________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
માનવ અને માનવતા
[ તાજેતરમાં પૂજ્ય ગણિવર્ય શ્રી ભુવનવિજ્યજી મહારાજ લેખિત મંગલાચરણ”ને સુંદર ગ્રંથ નાગપુર મુકામે પ્રસિદ્ધ થવા પામેલ છે. પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં મહારાજશ્રીએ માર્ગનુસારીના પત્રિીસ ગુણોનું ભારે રોચક ભાષામાં વિવેચન કર્યું છે. ગ્રંથની પ્રસ્તાવના નીચે આપવામાં આવેલી છે જેથી ગ્રંથ વિષે વાચકોને ખ્યાલ આવી શકશે. – સંપાદક].
સુપ્રસિદ્ધ અને પ્રખરવક્તા પૂ. ગણીવર્ય અને સજઝા સાંભળવા, કદી પણ પ્રતિક્રમણ શ્રી ભુવનવિજયજી મહારાજ રચિત મંગલા કરવા ન જનાર લેકે પણ, હશે હશે જાય ચરણ અને ગ્રંથ, જેમાં માર્ગાનુસારીનું સ્વરૂપ છે. તેમનું વાંચન વિશાળ છે અને અનેકાંતઅને પાંત્રીસ ગુણ પર ધર્મયુક્ત, મધુર, સુવાચ વાદના તેઓ પ્રખર હિમાયતી છે. તેથી જ અને સમતલ ભાષામાં વિસ્તૃત વર્ણન આપેલ તેમના વ્યાખ્યાનોમાં જૈન દર્શનના શાસ્ત્રો ઉપછે, જે નાગપુરના આંગણે પ્રસિદ્ધ થઈ રહેલ રાંત ઉપનિષદ, ગીતા, રામાયણ, મહાભારત, છે, તે વાત અત્યંત આનંદ અને ઉલ્લાસ આપે ગવાસિષ્ઠ જેવા ગ્રંથોની વાત સાંભળતા ચિત્ત તેવી છે.
પ્રસન્ન થાય છે અને તેમના જ્ઞાન માટે શ્રોતા પૂ. મહારાજશ્રીના દીર્ઘકાલીન દીક્ષાપર્યાય એને માન થાય છે. કાળમાં તેઓએ મારવાડ, સૌરાષ્ટ્ર, ગુજરાત, જેવી અદભુત વકતૃત્વ કળા તેમનામાં છે, મહારાષ્ટ્ર અને દૂરદૂરના બંગાલ, એરિસા તેમજ તેવી જ તેમની કલમમાં પણ અનેરી શક્તિ છે. મધ્યપ્રદેશમાં વિહાર કરી, જેન તેમજ જૈનતર તેમના પ્રગટ થયેલા ગ્રંથ “મંગલદ્વાર’ સમાજને ધર્મ પમાડ્યો છે અને મુમુક્ષુઓને “અખંડજત” “આત્મદર્શન” “મહમુક્તિ ધર્મની સમજૂતી આપી તેમને ધર્મના માર્ગે તત્વત્રિવેણી” “ અમીઝરણું” “મનેવિજ્ઞાન” દેરવ્યા છે.
“મંગલ પ્રસ્થાન “રાધિરાજ” “મહાવીરદન” પૂજ્ય ગણીવર્ય શ્રી એક પ્રખર વક્તા, વગેરે ગ્રંથોમાંથી તેમની કલમની શક્તિને ખ્યાલ વિચારક, ચિંતક, નીડર અને પ્રભાવશાલી આવી શકે છે. મહારાજશ્રી પિતે જ તેમના મુનિ છે. તેઓ જ્યાં જ્યાં વિહાર કરે છે ત્યાં વ્યાખ્યાને ગ્રંથસ્થ કરે છે અને એ રીતે અનેક ત્યાં અનેક મંગલ કાર્યો થતા જ રહે છેલોકો જેઓને તેમના વ્યાખ્યાનને પ્રત્યક્ષ લાભ એરિસાના કટક શહેરમાં તેમના પવિત્ર પગલે પ્રાપ્ત નથી થઈ શકતે, તેઓ પણ તેમના નૂતન જિનાલયની પ્રતિષ્ઠા થઈ હતી અને એ ગ્રંથ દ્વારા લાભ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. તેમના રીતે નાગપુરમાં પણ જિનાલયની પ્રતિષ્ઠા થઈ 2 માંથી સ્પષ્ટ દેખાઈ આવે છે કે, તેમની રહી છે. એમની વાણીમાં લેહચુંબક જેવું સમન્વય અને નિરૂપણ શક્તિ અદ્દભુત છે. અદ્ભુત આકર્ષણ છે અને જ્યાં જ્યાં તેઓશ્રી તેમના વ્યાખ્યામાં કયાંય ખંડનાત્મક નીતિને વિહાર કરે છે, ત્યાં ત્યાં જૈન અને જૈનેતર ઉપયોગ થતો જોવામાં આવતું નથી. અલબત્ત સમાજ તેમની વાણી અને ઉપદેશ શૈલી પર જ્યાં જરૂરી હોય ત્યાં કડવી ભાષામાં પણ કડુ મુગ્ધ બને છે. એમને કંઠ એટલે બધો મધુર અને કરિયાતાના મિશ્ર ઉકાળા રૂપે શ્રેતાજનેને અને મીઠે છે કે તેમના ભાવવાહી સ્તવનો પિવરાવે છે. માતાને પોતાનું બાળક અત્યંત
માર્ચ-એપ્રિલ, ૧૯૭૬
For Private And Personal Use Only
