________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી શ્રત જ્ઞાનલેખક: શાસનપ્રભાવક શ્રી મદ્ વિજયહિનસૂરીશ્વરજી પ્રશિષ્ય
પં. શ્રી ધર્મવિજયજી ગણિ
[ ગતાંક પૃ ૧૫૪ થી શરૂ ]
[અવાનર સમ્યગ્ગદર્શન સ્વરૂપ ] સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ માટે કહેલા યથાપ્રવૃત્ત, સ્થિતિના જે પ્રથમ સ્થિતિ અને દ્વિતીય સ્થિતિ અપૂર્વ અને અનિવૃત્ત નામના ત્રણ કરણે પૈકી એવા બે વિભાગે થયા છે તે પૈકી દ્વિતીય સ્થિકમશઃ છેલ્લા અનિવૃત્તિકરણમાં આવેલ ભવ્યા- તિમાં રહેલા મિથ્યાત્વના દલિકને પ્રથમ સ્થિતિ
ત્મા અનિવૃત્તિકરણને એક સંખ્યાતમો ભાગ કે જેને ભેગવટે અર્થાત્ ઉદય વર્તમાનમાં બાકી રહે ત્યારે અંતરકરણ” કરે છે ઈત્યાદિ ચાલુ છે તે પ્રથમ સ્થિતિની ઉદયાવલિકામાં નાખી સ્વરૂપ આગળ બતાવી ગયા બાદ હવે બાકી રહેલા તેના વિપાકનું વેદન કરવું તેનું નામ આગાલ અનિવૃત્તિકરણના એક સંખ્યામા ભાગમાં આગાલ છે, અને પ્રથમ સ્થિતિગત ઉદયાવલિકા બહારના ઉદીરણા, સ્થિતિઘાત, રસઘાત, ગુણશ્રેણિ,ત્રિપંજ. દલિકોને ઉદયાવલિકામાં નાખી ભેગવવા તેનું કરણ ઇત્યાદિ કિયાઓ કેવી રીતે ચાલે છે તે નામ ઉદીરણા છે. વસ્તુતઃ આગાલ એ પણ એક અહિં સંક્ષેપથી કહેવાય છે. અપ્રકરણમાં સ્થિતિ જાતની ઉદીરણા જ છે, ફક્ત અંતરકરણવડે ઘાત, રસઘાતાદિ જે ક્રિયાઓ ચાલુ હતી તે મિથ્યાત્વના
તો તે મિથ્યાત્વની સ્થિતિના ઉપર જણાવી ગયા તે પ્રમાણે અહિં સવિશેષપણે ચાલે છે જે વાત અગાઉ પણ ૧
બે વિભાગ થયેલા હોવાથી પ્રથમ સ્થિતિગત ઉદયાજણાવી છે. અનિવૃત્તિકરણના એક સંખ્યામાં
વલિકા બહિર્ભત દલિકને ઉદયાવલિકામાં ભાગમાં રહેલા મિથ્યાત્વ દલિકને, અનુભવ
- પ્રક્ષેપ કરે તેનું નામ “ઉદીરણા” આપવામાં
આવ્યું અને દ્વિતીય સ્થિતિગત દલિઓને ઉદયાવકરતા કરતા તે પ્રથમ ભાગ જયારે ફક્ત એ લિંકામાં જે પ્રક્ષેપવા તેનું નામ પૂર્વમષિઓએ આવલિકા જેટલે બાકી રહે ત્યારે આગાલ (નામની
આગાલ” આપ્યું. આગાલ પ્રથમ સ્થિતિની બે ઉદીરણા) બંધ પડે છે, સાથે સાથે અત્યાર સુધી
આવલિકા અવશિષ્ટ રહે ત્યાં સુધી પ્રવર્તે છે જે ગુણશ્રેણિ ચાલુ હતી તે પણ હવે પ્રવર્તતી
' અને ઉદીરણું પ્રથમ સ્થિતિની એક આવલિકા નથી, પરંતુ સ્થિતિઘાત, રસઘાત અને ઉદીરણા ચાલુ હોય છે, તે પણ ત્યાં સુધી જ ચાલે
બાકી રહે ત્યાં સુધી ચાલુ રહે છે. કે ત્યાં સુધી પ્રથમ સ્થિતિની એક આવલિકા ત્રિપંજીકરણ– બાકી રહે. જ્યારે તેમિથ્યાત્વની પ્રથમ સ્થિતિ એક આવલિકા જેટલી અવશેષ રહે ત્યારે સ્થિતિઘાત. આ પ્રમાણે આગાલ-ઉદીરણાદિ કાર્યો કરતે રસઘાત અને ઉદીરણા પણ બંધ થાય છે. સ્થિતિ કરતે આમાં અનિવૃત્તિકરણના છેલ્લા સમયે ઘાત, રસઘાત અને ગુણશ્રેણિનું સ્વરૂપ અપૂર્વ આવી પહોંચે છે. એ છેલ્લા સમય સુધી આત્મા કરણ પ્રસંગે કહેવાયું છે, પરંતુ આગાલ તથા મિથ્યાષ્ટિ ગણાય છે, કારણ કે ત્યાં મિથ્યાત્વના ઉદીરણાનું સ્વરૂપ નહિ કહેવાયેલું હોવાથી અહિં દલિનું વેદન છે. અને જ્યાં સુધી મિથ્યાત્વના ટુંકાણમાં જણાવાય છે.–
દલિકને અમુક અંશ પણ મિથ્યાત્વરૂપે ઉદઆગાલ તથા ઉદીરણુમાં તફાવત– યમાં વત્તત હોય ત્યાં સુધી ભલે અનન્તર
આગાલ–અંતરકરણદ્વારા મિથ્યાત્વની સમયમાં તે સમ્યગદર્શન પ્રાપ્ત કરવાને
For Private And Personal Use Only
