય કરતા નથી, ગુમાવવાની ગફલત ન કરશે.
તે પાપ પણ કરતા નથી. એ મૂળ મૂડી
A સાચવનાર વેપારી જેવા છે. માનવતાને નભાવી “હે ગૌતમ! મનુષ્યને દેડ મળે, સારો
આ ભવને સુધારે છે. ને ત્રીજે તો દેવાળિયાની દેશ મળે, પણ સારું કુળ ન મળ્યું છે તેયા
જેમ આ ભવ ને પરભવ બગાડે છે. માટે હે નિરર્થક છે. કુળને અને કર્મને ઘણું લાગે
ગૌતમ! મહામહેનતે પ્રાપ્ત કરેલા મનુષ્યવળગે છે. કુળવાન ઉદ્ધત હેતે નથી, ચાંપલે બનતું નથી, કપટ કરતે નથી; મિત્રોને દ્રોહ
જીવનને ધર્મથી શોભાવ. કરતા નથી; તે ધન પામી અહંકારી થતે ઊંઘ, આરામ, ને ભેજન પશુ પણ નથી, ધર્મ પામી અભિમાન કરતો નથી. ભગવે છે; પશુ અને માનવને ભેદ ધર્મથી કેઈના દોષ જેતે નથી પિતાના દોષને થાય છે માટે હે ગોતમ ! ધર્મ આચરવામાં જણાવતે ફરે છે ! માટે ગૌતમ, મનુષ્યદેહ ઘડીની પણ ગફલત ન કરશે.” પામીને પણ ગાફેલ ન રહેશે.
ઉર :
આત્માનંદ પ્રકાશ
For Private And Personal Use Only
