________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
વી ર શા સ ન ની વિશે ષ તા
( ઉદ્ધરિત
ભગવાન મહાવીરનું પવિત્ર શાસન અન્ય સઘળા દશામાં મહદ્ વિશેષતા રાખે છે. મહાવીર પ્રભુએ પેાતાની અખંડ એવં અનુપમ સાધનાદરા કેવળજ્ઞાન મેળવીને વિશ્વની સામે જે નવીન આદ રાખ્યા તેની ઉપયોગિતા વિશ્વશાંતિને માટે ત્રિકાલાઆધિત છે. તેમણે વિશ્વકલ્યાણને માટે જે મા નિર્ધારિત કર્યાં તે એટલે નિર્ભ્રાન્ત એવં અટલ સત્ય છે કે તેના વિના સૌંપૂર્ણ આત્મવિકાસ અસંભવ છે.
વીશ!સનદ્વારા વિશ્વકલ્યાણને કેટક્ષેા ધનિષ્ટ સંબંધ છે ? તત્કાલીન પરિસ્થતિમાં આ શામને શું
પ્રાચીન જૈન એવં બૌદ્ધ ગ્રંથાના અનુશીલનથી જણાય છે કે તે સમયે ધર્મના એક માત્ર ડેકેદાર બ્રાહ્મણ લેાક હતા, ગુરુપદ પર તેએ જ સર્વેસર્વાં હતા. તેમની આના રાજાનાથી પણ અધિક મૂલ્યવાન સમજવામાં આવતી હતી. રાજગુરુ પણ તેએ જ હતા. અતઃ તેઓના પ્રભાવ બહુ જ વ્યાપક હતા. સધળા સામાજિક રીત-રિવાજો એવં ધામિઁક ક્રિયાકાંડ તેએના તત્ત્વાવધાનમાં થતા હતા અને તેથી
વીર પ્રભુએ તત્કાલીન પરિસ્થિતિને જે નિર્મિકતાથી સામના કરી કાયાપલટ કરી દીધે તે તેના જીવનની અસાધારણ વિશેષતા છે. જનમાન્ય
તે
એવં સર્વાંત્ર પ્રચલિત ભ્રામક સિદ્ધાંતે। એવં ક્રિયા-તેઓને જાતીય અંકાર બહુ જ વધી ગયા હતા. કાંડાના વિરોધ કરવા એ સાધારણ મનુષ્યનુ` કા` નથી. તેને માટે અખૂટ સાહસ એવ. આત્મબલની આવશ્યકતા છે. તે આત્મખલ પણ મહાન સાધનાદ્વારા જ પ્રાપ્ત થાય છે. ભગવાન મહાવીરનું સાધકજીવન તેમનું' વિશિષ્ટ પ્રતિક છે, જે પ્રકારે તેમનુ જીવન એક વિશિષ્ટ સાધક જીવન હતું તે પ્રકારે શાસન પણ મહતી વિશેષતા રાખતું તે વિષય ઉપર આ લધુ લેખમાં સક્ષિપ્ત રૂપે વિચાર કરવામાં આવે છે.
પેાતાને સથી ઉચ્ચ માનતા હતા. દિ જાતિઓના ધાર્મિક એવા સામાજિક અધિકાર પાયઃ સઘળા છીનવી લેવામાં આવ્યા હતા, એટલું જ નિહ પણ તેમના પર મનમાન્યા અત્યાચાર પણ કરતા હતા. એવી જ દશા ક્રૃંગા પ્રાણીઓની હતી. તેઓને યજ્ઞયાગાદિમાં એવા મારવામાં આવતા કે માને તેમાં પ્રાણ જ નથી અને તેને મહાન ધર્મ સમજ વામાં આવતા હતા. વૈદહિત હિંસા હિંસા નહેાતી માનવામાં આવતી.
* તેમના સાધક જીવનનુ' સુંદર એવં મનનીચ વર્ણીન ‘આચારાંગ ’ નામક પ્રથમ અગસૂત્રમાં બહુ જ વિશ્વસનીય એવ' વિશદરૂપે મળે છે. પાઠકોને સૂત્રના અંતિમ ભાગ વાંચવાના વિશેષ અનુરાધ છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
“અનેકાંત’” )
કામ કરી દેખાડયુ ? આ બધું ભલી ભાંતિ ત્યારે વિદિત થશે જ્યારે આપણે તે સમયના વાતાવરણથી સમ્યગ્ રીતે પરિચિત થઈએ, અતઃ સર્વ પ્રથમ તત્કાલીન પરિસ્થિતિનું કંઇ દિગ્દર્શન કરવું' આવશ્યક છે.
સ્ત્રી જાતિના અધિકાર પણ છીનવી લેવામાં આવ્યા હતા. પુરુષ લેાકેા તેએ પર જે મનમાન્યા અત્યાચાર કરતા હતા તે તેને સહન કરવા પડતા હતા, તેઓનુ` કપણ સાંભળવામાં આવતું નહિ, ધાર્મિક કાર્યોમાં પણ તેઓનું ઉચિત સ્થાન ન હતું અર્થાત સ્ત્રીજાતિ બહુ જ પદદલિત હતી.
For Private And Personal Use Only